Piotr Pogorzelski. Blok ukraiński

Transkrypt

1 Blok ukraiński Plankton atakuje Piotr Pogorzelski Natalia Korolewska i Wiktor Medwedczuk te dwie dość wyjątkowe postaci mogą wpłynąć na ukraińską politykę po październikowych wyborach parlamentarnych, mimo że tylko jedna z nich bierze udział w głosowaniu. Siła dwojga liderów leży jednak w pierwszym przypadku w dużym poparciu udzielanym im przez władze w Kijowie, a w drugim także przez Moskwę. Na początku kampanii wyborczej można było odnieść wrażenie, że tylko dwie partie walczą o poparcie Ukraińców: Ukraino Naprzód! reprezentowana właśnie przez Natalię Korolewską i Ukraiński Wybór Wiktora Medwedczuka. Ukraińskie miasta obwieszone były billboardami tych polityków. Zacznijmy od Korolewskiej. Jako pierwsza rozpoczęła kampanię wyborczą. Bardzo agresywną. Nie ze względu na ataki na swoich konkurentów, a ze względu na to, że jej reklamy można zobaczyć wszędzie: na billboardach, na mniejszych nośnikach reklamowych, a nawet w kontrolowanej przez władze telewizji państwowej, gdzie nikt nie jest wpuszczany tak po prostu. W czasie Euro 2012, na Kanale Pierwszym w ciągu piętnastominutowej przerwy w meczu, zauważyłem dwie reklamy rządu i cztery reklamy partii Korolewskiej Ukraino Naprzód!. Dla niej w jedynym ogólnopaństwowym kanale telewizji państwowej uruchomiono talk-show Lista narodowa. W czasie jego trwania wybierany był kandydat, który znalazł się na liście wyborczej ugrupowania Korolewskiej. Program prowadził gwiazdor ukraińskich talk-show Sawik Szuster pochodzący z Rosji dziennikarz, uznawany do czasu dojścia Wiktora Janukowycza do władzy za wzór obiektywności, a teraz będący symbolem podporządkowania dziennikarstwa Administracji Prezydenta. W jury Listy narodowej zasiadała oczywiście Korolewska, która aktywnie propagowała tam swój program wyborczy. Talk-show nadawany był raz w tygodniu, w środę o 21.50, czyli w dość dobrym czasie antenowym, z powtórką w sobotę rano. Korolewska stała się także ulubienicą ukraińskich dziennikarzy. Znana jest bowiem z tego, że w mediach publikuje sowicie opłacane artykuły i reportaże na swój temat. Tak było na przykład wiosną w czasie inauguracji nowej sesji parlamentu, gdy reporterzy kilku kanałów zostali zobowiązani przez swoje redakcje do wzięcia komentarza u Korolewskiej. Dochodzi do paradoksów: portal Ukraińska Prawda odmówił wręcz zamieszczenia jakichkolwiek jej wypowiedzi, ponieważ nie chciał

2 40 Publicystyka i analizy Piotr Pogorzelski, Plankton atakuje być oskarżany o publikowanie kryptoreklamowych materiałów. Sama polityk została nazwana królową dżinsy tak na Ukrainie określa się tego rodzaju reportaże. Natalia Korolewska twierdzi jednak, że nic nie wie o tym, jakoby ktoś z jej sztabu płacił za materiały reklamowe. Who s that girl? Natalia Korolewska ma trzydzieści siedem lat, urodziła się w mieście Krasnyj Łucz w obwodzie ługańskim. Cała jej młodość związana jest ze wschodnią Ukrainą. Tutaj także zajmowała się biznesem. Zaangażowana jest w działalność wielu stowarzyszeń małego i średniego biznesu, stara się przedstawić jako jego obrończyni. W 2006 roku trafiła do parlamentu jako deputowana Bloku Julii Tymoszenko. Korolewska zaczęła się usamodzielniać politycznie pod koniec zeszłego roku, gdy została wybrana na przewodniczącą Ukraińskiej Partii Socjaldemokratycznej, wchodzącej w skład Bloku Julii Tymoszenko. Wiosną partia została z niego wykluczona, po tym jak Korolewska, która zawsze i wszędzie broni byłej premier, nie poparła uchwały wzywającej do wykonywania rezolucji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy żądającej zwolnienia więźniów politycznych. Sama wykluczona twierdzi, że to z powodu zazdrości o dobre układy, które jakoby ma z Tymoszenko. Jest to jednak wątpliwe, ponieważ w wyborach prezydenckich w 2010 roku Korolewska odpowiadała za obwody doniecki i ługański i zrobiła bardzo mało, aby ówczesna premier zdobyła tam głosy. Nie słychać także o jej wizytach w więzieniu czy w szpitalu u Tymoszenko. Nie przeszkadza jej to jednak podkreślać w wywiadach, że nasze główne zadanie to walczyć razem o wolność Tymoszenko. Zresztą Korolewska brała nawet udział w pracach Komitetu Oporu Dyktaturze i w procesie jednoczenia opozycji przed październikowymi wyborami. Ta współpraca szybko się jednak skończyła po pamiętnym wiosennym głosowaniu nad rezolucją Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Korolewskiej zarzucano też współpracę z Administracją Prezydenta. Mimo to polityk stara się usilnie pokazać jako opozycjonistka, której na przykład w obwodach ługańskim, odeskim i czernichowskim nie pozwala się na rozwieszanie plakatów. Eksperci oceniają takie oświadczenia jedynie jako propagandowe. Artem Bidenko ze stowarzyszenia reklamy zewnętrznej podkreśla, że przynajmniej władze centralne nie zabraniają nikomu, nawet opozycji, rozwieszania reklam. To może być jakaś inicjatywa władz lokalnych, które starają się komuś przypodobać, ale to nie wychodzi z centrum. Nikt nie przeszkadza opozycji podkreśla ekspert. Śmieszą go także sensacyjne wiadomości o obrzucaniu plakatów jajkami. Zgodnie z zawieranymi kontraktami, firma, która jest właścicielką powierzchni reklamowych, jest zobowiązana do powieszenia w ciągu doby nowego plakatu.

3 Piotr Pogorzelski, Plankton atakuje Publicystyka i analizy 41 Niczym się nie różnią Korolewska stara się pozycjonować siebie jako polityk nowego formatu. W wywiadach powtarza frazy o politykach starej daty, którzy nie chcą zmian. Na plakatach znajdziemy hasło: Krajowi potrzebni są nowi liderzy. Trudno jednak wskazać, czym Korolewska różni się od innych polityków. Na pewno wyróżniają ją ogromne pieniądze zainwestowane w kampanię oraz niespotykane wsparcie władz. Tylko wiosną na terytorium całej Ukrainy było dwa i pół tysiąca mniejszych lub większych plakatów partii Ukraino Naprzód! Miesięcznie kosztuje to około miliona dolarów. Doliczmy do tego jeszcze kryptoreklamy w gazetach i w internecie, w których młoda polityk przoduje. Zresztą doganiają ją lider Zjednoczonej Opozycji Arsenij Jaceniuk i członkowie rządu (tutaj głównie jest to Serhij Tihipko). Wątpliwe też jest, aby piłkarz Andrij Szewczenko dołączył do partii Natalii Korolewskiej za darmo, mając w perspektywie na przykład działalność trenerską, która też jest sowicie opłacana. Każdy procent głosów zdobyty w wyborach przez Ukraino Naprzód! będzie najdroższy na świecie mówi socjolog Iryna Bekeszkina.

4 42 Publicystyka i analizy Piotr Pogorzelski, Plankton atakuje Oczywiście, jak w przypadku wszystkich ugrupowań na Ukrainie, nie wiadomo, kto finansuje działalność partii. Sama polityk nie należy do najbiedniejszych, posiada firmy z branży rolniczej, chłodniczej, a także firmę ochroniarską, ługańskie radio i gazety. Natalia Korolewska podkreśla też, że członkami jej partii są biznesmeni, którzy dają pieniądze na kampanię, ale nie chce ujawniać ich nazwisk, ponieważ na drugi dzień odwiedzą ich przedstawiciele milicji podatkowej i poddadzą szykanom za wsparcie opozycyjnej partii, jak pozycjonuje siebie liderka. Jest to raczej wątpliwe, sądząc z tego, jak wielką przychylnością cieszy się Korolewska u rządzących i jak bardzo robią oni wszystko, aby się dostała do parlamentu. Sama polityk podkreśla, że nie sponsorują jej ani Serhij Liowoczkin z Administracji Prezydenta, ani powiązany z nim biznesmen Dmytro Firtasz, ani najbogatszy obywatel Ukrainy i deputowany Partii Regionów Rinat Achmetow. Nieoficjalnie eksperci wskazują właśnie na tego ostatniego oraz na kontrolującego obwód ługański szefa parlamentarnego klubu ugrupowania władzy Ołeksandra Jefremowa. Korolewska stara się być politykiem nowego formatu. W wywiadach powtarza frazy o politykach starej daty, którzy nie chcą zmian. Nie ma wątpliwości, że władze chcą mieć nową, kontrolowaną przez siebie Julię Tymoszenko, pozbawioną wrogości do prezydenta i nadmiernych patriotycznych (nawet tylko na poziomie wizerunku, a nie wewnętrznych przekonań) haseł. Eksperci różnie jednak oceniają granice poparcia władz dla Korolewskiej. Szef Komitetu Wyborców Ukrainy Ołeksandr Czernenko twierdzi wręcz, że projekt jest interesujący dla rządzących tylko do pewnego momentu. Otóż do momentu, gdy zdobędzie ona 4 procent i nie wejdzie do parlamentu. Tu chodzi przecież tylko o odebranie głosów opozycji. Gdy zdobywa już 5 procent i wchodzi do Rady Najwyższej, staje się niezależnym graczem, a to dla rządzących jest niebezpieczne podkreśla Czernenko. Politolog Taras Berezowec ma na temat Korolewskiej zupełnie inne zdanie niż jego koledzy. Według niego, nie można mówić, że jest to projekt władz, a raczej inicjatywa pewnych grup w Partii Regionów, w tym najbogatszych Ukraińców. Im zależy na tym, żeby ona weszła do parlamentu i była niezależnym graczem, który będzie reprezentował ich interesy zaznacza Taras Berezowec. Kim są zatem wyborcy partii Ukraino Naprzód!? Jej program został napisany tak, że może znaleźć zastosowanie wszędzie i zadowoli każdego. Mamy tam pełno ogólników o pokoleniu niezależnych, myślących i nieobojętnych obywateli Ukrainy, którzy mają prawo żyć w godnym kraju. Duży nacisk kładzie się na gospodarkę: wsparcie strategicznych gałęzi (nie napisano jakich) i maksymalną wolność dla małego i średniego biznesu. Hasło: Nowa gospodarka nowy kraj i obietnica średniej pensji w wysokości 1000 euro, a emerytury 500 euro. Obecnie jest to około pięciu razy mniej. Brak jest

5 Piotr Pogorzelski, Plankton atakuje Publicystyka i analizy 43 jakichkolwiek zapisów mogących świadczyć o większej idei dotyczącej rozwoju kraju, jego historii, tradycji. Takie ogólne hasła mogą trafić do ludzi wciąż niezdecydowanych, na kogo głosować. Zdaniem związanego z Partią Regionów socjologa Jewhena Kopatki, o to pole elektoralne walczą także inne ugrupowania, na przykład partia Witalija Kliczki Uderzenie (UDAR, czyli Ukraiński Sojusz Demokratyczny na rzecz Reform). Ci ludzie nie są wierni określonej politycznej sile, nie zawsze też idą na wybory. To nie jest twardy elektorat, jak w przypadku Partii Regionów, Bloku Julii Tymoszenko czy komunistów. On będzie się tworzyć w czasie walki z innymi siłami w tej niszy dodaje Jewhen Kopatko. Obecnie Korolewska może liczyć na około 4 procent wyborców, jej poparcie cały czas rośnie. Eksperci nawet jeśli patrzą sceptycznie na jej kampanię wyborczą przyznają, że zrealizowała ona pierwsze zadanie: zwiększyła swoją rozpoznawalność jako polityka. Przekaz jest jasny i co najważniejsze pozbawiony negatywu, agresji, czego Ukraińcy bardzo nie lubią. Iryna Bekeszkina traktuje jednak sondaże dość sceptycznie. Nikt dziś nie pamięta ugrupowania Kobiety za Przyszłość, które startowało w wyborach w 2002 roku. Początkowo zdobywało w sondażach 7 procent, a w czasie wyborów nie osiągnęło nawet 3 procent, bo wszyscy zobaczyli, że to bańka mydlana, w którą ktoś wpompował pieniądze podkreśla Iryna Bekeszkina. Jej zdaniem, ludzie chcą nowych twarzy, a o Korolewskiej wiedzą tylko tyle, że to sympatyczna kobieta, która wypowiada się poprawnie. Ideologii nie ma tu żadnej, zresztą tak samo, jak na przykład u Witalija Kliczki dodaje. Ukraino Naprzód! to zatem kolejny projekt z nazwiskiem w nazwie. Partia, nie mówiąc już o ideologii, właściwie nie istnieje, są tylko lider i jego podlegli. Było to widać w czasie zjazdu wyborczego. Po jego zakończeniu Korolewska nie była w stanie wymienić nawet pierwszych dziesięciu nazwisk na liście wyborczej. Nie mówiąc już o dalszych miejscach. Ugrupowanie jest tak amorficzne, że trudno było ustalić, kto będzie z niego kandydował. Głównym zadaniem partii Korolewskiej jest zatem skanalizowanie niezadowolenia społecznego, szczególnie na wschodzie i południu kraju. Ma na nią głosować klasa średnia, przedsiębiorcy mali i średni, którzy mogliby się wahać, czy nie poprzeć Bloku Julii Tymoszenko albo UDAR-u Witalija Kliczki. W ten sposób siła lojalna w stosunku do Partii Regionów odbiera głosy opozycji, a później w parlamencie może powołać koalicję z ugrupowaniem Wiktora Janukowycza. Podobną rolę grają komuniści, jednak tutaj największą grupą docelową są ludzie starsi, choć także mieszkający na wschodzie i południu kraju. Komuniści rozpoczęli już kampanię wyborczą na dużą skalę. Częściowo zapewne też finansowaną z kieszeni Partii Regionów. W związku ze spadkiem poparcia dla rządzących wiele osób ze wschodu i południa kraju, którzy dotąd głosowali na rządzących, teraz poprze komunistów. Czyli

6 44 Publicystyka i analizy Piotr Pogorzelski, Plankton atakuje partię lojalną wobec Partii Regionów mówi Kristina Bierdinskich, dziennikarka tygodnika Korrespondent. Bierdinskich dokładnie zbadała strategię Partii Komunistycznej. Wtyczka Kremla Drugim politykiem, który rozpoczął na Ukrainie agresywną kampanię przed wyborami, jest Wiktor Medwedczuk. Jego gra obliczona jest jednak nie na jedno posunięcie, a co najmniej na dwa albo i trzy. Medwedczuk założył ruch Ukraiński Wybór. Nie będzie startował w wyborach, ale niewątpliwie poprze niektórych niezależnych kandydatów w okręgach jednomandatowych. Pięćdziesięcioośmioletni Medwedczuk to zupełnie inna postać niż Natalia Korolewska. Człowiek znany od lat, ostatni szef Administracji Prezydenta Leonida Kuczmy. Oskarżany o pisanie temnyków, czyli instrukcji dla mediów, jak informować o konkretnych wydarzeniach. Po 2004 roku, czyli po wydarzeniach pomarańczowej rewolucji, słychać było o nim dość rzadko. Czasem pojawiał się w prorosyjskich projektach, jak na przykład bloku Nie TAK! Nie trafił wówczas do Rady Najwyższej, ponieważ ta grupa partii politycznych dostała zaledwie 1 procent głosów. Wtedy zbierał też podpisy pod referendum w sprawie ewentualnego członkostwa Ukrainy w NATO i dołączenia do unii celnej Rosji, Białorusi i Kazachstanu. Zebrał ich ponad 4,5 miliona, ale ówczesny prezydent Wiktor Juszczenko odmówił organizacji referendum. W 2009 roku Medwedczuk uczestniczył w rozmowach między Partią Regionów a Blokiem Julii Tymoszenko o wprowadzeniu zmian do konstytucji. Obydwie siły liczyły, że uda się porozumieć przed wyborami prezydenckimi, tak aby zapewnić polityczną przyszłość zarówno Wiktorowi Janukowyczowi, jak i Julii Tymoszenko. Prezydent byłby wybierany w parlamencie, miał nim zostać Wiktor Janukowycz, a kadencja Rady Najwyższej miała być przedłużona. Jednocześnie pełnomocnictwa prezydenta zostałyby zmniejszone, a premiera (którym byłaby Julia Tymoszenko) rozszerzone. Z rozmów wycofał się Janukowycz, który później wygrał wybory prezydenckie i maksymalnie rozszerzył swoje pełnomocnictwa bez układów z innymi partiami. Obecnie Medwedczuk broni Tymoszenko, twierdząc, że zarzuty jej stawiane w sprawie kontraktów gazowych podpisanych w 2009 roku nie mają podstaw. Jego zdaniem, Tymoszenko działała w napiętej sytuacji i niezawarcie porozumienia groziło poważnym kryzysem gazowym. Teraz Medwedczuk wraca z kolejnym nowym pomysłem, który przekazuje idee Kremla bezpośrednio na Ukrainę. Nowość polega na akcencie położonym na poglądy społeczeństwa. Przynajmniej deklaratywnie. Według zasad ruchu, to Ukraińcy mają zadecydować o przyszłości swojego kraju, najlepiej w referendum. Medwedczuk jest pewien, że poprą takie propozycje, jak rosyjski jako drugi język państwowy, pozwolenie

7 Piotr Pogorzelski, Plankton atakuje Publicystyka i analizy 45 na posiadanie podwójnego obywatelstwa, federalizacja kraju oraz odejście nawet od deklaratywnej polityki proeuropejskiej na rzecz ścisłej integracji z Rosją. Do tego dochodzi nacisk na umiarkowaną krytykę obecnie rządzących i opozycji opierającą się głównie na argumencie, że są oni oderwani od życia zwykłych Ukraińców. Rebranding Wróćmy do kampanii Wiktora Medwedczuka. Jest prowadzona przede wszystkim na billboardach i w sieciach społecznościowych. Kijów tonie w plakatach przypominających ekran komputera z przyciskiem: Krajem kierujesz ty. Według socjolożki Iryny Bekeszkiny, są to stare chwyty, na które Ukraińcy nie dadzą się nabrać. Nikt nie zwróci uwagi na to, że ma rządzić naród, bo to mówili wszyscy. Tu niczym Medwedczuk się nie różni dodaje Bekeszkina. Jednocześnie lider Ukraińskiego Wyboru rozpoczął kampanię w internecie, uruchamiając wideoblog, gdzie bez krawata i z rozpiętym ostatnim guzikiem koszuli bądź w sweterku włożonym w serek na gołą klatkę piersiową opowiada o zaletach integracji z Rosją. Strona ugrupowania na portalu Facebook ma zaledwie 734 fanów, a kijowski Na partię Korolewskiej ma głosować klasa średnia, która mogłaby się wahać, czy nie poprzeć Bloku Julii Tymoszenko albo UDAR-u Witalija Kliczki. klub (mimo że billboardy ruchu są na każdym rogu i niemal każdy ma internet) tylko dziewięćdziesięciu czterech. Podobnie jest w rosyjskiej sieci vk.com. Wyniki są jeszcze gorsze niż na Facebooku: w ługańskiej grupie, czyli tam, gdzie Wiktor Medwedczuk powinien mieć największe poparcie, jest zaledwie trzynastu członków. Kampania ta kosztuje miliony dolarów, które jakoby Medwedczuk płaci z własnej kieszeni. Eksperci różnią się co do odpowiedzi na pytanie, skąd naprawdę pochodzą pieniądze, są jednak pewni, że nie z kieszeni polityka. Najczęściej wskazują na Moskwę. Politolog Taras Berezowec ma jednak odmienne zdanie. Według niego, Medwedczuk ma poparcie polityczne z Rosji, a finansowe od ukraińskiego biznesu. Ludzie płacą za pośrednictwo. Właśnie to chce zademonstrować Medwedczuk, że może być pośrednikiem między władzami w Moskwie a rządzącymi i biznesem na Ukrainie twierdzi Taras Berezowec. Według niektórych politologów, grupą docelową, przynajmniej obecnie, kampanii Medwedczuka nie są zwykli Ukraińcy, a rządzący. Tu może nawet nie chodzi o to, aby przypomnieć o sobie wyborcom, a prezydentowi Janukowyczowi. Medwedczuk mówi, że nadal jest aktywny, odgrywa jakąś rolę. Ta kampania jest raczej skierowana do elit, a nie do wyborców podkreśla szef Komitetu Wyborców Ukrainy Ołeksandr Czernenko.

8 46 Publicystyka i analizy Piotr Pogorzelski, Plankton atakuje To, jak ważną rolę odgrywa Medwedczuk, ukraińskiemu prezydentowi pokazał już jego rosyjski kolega w piątek 13 lipca. Władimir Putin spóźnił się na spotkanie w Jałcie z Wiktorem Janukowyczem niemal cztery godziny. Nie dość, że przyleciał spóźniony, to jeszcze w drodze na spotkanie z ukraińskim prezydentem wpadł na chwilę zobaczyć się z motocyklistami. Najciekawsze było później: po dość drętwych rozmowach z Janukowyczem, które właściwie nie przyniosły żadnych efektów, Putin pojechał odwiedzić właśnie Medwedczuka w jego willi na brzegu Morza Czarnego. Atmosfera była, można powiedzieć, rodzinna. Córka Medwedczuka Daryna, której ojcem chrzestnym jest Putin (a matką chrzestną żona Dmitrija Miedwiediewa, chrzest odbył się w soborze kazańskim w Petersburgu w 2004 roku), dostała w prezencie misia, a później cała kompania, wraz z żoną Medwedczuka, usiadła, aby napić się szampana i porozmawiać. Fontanna tańczyła do jednej z ulubionych piosenek Władimira Putina Gorod nad wołnoj Newoj. Kontrast ze spotkaniem z Janukowyczem był ogromny, co uwiecznił film z kolacji przekazany portalowi Life News. Tam drętwe, nieciekawe rozmowy, a tutaj przyjacielska kolacja z samym prezydentem Rosji. Wydaje się, że Medwedczuk chce, by w Radzie Najwyższej przypominać o takich kwestiach, jak federalizacja, podniesienie statusu rosyjskiego, czyli siać zamęt, tak potrzebny na Ukrainie Rosji. dla elektoratu na Krymie czy na południu i wschodzie Ukrainy takie błogosławieństwo od rosyjskiego przywódcy jest warte więcej niż miliony dolarów wydane na kampanię. Według wielu pojawiających się plotek, celem Putina jest, by Medwedczuk został premierem Ukrainy. Nie jest to chyba jednak marzenie Janukowycza, który wbrew wielu obawom nie okazał się tak prorosyjskim prezydentem, jak straszyła część politologów. Człowiek Kremla na stanowisku szefa rządu to już dla ukraińskiego szefa państwa za dużo. Jego ugrupowanie, Partia Regionów, może iść na ustępstwa w sferze nauk humanistycznych, historii, języka, ale nie wpuści do rządu kogoś, kto mógłby oddać gospodarkę. Trudno sobie wyobrazić, żeby Janukowycz powołał Medwedczuka na premiera. Musiałby nastąpić jakiś poważny kryzys albo wojna gazowa. Ale szanse na to są niewielkie podkreśla politolog Taras Berezowec. Zgadza się z nim socjolożka Iryna Bekeszkina. Nie sądzę, żeby Medwedczuka ktoś wziął do władzy wykonawczej, on jest niebezpiecznym człowiekiem. Dla obecnej władzy także. Jest częścią planu Putina, który chce zdobyć kontrolę nad Ukrainą zaznacza Bekeszkina. Objęcie stanowiska premiera przez Medwedczuka byłoby zatem dla Moskwy marzeniem. Janukowycz w porównaniu z nim to banderowiec walczący o niepodległą Ukrainę. Ukraiński Wybór odrzuca integrację europejską i jak twierdzi jego lider, takiego zdania jest też większość Ukraińców. Wiktor Medwedczuk przekonuje, że sam jest

9 Piotr Pogorzelski, Plankton atakuje Publicystyka i analizy 47 zwolennikiem europejskich zasad i standardów, ale nie ma to nic wspólnego z celem, jaki stawia sobie państwo. Dziś trzeba płacić pensje i emerytury. A na to potrzebne są pieniądze, które może dać tylko unia celna z Rosją, Białorusią i Kazachstanem, a w przyszłości Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza. Z Moskwą nie należy konkurować w handlu bronią, a współpracować, rozwijając wspólne projekty. Nie mówiąc już o cenie gazu, która na pewno by spadła. Wejście do strefy wolnego handlu z Unią Europejską będzie oznaczało same straty, ponieważ nikomu tam nie są potrzebne ani ukraińskie samoloty, ani rakiety, ani badania kosmiczne. Wiktor Medwedczuk twierdzi, że integracja gospodarcza ma mało wspólnego z polityką prowadzoną przez Moskwę czy też z ustrojem panującym w Rosji. Jego zdaniem, nie trzeba na to w ogóle zwracać uwagi, a skupić się jedynie na gospodarce. Oczywiście, lider Ukraińskiego Wyboru nie ma zamiaru niczego robić na siłę. Jego zdaniem, to Ukraińcy sami muszą podjąć decyzję o przyszłości geopolitycznej kraju, najlepiej w referendum. Jest on pewien zwycięstwa, ponieważ według sondaży, którymi dysponuje, Ukraińcy wspierają dołączenie swojego kraju do unii celnej, niemal połowa popiera prezydenta Putina, a trzecia część chce, aby rosyjski posiadał status prawny (był językiem regionalnym albo państwowym). Zdaniem Medwedczuka, Janukowycz ignoruje społeczeństwo, wciąż mówiąc o integracji europejskiej. Takie założenia programowe w pełni pokrywają się z tymi, które demonstrowały dotąd prorosyjskie ugrupowania. Teraz to wszystko podszyte jest pseudoideologią demokracji, która dla Medwedczuka wydaje się jedynie środkiem do celu. Lider Ukraińskiego Wyboru oczywiście odrzuca oskarżenia o powiązania z Kremlem. Jest za to dumny, że taka osoba jak pan Władimir Putin popiera jego poglądy. I jak podkreśla, to nie są poglądy prorosyjskie, a ukraińskie. To, co państwo nazywają orientacją prorosyjską, to wybór Ukraińców, większości powiedział Medwedczuk w rozmowie z dziennikiem Kommersant. O co zatem tak naprawdę gra Medwedczuk? Cały czas zapewnia, że wraca do publicznej polityki, ale nie po to, aby wrócić do władzy. Ani tym bardziej do opozycji. Chce być aktywnym uczestnikiem życia społecznego. Podkreślam: nie mam zamiaru walczyć o władzę. Nie idę na wybory parlamentarne, one mnie w ogóle nie interesują. ( ) Chcę zrobić tak, aby większość obywateli Ukrainy, którzy zgodnie z Konstytucją są źródłem władzy w kraju, w końcu tę władzę zdobyła mówił w jednym z wywiadów. Warto zwrócić tu uwagę na pierwszą osobę. Potwierdzałoby to tezę, że sam Medwedczuk może nie startować do parlamentu, w Radzie Najwyższej mogą się znaleźć osoby, które będą miały jego wsparcie. Jego ludzie mogą startować teraz w okręgach jednomandatowych, ale nikt nie wie, ilu ich będzie i na ile skonsolidowanie będą oni pracować w parlamencie mówi szef Komitetu Wyborców Ukrainy Ołeksandr Czernenko.

10 48 Publicystyka i analizy Piotr Pogorzelski, Plankton atakuje Niewątpliwie jednak w Radzie Najwyższej będą przypominać o takich kwestiach, jak federalizacja czy podniesienie statusu języka rosyjskiego, czyli siać zamęt, tak potrzebny na Ukrainie Rosji. Wiktor Medwedczuk nie jest politykiem, który chce otrzymać rezultat tu i teraz. Zdaniem politologów, jego gra jest obliczona prawdopodobnie na dłużej, na wybory prezydenckie w 2015 roku. To, co widzimy na ulicach, to dopiero zapowiedź kampanii reklamowej. Dopiero po następnych dwóch, trzech ruchach będziemy wiedzieli, o co chodzi Wiktorowi Medwedczukowi zaznacza socjolog Jewhen Kopatko. Na Ukrainie bez zmian Taki tytuł mógłby nosić ten artykuł. Politycy wykorzystują stare chwyty. Natalia Korolewska prezentuje w mediach tępą propagandę, po przyjściu z miasta ma się wrażenie, że jej twarz znajdziemy we własnej lodówce. A mimo to poparcie dla niej rośnie powoli i wcale nie osiąga jeszcze wymarzonych 5 procent, czyli progu wyborczego. Nie ma jeszcze badań dotyczących wpływu na popularność dołączenia do Ukraino Naprzód! Andrija Szewczenki, ale przynajmniej mocne jądro kibiców stołecznego klubu, skąd wywodzi się piłkarz, jeżeli wierzyć ich forom internetowym, nie ma zamiaru popierać Korolewskiej. Także kampania Wiktora Medwedczuka przynosi marne efekty, jeśli mierzyć je popularnością w sieci. Rzeczywiście na Ukrainie nie zmieniają się politycy, ale zmieniają się ludzie, którzy mają już dosyć tego, że politycy mają ich za bydło. To, czy partia Korolewskiej wejdzie do parlamentu, jest prawdziwym testem na dojrzałość ukraińskich wyborców. Czy twarz niezbyt elokwentnego futbolisty przekona ich do głosowania na niezbyt uczciwą polityk? Z kolei kampania Medwedczuka może pokazać, na ile silny jest rosyjski czynnik na Ukrainie. Piotr Pogorzelski jest korespondentem Polskiego Radia w Kijowie.