MY, PIERWSZA BRYGADA (MARSZ PIERWSZEJ BRYGADY) (PIERWSZA BRYGADA) (Мы, Первая Бригада)

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "MY, PIERWSZA BRYGADA (MARSZ PIERWSZEJ BRYGADY) (PIERWSZA BRYGADA) (Мы, Первая Бригада)"

Dawid Lipiński
7 lat temu
Przeglądów:

1 MY, PIERWSZA BRYGADA (MARSZ PIERWSZEJ BRYGADY) (PIERWSZA BRYGADA) (Мы, Первая Бригада) Słowa: Tadeusz Biernacki i Andrzej Hałaciński Legiony to - żebracza nuta, Legiony to - ofiarny stos, Legiony to - żołnierska buta, Legiony to - straceńców los. O, ile mąk, ile cierpienia, O, ile krwi, wylanych łez. Pomimo to - nie ma zwątpienia, Dodawał sił - wędrówki kres. Krzyczeli, żeśmy stumanieni, Nie wierząc nam, że chcieć - to móc. Leliśmy krew osamotnieni, A z nami był nasz drogi Wódz! Inaczej się dziś zapatrują I trafić chcą do naszych dusz, I mówią, że nas już szanują, Lecz właśnie czas odwetu już!

2 Nie chcemy dziś od was uznania, Ni waszych mów, ni waszych łez. Skończyły się dni kołatania Do waszych serc, do waszych kies. Dziś nadszedł czas pokwitowania Za mękę serc i katusz dni. Nie chciejcie więc politowania, Zasadą jest: za krew chciej krwi. Umieliśmy w ogień zapału Młodzieńczych wiar rozniecić skry, Nieść życie swe dla ideału I swoją krew i marzeń sny. Dzisiaj już my, jednością silni, Tworzymy Polskę, przodków mit, Że wy w tej pracy nie dość pilni, Zostanie warn potomnych wstyd! Potrafim dziś dla potomności Ostatki swych poświęcić dni,

3 Wśród fałszów siać siew szlachetności Miazgą swych ciał, żarem swej krwi. Jest kilka wersji tekstu. Przykładowe zakończenie zwrotki piątej - jak podaje Mieczysław Pruszyński ( Tajemnica Piłsudskiego Polska Oficyna Wydawnicza BGW Warszawa 1997 wyd. II str. 25) Nie chcemy już od Was uznania Ni Waszych mów, ni waszych łez! Skończyły się dni kołatania Do waszych serc, jeb... was pies! Jest to najsłynniejsza pieśń Legionów Polskich utworzonych przez Józefa Piłsudskiego i najsłynniejsza pieśń zołnierska z okresu I wojny światowej. Po wojnie stała się nieoficjalnym hymnem Wojska Polskiego, а także była jedną z kandydatek do miana hymnu państwowego. Pieśń powstawała w lipcu i jesienią 1917 roku. Za autorów jej tekstu uznani zostali dwaj legioniści: Tadeusz Biernacki i Andrzej Hałaciński. Melodie zapożyczono z rosyjskiego marsza wojskowego Przjeście przez Morze Czerwone (nieznanego autora). Historia tej pieśni rozpoczęła się w sierpniu 1914 roku, kiedy to zorganizowane przez Józefa Piłsudskiego bataliony związków strzeleckich złożone z trzech tysięcy ochotników, na czele z I Kompanią Kadrową - ро marszu z Krakowa wkraczały do Kielc; 12 sierpnia weszła do miasta kadrówka". Przed wejściem Polaków, z Kielc wycofał się syberyjski pułk piechoty wojsk carskich, który tu, na zachodnich krańcach imperium rosyjskiego, stacjonował w roku wybuchu wojny. Nuty syberyjskiej orkiestry wojskowej przejął kapelmistrz Sikorski, prowadzący w Kielcach orkiestrę dętą straży pożarnej. Wśród nich był anonimowy marsz Przejście przez Morze Czerwone, które to nuty Sikorski oznaczył jako Marsz nr 10, na pamiątkę uwięzienia przez władze carskie jednego z członków orkiestry, Czarneckiego, w Х Pawilonie. Kieleccy strażacy nauczyli się melodii tego marsza i chętnie ją grywali podczas codziennych koncertów letnich w miejskim parku. Po wkroczeniu do miasta żołnierzy polskich, cała orkiestra Sikorskiego przyłączyła się do legionistów, stając się później wojskową orkiestrą I Brygady Legionów Polskich. Natomiast ów Kielecki marsz dziesiąty grała żołierzom już od pierwszych

4 wrześniowych bitew pod Nowym Korczynem i Laskami, а w listopadzie pod Krzywopłotami. W latach melodia ta spopularyzowała się wśród legionistów i kilkakrotnie probówano do niej pisać teksty pieśni, które jednak dłużej nie przetrwały. А były to anonimowe pieśni zaczynające się słowami: Legiony to żebracza nuta (śpiewana już w 1915), Legiony to zwycięska nuta. Śpiewano też na melodię rosyjskiej pieśni rewolucyjnej Legiony to są Termopile. U źródeł tekstów tych anonimowych, jak również później tekstów Biernackiego i Hałacińskiego, które utworzyły ostateczny kształt tej pieśni, leżała sytuacja, z jaką w społeczeństwie polskim spotkali się legioniści. Kiedy strzelcy Piłsudskiego w sierpniu 1914 roku przekraczali granicę między zaborem austriackim i rosyjskim, szli z ogromnym ładunkiem nadziei, w przekonaniu, że idą oswobodzić kraj. Jednakże już na początku spotkali się z chłodem i wyraźną rezerwą ze strony rodaków. Ludność cywilna tzw. kongresówki, czyli ziem polskich wchodzących w skład imperium rosyjskiego, nie dowierzała, że rozpętana niedawno wojna światowa oraz sformowane w Austrii wojsko polskie - przywraca Polsce niepodległość. Najpierw Kielce, а potem Warszawa, raczej obojętnie patrzyły w 1914 roku na wojsko Piłsudskiego, со w żołnierzach budziło gorycz i zwątpienie. Dramatyczny moment w historii Legionów Polskich nastąpił w lipcu 1917 roku, podczas tzw. kryzysu przysięgowego. Niemcy zażądali bowiem od oddziałów polskich złożenia przysięgi na dotrzymanie wierności i braterstwa broni wojskom niemieckim i austro-węierskim. Legioniści odmówili. Józef Piłsudski z pułkownikiem Sosnkowskim zostali uwięzieni w twierdzy magdeburskiej. Natomiast rodacy negatywnie ocenili postawę żołnierzy Piłsudskiego, uznając ją za niepolityczną i niebezpieczną w skutkach. Badacz poezji legionowej, Grzegorz Bytnar (właśc. Andrzej Romanowski), pisał: Legioniści poczuli się nagle odepchnięci przez całe społeczeństwo - przez wszystkie jego partie, frakcje, obozy. Chłopcom w maciejówkach przychodzila zapewne ochota wygarnięcia rodakom prawdy. Takim właśnie gorzkim, brutalnym rozrachunkiem była Му, Pierwsza Brygada. Polacy - zdawała się mówić pieśń - nie dorośli do czynu legionowego..." Wydarzenia z okresu kryzysu przysięgowego stały się bezpośrednią przyczyną napisania tekstu tej pieśni, który to tekst pisali niezależnie od siebie, w dwóch różnych miejscach Europy - Tadeusz Biernacki i Andrzej Hałaciński. Biernacki, 18-letni wówczas żołnierz, twierdził, że swój tekst pieśni napisał w nocy z 17 па 18 lipca w pociągu z Modlina do Szczypiórna, wiozącym internowanych przez Niemców legionistów, którzy odmówili przysięgi. Natomiast wcielony, ро kryzysie przysięgowym, do armii austriackiej legionista I Brygady i literat Andrzej Tadeusz Hałaciński (więzień Kozielska, zamordowany w 1940 w Katyniu) - podał, iż swój tekst napisał w południowym Tyrolu, na froncie włoskim, jesisnią 1917 roku. Аlе саłу czas pozoptawał pod silnym wpływem emocji lipcowego kryzysu. Na przykład ро głośnym Liście otwartym do brygadiera Piłsudskiego, byłego członka Rady Stanu" Izy Moszczeńskiej-Rzepeckiej opublikowanym w Głosie" (22 lipca 1917), który Hałaciński uznał za niepoczytalny w swej bezmyślnej złośliwości artykuł zarzucający warcholstwo

5 Komendantowi i nam" - odpowiedział jesienią w jednej ze swoich zwrotek pieśni (nie weszła ona potem do wspólnego tekstu, lecz znalazła się tam bardzo podobna zwrotka Biernackiego). Odpowiedź Hałacińskiego była dosadna i sformułowana żołnierskim językiem: Nie chcemy już od was uznania, ni waszych mów, ni waszych łez. Skończyły się dni kołatania do waszych dusz - jebał was pies!" Po raz pierwszy cała pieśń, tekst i melodię, opublikowano w Warszawie w 1920 roku nakładem В. Rudzkiego - pod tytułem Му, pierwsza brygada. Piosenka żołnierska w ukiadzie М. Kozar-Słobodzkiego (autor tego opracowania to także twórca melodii pieśni Rozkwitają pąki białych róż). 10 sierpnia 1924 roku, na Zjeździe Legionowym w Lublinie, marszałek Józef Piłsudski powiedział: Dziękuję panom za najdumniejszą pieśń, jaką kiedykolwiek Polska stworzyła". Po tym zjeździe, w sierpniu 1924 Biernacki dopisał zwrotkę Dzisiaj już my jednością silni", а Hałaciński w październiku 1925 ostatnią zwrotkę Potrafim dziś dla potomności. Od początku lat 20. popularność tej pieśni nigdy nie malała wśród Polaków, bez względu na czas historyczny pokoju lub wojny i okoliczności polityczne oraz obowiązujący ustrój. Pieśń jest znana też pod tytułem Marsz Pierwszej Brygady, Pierwsza Brygada. *** Tadeusz BIERNACKI ( ), inżynier chemik i metaloznawca, autor wierszy, podpułkownik Wojska Polskiego. Вуł żołnierzem I Brygady w kompanii L. Lisa-Kuli. W 1917 napisał część zwrotek tekstu pieśni Му, Pierwsza Brygada (drugim współautorem tekstu tej pieśni jest А. Т. Hałaciński). W czasie II wojny światowej pracował w polskim Wojskowym Instytucie Technicznym w Wielkiej Brytanii, ро wojnie pozostał w Londynie. W 1946 Rada Ministrów PRL pozbawiła go obywatelstwa polskiego. Zmarł w Szwajcarii. Andrzej Tadeusz HAŁACIŃSKI ( ), autor utworów literackich, podpułkownik Wojska Polskiego, notariusz, starosta w Brzesku i Okocimiu. Do kryzysu przysięgowego 1917 był żołnierzem I Brygady Legionów, w czasie kryzysu napisał część tekstu pieśni Му, Pierwsza Brygada (drugi współautor tekstu: Т. Biernacki). Internowany w Kozielsku, został zamordowany przez NKWD w Katyniu. Wacław Panek. Hymny polskie. Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, (Źródło:

Podobne dokumenty

Szara piechota. Karabiny błyszczą, szary strój, a przed nimi drzewa salutują, Bo za naszą Polskę idą w bój! x2

Szara piechota. Karabiny błyszczą, szary strój, a przed nimi drzewa salutują, Bo za naszą Polskę idą w bój! x2 Szara piechota 1. Nie noszą lampasów, lecz szary ich strój, Nie noszą ni srebra, ni złota, 2. Idą, a w słońcu kołysze się stal, Dziewczęta zerkają zza płota, A oczy ich dumne utkwione są w dal, A oczy