Harmonizacja prawa polega na zastąpieniu wielu zróżnicowanych przepisów krajowych regulujących daną kwestię jedną normą unijną.

Transkrypt

1 Dyrektywy Wiążą tylko paostwa członkowskie i co do rezultatu (i terminu) Co do zasady nie są bezpośrednio skuteczne ale mogą byd bezpośrednio skuteczne, jeżeli paostwo uchybi obowiązkowi transpozycji 41/74 Van Duyn - tylko w relacji jednostka przeciwko paostwu (wertykalnej) Tylko od upływu terminu implementacji 148/78 Tulio Ratti Także przeciwko emanacji paostwa C-188/89 Foster v. British Gas Nigdy w relacjach horyzontalnych C-91/92 Faccini Dori Skutek incydentalny C-194/94 CIA Security Skutek obiektywny C-72/95 Kraaijeveld Doktryna Adeneler C-212/04 Adeneler począwszy od daty wejścia w życie dyrektywy sądy paostw członkowskich zobowiązane są tak dalece jak jest to możliwe do powstrzymania się od dokonywania wykładni prawa wewnętrznego w sposób, który poważnie zagrażałby po upływie terminu dla jej transpozycji osiągnięciu wskazanego w niej rezultatu Rodzaje harmonizacji Harmonizacja prawa polega na zastąpieniu wielu zróżnicowanych przepisów krajowych regulujących daną kwestię jedną normą unijną. art. 114 TFUE jako podstawa przyjmowania środków harmonizujących mających na celu utworzenie rynku wewnętrznego. W praktyce wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje harmonizacji: wyczerpującą, opcjonalną i minimalną. Harmonizacja wyczerpująca Różnorodne przepisy krajowe regulujące daną kwestię zostają zastąpione jedną normą unijną. Dyrektywy przyjęte według takiej metody zawierają zwykle dwie charakterystyczne klauzule, tj. klauzulę swobodnego przepływu oraz klauzulę wyłączności rzadko stosowana w praktyce Harmonizacja opcjonalna w tym modelu harmonizacji adresaci mają wybór co do tego, czy zastosowad się do zharmonizowanego standardu określonego w dyrektywie. Dyrektywa przyjęta w ramach harmonizacji opcjonalnej zawiera klauzulę swobody przepływu, nie ma w niej natomiast klauzuli wyłączności.

2 Harmonizacja minimalna jest obecnie najczęściej stosowaną metodą harmonizacji, przede wszystkim dlatego, że pozwala ona na praktyczne pogodzenie obowiązywania rożnych rozwiązao krajowych z koniecznością ustalenia jednolitych reguł rynkowych na poziomie unijnym. Obowiązek implementacji prawa UE Trzy elementy - transpozycja - stosowanie - egzekwowanie (kontrola przestrzegania) Obowiązek implementacji prawa unijnego Transpozycja wiernie (rola definicji) nie zmieniając treści nie przeinaczając skutku poprzez akt prawa powszechnie obowiązującego (sprawa 96/81 KE v. Holandia) Obowiązek implementacji (I) Pierwszeostwo stosowania prawa UE przed prawem krajowym Rozwiązanie konfliktów między prawem krajowym a unijnym Dotyczy wszystkich aktów prawa unijnego (prawa pierwotnego i pochodnego) Dotyczy wszystkich norm prawa krajowego, w tym konstytucji (chod tu: czasem opór paostw członkowskich) Obowiązek implementacji prawa UE Polega na obowiązku odmowy zastosowania przez organy krajowe (sądy, administrację sprawa Costanzo p. Comune di Milano) normy krajowej sprzecznej z unijną Norma krajowa obowiązuje jednak nadal i może byd stosowana w sprawach, gdzie nie wchodzi w grę prawo UE Przepisy wspólnotowe mają pierwszeostwo niezależnie od tego czy są wcześniejsze czy późniejsze niż niezgodne z nimi normy krajowe (sprawa Simmenthal II 106/77)

3 Rozbudowane orzecznictwo: 6/64 Costa v. ENEL; 11/70 Internationale Handelgesellschaft v. Einfuhr, 106/77 Simmenthal II; Egzekwowanie prawa UE Podmioty egzekwujące przestrzeganie prawa UE (II) Inne paostwo członkowskie (w relacji paostwo - Unia) - skarga paostwa członkowskiego do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (art. 259 TFUE) Osoba, której prawa zostały naruszone przez nieprzestrzeganie przepisów UE (w relacji paostwo - podmiot indywidualny) - dochodzone na forum krajowym Egzekwowanie prawa UE Sankcje: Nakaz podjęcia określonych działao w celu usunięcia naruszenia prawa (nałożony przez Komisję lub ETS) Ryczałt lub kara pieniężna (nałożone przez ETS) Odszkodowanie od paostwa członkowskiego dla podmiotu indywidualnego (dochodzone przed sądem krajowym) Dostęp do wymiaru sprawiedliwości Dwa aspekty: możliwośd kwestionowania działao instytucji unijnych możliwośd kwestionowania działao władz krajowych naruszających prawo UE Decyzja: Charakter podobny do krajowej decyzji administracyjnej: Decyzja wyd. przez PE i R, R, K, EBC, zwłaszcza w dziedzinach pr. konkurencji, UGiW, WPR obowiązuje we wszystkich w elementach, ale tylko swego adresata są aktami administracyjni UE Jezeli jest skierowana do paostwa - to wiąże wszystkiej jego organy (sposób rozumienia emanacja paostwa ) Jeżeli decyzja zawiera przepisy bezpośrednio skuteczne to... O ile wymaga aktów ją implementujących to paostwo ma obowiązek wydania takowych nie można jej wykoannia oprzed tylko o odesłąnie do decyzji unijnej Przykład:

4 Decyzje są wydawane w wielu dziedzinach, w których UE ma kompetencje, najczęściej w obszarze prawa konkurencji, pomocy paostwa i Wspólnej Polityki Rolnej. Podstawa prawna do wydania decyzji może byd określona zarówno w TFUE, jak i w prawie pochodnym. Co do zasady jednak instytucje UE w stosunkowo niewielkim zakresie mają stosowad ogólne regulacje unijne do sytuacji indywidualnych jest to raczej zadanie organów krajowych, a zwłaszcza sądów. W praktyce najwięcej decyzji podejmuje Komisja Sprawa 9/70 Franz Grad vs Urząd Finansowy Traunstein Stan faktyczny: Austriacka firma spedycyjna przewożąca konserwy z Hamburga do Austrii została obciążana podatkiem, niedopuszczlnym na mocy decyzji 65/271 Spór o charakter prawny decyzji, czy może byd ona bezpośrednio skuteczna, tj. czy jednostka może powoływad się wprost na postanowienia zapisane w decyzji skierowanej do paostw. Orzeczenie Trybunału: Traktat Rzymski przewiduje bezpośrednią skutecznośd tylko dla rozporządzeo, milczy odnośnie decyzji. Oceniająca skutki prawne decyzji należy każdorazowo badad jej charakter, cel i zawarte zobowiązania, aby móc określid jej ewentualną bezpośrednią skutecznośd. Dodatkowo decyzja musi byd tak sformułowana, żeby dało się ją stosowad bezpośrednio. Sprawa 9/70 Franz Grad v. Finanzamt Traunstein ( ) przepis art. 288 TFUE stanowi, że decyzje wiążą adresatów w całości. (...) Generalne wyłączenie możliwości powołania się przez zainteresowaną osobę na obowiązek wynikający z decyzji byłoby sprzeczne z wiążącym skutkiem przyznanym decyzji przez art. 189 [288 TFUE] TWE. W przypadkach, w których organy wspólnotowe (unijne) nałożyły decyzje na paostwo lub wszystkie paostwa obowiązek działania w określony sposób, skutecznośd takiego środka zostałaby osłabiona, gdyby obywatele paostw-adresatów nie mogli powoład się na treśd decyzji przed sądami, zaś sądy krajowe nie mogłyby brad jej pod uwagę jako części prawa unijnego. Tezy: 1. Generalne wyłączenie możliwości powołania się przez zainteresowaną osobę na obowiązek wynikający z decyzji byłoby sprzeczne z wiążącym skutkiem przyznanym decyzji przez art. 189 [249] TWE. W sprawach, w których organy wspólnotowe nałożyły decyzją na paostwo lub wszystkie paostwa obowiązek działania w określony sposób, skutecznośd takiego środka zostałaby osłabiona, gdyby obywatele paostw-adresatów nie mogli powoład się na treśd decyzji przed sądami, zaś sądy krajowe nie mogłyby brad jej pod uwagę jako części prawa wspólnotowego. Tezy Aczkolwiek skutki decyzji nie mogą byd identyczne ze skutkami przepisów zawartych w rozporządzeniu, różnica ta nie wyłącza tego, że rezultat koocowy, a mianowicie prawo jednostki

5 do powoływania się na treśd decyzji przed sądami, może byd taki sam jak w przypadku bezpośrednio skutecznych przepisów rozporządzenia. W każdej sprawie należy upewnid się czy charakter, geneza oraz treśd przepisów wskazują, że mogą one wywoływad bezpośrednie skutki w stosunkach prawnych pomiędzy adresatem aktu a podmiotami trzecimi. Akty niewiążące: zalecenia i opinie Zalecenia mają skutek interpretacyjny C-322/88 Grimaldi Instrumenty nieformalne (wytyczne, guidelines, komunikaty, noty wyjaśniające) zasadniczo: brak związania Zalecenia i opinie, przykład: Upoważnienie traktatowe do wydawania zaleceo i opinii zawarte jest chodby w TFUE (zalecenia Komisji) w dziedzinie transportu, opinie Europejskiego Banku Centralnego, zalecenia Komisji dla Rady dotyczące negocjowania umów międzynarodowych z zakresu Wspólnej Polityki Handlowej, zalecenia Rady w dziedzinie kultury Zalecenia i opinie mogą dotyczyd różnych dziedzin objętych zakresem prawa Traktatu. Przykład: Zalecenie Komisji 96/280 dotyczące definicji małych i średnich przedsiębiorstw; opinia Komisji o wniosku Słowenii o przystąpieniu do Unii Europejskiej; opinia Komisji w kwestii utylizacji odpadów radioaktywnych powstałych w wyniku likwidacji elektrowni jądrowej w Hunterston w Wielkiej Brytanii Artykuł 292 TFUE Rada przyjmuje zalecenia. Rada stanowi na wniosek Komisji we wszystkich przypadkach, gdy Traktaty przewidują przyjmowanie aktów przez Radę na wniosek Komisji. Rada stanowi jednomyślnie w dziedzinach, w których jednomyślnośd wymagana jest do przyjęcia aktu Unii. Komisja, a w szczególnych przypadkach przewidzianych w Traktatach również Europejski Bank Centralny, przyjmują zalecenia. C-322/88 Salvatore Grimaldi p. Fonds des maladies professionelles Orzeczenie dotyczyło kompetencji Komisji do wydania zalecenia w celu stwierdzenia, jakie skutki prawne ewentualnie mogłoby ono wywoład. ETS: mimo braku skutku bezpośredniego, środki o których mowa mają skutki prawne. Skutek ten polega na tym, iż sądy krajowe są zobowiązane do wzięcia pod uwagę zaleceo w celu rozstrzygnięcia sporów im przedstawionych, w szczególności gdy rzucają one światło na interpretację środków krajowych przyjętych w celu implementowania ich lub gdy mają na celu uzupełnienie wiążących postanowieo Wspólnoty. Akty niewymienione w art. 288 TFUE: umowy międzynarodowe UE może zawrzed umowę gdy: Traktat to przewiduje

6 jest to niezbędne do osiągnięcia, w ramach polityk Unii, jednego z celów, o których mowa w Traktatach jest to przewidziane w prawnie wiążącym akcie Unii może to mied wpływ na wspólne zasady lub zmienid ich zakres wiążą instytucje Unii i PCz Akty niewymienione w art. 288 TFUE: akty nienazwane i porozumienia międzyinstytucjonalne akty nienazwane /soft law/ np. programy, kodeksy postępowania, obwieszczenia porozumienia międzyinstytucjonalne nowy art. 295 TFUE PE, R i KE konsultują się wzajemnie oraz za wspólnym porozumieniem ustalają warunki współpracy. W tym celu mogą one, w poszanowaniu Traktatów, zawierad porozumienia międzyinstytucjonalne, które mogą mied charakter wiążący. Obowiązek uzasadniania aktu prawnego Art. 296 TFUE: ( ) Akty prawne są uzasadniane i odnoszą się do propozycji, inicjatyw, zaleceo, wniosków lub opinii przewidzianych w Traktatach. Obowiązek uzasadniania aktu prawnego Uzasadnienie aktu ma zapewnid p. czł. i zainteresowanym podmiotom możliwośd zapoznania się z warunkami, w jakich powstała dana norma unijna, oraz z motywami jej przyjęcia przez instytucje Unii (wyrok z r. w sprawie 24/62 Komisja p. Niemcom) Ułatwia to ETS-owi wykonywanie kontroli sądowej danego aktu oraz zastosowanie aktu przez sądy krajowe i organy administracyjne Obowiązek uzasadniania aktów z praktyki ETS Sprawa C-376/98 Niemcy p. PE i Radzie (dyrektywa dot. reklamy wyrobów tytoniowych) ETS unieważnił dyrektywę z uwagi na zły wybór podstawy prawnej (d. art. 95 TWE), stąd już nie wnikał w treśd zarzutu wobec Niemiec sprzeczności z zasadą pomocniczości. Pokazał jednak, że chroni kompetencje paostw członkowskich. Wyrok uważany jest za odpowiedź ETS na zarzuty sądów krajowych, w tym niemieckiego sądu konstytucyjnego, który w wyroku dot. Traktatu z Maastricht wskazał, że będzie kontrolował czy akty Unii nie naruszają kompetencji należących do Niemiec. Obowiązek publikacji aktu prawnego Wg. art. 297 TFUE: wszystkie akty ustawodawcze powinny zostad opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE, jest to obowiązek instytucji UE

7 Akty te wchodzą w życie z dniem w nich określonym lub, w razie jego braku, dwudziestego dnia po ich publikacji. Obowiązek publikacji w Dz.Urz. UE dotyczy też aktów o charakterze nieustawodawczym przyjętych w formie rozporządzeo, dyrektyw skierowanych do wszystkich paostw członkowskich oraz decyzji niewskazujących adresata. Dyrektywy nieskierowane do wszystkich paostw członkowskich i decyzje wskazujące adresata, są notyfikowane ich adresatom i stają się skuteczne wraz z tą notyfikacją. Zgodnośd z zasadą pomocniczości perspektywa luksemburska C-491/01 sprawa drugiej dyrektywy tytoniowej (British American Tobacco) Sąd krajowy skierował pytanie do ETS: czy dyrektywa jest nieważna z powodu naruszenia zasady pomocniczości. Skarżące firmy uważały, że nowa dyrektywa jest niepotrzebna, gdyż w dyrektywach 89/622 oraz 90/239 zostały już przyjęte zharmonizowane zasady dotyczące handlu wyrobami tytoniowymi C-491/01 sprawa British American Tobacco tu art. 7 dyrektywy zakaz stosowania na opakowaniach wyrobów tytoniowych niektórych pojęd, takich jak o niskiej zawartości substancji smolistych, lekkie, ultralekkie, łagodne, który ma na celu zagwarantowanie, by konsumenci byli w sposób obiektywny poinformowani co do szkodliwości wyrobów tytoniowych. C-491/01 sprawa drugiej dyrektywy tytoniowej (British American Tobacco) 2 Rząd Belgii i PE twierdziły, że zasada pomocniczości nie ma zastosowania, ponieważ ma ona zastosowanie tylko do kompetencji dzielonych. Dyrektywa została przyjęta w celu osiągnięcia rynku wewnętrznego, a to należy do wyłącznych kompetencji UE. Holandia i Komisja twierdziły, że jeżeli spełnione zostały warunki zastosowania art. 95 TWE (kompetencje ogólne/dodatkowe), to spełnione są także warunki podjęcia działao na poziomie UE. Jest bowiem jasne, że żadne PCz działające samo nie może przyjąd środków zapobiegających różnicom w prawach paostw członkowskich mających wpływ na handel. C-491/01 sprawa drugiej dyrektywy tytoniowej (British American Tobacco) 3 ETS (par ): potwierdził, że zasada pomocniczości ma zastosowanie do d. art. 95 TWE, ponieważ postanowienie to nie daje wyłącznych kompetencji do regulowania działalności gospodarczej na rynku wewnętrznym, lecz tylko określoną kompetencję w celu poprawienia warunków jego ustanowienia i funkcjonowania poprzez usunięcie przeszkód w swobodach przepływu towarów i usług lub usunięcie zakłóceo konkurencji.

8 Co do spełnienia zasady pomocniczości, ETS zbadał czy cel proponowanych działao mógłby byd lepiej osiągnięty na poziomie wspólnotowym. C-491/01 sprawa drugiej dyrektywy tytoniowej (British American Tobacco) 4 Celem dyrektywy było usunięcie przeszkód spowodowanych różnicami w prawie paostw czł. dot. prezentacji sprzedaży produktów tytoniowych, przy zachowaniu wysokiego poziomu ochrony zdrowia, zgodnie z d. art. 95 (3) TWE. Taki cel nie może byd wystarczająco osiągnięty przez paostwa członkowskie indywidualnie i wymaga działao na poziomie wspólnotowym. Wynika z tego, że w przypadku powyższej Dyrektywy, cel proponowanego działania może byd lepiej osiągnięty na poziomie wspólnotowym. Zgodnośd z zasadą proporcjonalności Art. 5 ust. 4 TUE Zgodnie z zasadą proporcjonalności zakres i forma działania Unii nie wykraczają poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celów Traktatów. Instytucje Unii stosują zasadę proporcjonalności zgodnie z Protokołem w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności. Zgodnośd z zasadą proporcjonalności Podjęty środek musi byd odpowiedni i konieczny dla osiągnięcia celu i nie może nakładad niepotrzebnych ciężarów na paostwo członkowskie lub jednostki (ww kryteria te ETS sformułował w sprawie 265/87 Schräder p. KE) Wybór właściwej podstawy prawnej aktu prawnego Podstawa prawna: wskazuje podział kompetencji między UE i PCz (wertykalny podział kompetencji), kompetencję UE ratione materiae wskazuje sposób, w jaki UE ma wykonad swoje kompetencje ratione materiae: instytucję organ jednostkę organizacyjną, instrument (np. dyrektywa, decyzja), procedurę, w jakiej ma byd przyjęty (czynniki te determinują tzw. horyzontalny podział kompetencji między instytucjami UE) Problemy intertemporalne Cz.II Cz. II: Postanowienia przejściowe (Protokół nr 36) Traktat z Lizbony utrzymuje katalog aktów prawnych znanych z dotychczasowego prawa wspólnotowego. W odniesieniu do wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeostwa oraz

9 współpracy w sprawach karnych nie przewiduje się w tym zakresie odstępstw: w zależności od konkretnej podstawy prawnej przyjmowane będą rozporządzenia, dyrektywy lub decyzje (jako akty wiążące), a także zalecenia i opinie (jako akty niewiążące). W obu tych obszarach zachodzą odmienności dotyczące procesu decyzyjnego, ale sama istota aktów prawa pochodnego nie różni się. Akty prawne w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeostwa Zgodnie z d. art. 12 TUE Unia Europejska osiągała cele z zakresu WPZiB poprzez: określanie zasad i ogólnych wytycznych WPZiB, decydowanie o wspólnych strategiach, przyjmowanie wspólnych działao, przyjmowanie wspólnych stanowisk, umacnianie systematycznej współpracy między paostwami członkowskimi w prowadzeniu ich polityki. Przykłady aktów przyjętych na podstawie dawnych przepisów TUE (dawny II filar UE) Wspólna strategia 1999/414/WPZiB z dnia 12 maja 1999 r. w sprawie Rosji, wspólne działanie Rady 2007/677/WPZiB z dnia 15 października 2007 r. w sprawie operacji wojskowej Unii Europejskiej w Republice Czadu i w Republice Środkowoafrykaoskiej, decyzja Rady z dnia 27 listopada 2008 r. dotycząca wdrożenia wspólnego działania 2007/749/WPZiB w sprawie Misji Policyjnej Unii Europejskiej (EUPM) w Bośni i Hercegowinie, wspólne stanowisko Rady 2008/944/WPZiB z dnia 8 grudnia 2008 r. określające wspólne zasady kontroli wywozu technologii wojskowych i sprzętu wojskowego. Nowy katalog aktów w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeostwa Od 1 grudnia 2009 r., zgodnie z nowym art. 25 TUE, Unia prowadzi wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeostwa poprzez: określanie ogólnych wytycznych, przyjmowanie decyzji określających: działania, które powinny byd prowadzone przez Unię, stanowiska, które powinny byd podjęte przez Unię, zasady wykonania decyzji, o których wyżej mowa umacnianie systematycznej współpracy między Paostwami Członkowskimi w prowadzeniu ich polityki

10 Traktat o Unii Europejskiej doprecyzowuje treśd decyzji przypisanych do konkretnych zagadnieo i obszarów. Decyzje przyjmowane w ramach WPZiB mogą obecnie dotyczyd: -działao, które powinny byd prowadzone przez Unię w miejsce dotychczasowych wspólnych działao, -stanowisk, które powinny byd podjęte przez Unię w miejsce dotychczasowych wspólnych stanowisk, Z kolei decyzje Rady Europejskiej w sprawie strategicznych interesów i celów Unii zastąpią dotychczasowe wspólne strategie. Akty WPSSK: art. 34 ust. 2 TUE (w brzmieniu obowiązującym do r.) Rada, w stosownej formie i według właściwych procedur przewidzianych w niniejszym tytule, przyjmuje środki i sprzyja współpracy, przyczyniając się do osiągnięcia przez Unię jej celów. W związku z tym, stanowiąc jednomyślnie z inicjatywy Paostwa Członkowskiego lub Komisji, Rada może: a) przyjmowad wspólne stanowiska ustalające sposób postępowania Unii w określonej sprawie; b) podejmowad decyzje ramowe w celu zbliżania przepisów ustawowych i wykonawczych. Decyzje ramowe wiążą Paostwa Członkowskie w odniesieniu do rezultatu, który ma byd osiągnięty, pozostawiają jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków. Nie mogą one wywoływad skutku bezpośredniego; c) podejmowad decyzje dla osiągnięcia jakichkolwiek innych rezultatów zgodnych z celami niniejszego tytułu, z wyłączeniem zbliżania przepisów ustawowych i wykonawczych Paostw Członkowskich. Decyzje te są wiążące i nie mogą wywoływad skutku bezpośredniego. Rada, stanowiąc większością kwalifikowaną, przyjmuje środki niezbędne do wykonania tych decyzji na poziomie Unii; d) sporządza konwencje, których przyjęcie zaleca Paostwom Członkowskim, zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi. Paostwa Członkowskie wszczynają właściwe procedury w terminie ustalonym przez Radę. Akty WPSSK (1) Skutek i kontrola legalności Protokół 36 Artykuł 9: Skutki prawne aktów / / przyjętych na podstawie TUE przed wejściem w życie Traktatu z Lizbony zostają utrzymane do czasu uchylenia, unieważnienia lub zmiany tych aktów w zastosowaniu Traktatów. / / Artykuł 10 : 1. Jako środek przejściowy i w odniesieniu do aktów prawnych Unii w dziedzinie WPiSWK, które zostały przyjęte przed wejściem w życie Traktatu z Lizbony, w dniu wejścia w życie TL instytucje dysponują następującymi uprawnieniami: uprawnienia przyznane Komisji na mocy artykułu 258 TFUE nie mają zastosowania, a uprawnienia przyznane ETS na mocy tytułu VI TUE - w wersji tego Traktatu obowiązującej przed wejściem w życie TL - pozostają niezmienione, także w przypadku gdy zostały one uznane zgodnie z art. 35 ust. 2 TUE

11 Akty WPSSK (2) Skutek i kontrola legalności Protokół 36 Art. 10 ust. 2. Zmiana aktu prawnego, o którym mowa w ustępie 1, pociąga za sobą stosowanie - w odniesieniu do tego zmienionego aktu prawnego i względem Paostw Członkowskich, do których taki zmieniony akt ma zastosowanie - uprawnieo instytucji wspomnianych w tym ustępie zgodnie z Traktatami. 3. W każdym przypadku środek przejściowy, o którym mowa w ustępie 1, przestaje obowiązywad pięd lat po dacie wejścia w życie Traktatu z Lizbony. Skargi przeciwko paostwu i pytania prejudycjalne tylko o ile złożono deklarację (d. art. 35 ust. 2 TUE) Postanowienia Protokołu nr 36 Zgodnie z art. 9 Protokołu w sprawie postanowieo przejściowych dołączonego do Traktatu z Lizbony skutki prawne aktów instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii przyjętych na podstawie TUE przed wejściem w życie Traktatu z Lizbony zostaną utrzymane do czasu uchylenia, unieważnienia lub zmiany tych aktów w zastosowaniu traktatów. W art. 10 Protokół przewiduje maksymalnie 5-letni okres przejściowy, w którym Komisja nie będzie miała prawa do wykonywania swoich kompetencji wynikających z art. 258 TFUE w odniesieniu do aktów prawnych UE w dziedzinie współpracy policyjnej i współpracy sądowej w sprawach karnych, które zostały przyjęte przed wejściem w życie Traktatu z Lizbony. Przyznanie nowych uprawnieo Komisji przed upływem pięciu lat od wejścia w życie TL będzie możliwe jedynie w związku ze zmianą takiego aktu prawnego. Komisja oczywiście posiada wszelkie ogólne kompetencje w odniesieniu do nowoprzyjmowanych aktów. Reguła Marleasing (dyrektywy) Rozszerzenie obowiązku interpretacyjnego w świetle treści i celu innych norm prawa UE znajdujemy m.in. w orzeczeniach 157/86 Murphy i inni Prounijna wykładnia prawa krajowego ma byd dokonywana tak dalece, jak to jest możliwe, (sprawa C-106/89 Marleasing), przy czym oczywiście niedopuszczalna jest wykładnia contra legem. Zasada interpretacji zgodnej z prawem UE obejmuje także przypadki, w których sąd stosuje przepisy prawa wewnętrznego wydane nie w celu wykonania dyrektywy, w tym przepisy wydane przed wejściem w życie dyrektywy, z zastrzeżeniem, że wykladnia taka jest możliwa (wyrok z dnia 13 listopada 1990 r., reguła Marleasing) Reasumując

12 Doktryna zgodnej z dyrektywami wykładni prawa wewnętrznego paostwa członkowskiego, początkowo dotyczyła wykładni przepisów prawa wewnętrznego wykonujących przepisy dyrektywy (wyrok w sprawie von Colson). Następnie rozszerzono zakres tego obowiązku na wszystkie przepisy, niezależnie od tego, kiedy i w jakim celu zostały ustanowione ( wyrok w sprawie Marleasing). Obowiązek wykładni zgodnej z dyrektywami ma jednak swoje granice!!!! Reasumując Sędzia interpretujący prawo wewnętrzne zgodnie z dyrektywami nie może bowiem dokonywad wykładni contra legem ( sprawa Miret, par 22) oraz jest związany w tym zakresie zasadami ogólnymi prawa UE, a także w rezultacie takiej wykładni nie może stwierdzid nałożenia na obywatela obowiązku przewidzianego w dyrektywie, która nie została wykonana (wyrok w sprawie Kolpinghuis). W wyroku z 13 lipca 2000 r. w sprawie Centrosteel, ETS wyraził pogląd, że sąd paostwa członkowskiego stosując przepisy prawa wewnętrznego (wydane przed lub po wejściu w życie dyrektywy) jest obowiązany interpretowad te przepisy, jak dalece jest to możliwe, w świetle brzmienia i celu dyrektywy w taki sposób, aby zapewnid stosowanie przepisów prawa wewnętrznego zgodnie z rezultatem przewidzianym w dyrektywie