Gminny Program Profilaktyki i Opieki nad Dzieckiem i Rodziną na lata

Transkrypt

1 Załącznik d Uchwały Nr IVX/88/2011 Rady Gminy Chjnów z dnia 28 października 2011 r. Gminny Prgram Prfilaktyki i Opieki nad Dzieckiem i Rdziną na lata CHOJNÓW

2 WSTĘP Rdzina jest pdstawwą kmórką spłeczną, spełniającą isttne funkcje zaspkajające ptrzeby spłeczne, psychiczne i emcjnalne swich człnków. Jest na pierwtnym i najważniejszym śrdwiskiem, w którym kształtują się pstawy zachwania i pglądy raz umiejętnści ceny sytuacji. Okres transfrmacji dprwadził w statnim czasie d zachwiania stabilizacji systemu rdzinneg. Nieustannie wzrasta dsetek patlgii trapiących plską rdzinę. Diagnzy wskazują, że dminującymi prblemami spłecznymi, występującymi na terenie gminy Chjnów są: bezrbcie, ubóstw, niezaradnść w sprawach życiwych (dziedziczna i nabyta), alkhlizm, przemc dmwa, craz większe różnice spłeczne i materialne, prblemy ludzi starszych, wzrst agresji i przemcy wśród dzieci i młdzieży. Wymienine pwyżej zagrżenia współczesnej rdziny prwadzić mgą d wykluczenia spłeczneg, które w statnim czasie stał się isttnym elementem plityki spłecznej. Wzrastająca grupa sób, które nie uczestniczą w życiu spłecznym i zawdwym z pwdu utrudnineg dstępu d wielu dóbr i zasbów, pwduje wyłączenie ich z pełnwartściweg bywatelstwa. Przeciwdziałanie wykluczeniu spłecznemu winn być realizwane pprzez rzpznanie przyczyn dysfunkcji raz prwadzenie działań pmcwych. Działania należy przede wszystkim ukierunkwać na sby, które mim pdejmwanych wysiłków nie są w stanie samdzielnie przezwyciężyć trudnści życiwych. D grup szczególneg ryzyka należą sby młde pchdzące z ubgich, patlgicznych rdzin, sby niepełnsprawne, sby uzależnine d alkhlu czy sby zwalniane z zakładów karnych. Kwestią szczególnej trski na terenie gminy Chjnów jest prblematyka chrny rdziny, a w szczególnści szerk rzumiana pieka nad dzieckiem. Dzieci są szczególną 2

3 grupą spłeczną, która nie psiada wystarczających zasbów własnych, jak i materialnych, by móc samdzielnie zaspkić swje ptrzeby. Dlateg też, w celu sprawneg działania w spłeczeństwie dzieci ptrzebują wsparcia sób, które w spsób efektywny przyczynią się d ich rzwju, umżliwiając jedncześnie aktywne uczestnictw w życiu gólnspłecznym. Przyjęta w 2008 rku Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Chjnów, prusza kwestie dtyczące dysfunkcji rdzin, które w isttny spsób zakłócają funkcjnwanie dziecka. Pmc, w załżeniach ma prwadzić d sytuacji, w której rdziny zaczną samistnie przezwyciężać prblemy, działając skutecznie przy udziale własnych śrdków, a także zasbów, jakie gwarantuje śrdwisk. Niniejszy dkument - Gminny Prgram Prfilaktyki i Opieki nad Dzieckiem i Rdziną pracwan zgdnie z ustawą pmcy spłecznej, a jeg nadrzędnym celem jest skupianie działań wszystkich instytucji i rganizacji działających na rzecz prfilaktyki i pmcy dziecku i rdzinie. ZAŁOŻENIA GMINNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI I OPIEKI NAD DZIECKIEM I RODZINĄ zapbieganie pwstawaniu sytuacji wymagających interwencji kryzyswej, zapbieganie uzależnienim d substancji psychaktywnych, zapbieganie niedstswaniu spłecznemu dzieci i młdzieży, zapbieganie niepwdzenim szklnym, zapbieganie niedżywieniu dzieci, zapewnienie pieki nad dziećmi pdczas pracy rdziców, rzwiązywanie sytuacji kryzyswych, udzielanie pmcy w przezwyciężaniu uzależnień, zapewnienie pieki nad dziećmi wymagającymi ddziaływania wychwawczeg, pmaganie w przezwyciężeniu trudnści szklnych, zapewnienie integralneg rzwju psychfizyczneg, zabezpieczenie pdstawwych ptrzeb materialnych rdziny, przeciwdziałanie marginalizacji i degradacji spłecznej całych rdzin, 3

4 pszukiwanie nwych alternatywnych rzwiązań w zakresie pracy z dzieckiem, krdynwanie wszystkich działań instytucji samrządwych, a także rganizacji pzarządwych, mgących służyć pmcą ptrzebującym dziecim, aktywizacja dzieci na rzecz własneg rzwju. PRIORYTETY W REALIZACJI PROGRAMU 1. Wzmcnienie i wyzwalanie zasbów tkwiących w rdzinach, pmc w rzwiązywaniu życiwych prblemów rdziny; 2. Wspieranie rdziców w ich funkcjach piekuńcz wychwawczych; 3. Pprawa bezpieczeństwa scjalneg rdzin; 4. Pprawa, jakści życia rdzin zagrżnych ubóstwem i innymi prblemami spłecznymi; 5. Zapewnienie równeg i sprawiedliweg dstępu d scjalnej, światwej i kulturalnej infrastruktury Gminy. 6. Wspieranie rdziny w realizacji jej funkcji wychwawczych, piekuńczych i scjalnych, chrna praw rdziny i dziecka; 7. Pdejmwanie działań pdmitów publicznych raz niepublicznych na rzecz rdzin; 8. Prmcja rzwiązań systemwych w pracy z dziećmi i młdzieżą, partych na elastycznści, kmplekswści, efektywnści, ciągłści i różnrdnści frm działania; 9. Przeciwdziałanie stanm grżącym degradacją spłeczną i bezradnścią spłeczną; 10. Uzupełnianie braków zdrwtnych, edukacyjnych, wychwawczych, spłecznych i materialnych rdzin i dzieci; 11. Integracja pdmitów stanwiących bezpśrednie tczenie wychwawcze dziecka raz przeciwdziałanie i likwidacja czynników dezrganizujących śrdwisk wychwawcze dzieci i młdzieży; 12. Rzwijanie śrdwiska spłeczneg sprzyjająceg wyzwalaniu ptrzeb intelektualnych, twórczych, rganizacyjnych i spłecznych dzieci i młdzieży; 13. Ochrna dzieci i młdzieży przed przuceniem, zaniedbaniem, przemcą, uzależnieniami, wyklejeniem raz przestępczścią; 14. Pmc w integracji rdziny z jej tczeniem spłecznym. 4

5 REALIZATORZY PROGRAMU: Samrząd lkalny, Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Chjnwie, Gminna Kmisja Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych, Gminna Kmisja Kultury, Oświaty i Spraw scjalnych, Placówki światwe i kulturalne. PARTNERZY: Pwiatwe Centrum Pmcy Rdzinie w Legnicy, Kuratrzy sądwi i spłeczni, Kmisariat Plicji w Chjnwie, Pradnia Psychlgiczn Pedaggiczna, Dyrektrzy szkół z terenu Gminy, Służba zdrwia, Placówki leczenia uzależnień, Kściół Katlicki, inne kściły i związki wyznaniwe, Kluby sprtwe. PRACA Z RODZINĄ Rzbudwa systemu chrniąceg rdzinę przed utratą bezpieczeństwa scjalneg: Wsparcie dla rdzin z sbą długtrwale bezrbtną, Rzwój systemu wsparcia dla rdzin z sbą niepełnsprawną i starszą, Wsparcie rdzin zagrżnych ubóstwem, Wsparcie rdzin z prblemem uzależnienia, Wsparcie rdzin z prblemami piekuńcz - wychwawczymi. Pradnictw specjalistyczne (psychlg, prawnik, pracwnik scjalny), Kierwanie na leczenie sób uzależninych i współuzależninych, Dstarczanie usług i świadczeń pmcy spłecznej rdzinm żyjącym w trudnych warunkach materialnych, Zapbieganie niedżywieniu dzieci z rdzin ubgich, Akcje pmcwe: 5

6 Zbiórka pdręczników i zabawek, Zbiórka dzieży używanej, Punkt infrmacyjny dtyczący rzeczy używanych i mżliwści ich przekazania, Udzielanie pmcy rzeczwej w frmie prduktów spżywczych pbieranych z CARITAS. Wspieranie rdziców w pełnieniu funkcji piekuńcz - wychwawczych: Akcje prmcyjne i prpagandwe. Praca scjalna. PRACA Z RODZINĄ ZASTĘPCZĄ Prmwanie rdzinnej pieki zastępczej, Ochrna dzieci pzbawinych pieki w rdzinie naturalnej przed instytucjnalnymi frmami pieki, Realizwanie szkleń w zakresie twrzenia rdzinnych frm pieczy zastępczej, Wspieranie istniejących i pmc w twrzeniu nwych niespkrewninych z dzieckiem rdzin zastępczych, zawdwych niespkrewninych z dzieckiem rdzin zastępczych raz rdzinnych dmów dziecka, Wszechstrnna pieka nad dzieckiem pzbawinym elementarneg parcia w rdzinie naturalnej, Twrzenie infrastruktury niezbędnej dla dbreg funkcjnwania rdzinnej pieki zastępczej. PRACA Z DZIEĆMI Pmc dla dzieci z rdzin nie bjętych prgramami rządwymi w zakresie przygtwania wyprawki szklnej, Dfinanswanie wypczynku letnieg i zimweg dla dzieci, w tym dfinanswanie bzu terapeutyczneg dla dzieci z grup ryzyka, wspieranie wyjazdów integracyjnych dzieci i młdzieży, 6

7 Dstęp d specjalistów dziecięcych dla wszystkich dzieci w terenu Gminy Chjnów (niezależnie d dchdu rdziny - psychlg dziecięcy, lgpeda, pedagg), Twrzenie funduszy stypendialnych raz przyznawanie stypendiów dla dzieci uzdlninych z rdzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej, Wspieranie prmwania lkalnych liderów, Rzwijanie działań istniejącej na terenie Gminy świetlicy śrdwiskwej (pmc w drabianiu lekcji, kółk zaintereswań, wspólne gry i zabawy, pgadanki, wycieczki krajznawcze) raz twrzenie nwych świetlic. WYCHOWANIE (WSPARCIE SYSTEMU NORM I WARTOŚCI SPOŁECZNYCH GWARANTUJĄCYCH PRAWIDŁOWY PRZEBIEG PROCESU WYCHOWANIA) Włączanie d prgramów dydaktycznych zajęć prfilaktyczn - edukacyjnwychwawczych z zakresu dewiacji i patlgii spłecznej, ze szczególnym uwzględnieniem prfilaktyki uzależnień, Ochrna dzieci i młdzieży przed nieprzystswaniem spłecznym, marginalizacją i spłecznym wykluczeniem: Kntynuwanie i wzbgacenie istniejących prgramów prfilaktycznych i edukacyjnych wspierających wychwanie dzieci i młdzieży. Inicjwanie prgramów infrmujących źródłach zagrżeń cywilizacyjnych i kulturwych, metdach i technikach budwania dprnści na manipulacje medialną, grupwą, eknmiczną, spsbach prewencji i radzenia sbie w sytuacjach trudnych, Wspieranie idei wlntariatu, Inicjwanie prgramów wyłaniania liderów młdzieżwych w różnych sferach życia publiczneg. EDUKACJA (WZBOGACENIE I UROZMAICENIE STANDARDOWEJ OFERTY DYDAKTYCZNEJ) Wspieranie zajęć służących budwaniu pstaw sprzyjających rzwijaniu umiejętnści spłecznych raz przedsiębirczści młdeg pklenia, 7

8 Szkła, jak placówka integrująca wiedzę z różnych dziedzin, służąca wszechstrnnemu rzwjwi indywidualnemu, ucząca krytycyzmu raz angażująca i przygtwująca uczniów d rzwiązywania prblemów jednstki, rdziny i spłecznści, Wspieranie i prmcja uczniów uzdlninych: Wypracwanie prcedury efektywnej selekcji, wyróżniania, nagradzania i mnitringu rzwju młdzieży uzdlninej. NIEPEŁNOSPRAWNI Opracwanie gminnej bazy danych sób niepełnsprawnych, Zapewnienie pieki sbm niepełnsprawnym: Udzielanie pmcy finanswej i rzeczwej, Pradnictw i świadczenia administracyjne, Kierwanie d Śrdwiskweg Dmu Sampmcy raz Warsztatów Terapii Zajęciwej. Infrmwanie i wspieranie w udziale w prgramach PFRON, Wspieranie prgramów rehabilitacyjnych, przygtwujących młdzież niepełnsprawną d samdzielneg, niezależneg życia, Wspieranie rdzin z dziećmi niepełnsprawnymi, Wspieranie prgramów prmujących tlerancję wbec sób niepełnsprawnych, Wspieranie prgramów integracyjnych wśród śrdwisk sób zdrwych i niepełnsprawnych. OSOBY STARSZE I SAMOTNE Udzielanie pmcy finanswej i rzeczwej zgdnie z ustawą, Zapewnienie pieki w miejscu zamieszkania, Pradnictw i świadczenia administracyjne (np. pmc w wypełnianiu wnisków rentę i emeryturę itd.), Dwóz żywnści dla sób leżących i samtnych. 8

9 ZDROWIE Kmpenswanie deficytów zdrwtnych raz świadczeń i usług z zakresu prmcji zdrwia i zadań ze sfery zdrwia publiczneg, Wspieranie cyklicznych badań stanu zdrwia i sprawnści, Realizacja chrny zdrwia z zakresu zdrwia publiczneg (higiena, szczepienia chrnne i prfilaktyka), Realizacja prgramów prfilaktycznych i przdrwtnych w szkłach (wady pstawy, wymwy, zgryzu, wzrku i nieprawidłweg żywienia), Realizacja prgramów przeciwdziałających przemcy, autagresji i uzależnienim, Realizacja prgramów prpagujących zasady zachwania bezpieczeństwa w ruchu ulicznym, w dmu, w czasie zabawy, na wakacjach raz w kntaktach z innymi ludźmi, Prmcja zdrweg trybu życia. SPORT, REKREACJA I WYPOCZYNEK Rzbudwa istniejącej i twrzenie nwej bazy aktywnści sprtwej i rekreacyjnej młdeg pklenia, Wspieranie plenerwych imprez sprtwych i rekreacyjnych dla dzieci i młdzieży, Wyrównywanie dysprprcji w dstępie dzieci i młdzieży d ferty sprtwej, rekreacyjnej i turystycznej, Współpraca w klubami sprtwymi, Wspieranie stałych zajęć rekreacyjnych i sprtw - rehabilitacyjnych dla sób niepełnsprawnych, Wspieranie różnych frm turystyki, Wykrzystanie gminnej bazy sprtwej na cele rekreacyjne i aktywnść ruchwą dzieci i młdzieży: Dpsażenie świetlic, klubów i miejsc sptkań. Prmcja frm spędzania czasu wlneg przez młdzież, sprzyjających rzwjwi zaintereswań i przeciwdziałaniu nudzie: 9

10 Realizacja prjektów służących zdrwemu stylwi życia, przeciwdziałanie uzależnienim i biernym frmm spędzania wlneg czasu, Pszerzenie ferty zajęć pzalekcyjnych, Zagspdarwanie czasu wlneg dziecim i młdzieży w kresie wakacyjnym i zimwym. BEZPIECZEŃSTWO (DEWIACJE I PATOLOGIE) Zwiększenie pczucia bezpieczeństwa dzieci, młdzieży i sób drsłych, Przeciwdziałanie przemcy w rdzinie: Diagnza skali zjawiska, Rzwijanie prgramów przeciwdziałania przemcy rówieśniczej i szklnej w śrdwisku lkalnym, Rzwijanie prgramów prmujących przeciwdziałanie przemcy w rdzinie. Prmcja prgramów prfilaktyczn - edukacyjnych realizwanych z Plicją, Prmcja prgramów edukacyjnych, prfilaktycznych, terapeutycznych związanych z uzależnieniem, adreswanych d dzieci i młdzieży, Ochrna dzieci przed uzależnieniami w rdzinie, Akcje infrmacyjne dla rdziców na temat zagrżeń uzależnieniami (alkhl, narktyki, niktyna, internet). Kntrla zakazu sprzedaży papiersów, alkhlu dziecim i młdzieży d lat 18. REALIZACJA PROGRAMU Działania mające na celu realizację załżeń prgramu dbywać się będą w ciągu najbliższych dziesięciu lat, a ich pwdzenie zależy d ścisłej współpracy wszystkich pdmitów realizatrów prgramu raz pwłaneg Zespłu Interdyscyplinarneg d/s Przemcy w Rdzinie, któreg zadaniem jest integrwanie i krdynwanie działań przedstawicieli pdmitów raz specjalistów zaangażwanych w pracę, w zakresie przeciwdziałania przemcy w rdzinie raz pieki nad rdziną i dzieckiem, w szczególnści pprzez: 10

11 Diagnzwanie prblemów rdziny i dziecka, Pdejmwanie działań w śrdwisku, inicjwanie interwencji w uzasadninych przypadkach, Opracwywanie i realizacja planu pmcy w indywidualnych przypadkach, Rzpwszechnianie infrmacji instytucjach, sbach i mżliwściach udzielenia pmcy w śrdwisku lkalnym, Mnitrwanie sytuacji rdzin, zwłaszcza niewydlnych w sprawach piekuńcz wychwawczych, uzależninych, stsujących przemc, Dkumentwanie działań pdejmwanych wbec rdzin, raz efektów tych działań, Opiniwanie rzdyspnwania śrdków na realizację prgramu w danym rku. Śrdki na realizację prgramu pchdzić mgą z : budżetu Gminy (planwane w tku prac nad budżetem gminy), budżetu państwa (prgramy rządwe, knkursy, granty), dtacji unijnych (prgramy współfinanswane z EFS), PFRON (prgramy dla sób niepełnsprawnych), d spnsrów. 11