RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Marconi's Wireless Telegraph Co. Ltd. (Londyn, Wielka Brytanja).

Transkrypt

1 Warszawa, 1 lutego 1936 r,.v PA Te% M0^3 O2> RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ OPIS PATENTOWY Nr KI. 21 a1, 32/33. Marconi's Wireless Telegraph Co. Ltd. (Londyn, Wielka Brytanja). Urządzenie do rozkładania obrazu na poszczególne elementy do telewizji i celów podobnych. Zgłoszono 25 stycznia 1932 r. Udzielono 10 grudnia 1935 r. Pierwszeństwo: 6 lutego 1931 r. (Wielka Brytanja). Wynalazek niniejszy dotyczy urządze nia do rozkładania obrazu na poszczególne elementy do telewizji i celów podobnych. Według niniejszego wynalazku urzą dzenie składa się z ruchomego narządu, wytwarzającego większą liczbę wiązek świetlnych, które są umieszczone w ten spo sób, że posuwają się jedna za drugą po tej samej drodze, i z drugiego narządu rucho mego, sprzężonego z pierwszym i zaopa trzonego w zwierciadła, przesuwające się kolejno jedno za drugiem i przyjmujące położenie nachylone pod pewnym kątem do drogi wiązek świetlnych wspomnianego pierwszego narządu. Szybkości obrotowe i wzajemne położenie tych narządów są tak dobrane, że obraz, mający być rozłożony na elementy, rozdziela się na szereg pa sków równoległych, z których każdy po wstaje wskutek ruchu wiązek promieni świetlnych pierwszego narządu na pewnej części ich drogi, przyczem wspomniane pa ski są rozmieszczone w pewnych odległo ściach od siebie, powstających przez zmia nę kąta pochylenia zwierciadeł wskutek ruchu drugiego narządu. W opisanym poniżej przykładzie wy konania urządzenia według wynalazku do otrzymywania ruchomych wiązek promieni świetlnych stosuje się bęben, zawierający odpowiednie źródło światła. Bęben jest zaopatrzony w otwory, których środki są

2 umieszczone na powierzchni bębna na ob wodzie koła, leżącego w płaszczyźnie, pro stopadłej do osi bębna. Bęben ten jest po ruszany z pewną określoną szybkością w stosunku do drugiego bębna, zaopatrzone go w lusterka. Lusterka są umieszczone w płaszczyznach, stycznych do powierzchni bębna, a oś bębna zwierciadłowego umie szczona jest prostopadle do osi bębna z otworami, przyczem otwory te są umie szczone na równych odległościach od sie bie, mierzonych w kierunku jednego wy miaru (np. wysokości) obrazu, który ma być zanalizowany. Bęben zwierciadłowy obraca się z mniejszą szybkością aniżeli bęben z otwo rami, przyczem bębny są tak ustawione, że podczas obracania się ich wiązka promie ni światła, przechodząca przez jeden o- twór w pierwszym bębnie, pada na jedno zwierciadło bębna zwierciadłowego i przez to zwierciadło jest odbijana na obraz, po którym przebiega po linji prostej. Wiązka promieni światła z następnego otworu pierwszego bębna przesuwa się wzdłuż tego samego zwierciadła drugiego bębna, ponieważ jednak zwierciadłowy bę ben obrócił się tymczasem o pewien mały kąt, odbita wiązka promieni przesuwa się na obrazie lub na ekranie wzdłuż linji, równoległej do poprzedniej. Bęben z otworami obraca się szybciej niż bęben zwierciadłowy i w ten sposób wiązka promieni przebiega całą płaszczy znę obrazu linjami równoległemi, powstającemi przez odbicie wiązki od tego same go zwierciadła. Wskutek dalszego ruchu bębna ze zwierciadłami następne zwierciadło wcho dzi na linję wiązki promieni i zkolei oświe tla obraz, jeżeli więc bęben ze zwierciadła mi obraca się z szybkością 1 obrotu na se kundę, to liczba obrazów na sekundę bę dzie odpowiadała liczbie zwierciadeł na bębnie. Liczba składowych linij na obrazie odpowiada liczbie otworów, przez którć wiązka promieni światła pada na każde zwierciadło. W podobny sposób, jeżeli obraz ma być wytworzony w odbiorniku, rzuca się na zwierciadła przez otwory bębna wiązkę promieni odpowiednio modulowanego świa tła, a odbita wiązka promieni odtwarza obraz na ekranie. Bęben z otworami może być zastąpiony tarczą z otworami lub ko łem ze zwierciadłami, ustawionem w sto sunku do źródła światła tak, żeby światło, odbite od tych zwierciadeł, przesuwało się po obrazie podobnie do wiązki promieni, pochodzących ż bębna z otworami, który wyżej opisano. Przykład wykonania wynalazku jest przedstawiony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia schematycznie rzut pionowy urządzenia, fig. 2 poziomy, fig. 3 rzut boczny, a fig. 4 całe urządzenie w perspektywie z mechanizmem analizują cym, silnikiem poruszającym całe urządze nie oraz systemem soczewkowym. Na fig. 3 bęben ze zwierciadłami jest opuszczony dla większej jasności rysunku. Urządzenie, przedstawione na rysunku, służy do rozdzielania obrazu na 50 linij 15 razy na sekundę, przyczem linje dzielące przebiegają w kierunku poziomym. Dłu gość każdej linji jest 50 razy większa niż szerokość; w ten sposób cała analizowana powierzchnia ma formę kwadratową. Rozrządzanie wiązką promieni odbywa się zapomocą wirującego bębna AD z o- tworami A i współdziałającego z nim bęb na MW ze zwierciadłami M. Osie oby dwóch bębnów są ustawione, jak widać na fig. 4, prostopadle względem siebie, przy czem bębny są poruszane zapomocą tego samego silnika i odpowiednich przekładni. Otwory A na bębnie AD są rozmieszczone na obwodzie bębna i leżą w płaszczyźnie, prostopadłej do osi tego bębna. Zwierciadła M na bębnie MW są roz mieszczone w równych odstępach i są stycz ne do obwodu tego bębna. Jako źródło 2

3 światła służy lampa żarowa dużej mocy L, przyczem promienie tej lampy są skupiane zapomocą reflektora R i zapomocą układu soczewkowego CL. Światło przechodzi je szcze przez drugi układ soczewkowy 2CL i trafia następnie na pryzmat PS, który odbija światło w kierunku otworu A w bębnie AD, jak to jest pokazane na fig. 3. Przekrój wiązki promieni, padających na bęben z otworami, jest cokolwiek większy, niż odległość między dwoma sąsiedniemi otworami* i cokolwiek szerszy niż jeden otwór. Wskutek powyższego część światła przechodzi przez otwory w bębnie AD i wychodząca wiązka promieni światła pada przez układ soczewkowy PLS na jedno ze zwierciadeł bębna zwierciadłowego MW. W ten sposób, gdy bęben z otworami A obraca się, to szereg kolejnych wiązek pro mieni światła, obracających się w tym sa mym kierunku, przebiega po zwierciadle koła zwierciadłowego. Wiązka promieni, odbita od bębna zwierciadłowego, skupia się w jednym punkcie na obrazie, a mniej sza szybkość bębna zwierciadłowego od szybkości bębna AD powoduje przebiega nie śladów wiązek promieni na obrazie po linjach równoległych, tworzących w sumie całą powierzchnię obrazu. Urządzenie według niniejszego wyna lazku posiada duże praktyczne zalety w porównaniu z dotychczasowemi urządze niami z tarczą Nipkow'a lub ze zwykłym układem koła zwierciadłowego. Można bo wiem otrzymać dużą liczbę linij podziało wych obrazu zapomocą mechanizmu o względnie małych rozmiarach, ponieważ liczba linij podziałowych obrazu jest funk cją nietylko liczby otworów w pierwszym bębnie, a więc jego wymiarów, lecz i funk cją szybkości jego obrotów. W ten sposób liczba linij podziałowych może być zwiększona nietylko przez po większenie wymiarów urządzenia, ale rów nież przez zwiększenie szybkości obrotów bębnów; w praktyce okazało się, że zapo mocą urządzenia o niewielkich rozmiarach może być łatwo osiągnięty podział obrazu na sto pasków i więcej. Oprócz tego urzą dzenie według wynalazku jest mocne i da je się łatwo wykonać. Położenie obydwóch bębnów można re gulować, odkręcając śruby, zapomocą któ rych bębny są przymocowane do swych wałków. Po odkręceniu śrub można bębny obracać i zmieniać ich położenie, zamocowując je potem śrubami w ich nowem po łożeniu. W postaci wykonania, która z powodze niem była zastosowana w praktyce, bęben z otworami posiadał średnicę 25 cm i 30 o- tworów po 11 mm2. Średnica bębna zwier ciadłowego wynosiła 24 cm i na bębnie tym było umieszczonych 25 zwierciadeł o wy miarach 5x3 cm. Silnik napędowy posia dał 1500 obrotów na minutę, przyczem bę ben z otworami obracał się z tą samą szyb kością, bęben zwierciadłowy natomiast po siadał tylko 36 obrotów na minutę. Każdy obraz jest odtwarzany podczas obracania się zwierciadła o kąt 14,4 stopni, co przy liczbie 25 zwierciadeł daje 15 obrazów na sekundę. Ponieważ każdy obraz, jak powyżej wyjaśniono, powstaje przy obrocie zwier ciadła o kąt 14,4 stopni, przeto kąt rzu towy" dla całego obrazu wynosi 28,8 stop ni, wskutek czego może być przekazywany obraz wielkości około 1 m2, umieszczony w odległości 6 m od zwierciadła. Ponieważ urządzenie według wynalaz ku może służyć do przekazywania obrazów o dużej powierzchni, przeto przewiduje się możliwość stosowania większej liczby ko mórek fotoelektrycznych. Zastrzeżenia patentowe. 1. Urządzenie do rozkładania obrazu na poszczególne elementy do telewizji i ce lów podobnych, znamienne tern, że zawie- 3 -

4 ra bęben (AD), zaopatrzony w większą liczbę otworów, przepuszczających wiązki świetlne i tak umieszczonych, że przy wi rowaniu bębna (AD) wiązki świetlne po ruszają się kolejno jedna za drugą w pła szczyźnie, prostopadłej do osi bębna (AD), oraz bęben zwierciadłowy (MW), współ działający z bębnem (AD) i wirujący do okoła osi, znajdującej się pod pewnym kątem do osi bębna z otworami, wobec cze go zwierciadła poruszają się jedno za drugiem po drodze, znajdującej się pod pew nym kątem do płaszczyzny drogi wiązek świetlnych, przyczem liczby obrotów bęb nów (AD i MW) są dobrane tak, że wiąz ka świetlna przebiega powierzchnię obrazu równoległemi prostemi linjaml 2. Urządzenie według zastrz. 1, zna mienne tern, że oś bębna z otworami two rzy kąt prosty z osią bębna zwierciadłowe- 3. Urządzenie według zastrz. 1 i 2, znamienne tern, że obydwa bębny są sprzę żone z tym samym silnikiem napędowym, Marc on i's W i r e 1 e s s Telegraph Co, Ltd. Zastępca; Inż. J. Wyganowski, rzecznik patentowy.

5 Druk L. Bogusławskiego i Ski, Warszawd >o opisu patentawego Nr