KWARTALNIK HISTORYCZNY

Transkrypt

1 POLSKA A K A D E M I A NAUKPLISSN INSTYTUT HISTORII KWARTALNIK HISTORYCZNY Rocznik XCVI Nr 3-4 WARSZAWA 1990

2

3 POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT HISTORII KWARTALNIK HISTORYCZNY Założony przez Xawerego Liskego w 1887 roku ROCZNIK XCVI PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE WARSZAWA - POZNAŃ 1990

4 KOMITET REDAKCYJNY Jacek Banaszkiewicz (zastępca redaktora), Marian Biskup, Andrzej Brożek, Adam Galos, Antoni Gąsiorowski, Aleksander Gieysztor, Mieczysław Jaworski, Jerzy Jedlicki, Tadeusz Jędruszczak, Marcin Kamler (sekretarz), Irena Koberdowa, Czesław Madajczyk, Jerzy Maternicki, Jerzy Michalski (redaktor), Edward Potkowski, Henryk Samsonowicz, Monika Senkowska-Gluck, Andrzej Skrzypek (zastępca redaktora), Witold Stankiewicz, Jacek Staszewski, Józef R. Szaflik, Jerzy Topolski, Stanisław Trawkowski, Lech Trzeciakowski, Roman Wapiński, Marian Wojciechowski, Andrzej Wyczański, Jerzy Wyrozumski, Zygmunt Zieliński ADRES REDAKCJI Instytut Historii PAN Warszawa, Rynek Starego Miasta 29/31, tel

5 SPIS TREŚCI Jan P. Sobolewski Wojna polańsko-wolińska. Epilog w Kwedlinburgu w 973 roku 3 Tadeusz Wasilewski Factum świętego Stanisława w świetle roczników polskich 15 Maria Starnawska O składzie społecznym kapituły poznańskiej w okresie rozbicia dzielnicowego 31 Andrzej Radzimiński Model awansu i kariery kościelnej w średniowiecznej Polsce na podstawie badań duchowieństwa katedralnego w Płocu 49 Krzysztof Skupieński Miejsce notariatu publicznego wśród środków realizacji programu politycznego arcybiskupa Jakuba Świnki Andrzej Nowak Kto powiedział, że Moskale są to bracia nas, Lechitów... Idea słowiańskiego pobratymstwa i historia polskiego apelu wolnościowego do Rosjan Józef Piłatowicz Kadra inżynierska w okresie I wojny światowej. 117 Paweł Tomasik Wyprawa myślenicka 23 czerwca 1936 roku Marek K. Kamiński Polityka Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych wobec Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej (lipiec 1946 styczeń 1947 roku) 161 PRZEGLĄDY POLEMIKI PROPOZYCJE Błażej Śliwiński Data zburzenia Gdańska przez zakon krzyżacki 181 ARTYKUŁY RECENZYJNE I RECENZJE Marcin K a m l e r Przestępczość w miastach Szwecji od schyłku XV do początku XVII wieku na zachodnioeuropejskim tle 187 Anna Grześkowiak-Krwawicz Oświecenie w Polsce i na Węgrzech 195 * In Europas Mitte. Deutschland und seine Nachbarn Jerzy Dygdała. 201 Bürger, Bauer, Edelmann. Berlin im Mittelalter Jan M. Piskorski. 203 A. C. Bonnier, Kyrkorna berättar. Upplands kyrkor Maja J. Gąssowska 204 C. M. Woodhouse, Gemistos Plethon. The Last of the Hellenes Małgorzata Dąbrowska 206 A. Kawecka-Gryczowa, Biblioteka ostatniego Jagiellona. Pomnik kultury renesansowej Barbara Bieńkowska 209 J. Pánek, Výprava české šlechty do Itálie v letech Wojciech Iwańczak 213 A. N. Grobowski, Iwan Groznyj i Silwestr. Istorija odnogo mifa Andrzej Andrusiewicz 216 M. Pawlak, Studia uniwersyteckie młodzieży z Prus Królewskich w XVI- -XVIII w. Wojciech Kriegseisen 219

6 310 Spis treści Evolution agraire et crissance démographique publié par Antoinette Fauve- -Chamoux Cezary Kuklo 223 M. Bruguière, Gestionnaires et profiteurs de la Révolution. L'administration des finances françaises de Louis XVI à Bonaparte Monika Senkowska-Gluck 226 T. Cegielski, Das Alte Reich und die erste Teilung Polens Jerzy D y g d a ł a 230 J. Jedlicki, Jakiej cywilizacji Polacy potrzebują. Studia z dziejów idei i wyobraźni XIX wieku Jacek Kochanowicz 233 J. Benyskiewicz, Naród bez państwa. O czynnikach integracji i dezintegracji narodu polskiego pod zaborami Zbigniew Fras 237 J. J. Bukowczyk, And My Children Did Not Know Me. A History of the Polish Americans Krzysztof Groniowski 242 S. Kowalska-Glikman, Drobnomieszczaństwo w dziewiętnastowiecznej Warszawie Barbara Poznańska 246 T. M. Prymak, Mykhailo Hrushevsky: The politics of national culture Władysław A. Serczyk 249 P. Bauer, Generał Józef Dowbor-Muśnicki Mieczysław Wrzosek 252 Z. Hemmerling, Ruch ludowy w Polsce, Bułgarii i Czechosłowacji Jerzy Tomaszewski 257 La presse polonaise en France Tadeusz Godlewski T. Sawicki, Front wschodni a powstanie warszawskie Marek N e y - -Krwawicz 261 Studia Lubaczoviensia". Studia Teologiczno-Historyczne, t. 1 (1983), t. 2 (1984), pod red. K. Guzowskiego, Arcypasterz. 25-lecie śmierci Ks. Abp. Eugeniusza Baziaka Andrzej A. Z i ę b a 263 Historyczne, polityczne i prawne aspekty tez RFN o niemieckiej mniejszości narodowej w Polsce, pod red. J. Barcza Henryk Szczerbiński 266 J. Topolski, Historia i życie Tomasz Pawelec 269 Psychohistory. Readings in the method of psychology, psychoanalysis and history Kazimierz Pospiszyl 274 Problematyka serii historycznej Zeszytów Naukowych" Filii UW w Białymstoku Jan Snopko 280 KRONIKA Rewolty i społeczeństwo Elżbieta Kaczyńska 283 Siedemdziesięciolecie odzyskania niepodległości Polski a problemy stosunków polsko-radzieckich Otilda Wyszomirska-Kuźmińska. 290 Wandalizm rewolucyjny Zofia Libiszowska 291 Kolokwium polsko-belgijskie z okazji 200-lecia Rewolucji Francuskiej Barbara Grochulska 293 Profesor Klaus Zernack doktorem honoris causa UAM w Poznaniu Tomasz Jasiński, Józef Dobosz 295 Przemiany demograficzne i społeczne wschodniej części Europy Środkowej w średniowieczu Jerzy Strzelczyk 296 Rewolucja francuska a cywilizacja europejska Monika Senkowska- -Gluck 298 Komunikat PTH 299 IN MEMORIAM Włodzimierz Dworzaczek (15 X IX 1988) Antoni Gąsiorowski 301 Tadeusz Mencel (6 VIII VIII 1987) Albin Koprukowniak 304

7 PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE ODDZIAŁ W POZNANIU Nakład egz. Arkuszy wyd. 29,0. Arkuszy druk. 19,5+0,5 ark. wkł. papier druk. sat. V kl., 70 g, cm. Oddano do składania w czerwcu 1989 r. Podpisano ďo druku w lutym 1990 r. Druk ukończono w marcu 1990 r. Zam. nr 375A03. DRUKARNIA UNIWERSYTETU IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU

8 Cena zł 700, KWARTALNIK HISTORYCZNY Warunki prenumeraty: Prenumeratorzy indywidualni, Instytucje i zakłady pracy zamawiają prenumeratą w Oddziałach RSW Prasa-Książka-Ruch" właściwych dla miejsca zamieszkania lub siedziby prenumeratora. Prenumeratę ze zleceniem wysyłki za granicę przyjmuje RSW Prasa-Książka-Ruch", Centrala Kolportażu Prasy i Wydawnictw ul. Towarowa 28, Warszawa, konto PBK XIII Oddział Warszawa Cena prenumeraty na rok 1989 półrocznej zł 700, rocznej zł 1400, Prenumerata ze zleceniem wysyłki za granicą pocztą zwykłą jest droższa od prenumeraty krajowej o 50% dla zleceniodawców indywidualnych i o 100% dla zlecających instytucji i zakładów. Na życzenie prenumeratora dostawa może odbywać się drogą lotniczą; koszty dostawy lotniczej w pełni pokrywa prenumerator Terminy przyjmowania prenumeraty: I półr. i cały rok następny na kraj do 10 XI. na zagranicę do 31 X. na pozostałe okresy prenumeraty: do 1-go dnia każdego m-ea poprzedzającego okres prenumeraty roku bieżącego. Bieżące i archiwalne numery można nabyć lub zamówić we Wzorcowni Ośrodka Rozpowszechniania Wydawnictw Naukowych PAN, Pałac Kultury i Nauki, Warszawa. Subscription orders for all the magazines published in Poland available through the local press distributors or directly through the Foreign Trade Entreprise ARS POLX3NA Warszawa, Krakowskie Przedmieście 7. Poland Our bankers: BANK HANDLOWY WARSZAWA S.A. Indeks 36310