Pomiary elektryczne i elektroniczne Technika wykonywania pomiarów
|
|
- Karol Dziedzic
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Pomiary elektryczne i elektroniczne Technika wykonywania pomiarów Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek 1. Wielkość fizyczna. Własność ciała lub cecha zjawiska fizycznego, którą można zmierzyć, np. napięcie elektryczne, siła, masa, czas, długość itp. 2. Układ wielkości. Zbiór wielkości fizycznych obejmujący wszystkie lub niektóre dziedziny fizyki. 3. W układzie wielkości można wyróżnić: a) wielkości podstawowe b) wielkości uzupełniające c) wielkości pochodne 1
2 Ad.a) Wielkość podstawowa Wielkość, która jest umownie przyjęta jako niezależna od pozostałych wielkości układu. Ad.c) Wielkość pochodna Wielkość, która jest określona w zależności od wielkości podstawowych lub uzupełniających. 2. Jednostki podstawowe i uzupełniające układu SI. Jednostki podstawowe Wielkość fizyczna Nazwa Jednostka miary Oznaczenie Długość metr m Masa kilogram kg Czas sekunda s Prąd elektryczny amper A Temperatura kelwin K Liczność materii mol mol Światłość kandela cd 2
3 Jednostki uzupełniające Wielkość fizyczna Nazwa Jednostka miary Oznaczenie Kąt płaski radian rad Kąt bryłowy steradian sr 3. Wielkości i jednostki pochodne używane w elektrotechnice. Wielkość fizyczna Jednostka miary Nazwa Ozn Nazwa Ozn Gęstość prądu elektrycznego J amper na metr kwadratowy / Ładunek elektryczny Q, q kulomb C Napięcie elektryczne U Napięcie źródłowe E wolt V Potencjał elektryczny V Natężenie pola elektrycznego E wolt na metr V/m Indukcja elektryczna D kulomb na metr kwadratowy / Strumień elektryczny ψ kulomb C Pojemność elektryczna C farad F Przenikalność elektryczna bezwzględna ε Przenikalność elektryczna względna ε farad na metr F/m 3
4 Wielkość fizyczna Jednostka miary Nazwa Ozn Nazwa Ozn Rezystancja R Reaktancja X om Ω Impedancja Z Rezystywność ρ omometr Ωm Konduktancja G Susceptancja B simens S Admitancja Y Konduktywność γ simens na metr S/m Indukcja magnetyczna B tesla T Strumień magnetyczny skojarzony ψ Strumień magnetyczny Φ weber Wb Natężenie pola magnetycznego H amper na metr A/m Indukcyjność własna L Indukcyjność wzajemna M henr H Wielkość fizyczna Jednostka miary Nazwa Ozn Nazwa Ozn Przenikalność magnetyczna bezwzględna Przenikalność magnetyczna względna henr na metr H/m Energia pola elektrycznego dżul J Energia pola magnetycznego Częstotliwość f herc Hz Okres T sekunda s Pulsacja ω radian na sekundę rad/s Moc czynna P wat W Moc bierna Q war var Moc pozorna S woltoamper VA 4
5 4. Przedrostki określające wielokrotności i podwielokrotności jednostek miar. Przedrostek Znaczenie Zapis skrócony Oznaczenie tera T giga G mega M kilo k hekto h deka da decy 0,1 10 d centy 0,01 10 c mili 0, m mikro 0, μ nano 0, n piko 0, p ĆWICZENIA. Przedstaw poniżej zapisane wielkości elektryczne w jednostkach miar podstawowych, uzupełniających lub pochodnych układu SI stosując przeliczanie z wykorzystaniem wielokrotności i podwielokrotności U = 200 kv I = 10 ma R = 1 μω P = 1000 MW U = 24 mv I = 10 ma R = 50 mω P = 1 mw U = 0,01 V I = 0,1 A R = 0, Ω U = V I =.. A R = Ω P = W U = V I =.. A R =... Ω P =. W U =. mv I =... ma R =. μω 5
6 5. Co to jest pomiar? Pomiar stanowią czynności doświadczalne wykonywane w celu wyznaczenia wartości wielkości ( np. pomiar rezystancji ). 6. Zasada pomiaru. Zjawisko fizyczne stanowiące podstawę pomiaru. 7. Sposób pomiaru. Określa kolejność czynności koniecznych do wykonania pomiaru. 8. Metoda pomiaru. Określa sposób porównania badanego obiektu z wzorcem miary (np. bezpośrednia, pośrednia). 9. Proces pomiarowy obejmuje następujące czynności metrologiczne: zdefiniowanie wielkości mierzonej (np. napięcie skuteczne, średnie, szczytowe, chwilowe) wybór fizycznej zasady i metody pomiaru wykonanie doświadczenia opracowanie wyników pomiarów 6
7 10. Metoda pomiarowa. Określa sposób porównania wielkości mierzonej z wzorcem tej wielkości zastosowanym w pomiarach, celem wyznaczenia wyniku pomiaru. 11. Rodzaje metod pomiarowych. a) metoda bezpośrednia b) metoda pośrednia Ad.a) Metoda bezpośrednia Wartość wielkości mierzonej otrzymuje się bezpośrednio bez dodatkowych obliczeń (np. pomiar prądu amperomierzem, pomiar mocy elektrycznej watomierzem, pomiar rezystancji omomierzem). 7
8 Ad.b) Metoda pośrednia Mierzy się bezpośrednio nie wielkość badaną Y, lecz wielkości A, B, C (wielkości pośrednie) związane z wielkością Y zależnością funkcyjną. 12. W metodzie pomiarowej bezpośredniej rozróżnia się: metodę jednoczesnego porównania z wzorcem metodę nejednoczesnego porównania z wzorcem metodę kombinowanego porównania z wzorcem 13. Metoda jednoczesnego porównania z wzorcem (zerowa). a) metoda zerowa kompensacyjna wielkość mierzona (np. napięcie U z ) przeciwdziała wielkości wzorcowej U K (również napięcie) kompensuje jej oddziaływanie na detektor D w stanie równowagi oddziaływanie na detektor obu wielkości jest jednakowe, lecz przeciwnie skierowane 8
9 b) metoda zerowa komparacyjna porównuje się znaną krotność k wielkości mierzonej X ze znaną wartością X w wielkości wzorcowej 14. Metoda niejednoczesnego porównania z wzorcem (wychyleniowa) inaczej nazywana metodą wychyleniową określa się wartość wielkości mierzonej na podstawie wychylenia urządzenia wskazującego jest to najprostsza metoda pomiarowa 15. Metoda kombinowanego porównania z wzorcem (różnicowa). mierzy się różnicę między wartością wielkości mierzonej, a mało różniącą się od niej znaną wartością tej samej wielkości pomiar badanej wielkości jest tym dokładniejszy im mniejsza jest różnica między wartością wielkości mierzonej a wzorcem przykład Pomiar SEM E x badanego ogniwa polega na porównaniu SEM E w ogniwa wzorcowego i pomiarze różnicy SEM ΔE 9
10 Dziękuję za uwagę Pomiary elektryczne i elektroniczne Opracowanie wyników pomiarów Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek 10
11 1. Co to jest błąd pomiarowy? Różnica między wartością zmierzoną a wskazaniem przyrządu pomiarowego. 2. Klasyfikacja błędów pomiarowych. systematyczne: stałe wykrywane po powtórzeniu doświadczenia pomiarowego w celowo zmienionym układzie warunków fizycznych zmienne powstają jeśli wyniki powtarzanego doświadczenia pomiarowego w pozornie niezmiennym układzie warunków fizycznych charakteryzują się systematyczną zmianą podział błędów systematycznych na składowe 1) błąd metody 2) błąd instrumentalny jeżeli występuje w warunkach fizycznych znamionowych to nazywamy błędem podstawowym jeżeli warunki fizyczne odbiegają od znamionowych to nazywamy błędem dodatkowym 3) błąd osoby mierzonej Obiekt pomiaru Narzędzie pomiarowe Obserwator 11
12 przypadkowe: występują gdy powtarzanie doświadczenia pomiarowego w pozornie niezmiennym układzie warunków fizycznych ujawnia losową zmienność wyników nadmierne mogą być spowodowane błędem odczytu, chwilowym silnym zaburzeniem lub innymi czynnikami 3. Błąd bezwzględny (ΔX). różnica między wynikiem pomiaru X a wartością prawdziwą (rzeczywistą) wielkości mierzonej μ wyrażony w jednostkach wielkości mierzonej ma konkretny znak + lub jeżeli pomiar wykonywany jest przez wzorcowe narzędzie pomiarowe wtedy wartość zmierzona tym narzędzie nosi nazwę wartości poprawnej X p błąd bezwzględny ΔX lecz ze znakiem przeciwnym, nazywa się poprawką gdy dodamy poprawkę px do wartości uzyskanej z pomiarów (X) otrzymamy wynik poprawiony (wartość poprawną) 12
13 4. Błąd względny (δx). stosunek błędu bezwzględnego ΔX do wielkości mierzonej μ błąd względny można wyrazić w procentach % 5. Ćwiczenie Opracuj podane poniżej wyniki pomiarów. U I R P Narysuj wykres zależności: U = f(i), U = f(r) U = f(p) P = f(u) P = f(i) oraz oblicz rezystancję i moc. 13
14 Dziękuję za uwagę Pomiary elektryczne i elektroniczne Narzędzia pomiarowe i ich własności Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek 14
15 1. Co to jest narzędzie pomiarowe? Środek techniczny służący do bezpośredniego porównania mierzonych wielkości z jednostkami miary tych wielkości (wzorce, przyrządy pomiarowe, przetworniki pomiarowe). 2. Przyrząd pomiarowy. Narzędzie pomiarowe służące do przetwarzania wielkości mierzonej na wskazania lub równoważną informację. Składa się: z kilku przetworników pomiarowych połączonych szeregowo (struktura otwarta) W przypadku przyrządów o strukturze otwartej przetwarzanie informacji pomiarowej odbywa się w jednym kierunku - od wielkości mierzonej X do wyjściowej Y. Przyrządy o takiej strukturze pozwalają wykonywać pomiary metodą odchyłową. 15
16 z kilku przetworników pomiarowych połączonych równolegle ze sprzężeniem zwrotnym (struktura zamknięta) Przyrządy o strukturach zamkniętych mają dwa tory przetwarzania: główny i sprzężenia zwrotnego. W tego typu przyrządach pomiar przeważnie wykonywany jest metodą kompensacyjną lub podstawieniową. nazwa przyrządu pochodzi od: wielkości mierzonej (częstościomierz, fazomierz) jednostki miary (amperomierz, omomierz) zasady działania (kompensator, komparator) nazwiska wynalazcy (mostek Wheatstone a, mostek Wiena) klasyfikacja według spełnianych funkcji: mierniki Przyrządy pomiarowe wyskalowane w jednostkach miary wielkości mierzonej. rejestratory Przyrządy pomiarowe umożliwiające zapis mierzonej wielkości w funkcji czasu. liczniki Przyrządy pomiarowe wskazujące stopniowo narastającą w czasie wartość wielkości mierzonej. detektory zera Przyrządy umożliwiające stwierdzenie zaniku wielkości. 16
17 3. Przetwornik pomiarowy. służy do przetwarzania wartości wielkości mierzonej na proporcjonalną wartość innej wielkości (termoelement) lub inną wartość tej samej wielkości (przekładnik prądowy) 4. Klasyfikacja przetworników. 1. Kryterium: sposób przetwarzania sygnału pomiarowego: przetworniki rodzaju sygnału przetworniki wartości sygnału przetworniki formy sygnału 2. Kryterium: złożoność procesu przetwarzania: przetworniki proste przetworniki złożone 17
18 3. Kryterium: rodzaj wielkości fizycznej otrzymanej na wyjściu: przetworniki mechaniczne przetworniki pneumatyczne przetworniki optyczne przetworniki elektryczne 4. Kryterium: struktura przetwarzanych wielkości fizycznych: analogowe (A) cyfrowe (C) analogowo-cyfrowe (AC) cyfrowo-analogowe (CA) Kryterium: źródło energii zaangażowanej w procesie przetwarzania: generacyjne (czynne); Y = f (X) parametryczne (bierne). Y = f (X, e) 18
19 Dziękuję za uwagę Pomiary elektryczne i elektroniczne Rodzaje elektrycznych przyrządów pomiarowych, oznaczenia i symbole mierników Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek 19
20 1. Co to jest miernik elektryczny? Miernikiem elektrycznym nazywa się przyrząd pomiarowy do pomiaru z określoną dokładnością wartości mierzonej wielkości elektrycznej, wyskalowany w jednostkach wielkości mierzonej. Mierniki można podzielić na dwie grupy: analogowe cyfrowe 2. Dokładność miernika. błąd (uchyb) bezwzględny miernika Δ jest to różnica między wartością wskazaną przez miernik W w i wartością rzeczywistą wielkości mierzonej W r. błąd może przyjmować wartości zarówno dodatnie jak i ujemne błąd względny miernika stosunek błędu bezwzględnego miernika do wartości znamionowej zakresu pomiarowego nosi nazwę błędu (uchybu) względnego miernika dokładność miernika określana przez największy dopuszczalny błąd względny miernika Δ max zwany także błędem zakresowym miernika wyrażony w procentach stosunek największej wartości błędu bezwzględnego Δ max w danym zakresie pomiarowym do wartości znamionowej zakresu pomiarowego W max % % 20
21 3. Dokładność mierników analogowych. klasy dokładności mierników: 0,1 0,2 0,5 1 1,5 2,5 5 stała zakresu miernika stosunek wartości znamionowej zakresu W max do liczby działek podziałki n czułość miernika wychylenie odpowiadające jednostce wielkości mierzonej przy obliczaniu wartości mierzonej wielkości elektrycznej najpierw należy obliczyć stałą miernika, na przykład dla woltomierza: zakres = zakres pomiarowy odpowiada wartości wielkości mierzonej powodującej pełne wychylenie wskazówki miernika (podany jest przy przełączniku zakresów lub przy zaciskach miernika) pełne wychylenie wskazówki miernika wartość zmierzonej wielkości elektrycznej, na przykład napięcia obliczamy na podstawie wzoru: 21
22 22
23 4. Mierniki analogowe. wszystkie przyrządy wskazówkowe, w których wskazówka poruszana jest przez mechaniczny ustrój pomiarowy wskazania są funkcją ciągłą wartości wielkości mierzonej podzespół miernika, w którym pod wpływem wielkości mierzonej następuje odchylenie wskazówki (materialnej lub świetlnej), zależne od wartości mierzonej, nazywa się ustrojem pomiarowym część ruchoma ustroju pomiarowego nosi nazwę organu ruchomego wzależności od zasady fizycznej działania rozróżnia się ustroje: a) magnetoelektryczne b) elektromagnetyczne c) elektrodynamiczne d) ferrodynamiczne e) elektrostatyczne 23
24 mierniki analogowe, obok podziału w zależności od rodzaju ustroju można podzielić na mierniki o działaniu: bezpośrednim w których energia potrzebna do odchylenia organu ruchomego ustroju pomiarowego jest czerpana bezpośrednio z obwodu kontrolowanego pośrednim w których wielkość mierzona steruje wielkością pomocniczą dostarczającą energię niezbędną do przesunięcia organu ruchomego. 24
25 4a. Mierniki magnetoelektryczne. mierniki, w których odchylenie organu ruchomego jest wywołane działaniem pola magnetycznego magnesu trwałego na cewkę, przez którą płynie prąd ruchomy może być magnes trwały albo cewka z prądem w pierwszym przypadku ustrój albo miernik jest nazywany magnetoelektrycznym o ruchomym magnesie, w drugim natomiast magnetoelektrycznym o ruchomej cewce 4b. Mierniki elektromagnetyczne. zasada działania ustroju elektromagnetycznego polega na wzajemnym oddziaływaniu jednego lub kilku elementów ruchomych wykonanych z materiału ferromagnetycznego (rdzeni) i pola magnetycznego wytwarzanego przez jedną lub kilka cewek, w których płynie prąd mierzony lub prąd proporcjonalny do mierzonego napięcia 25
26 w ustrojach tych oprócz rdzenia ruchomego jest jeszcze rdzeń nieruchomy, który służy, między innymi, do nastawiania maksymalnego odchylenia organu ruchomego przy znamionowych amperozwojach cewki zmiana położenia tego rdzenia powoduje również zmianę charakteru podziałki miernika pole magnetyczne wytworzone w cewce powoduje magnesowanie się dwu rdzeni rdzenie wskutek jednoimiennego magnesowania odpychają się, powodując odchylenie wskazówki mierniki elektromagnetyczne należą do mierników konstrukcyjnie prostych i niezawodnych w eksploatacji nie mają cewki ruchomej, a więc nie ma potrzeby doprowadzania prądu do organu ruchomego wykonuje się je jako amperomierze i woltomierze prądu przemiennego oraz prądu stałego we wszystkich klasach dokładności, przy czym mierniki tablicowe są zwykle przeznaczone tylko do pomiarów prądu przemiennego w obwodach prądu stałego mierniki elektromagnetyczne są stosowane rzadko, nie mają bowiem lepszych właściwości metrologicznych niż mierniki magnetoelektryczne 26
27 4c. Mierniki elektrodynamiczne. działanie ustroju elektrodynamicznego jest oparte na wykorzystaniu sił występujących między cewkami, w których płyną prądy w polu magnetycznym wytworzonym przez prąd płynący w cewce nieruchomej znajduje się cewka ruchoma prąd cewki ruchomej jest doprowadzony za pomocą dwu sprężyn spiralnych lub za pomocą taśm zawieszeniowych wytwarzających jednocześnie moment zwracający między bokami cewek występują siły wytwarzające moment napędowy między bokami cewek występują siły wytwarzające moment napędowy moment ten obraca cewkę ruchomą tak, aby kierunki pól magnetycznych obu cewek były zgodne przy jednoczesnej zmianie kierunku przepływu prądów w cewkach, kierunek momentu napędowego, a więc i kierunek odchylenia, pozostaje bez zmian z ustroju można więc korzystać zarówno przy prądzie stałym, jak i przemiennym, pod warunkiem utrzymania jednakowej częstotliwości prądów w obu cewkach strumień magnetyczny cewki nieruchomej ustroju elektrodynamicznego jest mały mały jest więc również moment napędowy, a co za tym idzie duże są wpływy czynników zewnętrznych na pracę ustroju 27
28 4d. Mierniki ferrodynamiczne. wprowadzenie materiału ferromagnetycznego do obwodu magnetycznego ustroju elektrodynamicznego pozwala zwiększyć strumień magnetyczny cewki nieruchomej bez zwiększenia mocy pobieranej z obwodu kontrolowanego ustroje o takiej konstrukcji są nazywane ustrojami ferromagnetycznymi maja większe momenty napędowe niż ustroje elektrodynamiczne i są od nich bardziej wytrzymałe mechanicznie cewka nieruchoma ustroju jest nawinięta w dwóch sekcjach połączonych ze sobą szeregowo-przeciwsobnie strumień wytworzony przez prąd płynący w obu sekcjach zamyka się przez rdzeń wykonany z blach żelaznych oraz przez szczeliny powietrzne cewka ruchoma, do której jest przymocowana wskazówka, obraca się w szczelinie powietrznej wprowadzenie żelaza do ustroju poprawia wprawdzie jego jakość mechaniczną, ale pogarsza jego właściwości metrologiczne wskazania przy prądzie stałym różnią się bowiem od wskazań przy prądzie przemiennym wskutek strat w żelazie moment napędowy ustrojów elektrodynamicznego i ferrodynamicznego jest proporcjonalny do przyrostu energii magnetycznej ustroju przy obrocie organu ruchomego o kąt stosuje się je wyłącznie w watomierzach i waromierzach. 28
29 4e. Mierniki elektrostatyczne. w miernikach elektrostatycznych odchylenie organu ruchomego jest wywołane działaniem pola elektrycznego między elektrodami ruchomymi i elektrodami nieruchomymi w najprostszym przypadku ustrojem elektrostatycznym jest kondensator powietrzny o jednej elektrodzie ruchomej, a drugiej nieruchomej po doprowadzeniu napięcia do takiego kondensatora, pod wpływem sił pola elektrycznego elektrody przyciągają się ustrój elektrostatyczny jest ustrojem woltomierza w ustroju tym, pod działaniem pola elektrycznego, zmienia się powierzchnia czynna elektrod kondensatora zmiana położenia elektrody ruchomej pod wpływem przyłożonego napięcia powoduje obrót osi z przymocowaną do niej wskazówką moc pobierana przez woltomierze elektrostatyczne jest bardzo mała, gdyż jest potrzebna tylko do pokrycia strat dielektrycznych woltomierze tego typu charakteryzują się bardzo małym błędem częstotliwościowym, ustrój elektrostatyczny jest bowiem kondensatorem powietrznym, a właściwości takich kondensatorów zmieniają się niewiele ze zmianą częstotliwości woltomierze elektrostatyczne są stosowane do dokładnych pomiarów napięć wielkiej częstotliwości 29
30 najmniejszy zakres pomiarowy tych woltomierzy wynosi 0 10 V, największy zaś 0 1 MV woltomierze elektrostatyczne umożliwiają pomiar napięć o częstotliwościach w zakresie od 20 Hz do 300 MHz ich pojemność wejściowa wynosi od 4 pf do 65 pf, a rezystancja wejściowa od W do W budowane są we wszystkich klasach dokładności jako mierniki jednozakresowe i wielozakresowe ze względu na duży wpływ zewnętrznych pól elektrycznych na wskazania, woltomierze wyposaża się zawsze w ekran elektrostatyczny ekran łączy się elektrycznie z jednym z zacisków przyrządu, który się uziemia 5. Oznaczenia mierników analogowych. 30
31 5. Oznaczenia mierników analogowych. 5. Oznaczenia mierników analogowych. 31
32 5. Oznaczenia mierników analogowych. Dziękuję za uwagę 32
33 Pomiary elektryczne i elektroniczne Pomocniczy sprzęt pomiarowy Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek 1. Rezystor nastawny suwakowy. wykorzystywany w układach elektrycznych jako potencjometr lub rezystor szeregowy potencjometr służy do nastawiania w obwodzie żądanej wartości napięcia rezystor szeregowy służy do nastawiania w obwodzie żądanej wartości prądu ma trzy zaciski (dwa połączone z początkiem końcem rezystora, trzeci ze stykiem ruchomym) styk ruchomy porusza się między stykami skrajnymi do zacisków skrajnych potencjometru doprowadza się napięcie źródła za pomocą potencjometru można nastawiać wartość napięcia od zera do wartości napięcia źródła 33
34 przy włączeniu rezystora suwakowego do obwodu jako rezystora szeregowego wykorzystywane są dwa zaciski jeden zacisk połączony z jednym końcem rezystora drugi zacisk połączony z suwakiem 34
35 2. Rezystor nastawny dekadowy. wykorzystywany w układach elektrycznych jako rezystor o znanej wartości rezystancji składa się z kilku dekad każda dekada zawiera zestaw dziesięciu rezystorów o jednakowej wartości rezystancji rezystancja rezystorów każdej następnej dekady jest dziesięciokrotnie mniejsza od rezystancji rezystorów wchodzących w skład dekady poprzedniej pozycje pokręteł opisane są w Ohmach na płycie czołowej rezystora znajdują się dwa (czasem cztery) zaciski połączone z jego końcami oraz jeden zacisk połączony z obudową gdy rezystor jest włączony do obwodu prądu przemiennego to obudowa metalowa jest jednocześnie ekranem i powinna być uziemiona 35
36 3. Kondensator dekadowy. pojemność można nastawiać w sposób skokowy składa się z kilkunastu dekad każda dekada zawiera dziesięć lub jedenaście kondensatorów o jednakowej pojemności połączonych ze sobą równolegle pozycje pokręteł są opisane w jednostkach pochodnych farada na płycie czołowej kondensatora dekadowego znajdują się trzy zaciski między zaciskiem 1 i 2 występuje zmienna pojemność C, trzeci zacisk jest połączony z obudową, która w czasie normalnej pracy kondensatora powinna być uziemiona 36
37 4. Indukcyjność dekadowa. zespół cewek zgrupowanych w dekady przez zmianę położenia pokręteł dekad dołącza się lub odłącza poszczególne cewki położenie pokręteł dekad jest opisane w henrach nastawiona wartość indukcyjności występuje między dwoma zaciskami umieszczonymi na płycie czołowej (oznaczenie L) trzeci zacisk służy do uziemiania obudowy 37
38 5. Transformator. urządzenie w którym następuje zamiana (transformacja) napięcia i prądu składa się on z rdzenia, stanowiącego zamkniętą drogę dla strumienia magnetycznego i dwu nawiniętych na nim uzwojeń: pierwotnego doprowadzanie energii elektrycznej wtórnego odbieranie energii elektrycznej górne napięcie uzwojenie o większej wartości napięcia znamionowego dolne napięcie uzwojenie o mniejszej wartości napięcia znamionowego przekładnia transformatora stosunek napięć znamionowych lub liczby zwojów uzwojenia górnego napięcia i dolnego napięcia 38
39 6. Autotransformator. transformator, którego przekładnię można zmieniać w sposób płynny zbudowany tak, że uzwojenie pierwotne stanowi część uzwojenia wtórnego uzwojenie pierwotne zasila się z sieci 230V uzwojenie wtórne jest połączone z zaciskami umieszczonymi na obudowie wartość napięcia zależy od położenia pokrętła za pomocą autotransformatora można zmieniać w zakresie V 39
40 7. Przekładnik prądowy. transformator o specjalnym, dokładnym wykonaniu charakteryzuje się dużą niezmiennością przekładni i małym błędem prądowym i kątowym wykorzystywane przy pomiarach dużych prądów zaciski pierwotne przekładnika prądowego oznacza się K, L (P1, P2) zaciski wtórne przekładnika prądowego oznacza się k, l (S1, S2) prąd znamionowy uzwojenia wtórnego wynosi 5 A prąd znamionowy uzwojenia pierwotnego wynosi 10, 25 lub 50 A budowa przekładnika prądowego umożliwia przeprowadzenie przez otwór umieszczony w jego środku szyny, w której może płynąć prąd o natężeniu 100 A lub więcej dzięki temu przekładnik prądy można wykorzystać do pomiarów prądów wyższych niż 50 A 40
41 Dziękuję za uwagę Pomiary elektryczne i elektroniczne Zakres pomiarowy miernika Rozszerzanie zakresu pomiarowego miernika Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek 41
42 1. Zakres pomiarowy miernika. odpowiada wartości wielkości mierzonej powodującej pełne wychylenie wskazówki miernika (podany jest przy przełączniku zakresów lub przy zaciskach miernika) zakres miernika powinien być większy od wartości mierzonego napięcia, a wychylenie wskazówki powinno zawierać się pomiędzy 2/3 pełnego wychylenia a pełnym jej wychyleniem 2. Rozszerzanie zakresu pomiarowego woltomierza (posobnik). w obwód włącza się szeregowo rezystor dodatkowy (posobnik) prąd I płynący w układzie, który powoduje maksymalne odchylenie wskazówki wytwarza na rezystorze dodatkowym R d spadek napięcia U d, a na woltomierzu o rezystancji wewnętrznej R v spadek napięcia U v do powyższego układu stosujemy prawo Ohma przez zmianę stosunku R d / R v można napięciu U v, odpowiadającemu zakresowi pomiarowemu woltomierza, przyporządkować napięcie U>U v zakres woltomierza rozszerza się przy tym razy 42
43 3. Rozszerzanie zakresu pomiarowego amperomierza (bocznik). w obwód włącza się równolegle rezystor dodatkowy (bocznik) stosując do tego układu prawo Ohma i prawa Kirchhoffa otrzymujemy zależność przez zmianę stosunku rezystancji wewnętrznej amperomierza RA i rezystancji bocznika Rb można uzyskać różne wartości prądu I, przy którym występuje pełne wychylenie amperomierza zakres pomiarowy amperomierza rozszerza się razy Dziękuję za uwagę 43
44 Pomiary elektryczne i elektroniczne Włączanie mierników w obwód elektryczny Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek 1. Włączanie w obwód woltomierza woltomierz włącza się do obwodu zawsze równolegle 2. Włączanie w obwód amperomierza amperomierz włącza się do obwodu zawsze szeregowo 44
45 3. Włączanie w obwód watomierza cewkę napięciową włącza się do obwodu zawsze równolegle cewkę prądową włącza się do obwodu zawsze szeregowo Dziękuję za uwagę 45
Własność ciała lub cecha zjawiska fizycznego, którą można zmierzyć, np. napięcie elektryczne, siła, masa, czas, długość itp.
Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek www.marwie.net.pl 1.. Własność ciała lub cecha zjawiska fizycznego, którą można zmierzyć, np. napięcie elektryczne, siła, masa, czas, długość itp. 2. Układ wielkości.
Bardziej szczegółowoZbiór wielkości fizycznych obejmujący wszystkie lub tylko niektóre dziedziny fizyki.
Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek www.marwie.net.pl 1.. Własność ciała lub cecha zjawiska fizycznego, którą można zmierzyć, np. napięcie elektryczne, siła, masa, czas, długość itp. 2. Układ wielkości.
Bardziej szczegółowoZbiór wielkości fizycznych obejmujący wszystkie lub tylko niektóre dziedziny fizyki.
06 6 Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek www.marwie.net.pl Wielkość fizyczna. Własność ciała lub cecha zjawiska fizycznego, którą można zmierzyć, np. napięcie elektryczne, siła, masa, czas, długość itp.
Bardziej szczegółowoPrzyrządy i przetworniki pomiarowe
Przyrządy i przetworniki pomiarowe Są to narzędzia pomiarowe: Przyrządy -służące do wykonywania pomiaru i służące do zamiany wielkości mierzonej na sygnał pomiarowy Znajomość zasady działania przyrządów
Bardziej szczegółowoNarzędzia pomiarowe Wzorce Parametrami wzorca są:
Narzędzia pomiarowe zespół środków technicznych umożliwiających wykonanie pomiaru. Obejmują: wzorce przyrządy pomiarowe przetworniki pomiarowe układy pomiarowe systemy pomiarowe Wzorce są to narzędzia
Bardziej szczegółowoPodstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude
Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Część 3 Zagadnienie mocy w obwodzie RLC przy wymuszeniu sinusoidalnym Przypomnienie ostatniego wykładu Prąd i napięcie sinusoidalnie
Bardziej szczegółowoPodstawy miernictwa. Mierniki magnetoelektryczne
Podstawy miernictwa Miernik - przyrząd pozwalający określić wartość mierzonej wielkości (np. napięcia elektrycznego, ciśnienia, wilgotności), zazwyczaj przy pomocy podziałki ze wskazówką lub wyświetlacza
Bardziej szczegółowo3. Przebieg ćwiczenia I. Porównanie wskazań woltomierza wzorcowego ze wskazaniami woltomierza badanego.
Badanie woltomierza 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z rożnymi układami nastawienia napięcia oraz metodami jego pomiaru za pomocą rożnych typów woltomierzy i nabranie umiejętności posługiwania
Bardziej szczegółowoBADANIE AMPEROMIERZA
BADANIE AMPEROMIERZA 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie metod pomiaru prądu, nabycie umiejętności łączenia prostych obwodów elektrycznych, oraz poznanie warunków i zasad sprawdzania amperomierzy
Bardziej szczegółowoKatedra Elektroniki ZSTi. Lekcja 12. Rodzaje mierników elektrycznych. Pomiary napięći prądów
Katedra Elektroniki ZSTi Lekcja 12. Rodzaje mierników elektrycznych. Pomiary napięći prądów Symbole umieszczone na przyrządzie Katedra Elektroniki ZSTiO Mierniki magnetoelektryczne Budowane: z ruchomącewkąi
Bardziej szczegółowoPRZYRZĄDY POMIAROWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PRZYRZĄDY POMIAROWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Przyrządy pomiarowe Ogólny podział: mierniki, rejestratory, detektory, charakterografy.
Bardziej szczegółowoMiernictwo - W10 - dr Adam Polak Notatki: Marcin Chwedziak. Miernictwo I. dr Adam Polak WYKŁAD 10
Miernictwo I dr Adam Polak WYKŁAD 10 Pomiary wielkości elektrycznych stałych w czasie Pomiary prądu stałego: Technika pomiaru prądu: Zakresy od pa do setek A Czynniki wpływające na wynik pomiaru (jest
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2. Temat: Metody i narzędzia pomiarowe Cel ćwiczenia
Temat: Metody i narzędzia pomiarowe Cel ćwiczenia Ćwiczenie 2 Zaznajomienie się z narzędziami i metodami pomiarowymi. Nauczenie się, jak mierzyć miernikami analogowymi i cyfrowymi. Obsługa przyrządów pomiarowych
Bardziej szczegółowoLekcja 69. Budowa przyrządów pomiarowych.
Lekcja 69. Budowa przyrządów pomiarowych. Metrologia jest jednym z działów nauki zajmująca się problemami naukowo-technicznymi związanymi z pomiarami, niezależnie od rodzaju wielkości mierzonej i od dokładności
Bardziej szczegółowoBadziak Zbigniew Kl. III te. Temat: Budowa, zasada działania oraz rodzaje mierników analogowych i cyfrowych.
Badziak Zbigniew Kl. III te Temat: Budowa, zasada działania oraz rodzaje mierników analogowych i cyfrowych. 1. MIERNIKI ANALOGOWE Mierniki magnetoelektryczne. Miernikami magnetoelektrycznymi nazywamy mierniki,
Bardziej szczegółowo2. Narysuj schemat zastępczy rzeczywistego źródła napięcia i oznacz jego elementy.
Ćwiczenie 2. 1. Czym się różni rzeczywiste źródło napięcia od źródła idealnego? Źródło rzeczywiste nie posiada rezystancji wewnętrznej ( wew = 0 Ω). Źródło idealne posiada pewną rezystancję własną ( wew
Bardziej szczegółowoMiernictwo elektroniczne
Miernictwo elektroniczne Policz to, co można policzyć, zmierz to co można zmierzyć, a to co jest niemierzalne, uczyń mierzalnym Galileo Galilei Dr inż. Zbigniew Świerczyński p. 112A bud. E-1 Wstęp Pomiar
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu
Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Przedmiot: Pomiary Elektryczne Materiały dydaktyczne: Pomiar i regulacja prądu i napięcia zmiennego Zebrał i opracował: mgr inż. Marcin Jabłoński
Bardziej szczegółowoPomiar rezystancji metodą techniczną
Pomiar rezystancji metodą techniczną Cel ćwiczenia. Poznanie metod pomiarów rezystancji liniowych, optymalizowania warunków pomiaru oraz zasad obliczania błędów pomiarowych. Zagadnienia teoretyczne. Definicja
Bardziej szczegółowoCelem ćwiczenia jest poznanie metod pomiaru podstawowych wielkości fizycznych w obwodach prądu stałego za pomocą przyrządów pomiarowych.
1. Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest poznanie metod pomiaru podstawowych wielkości fizycznych w obwodach prądu stałego za pomocą przyrządów pomiarowych. 2. Wstęp teoretyczny. Pomiary podstawowych wielkości
Bardziej szczegółowoMiernictwo elektryczne i elektroniczne
Miernictwo elektryczne i elektroniczne Metrologia jest specjalnością obejmującą teorię mierzenia i problemy technicznej realizacji procesu pomiarowego. Wielkości aktywne można mierzyć bez dodatkowego źródła
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU POMIARY W ELEKTRYCE I ELEKTRONICE
WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU POMIARY W ELEKTRYCE I ELEKTRONICE Klasa: 2Tc Technik mechatronik Program: 311410 (KOWEZIU ) Wymiar: 4h tygodniowo Na ocenę dopuszczającą uczeń: Zna
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 4 Badanie wpływu napięcia na prąd. Wyznaczanie charakterystyk prądowo-napięciowych elementów pasywnych... 68
Spis treêci Wstęp................................................................. 9 1. Informacje ogólne.................................................... 9 2. Zasady postępowania w pracowni elektrycznej
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 4 WYZNACZANIE INDUKCYJNOŚCI WŁASNEJ I WZAJEMNEJ
Ćwiczenie 4 WYZNCZNE NDUKCYJNOŚC WŁSNEJ WZJEMNEJ Celem ćwiczenia jest poznanie pośrednich metod wyznaczania indukcyjności własnej i wzajemnej na podstawie pomiarów parametrów elektrycznych obwodu. 4..
Bardziej szczegółowoĆwiczenia tablicowe nr 1
Ćwiczenia tablicowe nr 1 Temat Pomiary mocy i energii Wymagane wiadomości teoretyczne 1. Pomiar mocy w sieciach 3 fazowych 3 przewodowych: przy obciążeniu symetrycznym i niesymetrycznym 2. Pomiar mocy
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Mechatronika (WM) Laboratorium Elektrotechniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 8 Temat: Pomiar i regulacja natężenia prądu stałego jednym i dwoma rezystorem nastawnym Cel ćwiczenia
Ćwiczenie 8 Temat: Pomiar i regulacja natężenia prądu stałego jednym i dwoma rezystorem nastawnym Cel ćwiczenia Właściwy dobór rezystorów nastawnych do regulacji natężenia w obwodach prądu stałego. Zapoznanie
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 7. Pomiar mocy czynnej, biernej i cosφ
INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 7 Pomiar mocy czynnej, biernej i cosφ Wstęp Układy elektryczne w postaci szeregowego połączenia RL, podczas zasilania z sieci napięcia przemiennego, pobierają moc czynną, bierną
Bardziej szczegółowoMiernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak
Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak ~ 1 ~ I. Właściwości elementów biernych A. Charakterystyki elementów biernych 1. Rezystor idealny (brak przesunięcia fazowego między napięciem a prądem) brak części
Bardziej szczegółowoPracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 1. Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów RC
Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie ĆWICZENIE Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów C. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest praktyczno-analityczna ocena wartości
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI BADANIE TRANSFORMATORA. Autor: Grzegorz Lenc, Strona 1/11
NSTRKCJA LABORATORM ELEKTROTECHNK BADANE TRANSFORMATORA Autor: Grzegorz Lenc, Strona / Badanie transformatora Celem ćwiczenia jest poznanie zasady działania transformatora oraz wyznaczenie parametrów schematu
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i utomatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PĄDU SINUSOIDLNEGO
Bardziej szczegółowoPrzyrządy Pomiarowe ( Miernictwo )
Przyrządy Pomiarowe ( Miernictwo ) Materiały dla klasy II-giej Technikum Zaocznego o specjalności elektronika Opracowanie : Ludwik Musiał Literatura : S.Lebson, J.Kaniewski Pomiary elektryczne J.Rydzewski
Bardziej szczegółowoFizyka (Biotechnologia)
Fizyka (Biotechnologia) Wykład I Marek Kasprowicz dr Marek Jan Kasprowicz pokój 309 marek.kasprowicz@ur.krakow.pl www.ar.krakow.pl/~mkasprowicz Marek Jan Kasprowicz Fizyka 013 r. Literatura D. Halliday,
Bardziej szczegółowoPOMIARY CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ IMPEDANCJI ELEMENTÓW R L C
ĆWICZENIE 4EMC POMIARY CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWEJ IMPEDANCJI ELEMENTÓW R L C Cel ćwiczenia Pomiar parametrów elementów R, L i C stosowanych w urządzeniach elektronicznych w obwodach prądu zmiennego.
Bardziej szczegółowoĆ wiczenie 2 POMIARY REZYSTANCJI, INDUKCYJNOŚCI I POJEMNOŚCI
37 Ć wiczenie POMIARY REZYSTANCJI, INDUKCYJNOŚCI I POJEMNOŚCI 1. Wiadomości ogólne 1.1. Rezystancja Zasadniczą rolę w obwodach elektrycznych odgrywają przewodniki metalowe, z których wykonuje się przesyłowe
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU POMIARY W ELEKTROTECHNICE I ELEKTRONICE
WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU POMIARY W ELEKTROTECHNICE I ELEKTRONICE Klasa: 1 i 2 ZSZ Program: elektryk 741103 Wymiar: kl. 1-3 godz. tygodniowo, kl. 2-4 godz. tygodniowo Klasa
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Wydział Mechaniczno-Energetyczny Podstawy elektrotechniki Prof. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław Bud. A4 Stara kotłownia, pokój 359 Tel.: 71
Bardziej szczegółowoLaboratorium miernictwa elektronicznego - Narzędzia pomiarowe 1 NARZĘDZIA POMIAROWE
Laboratorium miernictwa elektronicznego - Narzędzia pomiarowe 1 NARZĘDZIA POMIAROWE CEL ĆWICZENIA Poznanie źródeł informacji o parametrach i warunkach eksploatacji narzędzi pomiarowych, zapoznanie ze sposobami
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr.14. Pomiar mocy biernej prądu trójfazowego. Q=UIsinϕ (1)
1 Ćwiczenie nr.14 Pomiar mocy biernej prądu trójfazowego 1. Zasada pomiaru Przy prądzie jednofazowym moc bierna wyraża się wzorem: Q=UIsinϕ (1) Do pomiaru tej mocy stosuje się waromierze jednofazowe typu
Bardziej szczegółowoWartość średnia półokresowa prądu sinusoidalnego I śr : Analogicznie określa się wartość skuteczną i średnią napięcia sinusoidalnego:
Ćwiczenie 27 Temat: Prąd przemienny jednofazowy Cel ćwiczenia: Rozróżnić parametry charakteryzujące przebieg prądu przemiennego, oszacować oraz obliczyć wartości wielkości elektrycznych w obwodach prądu
Bardziej szczegółowoPOMIARY BEZPOŚREDNIE I POŚREDNIE PODSTAWOWYCH WIELKOŚCI ELEKTRYCZNYCH
ĆWICZENIE 1 POMIY BEZPOŚEDNIE I POŚEDNIE PODSTWOWYCH WIELKOŚCI ELEKTYCZNYCH 1.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest nauczenie posługiwania multimetrem cyfrowym i przyrządami analogowymi przy pomiarach
Bardziej szczegółowoPracownia Technik Informatycznych w Inżynierii Elektrycznej
UNIWERSYTET RZESZOWSKI Pracownia Technik Informatycznych w Inżynierii Elektrycznej Ćw. 3 Pomiar mocy czynnej w układzie jednofazowym Rzeszów 2016/2017 Imię i nazwisko Grupa Rok studiów Data wykonania Podpis
Bardziej szczegółowoBadanie transformatora
Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne
Bardziej szczegółowoElektrotechnika Skrypt Podstawy elektrotechniki
UNIWERSYTET PEDAGOGICZNY Wydział Matematyczno-Fizyczno-Techniczny Instytut Techniki Edukacja Techniczno-Informatyczna Elektrotechnika Skrypt Podstawy elektrotechniki Kraków 2015 Marcin Kapłan 1 Spis treści:
Bardziej szczegółowoPomiar indukcyjności.
Pomiar indukcyjności.. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami pomiaru indukcyjności, ich wadami i zaletami, wynikającymi z nich błędami pomiarowymi, oraz umiejętnością ich właściwego
Bardziej szczegółowoPomiar mocy czynnej, biernej i pozornej
Pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej 1. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z różnymi metodami pomiaru mocy w obwodach prądu przemiennego.. Wprowadzenie: Wykonując pomiary z wykorzystaniem
Bardziej szczegółowoMostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 2 Do pomiaru rezystancji rezystorów, rezystancji i indukcyjności
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 9. Pomiar rezystancji metodą porównawczą.
Ćwiczenie nr 9 Pomiar rezystancji metodą porównawczą. 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest praktyczne poznanie różnych metod pomiaru rezystancji, a konkretnie zapoznanie się z metodą porównawczą. 2. Dane
Bardziej szczegółowoR 1. Układy regulacji napięcia. Pomiar napięcia stałego.
kłady regulacji napięcia. Pomiar napięcia stałego.. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami regulacji napięcia stałego, stosowanymi w tym celu układami elektrycznymi, oraz metodami
Bardziej szczegółowoBadanie transformatora
Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne
Bardziej szczegółowoMetody mostkowe. Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena
Metody mostkowe Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena Rodzaje przewodników Do pomiaru rezystancji rezystorów, rezystancji i indukcyjności cewek, pojemności i stratności kondensatorów stosuje się
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 6 POMIARY REZYSTANCJI
ĆWICZENIE 6 POMIAY EZYSTANCJI Opracowała: E. Dziuban I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wdrożenie umiejętności poprawnego wyboru metody pomiaru w zależności od wartości mierzonej rezystancji oraz postulowanej
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 5. POMIARY NAPIĘĆ I PRĄDÓW STAŁYCH Opracowała: E. Dziuban. I. Cel ćwiczenia
ĆWICZEIE 5 I. Cel ćwiczenia POMIAY APIĘĆ I PĄDÓW STAŁYCH Opracowała: E. Dziuban Celem ćwiczenia jest zaznajomienie z przyrządami do pomiaru napięcia i prądu stałego: poznanie budowy woltomierza i amperomierza
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu
Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Pracownia elektryczna MontaŜ Maszyn Instrukcja laboratoryjna Pomiar mocy w układach prądu przemiennego (dwa ćwiczenia) Opracował: mgr inŝ.
Bardziej szczegółowoElementy elektrotechniki i elektroniki dla wydziałów chemicznych / Zdzisław Gientkowski. Bydgoszcz, Spis treści
Elementy elektrotechniki i elektroniki dla wydziałów chemicznych / Zdzisław Gientkowski. Bydgoszcz, 2015 Spis treści Przedmowa 7 Wstęp 9 1. PODSTAWY ELEKTROTECHNIKI 11 1.1. Prąd stały 11 1.1.1. Podstawowe
Bardziej szczegółowoE1. OBWODY PRĄDU STAŁEGO WYZNACZANIE OPORU PRZEWODNIKÓW I SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ ŹRÓDŁA
E1. OBWODY PRĄDU STŁEGO WYZNCZNIE OPORU PRZEWODNIKÓW I SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ ŹRÓDŁ tekst opracowała: Bożena Janowska-Dmoch Prądem elektrycznym nazywamy uporządkowany ruch ładunków elektrycznych wywołany
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 3 Sprawdzenie prawa Ohma.
Ćwiczenie nr 3 Sprawdzenie prawa Ohma. 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest praktyczne wykazanie i potwierdzenie słuszności zależności określonych prawem Ohma. Zastosowanie prawa Ohma dla zmierzenia oporności
Bardziej szczegółowoPOMIARY REZYSTANCJI. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia
Pomiary rezystancji 1 POMY EZYSTNCJI Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie typowych metod pomiaru rezystancji elementów liniowych i nieliniowych o wartościach od pojedynczych omów do kilku megaomów,
Bardziej szczegółowoGALWANOMETR UNIWERSALNY V 5-99
GALWANOMETR UNWERSALNY V 5-99 Przyrząd jest miernikiem elektrycznym systemu magnetoelektrycznego przystosowanym do pomiarów prądów i napięć stałych oraz zmiennych. Pomiar prądów i napięć zmiennych odbywa
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAWY ELEKTROTECHNIKI
LABORATORIUM PODSTAWY ELEKTROTECHNIKI CHARAKTERYSTYKI TRANSFORMATORA JEDNOFAZOWEGO Badanie właściwości transformatora jednofazowego. Celem ćwiczenia jest poznanie budowy oraz wyznaczenie charakterystyk
Bardziej szczegółowoMiernictwo przemysłowe
Miernictwo przemysłowe Józef Warechowski Olsztyn, 2014 Charakterystyka pomiarów w produkcji żywności Podstawa formalna do prowadzenia ciągłego nadzoru nad AKP: PN-EN ISO 9001 punkt 7.6 1 1 a) Bezpośrednie,
Bardziej szczegółowoELEKTRONIKA ELM001551W
ELEKTRONIKA ELM001551W Podstawy elektrotechniki i elektroniki Definicje prądu elektrycznego i wielkości go opisujących: natężenia, gęstości, napięcia. Zakres: Oznaczenia wielkości fizycznych i ich jednostek,
Bardziej szczegółowoZakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia. Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych
Zakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia Ćwiczenie 1 Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych budowa i zasada działania przyrządów analogowych magnetoelektrycznych
Bardziej szczegółowoPOMIAR NAPIĘCIA STAŁEGO PRZYRZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFROWYMI. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia
Pomiar napięć stałych 1 POMIA NAPIĘCIA STAŁEGO PZYZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFOWYMI Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie: - parametrów typowych woltomierzy prądu stałego oraz z warunków poprawnej ich
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Obwody ze sprzężeniami magnetycznymi"
Ćwiczenie: "Obwody ze sprzężeniami magnetycznymi" Opracowane w ramach projektu: "Informatyka mój sposób na poznanie i opisanie świata realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoX L = jωl. Impedancja Z cewki przy danej częstotliwości jest wartością zespoloną
Cewki Wstęp. Urządzenie elektryczne charakteryzujące się indukcyjnością własną i służące do uzyskiwania silnych pól magnetycznych. Szybkość zmian prądu płynącego przez cewkę indukcyjną zależy od panującego
Bardziej szczegółowoMetodę poprawnie mierzonego prądu powinno się stosować do pomiaru dużych rezystancji, tzn. wielokrotnie większych od rezystancji amperomierza: (4)
OBWODY JEDNOFAZOWE POMIAR PRĄDÓW, NAPIĘĆ. Obwody prądu stałego.. Pomiary w obwodach nierozgałęzionych wyznaczanie rezystancji metodą techniczną. Metoda techniczna pomiaru rezystancji polega na określeniu
Bardziej szczegółowoBadanie transformatora
Ćwiczenie E9 Badanie transformatora E9.1. Cel ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. W ćwiczeniu przykładając zmienne napięcie do uzwojenia pierwotnego
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 15. Sprawdzanie watomierza i licznika energii
Ćwiczenie 15 Sprawdzanie watomierza i licznika energii Program ćwiczenia: 1. Sprawdzenie błędów podstawowych watomierza analogowego 2. Sprawdzanie jednofazowego licznika indukcyjnego 2.1. Sprawdzenie prądu
Bardziej szczegółowoPOLE MAGNETYCZNE Własności pola magnetycznego. Źródła pola magnetycznego
POLE MAGNETYCZNE Własności pola magnetycznego. Źródła pola magnetycznego Pole magnetyczne magnesu trwałego Pole magnetyczne Ziemi Jeśli przez przewód płynie prąd to wokół przewodu jest pole magnetyczne.
Bardziej szczegółowoWyznaczanie wielkości oporu elektrycznego różnymi metodami
Wyznaczanie wielkości oporu elektrycznego różnymi metodami Obowiązkowa znajomość zagadnień: Co to jest prąd elektryczny, napięcie i natężenie prądu? Co to jest opór elektryczny i od czego zależy? Prawo
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Politechnika Wrocławska Instytut Techniki Cieplnej i Mechaniki Płynów Zakład Elektrostatyki i Elektrotermii Podstawy elektrotechniki Prof. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, prof. PWr Wybrzeże S. Wyspiańskiego
Bardziej szczegółowoPodstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude
Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Część 1 Podstawowe prawa obwodów elektrycznych Prąd elektryczny definicja fizyczna Prąd elektryczny powstaje jako uporządkowany ruch
Bardziej szczegółowoMAGNETYZM. PRĄD PRZEMIENNY
Włodzimierz Wolczyński 47 POWTÓRKA 9 MAGNETYZM. PRĄD PRZEMIENNY Zadanie 1 W dwóch przewodnikach prostoliniowych nieskończenie długich umieszczonych w próżni, oddalonych od siebie o r = cm, płynie prąd.
Bardziej szczegółowoWielkości opisujące sygnały okresowe. Sygnał sinusoidalny. Metoda symboliczna (dla obwodów AC) - wprowadzenie. prąd elektryczny
prąd stały (DC) prąd elektryczny zmienny okresowo prąd zmienny (AC) zmienny bezokresowo Wielkości opisujące sygnały okresowe Wartość chwilowa wartość, jaką sygnał przyjmuje w danej chwili: x x(t) Wartość
Bardziej szczegółowost. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 4 OBWODY TRÓJFAZOWE
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 4 OBWODY TRÓJFAZOWE Układem
Bardziej szczegółowo5. POMIARY POJEMNOŚCI I INDUKCYJNOŚCI ZA POMOCĄ WOLTOMIERZY, AMPEROMIERZY I WATOMIERZY
5. POMY POJEMNOŚC NDKCYJNOŚC POMOCĄ WOLTOMEY, MPEOMEY WTOMEY Opracował:. Czajkowski Na format elektroniczny przetworzył:. Wollek Niniejszy rozdział stanowi część skryptu: Materiały pomocnicze do laboratorium
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 10. Pomiar rezystancji metodą techniczną. Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie się z różnymi metodami pomiaru rezystancji.
Ćwiczenie nr 10 Pomiar rezystancji metodą techniczną. 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie się z różnymi metodami pomiaru rezystancji. 2. Dane znamionowe Przed przystąpieniem do
Bardziej szczegółowoPrąd przemienny - wprowadzenie
Prąd przemienny - wprowadzenie Prądem zmiennym nazywa się wszelkie prądy elektryczne, dla których zależność natężenia prądu od czasu nie jest funkcją stałą. Zmienność ta może związana również ze zmianą
Bardziej szczegółowoEUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2014/2015
EROELEKTR Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 014/015 Zadania z elektrotechniki na zawody II stopnia (grupa elektryczna) Zadanie 1 W układzie jak na rysunku 1 dane są:,
Bardziej szczegółowoPomiary podstawowych wielkości elektrycznych prądu stałego i przemiennego
Zakład Napędów Wieloźródłowych nstytut Maszyn Roboczych CięŜkich PW Laboratorium Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie P1 - protokół Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych prądu stałego i przemiennego
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie transformatora jednofazowego
Ćwiczenie 5 Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie transformatora jednofazowego Opracował: Grzegorz Wiśniewski Zagadnienia do przygotowania Rodzaje transformatorów.
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W TARNOWIE INSTYTUT POLITECHNICZNY LABORATORIUM METROLOGII. Instrukcja do wykonania ćwiczenia laboratoryjnego:
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W TARNOWIE INSTYTUT POLITECHNICZNY LABORATORIUM METROLOGII Instrukcja do wykonania ćwiczenia laboratoryjnego: "Pomiary rezystancji metody techniczne i mostkowe" Tarnów
Bardziej szczegółowoPytania podstawowe dla studentów studiów I-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych
Pytania podstawowe dla studentów studiów I-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych 0 Podstawy metrologii 1. Model matematyczny pomiaru. 2. Wzorce jednostek miar. 3. Błąd pomiaru.
Bardziej szczegółowoIndukcja elektromagnetyczna. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Indukcja elektromagnetyczna Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Strumień indukcji magnetycznej Analogicznie do strumienia pola elektrycznego można
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie obsługi liniowej statków powietrznych i obsługi hangarowej wyposażenia
Bardziej szczegółowo13 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J
3 K A T E D R A F I ZYKI S T O S O W AN E J P R A C O W N I A P O D S T A W E L E K T R O T E C H N I K I I E L E K T R O N I K I Ćw. 3. Wyznaczenie elementów L C metoda rezonansu Wprowadzenie Obwód złożony
Bardziej szczegółowoIndukcyjność. Autorzy: Zbigniew Kąkol Kamil Kutorasiński
Indukcyjność Autorzy: Zbigniew Kąkol Kamil Kutorasiński 2019 Indukcyjność Autorzy: Zbigniew Kąkol, Kamil Kutorasiński Powszechnie stosowanym urządzeniem, w którym wykorzystano zjawisko indukcji elektromagnetycznej
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 1. Regulacja i pomiar napięcia stałego oraz porównanie wskazań woltomierzy.
Ćwiczenie nr 1 Regulacja i pomiar napięcia stałego oraz porównanie wskazań woltomierzy. 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest analiza wpływów i sposobów włączania przyrządów pomiarowych do obwodu elektrycznego
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ PPT / KATEDRA INŻYNIERII BIOMEDYCZNE D-1 LABORATORIUM Z MIERNICTWA I AUTOMATYKI Ćwiczenie nr 14. Pomiary przemieszczeń liniowych
Cel ćwiczenia: Poznanie zasady działania czujników dławikowych i transformatorowych, w typowych układach pracy, określenie ich podstawowych parametrów statycznych oraz zbadanie ich podatności na zmiany
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i utomatyki 1) Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDLNEGO
Bardziej szczegółowoObwody sprzężone magnetycznie.
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTT MASZYN I RZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIM ELEKTRYCZNE Obwody sprzężone magnetycznie. (E 5) Opracował: Dr inż. Włodzimierz OGLEWICZ
Bardziej szczegółowoŹródła zasilania i parametry przebiegu zmiennego
POLIECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGEYKI INSYU MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGEYCZNYCH LABORAORIUM ELEKRYCZNE Źródła zasilania i parametry przebiegu zmiennego (E 1) Opracował: Dr inż. Włodzimierz
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu
Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Laboratorium Elektryczne Montaż Maszyn i Urządzeń Elektrycznych Instrukcja Laboratoryjna: Badanie ogniwa galwanicznego. Opracował: mgr inż.
Bardziej szczegółowoPytania podstawowe dla studentów studiów I-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych
Pytania podstawowe dla studentów studiów I-go stopnia kierunku Elektrotechnika VI Komisji egzaminów dyplomowych 1 Podstawy metrologii 1. Model matematyczny pomiaru. 2. Wzorce jednostek miar. 3. Błąd pomiaru.
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Pomiary rezystancji przy prądzie stałym"
Ćwiczenie: "Pomiary rezystancji przy prądzie stałym" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki.
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE INDUKCYJNOŚCI WŁASNEJ I WZAJEMNEJ
POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: Fizyka Kod przedmiotu: ISO73, INO73 Ćwiczenie Nr 7 WYZNACZANIE INDUKCYJNOŚCI WŁASNEJ I WZAJEMNEJ
Bardziej szczegółowoĆ W I C Z E N I E nr 9 BADANIE TRANSFORMATORA JEDNOFAZOWEGO
Ć W I C Z E N I E nr 9 BADANIE TRANSFORMATORA JEDNOFAZOWEGO CEL ĆWICZENIA: poznanie zasady działania, budowy, właściwości i metod badania transformatora. PROGRAM ĆWICZENIA. Wiadomości ogólne.. Budowa i
Bardziej szczegółowoLaboratorium Metrologii
Laboratorium Metrologii Ćwiczenie nr 3 Oddziaływanie przyrządów na badany obiekt I Zagadnienia do przygotowania na kartkówkę: 1 Zdefiniować pojęcie: prąd elektryczny Podać odpowiednią zależność fizyczną
Bardziej szczegółowo