Wpływ zabiegów fizjoterapeutycznych na poziom odczuwalnego bólu u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wpływ zabiegów fizjoterapeutycznych na poziom odczuwalnego bólu u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa"

Transkrypt

1 ROZDZIAŁ IX DOBROSTAN A STAN ZDROWIA Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu The Jan Kochanowski University in Kielce Faculty of Medicine and Health Sciences MAŁGORZATA MARKOWSKA, TOMASZ WÓJCIK, GRAŻYNA NOWAK-STARZ, MALWINA POBIEGA Wpływ zabiegów fizjoterapeutycznych na poziom odczuwalnego bólu u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa Influence of physiotherapeutic treatments on an appreciable level of pain in patients with osteoarthritis in the episode lumbosacral spine Postęp cywilizacyjny przyczynia się do szybkiego rozwoju choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Wpływa na niego ma wiele czynników takich jak: zmiana trybu życia, czy postęp technologiczny, który w wielu aspektach wpływa negatywnie na zmniejszoną aktywność fizyczną. Praca wykonywana w cyklicznie powtarzających się ruchach, pozycja ciała często oddalona od prawidłowej powoduje dolegliwości bólowe kręgosłupa. Początkowo uszkadzane są mięśnie przykręgosłupowe, następnie dochodzi do przemieszczania i niszczenia dysków kręgowych a to z kolei ciągnie za sobą następne zmiany struktur tkankowych w obrębie danego segmentu kręgosłupa. Takie degeneracyjne działanie prowadzi do wywołania bólu kręgosłupa, co wraz z innymi czynnikami mechanicznymi może skutkować chorobami i urazami kręgosłupa [10]. Według definicji Międzynarodowego Towarzystwa Badania Bólu, ból to subiektywnie przykre i negatywne wrażenie zmysłowe i emocjonalne powstające pod wpływem bodźców uszkadzających tkankę (tzw. nocyceptywnych) lub zagrażających ich uszkodzeniem. Ból jest odczuciem subiektywnym, dlatego jest nim wszystko to, co chory w ten sposób nazywa, bez względu na obiektywne objawy z nim związane. Bólowi towarzyszy pobudzenie układu nerwowego współczulnego (przyspieszenie czynności serca, wzrost ciśnienia tętniczego) i wzmożenie wydzielania niektórych hormonów (np. hormonów kory nadnerczy). Ból ma istotne znaczenie dla rozpoznania i umiejscowienia procesu chorobowego oraz uniknięcia lub zminimalizowania uszkodzenia tkanki [6].

2 DOBROSTAN A STAN ZDROWIA Proces leczenia u osoby z bólem zlokalizowanym w dolnej części kręgosłupa jest działaniem skomplikowanym, uwarunkowanym czasem jego pojawienia się, chorobami współistniejącymi, wiekiem oraz sprawnością pacjenta. Leczenie powinno być kompleksowe i obejmować leczenie zachowawcze, jeżeli nie przynosi ono pożądanych efektów istnieje możliwość wdrożenia leczenia operacyjnego. Kompleksowość leczenia oznacza, że powinno ono obejmować również profilaktykę i edukację pacjenta. Osoby chore lub zagrożone wystąpieniem choroby powinny wiedzieć, jak przebiega proces degeneracyjny w stawie, jakie są czynniki ryzyka predysponujące do powstawania schorzeń oraz wiedzieć, jakie są prawidłowe zachowania prozdrowotne. Kręgosłup przyjmuję w ciągu dnia różne pozycje ciała, Jest to uzależnione od pracy jaką wykonuję człowiek. Osoby spędzające większość dnia przy komputerze, bądź prowadzące samochód odczuwają silne bóle kręgosłupa. Jest to spowodowane przyjmowaniem nieprawidłowej postawy ciała,osłabieniem mięśni, złymi nawykami podczas siedzenia, zaniedbaniem w utrzymaniu lordozy lędźwiowej. Należy wykształcić w sobie nawyk utrzymywania odpowiedniej postawy podczas siedzenia, zachowując lordozę lędźwiową, utrzymaniem głowy prawidłowo, cofnięciem barków, by nie pogłębić kifozy piersiowej. Siedzenie na końcu krzesła wymusza utrzymanie równowagi, a to angażuje plecy i barki do wyprostowania [3]. Celem prezentowanej pracy jest ocena skuteczności działań fizjoterapeutycznych w zmniejszeniu bólu w odcinku lędźwiowo- krzyżowym. W celach szczegółowych uwzględniono wpływ wybranych aspektów aktywności fizycznej na zmniejszenie dolegliwości bólowych w odcinku lędźwiowo- krzyżowym kręgosłupa. Zostały wzięte pod uwagę kryteria: wiek, płeć, BMI, natężenie odczuwanego bólu, jak również sytuacja wywołująca przykre doznania bólowe. Pozyskana wiedza może zostać wykorzystana w konstruowaniu programu profilaktycznego dla osób cierpiących na dolegliwości bólowe kręgosłupa. MATERIAŁ I METODYKA Badania przeprowadzone zostały przy pomocy sondażu diagnostycznego i kwestionariusza Oswestry w Klinice Rehabilitacji Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego mieszczącego się przy ulicy Kościuszki 3 w Kielcach, na wybranej grupie pacjentów, u których występowały dolegliwości bólowe w odcinku lędźwiowokrzyżowym. Osoby badane zamieszkałe w województwie świętokrzyskim, mieszczące się w grupie wiekowej od 20 do 80 lat, jak i więcej. W początkowym etapie badań chorzy zostali poinformowani o celu ich wykonania i z własnej dobrej i nieprzymuszonej woli wyrazili chęć przyłączenia się do nich. Wśród badanych było 38 kobiet (65,5%) i 20 mężczyzn (34,5%). U 58 chorych zostało wdrożone postępowanie fizjoterapeutyczne. Badani udzielali odpowiedzi dwukrotnie: w dniu rozpoczęcia leczenia i w dniu jego zakończenia. U pacjentów oceniano subiektywne odczuwanie bólu za pomocą skali VAS (11 stopniowa analogowa skala natężenia bólu) oraz wpływ dolegliwości bólowych na jakość życia przy pomocy kwestionariusza Oswetry. Odpowiedzi na pytania pozwa- 118

3 Małgorzata Markowska, Tomasz Wójcik, Grażyna Nowak-Starz, Malwina Pobiega Wpływ zabiegów fizjoterapeutycznych na poziom odczuwalnego bólu u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa ły ocenić rolę i wpływ leczenia fizjoterapeutycznego na zmniejszenie dolegliwości bólowych [6, 3]. Kryteria włączenia badanych: Osoby chodzące Osoby, które wskazały dolegliwości bólowe większe od zera, w skali od 0-10 Kryteria wyłączenia badanych: Osoby oceniające swój stan zdrowia jako zły Osoby, u których zaistniały przeciwwskazania do podjęcia leczenia z zakresu fizykoterapii, Osoby, które przeszły niedawny zabieg operacyjny WYNIKI Wszyscy badani zostali poproszeni o określenie nasilenia odczuwanego bólu na skali 0 10, gdzie 0 oznaczało brak bólu, a 10 bardzo silne doznania bólowe. Najczęściej respondenci oceniali swój ból przed podjęciem leczenia jako 5, natomiast w grupie mężczyzn dominowała ocena 6. Po podjęciu leczenia nadal większość oceniała swój ból stosując kategorię 5, przy czym drobną zmianę zaobserwować można wśród populacji mężczyzn, wśród których po terapii już tylko 1 (z deklarujących to wcześniej pięciu) oceniał swój ból na 6. Ponadto na skali 6-10 obserwujemy znaczny spadek ocen, gdyż ponad połowa z osób, które wybrały te kategorie jako ocenę skali bólu przed podjęciem leczenia, zrezygnowała z niej po leczeniu. Znamienny wydaje się fakt, że w odczuciu badanych natężenie bólu realnie zmalało po podjęciu leczenia, na co dowodem jest, że żaden z respondentów nie zaznaczył oceny 10. Daje to podstawy by twierdzić, że leczenie jest skuteczną metodą walki z bólem. Szczegóły badania ilustrują tabele nr I i II. Tabela I. Ocena stopnia bólu w skali 0-10 w opinii badanych przed podjęciem leczenia Ocena stopnia bólu w skali 0-10 Liczba badanych Kobiety Mężczyźni RAZEM n % n % n % ,72 1 1,72 2 3, ,45 1 1,72 3 5, ,00 2 3,45 2 3, ,17 3 5, , ,97 4 6, , ,90 5 8, , ,62 1 1, , ,07 2 3, , ,17 1 1,72 4 6, ,45 0 0,00 2 3,45 RAZEM 38 65, , ,00 119

4 DOBROSTAN A STAN ZDROWIA Tabela II. Ocena stopnia bólu w skali 0-10 w opinii badanych po podjęciu leczenia Liczba badanych Ocena stopnia Kobiety Mężczyźni RAZEM bólu w skali 0-10 n % n % n % ,72 2 3,45 3 5, ,17 1 1,72 4 6, ,45 3 5,17 5 8, ,17 4 6, , ,24 4 6, , ,07 1 1, , ,07 2 3, , ,45 1 1,72 3 5, ,17 2 3,45 5 8, ,00 0 0,00 0 0,00 RAZEM 38 65, , ,00 Badani na pytanie o środki podjęte podczas eliminacji bólu w zdecydowanej większości wskazali fizjoterapię (70,69%), na drugim miejscu znalazła się farmakoterapia (48,28%). Wśród domowych metod radzenia sobie z bólem badani najczęściej wymieniali leki przeciwbólowe (74,14%) i ograniczenie aktywności fizycznej (32,76%). Tabela III. Środki podjęte podczas eliminacji bólu przez badanych przed podjęciem leczenia Środki podjęte podczas eliminacji bólu przez badanych przed podjęciem leczenia Liczba badanych Kobiety Mężczyźni RAZEM N % n % N % Farmakoterapia 20 34, , ,28 Fizjoterapia 28 48, , ,69 Zmiana stylu życia 3 5,17 2 3,45 5 8,62 Wszystkie z powyższych 6 10,34 4 6, ,24 Inne 1 1,72 1 1,72 2 3,45 RAZEM , , ,28 *Ankietowani mieli możliwość wyboru więcej niż jednej odpowiedzi, dlatego wyniki nie sumują się do

5 Małgorzata Markowska, Tomasz Wójcik, Grażyna Nowak-Starz, Malwina Pobiega Wpływ zabiegów fizjoterapeutycznych na poziom odczuwalnego bólu u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa Tabela IV. Domowe sposoby w radzeniu sobie z bólem w opinii badanych przed podjęciem leczenia Domowe sposoby w radzeniu sobie z bólem w opinii badanych przed podjęciem leczenia. Liczba badanych Kobiety Mężczyźni RAZEM n % n % N % Leki przeciwbólowe 30 51, , ,14 Zimne kompresy 6 10,34 4 6, ,24 Gorące kompresy 1 1,72 1 1,72 2 3,45 Ograniczona aktywność fizyczna 16 27,59 3 5, ,76 Techniki relaksacyjne 9 15, , ,31 RAZEM , , ,90 * Ankietowani mieli możliwość wyboru więcej niż jednej odpowiedzi, dlatego wyniki nie sumują się do 100 W grupie badanych oceniono poziom niepełnosprawności przed i po podjęciu leczenia. Zauważono poprawę u 12,07% badanych. U 6,89% stwierdzono pogorszenie. Brak niepełnosprawności w badanej grupie wynosiła 5,2%, natomiast całkowitą niepełnosprawność 8,6%. Szczegóły badania ilustruję Ryc ,0% 24,1% 20,7% 22,4% 20,0% 15,0% 8,6% 10,0% 5,2% 5,0% 0,0% całkowita poważna 1,7% 3,5% mierna 1,7% 3,5% niewielka 5,2% brak 3,5% całkowita poważna mierna niewielka brak PRZED PO Ryc. 1. Skala niepełnosprawności przed i po podjęciu leczenia 121

6 DOBROSTAN A STAN ZDROWIA Za pomocą testu chi-kwadrat została zweryfikowana istotność statystyczna, zależność pomiędzy zmiennymi: wskaźnikiem BMI, a poziom wykształcenia badanych. Z testu chi-kwadrat zostały wyliczone następujące wartości: wartość statystyki testowej χ2=11,50656 > χ2 0,05 =9,4877; wartość p=0,02142, współczynnik kontyngencji (siła związku)=0, Po analizie wyników można stwierdzić, że zmienne są istotne statystycznie. Im wyższe wykształcenie, tym większe ryzyko nadwagi i/lub otyłości. BMI gimnazjalne zawodowe średnie i wyższe Wykształcenie średnia śr.±odch.stand. min-max Ryc. 2. Zestawienie wyników wskaźnika BMI, a wykształcenie badanych χ2= 11,50656 > χ2 0,05;4 = 9,4877 p= 0,02142 Współczynnik kontyngencji= 0, Za pomocą testu chi-kwadrat zbadano zależność zachodzącą pomiędzy rodzajem wykonywanej pracy a aktywnością fizyczną wykonywaną przez badanych Po przeprowadzonej analizie wyników można stwierdzić, że zmienne są istotne statystycznie. Osoby pracujące umysłowo częściej niż pozostałe uprawiają aktywność (codziennie, 1 raz w tygodniu). 122

7 Małgorzata Markowska, Tomasz Wójcik, Grażyna Nowak-Starz, Malwina Pobiega Wpływ zabiegów fizjoterapeutycznych na poziom odczuwalnego bólu u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 15,0% 5,0% 36,0% 46,2% 55,0% 8,0% 0,0% 12,0% 15,4% 44,0% 25,0% 38,5% umysłowa fizyczna inna Rzadziej 1 raz w miesiącu 1 raz w tygodniu Codziennie Ryc. 3. Zależność zachodząca pomiędzy rodzajem wykonywanej pracy a aktywnością fizyczną wykonywaną przez badanych χ2= 17,960 > χ20,05;6= 12,5916 p=0,00633 V Cramera= 0,39348 DYSKUSJA Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, jest chorobą degeneracyjną wpływającą na jakość życia pacjentów. Wpływa ona na sferę psychiczną jak również fizyczną osób chorych. Dolegliwości ze strony kręgosłupa występują w pozycji stojącej jak również siedzącej. Chorzy podczas wykonywania swojej pracy często zapominają o prawidłowej postawie ciała przyjmując zwieszoną, niewłaściwą. Śliwiński i wsp. ukazali w swej pracy istotny problem jakim jest jakość życia pacjentów z bólem kręgosłupa. Wskazali również rehabilitację jako gałąź odrywającą bardzo ważną rolę w procesie usprawniania. Jakość życia jest pojęciem uwzględniającym stan socjalno-ekonomiczny, psychiczny, fizyczny pacjenta. Należy podejmować szereg działań, aby był on jak najlepszy, pozwalał na samodzielne funkcjonowanie [11]. W badaniach Antczak i wsp. badających czynniki wpływające na jakość życia pacjentów, poddane zostały ocenie skali Oswestry, wykazując poprawę u 12% osób badanych, poprzez leczenie sanatoryjne. Program jaki został podany przez Antczak i wsp. obejmował działania w zakresie światłolecznictwa, ciepło i zimnolecznictwa oraz wodolecznictwa, w ciągu 28 dni [1]. W badaniach własnych niniejszej pracy poprawę zauważono u 12,7% osób badanych o niejednorodnym czasie procesu usprawniania. Ból działa bezpośrednio na stan i funkcjonowanie osób chorych. Dzięki różnym skalom oceniającym stan pacjenta można określić ich stopień niepełnosprawności. Aby to ocenić użyto w badaniach kwestionariusza Oswestry, który ukazał mierną niepełnosprawność w badanej grupie. Pop T. i wsp. w swoich badaniach wskazali na 123

8 DOBROSTAN A STAN ZDROWIA niewielki stopień niepełnosprawności w grupie osób pracujących w szpitalu, jest to wynikiem rodzaju wykonywanej pracy przez badanych [7]. Klimaszewska w swych badaniach zaobserwowała, iż osoby chore często, bo aż w 42% stosują leki przeciwbólowe przynoszące częściową ulgę [5]. W badaniach zostały pozyskane informację tyczące się środków stosowanych podczas eliminacji bólu wskazując w 48% na farmakoterapię. Oznacza to iż blisko połowa osób chorych w walce z bólem wspomaga się lekami uśmierzającymi ból. Romanowski w badanej grupie zauważył iż 50% chorych cierpiących na chorobę przewlekle nadużywa leków przeciwbólowych lecząc się objawowo a nie działających na samą przyczynę choroby. Zauważył, że działając ruchem można wpłynąć korzystnie na zmniejszenie przykrych doznań płynących z bólu stawowego. Ruch ma niebagatelne znaczenie dla organizmu, efektywnie działa na narządy wewnętrzne chorych, zmniejszając tym samym umieralność. Autor ukazał, iż dzięki zastosowaniu fizykoterapii działającej rozgrzewająco i odprężająco na tkanki, przygotowuje je do leczenia ruchem. Poprawiając przepływ krwi, a wraz z nim usuwając związki wzmagające odczucia bólowe. Badacz wykazał, że w walce z bólem aż 42% osób badanych stosuję aktywność fizyczną [9]. Badacze Depa i wsp. wskazali, że zespoły bólowe kręgosłupa są jednymi z najczęstszych chorób cywilizacyjnych przybierających rozmiar epidemiologii ówczesnego świata. Grupę badanych w liczbie 142 poproszono o dobrowolne uczestnictwo w badaniach, chcąc wykazać wpływ czynników takich jak: płeć, wiek, charakter pracy, wartości BMI na częstotliwość występowania dolegliwości bólowych. Używając skali Oswestry ukazał w badanej grupie umiarkowaną niepełnosprawność (48,6%). Analizując różne zależności stwierdził, iż czynnikiem, który określa poziom niepełnosprawność osób chorych z dolegliwościami bólowymi w obrębie kręgosłupa jest wiek. Według jego badań płeć, wartość BMI oraz charakter wykonywanej pracy nie mają znaczenie na efekt przeprowadzonej rehabilitacji.[2]. Wyniki uzyskane w badaniach własnych potwierdzają wnioski jakie uzyskali badacze Depa i wsp. wskazując, że częstotliwość występowania bólu nie jest zależna od: płci, poziomu wykształcenia, statusu zawodowego badanych i rodzaju wykonywanej pracy. W badaniach zaobserwowano, iż wiek osób badanych nie wpływa na częstotliwość występowania dolegliwości bólowych, a poziom niepełnosprawności na tle całej grupy został wskazany jako mierny- 24,1%. Kiwerski w swej pracy podjął pytanie dlaczego dolegliwości bólowe odczuwane w obrębie kręgosłupa dotyczą nie tylko osób starszych, lecz coraz częściej osób młodych aktywnych, czynnych zawodowo. Wskazuję przeciążenie kręgosłupa jako główną przyczynę przykrych doznań bólowych. W badaniach uczestniczyło 92 młodych pacjentów wskazujących zwiększone nasilenie bólu podczas podnoszenia ciężaru, 21 osób nie wskazało czynnika wywołującego ból. Chorzy uskarżali się na osłabienie czucia odruchów oraz zaburzenia neurologiczne. Wśród badanych ponad połowa bo aż 51 % wskazało na ból, zaburzenie czucia i zaburzenie odruchów wraz z osłabieniem zespołów mięśniowych [4]. Ratajczak chcąc ocenić wpływ laseroterapii i magnetoterapii połączonej z ruchem u osób cierpiących na chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa objął badaniem 30 osób, gdzie próg wiekowy sięgał od 41 do 62 lat. Badacz wyznaczył czas rehabilita- 124

9 Małgorzata Markowska, Tomasz Wójcik, Grażyna Nowak-Starz, Malwina Pobiega Wpływ zabiegów fizjoterapeutycznych na poziom odczuwalnego bólu u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa cji na jedną serię zabiegową, w której pozyskano 10 zabiegów z zakresu laseroterapii, magnetoterapii i kinezyterapii. Aby ocenić natężenie bólu użyto skalę VAS. Autor zauważył poprawę po leczeniu z punktu widzenia istotności statystycznej, wskazał współdziałanie pomiędzy laseroterapią, magnetoterapią oraz kinezyterapią jako czynnikami zmniejszającymi ból. Kobiety przed leczeniem oceniały ból średnio na 6, a mężczyźni na 7, po zakończonej rehabilitacji wyniki uległy poprawie wykazując średnią ocenę bólu mężczyzn i kobiet na 1,5 [8]. W badanej grupie przed podjęciem leczenia średnia dla kobiet wynosiła 3, a dla mężczyzn 1,5. Po rehabilitacji wyniki kobiet nie uległy zmianie, natomiast średnia dla mężczyzn wynosiła 2. W badanej grupie 7 osób uczęszczało na wszystkie zabiegi, składające się z: laseroterapii, magnetoterapii, elektroterapii, masażu, terapii manualnej. A czas usprawniania graniczył od 10 do więcej niż 30 dni. WNIOSKI 1. Występowanie dolegliwości bólowych wynikających z choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa dotyczy coraz częściej osób nie tylko w starszym wieku, ale również chorych w młodym wieku. Badania wskazały, że kobiety częściej niż mężczyźni uskarżają się na ból wskazując umiarkowane jego natężenie przed i po podjęciu leczenia. 2. Osoby pracujące umysłowo częściej niż pozostałe uprawiają aktywność ( codziennie, 1 raz w tygodniu). 3. Odnotowano zależność wśród wskaźnikiem BMI i poziomem wykształcenia, wskazując na większe ryzyko nadwagi lub otyłości osób z wyższym i średnim wykształceniem. 4. W grupie badanych oceniono poziom niepełnosprawności przed i po podjęciu leczenia. Zauważono poprawę u 12,07% badanych PIŚMIENNICTWO 1. Antczak A, Haor B, Głowacka M, Biercewicz M., Jakość życia pacjentów z zespołem bólowym odcinka lędźwiowego kręgosłupa po zastosowaniu leczenia sanatoryjnego doniesienia wstępne. Piel. Zdr. Publ. 2014; 4(1): Depa A i wsp, Wykorzystanie kwestionariusza Oswestry do oceny stopnia upośledzenia aktywności funkcjonalnej u chorych z zespołem bólowym dolnego odcinka kręgosłupa. Postępy rehabilitacji 2010; 2: Dziak A, Bóle krzyża. Wydawnictwo PZWL, Warszawa Kiwerski J, Choroba dyskowa dolnego odcinka u osób młodych. Postępy rehabilitacji 2011;1: Klimaszewska K i wsp, Jakość życia pacjentów z zespołami bólowymi odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Problemy pielęgniarstwa 2011; 19: Korzeniowska K, Szałek E, Ból. Farmacja współczesna 2010; 3:

10 DOBROSTAN A STAN ZDROWIA 7. Pop T i wsp. Stopień niesprawności personelu medycznego mierzony kwestionariuszem Oswestry. Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego. Rzeszów 2008, 2, Ratajczak B i wsp. Ocena wpływu laseroterapii i magnetoterapii w połączeniu z kinezyterapią u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową odcinka lędźwiowo- krzyżowego kręgosłupa. Postępy rehabilitacji 2011; 2 : Romanowski M, Rąglewska P, Sposoby leczenia bólu w subiektywnej ocenie pacjentów z chorobami zwyrodnieniowymi stawów. Praktyczna fizjoterapia i rehabilitacja 2010; 10 : Szabuniewicz S, Bóle kręgosłupa terapią McKenziego, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk Śliwiński A i wsp. Quality of life in patients with lumbar spinal pain. Fizjoterapia Polska 2014; 2(14): STRESZCZENIE Choroba zwyrodnieniowa ze względu na stopień występowania stanowi problem globalny ludności. Wpływa na zdolność do pracy, w perspektywie zbiorowej zmniejsza produktywność, ogranicza prawidłowe funkcjonowanie w społeczeństwie. Celem pracy jest ocena skuteczności działań fizjoterapeutycznych w zmniejszeniu bólu w odcinku lędźwiowo- krzyżowym. Badania przeprowadzone zostały przy pomocy sondażu diagnostycznego i kwestionariusza Oswestry na grupie 58 pacjentów, u których występowały dolegliwości bólowe w odcinku lędźwiowokrzyżowym. Badania wykazały, że osoby z wyższym wykształceniem uprawiają aktywność fizyczną codziennie, natomiast ich wartość BMI wykazuje większe ryzyko otyłością. Badania wykazały zmniejszenie odczuć bólowych u chorych po zastosowaniu działań fizjoterapeutycznych. ABSTRACT Osteoarthritis, due to its frequency of occurrence is a global problem for humankind. It influences our ability to work, from a collective point of view it decreases productivity, and limits proper functioning in a society. The aim of the research was to assess the effectiveness of physiotherapeutic actions in relieving lower back pain. The research was carried out using a diagnostic survey and the Oswestry Low Back Pain Questionnaire on a group of 58 patients who were suffering from lower back pain. The research found that people with higher education exercise daily, however, their BMI value shows a higher risk of obesity. The research proved that the pain of patients who underwent physical therapy was decreased. Artykuł zawiera znaków ze spacjami (19813 znaków + 284,1 cm 2 grafiki) 126

THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS WITH PAIN IN LUMBOSACRAL SPINE AND AN ASSESSMENT OF THEIR ANALGESIC EFFECTIVENESS

THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS WITH PAIN IN LUMBOSACRAL SPINE AND AN ASSESSMENT OF THEIR ANALGESIC EFFECTIVENESS NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANE ZABIEGI FIZYKALNE U PACJENTÓW Z DOLEGLIWOŚCIAMI BÓLOWYMI ODCINKA L-S KRĘGOSŁUPA WRAZ Z OCENĄ ICH SKUTECZNOŚCI W DZIAŁANIU PRZECIWBÓLOWYM THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU PIOTR TURMIŃSKI Porównanie skuteczności wybranych metod fizjoterapeutycznych w leczeniu skręceń stawu skokowego STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ

Bardziej szczegółowo

Streszczenie mgr Agnieszka Kotwica

Streszczenie mgr Agnieszka Kotwica Streszczenie mgr Agnieszka Kotwica Słowa kluczowe: rehabilitacja uzdrowiskowa, dysfunkcje narządu ruchu, ból, jakość życia Zdrowie na podstawie definicji prezentowanej, przez WHO oznacza całkowity brak

Bardziej szczegółowo

Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Klinika Rehabilitacji Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku z Ośrodkiem Wczesnej Pomocy Dzieciom Upośledzonym "Dać Szansę" ul. Waszyngtona

Bardziej szczegółowo

lat deklarowało silny stopień nasilenia bólu. W RZS 51% respondentów chorujących powyżej 10 lat oceniało ból na poziomie silnym.

lat deklarowało silny stopień nasilenia bólu. W RZS 51% respondentów chorujących powyżej 10 lat oceniało ból na poziomie silnym. I. STRESZCZENIE Głównym celem pracy była analiza porównawcza jakości życia i stanu fizycznego pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów z grupą chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Badania przeprowadzono

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School

Bardziej szczegółowo

Wpływ leczenia uzdrowiskowego na redukcję odczuwania bólu u pacjentów z dysfunkcją narządu ruchu doniesienie wstępne.

Wpływ leczenia uzdrowiskowego na redukcję odczuwania bólu u pacjentów z dysfunkcją narządu ruchu doniesienie wstępne. Wpływ leczenia uzdrowiskowego na redukcję odczuwania bólu u pacjentów z dysfunkcją narządu ruchu doniesienie wstępne. Agnieszka Kotwica Uniwersytet Medyczny w Lublinie Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu

Bardziej szczegółowo

ZESPOŁY BÓLOWE ODCINKA LĘDŹWIOWO-KRZYŻOWEGO KRĘGOSŁUPA

ZESPOŁY BÓLOWE ODCINKA LĘDŹWIOWO-KRZYŻOWEGO KRĘGOSŁUPA ZESPOŁY BÓLOWE ODCINKA LĘDŹWIOWO-KRZYŻOWEGO KRĘGOSŁUPA Anna Wójcik, Beata Martowicz Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu Streszczenie Styl życia i zachowania zdrowotne determinują w największym

Bardziej szczegółowo

Ocena ogólna: Raport całkowity z okresu od 04.05.2007 do 15.11.2007

Ocena ogólna: Raport całkowity z okresu od 04.05.2007 do 15.11.2007 W Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej ABC medic Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych w Zielonej Górze w okresie od 04.05.2007-15.11.2007 została przeprowadzona ocena efektów klinicznych u pacjentów

Bardziej szczegółowo

Jolanta Kujawa 1, Michał Dwornik 2. Zakład Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II WL, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Jolanta Kujawa 1, Michał Dwornik 2. Zakład Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II WL, Warszawski Uniwersytet Medyczny Jolanta Kujawa 1, Michał Dwornik 2 Ocena porównawcza skuteczności metody neuromobilizacji i tradycyjnego postępowania fizjoterapeutycznego u chorych z zespołem bólowym części lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa

Bardziej szczegółowo

I F izjoterapia! OGÓLNA

I F izjoterapia! OGÓLNA PA TR ONA T MER YTOR YCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN I F izjoterapia! OGÓLNA Wydawnictwo Lekarskie PZWL F izjoterapia ogólna prof. dr hab. med. JERZY E. KIWERSKI

Bardziej szczegółowo

Skuteczność peloidoterapii, kinezyterapii i pola magnetycznego niskiej częstotliwości w leczeniu objawów dyskopatii lędźwiowej

Skuteczność peloidoterapii, kinezyterapii i pola magnetycznego niskiej częstotliwości w leczeniu objawów dyskopatii lędźwiowej Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Klinika Rehabilitacji Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku z Ośrodkiem Wczesnej Pomocy Dzieciom Upośledzonym "Dać Szansę" ul. Waszyngtona

Bardziej szczegółowo

Rehabilitacja/fizjoterapia pacjentów ze schorzeniami przewlekłymi. Mgr Zbigniew Kur

Rehabilitacja/fizjoterapia pacjentów ze schorzeniami przewlekłymi. Mgr Zbigniew Kur Rehabilitacja/fizjoterapia pacjentów ze schorzeniami przewlekłymi Mgr Zbigniew Kur Choroby przewlekłe: - najczęstsza przyczyną zgonów na całym świecie - jak podaje WHO, co roku przyczyniają się do śmierci

Bardziej szczegółowo

4.1. Charakterystyka porównawcza obu badanych grup

4.1. Charakterystyka porównawcza obu badanych grup IV. Wyniki Badana populacja pacjentów (57 osób) składała się z dwóch grup grupy 1 (G1) i grupy 2 (G2). W obu grupach u wszystkich chorych po zabiegu artroskopowej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM

STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM Wstęp Choroby nowotworowe są poważnym problemem współczesnych społeczeństw. Rozpoznawanie trudności w funkcjonowaniu psychosomatycznym pacjentów jest konieczne do świadczenia

Bardziej szczegółowo

In fo rma cje og ó lne. Nazwa modułu: Balneologia i leczenie uzdrowiskowe Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność

In fo rma cje og ó lne. Nazwa modułu: Balneologia i leczenie uzdrowiskowe Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Załącznik Nr do Uchwały Nr SYLAB US MODU ŁU ( PR Z DM IOTU) In fo rma cje og ó lne Nazwa modułu: Balneologia i leczenie uzdrowiskowe Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom

Bardziej szczegółowo

wykłady 5, ćwiczenia - 15 wykłady 5, ćwiczenia - 15 Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS Obciążenie studenta

wykłady 5, ćwiczenia - 15 wykłady 5, ćwiczenia - 15 Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS Obciążenie studenta Lp. Element Opis 1 Nazwa 2 Typ Podstawy fizjoterapii klinicznej w chorobach wieloukładowych w obrębie narządu ruchu obowiązkowy 3 Instytut Nauk o Zdrowiu 4 Kod PPWSZ F-P_20 Kierunek, kierunek: Fizjoterapia

Bardziej szczegółowo

Michał Dwornik 1, Aleksandra Marek 2, Aleksander Kłosiewicz 2, Katarzyna Wasiak 1, Maria Kłoda 1,3, Anna Koseska 4, Bartosz Kaczyński 5

Michał Dwornik 1, Aleksandra Marek 2, Aleksander Kłosiewicz 2, Katarzyna Wasiak 1, Maria Kłoda 1,3, Anna Koseska 4, Bartosz Kaczyński 5 Michał Dwornik 1, Aleksandra Marek 2, Aleksander Kłosiewicz 2, Katarzyna Wasiak 1, Maria Kłoda 1,3, Anna Koseska 4, Bartosz Kaczyński 5 Ocena zmian napięcia mięśniowego po zabiegach trakcji manualnej u

Bardziej szczegółowo

RECENZJA. rozprawy doktorskiej na stopień doktora nauk o zdrowiu. mgra Jakuba Szewczyka

RECENZJA. rozprawy doktorskiej na stopień doktora nauk o zdrowiu. mgra Jakuba Szewczyka Wrocław, 19.02.2018 RECENZJA rozprawy doktorskiej na stopień doktora nauk o zdrowiu mgra Jakuba Szewczyka pt. : Ocena i porównanie skuteczności zabiegów rehabilitacyjnych w zakresie dolegliwości bólowych

Bardziej szczegółowo

Rozwój rehabilitacji medycznej i fizjoterapii

Rozwój rehabilitacji medycznej i fizjoterapii Rozwój rehabilitacji medycznej i fizjoterapii prof. nzw. dr hab. n. med. Zbigniew Śliwioski konsultant krajowy w dziedzinie fizjoterapii Do roku 2050 populacja ludzi w wieku 60+ będzie stanowić 22% wszystkich

Bardziej szczegółowo

Podstaw y rehabilitacji dla studentów m edycyny

Podstaw y rehabilitacji dla studentów m edycyny Podstaw y rehabilitacji dla studentów m edycyny Redakcja naukowa prof. dr hab. n. k. f. Zdzisława Wrzosek dr n. med. Janusz Bolanowski Warszawa Wydawnictwo Lekarskie PZWL Spis treści Wstęp - Zdzisława

Bardziej szczegółowo

1. Polska szkoła rehabilitacji. Ogólnoustrojowe konsekwencje bezruchu po urazach ośrodkowego układu nerwowego, udarach i urazach wielonarządowych

1. Polska szkoła rehabilitacji. Ogólnoustrojowe konsekwencje bezruchu po urazach ośrodkowego układu nerwowego, udarach i urazach wielonarządowych Wykłady: 1. Polska szkoła rehabilitacji. Ogólnoustrojowe konsekwencje bezruchu po urazach ośrodkowego układu nerwowego, udarach i urazach wielonarządowych - przeglądowa historia rehabilitacji na świecie

Bardziej szczegółowo

Streszczenie Wstęp: Cel pracy:

Streszczenie Wstęp: Cel pracy: Streszczenie Wstęp: Ocena bólu, który jest zjawiskiem bardzo złożonym z klinicznego punktu widzenia, stanowi jedno z istotnych wyzwań współczesnej medycyny. Rzetelne oszacowanie bólu ma podstawowe znaczenie

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE MD-SHOULDER W LECZENIU ZESPOŁU CIEŚNI PODBARKOWEJ

ZASTOSOWANIE MD-SHOULDER W LECZENIU ZESPOŁU CIEŚNI PODBARKOWEJ Dolegliwości bólowe w obrębie obręczy barkowej to problem, który dotyczy coraz większej liczby osób, niestety coraz młodszych. Dawniej typowym pacjentem zgłaszającym się z bólem barku była osoba starsza,

Bardziej szczegółowo

I nforma c j e ogólne. Balneologia i leczenie uzdrowiskowe. Nie dotyczy. Dr hab. n. zdr. Anna Lubkowska

I nforma c j e ogólne. Balneologia i leczenie uzdrowiskowe. Nie dotyczy. Dr hab. n. zdr. Anna Lubkowska YL AB U MODUŁ U (PRZDMIOTU) I nforma c j e ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów pecjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Balneologia i leczenie uzdrowiskowe

Bardziej szczegółowo

Regionalny program rehabilitacji osób z zapalnymi chorobami układu kostno-stawowego i mięśniowego na lata

Regionalny program rehabilitacji osób z zapalnymi chorobami układu kostno-stawowego i mięśniowego na lata Agenda 1. Omówienie Regionalnych Programów Zdrowotnych w zakresie chorób zapalnych i przewlekłych układu kostno-stawowego i mięśniowego, 2. Omówienie głównych założeń konkursu nr RPSL. 08.03.02-IZ.01-24-297/18

Bardziej szczegółowo

Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych

Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych 23 lutego, przypada obchodzony po raz szósty, ogólnopolski

Bardziej szczegółowo

KOMPLEKSOWA REHABILITACJA OFERTA DLA FIRM

KOMPLEKSOWA REHABILITACJA OFERTA DLA FIRM KOMPLEKSOWA REHABILITACJA OFERTA DLA FIRM Zdrowy pracownik, to wydajny pracownik. VERIDIS PREZENTUJE - OFERTA DLA FIRM Ci, którzy myślą, że nie mają czasu na ćwiczenia fizyczne, będą musieli wcześniej

Bardziej szczegółowo

Poduszki ortopedyczne

Poduszki ortopedyczne Poduszki ortopedyczne Ból odcinka szyjnego kręgosłupa pojawia się u około 60-90% populacji, przeważnie między 25 a 60 rokiem życia. Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego początkowo przebiegają bezobjawowo,

Bardziej szczegółowo

I nforma c j e ogólne. Ergonomia. Nie dotyczy. Wykłady 40 godz. Dr hab. n. zdr. Anna Lubkowska

I nforma c j e ogólne. Ergonomia. Nie dotyczy. Wykłady 40 godz. Dr hab. n. zdr. Anna Lubkowska S YL AB US MODUŁ U (PRZDMIOTU) I nforma c j e ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu rgonomia Przedmiot do wyboru

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 9 lipca 2018 r. Poz. 1319

Warszawa, dnia 9 lipca 2018 r. Poz. 1319 Warszawa, dnia 9 lipca 2018 r. Poz. 1319 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 27 czerwca 2018 r. w sprawie szczegółowego wykazu czynności zawodowych fizjoterapeuty Na podstawie art. 4 ust. 7 ustawy

Bardziej szczegółowo

Dyskopatia & co dalej? Henryk Dyczek 2010

Dyskopatia & co dalej? Henryk Dyczek 2010 Dyskopatia & co dalej? Henryk Dyczek 2010 Definicja - 1 Dyskopatia szerokie pojęcie obejmujące schorzenia krążka międzykręgowego. W większości przypadków jest to pierwszy z etapów choroby zwyrodnieniowej

Bardziej szczegółowo

ARCUS. OFERTA DLA FIRM by. Ul. Wysłouchów 51/u2, 30-611 Kraków Telefon 012 654 89 87 Kom 601 95 65 25 www.arcus.strefa.pl

ARCUS. OFERTA DLA FIRM by. Ul. Wysłouchów 51/u2, 30-611 Kraków Telefon 012 654 89 87 Kom 601 95 65 25 www.arcus.strefa.pl OFERTA DLA FIRM by ARCUS 2011r Szanowni Państwo Cieszę się, że mogę zapoznać Państwa z działalnością usługową Firmy ARCUS. Jestem przekonany, że firma posiadając szerokie spektrum usług będzie odpowiednim

Bardziej szczegółowo

Tematy prac dyplomowych seminaria 2012-2013 Promotor Dr hab. med. prof. nadzw. Zbigniew Deskur

Tematy prac dyplomowych seminaria 2012-2013 Promotor Dr hab. med. prof. nadzw. Zbigniew Deskur Promotor Dr hab. med. prof. nadzw. Zbigniew Deskur 1. Ocena wpływu fizjoterapii (kinezyterapii, fizykoterapii) na stan zdrowia osób z chorobami układu oddechowego (np. astmy). 2. Ocena wpływu fizjoterapii

Bardziej szczegółowo

Program praktyk zawodowych dla kierunku: Fizjoterapia ( studia stacjonarne i niestacjonarne)

Program praktyk zawodowych dla kierunku: Fizjoterapia ( studia stacjonarne i niestacjonarne) Wyższa Szkoła Mazowiecka w Warszawie Wydział Nauk Medycznych Program praktyk zawodowych dla kierunku: Fizjoterapia ( studia stacjonarne i niestacjonarne) Student studiów pierwszego stopnia (licencjat)

Bardziej szczegółowo

OCENA STYLU ŻYCIA DLA POTRZEB DZIAŁAŃ Z ZAKRESU PROMOCJI ZDROWIA

OCENA STYLU ŻYCIA DLA POTRZEB DZIAŁAŃ Z ZAKRESU PROMOCJI ZDROWIA Katedra i Zakład Promocji Zdrowia Wydział Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum UMK OCENA STYLU ŻYCIA DLA POTRZEB DZIAŁAŃ Z ZAKRESU PROMOCJI ZDROWIA I. WYWIAD WIEK.. PŁEĆ WYKSZTAŁCENIE. MIEJSCE ZAMIESZKANIA

Bardziej szczegółowo

E. Czy uważa Pan/i, że powrót do domu jest związany z dodatkowymi zagrożeniami? a. Tak b. Chyba tak c. Nie jestem pewien d. Nie

E. Czy uważa Pan/i, że powrót do domu jest związany z dodatkowymi zagrożeniami? a. Tak b. Chyba tak c. Nie jestem pewien d. Nie SKALA GOTOWOŚCI DO WYPISU ZE SZPITALA U PACJENTÓW PO ZAWALE MIĘŚNIA SERCOWEGO The Readiness for Hospital Discharge After Myocardial Infarction Scale (RHDS MIS) Autor: Aldona Kubica Kwestionariusz dla pacjentów

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU PRACA DOKTORSKA STRESZCZENIE

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU PRACA DOKTORSKA STRESZCZENIE UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU PRACA DOKTORSKA STRESZCZENIE ZASTOSOWANIE KINESIOTAPINGU W LECZENIU BÓLU I DYSFUNKCJI BARKU U OSÓB PO PRZEBYTYM UDARZE MÓZGU Anna Kręgiel PROMOTOR

Bardziej szczegółowo

Jakość życia pacjentów z zespołem bólowym odcinka lędźwiowego kręgosłupa po zastosowaniu leczenia sanatoryjnego doniesienia wstępne

Jakość życia pacjentów z zespołem bólowym odcinka lędźwiowego kręgosłupa po zastosowaniu leczenia sanatoryjnego doniesienia wstępne prace ORYGINALNE Piel. Zdr. Publ. 2014, 4, 1, 19 25 ISSN 2082-9876 Copyright by Wroclaw Medical University Anna Antczak 1, Beata Haor 2, Mariola Głowacka 3 Monika Biercewicz 4 Jakość życia pacjentów z

Bardziej szczegółowo

Całościowe sprawozdanie końcowe. Monitoring postmarketingowy urządzenia medycznego BIOSYNCHRON 1000 Anti Dekubitus (wersja aktywna i pasywna)

Całościowe sprawozdanie końcowe. Monitoring postmarketingowy urządzenia medycznego BIOSYNCHRON 1000 Anti Dekubitus (wersja aktywna i pasywna) Całościowe sprawozdanie końcowe Monitoring postmarketingowy urządzenia medycznego BIOSYNCHRON 1000 Anti Dekubitus (wersja aktywna i pasywna) 1 Opis: Otwarte badania kliniczne z udziałem użytkowników oceniające

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu Kierunek: Fizjoterapia SYLABUS Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcji

Bardziej szczegółowo

Bóle kręgosłupa. Raport badawczy

Bóle kręgosłupa. Raport badawczy Bóle kręgosłupa Raport badawczy Spis treści Slajdy Metodologia badania 3 Podsumowanie wyników 4-5 Szczegółowe wyniki badania 6-19 Struktura demograficzna 20-23 Kontakt 24 Metodologia badania Badanie zostało

Bardziej szczegółowo

Ewaluacja badań medycznych według EBM (medycyny opartej na dowodach naukowych) poziomy wiarygodności... 613 Wykaz skrótów... 613

Ewaluacja badań medycznych według EBM (medycyny opartej na dowodach naukowych) poziomy wiarygodności... 613 Wykaz skrótów... 613 IX 1. MECHANIZMY POWSTAWANIA BÓLU Jerzy Wordliczek, Jan Dobrogowski... 1 Patomechanizm bólu ostrego... 3 Patomechanizm bólu przewlekłego... 9 Ból neuropatyczny... 10 Ośrodkowa sensytyzacja... 15 2. METODY

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia

Bardziej szczegółowo

SAMODZIELNY PUBLICZNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ W SOKOŁOWIE PODLASKIM

SAMODZIELNY PUBLICZNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ W SOKOŁOWIE PODLASKIM BENEFICJENT: SAMODZIELNY PUBLICZNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ W SOKOŁOWIE PODLASKIM TYTUŁ PROJEKTU: JESTEM ZDROWA/Y PROGRAM LECZENIA CHORÓB KRĘGOSŁUPA I OTYŁOŚCI WŚRÓD DZIECI Z POWIATU SOKOŁOWSKIEGO NR UMOWY:

Bardziej szczegółowo

Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski.

Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski. Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski. Program MOTO-BIP /PM_L_0257/ Ocena wyników programu epidemiologicznego. Dr n. med. Bartosz Małkiewicz

Bardziej szczegółowo

JAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY

JAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU ZAKŁAD PODSTAW POŁOŻNICTWA Marta Izabela Zarajczyk JAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY Rozprawa na stopień doktora

Bardziej szczegółowo

Zespoły bólowe kręgosłupa

Zespoły bólowe kręgosłupa Zespoły bólowe kręgosłupa W około 70-80% przypadków pierwszego spotkania pacjenta i lekarza nie daje ustalić się dokładnie przyczyny bólów kręgosłupa. Świadczy to o złożoności tego problemu. Mimo tego

Bardziej szczegółowo

PALIATYWNEJ W OPIECE. Redakcja naukowa A g n ieszka W ó j c ik - A n n a Pyszora. Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN

PALIATYWNEJ W OPIECE. Redakcja naukowa A g n ieszka W ó j c ik - A n n a Pyszora. Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN PATRONAT MERYTORYCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN F iz jo t e r a p ia W OPIECE PALIATYWNEJ Redakcja naukowa A g n ieszka W ó j c ik - A n n a Pyszora F iz jo t

Bardziej szczegółowo

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r. Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko Syllabus przedmiotowy 07/08 0/0 r. Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne Stopień studiów

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 12/2012 Rektora PWSZ w Koninie z dnia 28 lutego 2012 w sprawie ustalenia wzoru sylabusa PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA

Bardziej szczegółowo

Informacja dla pacjentów

Informacja dla pacjentów info Informacja dla pacjentów ze szpiczakiem mnogim leczonych bortezomibem Polineuropatia indukowana bortezomibem Konsultacja merytoryczna: Prof. dr hab. Lidia Usnarska-Zubkiewicz Katedra i Klinika Hematologii,

Bardziej szczegółowo

mgr Dorota Lasota Wpływ alkoholu etylowego na ciężkość obrażeń ofiar wypadków komunikacyjnych Streszczenie Wstęp

mgr Dorota Lasota Wpływ alkoholu etylowego na ciężkość obrażeń ofiar wypadków komunikacyjnych Streszczenie Wstęp mgr Dorota Lasota Wpływ alkoholu etylowego na ciężkość obrażeń ofiar wypadków komunikacyjnych Streszczenie Wstęp Wypadki komunikacyjne są istotnym problemem cywilizacyjnym, społecznym i medycznym. Są jedną

Bardziej szczegółowo

Alf Nachemson (1995)

Alf Nachemson (1995) Alf Nachemson (1995) Schorzenia kręgosłupa w krajach o rozwiniętej opiece socjalnej, mogą doprowadzić je do bankructwa PTO 2 PTO 130 Sztuczny nucleus pulposus PTO 5 Implanty stosowane w leczeniu zmian

Bardziej szczegółowo

SCHIZOFRENIA ROLA OPIEKUNÓW W KREOWANIU WSPÓŁPRACY DR MAREK BALICKI

SCHIZOFRENIA ROLA OPIEKUNÓW W KREOWANIU WSPÓŁPRACY DR MAREK BALICKI SCHIZOFRENIA ROLA OPIEKUNÓW W KREOWANIU WSPÓŁPRACY DR MAREK BALICKI PACJENT NA RYNKU PRACY 43 lata, stan wolny, wykształcenie średnie Pierwsze objawy w wieku 29 lat. Średnio 1 rok mija od momentu pierwszych

Bardziej szczegółowo

Dr Mariola Seń z Zespołem. Zakład Promocji Zdrowia, Katedra Zdrowia Publicznego Akademia Medyczna im.piastów Śląskich we Wrocławiu

Dr Mariola Seń z Zespołem. Zakład Promocji Zdrowia, Katedra Zdrowia Publicznego Akademia Medyczna im.piastów Śląskich we Wrocławiu Dr Mariola Seń z Zespołem Zakład Promocji Zdrowia, Katedra Zdrowia Publicznego Akademia Medyczna im.piastów Śląskich we Wrocławiu Opieka długoterminowa Według diagnozy Grupy Roboczej ds. przygotowania

Bardziej szczegółowo

4. Zasady gromadzenia danych. 6. Udział pielęgniarki w terapii pacjentów

4. Zasady gromadzenia danych. 6. Udział pielęgniarki w terapii pacjentów Przedmiot: Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne oddział psychiatryczny 1. Udział w organizacji opieki psychiatrycznej w Klinice w świetle obowiązujących regulacji prawnych. 2. Procedura przyjęcia

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 3 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 3 SECTIO D 2004 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 3 SECTIO D 2004 Katedra Pielęgniarstwa Klinicznego Wydziału Zdrowia Publicznego AM we Wrocławiu MARTA ARENDARCZYK, EWA

Bardziej szczegółowo

REHABILITACJA ZDALNIE NADZOROWANA U PACJENTÓW ZE ZMIANAMI ZWYRODNIENIOWYMI STAWU BIODROWEGO

REHABILITACJA ZDALNIE NADZOROWANA U PACJENTÓW ZE ZMIANAMI ZWYRODNIENIOWYMI STAWU BIODROWEGO Anna Czyżewska, Wojciech Glinkowski REHABILITACJA ZDALNIE NADZOROWANA U PACJENTÓW ZE ZMIANAMI ZWYRODNIENIOWYMI STAWU BIODROWEGO Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu, Centrum Doskonałości

Bardziej szczegółowo

Katedra Fizjoterapii

Katedra Fizjoterapii Kierownik: dr hab. Ewa Demczuk-Włodarczyk prof. nadzw. Sekretariat: Pracownia badawcza: mgr Danuta Jóźwiak mgr inż. Maciej Kosim Działalność naukowa Główne kierunki badań w Katedrze: Ocena stanu morfofunkcjonalnego

Bardziej szczegółowo

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2016/ /2019

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2016/ /2019 Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko Syllabus przedmiotowy 016/017-018/019 Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne / Niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

I nforma c j e ogólne. Podstawy ergonomii. Nie dotyczy. Pierwszy. Seminaria 40 godz. Dr hab. n. zdr. Anna Lubkowska

I nforma c j e ogólne. Podstawy ergonomii. Nie dotyczy. Pierwszy. Seminaria 40 godz. Dr hab. n. zdr. Anna Lubkowska S YL AB US MODUŁ U (PRZDMIOTU) I nforma c j e ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Podstawy ergonomii Przedmiot

Bardziej szczegółowo

M1_W04 M1_W10 K_W 01 M1_W01 M1_W02 M1_W10 K_W 02 M1_W05 M1_W03 K_W 03 M1_W08 M1_W11, M1_W12 M1_W01 M1_W02 M1_W03 M1_W07 M1_W10 M1_W01 M1_W07 M1_W10

M1_W04 M1_W10 K_W 01 M1_W01 M1_W02 M1_W10 K_W 02 M1_W05 M1_W03 K_W 03 M1_W08 M1_W11, M1_W12 M1_W01 M1_W02 M1_W03 M1_W07 M1_W10 M1_W01 M1_W07 M1_W10 TABELA ODNIESIENIA EFEKTÓW KIERUNKOWYCH DO EFEKTÓW OBSZAROWYCH KIERUNEK FIZJOTERAPIA POZIOM KSZTAŁCENIA - studia i stopnia PROFIL KSZTAŁCENIA - praktyczny OBSZAR KSZTAŁCENIA - obszar nauk medycznych, nauk

Bardziej szczegółowo

Autor: Aldona Kubica. Kwestionariusz dla pacjentów po zawale serca leczonych angioplastyka wieńcową. Wersja 1

Autor: Aldona Kubica. Kwestionariusz dla pacjentów po zawale serca leczonych angioplastyka wieńcową. Wersja 1 SKALA GOTOWOŚCI DO WYPISU ZE SZPITALA U PACJENTÓW PO ZAWALE MIĘŚNIA SERCOWEGO The Readiness for Hospital Discharge After Myocardial Infarction Scale (RHDS MIS) Autor: Aldona Kubica Kwestionariusz dla pacjentów

Bardziej szczegółowo

Badanie OACT (OsteoArthritis Combination Treatment) Ocena leczenia ChZS za pomocą terapii skojarzonej glukozaminą i chondroityną

Badanie OACT (OsteoArthritis Combination Treatment) Ocena leczenia ChZS za pomocą terapii skojarzonej glukozaminą i chondroityną Badanie OACT (OsteoArthritis Combination Treatment) Ocena leczenia ChZS za pomocą terapii skojarzonej glukozaminą i chondroityną Nieinterwencyjny program badawczo-obserwacyjny Warszawa 2014 1. Założenia

Bardziej szczegółowo

Wydział Nauk o Zdrowiu Kierunek Fizjoterapia Stopień I, Profil praktyczny

Wydział Nauk o Zdrowiu Kierunek Fizjoterapia Stopień I, Profil praktyczny LISTA PRZEDMIOTÓW, KTÓRE MOGĄ BYĆ UZNANE NA PODSTAWIE OCENY EFEKTÓW UCZENIA SIĘ ZDOBYTYCH NA DRODZE EDUKACJI POZAFORMALNEJ I NIEFORMALNEJ NA ROK AKADEMICKI 2016/2017 Wydział Nauk o Zdrowiu Kierunek Fizjoterapia

Bardziej szczegółowo

Anna Kłak. Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę

Anna Kłak. Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę Anna Kłak Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Wstęp: Świadomość pacjentów

Bardziej szczegółowo

Masaż. Warianty usługi: estetyka.luxmed.pl

Masaż. Warianty usługi: estetyka.luxmed.pl Masaż Masaż polega na manualnym ucisku ciała w celu redukcji napięcia mięśni, eliminacji bóli kręgosłupa oraz dolegliwości pochodzenia okołostawowego. Masaż relaksacyjny skutecznie redukuje poziom stresu

Bardziej szczegółowo

Publikacje: Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A.

Publikacje: Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A Ćwirlej A. Publikacje: 1. Ćwirlej A., Kwolek A., Styl życia i poziom wiedzy mieszkańców dużego miasta w kontekście profilaktyki zdrowotnej. Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2003, 3, 253-259. 2. Ćwirlej

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY NA ROK AKADEMICKI 2011/2012 NAZWA JEDNOSTKI:

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY NA ROK AKADEMICKI 2011/2012 NAZWA JEDNOSTKI: PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY NA ROK AKADEMICKI 2011/2012 NAZWA JEDNOSTKI: Katedra i Klinika Rehabilitacji U.M. w Poznaniu 1. Adres jednostki: Adres: 28 Czerwca 1956 nr 135/147 Tel. /Fax: 61 8310-217 / 61 8310-173

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 Zakład Zarządzania i Ekonomiki Ochrony Zdrowia Akademii Medycznej w Lublinie Department of Health

Bardziej szczegółowo

Metoksyfluran (Penthrox) Lek. Justyna Kasznia

Metoksyfluran (Penthrox) Lek. Justyna Kasznia Metoksyfluran (Penthrox) Lek. Justyna Kasznia Metoksyfluran nowy-stary środek Stosowany w Australii i Nowej Zelandii od 40 lat jako środek p- bólowy Zarejestrowany we wszystkich krajach Europejskich w

Bardziej szczegółowo

Wydział Nauk o Zdrowiu KATOWICE

Wydział Nauk o Zdrowiu KATOWICE Wydział Nauk o Zdrowiu 6.12.2014 KATOWICE syndrome - zespół słabości, zespół wątłości, zespół kruchości, zespół wyczerpania rezerw. Zespół geriatryczny, charakteryzujący się zmniejszeniem rezerw i odporności

Bardziej szczegółowo

Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami technik masażysta 322[12]

Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami technik masażysta 322[12] Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami technik masażysta 322[12] Zadanie egzaminacyjne Do gabinetu masażu w zakładzie opieki zdrowotnej zgłosiła się pacjentka ze skierowaniem

Bardziej szczegółowo

Krzysztof Błecha Specjalistyczny gabinet lekarski rehabilitacji i chorób wewnętrznych w Żywcu.

Krzysztof Błecha Specjalistyczny gabinet lekarski rehabilitacji i chorób wewnętrznych w Żywcu. Krzysztof Błecha Specjalistyczny gabinet lekarski rehabilitacji i chorób wewnętrznych w Żywcu. Dyslordoza szyjna a zaburzenia neurowegetatywne Dyslordoza of neck and neurovegetative disorders Słowa kluczowe:

Bardziej szczegółowo

Cz. II. Metodologia prowadzonych badań. Rozdz. 1. Cele badawcze. Rozdz. 2. Metody i narzędzia badawcze. Celem badawczym niniejszego projektu jest:

Cz. II. Metodologia prowadzonych badań. Rozdz. 1. Cele badawcze. Rozdz. 2. Metody i narzędzia badawcze. Celem badawczym niniejszego projektu jest: Cz. II. Metodologia prowadzonych badań Rozdz. 1. Cele badawcze Celem badawczym niniejszego projektu jest: 1. Analiza zachowań zdrowotnych, składających się na styl życia Wrocławian: aktywność fizyczna,

Bardziej szczegółowo

SYTUACJA ZDROWOTNA DZIECI I MŁODZIEŻY W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM

SYTUACJA ZDROWOTNA DZIECI I MŁODZIEŻY W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM SYTUACJA ZDROWOTNA DZIECI I MŁODZIEŻY W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM 2 LICZBA LUDNOŚCI W 2010 ROKU 2010 województwo łódzkie miasto Łódź liczba ludności ogółem 2552000 737098 0 19 r.ż. 504576 (19,7) 117839 (15,9)

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH

PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH Student w ramach realizacji praktyki klinicznej w danej specjalizacji dostępnej w wybranej placówce medycznej, powinien odbywać ją w

Bardziej szczegółowo

ELEMENTY FARMAKOLOGII OGÓLNEJ I WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU FARMAKOTERAPII BÓLU

ELEMENTY FARMAKOLOGII OGÓLNEJ I WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU FARMAKOTERAPII BÓLU Barbara FILIPEK Gabriel NOWAK Jacek SAPA Włodzimierz OPOKA Marek BEDNARSKI Małgorzata ZYGMUNT ELEMENTY FARMAKOLOGII OGÓLNEJ I WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU FARMAKOTERAPII BÓLU Copyright by Barbara Filipek,

Bardziej szczegółowo

ul. Belgradzka 52, 02-795 Warszawa-Ursynów tel. kom. +48 794 207 077 www.fizjoport.pl

ul. Belgradzka 52, 02-795 Warszawa-Ursynów tel. kom. +48 794 207 077 www.fizjoport.pl Coraz większa liczba pacjentów zgłasza się do fizjoterapeutów z problemami bólowymi w obrębie kręgosłupa. Często postawiona diagnoza dyskopatia, wywołuje niepokój o własne zdrowie i wątpliwości w jaki

Bardziej szczegółowo

FIZJOTERAPIA W PRAKTYCE

FIZJOTERAPIA W PRAKTYCE PROGRAM STUDIÓW FIZJOTERAPIA W PRAKTYCE MODUŁ I. Kompleks barkowo-ramienny 20 godzin struktur stawowych i okołostawowych MODUŁ II. Kompleks barkowo-ramienny, kręgosłup szyjny (staw szczytowo-potyliczny

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA

PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA - 2006 1. UZASADNIENIE POTRZEBY PROGRAMU Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Umieralność z tego

Bardziej szczegółowo

Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu Pomorski Uniwersytet Medyczny Szczecin ZESPÓŁ SŁABOŚCI I JEGO WPŁYW NA ROKOWANIE CHOREGO

Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu Pomorski Uniwersytet Medyczny Szczecin ZESPÓŁ SŁABOŚCI I JEGO WPŁYW NA ROKOWANIE CHOREGO Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu Pomorski Uniwersytet Medyczny Szczecin ZESPÓŁ SŁABOŚCI I JEGO WPŁYW NA ROKOWANIE CHOREGO Zespół słabości: definicja Charakteryzuje się spadkiem odporności na ostry

Bardziej szczegółowo

FIZJOTERAPIA II stopień

FIZJOTERAPIA II stopień Wydział Nauk o Zdrowiu i Nauk Społecznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Zestaw pytań do egzaminu dyplomowego na kierunku FIZJOTERAPIA II stopień ROK AKADEMICKI

Bardziej szczegółowo

ZAANGAŻOWANIE W PRZEBIEG LECZENIA U CHORYCH ZE SCHIZOFRENIĄ PODDANYCH TERAPII PRZECIWPSYCHOTYCZNEJ

ZAANGAŻOWANIE W PRZEBIEG LECZENIA U CHORYCH ZE SCHIZOFRENIĄ PODDANYCH TERAPII PRZECIWPSYCHOTYCZNEJ ZAANGAŻOWANIE W PRZEBIEG LECZENIA U CHORYCH ZE SCHIZOFRENIĄ PODDANYCH TERAPII PRZECIWPSYCHOTYCZNEJ Raport z Programu Edukacyjno-Badawczego Październik 2017 Założenia programu Małe zaangażowanie w przebieg

Bardziej szczegółowo

Program rehabilitacji i wspierania aktywności ruchowej starszych mieszkańców gminy Jemielnica na lata 2012-2015

Program rehabilitacji i wspierania aktywności ruchowej starszych mieszkańców gminy Jemielnica na lata 2012-2015 Załącznik Nr 1 do formularza oferty na wykonanie usługi poniżej 14 000 euro netto z dnia 10.12.2012 r. PROGRAM ZDROWOTNY Program rehabilitacji i wspierania aktywności ruchowej starszych mieszkańców gminy

Bardziej szczegółowo

Aktywność sportowa po zawale serca

Aktywność sportowa po zawale serca Aktywność sportowa po zawale serca Czy i jaki wysiłek fizyczny jest zalecany? O prozdrowotnych aspektach wysiłku fizycznego wiadomo już od dawna. Wysiłek fizyczny o charakterze aerobowym (dynamiczne ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej, Piekary Śląskie 41-940 ul. Bytomska 62, Tel. 032 3934 299

Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej, Piekary Śląskie 41-940 ul. Bytomska 62, Tel. 032 3934 299 Konsultant Krajowy w dz. Pielęgniarstwa dr n. biol. Grażyna Kruk- Kupiec Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej, Piekary Śląskie 41-940 ul. Bytomska 62, Tel. 032 3934 299 Piekary Śląskie

Bardziej szczegółowo

PRZYPORZĄDKOWANIE ĆWICZEŃ Z PRZEDMIOTÓW DO ODPOWIEDNICH GRUP WYDZIAŁ: NAUK O ZDROWIU AWF W POZNANIU KIERUNEK: FIZJOTERAPIA

PRZYPORZĄDKOWANIE ĆWICZEŃ Z PRZEDMIOTÓW DO ODPOWIEDNICH GRUP WYDZIAŁ: NAUK O ZDROWIU AWF W POZNANIU KIERUNEK: FIZJOTERAPIA Załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 35/2019 Rektora z dnia 9 sierpnia 2019 r. PRZYPORZĄDKOWANIE ĆWICZEŃ Z PRZEDMIOTÓW DO ODPOWIEDNICH GRUP WYDZIAŁ: NAUK O ZDROWIU AWF W POZNANIU KIERUNEK: FIZJOTERAPIA LP.

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 177/2012 z dnia 10 sierpnia 2012 o projekcie programu Rehabilitacja pacjentów ze schorzeniami narządu ruchu mieszkańców

Bardziej szczegółowo

Specjalizacja: trening zdrowotny

Specjalizacja: trening zdrowotny Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS w Cyklu Kształcenia 2014-2016 Katedra Fizjoterapii Jednostka Organizacyjna: Zakład Fizjoterapii Klinicznej i Praktyk Zawodowych Kierunek: Fizjoterapia

Bardziej szczegółowo

OCENA SKUTECZNOŚCI ĆWICZEŃ W PROFILAKTYCE DOLEGLIWOŚCI BÓLOWYCH DOLNEGO ODCINKA KRĘGOSŁUPA U OSÓB WYKONUJĄCYCH PRACĘ SIEDZĄCĄ

OCENA SKUTECZNOŚCI ĆWICZEŃ W PROFILAKTYCE DOLEGLIWOŚCI BÓLOWYCH DOLNEGO ODCINKA KRĘGOSŁUPA U OSÓB WYKONUJĄCYCH PRACĘ SIEDZĄCĄ OCENA SKUTECZNOŚCI ĆWICZEŃ W PROFILAKTYCE DOLEGLIWOŚCI BÓLOWYCH DOLNEGO ODCINKA KRĘGOSŁUPA U OSÓB WYKONUJĄCYCH PRACĘ SIEDZĄCĄ EVALUATION OF THE EFFECTIVENESS OF FOR THE PREVENTION OF LOW BACK PAIN IN PEOPLE

Bardziej szczegółowo

Przedmiot: REKREACJA TERAPEUTYCZNA

Przedmiot: REKREACJA TERAPEUTYCZNA Przedmiot: REKREACJA TERAPEUTYCZNA I. Informacje ogólne Jednostka organizacyjna Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Język wykładowy Rodzaj przedmiotu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Poziom (np. pierwszego

Bardziej szczegółowo

ANALIZA PROFILU METABOLICZNEGO PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA I WSPÓŁISTNIEJĄCYM MIGOTANIEM PRZEDSIONKÓW

ANALIZA PROFILU METABOLICZNEGO PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA I WSPÓŁISTNIEJĄCYM MIGOTANIEM PRZEDSIONKÓW ANALIZA PROFILU METABOLICZNEGO PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA I WSPÓŁISTNIEJĄCYM MIGOTANIEM PRZEDSIONKÓW Rozprawa doktorska Autor: lek. Marcin Wełnicki Promotor: prof. dr hab. n. med Artur

Bardziej szczegółowo

POTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE

POTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE POTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A Klinika Neurologii Rozwojowej Gdański Uniwersytet Medyczny Ewa Pilarska Dystrofie mięśniowe to grupa przewlekłych

Bardziej szczegółowo

Koszty POChP w Polsce

Koszty POChP w Polsce Koszty POChP w Polsce Październik 2016 Główne wnioski Przeprowadzone analizy dotyczą kosztów bezpośrednich i pośrednich generowanych przez przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Analiza obejmuje koszty związane

Bardziej szczegółowo

Podstawy. kardiolosicznej. kompleksowej rehabilitacji PZWL. Zbigniew Nowak

Podstawy. kardiolosicznej. kompleksowej rehabilitacji PZWL. Zbigniew Nowak PATRONAT M ERYTO RYC ZNY K o m it e t R e h a b il it a c j i, K u l t u r y F iz y c z n e j i In t e g r a c j i S p o ł e c z n e j P A N Podstawy kompleksowej rehabilitacji kardiolosicznej Zbigniew

Bardziej szczegółowo

Próba oceny wpływu zabiegów neuromobilizacji na spoczynkowe napięcie spastyczne mięśni u pacjentów po udarach mózgu. Badanie pilotażowe

Próba oceny wpływu zabiegów neuromobilizacji na spoczynkowe napięcie spastyczne mięśni u pacjentów po udarach mózgu. Badanie pilotażowe Łukasz Gąsior 1 Anna Józefiak 1, Fabian Mikuła 1 Próba oceny wpływu zabiegów neuromobilizacji na spoczynkowe napięcie spastyczne mięśni u pacjentów po udarach mózgu. Badanie pilotażowe 1 Studenckie Koło

Bardziej szczegółowo

NCBR: POIG /12

NCBR: POIG /12 Rezultaty polskiego rocznego wieloośrodkowego randomizowanego badania klinicznego telepsychiatrycznej metody terapii pacjentów ze schizofrenią paranoidalną czy jesteśmy gotowi do leczenia? Krzysztof Krysta

Bardziej szczegółowo