WYMAGANIA EDUKACYJNE DO ZAJĘĆ Z JĘZYKA POLSKIEGO Klasy III Gimnazjum

Transkrypt

1 WYMAGANIA EDUKACYJNE DO ZAJĘĆ Z JĘZYKA POLSKIEGO Klasy III Gimnazjum * - oznaczono wymagania dla ucznia z orzeczeniem o upośledzeniu lekkim Treści podkreślone na zielono wymagane są od ucznia ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Ocenę CELUJĄCĄ otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wszystkie wymagania jak na ocenę bardzo dobrą, a ponadto wykonuje zadania dodatkowe, sam i z własnej inicjatywy poszerza zakres swojej wiedzy, przygotowuje na zajęcia materiały i pomoce wykraczające poza zakres omawianego zagadnienia*, w przypadku oceny końcowej, uczeń powinien brać udział w konkursie z jednego z przedmiotów humanistycznych, osiągając wynik, który pozwala przejść do etapu rejonowego. Ocenę BARDZO DOBRĄ otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia poniższe wymagania: Słuchanie i mówienie: - buduje precyzyjnie wypowiedzi jednozdaniowe i wielozdaniowe w sytuacji wskazanej przez nauczyciela, barwnie i spójnie opowiada na wybrany temat; w razie potrzeby umiejętnie odgrywa wskazany tekst dostosowuje wypowiedź do sytuacji;* - udziela wyczerpujących, poprawnych pod względem merytorycznym odpowiedzi i informacji:* - uczestniczy w rozmowie na zaproponowany temat, potrafi formułować właściwe argumenty,* dostrzega omawiany problem z różnych punktów widzenia; - krytycznie słucha wypowiedzi innych,* potrafi kontrargumentować;* - sprawnie posługuje się formami wypowiedzi koniecznymi przy odpowiedzi ustnej;* - bezbłędnie wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy wskazane przez nauczyciela. (w określonej objętości)* Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury: - płynnie i bezbłędnie czyta, analizuje, a także interpretuje na poziomie dosłownym* i metaforycznym teksty epickie, liryczne i dramatyczne;* - wykorzystuje i modyfikuje informacje zawarte w tekście,* wykorzystuje cytaty z utworów w wypowiedziach ustnych i pisemnych; - zna i rozpoznaje w tekście literackie środki wyrazu, a także środki wyrazu teatru, filmu i mediów,* sprawnie się nimi posługuje; - umie krytycznie analizować i porównywać treści różnych tekstów kultury i przekazów medialnych, * dokonuje intersemiotycznego przekładu, znajduje wspólne elementy pomiędzy różnymi tekstami kultury; - szczegółowo analizuje i interpretuje teksty kultury*; potrafi wskazać i szczegółowo omówić kontekst literacki, historyczny, filozoficzny;

2 - świadomie i umiejętnie korzysta z różnego rodzaju słowników, materiałów multimedialnych;* Pisanie: - sprawnie redaguje wszystkie pisemne formy wypowiedzi objęte programowymi treściami nauczania: notatka (tradycyjna i według schematu), opis (przedmiotu, postaci, przeżycia wewnętrznego), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, sprawozdanie typu recenzja, głos w dyskusji, esej szkolny, list (otwarty, motywacyjny, prywatny), dziennik, pamiętnik, teksty publicystyczne (notatka prasowa, felieton, reportaż, artykuł), teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, instrukcje, regulaminy), formularze i druki (telegram, depesza, przekaz pieniężny, ankieta, kwestionariusz); rozprawka, sprawozdanie, zaproszenie, dedykacja, ogłoszenie zawiadomienie, podanie, życiorys i CV* - umiejętnie i sprawnie dokonuje stylizacji wybranego tekstu dostosowując jego treść do określonej* przez nauczyciela sytuacji; - prawidłowo tworzy przypisy i bibliografię; Nauka o języku: Uczeń sprawnie, świadomie i funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę językową z zakresu: - Frazeologia: (zna związki frazeologiczne omówione na zajęciach, podaje ich znaczenie dosłowne i metaforyczne; potrafi dokonać ich podziału i podać pochodzenie związku frazeologicznego* zna kontekst historyczno literacki powstania związku; wykorzystuje właściwie związki frazeologiczne w wypowiedziach) nadawcę, określa kod i kontekst wypowiedzi, rozpoznaje znaki niewerbalne,*dostrzega manipulacje językowe, perswazje, rozpoznaje i posługuje się prawidłowo odmianą języka: mówioną, pisaną, oficjalną i nieoficjalną, tworzy monolog, dialog, zna zasady etykiety językowej, rozróżnia fakty od opinii)* - Fleksji (części mowy odmienne i nieodmienne, osobliwości w odmianie, funkcje części mowy w formach wypowiedzi, bezbłędnie i szczegółowo rozpoznaje i określa części mowy we wskazanym wypowiedzeniu);* - Składni (zna i bezbłędnie tworzy wskazane wypowiedzenia: równoważnik zdania, zdania pojedyncze, zdanie złożone współrzędnie złożone, podrzędnie złożone przydawkowe, dopełnieniowe, okolicznikowe, wypowiedzenie wielokrotnie złożone,* tworzy ich wykresy, tworzy wypowiedzenia na podstawie wykresów zna i bezbłędnie rozpoznaje części zdania i ich rodzaje, rozpoznaje związki składniowe, wyrazy poza związkami składniowymi); - Posługuje się sprawnie mową zależną, niezależna,* pozornie zależną, przekształca dialog w opowiadanie z zachowaniem wyznaczników tekstu; - Słowotwórstwa: prawidłowo podaje budowę słowotwórczą wybranego wyrazu, tworzy rodzinę; wyrazów, rozpoznaje, temat,* rdzeń, fonem, wyrazy złożone) - Ortografii i interpunkcji (zna zasady i reguły ortograficzne i interpunkcyjne* oraz bezbłędnie je stosuje) dostosowuje się ocenę do opinii PPP Lektura:

3 - Szczegółowo zna treść wszystkich wskazane przez nauczyciela lektur programowych i tekstów omawianych na zajęciach, co świadczy o świadomym i krytycznym zapoznaniu się z ich treścią,* - w wypowiedziach ustnych stosuje dojrzały i krytyczny komentarz, odwołuje się do treści tekstu i innych tekstów, które nawiązują bezpośrednio lub pośrednio do omawianego tekstu;* - oryginalnie, samodzielnie, krytycznie, na wysokim poziomie literackim tworzy prace pisemne, cytuje odpowiednie fragmenty z omawianego tekstu, wskazuje motywy wędrowne, dostrzega znaczenia metaforyczne;* - dogłębnie zna biogramy autorów lektur,* podaje daty, inne działa, inspiracje, prądy literackie) Pojęcia*: Akcja, alegoria, symbol, anafora, anegdota, antologia, antonim, synonim, homonim, apogeum, apostrofa, archaizm, stylizacja, bajka, ballada, dialekt, gwara, dramat, dziennik, pamiętnik, epika, epitet, epos (epopeja), esej, eufemizm, fabuła, fantasy, felieton, fraszka, groteska, hiperbola, hymn, imitacja, impas, ironia, sarkazm, komedia, komizm i jego rodzaje, konsumpcjonizm, kontrast, konwencja literacka, liryka i jej rodzaje, metafora, motto, narracja, neologizm, nowela, nowicjat, onomatopeja, opowiadanie, paradoks, patos, peryfraza, pieśń, porównania, powieści i jej rodzaje, prozaizm, pragmatyzm, przerzutnia, przypowieść, puenta, punkt kulminacyjny, pytania retoryczne, reportaż, sielanka, snobizm, sonet, synestezja, środki stylistyczne, świat przedstawiony, didaskalia, totalitaryzm, tragedia antyczna, tragizm, tren, wątek, wiersz i jego rodzaje. Zagadnienia*: - Określa ramy czasowe epok literackich, wskazuje najważniejsze wydarzenie historyczne, rozróżnia kierunki filozoficzne i podaje ich przedstawicieli, zna bohaterów tekstów mitologicznych, dostrzega motywy mitologiczne w tekstach współczesnych oraz sztuce, opisuje powstanie i budowę tragedii antycznej, podaje przykłady dzieł i twórców, zna szczegółowo treść tekstów kultury i potrafi określić ich kontekst historyczno - literacki, wyodrębnia motywy wędrowne (toposy, archetypy) i wskazuje inne utwory, w których one występują., rozumie pojęcie ojczyzna jako wspólny dom wszystkich Polaków, omawia kierunki literackie, filozoficzne i trendy w sztuce po 1918 roku do czasów współczesnych, totalitaryzm czasów wojny i okupacji, tragizm pokolenia Kolumbów, rzeczywistość wojenną w ujęciu literackim, bezgraniczny patriotyzm jako symbol walki ze złem, posługuje się słownictwem związanym z filmem, podaje przykłady dzieł i twórców, posługuje się słownictwem związanym z opisem dzieła malarskiego; rozumie rolę kontekstu w odczytywaniu sensu utworu Ocenę DOBRĄ otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia poniższe wymagania: Słuchanie i mówienie: - płynnie czyta, analizuje, a także interpretuje na poziomie dosłownym i metaforycznym teksty epickie, liryczne i dramatyczne*; - wykorzystuje i modyfikuje informacje zawarte w tekście*, - zna i rozpoznaje w tekście literackie środki wyrazu, a także środki wyrazu teatru, filmu i mediów*,

4 - umie krytycznie analizować i porównywać treści różnych tekstów kultury i przekazów medialnych*, dokonuje intersemiotycznego przekładu, - szczegółowo analizuje i interpretuje teksty kultury*; potrafi wskazać i szczegółowo omówić kontekst literacki, historyczny; - świadomie i umiejętnie korzysta z różnego rodzaju słowników, materiałów multimedialnych;* Pisanie: - sprawnie redaguje wszystkie pisemne formy wypowiedzi objęte programowymi treściami nauczania: notatka (tradycyjna i według schematu), opis (przedmiotu, postaci, przeżycia wewnętrznego), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, sprawozdanie typu recenzja, głos w dyskusji, esej szkolny, list (otwarty, motywacyjny, prywatny), dziennik, pamiętnik, teksty publicystyczne (notatka prasowa, felieton, reportaż, artykuł), teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, instrukcje, regulaminy), formularze i druki (telegram, depesza, przekaz pieniężny, ankieta, kwestionariusz); rozprawka, sprawozdanie, zaproszenie, dedykacja, ogłoszenie zawiadomienie, podanie, życiorys i CV (mogą pojawić się dwa błędy, w przypadku osób z orzeczeniem cztery) - umiejętnie i sprawnie dokonuje stylizacji wybranego tekstu dostosowując jego treść do znanej z zajęć sytuacji;* - prawidłowo tworzy przypisy i bibliografię, (dopuszczalny jeden błąd); Nauka o języku: Uczeń sprawnie, świadomie i funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę językową z zakresu: - Frazeologia: (zna związki frazeologiczne omówione na zajęciach, podaje ich znaczenie dosłowne i metaforyczne; potrafi dokonać ich podziału i podać pochodzenie związku frazeologicznego*, wykorzystuje właściwie związki frazeologiczne w wypowiedziach) nadawcę, określa kod i kontekst wypowiedzi, rozpoznaje znaki niewerbalne, dostrzega perswazje, rozpoznaje i posługuje się prawidłowo odmianą języka: mówioną, pisaną, oficjalną i nieoficjalną, tworzy monolog, dialog, zna zasady etykiety językowej, rozróżnia fakty od opinii)* - Fleksji (części mowy odmienne i nieodmienne, osobliwości w odmianie, funkcje części mowy w formach wypowiedzi, bezbłędnie rozpoznaje i określa części mowy we wskazanym wypowiedzeniu);* - Składni (zna i bezbłędnie tworzy wskazane wypowiedzenia: równoważnik zdania, zdania pojedyncze, zdanie złożone współrzędnie złożone, podrzędnie złożone przydawkowe, dopełnieniowe, okolicznikowe, wypowiedzenie wielokrotnie złożone*, tworzy ich wykresy, zna i bezbłędnie rozpoznaje części zdania i ich rodzaje, rozpoznaje związki składniowe,); - Posługuje się sprawnie mową zależną, niezależna, pozornie zależną*, przekształca dialog w opowiadanie z zachowaniem wyznaczników tekstu; - Słowotwórstwa: prawidłowo podaje budowę słowotwórczą wybranego wyrazu, tworzy rodzinę wyrazów, rozpoznaje, temat, rdzeń, fonem, wyrazy złożone)* - Ortografii i interpunkcji (zna zasady i reguły ortograficzne i interpunkcyjne oraz je stosuje)* dostosowuje się ocenę do opinii PPP Lektura:*

5 - dobrze zna wszystkie wskazane przez nauczyciela lektury programowe i teksty omawiane na zajęciach, co świadczy o świadomym i krytycznym zapoznaniu się z ich treścią, - w wypowiedziach ustnych stosuje dojrzały i krytyczny komentarz, odwołuje się do treści utworu; - oryginalnie, samodzielnie, na wysokim poziomie literackim tworzy prace pisemne, cytuje odpowiednie fragmenty z omawianego tekstu, dostrzega znaczenia metaforyczne; - dobrze zna biogramy autorów lektur, wskazuje inne teksty, przypisuje autora do epoki, wskazuje powiązania twórcy z określonymi prądami literackimi Pojęcia i zagadnienia: (zawartość jak na ocenę bardzo dobrą)* Uczeń wskazuje, nazywa i definiuje obowiązujące według ustaleń programowych pojęcia teoretycznoliterackie, językowe i kulturowe; czynnie posługuje się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę DOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia poniższe wymagania: Słuchanie i mówienie:* - płynnie czyta, analizuje, a także interpretuje na poziomie dosłownym teksty epickie, liryczne i dramatyczne; - wykorzystuje informacje zawarte w tekście, - zna i rozpoznaje w tekście literackie środki wyrazu, - umie analizować i porównywać treści różnych tekstów kultury i przekazów medialnych, - analizuje i próbuje interpretować teksty kultury; potrafi wskazać kontekst literacki, historyczny; - korzysta z różnego rodzaju słowników, materiałów multimedialnych; Pisanie:* - wykorzystując schemat wypowiedzi, sprawnie redaguje wszystkie pisemne formy wypowiedzi objęte programowymi treściami nauczania: notatka (tradycyjna i według schematu), opis (przedmiotu, postaci, przeżycia wewnętrznego), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, sprawozdanie typu recenzja, głos w dyskusji, esej szkolny, list (otwarty, motywacyjny, prywatny), dziennik, pamiętnik, teksty publicystyczne (notatka prasowa, felieton, reportaż, artykuł), teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, instrukcje, regulaminy), formularze i druki (telegram, depesza, przekaz pieniężny, ankieta, kwestionariusz); rozprawka, sprawozdanie, zaproszenie, dedykacja, ogłoszenie zawiadomienie, podanie, życiorys i CV - dokonuje stylizacji wybranego tekstu dostosowując jego treść do znanej z zajęć sytuacji; - prawidłowo tworzy przypisy i bibliografię, (dopuszczalne dwa błędy); Nauka o języku:* Uczeń sprawnie, świadomie i funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę językową z zakresu:

6 - Frazeologia: (zna związki frazeologiczne omówione na zajęciach, podaje ich znaczenie dosłowne i metaforyczne; potrafi dokonać ich podziału, wykorzystuje związki frazeologiczne w wypowiedziach) nadawcę, określa kod wypowiedzi, rozpoznaje znaki niewerbalne, dostrzega perswazje, rozpoznaje i posługuje się odmianą języka: mówioną, pisaną, oficjalną i nieoficjalną, tworzy monolog, dialog, - Fleksji (części mowy odmienne i nieodmienne, rozpoznaje i określa części mowy we wskazanym wypowiedzeniu); - Składni (zna i tworzy wskazane wypowiedzenia: równoważnik zdania, zdania pojedyncze, zdanie złożone współrzędnie złożone, podrzędnie złożone przydawkowe, dopełnieniowe, okolicznikowe, wypowiedzenie wielokrotnie złożone, zna i rozpoznaje części zdania); - Posługuje się mową zależną, niezależna, pozornie zależną*, przekształca dialog w opowiadanie zachowaniem wyznaczników tekstu; - Słowotwórstwa: prawidłowo podaje budowę słowotwórczą wybranego wyrazu, tworzy rodzinę wyrazów, rozpoznaje, temat, rdzeń, fonem, wyrazy złożone) - Ortografii i interpunkcji (zna zasady i reguły ortograficzne i interpunkcyjne oraz je stosuje) dostosowuje się ocenę do opinii PPP Lektura:* - zadowalająco zna wszystkie wskazane przez nauczyciela lektury programowe i teksty omawiane na zajęciach, co świadczy o świadomym zapoznaniu się z ich treścią, - w wypowiedziach ustnych stosuje właściwe komentarze, odwołując się do treści utworu; - samodzielnie tworzy prace pisemne, odwołuje się do tekstu omawianego utworu; - zna biogramy autorów lektur, potrafi podać inne dzieła autora, przypisać go do epoki, w której tworzył. Pojęcia i zagadnienia: (zawartość jak na ocenę bardzo dobrą i dobrą )* - wskazuje, nazywa i definiuje podstawowe pojęcia teoretycznoliterackie, językowe i kulturowe obowiązujące według ustaleń programowych, Ocenę DOPUSZCZAJĄCĄ otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia poniższe wymagania: Słuchanie i mówienie:* - czyta, z pomocą nauczyciela analizuje i interpretuje teksty epickie, liryczne i dramatyczne; - znajduje proste informacje zawarte w tekście i korzysta z nich, - zna literackie środki wyrazu, - korzysta z innych źródeł informacji, wykorzystywanych na zajęciach; Pisanie:* - wykorzystując schemat wypowiedzi, z pomocą nauczyciela redaguje wszystkie pisemne formy wypowiedzi objęte programowymi treściami nauczania: notatka (tradycyjna i według schematu), opis (przedmiotu, postaci, przeżycia wewnętrznego), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem,

7 sprawozdanie typu recenzja, głos w dyskusji, esej szkolny, list (otwarty, motywacyjny, prywatny), dziennik, pamiętnik, teksty publicystyczne (notatka prasowa, felieton, reportaż, artykuł), teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, instrukcje, regulaminy), formularze i druki (telegram, depesza, przekaz pieniężny, ankieta, kwestionariusz); rozprawka, sprawozdanie, zaproszenie, dedykacja, ogłoszenie zawiadomienie, podanie, życiorys i CV - z pomocą nauczyciela dokonuje stylizacji wybranego tekstu - z pomocą nauczyciela tworzy przypisy i bibliografię; Nauka o języku:* Uczeń wykorzystuje wiedzę językową z zakresu: - Frazeologia: (zna związki frazeologiczne omówione na zajęciach) nadawcę, określa kod wypowiedzi) - Fleksji (zna części mowy odmienne i nieodmienne, rozpoznaje czasownik i rzeczownik w wypowiedzeniu); - Składni (zna i tworzy wskazane wypowiedzenia: równoważnik zdania, zdania pojedyncze, zdanie złożone ); - Zna mowę zależną, niezależna, przekształca dialog w opowiadanie z zachowaniem wyznaczników tekstu; - Słowotwórstwa: podaje budowę słowotwórczą wybranego wyrazu, tworzy rodzinę wyrazów, rozpoznaje, temat, rdzeń, fonem, wyrazy złożone) - Ortografii i interpunkcji (zna zasady i reguły ortograficzne i interpunkcyjne Lektura:* - ogólnie zna treści wskazanych przez nauczyciela lektur programowych i tekstów omawianych na zajęciach, co świadczy o zapoznaniu się z ich treścią, - wspomagany przez nauczyciela komentuje treści tekstów kultury w wypowiedziach ustnych; - zachęcony do wypowiedzi próbuje uczestniczyć w dyskusji, - tworzy pisemne prace literackie według schematu. Pojęcia i zagadnienia (zawartość jak na ocenę bardzo dobrą):* - zna definicje obowiązujących według ustaleń programowych podstawowych pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych oraz z pomocą nauczyciela potrafi podać ich treść, - próbuje posługiwać się nimi w wypowiedziach ustnych. Ocenę NIEDOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. Uczeń taki nie jest w stanie wykonać z pomocą nauczyciela zadań o niewielkim stopniu trudności, a posiadane braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiają mu edukację na wyższym poziomie.