Scenariusz I. Metody: rozmowa, wyjaśnienie, m. praktycznego działania, zabawy interakcyjne, dyskusji, ekspozycji

Transkrypt

1 Scenariusz I Temat bloku: To właśnie JA Temat zajęć: Potrafię nazwać i rozpoznać uczucia Cele: - rozpoznawanie i określanie uczuć, - odkrywanie siebie, - wzmacnianie poczucia własnej wartości. Cele operacyjne : Uczniowie : - rozpoznają własne uczucia i uczucia innych dzieci; - wyrażają swoje uczucia i emocje w formie plastycznej; - rozróżniają dobro i zło; - szanują i identyfikują się z uczuciami innych ludzi. - pokazują miną i gestem stany emocjonalne -poznają lepiej rówieśników z klasy Metody: rozmowa, wyjaśnienie, m. praktycznego działania, zabawy interakcyjne, dyskusji, ekspozycji Formy: indywidualna jednolita, grupowa jednolita, zbiorowa Środki i materiały wykorzystane na zajęciach: tablica Czuję się jak,, arkusze papieru pakowego, farby plakatowe, arkusze papieru w różnych kolorach Przebieg zajęć: 1. Dzisiaj... - Dzieci siedzą w kręgu i zastanawiają się jakie wydarzenie w dniu dzisiejszym było dla nich przyjemne, a jakie nieprzyjemne. Jedno dziecko otrzymuje maskotkę i jako pierwsze mówi o swoich pozytywnych bądź negatywnych odczuciach. Następnie przekazuje maskotkę dalej. 2. Czuję się jak: - prezentacja kolorowej tablicy: Uświadomienie wychowankom ile uczuć może kryć się za uśmiechniętą, pochmurną lub złą miną. Odczytywanie stanów emocjonalnych z tablicy, próba pokazania ich miną i gestem. 3. Wybieranie kolorów odpowiednich do danego uczucia- uzasadnienie swojego wyboru 4. Malujemy nasze uczucia - na dużych arkuszach papieru pakowego grupy malują farbami uczucia według podziału na tablicy( wcześniej wylosowane) 5. Prezentacja i omówienie prac. 6. Zabawa Miłe słowo do sąsiada. Uczestnicy szepcą do ucha dziecka siedzącego obok niego w kręgu miłe słowo, które wprawi go w dobry nastrój. 7. Zabawa interakcyjna- Zamiana 7. Uczniowie oglądają twarze przedstawiające różne miny. Zastanawiają jak się jaki stan emocjonalny one przedstawiają. Zapisują nazwy tych przeżyć. Kolorują pozytywne emocje.

2 7. Zakończenie - Iskierka. Wszyscy uczestnicy stają w kręgu i puszczają iskierkę (uścisk dłoni niewidoczny dla innych), który musi dojść z powrotem do osoby która, iskierkę puściła. Osoba zaczynająca wypowiada słowa: Iskierkę przyjaźni puszczam w krąg, niechaj powróci do mych rąk.

3 Scenariusz II Temat bloku: Moja złość Temat zajęć: Bez złości mamy więcej radości Cele: - rozwijanie u dzieci samoświadomości własnych emocji i uczuć, - rozwijanie umiejętności rozpoznawania swoich stanów emocjonalnych, - tworzenie okazji do budowania konstruktywnych więzi z innymi. Cele operacyjne: Dziecko: - współdziała w zespole - poznaje lepiej rówieśników z klasy - rozpoznaje uczucia na obrazkach - w skupieniu słucha opowiadania czytanego przez nauczyciela - gromadzi słownictwo na temat negatywnych emocji - poznaje konstruktywny sposób wyrażania swojej złości, odreagowywania w sposób nie krzywdzący innych Metody : - zabawy interakcyjne; - niedokończone zdania; - dyskusja; - burza mózgów; - rozmowa, -wyjaśnienie, - m. praktycznego działania Formy pracy : - zbiorowa, - grupowa jednolita - indywidualna jednolita Środki i materiały wykorzystane na zajęciach : ilustracje przedstawiające różne uczucia, karty z buziami wyrażającymi uczucia, kaseta z muzyką, blok rysunkowy, kredki, pisaki. Przebieg zajęć : 1. Rozpoznawanie uczuć. Chętni uczniowie pokazują ilustracje przedstawiające różne uczucia np. gniew, smutek, radość, strach. Dzieci rozpoznają poszczególne stany emocjonalne i nazywają je. 2. Zabawa Gra w karty. Wychowawca podaje przykłady różnych zdarzeń, które mogłyby przytrafić się dzieciom. One za pomocą kart z buziami pokazują rodzaj uczucia, jakie odczuwałyby w takich sytuacjach.

4 Przykłady sytuacji: dostałam szóstkę w szkole, popsuła mi się zabawka, starszy kolega uderzył mnie, nikt nie chce się ze mną bawić, maluchy przeszkadzają mi w nauce itp. 3. Złość Wychowawca informuje dzieci, że uczucia mogą być przyjemne i nieprzyjemne, dziś będą rozmawiać o złości. Pyta się, czy znają takie uczucie. Prosi, aby kolejno w kręgu dokończały zdania typu: "Złoszczę się, kiedy.", Jestem zły na swoją panią gdy..., Kiedy się gniewam wtedy najchętniej.., Szczególnie złoszczą mnie dzieci, które... Podkreśla, że wszyscy ludzie przeżywają to uczucie i że dzisiaj dowiedzą się więcej na jego temat. 4. Gdzie mieszka złość? Nauczyciel odrysowuje na dużym arkuszu papieru sylwetkę dziecka (mogą być dwie - chłopiec i dziewczynka). Prosi dzieci po kolei (lub ochotników) o pokazanie, w jaki sposób się złoszczą (tupią, robią groźne miny itp.), a następnie każde dziecko zachęca do umiejscowienia swojej złości na odrysowanym konturze człowieka poprzez pokolorowanie miejsc, gdzie mieszka złość (np. "ja pokolorowałem oczy, bo jak jestem zły to patrzę złym wzrokiem, marszczę brwi", "a ja zęby, bo szczerzę zęby" itp.).. 5. Jak można się złościć?- burza mózgów Nauczyciel dzieli duży arkusz papieru na dwie części. Pyta dzieci, jakie sposoby złoszczenia się krzywdzą innych ludzi i zapisuje te sposoby na czerwono po jednej stronie arkusza. Może spytać się, jak dzieci nazwałyby takie zachowania lub powiedzieć im, że nazywa się je agresją. Następnie pyta się, jak można się złościć, żeby nie krzywdzić innych i co można wtedy ze swoją złością zrobić. Sposoby podane przez dzieci zapisuje zielonym kolorem po drugiej stronie arkusza (np. możemy biegać, śpiewać, komuś opowiedzieć o tym, co nas złości, narysować to itp.). 6. Poszukiwanie sposobów radzenia sobie ze złością Uczniowie wraz z nauczycielem idą do wybranych klas lub osób pracujących w szkole z pytaniem jak sobie radzą ze złością. Otrzymane odpowiedzi można dopisać. 7. Opowiadanie pt. Bez złości mamy więcej radości. Wychowawca czyta z podkładem muzycznym opowiadanie. Słuchając dzieci odbywają podróż na inną planetę, równocześnie wykonują one podane przez wychowawcę polecenia. Po zakończeniu tej podróży należy dać im możliwość zastanowienia się i porozmawiania o uczuciach, które przeżywali w trakcie tej podróży. Opowiadanie pt. Bez złości mamy więcej radości Dzisiaj polecisz w podróż samolotem marzeń i odwiedzisz nieznaną ci planetę. Teraz wtulasz się w miękkie obicie fotela, koncentrując się na odgłosach startującej maszyny... Warczenie silników staje się coraz głośniejsze... Samolot odrywa się od podłoża... Opuszczasz ziemię... I już dostrzegasz w oddali nowe planety... błyszczą się one i migoczą na czarnym niebie... Ziemia pozostaje daleko w tyle... coraz mniejsza i mniejsza... Czujesz się lekki, gdzieś znikła siła ciężkości, przyciągająca cię do podłoża... Przekraczasz bez problemów granice kosmosu... Postanawiasz wylądować na następnej planecie, jesteś ciekawy, co się tam znajduje, co tam przeżyjesz, czy są tam takie dzieci, jak ty... Im bardziej zbliżasz się do tej planety, tym jest ona piękniejsza... przyciąga oczy jasnymi, przyjaznymi kolorami. Są tam

5 domy, okrągłe i ciepłe, pomiędzy nimi kolorowe kwiaty i zielone krzewy... Wszystko jest takie spokojne i przyjazne...twój samolot ląduje łagodnie... wysiadasz...biegniesz po miękkim, ciepłym podłożu... Ostrożnie podchodzisz do jednego z domów...zaglądasz przez okno...nikt cię nie zauważa... W domu tym jest ktoś...słyszysz właśnie, jak jedno dziecko mówi coś do drugiego, ale nie rozumiesz wypowiadanych przez nie słów...musiało to być coś nieprzyjemnego... a może dziecko, do którego skierowane były te słowa, po prostu ich nie zrozumiało?... W każdy bądź razie widzisz, jak jest ono coraz bardziej rozłoszczone.. oddycha gwałtownie...ściska dłonie w pięści... Ale spójrz, co się teraz dzieje? Dziecko to nagle zatrzymuje się, zastyga w bezruchu. Zaczyna spokojnie oddychać, głęboko nabiera powietrza do płuc i wydmuchuje je stopniowo, wdech- wydech, wdech - wydech, wdech wydech... I zaczyna mówić, najpierw bardzo cicho, potem coraz głośniej i pewniej: Bez złości mamy więcej radości, bez złości mamy więcej radości, bez złości mamy więcej radości...a za każdym razem staje się coraz spokojniejsze i bardziej przyjaźnie nastawione do innych, a i to drugie dziecko uspokaja się... Widzisz, jak oboje się odprężają... zaczynają się uśmiechać, rozmawiają ze sobą, są spokojni i uprzejmi dla siebie... wszystko jest w porządku... Nikt nie widział cię zaglądającego przez okno... Idziesz z powrotem w stronę samolotu. Mówisz do siebie: to był naprawdę świetny pomysł : bez złości mamy więcej radości. zapamiętam to sobie. Powtarzasz sobie to zdanie wielokrotnie po cichu... i jeszcze kilka razy... Wsiadasz do samolotu...lecisz z powrotem na ziemię... staje się ona coraz większa i piękniejsza... Jesteś znowu tutaj...po cichu wypowiadasz zapamiętane słowa: bez złości mamy więcej radości, bez złości mamy więcej radości. 8. Zakończenie krążący uścisk dłoni po kręgu i okrzyk wspólny na zakończenie np. Zawsze zgoda.

6 Scenariusz 3 TEMAT: Jak sobie radzić z agresją i przemocą? Cele: - zwiększenie wrażliwości na krzywdę innych, wypracowanie skutecznych sposobów zapobiegających agresji i przemocy. - nauczenie się praktycznych umiejętności pomagania innym w sytuacji agresji i przemocy - zwiększenie wrażliwości na sytuacje, w których potrzebna jest interwencja Cele operacyjne: -współdziała w zespole -wskazuje sytuacje krzywdzące inne osoby - przedstawią w scenkach dramowych skuteczne sposoby pomagania osobom, które są ofiarami agresji lub przemocy. -wskazuje drogi rozwiazań konfliktów między rówieśnikami - formułuje zasady pomagania (obrony) innych w sytuacji agresji i przemocy -tworzy komiks zapobiegający agresji Metody:. -rozmowa, -wyjaśnienie, -m. praktycznego działania -dyskusja -zabawy dramowe Formy: zbiorowa, grupowa jednolita 1.Wstęp Nauczyciel informuje dzieci, że będą dziś rozmawiać o sytuacjach, w których ktoś silniejszy robi krzywdę osobie słabszej lub grupa osób wyrządza krzywdę jednej osobie. Podaje przykłady takich sytuacji: za każdym razem, gdy Piotrek mówi coś głośno w klasie, dzieci się śmieją chłopcy chowają się przed Rafałem, żeby podczas przerwy nie wychodził z nimi na podwórko dziewczynki nie chcą się bawić z Weroniką, jeśli nie przyniesie im czegoś dobrego do jedzenia koledzy na każdej przerwie bawią się w popychanie Damiana

7 Po przedstawieniu każdej z sytuacji nauczyciel prosi dzieci o jej ocenę. Może zapytać, jak czuje się osoba krzywdzona i co sobie myśli. Pyta też dzieci, jak nazwałyby każdą sytuację ("gdyby to był obrazek, to jaki miałby tytuł. Nauczyciel proponuje też, aby dzieci podały przykłady podobnych sytuacji z własnego doświadczenia. 2. Jak reagować w czyjejś obronie? Nauczyciel dzieli klasę na 5 grup. Każdej z nich daje opis jednej z poniższych sytuacji. Prosi, aby każda grupa przygotowała, a następnie kolejno zagrała scenki, w których przedstawią skuteczne sposoby pomagania osobom, które są ofiarami agresji lub przemocy. Podkreśla, że proponowane przez nich sposoby reagowania nie powinny być agresywne. Bezpośrednio po prezentacji każda ze scenek omawiana jest wspólnie, zapisane są jednocześnie skuteczne sposoby pomagania. Sytuacje: 1. Widzisz, jak twoi koledzy wymuszają drobne kwoty pieniędzy od młodszych dzieci przy sklepiku szkolnym. 2. Koleżanki obgadują przy tobie nieobecnego kolegę. 3. Widzisz, jak koledzy zabierają z plecaka innego chłopca zeszyt i chowają go. 4. Grupa osób wyśmiewa się na lekcji w-f z koleżanki, która biega najwolniej z całej klasy. 5. Na boisku koledzy zabierają jednemu z chłopców czapkę i bawią się, rzucając nią do siebie. Korzystając z zapisanych skutecznych sposobów zachowania w odegranych scenkach, formułowane są wspólnie zasady pomagania (obrony) innych w sytuacji agresji i przemocy np.: - zawołać kogoś na pomoc - powiedzieć, że mi się to nie podoba - odwrócić uwagę - rozśmieszyć Uwaga: przy omawianiu scenek zwróć uwagę, czy proponowane przez uczniów skuteczne sposoby reagowania nie były jednocześnie zachowaniami agresywnymi. Gdyby tak się stało, wyjaśnij, że reagowanie agresją na agresję wzmaga ją tylko i nie stanowi sposobu rozwiązywania podobnych sytuacji. Takie sposoby nie powinny znaleźć się na powyższej liście. 3.Rysunki komiksowe Uczniowie w grupach otrzymują rysunki. Następnie nauczyciel prosi, aby w narysowanych "dymkach komiksowych" wpisały co mówi ktoś, kto broni drugiej osoby. Uczniowie tworzą komiksy na temat zapobiegania agresji. 4. Prezentacja przygotowanych komiksów.

8 Widzisz, jak twoi koledzy wymuszają drobne kwoty pieniędzy od młodszych dzieci przy sklepiku szkolnym. Koleżanki obgadują przy tobie nieobecnego kolegę. Widzisz, jak koledzy zabierają z plecaka innego chłopca zeszyt i chowają go. Grupa osób wyśmiewa się na lekcji w-f z koleżanki, która biega najwolniej z całej klasy. Na boisku koledzy zabierają jednemu z chłopców czapkę i bawią się, rzucając nią do siebie.

9 ZASADY POMAGANIA INNYM W SYTUACJI AGRESJI I PRZEMOCY

10 co mówi ktoś, kto broni drugiej osoby

11 co mówię ja, gdy sam się chcę obronić

12 . Prosimy o pomoc dorosłych, gdy ktoś nam robi krzywdę

13 Nie bijemy i nie przezywamy innych dzieci

14 . Nie skarżymy, jeśli komuś nie dzieje się krzywda

15 Staramy się na siebie nie krzyczeć i rozumiemy innych