RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Pacjenta Krystyna Barbara Kozłowska

Transkrypt

1 Warszawa, r. RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Pacjenta Krystyna Barbara Kozłowska RzPP-ZPR KW Wg rozdzielnika Działając na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta 1 oraz mając na względzie posiadane przez Państwa uprawnienia, w związku z wnioskami Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych oraz apelami Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych 2, uprzejmie zwracam się z prośbą o dokonanie oceny stopnia realizacji obowiązku ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w podległych podmiotach leczniczych, a także poinformowanie Rzecznika Praw Pacjenta o podjętych działaniach oraz poczynionych ustaleniach w przedmiotowym zakresie. Podstawowym zadaniem Rzecznika Praw Pacjenta, zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta jest ochrona praw pacjentów, określonych w niniejszej ustawie oraz przepisach odrębnych. W ocenie Rzecznika Praw Pacjenta dostępność do świadczeń zdrowotnych oraz ich jakość jest podstawową gwarancją realizacji prawa pacjenta do świadczeń zdrowotnych, uregulowanego w rozdziale 2 ww. ustawy. Mając powyższe na względzie, Rzecznik Praw Pacjenta zwrócił się do Ministra Zdrowia Pana prof. dr hab. med. Mariana Zembali o poinformowanie o podjętych lub planowanych działaniach systemowych dotyczących zabezpieczenia pacjentów w świadczenia zdrowotne realizowane przez pielęgniarki i położne. Niemniej jednak z informacji wpływających do Biura Rzecznika Praw Pacjenta jak również prowadzonych postępowań wyjaśniających na podstawie art ustawy wynika, iż brak zapewnienia odpowiedniej liczby zatrudnionego personelu medycznego zgodnie z realnymi potrzebami podmiotu leczniczego może rzutować na bezpieczeństwo pacjentów 3. 1 Dz. U. z 2012 r. poz. 159, z późn. zm. 2 Dostępne na stronie Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych: 3 Np. w jednym z prowadzonych postępowań wyjaśniających ustalono, iż jedna pielęgniarka dyżuruje na oddziale noworodkowym i zajmuje się zdrowymi a także chorymi noworodkami oraz jest także członkiem zespołu porodowego i opieki nad noworodkiem.

2 Ponadto, należy podkreślić, iż z raportu sporządzonego przez Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych 4 wynika, iż w placówkach szpitalnych funkcjonuje zbyt mała liczba pielęgniarek i położnych przypadająca na 1000 mieszkańców. Niedostateczna obsada pielęgniarska i położnicza powoduje wzrost obowiązków w zakresie świadczeń zdrowotnych udzielanych pacjentom, co może skutkować obniżeniem ich jakości, a w konsekwencji narażać świadczeniobiorców na obniżenie standardów w zakresie opieki medycznej. Napływające informacje wskazują, iż wielokrotnie dochodzi do sytuacji, w których jedna pielęgniarka lub położna udziela świadczeń zdrowotnych na rzecz kilkudziesięciu pacjentów. Liczba pacjentów przypadających na jedną pielęgniarkę oraz położną ma bezpośredni wpływ na jakość świadczeń nieodpowiednia obsada pielęgniarskopołożnicza to potencjalnie więcej błędów oraz innych zdarzeń niepożądanych. W kontekście powyższego wskazać należy, iż zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej 5 podmiot leczniczy niebędący przedsiębiorcą stosuje minimalne normy zatrudnienia pielęgniarek. Minimalne normy ustala kierownik tego podmiotu po zasięgnięciu opinii: 1) kierujących jednostkami lub komórkami organizacyjnymi określonymi w regulaminie organizacyjnym; 2) przedstawicieli organów samorządu pielęgniarek oraz związków zawodowych pielęgniarek i położnych działających na terenie podmiotu. Minimalne normy zatrudnienia pielęgniarek określone są w treści rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami 6. Wobec powyższego, podmioty lecznicze zobowiązane są do opracowania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych niezależnie od wymagań nałożonych na podmioty realizujące świadczenia w zakresie lecznictwa szpitalnego 7. Przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami wskazują, że normy powinny zostać opracowane dla poszczególnych komórek zakładu opieki zdrowotnej. 4 Raport Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych Zabezpieczenie społeczeństwa polskiego w świadczenia pielęgniarek i położnych wydany przez Naczelną Izbę Pielęgniarek i Położnych z maja 2015 r. 5 Dz. U. z 2015 r. poz. 618 z późn. zm. 6 Dz. U. z 2012 r. poz Wymagania w tym zakresie określono w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 1520, z późn. zm.). 2

3 Natomiast zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, za zarządzanie podmiotem leczniczym, niebędącym przedsiębiorcą odpowiada jego kierownik. W związku z powyższym, kierownik podmiotu leczniczego przyjmując określoną normę zatrudnienia pielęgniarek i położnych, jest odpowiedzialny za zabezpieczenie właściwej jakości i dostępności świadczeń zdrowotnych oraz bezpieczeństwo pacjentów i zapewnienie właściwego zatrudnienia oraz organizacji pracy. Nadzór nad podmiotem leczniczym nie będącym przedsiębiorcą sprawuje podmiot tworzący, zgodnie z art. 121 ustawy o działalności leczniczej. W ramach nadzoru podmiot tworzący dokonuje kontroli i oceny w szczególności prawidłowości gospodarowania przez podmiot leczniczy mieniem oraz środkami publicznymi, gospodarki finansowej oraz realizacji zadań określonych w regulaminie organizacyjnym i statucie. Wobec powyższego, wnoszę o: 1) dokonanie oceny wypełniania przez kierowników podległych podmiotów leczniczych obowiązku ustalenia minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w sposób określony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami; 2) poinformowanie, czy w ramach prowadzonych działań w podległych podmiotach zostały zweryfikowane minimalne normy zatrudnienia pielęgniarek zgodnie z ww. rozporządzeniem, w szczególności, czy kierownik ustalił ww. normy, czy są zgodne ze stanem zatrudnienia pielęgniarek i położnych oraz czy uzyskano opinię przedstawicieli organów samorządu pielęgniarek i położnych oraz związków zawodowych pielęgniarek i położnych; 3) w przypadku braku opracowania ww. norm poinformowanie o podjętych działaniach celem ich ustalenia przez kierownika podmiotu leczniczego. Mając na uwadze konieczność zapewnienia skutecznej ochrony prawa pacjenta i posiadane przez Państwa uprawnienia jako podmiotu tworzącego, wnoszę jak na wstępie. 3

4 Rozdzielnik: 1. Pani Teresa Piotrowska, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, ul. Stefana Batorego 5, Warszawa; 2. Pan Tomasz Siemoniak, Minister Obrony Narodowej, ul. Klonowa 1, Warszawa; 3. Pan prof. dr hab. med. Marian Zembala, Minister Zdrowia, ul. Miodowa 15, Warszawa; 4. Pan Cezary Przybylski, Marszałek Województwa Dolnośląskiego, ul. Wybrzeże Słowackiego 12-14, Wrocław; 5. Pan Piotr Całbecki, Marszałek Województwa Kujawsko Pomorskiego, Plac Teatralny 2, Toruń; 6. Pan Sławomir Sosnowski, Marszałek Województwa Lubelskiego, ul. Spokojna 4, Lublin; 7. Pani Elżbieta Anna Polak, Marszałek Województwa Lubuskiego, ul. Podgórna 7, Zielona Góra; 8. Pan Witold Stępień, Marszałek Województwa Łódzkiego, al. Piłsudskiego 8, Łódź; 9. Pan Andrzej Buła, Marszałek Województwa Opolskiego, ul. Piastowska 14 Ostrówek, Opole. 10. Pan Marek Sowa, Marszałek Województwa Małopolskiego, ul. Basztowa 22, Kraków; 11. Pan Adam Struzik, Marszałek Województwa Mazowieckiego, ul. Jagiellońska 26, Warszawa; 12. Pan Władysław Ortyl, Marszałek Województwa Podkarpackiego, al. Łukasza Cieplińskiego 4, Rzeszów; 13. Pan Mieczysław Baszko, Marszałek Województwa Podlaskiego, ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1, Białystok; 14. Pan Mieczysław Struk, Marszałek Województwa Pomorskiego, ul. Okopowa 21/27, Gdańsk; 15. Pan Wojciech Saługa, Marszałek Województwa Śląskiego, ul. Ligonia 46, Katowice; 16. Pan Adam Jarubas, Marszałek Województwa Świętokrzyskiego, al. IX Wieków Kielc 3, Kielce; 17. Pan Gustaw Marek Brzezin, Marszałek Województwa Warmińsko Mazurskiego, ul. Emilii Plater 1, Olsztyn; 4

5 18. Pan Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego, al. Niepodległości 18, Poznań; 19. Pan Olgierd Geblewicz, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego, ul. Korsarzy 34, Szczecin; 20. Pani Hanna Zdanowska, Prezydent Miasta Łodzi, ul. Piotrkowska 104, Łódź; 21. Pan Jacek Majchrowski, Prezydent Miasta Krakowa, pl. Wszystkich Świętych 3-4, Kraków; 22. Pan Jacek Jaśkowiak, Prezydent Miasta Poznania, Plac Kolegiacki 17, Poznań; 23. Pan Tadeusz Ferenc, Prezydent Miasta Rzeszowa, Rynek 1, Rzeszów; 24. Pani Hanna Gronkiewicz Waltz, Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy, pl. Bankowy 3/5, Warszawa; 25. Pan Prof. Marek Ziętek, Rektor Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, ul. Wybrzeże L. Pasteura 1, Wrocław; 26. Pan Prof. Andrzej Drop, Rektor Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Al. Racławickie 1, Lublin; 27. Pan Prof. Wojciech Nowak, Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, ul. Gołębia 24, Kraków. 28. Pan Prof. Marek Krawczyk, Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, ul. Żwirki i Wigury 61, Warszawa. 29. Pan Prof. Jacek Nikliński, Rektor Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, ul. Jana Kilińskiego 1, Białystok. 30. Pan Prof. Janusz Moryś, Rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, ul. M. Skłodowskiej-Curie 3a, Gdańsk. 31. Pan Prof. Jacek Wysocki, Rektor Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, ul. Fredry 10, Poznań. 32. Pan Prof. Andrzej Ciechanowicz, Rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, ul. Rybacka 1, Szczecin. 33. Pan Henryk Lakwa, Starosta Opolski, ul. 1 Maja 29, Opole. 34. Józef Jodłowski, Starosta Rzeszowski, ul. Grunwaldzka 15, Rzeszów. 35. Pan Antonii Pełkowski, Przewodniczący Zarządu Powiatu, ul. Borsucza 2, Białystok. 36. Pan Bogdan Mirosław Pągowski, Starosta Powiatu Wyszkowskiego, Aleja Róż 2, Wyszków. 37. Pan Waldemar Dombek, Starosta Gliwicki, ul. Zygmunta Starego 17, Gliwice. 38. Pan Stefan Skonieczny, Starosta Powiatu Gdańskiego, ul. Wojska Polskiego 16, Pruszcz Gdański. 5

6 39. Pan Michał Godowski, Starosta Kielecki, ul. Wrzosowa 44, Kielce. 40. Pan Maciej Romanowski, Starosta Elbląski, ul. Saperów 14 A, Elbląg. 41. Pan Jan Żychliński - Starosta Powiatu Warszawskiego Zachodniego, ul. Poznańska 129/ Ożarów Mazowiecki. 42. Pan Roman Potocki - Starosta Wrocławski, ul. T. Kościuszki Wrocław. 43. Pan Wojciech Porzych, Starosta Bydgoski, ul. Konarskiego 1-3, Bydgoszcz. 44. Pan Andrzej Opala Starosta Łódzki Wschodni, ul. Sienkiewicza 3, Łódź. 45. Pan Paweł Pikula - Starosta Lubelski, ul. Spokojna Lublin. 46. Pan Józef Krzyworzeka Starosta Krakowski, al. Juliusza Słowackiego 20, Kraków. 47. Pan Jan Grabkowski Starosta Poznański, ul. Jackowskiego 18, Poznań. 48. Pan Ireneusz Rogowski Starosta Stargardzki, ul. Skarbowa 1, Stargard Szczeciński. Do wiadomości: 1) Pani Ewa Kopacz, Prezes Rady Ministrów. 2) Pani dr n. med. Grażyna Rogala-Pawelczyk, Prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych, ul. Pory 78, lok. 10, Warszawa. 6