Karol Dąbrowski, Public Administration & Local Government Research Network. Urzędy skarbowe w Polsce Podstawy normatywne funkcjonowania

Transkrypt

1 Karol Dąbrosk, Urzędy skarboe Polsce Podstay normatyne funkcjonoana, Rocznk Samorządoy 2013, tom 2, ISSN: , ss Karol Dąbrosk, Publc Admnstraton & Local Government Research Netork Urzędy skarboe Polsce Podstay normatyne funkcjonoana Tax offces n Poland n The normatve frameork of functonng tekst przysłany do redakcj 28 paźdzernka 2013 roku, zrecenzoany lutego 2014 roku, zaakceptoany do druku 1 marca 2014 roku Streszczene Ustaa o urzędze Mnstra Fnansó oraz urzędach zbach skarboych z 1982 roku przyrócła polskej admnstracj skarboej urzędy zby skarboe. Weszła życa 1 styczna 1983 roku, a 1994 roku doczekała sę tekstu jednoltego. Moc oboązującą utracła 1 styczna 1997 roku, gdy eszła życe aktualna ustaa z 1996 roku. Przyrócony 1982 roku model admnstracj skarboej, którym stneją urzędy skarboe na szczeblu lokalnym zby skarboe na pozome regonalnym, dobrze spradzł sę polskej kulturze admnstracyjnej. Wele negatynych zjask polskej skarboośc ynka z podporządkoana admnstracj skarboej poltycznemu ośrodko, czyl Mnsterstu Fnansó. Dopero storzene nezależnego od rządu ponu admnstracj skarboej, która będze odpoedzalna za ścągane podatkó bezpośredno dla Narodoego Banku Polskego, z pomnęcem rządu, może pozolć na uspranene poltyk podatkoej państa z korzyścą dla obyatel. Dlatego też autor yraźne krytyczne odnos sę do projektó deprecjonoana rol urzędó skarboych systeme polskej skarboośc. Słoa kluczoe: admnstracja skarboa, urząd skarboy 32

2 Karol Dąbrosk Summary The Act on the Offce of the Mnster of Fnance, Tax Offces and Tax Chambers of 1982 restored tax offces and tax chambers n the Polsh tax admnstraton. It entered nto force on 1 January 1983, and as publshed as a consoldated text n The Act became null and vod on 1 January 1997, hen the current La of 1996 came nto force. The model of tax admnstraton restored n 1982, th tax offces at the local level and tax chambers at the regonal level, has orked ell n the Polsh admnstraton culture. Many negatve phenomena n the Polsh fscal system result from the fact that tax admnstraton s subordnate to the poltcal centre, that s the Mnstry of Fnance. Establshment of the tax admnstraton sector ndependent of the government and responsble for collectng taxes drectly for the Natonal Bank of Poland, omttng the government, ould support the effcent fscal polcy of the state to the beneft of ctzens. Therefore, the author crtcally refers to projects dsregardng the role of tax offces n the Polsh fscal system. Key ords: tax admnstraton, tax offce 1. Wstęp Obecne oboązująca ustaa o urzędach zbach skarboych została uchalona 21 czerca 1996 roku1. Posada tekst jednolty z 2004 roku2, który został do dna 1 paźdzernka 2013 roku zmenony czterokrotne: 2004, 2005, roku3. Przed 1996 rokem oboązyała ustaa z dna 29 grudna 1982 roku o urzędze Mnstra Fnansó oraz urzędach zbach skarboych, która eszła życa 1 styczna 1983 roku 4. W 1994 roku doczekała sę tekstu jednoltego; został ogłoszony 12 paźdzernka 1994 roku a szedł życe 25 paźdzernka5. Ustaa z 1982 roku utracła moc oboązującą 1 styczna 1997 roku, gdy eszła życe spomnana ustaa z 1996 roku. 2. Noelzacje akty ykonacze W latach dokonano klkunastu noelzacj ustay z 1982 roku. Zmany proadzono następującym ustaam: - ustaą z dna 14 marca 1985 r. o podatkach opłatach lokalnych6, 33

3 Urzędy skarboe Polsce ustaą z dna 28 styczna 1987 r. o przecdzałanu praktykom monopolstycznym gospodarce narodoej7, - ustaą z dna 23 paźdzernka 1987 r. o zmanach zakrese dzałana nektórych naczelnych centralnych organó admnstracj państoej8, - ustaą z dna 26 maja 1988 r. o zmane ustay o cenach9, - ustaą z dna 16 czerca 1988 r. o zmane nektórych usta regulujących zasady funkcjonoana terenoych organó ładzy admnstracj państoe10, - ustaą z dna 24 lutego 1990 r. o przecdzałanu praktykom monopolstycznym11, - ustaą z dna 26 rześna 1991 r. o zmane ustay o urzędze Mnstra Fnansó oraz urzędach zbach skarboych oraz ustay Prao budżetoe, 12 - ustaą z dna 28 rześna 1991 r. o kontrol skarboej13, - ustaą z dna 29 lpca 1992 r. o grach losoych zakładach zajemnych14, - ustaą z dna 6 marca 1993 r. o zmane nektórych usta regulujących zasady opodatkoana oraz nektórych nnych usta15, - ustaą z dna 16 grudna 1993 r. o zmane nektórych usta regulujących zasady opodatkoana nektórych nnych usta16. - ustaą z dna 13 paźdzernka 1995 roku o zasadach edencj dentyfkacj podatnkó płatnkó. 17 Ostatn ze skazanych aktó pranych pojał sę po uchalenu tekstu jednoltego ustay z 1982 roku stanoł jego jedyną noelzację przed proadzenem ustay z 1996 roku. Do ustay z 1982 roku ydano około dadześca rozporządzeń ykonaczych. Głóne dotyczyły one terytoralnego zasęgu dzałana, sedzb urzędó skarboych zb skarboych, a ponadto statutu Mnstersta Fnansó. Łączne Mnster Fnansó ydał trzy rozporządzena dotyczące zasęgu dzałana sedzb urzędó, zb skarboych. Perotne rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 31 grudna 1982 r. sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych18 było zmenane latach: 1984, W 1986 roku zostało zastąpone noym rozporządzenem z dna 21 serpna 1986 roku sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych 34

4 Karol Dąbrosk zb skarboych. Te ulegało zmanom latach 1987, 1988 oraz W 1991 roku zostało zastąpone kolejnym (trzecm ostatnm za rządó ustay z 1982 roku) rozporządzenem o takej samej naze22. Persza noelzacja tego rozporządzena mała mejsce pół roku po jego ydanu23. Następne ukazały sę latach: 1992, 1993 (dukrotne), 1994 (dukrotne), roku24. Do statutu Mnstersta Fnansó odnosły sę cztery rozporządzena z lat Perotnym było rozporządzene Rady Mnstró z dna 15 czerca 1993 r. sprae nadana statutu Mnsterstu Fnansó25. Do nego, latach , coroczne ydaano rozporządzena zmenające26. Pozostałe rozporządzena ykonacze do ustay z 1982 roku dotyczyły kontrol fnansoej. Było to rozporządzene Rady Mnstró z dna 30 grudna 1982 r. sprae szczegółoego zakresu dzałana Mnstra Fnansó oraz upraneń Mnstra Fnansó podległych mu organó zakrese kontrol fnansoej, raz z noelzacją z 1985 roku tekstem jednoltym z 1986 roku27. Obok nego ydano także 30 grudna 1982 roku rozporządzene Rady Mnstró sprae przeproadzana kontrol fnansoej oraz oboązkó kontroloanych jednostek Ustaa z dna 29 grudna 1982 roku o urzędze Mnstra Fnansó zbach skarboych Ustaa z 1982 roku była przełomoa dla organzacj polskego aparatu skarboego okrese PRL29. W strukturach państoej admnstracj nezespolonej przyrócono boem urzędy zby skarboe na zór przedojennej Polsk. Przekształcono okręgoe zarządy dochodó państa kontrol fnansoej urzędy zby skarboe. Należy ęc yjaśnć, ż urzędy zby skarboe reaktyoane po II ojne śatoej funkcjonoały do roku 1950, gdy zadana zb skarboych przejęły ydzały fnansoe prezydó ojeódzkch rad narodoych, zaś zadana urzędó skarboych ydzały fnansoe prezydó poatoych mejskch rad narodoych (ścślej mejskch rad narodoych mast stanoących poaty mejske)30. Okręgoe zarządy dochodó państa kontrol fnansoej 35

5 Urzędy skarboe Polsce storzono 1975 roku, proadzając dustopnoy podzał terytoralny państa31. W ustae z 1982 roku można ydzelć trzy częśc. Część persza odnosła sę do statusu Mnstra Fnansó; druga urzędó zb skarboych; trzeca przepsó końcoych (odsyłających, zmenających, przejścoych, uchylających poprzedne unormoana td.). Łączne składało sę na ne 18 artykułó. Zgodne z artykułem perszym ustay z 1982 roku Mnster Fnansó stał sę naczelnym organem admnstracj państoej. Co ęcej, sformułoano defncję legalną Mnstra Fnansó, której ne zaerały na przykład ustay z 7 marca 1950 roku o przekształcenu urzędu Mnstra Skarbu urząd Mnstra Fnansó32 oraz ustaa z dna 2 lpca 1949 roku o zakrese dzałana Mnstra Skarbu33. Zgodne z ną Mnster Fnansó był naczelnym organem admnstracj państoej kerującym spraam fnansoym gospodark narodoej oraz oddzałującym na jej funkcjonoane rozój, stosone do potrzeb społecznych gospodarczych, zgodne z poltyką Państa (art. 1). Przemana statusu Mnstra Fnansó mała se źródła projektoanej drażanej reforme gospodarczej lat osemdzesątych, która jednak ne uchronła gospodark socjalstycznej od upadku. Poza tym ócześne oboązujące regulacje oparte o ustaę z 1950 roku były uażane za zdezaktualzoane mało nooczesne 34. Zmenła sę też sytuacja Mnstra, który przestał być jedynym organem zarządzającym fnansam publcznym państe. Zgodne z koncepcją Cezarego Koskoskego Mnster Fnansó mał być ncjatorem projektodacą założeń poltyk fnansoej państa; koordynatorem dzałalnośc legslacyjnej dzedzne fnansó; keronkem koordynatorem dzałalnośc planstycznej; ykonacą zadań fnansoych określonych planem oraz organzatorem admnstracj fnansoej; jak róneż organzatorem koordynatorem kontrol fnansoej35. Łato ęc można porónać postulaty jednego z najbardzej znanych polskch badaczy praa fnansoego podatkoego do przepsó ustay. Nżej będze moa o tym, ż Mnster Fnansó ykonyał funkcje keroncze stosunku do aparatu podatkoego; koordynacyjne sferach ymagających spółdzałana 36

6 Karol Dąbrosk z nnym nstytucjam publcznym, a ncjujące, gdy chodzło o ypracoyane określonych poltyk szczegółoych państa. Artykuł drug określał zakres dzałana Mnstra Fnansó, tym opracoyane budżetu blansu fnansoego Państa, założeń poltyk fnansoej planoana systemu podatkoego, fnansoego zasad rachunkoośc systemó fnansoych, państoych jednostek organzacyjnych ( penej merze) jednostek gospodark uspołecznonej, opracoyane koordynoane poltyk dezoej, kredytoej płatnczej obrotach z zagrancą, nadzoroane begłych ksęgoych, zakładó proadzących gry losoe totalzatoró, jak róneż obsługa długu państoego analzoane sytuacj fnansoej Państa. Wedle artykułu trzecego Mnster Fnansó spółdzałał przy opracoyanu narzędz ekonomcznych szczególne spraach poltyk nestycyjnej, ubezpeczeń społecznych, poltyk celnej, cen marż, oraz statystyk fnansoej. Do narzędz ekonomcznych zalcza sę mędzy nnym podatk opłaty ( tym rodzaje podatkó, stopy ulg podatkoe), ceny (maksymalne, mnmalne, urzędoe tp.), kredyty, kursy alut, narzuty płacoe, stak (np. taryfoe)36. Ponadto Mnster mał spółdzałać z Narodoym Bankem Polskm przygotoyanu założeń poltyk penężno-kredytoej (art. 3 ust. 2). Reprezentoał Skarb Państa, ale zakrese gospodaroana menem ogólnonarodoym, o le reprezentacja ne została poerzona nnej państoej jednostce organzacyjnej, na przykład nnemu mnstro (art. 4). Poza tym emtoał bony oblgacje skarboe (art. 6). Pozycję uścślał artykuł Mnstra pąty, Fnansó zgodne z systeme którym admnstracj realzoał on skarboej upranena naczelnego organu admnstracj państoej stosunku do terenoych organó admnstracj państoej spraach fnansoych. Tym sposobem sytuoał sę jako organ yższego stopna. O upranenu Mnstra do kontrol podatkoej dezoej jednostek gospodark uspołecznonej, neuspołecznonej osób fzycznych mół artykuł sódmy. W artykule ósmym przedzano, ż Mnster ykonuje róneż kontrolę fnansoą jednostek gospodark uspołecznonej, ale z yjątkem jednostek MON MSW (art. 8 ust. 1). Kontrola fnansoa obejmoała 37

7 Urzędy skarboe Polsce przestrzegane środkam dyscyplny fnansoym, fnansoej, pradłoość gospodaroana rzetelność proadzena rachunkoośc spraozdaczośc (art. 8 ust. 2). Artykuł ten zamykał perszą część ustay. Kolejne przepsy dotyczyły urzędó zb skarboych. Istotny był artykuł 9 ust. 1: Torzy sę urzędy skarboe zby skarboe jako organy admnstracj państoej podległe Mnstro Fnansó. Ustęp drug tego artykułu przedyał, ż na czele urzędu sto naczelnk, a zby skarboej dyrektor. Zgodne z ustępem trzecm Mnster Fnansó manoał dyrektoró zb skarboych naczelnkó urzędó skarboych, ale tych ostatnch na nosek dyrektoró zb skarboych. O le upranena Mnstra Fnansó zostały rozdzelone różnych, następujących po sobe artykułach, o tyle zakres dzałana urzędó skarboych zb skarboych ujęto jednym, yżej spomnanym artykule dzeątym. Należy pamętać, ż tamtym okrese ne móono o zakrese dzałana naczelnka urzędu skarboego, ale o zakrese dzałana urzędu skarboego. Doprecyzoane sytuacj naczelnkó dyrektoró, jako organó admnstracj publcznej nastąpło boem 2003 roku na mocy przepsó ustay z dna 27 czerca 2003 roku o utorzenu Wojeódzkch Kolegó Skarboych oraz o zmane nektórych usta regulujących zadana kompetencje organó oraz organzację jednostek organzacyjnych podległych mnstro łaścemu do spra fnansó publcznych37. Zgodne z artykułem 9 ust. 4 urzędom skarboym poerzono uproszczenu ustalane pobór podatkó, opłat od podatnkó (z yjątkem rolnkó oraz podatkó opłat terenoych), przyjmoane zgłoszeń o postanu oboązku podatkoego (od jednostek gospodark uspołecznonej), ykonyane kontrol skarboej, proadzene dochodzeń spraach karno-skarboych orzeczncto tych spraach I nstancj, jak też ykonyane egzekucj admnstracyjnej kar majątkoych przedzanych przepsam praa karnego. Izby skarboe mały natomast szczególnośc nadzoroać urzędy skarboe, dysponoać dotacjam dla jednostek gospodark uspołecznonej, eryfkoać spraozdana fnansoe przedsęborst państoych państoych jednostek organzacyjnych, ykonyać orzeczncto 38

8 Karol Dąbrosk spraach drugej nstancj, proadzć kontrole podatkoe, dezoe fnansoe oraz dochodzena spraach karno-skarboych. Jak psał Ryszard Mastalsk: praktyczne całość postępoana podatkoego, poza ymarem poborem zoboązań penężnych od rolnkó oraz podatkó opłat terenoych, została skoncentroana urzędach zbach skarboych 38. W ustępe szóstym doprecyzoano zarazem, że zba skarboa jest organem yższego stopna stosunku do urzędu skarboego. Terytoralny zasęg sedzby urzędó, zb skarboych określał Mnster Fnansó (art. 9 ust. 7 pkt 1), tym mał określć łaścość zb skarboych spraach kontrol fnansoej dezoej, jeśl obejmoały obszar dzałana nnych zb skarboych (art. 9 ust. 7 pkt 2). Podług ustępu ósmego (który zasadze mógłby być Mnstro osobnym Fnansó artykułem) oraz zby łaścym skarboe mejscoo mały przedkładać ojeódzkm radom narodoym spraozdana z dzałalnośc. Należy tym mejscu dodać, ż systeme organó skarboych ystępoały trzy rodzaje urzędó skarboych oraz odmenne ukształtoano zadana ybranych zb skarboych. Kazmerz Szczepańsk psał, ż, urzędy skarboe podzelono na: 1) urzędy skarboe ykonujące yłączne zadana obec jednostek gospodark uspołecznonej; 2) łaśce dla jednostek gospodark uspołecznonej, neuspołecznonej ludnośc oraz 3) obsługujące yłączne jednostk gospodark neuspołecznonej ludność. Częśc spośród stnejących zb skarboych poerzono zaś kontrolę fnansoą dezoą39. Właścość organó podatkoych reguloało rozporządzene ykonacze z dna 31 grudna 1982 roku 40. Wspomnany autor dodaał, ż organzację sec urzędó skarboych oparto na następujących kryterach: zadanoych określających lczbę podatnkó; spranoścoych dotyczących storzena arunkó dla racjonalnej organzacj pracy; oszczędnoścoych umożlających mnmalzację lczby urzędó skarboych lośc zaangażoanych etató 41. Na margnese arto spomneć o tezach Jerzego Harasmocza, który 1977 roku mół trakce Dn Pranczych Polsko-Czechosłoackch o zależnoścach mędzy podzałem terytoralnym a systemem nstytucj fnansoych państa42. Jego argumenty o stnenu 39

9 Urzędy skarboe Polsce odrotne proporcjonalnego zązku mędzy efektynym podzałem ydatkó dochodó mędzy budżety jednostek lokalnych a lczbą tych szczebl, kontekśce torzena zaróno sec urzędó zb skarboych, jak też jednostek podzału terytoralnego państa, zachoały są aktualność mmo upłyu elu lat zmany ustroju. Sednem jego teor było sterdzene, ż m mnej szczebl, tym spranej dzałają zasady podzału 43. Upranena kontrolno-nadzorcze urzędó zb skarboych stosunku do jednostek gospodark uspołecznonej zmacnał artykuł 10, zgodne z którym urzędy zby mały prao żądać dokumentó nezbędnych do kontrol pradłoośc rozlczeń ze Skarbem Państa ( ustae z budżetem ). Przeps ten był ostatnm tyczącym sę urzędó zb skarboych. Po nm następoały przepsy końcoe. Sumaryczne rzecz ujmując, artykuły przyznaały Radze Mnstró kompetencję do określena przepsach ykonaczych zakresu dzałana Mnstra Fnansó, sposobó proadzena kontrol fnansoej oraz statutu Mnstersta Fnansó. Artykuł 13 zaerał przepsy zmenające nne ustay, tym Kodeks postępoana admnstracyjnego ustaę o postępoanu egzekucyjnym admnstracj. Zmany te były konsekencją przyznana urzędom skarboym upraneń zakrese egzekucj admnstracyjnej. Zgodne z przepsam przejścoym (art ) praconcy okręgoych zarządó dochodó państa kontrol fnansoej staal sę praconkam zb skarboych lub urzędó skarboych (art. 14); a nadzór nad przedsęborstam państoym ytarzającym znak penężne przechodzł z Mnstra Fnansó na Narodoy Bank Polsk (art. 15). Artykuł 16 był typoym przepsem objaśnającym, że lekroć odrębnych przepsach jest moa o okręgoych zarządach dochodó państa kontrol fnansoej, rozume sę przez to odpoedno urzędy zby skarboe. Artykuł 17 uchylał część przepsó dekretu z dna 10 lstopada 1945 r. o utorzenu przedsęborsta państoego: Państoa Wytórna Paperó Wartoścoych44 (ust. 1), a następne uchylał całośc ymenaną yżej ustaę z dna 7 marca 1950 r. o przekształcenu urzędu Mnstra Skarbu urząd Mnstra Fnansó45. W ostatnm przepse ustay z 1982 roku artykule 18 ustalono datę jej ejśca życe na 1 styczna 1983 roku. 40

10 Karol Dąbrosk 4. Postanoena usta noelzujących Gdy uchalono ustaę o podatkach opłatach lokalnych z 14 marca 1985 r.46, to zastąpono podatk opłaty terenoe łaśne podatkam opłatam lokalnym: podatkem od neruchomośc, drogoym, od posadana psa, opłatą targoą, mejscoą admnstracyjną (art. 1). Wóczas też artykułem 21 ustay o podatkach opłatach lokalnych zmenono artykuł 9 ustay z 1982 r. uścślając, ż do zadań urzędó skarboych ne należało ustalane pobór podatkó, opłat lokalnych. Produktem tymczasoej zmany praa przełomu socjalzmu kaptalzmu była ustaa z dna 28 styczna 1987 r. o przecdzałanu praktykom monopolstycznym gospodarce narodoej47. W sposób typoy dla nflacyjnego torzena praa, które odzercedla raczej poltyczne deklaracje ustaodacy, uderzające praktyce szarego obyatela, nż realne pradłoo oddzałuje na obrót prany, proadzała ona dodatkoy artykuł 5a do ustay z 1982 roku o treśc: Mnster Fnansó ykonuje zadana określone przepsach ustay o przecdzałanu praktykom monopolstycznym gospodarce narodoej. Szybko utracł on rację bytu, gdyż ustaa o przecdzałanu praktykom monopolstycznym gospodarce narodoej utracła moc oboązującą ketnu 1990 roku przepsy proadzone do ustay z 1982 roku zostały skreślone48. Mmo praktycznych trudnośc ustaa o przecdzałanu praktykom monopolstycznym gospodarce narodoej stanoła zaczątek późnejszego praa ochrony konkurencj konsumentó. Na jej podstae Mnster Fnansó otrzymał noe upranena, jako tz. organ antymonopoloy (art. 4). Artykuł 12 ustay z dna 23 paźdzernka 1987 r. o zmanach zakrese dzałana nektórych naczelnych centralnych organó admnstracj państoej49 zmenał poszerzał zakres dzałana Mnstra Fnansó. Mnster Fnansó już ne tylko opracoyał budżet państa, plan obrotó płatnczych z zagrancą plan blansu płatnczego (art. 2 ust. 1 pkt 1 ustay z 1982 r. perotnym brzmenu), co opracoyał blans fnansoy, budżet państa, plan obrotó płatnczych z zagrancą, ale także blans penężnych przychodó ydatkó ludnośc. Dodatkoo mał proadzć beżącą poltykę fnansoą stosunku do jednostek gospodark 41

11 Urzędy skarboe Polsce uspołecznonej neuspołecznonej oraz osób fzycznych, aktyne sperając cele zadana ynkające z narodoego planu społeczno-gospodarczego (co było relktem centralnego planoana), opracoyać założena poltyk państa ększość zakrese osób była kształtoana zatrudnona środkó na ynagrodzena szeroko rozumanym (skoro sektorze państoym), ustalać zasady emsj paperó artoścoych; edencj majątku, należnośc zoboązań Skarbu Państa; jak też pełnene funkcj organu antymonopoloego (co ynkało z przepsó ustay o przecdzałanu praktykom monopolstycznym gospodarce narodoej). Na mocy przepsó ustay z dna 26 maja 1988 r. o zmane ustay o cenach50, Mnster Fnansó, zby urzędy skarboe otrzymały upranena zakrese kontrol cen reguloanych. Na krótko przed upadkem ustroju socjalstycznego zbom skarboym poerzono realzoane ytycznych poltyk fnansoej ustalanych przez ojeódzke rady narodoe. Mół o tym artykuł 8 ustay z dna 16 czerca 1988 r. o zmane nektórych usta regulujących zasady funkcjonoana terenoych organó ładzy admnstracj państoe51. Zastosoano nm następującą technkę legslacyjną: do artykułu 9 ustay z 1982 roku dodano dodatkoy ustęp 5a o realzacj tych ytycznych, zamast dodać kolejny punkt ustępe pątym zakreślającym zakres dzałana zb skarboych. Kolejno ykreślono z artykułu 9 ustęp ósmy, móący o oboązkach spraozdaczych zb skarboych, a zmodyfkoaną treść odnoszącą sę do spraozdaczośc psano do noo staonego artykułu 9a. Zmodyfkoaną, gdyż oboązk spraozdacze obec rad narodoych rozcągnęto na urzędy skarboe. O zmanach ustae z 1982 roku ynkających z przepsó praa antymonopoloego była yżej moa dlatego też kolejna zmana, jaką należy omóć, pochodzła z 1991 roku, tj. ynkała z artykułu perszego ustay z dna 26 rześna 1991 r. o zmane ustay o urzędze Mnstra Fnansó oraz urzędach zbach skarboych oraz ustay Prao budżetoe52. Tą drobną zmaną doprecyzoano proces emsj bonó skarboych przez Mnstra Fnansó. Wększa ngerencja treść ustay z 1982 roku nastąpła mocą artykułu 49 ustay z dna 28 rześna 1991 r. o kontrol skarboej53. 42

12 Karol Dąbrosk Poszerzono zakres dzałana Mnstra Fnansó o ykonyane kontrol skarboej. Zastosoano W perotnej ersj óczas ustay zakres następujący dzałana zabeg Mnstra legslacyjny. był omóony pętnastu punktach artykułu drugego. Ustaą z 23 paźdzernka 1987 r. o zmanach zakrese dzałana nektórych naczelnych centralnych organó admnstracj państoej dodano noe punkty od 7 do 11, a punkty od 7 do 15 otrzymały oznaczena od 12 do 20. Ne proadzano ęc punktó typu 6a, 6b tp. Óczesny punkt 11, który zaczął dotyczyć spra antymonopoloych został skreślony na mocy ustay z dna 24 lutego 1990 r. o przecdzałanu praktykom monopolstycznym. Ustaą o kontrol skarboej ne dodano zaś kolejnego punktu 21, ale przyrócono punkt 11, ale nadając mu nną treść. Ne jest częste proadzane przez legslatoró mejsce pustego przepsu uprzedno ykreślonego noego przepsu o nnej treśc. Ustaą o kontrol skarboej skreślono ponadto artykuły 7 8, móące o ykonyanu przez Mnstra Fnansó kontrol podatkoej, dezoej fnansoej. Odebrano zbom skarboym upranena kontrolne, a zby przestały zajmoać sę eryfkoanem spraozdań fnansoych przedsęborst organzacyjnych, państoych nnych ykonyanem nadzoru państoych podatkoego, jednostek kontrol podatkoej, dezoej fnansoej, jak też proadzenem dochodzeń spraach karno-skarboych realzoanem ytycznych rad ojeódzkch. Cześć z usunętych przepsó ne pasoała do noej rzeczystośc poltycznej, a nektóre ynkały z przejęca upraneń kontrol skarboej przez urzędy kontrol skarboej. Zbędne stało sę też określane przez Mnstra Fnansó łaścośc zby skarboej spraach kontrol fnansoej dezoej, obejmującej obszar dzałana nnych zb skarboych (art. 9 ust. 7 pkt 2 ustay z 1982 r.). W zązku z odebranem upraneń kontrolnych zbom skarboym zmenł sę zakres dzałana urzędu skarboego opsany artykule 9 ust. 4 ustay z 1982 roku. Urzędy już ne proadzły kontrol zakrese zleconym przez zbę skarboą, ale ogólne toku postępoana podatkoego zakrese nezbędnym do ustalena zoboązana podatkoego (art. 49 pkt 3 a ustay o kontrol skarboej). 43

13 Urzędy skarboe Polsce Do treśc ustay z 1982 roku psano óczas budzący ątplośc artykuł 9a, nakazujący Mnstro Fnansó przeznaczane 20 % dodatkoych płyó na uspranene funkcjonoana organó urzędó podległych Mnstro Fnansó oraz na preme dla praconkó tych organó urzędó, a szczególnośc dla praconkó, którzy przyczynl sę bezpośredno do uzyskana dodatkoych płyó. Z jednej strony można zrozumeć chęć motyoana osób zatrudnonych aparace skarboym do poszukana ukryanych przez podatnkó dochodó; z drugej jednak strony można meć ątplośc, czy take dzałana ponny być podejmoane przez państo, które men sę być demokratycznym. Walor aktualzacyjny zązany z proadzenem noego ustroju mało ykreślene z zakresu zadań aparatu skarboego kontroloane cen. Artykuł 56 ustay z dna 29 lpca 1992 r. o grach losoych zakładach zajemnych54 dopasoał upranene Mnstra Fnansó do proadzena nadzoru kontrol nad podmotam urządzającym proadzącym gry losoe, zakłady zajemne. Perotne ustaa z 1982 roku móła boem o jednostkach gospodark uspołecznonej. Artykuł 10 ustay z dna 6 marca 1993 r. o zmane nektórych usta regulujących zasady opodatkoana oraz nektórych nnych usta55, proadzał drobną zmanę uścślającą zakres dzałana urzędu skarboego zakrese ykonyana kontrol skarboej. Artykułem 7 kolejnej ustay o zmane nektórych usta regulujących zasady opodatkoana nektórych nnych usta ydanej 16 grudna 1993 roku56, dodano artykuł 9b poązany treścoo z yżej spomnanym artykułem 9a. Zgodne z nm praconkom urzędó skarboych ykonującym źródłoą kontrolę podatkoą przysługał mesęczny dodatek kontrolersk do ynagrodzena ysokośc do 50% ynagrodzena. Była to forma nagradzana praconkó pracujących terene, ale budzła podobne kontroersje, jak skazany artykuł 9a. Nadmenć można, ż źródłoa kontrola podatkoa obejmuje kontrolę dokumentó, będących podstaą oblczena należnego podatku. W 1994 roku jak już spomnano ydano tekst jednolty ustay z 1982 roku. Jedyna zaś noelzacja, która ystąpła mędzy ukazanem sę tekstu jednoltego a uchylenem ustay ynkała z artykułu 18 ustay z dna 44

14 Karol Dąbrosk 13 paźdzernka 1995 roku o zasadach edencj dentyfkacj podatnkó płatnkó57. Dodano nm punkt 19a do zakresu dzałana Mnstra Fnansó, który zaczął sę zajmoać proadzenem Krajoej Edencj Podatnkó. Wtedy to proadzono polskm prae podatkoym numery dentyfkacj podatkoej NIP. Noela eszła życe 1 styczna 1996 roku, a ustaa z 1982 roku ersj tekstu jednoltego z 1994 roku przestała oboązyać 1 styczna 1997 roku. 5. Zakończene Autor jest zdana, ż przyrócony 1982 roku model admnstracj skarboej, którym stneją urzędy skarboe na szczeblu lokalnym zby skarboe na pozome regonalnym dobrze spradzł sę spradza polskej kulturze admnstracyjnej. Wele negatynych zjask polskej skarboośc ynka zaś z podporządkoana, apoltycznej kerującej sę etosem urzędnka skarboego, admnstracj skarboej poltycznemu ośrodko, jakm jest Mnstersto Fnansó. Dlatego też autor yraźne krytyczne odnos sę do projektó obnżana, tak ażnej dla podatnkó z terenó ejskch małych mast, rang urzędó skarboych systeme polskej skarboośc58. [1] Dz.U. z 1996 r. Nr 106, poz [2] Dz.U. z 2004 r. Nr 121, poz z późn. zm. [3] Dz.U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703; z 2005 r. Nr 183, poz. 1538; z 2009 r. Nr 157, poz oraz z 2010 r. Nr 127, poz [4] Dz.U. z 1982 r. Nr 45, poz [5] Dz.U. z 1994 r. Nr 106, poz [6] Dz.U. z 1985 r. Nr 12, poz. 50. [7] Dz.U. z 1987 r. Nr 3, poz. 18. [8] Dz.U. z 1987 r. Nr 33, poz [9] Dz.U. z 1988 r. Nr 16, poz [10] Dz.U. z 1988 r. Nr 19, poz [11] Dz.U. z 1990 r. Nr 14, poz. 88. [12] Dz.U. z 1991 r. Nr 94, poz [13] Dz.U. z 1991 r. Nr 100, poz [14] Dz.U. z 1992 r. Nr 68, poz

15 Urzędy skarboe Polsce [15] Dz.U. z 1993 r. Nr 28, poz [16] Dz.U. z 1993 r. Nr 134, poz [17] Dz.U. z 1995 r. Nr 142, poz [18] Dz.U. z 1983 r. Nr 3, poz. 22. [19] Dz.U. z 1984 r. Nr 17, poz. 83; z 1985 r. Nr 11, poz. 45; z 1986 r. Nr 3, poz. 20. [20] Dz.U. z 1986 r. Nr 35, poz [21] Dz.U. z 1987 r. Nr 26, poz. 146; z 1988 r. Nr 40, poz. 318; z 1989 r. Nr 49, poz [22] Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 20 czerca 1991 r. sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1991 r. Nr 56, poz. 241). [23] Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 3 grudna 1991 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1991 r. Nr 116, poz. 501). [24] Dz.U. z 1992 r. Nr 44, poz. 195; z 1993 r. Nr 69, poz. 334 Nr 113, poz. 497; z 1994 r. Nr 26, poz. 92; z 1994 r. Nr 131, poz. 664; z 1995 r. Nr 143, poz. 706; z 1996 r. Nr 158, poz [25] Dz.U. z 1993 r. Nr 52, poz [26] Dz.U. z 1994 r. Nr 86, poz. 399; z 1995 r. Nr 38, poz. 185; z 1996 r. Nr 21, poz. 98. [27] Dz.U. z 1983 r. Nr 3, poz. 19 raz ze zmaną ynkającą z: Dz.U. z 1985 r. Nr 63, poz Tekst jednolty: Dz.U. z 1986 r. Nr 18, poz. 96. [28] Dz.U. z 1983 r. Nr 4, poz. 26. [29] Zob. K. Teszner, Admnstracja podatkoa kontrola skarboa Polsce, Warszaa 2012, Lex. Z ogólnodostępnych materałó onlne: 90 lat polskej admnstracj skarboej Polsce, Warszaa 2009; Admnstracja podatkoa. Profesjonalna Nooczesna Przyjazna. 30 lat reaktyoana zb urzędó skarboych, broszura Mnstersta Fnansó, 2013; A. Kulmatyck, Rys hstoryczny admnstracj skarboej od 1918 roku, Warszaa 2008, s. 14. [30] Zob. ustaę z dna 7 marca 1950 r. o przekształcenu urzędu Mnstra Skarbu urząd Mnstra Fnansó (Dz.U. z 1950 r. Nr 10, poz. 101) oraz ustaę z dna 20 marca 1950 r. o terenoych organach jednoltej ładzy państoej (Dz.U. z 1950 r. Nr 14, poz. 130). [31] Zob. artykuł 9 ustay z dna 28 maja 1975 r. o dustopnoym podzale admnstracyjnym Państa oraz o zmane ustay o radach narodoych (Dz.U. z 1975 r. Nr 16, poz. 91). [32] Dz.U. z 1950 r. Nr 10, poz [33] Dz.U. z 1949 r. Nr 41, poz

16 Karol Dąbrosk [34] C. Koskosk, Urząd Mnstra Fnansó śetle reformy gospodarczej, Fnanse 1982, nr 3, s. 21. [35] Ibdem, s [36] Zob. np. J. Głuch, Systemy transportoe, ykłady roku akademckm 2010/2011, onlne. Por. też uag M. Weralskego na temat nstytucj pranofnansoych a kategor ekonomcznych: M. Weralsk, Fnanse publczne prao fnansoe, Warszaa 1984, s. 89 oraz szerzej: M. Weralsk, Maketa częśc ogólnej systemu nstytucj prano-fnansoych PRL, [:] System nstytucj pranofnansoych PRL, t. 1: Instytucje ogólne, red. M. Weralsk, Wrocła 1982, s Ogólne na temat óczesnego rozumena systemu fnansoego państa: N. Gajl, Fnanse prao fnansoe, Warszaa 1986, s. 25. [37] Dz.U. z 2003 r. Nr 137, poz [38] R. Mastalsk, Organy admnstracj fnansoej postępoanu podatkoym, Fnanse 1985, nr 4, s. 46. [39] K. Szczepańsk, Da lata zb urzędó skarboych, Fnanse 1985, nr 10, s. 38. [40] Dz.U. z 1983 r. Nr 3, poz. 22. [41] K. Szczepańsk, op. ct., s. 38. [42] J. Harasmocz, Podzał admnstracyjny kraju a zagadnena systemu fnansoego socjalźme, Studa Iurdca 1982, t. 9, s [43] Ibdem, s [44] Dz.U. z 1945 r. Nr 52, poz [45] Dz.U. z 1950 r. Nr 10, poz. 101, raz ze zmaną ynkającą z: Dz.U. z 1975 r. Nr 16, poz. 91. [46] Dz.U. z 1985 r. Nr 12, poz. 50. [47] Dz.U. z 1987 r. Nr 3, poz. 18. [48] Zob. artykuł 26 ustay z dna 24 lutego 1990 r. o przecdzałanu praktykom monopolstycznym (Dz.U. z 1990 r. Nr 14, poz. 88), a potem ustaę z dna 15 grudna 2000 r. o ochrone konkurencj konsumentó (Dz.U. z 2000 r. Nr 122, poz. 1319) ostateczne ustaę z dna 16 lutego 2007 r. o ochrone konkurencj konsumentó (Dz.U. z 2007 r. Nr 50, poz. 331). [49] Dz.U. z 1987 r. Nr 33, poz [50] Dz.U. z 1988 r. Nr 16, poz [51] Dz.U. z 1988 r. Nr 19, poz [52] Dz.U. z 1991 r. Nr 94, poz [53] Dz.U. z 1982 r. Nr 100, poz [54] Dz.U. z 1992 r. Nr 68, poz

17 Urzędy skarboe Polsce [55] Dz.U. z 1993 r. Nr 28, poz [56] Dz.U. z 1993 r. Nr 134, poz [57] Dz.U. z 1995 r. Nr 142, poz [58] Por. też krytyczne tezy pod adresem projektó reformy : A. KasperoczStępeń, Reforma polskej admnstracj podatkoej, Zeszyty Naukoe Unersytetu Szczecńkego 2013, nr 766, Fnanse, Ryk Fnansoe, Ubezpeczena nr 62, s. 103 nast. Bblografa Lteratura 90 lat polskej admnstracj skarboej Polsce, Warszaa Admnstracja podatkoa. Profesjonalna Nooczesna Przyjazna. 30 lat reaktyoana zb urzędó skarboych, broszura Mnstersta Fnansó, Gajl N., Fnanse prao fnansoe, Warszaa Głuch J., Systemy transportoe, ykłady roku akademckm 2010/2011, onlne. Harasmocz J., Podzał admnstracyjny kraju a zagadnena systemu fnansoego socjalźme, Studa Iurdca 1982, t. 9. Koskosk C., Urząd Mnstra Fnansó śetle reformy gospodarczej, Fnanse 1982, nr 3. Kulmatyck A., Rys hstoryczny admnstracj skarboej od 1918 roku, Warszaa Mastalsk R., Organy admnstracj fnansoej postępoanu podatkoym, Fnanse 1985, nr 4. System nstytucj prano-fnansoych PRL, t. 1: Instytucje ogólne, red. M. Weralsk, Wrocła Szczepańsk K., Da lata zb urzędó skarboych, Fnanse 1985, nr 10. Teszner K., Admnstracja podatkoa kontrola skarboa Polsce, Warszaa 2012, onlne. Weralsk M., Fnanse publczne prao fnansoe, Warszaa Weralsk M., Maketa częśc ogólnej systemu nstytucj prano-fnansoych PRL, [:] System nstytucj prano-fnansoych PRL, t. 1: Instytucje ogólne, red. M. Weralsk, Wrocła

18 Karol Dąbrosk Akty prane Dekret z dna 10 lstopada 1945 r. o utorzenu przedsęborsta państoego: Państoa Wytórna Paperó Wartoścoych (Dz.U. z 1945 r. Nr 52, poz. 297). Ustaa z dna 2 lpca 1949 r. o zakrese dzałana Mnstra Skarbu (Dz.U. z 1949 r. Nr 41, poz. 298). Ustaa z dna 7 marca 1950 r. o przekształcenu urzędu Mnstra Skarbu urząd Mnstra Fnansó (Dz.U. z 1950 r. Nr 10, poz. 101). Ustaa z dna 20 marca 1950 r. o terenoych organach jednoltej ładzy państoej (Dz.U. z 1950 r. Nr 14, poz. 130). Ustaa z dna 28 maja 1975 r. o dustopnoym podzale admnstracyjnym Państa oraz o zmane ustay o radach narodoych (Dz.U. z 1975 r. Nr 16, poz. 91). Ustaa z dna 29 grudna 1982 r. o urzędze Mnstra Fnansó oraz urzędach zbach skarboych (Dz.U. z 1982 r. Nr 45, poz. 289, t. j. Dz.U. z 1994 r. Nr 106, poz. 511). Ustaa z dna 14 marca 1985 r. o podatkach opłatach lokalnych (Dz.U. z 1985 r. Nr 12, poz. 50). Ustaa z dna 28 styczna 1987 r. o przecdzałanu praktykom monopolstycznym gospodarce narodoej (Dz.U. z 1987 r. Nr 3, poz. 18). Ustaa z dna 23 paźdzernka 1987 r. o zmanach zakrese dzałana nektórych naczelnych centralnych organó admnstracj państoej (Dz.U. z 1987 r. Nr 33, poz. 180). Ustaa z dna 26 maja 1988 r. o zmane ustay o cenach (Dz.U. z 1988 r. Nr 16, poz. 112). Ustaa z dna 16 czerca 1988 r. o zmane nektórych usta regulujących zasady funkcjonoana terenoych organó ładzy admnstracj państoe (Dz.U. z 1988 r. Nr 19, poz. 132). Ustaa z dna 24 lutego 1990 r. o przecdzałanu praktykom monopolstycznym (Dz.U. z 1990 r. Nr 14, poz. 88). Ustaa z dna 26 rześna 1991 r. o zmane ustay o urzędze Mnstra Fnansó oraz urzędach zbach skarboych oraz ustay Prao budżetoe (Dz.U. z 1991 r. Nr 94, poz. 421). 49

19 Urzędy skarboe Polsce Ustaa z dna 28 rześna 1991 r. o kontrol skarboej (Dz.U. z 1991 r. Nr 100, poz. 442). Ustaa z dna 29 lpca 1992 r. o grach losoych zakładach zajemnych (Dz.U. z 1992 r. Nr 68, poz. 341). Ustaa z dna 6 marca 1993 r. o zmane nektórych usta regulujących zasady opodatkoana oraz nektórych nnych usta (Dz.U. z 1993 r. Nr 28, poz. 127). Ustaa z dna 16 grudna 1993 r. o zmane nektórych usta regulujących zasady opodatkoana nektórych nnych usta (Dz.U. z 1993 r. Nr 134, poz. 646). Ustaa z dna 13 paźdzernka 1995 roku o zasadach edencj dentyfkacj podatnkó płatnkó (Dz.U. z 1995 r. Nr 142, poz. 702). Ustaa z dna 21 czerca 1996 r. o urzędach zbach skarboych (Dz.U. z 1996 r. Nr 106, poz. 489, t. j. Dz.U. z 2004 r. Nr 121, poz z późn. zm.). Ustaa z dna 15 grudna 2000 r. o ochrone konkurencj konsumentó (Dz.U. z 2000 r. Nr 122, poz. 1319). Ustaa z dna 27 czerca 2003 r. o utorzenu Wojeódzkch Kolegó Skarboych kompetencje oraz o zmane organó oraz nektórych organzację usta regulujących jednostek zadana organzacyjnych podległych mnstro łaścemu do spra fnansó publcznych (Dz.U. z 2003 r. Nr 137, poz. 1302). Ustaa z dna 25 lstopada 2004 r. o zmane ustay o fnansach publcznych oraz o zmane nektórych usta (Dz.U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703). Ustaa z dna 29 lpca 2005 r. o obroce nstrumentam fnansoym (Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538). Ustaa z dna 16 lutego 2007 r. o ochrone konkurencj konsumentó (Dz.U. z 2007 r. Nr 50, poz. 331). Ustaa z dna 27 serpna 2009 r. Przepsy proadzające ustaę o fnansach publcznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1241). Ustaa z dna 25 czerca 2010 r. o zmane ustay o kontrol skarboej oraz nektórych nnych usta (Dz.U. z 2010 r. Nr 127, poz. 858). 50

20 Karol Dąbrosk Rozporządzene Rady Mnstró z dna 30 grudna 1982 r. sprae szczegółoego zakresu dzałana Mnstra Fnansó oraz upraneń Mnstra Fnansó podległych mu organó zakrese kontrol fnansoej (Dz.U. z 1983 r. Nr 3, poz. 19, t. j. Dz.U. z 1986 r. Nr 18, poz. 96). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 31 grudna 1982 r. sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1983 r. Nr 3, poz. 22). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 15 marca 1984 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1984 r. Nr 17, poz. 83). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 26 lutego 1985 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1985 r. Nr 11, poz. 45). Rozporządzene Rady Mnstró z dna 27 grudna 1985 r. zmenające rozporządzene sprae szczegółoego zakresu dzałana Mnstra Fnansó oraz upraneń Mnstra Fnansó podległych mu organó zakrese kontrol fnansoej (Dz.U. z 1985 r. Nr 63, poz. 327). Rozporządzene Rady Mnstró z dna 30 grudna 1982 r. sprae przeproadzana kontrol fnansoej oraz oboązkó kontroloanych jednostek (Dz.U. z 1982 r. Nr 4, poz. 26). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 31 grudna 1985 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1986 r. Nr 3, poz. 20). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 21 serpna 1986 r. sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1986 r. Nr 35, poz. 178). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 31 lpca 1987 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1987 r. Nr 26, poz. 146). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 1 grudna 1988 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1988 r. Nr 40, poz. 318). 51

21 Urzędy skarboe Polsce Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 27 lpca 1989 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1989 r. Nr 49, poz. 277). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 20 czerca 1991 r. sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1991 r. Nr 56, poz. 241). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 3 grudna 1991 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1991 r. Nr 116, poz. 501). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 18 maja 1992 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1992 r. Nr 44, poz. 195). Rozporządzene Rady Mnstró z dna 15 czerca 1993 r. sprae nadana statutu Mnsterstu Fnansó (Dz.U. z 1993 r. Nr 52, poz. 241). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 30 lpca 1993 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1993 r. Nr 69, poz. 334). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 19 lstopada 1993 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1993 r. Nr 113, poz. 497). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 18 lutego 1994 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1994 r. Nr 26, poz. 92). Rozporządzene Rady Mnstró z dna 21 czerca 1994 r. zmenające rozporządzene sprae nadana statutu Mnsterstu Fnansó (Dz.U. z 1994 r. Nr 86, poz. 399). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 1 grudna 1994 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1994 r. Nr 131, poz. 664). Rozporządzene Rady Mnstró z dna 28 marca 1995 r. zmenające rozporządzene sprae nadana statutu Mnsterstu Fnansó (Dz.U. z 1995 r. Nr 38, poz. 185). 52

22 Karol Dąbrosk Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 27 lstopada 1995 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1995 r. Nr 143, poz. 706). Rozporządzene Rady Mnstró z dna 13 lutego 1996 r. zmenające rozporządzene sprae nadana statutu Mnsterstu Fnansó (Dz.U. z 1996 r. Nr 21, poz. 98). Rozporządzene Mnstra Fnansó z dna 31 grudna 1996 r. zmenające rozporządzene sprae terytoralnego zasęgu dzałana oraz sedzb urzędó skarboych zb skarboych (Dz.U. z 1996 r. Nr 158, poz. 812). Bblography 1. Gajl, N. (1986). Fnanse prao fnansoe. Warszaa. 2. Harasmocz, J. (1982). Podzał admnstracyjny kraju a zagadnena systemu fnansoego socjalźme. Studa Iurdca, Koskosk, C. (1982). Urząd Mnstra Fnansó śetle reformy gospodarczej. Fnanse, Kulmatyck, A. (2008). Rys hstoryczny admnstracj skarboej od 1918 roku. Warszaa. 5. Mastalsk, R. (1985). Organy admnstracj fnansoej postępoanu podatkoym. Fnanse, Szczepańsk, K. (1985). Da lata zb urzędó skarboych. Fnanse, Teszner, K. (2012). Admnstracja podatkoa kontrola skarboa Polsce. Warszaa. 8. Weralsk, M. (1984). Fnanse publczne prao fnansoe. Warszaa. 9. Weralsk, fnansoych M. PRL. (1982). In: Maketa częśc Weralsk, M. eds. ogólnej (1982). systemu nstytucj System nstytucj pranoprano- fnansoych PRL. Instytucje ogólne. Wrocła. Dr Karol Dąbrosk: doktor nauk pranych, koordynator sec badaczej Publc Admnstraton & Local Government Research Netork. E-mal: karol.dabrosk@forr.org.pl