czyli jak pozyskać środki na rozwój kariery naukowej

Transkrypt

1 Od ucznia do mistrza czyli jak pozyskać środki na rozwój kariery naukowej Granty na rozwój naukowy doktorantów oraz młodych doktorów, ale także pieniądze na specjalistyczne badania prowadzone przez doświadczonych naukowców tak szeroką ofertą finansowania badań naukowych dysponuje Narodowe Centrum Nauki. Niezależnie od etapu rozwoju, na którym znajduje się naukowiec, do przeprowadzania rzetelnych i skutecznych badań niezbędne jest zapewnienie odpowiednich środków finansowych. Jedną z form ich pozyskania stanowi udział w konkursach grantowych organizowanych np. przez agencje wykonawcze. Takim podmiotem jest Narodowe Centrum Nauki (NCN) powołane w celu wspierania działalności naukowej. Centrum proponuje zarówno młodym naukowcom, jak i osobom z już pokaźnym dorobkiem naukowym uczestnictwo w konkursach różniących się od siebie m.in. wielkością finansowania oraz długością trwania projektu badawczego. Są one zaplanowane tak, aby wspierały naukowców prowadzących badania podstawowe od początku kariery do jej pełnego rozkwitu. Badania podstawowe Narodowe Centrum Nauki zajmuje się przede wszystkim dofinansowaniem działalności w zakresie badań podstawowych, a więc oryginalnych prac badawczych podejmowanych przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów. Aby skorzystać z oferty NCN, należy wybrać jeden z proponowanych konkursów, napisać wniosek oraz złożyć go w Centrum (szczegóły: gov.pl) pod adresem: informacja@ncn.gov.pl) Sprecyzuj swoje potrzeby Poszukując konkursu wspomagającego realizację konkretnych zamierzeń badawczych, należy się kierować oprócz etapu kariery naukowej także innymi kryteriami. Przed dokonaniem ostatecznego wyboru warto przede wszystkim zastanowić się: 1. Jaki charakter ma mieć dany projekt? 2. Czy istnieje możliwość finansowania zakupu i wytworzenia aparatury badawczej? 3. Jaki jest przebieg postępowania konkursowego? 4. Jakie są grupy tematyczne, w ramach których oceniany będzie projekt? Dla każdego coś miłego Z szerokiej oferty Centrum można zacząć korzystać już po rozpoczęciu studiów doktoranckich (patrz konkurs PRELUDIUM). Wystarczy, że młody naukowiec ma sprecyzowany pomysł na badania, które pozwolą poznać podstawową naturę rzeczy bądź zjawisk, oraz opiekuna naukowego, który podejmie się pełnienia takiej funkcji w projekcie. Jeśli badania dobrze się rozwinęły, a osoba zainteresowana zdobyciem funduszy legitymuje się 1

2 sukcesami w dotychczasowej działalności naukowej, to po otwarciu przewodu doktorskiego może zacząć myśleć o rozpoczęciu współpracy z naukowcami w innych krajach czy też o odbyciu stażu zagranicznego. Również wtedy z pomocą przychodzi nam NCN (patrz konkurs ETIUDA). Pomysły na autorskie badania prowadzone samodzielnie lub z małym zespołem pomoże zrealizować konkurs SONATA, a w dalszej kolejności konkurs SONATA BIS. Długofalowe współdziałanie z innym, znajdującym się poza granicami Polski, ośrodkiem badawczym mogą z kolei zapewnić fundusze otrzymane w konkursie HARMONIA. Doświadczonym naukowcom, kierującym dużym, złożonym z przedstawicieli wielu różnych dziedzin zespołem, Centrum proponuje konkurs SYMFO- NIA. Planowanie pionierskich badań, stworzenie zespołu najlepszych specjalistów i poszukiwanie odpowiedzi na pytania, które znacząco wykraczają pozo dotychczasowy stan wiedzy, umożliwi natomiast konkurs MAESTRO. Victoria Kamasa 2

3 Granty dla doktorantów w zasięgu ręki Nawet zł na każdy rok realizacji projektu mogą otrzymać doktoranci w konkursie PRELUDIUM organizowanym przez Narodowe Centrum Nauki. W ramach tej kwoty do zł można przeznaczyć na specjalistyczną aparaturę. Młodym osobom, pragnącym udać się na kilkumiesięczny staż zagraniczny, NCN proponuje skorzystanie z konkursu ETIUDA. W ramach działalności Narodowego Centrum Nauki początkujący badacze mogą aplikować w dwóch konkursach. Pierwszy z nich PRELU- DIUM jest odpowiedni dla osób chcących zrealizować projekt badawczy związany z badaniami podstawowymi. Wnioski można składać tu dwa razy w roku: w połowie czerwca i w połowie grudnia. Konkurs ETIUDA jest skierowany z kolei do osób zainteresowanych stażem zagranicznym. Wnioski składa się tu w połowie marca. PRELUDIUM do naukowego świata Doktoranci zainteresowani zdobyciem finansów na powiększenie dorobku naukowego mogą starać się o granty przyznawane w konkursie PRE- LUDIUM. Uczestnictwo w nim daje szansę udowodnienia, że nawet młody naukowiec potrafi dobrze zapanować i skutecznie przeprowadzić badania, a także zapanować nad formalną, finansową i administracyjną stroną realizacji projektu. Zakres podmiotowy, czasowy i finansowy Konkurs PRELUDIUM jest rozstrzygany w ramach poszczególnych paneli dyscyplin wyróżnionych spośród trzech głównych grup: nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce, nauk ścisłych i technicznych, nauk o życiu. Aplikujący doktoranci konkurują tu z przedstawicielami danej dziedziny i dziedzin pokrewnych. Z kim konkurujemy Biotechnolodzy składający wniosek w panelu NZ1 będą oceniani przede wszystkim wraz z innymi biotechnologami, a także biologami molekularnymi i biologami strukturalnymi. Badania przewidziane do realizacji w konkursie PRELUDIUM są ograniczone zarówno czasowo, jak i finansowo. Projekt może trwać 12, 24 lub 36 miesięcy. Nie można zatem zaplanować ani badań trwających zbyt krótko (np. jedynie pół roku), ani takich, na które potrzeba dużo czasu (np. 4 lata). Finansowanie nie może przekraczać zł na każdy rok realizacji projektu. Górna granica jest tu ściśle określona i niezależna od liczby wykonawców, planowanych zadań oraz innych okoliczności. Dodatkowo ograniczone są również środki, które można przeznaczyć na zakup aparatury badawczej (czyli całego sprzętu, który w naszej jednostce badawczej jest traktowany jako środek trwały). Nie mogą one przekroczyć 30% wartości całości projektu. W przybliżeniu można powiedzieć, że na aparaturę wolno maksymalnie wydać zł na każdy rok realizacji projektu. Konkurs PRELUDIUM jest sprofilowany w sposób, który umożliwia realizację głównie in- 3

4 dywidualnych projektów badawczych. Dlatego poza kierownikiem i opiekunem naukowym można w nim zatrudnić jeszcze maksymalnie jednego wykonawcę, który nie może być samodzielnym pracownikiem naukowym. Kryteria ocen W przypadku składnia wniosku w konkursie PRELUDIUM osoba zainteresowana przedstawia projekt badań, wraz z kosztorysem oraz opisem dorobku zarówno kierownika (czyli doktoranta), jak i opiekuna naukowego. Warto również pamiętać, że projekt realizowany w konkursie PRELUDIUM nie musi być w żaden sposób powiązany z doktoratem. Przeprowadzane w ramach niego badania mogą się pokrywać w całości bądź częściowo z badaniami realizowanymi w ramach pracy doktorskiej. Mogą również stanowić ich kontynuację i rozszerzenie (gdy staramy się uzyskać grant PRELUDIUM pod koniec studiów doktoranckich) bądź dotykać pobocznego wątku pracy doktorskiej. Ten rozdział między badaniami realizowanymi w konkursie PRELUDIUM a pracą doktorską dotyczy również opiekuna naukowego, który nie musi (choć oczywiście może) być opiekunem naukowym lub promotorem podczas studiów doktoranckich. Za granicę z ETIUDĄ Konkurs ETIUDA umożliwia sfinansowanie stypendium doktoranckiego wysokości 3000 zł miesięcznie przez minimalnie pół, a maksymalnie cały rok, oraz sfinansowanie stażu trwającego od 3 do 6 miesięcy w zagranicznym ośrodku naukowymi. Finansowanie stażu obejmuje zryczałtowane koszty podróży i pobytu w miejscu odbywania stażu. W przeciwieństwie do PRELUDIUM, ETIUDA jest ściśle powiązana z badaniami prowadzonymi w ramach pracy doktorskiej. Będą one (wraz z do- Elementy projektu podlegające ocenie Poziom naukowy zadań (60% oceny końcowej): podstawowym punktem odniesienia jest tutaj publikowalność wyników badań w najlepszych czasopismach z dziedziny. Eksperci i recenzenci oceniający projekt przyjrzą się zatem dokładnie stawianemu pytaniu badawczemu (np. czy może zainteresować czytelników najlepszych czasopism), metodom badawczym (np. czy zapewniają wiarygodne wyniki), a także ogólnej wizji zaprezentowanej w opisie wniosku. Jest to konkurs, w którym bardzo duży akcent w ocenie kładzie się na sam projekt: dobry pomysł i przemyślany plan badań. Wpływ projektu na rozwój dyscypliny naukowej (15% oceny końcowej): eksperci i recenzenci oceniają nowatorki charakter projektu (w skali od 0 do 3), a także jego wkład w daną dyscyplinę (w tej samej skali). Możliwości wykonania projektu (5% oceny końcowej): pod uwagę są brane możliwości ośrodka, w którym projekt ma być realizowany, kompetencje kierownika i stworzonego przez niego zespołu, a także zasadność postulowanych kosztów. Dorobek kierownika projektu (10% oceny końcowej): kryteria są dostosowane do możliwości początkujących badaczy. Liczba punktów, cytowań czy impact factor nie są tu bezpośrednim wyznacznikiem ostatecznej oceny, która jest formułowana opisowo, najczęściej na podstawie wewnętrznych ustaleń poszczególnych paneli. Dorobek doktoranta może być oceniony jako wybitny, bardzo dobry, dobry bądź słaby. Jest to też jedyny konkurs NCN, w którym całkowity brak dorobku nie dyskwalifikuje projektu (w takim przypadku otrzymamy 1 punkt, a nie jak w pozostałych 0, które automatycznie powstrzymuje dalsze rozpatrywanie wniosku), choć oczywiście w konkurencji z osobami posiadającymi już publikacje naukowe może to zmniejszać szanse na ostateczne otrzymanie finansowania. Dorobek opiekuna naukowego (10% oceny końcowej): w przypadku oceny opiekuna naukowego stosuje się kryteria podobne do tych używanych w konkursie OPUS. Pod uwagę bierze się czasopisma, w których oceniany badacz publikuje (a dokładniej listy, na których te czasopisma się znajdują), cytowalność jego pracy (z wyjątkiem HS), zakres współpracy krajowej oraz międzynarodowej i wreszcie ogólną rozpoznawalność wśród przedstawicieli jego dyscypliny. 4

5 tychczasowym dorobkiem oraz ośrodkiem, w którym planuje się odbyć staż zagraniczny) oceniane przez ekspertów na pierwszym etapie rozpatrywania wniosku. ETIUDA jest rozstrzygana w ramach trzech głównych grupach dziedzin, nie zaś szczegółowych paneli. A zatem socjolodzy konkurują już nie tylko z psychologami i pedagogami (jak np. w PRELU- DIUM w ramach HS6), lecz także z językoznawcami, prawnikami czy ekonomistami. Jednocześnie jest to konkurs cieszący się znacząco mniejszą popularnością niż PRELUDIUM: np. w jednej z dwóch edycji PRELUDIUM w 2014 roku złożono łącznie 1667 wniosków (współczynnik sukcesu wyniósł 14%), podczas gdy w ETIUDZIE w tym samym roku złożono 320 wniosków (współczynnik sukcesu 31%). Powiązanie z pracą doktorską Realizacja ETIUDY musi się ściśle wpisywać w harmonogram powstawania pracy doktorskiej. Tytuł doktora trzeba uzyskać najpóźniej rok po zakończeniu pobierania stypendium (nie wcześniej jednak niż pół roku od momentu rozpoczęcia jego pobierania). Podobnie jak w przypadku PRELUDIUM, ocena wniosków w konkursie ETIUDA przebiega w dwóch etapach. Wyróżnia ją jednak przebieg drugiego etapu: nie jest to recenzencka ocena pełnego opisu wniosku (jak w przypadku PRELUDIUM i większości innych konkursów w NCN), ale rozmowa, podczas której kandydatka lub kandydat prezentuje swój wniosek i odpowiada na pytania komisji. Na całościową ocenę wniosku składa się: 1. na pierwszym etapie oceny a) ocena osiągnięć naukowych wnioskodawcy (40% oceny końcowej): brane są tutaj pod uwagę dotychczasowe publikacje naukowe doktoranta, ze szczególnym uwzględnieniem publikacji w renomowanych czasopismach, jednak bez konkretnych wytycznych dotyczących list czy cytowalności (charakterystycznych dla konkursów takich jak OPUS czy SONATA BIS). Kolejnym elementem oceny dorobku są inne osiągnięcia naukowe, takie jak staże w wiodących ośrodkach naukowych, prestiżowe nagrody, udział w krajowych i międzynarodowych projektach badawczych czy ukończone kursy i szkolenia; a) ocena jakości prowadzonych badań (30% oceny końcowej): dotyczy badań związanych z pracą doktorską i odbywa się na podstawie opisu przedstawionego we wniosku, a punktem odniesienia są czasopisma, w których są bądź mogą być opublikowane wyniki prezentowanych badań; b) zasadność wyboru miejsca stażu zagranicznego (30% oceny końcowej): tutaj eksperci ocenią zarówno sam ośrodek, w którym planuje się odbyć staż, jak i jego związek z prowadzonymi badaniami, a także stopień, w jakim staż ten będzie miał wpływ na naszą karierę na- 5

6 ukową. Idealny staż to taki, który zaplanowano w wiodącym dla danej dziedziny ośrodku, umożliwiającym kontynuację bądź rozwinięcie dotychczasowych badań, a także podniesienie rangi naszych publikacji czy nawiązanie ważnej dla naszej kariery współpracy. 2. na drugim etapie oceny: a) ocena prezentacji projektu (maksymalnie 10 punktów): zasiadający w komisji eksperci ocenią przedstawiony podczas spotkania projekt badań. Osobom przygotowującym się do takiej prezentacji, zostanie udostępniona recenzja z pierwszego etapu oceny, warto więc nie tylko przedstawić swój pomysł, ale także odnieść się do uwag ekspertów; b) ocena rozmowy na temat wniosku (maksymalnie 10 punktów): ta ocena dotyczy odpowiedzi na pytania i wątpliwości ekspertów, które pojawią się podczas naszej rozmowy z komisją. ETIUDA jest konkursem skierowanym do doktorantów zaawansowanych na swojej drodze naukowej. Nie tylko muszą się oni wykazać konkretnymi osiągnięciami naukowymi, lecz także mieć ściśle zaplanowany harmonogram przygotowania pracy doktorskiej, a badania prowadzone w jej ramach na poziomie zaawansowania umożliwiającym ich zakończenie najpóźniej dwa i pół roku od momentu złożenia wniosku. Dodatkowo poziom sprecyzowania planów badawczych powinien pozwalać na trafny wybór ośrodka badawczego, w którym będzie realizowany staż zagraniczny. Victoria Kamasa 6

7 Młody naukowiec także po 35 roku życia Narodowe Centrum Nauki daje umożliwia pozyskanie grantów także młodym doktorom. W odróżnieniu od wielu innych instytucji NCN nie definiuje młodego badacza za pomocą wieku, a jedynie w odniesieniu do etapu kariery zawodowej. Z tej części propozycji Centrum mogą zatem skorzystać również naukowcy po 35 roku życia. Oferta NCN skierowana do młodych doktorów obejmuje trzy konkursy. W dwóch z nich mogą wziąć udział osoby, które uzyskały tytuł doktora nie wcześniej niż 5 lat przed rokiem ogłoszenia konkursu (np. do konkursów ogłoszonych w roku 2015 mogą aplikować osoby, które uzyskały tytuł doktora w roku 2009 lub później). Są to SONATA (dwa razy do roku czerwiec i grudzień), w ramach której możemy finansować realizację projektów badawczych, oraz FUGA (raz do roku, marzec), która pozwala na sfinansowanie staży krajowych. Ostatni konkurs SONATA BIS (raz do roku, wrzesień) jest przeznaczony dla tych doktorów, którzy uzyskali tytuł w okresie od 2 do 12 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem i chcą zrealizować projekt, tworząc równocześnie nowy zespół badawczy. Czas na usamodzielnienie Konkurs SONATA jest skierowany do młodych doktorów pragnących zrealizować samodzielny projekt badawczy w niewielkim zespole. Czas trwania projektu jest ograniczony, podobnie jak w przypadku PRELUDIUM (projekt może trwać 12, 24 lub 36 miesięcy), znacznie mniej restrykcyjny jest natomiast w kwestii środków finansowych. W konkursie SONATA można się ubiegać w zasadzie o finansowanie badań na dowolną kwotę. Jedyne ograniczenia dotyczą wysokości kosztów aparatury (maksymalnie zł w panelach TS i NZ oraz zł w panelach HS) oraz wynagrodzeń zarówno dla kierownika, jak i dla wykonawców. Sposób sprofilowania samego konkursu i kryteriów oceny w nim stosowanych wskazuje, że jest on kierowany do młodych doktorów, którzy legitymują się już jakimiś osiągnięciami w swojej dziedzinie badawczej, a także mają ciekawy pomysł na badania. Ocena dorobku kierownika i ocena samego projektu są bowiem równie ważne dla ostatecznego wyniku. Ograniczenia osobowe i finansowe Planując badania, które mają być realizowane w konkursie SONATA, warto pamiętać o ograniczeniach dotyczących zespołu badawczego. Pierwsze z nich odnosi się do uczestniczących w nim osób: członkiem zespołu nie może zostać samodzielny pracownik naukowy zatrudniony już jednostce (a spoza jednostki można zgłosić maksymalnie jednego samodzielnego pracownika). Drugie jest związane z możliwościami finansowymi. W konkursie SONATA można finansować etatowe zatrudnienie wyłącznie kierownika, a zatem nie można zatrudnić nikogo na etatowe stanowisko typu post-doc. Wynagrodzenia pozostałych wykonawców są finansowane z puli na wynagro- 7

8 Elementy projektu podlegające ocenie Poziom naukowy projektu (40% oceny końcowej): jest mierzony w odniesieniu do publikowalności wyników w najlepszych czasopismach z dziedziny. Eksperci i recenzenci przyjrzą się jasności i zasadności stawianego celu, trafności i przewidywanej efektywności proponowanych metod, czy też możliwości realizacji zaproponowanych zadań badawczych w zakładanym czasie. Wpływ projektu na rozwój dyscypliny (15% oceny końcowej): tutaj zostanie oceniona nowatorskość projektu i jego wpływ na reprezentowaną przez nas dyscyplinę naukową. Warto zatem w tekście opisu projektu przedstawić argumenty przemawiające za innowacyjnym charakterem projektu i wskazujące zmiany, które może on przynieść w naszym polu badawczym. Możliwość wykonania projektu (5% oceny końcowej): oceniając je, recenzenci i eksperci przyjrzą się zasadności planowanych kosztów. Zwrócą także uwagę na sposób doboru zespołu oraz na zaplecze badawcze oferowane przez jednostkę, w której jest planowana realizacja projektu. Dorobek kierownika projektu (40% oceny końcowej): jest oceniany na skali podobnej do tej stosowanej w PRELUDIUM, z tą różnicą, że brak dorobku zdyskwalifikuje projekt. W części paneli pracujący w nich eksperci ustalają wewnętrzne, bardziej ścisłe, niż proponowane w Regulaminie NCN, kryteria oceny dorobku. Na przykład w panelu HS6 posiadanie jednej publikacji na liście ERIH pozwalało na uznanie dorobku za dobry (2 pkt). Pod uwagę są również brane wcześniejsze projekty. dzenia dodatkowe i nie mogą przekroczyć w sumie (w uproszczeniu) 1000 zł na każdy miesiąc realizacji projektu. Na przykład jeśli planuję projekt, który będzie trwał 24 miesiące, to na wynagrodzenia dodatkowe dla wszystkich wykonawców w projekcie przez cały czas jego trwania można przeznaczyć maksymalnie zł. Mimo braku formalnych ograniczeń do tworzenia dużych zespołów w ramach konkursu SONATA, przyjęte założenia dotyczące finansowania pośrednio je narzucają. Konkurencja w ramach paneli Między PRELUDIUM a SONATĄ są jeszcze dwa ważne podobieństwa. Po pierwsze, również SONATA nie jest bezpośrednio związana ze zdobywaniem kolejnego stopnia naukowego. Badania finansowane w jej ramach mogą stanowić większość lub część pracy habilitacyjnej, ale mogą też zupełnie nie być z nią związane. Po drugie, postępowanie konkursowe toczy się w ramach paneli (a nie grup dyscyplin), czyli jako elektronik aplikujący do panelu ST7 będę konkurować z innymi elektronikami oraz specjalistami do spraw telekomunikacji i optoelektroniki. Podsumowując, SONATA jest skierowana do osób, które mają pomysł na badanie trwające do 3 lat i które można zrealizować samodzielnie lub przy pomocy małego zespołu badawczego. Wnioskodawca powinien legitymować się dobrym, jak na młodego naukowca w danej dziedzinie, dorobkiem. Inne ośrodki badawcze Rozpoczynając karierę naukową, doktor może zaplanować zdobycie doświadczenia w dowolnym ośrodku badawczym na terenie Polski. Środków na realizację takiego pomysłu można szukać w konkursie FUGA. Faza przygotowań Opracowanie wniosku warto rozpocząć od wyboru jednostki badawczej, w której doktor chce realizować projekt. Należy poszukać jednostki w innym województwie niż to, w którym kształcono się na studiach doktoranckich, w którym uzyskano stopień doktora i w którym doktor był zatrudniony przez 2 lata przez datą składania wniosku. Często jest to jedno i to samo województwo (studia doktoranckie, obrona i pierwsze zatrudnienie odbywa się na tym samym uniwersytecie). W przypadku bardziej skomplikowanego przebiegu kariery naukowej warto jednak pamiętać o wszystkich trzech ograniczeniach. 8

9 Podstawa to dobry zespół Doktor chcący skorzystać z programu FUGA powinien poszukać jednostki, w której pracuje zespół najlepiej dopasowany do planowanych badań i zapewniający istotny wpływ na rozwój kariery naukowej. To między innymi według tych kryteriów wniosek będzie oceniany w pierwszy etapie. Po wyborze jednostki trzeba poszukać osoby, która podejmie się roli opiekuna naukowego. Również jego dorobek naukowy (oceniany podobnie jak dorobek opiekuna naukowego w PRELUDIUM czy kierownika w OPUSIE) będzie miał wpływ na ostateczną ocenę projektu. W następnym etapie powstaje program stażu. Jak w każdym projekcie kierowanym do NCN, musi on być związany z badaniami podstawowymi, a więc służyć zdobyciu nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów 1. Może trwać 12, 24 lub 36 miesięcy, jest to zatem czas pozwalający zazwyczaj na realizację średnich rozmiarów przedsięwzięcia badawczego. Eksperci oceniający projekt odniosą się do publikowalności wyników stażu w najlepszych czasopismach i wydawnictwach w danej dziedzinie i w zależności od niej przyznają od 0 do 5 punktów. Ocenią również dorobek, kierując się tymi samymi kryteriami, co w przypadku SONATY (od dorobku wybitnego, za który można uzyskać 5 punktów, do braku dorobku 0 punktów), a także przyjrzą się nagrodom, które zdobyliśmy, stażom, które odbyliśmy, oraz warsztatom i kursom, w których uczestniczyliśmy. Elementy projektu podlegające ocenie Dorobek kierownika (40% oceny końcowej). Dorobek opiekuna naukowego (10% oceny końcowej). Wartość planowanych badań (30% oceny końcowej). Zasadność odbycia stażu (20% oceny końcowej). 1 Wszystkie cytaty, jeśli nie zaznaczono inaczej, pochodzą ze strony Na drugim etapie oceny doktor zostanie zaproszony na rozmowę do Narodowego Centrum Nauki, podczas której zaprezentuje projekt (od 1 do 10 punktów). W czasie rozmowy będzie trzeba odpowiedzieć na pytania i wątpliwości członków komisji (od 1 do 10 punktów). Na co można przeznaczyć otrzymane środki Przygotowując kosztorys projektu (nie podlega w tym konkursie bezpośredniej ocenie), warto pamiętać, że opiekun naukowy nie może pobierać w ramach projektu żadnego wynagrodzenia. Nie można też przeznaczyć środków zdobytych w konkursie FUGA na zakup jakiejkolwiek aparatury badawczej. Nie ma natomiast ograniczeń w zakresie wynagrodzenia dla osoby odbywającej staż ani innych kosztów ponoszonych w ramach realizacji projektu (np. koszty udziału w konferencjach, koszty materiałów). 9

10 Elementy projektu podlegające ocenie Dorobek kierownika projektu (40% oceny końcowej): jest oceniany w odniesieniu do publikacji na odpowiednich listach (JCR lub porównywalna), cytowalności i ogólnej rozpoznawalności wśród reprezentantów danej dziedziny naukowej. Na korzyść może zadziałać współpraca z najlepszymi naukowcami z całego świata czy też zaproszenia na najważniejsze konferencje w określonej dziedzinie. Przy ocenie dorobku pod uwagę zostaną również wzięte poprzednie projekty pod kierownictwem wnioskodawcy (jeśli takie istnieją). Merytoryczna wartość projektu (30% oceny końcowej): jest oceniana w odniesieniu do powtarzającej się we wszystkich konkursach NCN publikowalności wyników projektu, a także jego nowatorskiego charakteru i wkładu w reprezentowaną dyscyplinę. Kosztorys (10% oceny końcowej): recenzenci i eksperci przyjrzą się zaplanowanym kosztom i ocenią ich zasadność, kierując się zasadą efektywności kosztowej, czyli uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów. To właśnie ze względu na tę zasadę każdy koszt ponoszony w ramach projektu musi być dobrze uzasadniony w dwóch wymiarach: ze względu na konieczność poniesienia tego kosztu (np. zakupu określonej aparatury) i konieczność poniesienia kosztu tej wysokości (np. aparatury o wskazanych parametrach). Sposób powołania nowego zespołu naukowego (15% oceny końcowej): największą rolę odgrywa tu tworzenie nowych miejsc pracy (dla doktorów, doktorantów i magistrantów). Inaczej zatem niż w przypadku oceny wyboru miejsca stażu w ETIUDZIE czy FUDZE, recenzenci i eksperci będą się przyglądać w większym stopniu samemu sposobowi doboru zespołu, a w mniejszym jego kompetencjom i ich dopasowaniu do projektu. Zaangażowanie jednostki, w której będzie realizowany projekt (5% oceny końcowej): w tym punkcie recenzenci i eksperci pochylą się nad wsparciem (np. ofertą zatrudnienia czy udostępnianiem pomieszczeń), które zapewni jednostka naukowa realizująca projekt. Coś na dokładkę Dla doktorów o nieco większym doświadczeniu naukowym, którzy chcą stworzyć własny zespół badawczy i razem z nim przeprowadzić badania podstawowe, jest przeznaczony konkurs SONATA BIS. Inaczej niż w przypadku SONATY czy FUGI, o środki finansowe z SONATY BIS mogą się starać również osoby, które w tym czasie zdobyły stopień doktora habilitowanego czy nawet tytuł profesora. Doświadczony, czyli jaki Przez doktorów o nieco większym doświadczeniu naukowym należy rozumieć osoby, które zdobyły tytuł doktora nie wcześniej niż 2 lata i nie później niż 12 lat przed rokiem składania wniosku (w roku 2015 wniosek w konkursie SONATA BIS mogą więc złożyć osoby, które broniły doktorat między 2002 a 2012 rokiem). Podstawowym celem SONATY BIS jest stworzenie nowego zespołu naukowego, który jest rozumiany jako zespół złożony z osób nieposiadających stopnia naukowego doktora habilitowanego lub tytułu naukowego, w tym nowo zatrudnionych, które dotychczas nie współpracowały ze sobą jako odrębny zespół przy realizacji projektów badawczych. Na korzyść będzie zatem działało tutaj tworzenie w ramach projektu nowych miejsc pracy, w szczególności typu post-doc, a także zaproszenie do współpracy osób, których wspólna praca badawcza wniesie nową jakość do prowadzonych badań. Ograniczenia finansowe w SONACIE BIS dotyczą wydatków ponoszonych na aparaturę (ograniczenia identyczne z tymi pojawiającymi się w SONACIE). a także wysokości wynagrodzeń i możliwości zatrudnieni etatowych w ramach projektu. I tak na takie zatrudnienie dla kierownika projektu można przeznaczyć złotych rocznie (kwota brutto brutto), zaś dla osób zatrudnionych na stanowiskach typu post-doc złotych rocznie (kwota brutto brutto). Łączna czas trwania takich zatrudnieni nie może być krótszy niż 36 miesięcy ani dłuższy niż dwukrotność czasu trwania projektu. Tak więc w projekcie trwającym 4 lata możemy zatrudnić na pełen etat na przykład 10

11 8 osób na stanowiskach typu post-doc, pod warunkiem, że każda z nich będzie pracowała dla nas nie dłużej niż 12 miesięcy. Do realizacji projektu w ramach konkursu SONATA BIS możemy zatrudnić również studentów lub doktorantów przeznaczając na stypendia dla nich nie więcej niż złotych na każdy miesiąc realizacji projektu. Podobnie jak w przypadku konkursu SONATA na wynagrodzenia dodatkowe dla wykonawców można (w pewnym uproszczeniu)przeznaczyć maksymalnie 1000 złotych na każdy miesiąc realizacji projektu. SONATA BIS jest przeznaczona na realizację dłuższych projektów badawczych, a więc takich, które trwają nie krócej niż 36, 48 lub 60 miesięcy. Zarówno sposób oceny dorobku kierownika, jak i sama długość trwania projektu wskazują, że w porównaniu z SONATĄ jest to konkurs dedykowany nieco dojrzalszym i podejmujący m bardziej złożone problemy badawcze naukowcom. Victoria Kamasa 11

12 Stawiasz na uniwersalność? Poznaj OPUS i HARMONIĘ Spory dorobek naukowy, pomysł na średniej wielkości projekt badawczy, do którego realizacji potrzebna jest specjalistyczna aparatura oraz średniej wielkości zespół to idealny profil wnioskodawcy konkursu OPUS. Można w nim startować niezależnie od posiadanego stopnia czy tytułu naukowego, a także czasu, który upłynął od obrony pracy doktorskiej. Takich ograniczeń nie ma również w konkursie HARMONIA, który jest ukierunkowany na finansowanie badań realizowanych we współpracy z partnerami z zagranicznych instytucji naukowych. Dwa razy do roku w czerwcu i grudniu naukowcy, niezależnie od posiadanego stopnia czy tytułu naukowego, mogą składać wnioski w konkursie OPUS. W jego ramach można realizować projekty badawcze, w tym takie, które wymagają zakupu bądź wytworzenia aparatury badawczej. Potrzebny specjalistyczny sprzęt? Wypróbuj OPUS Jeśli naukowiec planuje średniej długości projekt badawczy trwający rok, dwa lub trzy lata, do którego realizacji niezbędny jest średniej wielkości zespół złożony z naukowców na różnych etapach kariery naukowej (doktorantów, młodych doktorów i samodzielnych pracowników naukowych), to idealnie nadaje się do tego konkurs OPUS. Na tle innych tego typu konkursów wyróżnia go brak ograniczeń związanych z etapem kariery naukowej: o finansowanie badań w jego ramach mogą się ubiegać zarówno młodzi doktorzy, jak i doświadczeni profesorowie, wszyscy bowiem są oceniani według tych samych kryteriów. Istnieje tu także możliwość przeznaczenia znacznych środków (np. w porównaniu z SONATĄ czy SONATĄ BIS) na sprzęt potrzebny do przeprowadzenia planowanych badań. Charakterystyczna dla konkursu OPUS jest możliwość przeznaczenia dużych środków na zakup aparatury. Całościowy jej koszt nie jest w ogóle ograniczony, a koszt jednostkowy nie może przekraczać zł w przypadku paneli TS i NZ oraz zł w panelach HS. Podział środków przy zakupie sprzętu W przypadku panelu NZ można teoretycznie przeznaczyć na zakup mikroskopów 2 miliony zł, nie można jednak zakupić żadnego mikroskopu, który kosztuje więcej niż zł. Ograniczenia te wynikają z opisu kosztów kwalifikowanych dla wszystkich konkursów NCN i są związane z założeniem, że droższa aparatura badawcza powinna być finansowana ze specjalnie pozyskiwanych na ten cel dotacji, a nie środków przeznaczonych w pierwszej kolejności na badania podstawowe. Druga ważna cecha tego konkursu to możliwość stworzenia dużego zespołu badawczego, także dzięki nowym zatrudnieniom etatowym typu post- -doc i stypendiom dla doktorantów. W pierwszym przypadku na pełen etat można zatrudnić maksymalnie dwóch doktorów, którzy obronili doktorat 12

13 Elementy projektu podlegające ocenie Osiągnięcia naukowe kierownika projektu (40% oceny końcowej): kryteria oceny dorobku są zbudowane w sposób preferujący raczej doświadczonych naukowców, który legitymują się znaczącymi osiągnięciami i zdobyli już uznanie w swojej dziedzinie. Aby uzyskać tutaj najwyższą notę, trzeba wykazać się m.in. współpracą z najlepszymi naukowcami, publikacjami na liście JCR (lub porównywalnej) czy wysoką cytowalnością prac. Wyniki konkursów pokazują jednak, że nie dyskwalifikuje to zupełnie osób niebędących samodzielnymi pracownikami nauki w wielu panelach wśród laureatów znajdują się nie tylko profesorowie i doktorzy habilitowani, lecz także doktorzy. Podobnie jak w pozostałych konkursach, przy ocenie dorobku zostaną wzięte pod uwagę wyniki wcześniejszych projektów badawczych (jeśli takie były). Poziom naukowy badań (40% oceny końcowej): jest oceniany jak we wszystkich projektach przez odniesienie do publikowalności wyników. Mimo że kryterium to (i przypisane mu oceny) nie różni się w swoim opisie od tych stosowanych w PRELUDIUM czy SONACIE, należy jednak pamiętać, że projekt jest oceniany na tle innych projektów złożonych w tym samym panelu. A zatem to poziom pozostałych projektów wyznacza pośrednio normy, w odniesieniu do których jest przeprowadzana ocena. Charakter projektu (nowatorski lub nie) oraz jego wpływ na rozwój dyscypliny naukowej duży, umiarkowany, brak (15% oceny końcowej). Możliwość wykonania projektu (5% oceny końcowej): składa się na nią m.in. ocena doboru zespołu, zaplecza badawczego jednostki, w której jest realizowany, a także zasadności planowanych kosztów. nie wcześniej niż 7 lat przed rokiem zatrudnienia w projekcie. W przypadku stypendiów dla doktorantów ograniczenie dotyczy nie liczby tych stypendiów, ale środków, które można na nie przeznaczyć jest to 6000 zł na każdy miesiąc realizacji projektu (zatem w projekcie trwającym 36 miesięcy na stypendia można przeznaczyć łącznie zł). Podział środków przy tworzeniu zespołu Do zespołu można zaprosić osoby już zatrudnione na uczelni, finansując ich zatrudnienie z puli wynagrodzeń dodatkowych, która (w pewnym uproszczeniu, dla dwóch lub więcej wykonawców) nie może przekroczyć 2000 zł na każdy miesiąc realizacji projektu. Na przykład jeśli projekt trwa 36 miesięcy i jest planowane zatrudnienie w nim trzech osób z puli wynagrodzeń dodatkowych, to na sfinansowanie ich pensji można przeznaczyć maksymalnie zł. Przedstawione tu warunki finansowe pośrednio wskazują, że w projekcie OPUS możliwe jest stworzenie zespołu składającego się z 6 7 osób łącznie z kierownikiem. Podsumowując, konkurs OPUS jest przeznaczony dla naukowców legitymujących się sporym dorobkiem, którzy chcą zrealizować średniej wielkości projekty badawcze (ograniczenia czasowe), do których realizacji potrzebna jest specjalistyczna aparatura (niewielkie ograniczenia dotyczące jej kosztów) oraz średniej wielkości zespół (ograniczenia dotyczące wynagrodzeń). Jest to oczywiście typ idealny wnioskodawcy. Nie oznacza to, że projekty realizowane przez młodszych badaczy, niewymagające zaawansowanej aparatury czy realizowane w dużych zespołach, nie mają szans na finansowanie. We wrześniu po HARMONIĘ Badania realizowane w bezpośredniej współpracy z partnerami z zagranicznych instytucji naukowych lub przy wykorzystaniu wielkich międzynarodowych urządzeń badawczych to istota programu HARMONIA. W konkursie tym można startować we wrześniu. Badania te powinny trwać od roku do trzech lat, zaś ich całościowy koszt nie może przekraczać złotych na każdy rok realizacji projektu (dane dla konkursu z 2015 roku). Przygotowując projekt w konkursie HARMONIA, należy wykazać się nie tylko dobrze postawionym celem badawczym i precyzyjnym zaplanowaniem badań, lecz także umiejętnością doboru partnera zagranicznego o znaczącym dorobku, którego udział w projekcie jest niezbędny do jego pełnej realizacji. W ramach projektów finansowanych z tego konkursu nie może być, niestety, finansowany zakup 13

14 Elementy projektu podlegające ocenie Dorobek naukowy kierownika projektu, do którego oceny stosuje się te same kryteria, co w przypadku SO- NATY BIS czy OPUSA (20% oceny końcowej). Osiągnięcia naukowe wiodącego partnera z zagranicznej instytucji (20% oceny końcowej): w przypadku, gdy projekt jest realizowany w bezpośredniej współpracy z naukowcem z zagranicy, jego dorobek podlega ocenie, a stosuje się do niej kryteria identyczne z tymi, według których został oceniony dorobek kierownika. Natomiast w przypadku, gdy projekt ma być realizowany przez polski zespół na wielkich międzynarodowych urządzeniach badawczych, ocenia się dokonania tego zespołu (i tu również przez odniesienie do publikacji i ich cytowalności). Jeśli taki polski zespół dopiero rozpoczyna ze sobą współpracę, to przenosi się w to miejsce ocenę dorobku kierownika. Merytoryczna strona projektu (30% oceny końcowej): ponownie w odniesieniu do publikowalności potencjalnych wyników projektu, jego nowatorskiego charakteru i wpływu na rozwój dyscypliny naukowej. Kosztorys (10% oceny końcowej): przyglądając się kosztorysowi, eksperci i recenzenci ocenią zasadność proponowanych kosztów, kierując się (podobnie jak we wszystkich pozostałych projektach) zasadą efektywności kosztowej, czyli uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów. Możliwość wykonania projektu (10% oceny końcowej): pod uwagę brane są kompetencje kierownika projektu i zaplecze badawcze, którym dysponuje wnioskodawca. Znaczenie współpracy międzynarodowej (10% oceny końcowej): najwyżej przez ekspertów i recenzentów zostanie oceniona taka współpraca, która jest niezbędna dla realizacji celów badawczych projektu. Warto więc zwrócić uwagę na takie zaplanowanie, ale także zaprezentowanie w opisie projektu tej współpracy, by przekonać recenzentów i ekspertów o jej konieczności. ani wytworzenie aparatury. Nie można także sfinansować wynagrodzeń dla partnera zagranicznego, wykonawców zagranicznych czy zadań badawczych wykonywanych przez zagraniczną jednostkę naukową. Nie można także finansować zatrudnieni etatowych dla wykonawców projektu (w tym kierownika) ani stypendiów dla doktorantów czy studentów. Kierownik projektu ma do dyspozycji wyłącznie budżet wysokości zł na każdy miesiąc realizacji projektu na wynagrodzenia dodatkowe. Taka budowa konkursu sugeruje, że aby odnieść sukces w HARMONII, trzeba mieć nie tylko ciekawy pomysł na badania, lecz także wybrać do nich dobrego partnera zagranicznego. Victoria Kamasa 14

15 Odkryć nieodkryte, czyli coś dla doświadczonych naukowców MAESTRO I SYMFONIA to konkursy grantowe oferowane przez NCN skierowane do doświadczonych naukowców o pokaźnym dorobku, ale i odwadze. Środki otrzymane w ich ramach powinny przyczynić się do tworzenia nowych wartości i otwierania nowych perspektyw w nauce. To idealne rozwiązanie dla naukowców niebojących się ryzykownych badań o pionierskim charakterze. Dla osób z pokaźnym dorobkiem i doświadczeniem naukowym NCN oferuje konkursy MAES- TRO i SYMFONIA. Warto zaznaczyć, że nie musi to być koniecznie związane z odpowiednim tytułem bądź stopniem naukowym. Potwierdzeniem może być tu obecność dwóch doktorów na liście laureatów SYMFONII z 2013 roku. Nowe perspektywy Konkurs SYMFONIA jest skierowany do osób stawiających pytania badawcze, które przekraczają tradycyjne podziały między dziedzinami, a także przyczyniają się do tworzenia nowych wartości i otwierania nowych perspektyw w nauce. Muszą one obejmować przynajmniej dwa z trzech głównych obszarów wyróżnianych przez NCN (np. nauki ścisłe i techniczne oraz nauki o życiu lub nauki humanistyczne i społeczne oraz nauki ścisłe i techniczne). Interdyscyplinarność projektów Wyniki badań realizowanych w konkursie SYMFONIA powinny się przyczyniać do rozwoju wszystkich bądź przynajmniej kilku obszarów badawczych, które obejmuje projekt. Za przykład niech posłuży tu projekt prof. dr. hab. Mareka Figlerowicza z Instytutu Chemii Bio- organicznej PAN, który zdecydował się poszerzyć naszą wiedzę dotyczącą dynastii Piastów (historia, HS) z wykorzystaniem technik badania kopalnego DNA (genetyka, NZ). Projekt ten nie tylko dostarcza nowej i niezwykle istotnej z punktu widzenia historyków wiedzy na temat początków państwa polskiego, lecz także przyczynia się do rozwoju nowych strategii analizy kopalnego DNA czy stworzenia interdyscyplinarnej bazy danych, która może być wykorzystywana do testowania hipotez z zakresu genetyki, antropologii czy archeologii. Najważniejsze cechy projektów Projekty finansowane w konkursie SYMFO- NIA są: długie (trwają trzy, cztery lub pięć lat), drogie (o kosztach wynoszących przynajmniej 2 miliony zł, z możliwością finansowania aparatury ograniczoną jedynie przez ogólne założenia przyjmowane w NCN) oraz realizowane przez duże zespoły, a właściwie zespoły zespołów: projekt może być realizowany przez maksymalnie cztery grupy badawcze, z których każda ma swojego kierownika, a jej wielkość nie jest w żaden sposób ograniczona. Dodatkowo można także w projekcie zatrudnić dowolną liczbę wykonawców niezwiązanych 15

16 z żadną z grup badawczych. W tworzeniu zespołów należy uwzględnić również stworzenie nowych miejsc pracy (minimum dwa pełnoetatowe zatrudnienia typu post-doc) oraz zaangażowanie doktorantów (minimum cztery miejsca dla doktorantów ze stypendiami). Ponadto na drugim etapie oceny wniosku kierownik projektu zostanie zaproszony na rozmowę do NCN (stanowi ona uzupełnienie do przeprowadzanych na tym etapie ocen recenzentów zewnętrznych), podczas której zaprezentuje projekt (1 10 punktów) i odpowie na pytania komisji (1 10 punktów). Bez rozróżniania dyscyplin SYMFONIA na tle innych konkursów NCN wyróżnia się jeszcze na dwa sposoby. Jest to jedyny konkurs, który nie jest rozstrzygany w ramach podziału na panele ani nawet na główne grupy dyscyplin. Istnieje jedna lista zwycięzców wyłonionych przez porównanie wszystkich złożonych projektów. Jest to też jedyny konkurs, w którym ostateczna suma finansowania jest negocjowana z kierownikiem projektu i jest zwykle nieco niższa niż ta opisana we wniosku konkursowym. Coś dla mistrzów Zostać pionierem. Dokonać odkrycia naukowego. Wykroczyć poza dotychczasowy stan wiedzy. Wnieść ważny wkład w rozwój nauki. Zostać mistrzem. Innymi słowy, zrealizować badania w konkursie MAESTRO, który jest przeznaczony na realizację właśnie takich, bardzo ambitnych celów badawczych. Cechy wnioskodawcy Dlatego też o kierowanie takim grantem mogą się ubiegać jedynie najwybitniejsi przedstawiciele środowiska naukowego. Najwybitniejsi, czyli tacy, którzy w ciągu ostatnich 10 lat z sukcesem kierowali realizacją przynajmniej dwóch projektów badawczych, a także opublikowali przynajmniej 5 artykułów w renomowanych czasopismach naukowych. Kandydat na kierownika powinien się również wykazać wystąpieniami na uznanych konferencjach naukowych i uczestnictwem w komitetach naukowych takich konferencji, zdobyciem międzynarodowej nagrody lub wyróżnienia, członkostwem w uznanych stowarzyszeniach i organizacjach naukowych czy publikacją monografii. Podobnie jak w przypadku SYMFONII, ambitne cele wymagają odpowiednich warunków. W konkursie MAESTRO możemy więc realizować projekty długie (trwające trzy, cztery lub pięć lat), bogate w aparaturę (jedyne ograniczenia związane ponownie z ogólnymi wytycznymi NCN) i wreszcie prowadzone w dużych zespołach (warunkiem rozpatrywania wniosku jest stworzenie co najmniej jednego miejsca pracy typu post-doc). Elementy projektu podlegające ocenie Dorobek kierownika projektu (30% oceny końcowej): zastosowane tu zostaną te same kryteria, których używa się w ocenie kierowników konkursów OPUS czy SONATA BIS. Dorobek kierowników zespołów naukowych (20% oceny końcowej): jest oceniany w ten sam sposób, co w przypadku kierownika projektu. Ocenie mogą zostać tu poddane maksymalnie trzy osoby. Poziom naukowy projektu (30% ocen końcowej): jest mierzony ze względu na zakładaną publikowalności wyników. Nowatorskość i międzydziedzinowość projektu (10% oceny końcowej). Możliwości wykonania projektu (10% oceny końcowej): z uwzględnieniem doboru partnerów, kompetencji kierownika i partnerów projektu, zaplecza badawczego oraz kosztorysu. W przypadku pierwszego z kryteriów szczególną rolę odgrywa uzupełnianie się kompetencji planowanych partnerów, które gwarantuje wysoką jakość osiąganych wyników. Uzupełnianie to powinno być widoczne nie tylko w prezentowanym dorobku, lecz także w opisie wniosku. 16

17 Zasadnicza rola kierownika projektu, jego doświadczenia i dojrzałości naukowej jest wyraźnie widoczna w sposobie oceny wniosku, w którym obejmuje ona aż 50% (najwięcej wśród wszystkich konkursów NCN) oceny końcowej. Oprócz jakości publikacji i ich cytowalności, poprzednich projektów oraz współpracy międzynarodowej, przy ocenie dorobku pod uwagę zostanie również wzięty udział w ocenie projektów międzynarodowych, zaproszenia do najlepszych ośrodków i na najważniejsze konferencje, a także ogólna pozycja w danej dziedzinie. Kryteria oceny Poza dorobkiem kierownika przy ocenie projektu pod uwagę zostaną również wzięte: poziom naukowy proponowanych badań (30% oceny końcowej): jest oceniany przez odniesienie do publikowalności wyników, a także wpływu na rozwój dyscypliny naukowej. Charakterystyczne dla konkursu MAESTRO jest rozróżnienie projektów na pionierskie i nowatorskie, przy czym to właśnie pionierski charakter projektu jest szczególnie wysoko oceniany, potencjalne zaś odkrycie naukowe, którym mogą zakończyć się proponowane przez nas badania naukowe, stanowi istotny element oceny ekspertów i recenzentów. Kosztorys (10% oceny końcowej): jest oceniany analogicznie do pozostałych konkursów jako uzasadniony bądź nie. Możliwości wykonania projektu (10% oceny końcowej): składają się na nie doświadczenie kierownika, dobór zespołu badawczego oraz zaplecze zapewniane przez jednostkę, w której projekt będzie realizowany. Ograniczenia finansowe w konkursie MA- ESTRO dotyczą wysokości wynagrodzeń i możliwości zatrudnieni etatowych w ramach projektu. I tak na takie zatrudnienie dla kierownika projektu można przeznaczyć złotych rocznie (kwota brutto brutto), zaś dla osób zatrudnionych na stanowiskach typu post-doc złotych rocznie (kwota brutto brutto). Łączna czas trwania takich zatrudnieni nie może być krótszy niż 36 miesięcy ani dłuższy niż dwukrotność czasu trwania projektu. Tak więc w projekcie trwającym 5 lat możemy zatrudnić na pełen etat na przykład 6 osób na stanowiskach typu post-doc, pod warunkiem, że każda z nich będzie pracowała dla nas nie dłużej niż 18 miesięcy. Do realizacji projektu w ramach konkursu MAESTRO można zatrudnić również studentów lub doktorantów przeznaczając na stypendia dla nich nie więcej niż zł na każdy miesiąc realizacji projektu. Podobnie jak w przypadku konkursu SONATA BIS na wynagrodzenia dodatkowe dla wykonawców można (w pewnym uproszczeniu) przeznaczyć maksymalnie 1000 złotych na każdy miesiąc realizacji projektu. Sukces w konkursie MAESTRO może zatem zapewnić przede wszystkim wybitny na tle danej dziedziny dorobek naukowy świadczący o uznanej pozycji, a także pośrednio gwarantujący dobrą realizację ryzykownych przecież ze swej natury badań o pionierskim charakterze. Kolejnym kluczem do sukcesu jest potencjał odkrycia naukowego, wyraźne i odważne wykraczanie poza dotychczasowy stan wiedzy. To właśnie o takim charakterze projektu należy przekonać ekspertów i recenzentów w naszym opisie wniosku. Victoria Kamasa 17