Pytania i odpowiedzi

Transkrypt

1 KADRY 4 Pytania i odpowiedzi Pytanie: Bardzo proszę o wyjaśnienie czy Dyrektor szkoły może powołać komisję socjalną do celów pomocniczych. Nadmieniam, że placówka obejmuje opieką socjalną ok. 200 osób. Komisja socjalna nie jest organem obligatoryjnym, który musi być tworzony. Obowiązujące w tym zakresie przepisy, w szczególności ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, nie nakazuje pracodawcom tworzenia komisji socjalnych. Niemniej jednak w praktyce tego typu organy występują bardzo często, jednak należy pamiętać, że tworzone są jedynie na podstawie zakładowych regulaminów ZFŚS, które powinny wówczas określać skład komisji, jej uprawniania i zadania. Pamiętać również należy, aby członkowie takiej komisji mieli od dyrektora upoważnienia do przetwarzania danych osobowych. Komisja socjalna nie zastępuje ponadto związków zawodowych, z którymi na podstawie art. 27 ustawy o związkach zawodowych, dyrektor obowiązany jest uzgadniać świadczenia wypłacane z Funduszu Socjalnego. Pytanie: Proszę o poradę w następującej sprawie: Nauczycielka zatrudniona w naszej szkole w wymiarze 6/18, pracuje jednocześnie w kilku szkołach. Wypłacamy jej dodatek stażowy za 6/18 etatu, ponieważ w szkole macierzystej zatrudniona jest w wymiarze niepełnym. W tym roku mija jej 20 lat stażu (w szkole macierzystej, u nas pracuje krócej), czy w związku z tym możemy jej wypłacić nagrodę jubileuszową za 20 lat pracy z wymiaru 6/18? Jeżeli nauczycielce upływa 20 lat pracy, to nagrodę jubileuszową nie tylko można, ale należy wypłacić. Przepisy rozporządzenia MENiS z dnia r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (Dz. U. Nr 128, poz. 1418) nie wprowadzają żadnych ograniczeń w zakresie ilości stosunków pracy przy wypłacie nagrody jubileuszowej. Nauczyciel w każdym stosunku pracy nabywa prawo do tej nagrody, bez względu na wymiar zatrudnienia.

2 ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE 19 Wymagania na kierowniczych stanowiskach w szkołach i placówkach W Dzienniku Ustaw nr 184 ukazało się nowe rozporządzenie MEN w sprawie wymagań wobec osób sprawujących kierownicze stanowiska w szkołach i placówkach oświatowych. Poniżej przedstawiamy w/w rozporządzenie w opracowaniu redakcyjnym. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 27 października 2009 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w poszczególnych typach publicznych szkół i rodzajach publicznych placówek (Dz. U. z 2009, Nr 184, poz. 1436) Na podstawie art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) zarządza się, co następuje: DYREKTORZY I KIEROWNICY 1. Stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły i placówki może zajmować nauczyciel mianowany lub dyplomowany, który: 1) ukończył studia magisterskie i posiada przygotowanie pedagogiczne oraz kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym przedszkolu, szkole lub placówce, 2) ukończył studia wyższe lub studia podyplomowe z zakresu zarządzania albo kurs kwalifikacyjny z zakresu zarządzania oświatą, prowadzony zgodnie z przepisami w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli, 3) posiada co najmniej pięcioletni staż pracy pedagogicznej na stanowisku nauczyciela lub pięcioletni staż pracy dydaktycznej na stanowisku nauczyciela akademickiego, 4) uzyskał: a) co najmniej dobrą ocenę pracy w okresie ostatnich pięciu lat pracy lub

3 ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE 20 b) pozytywną ocenę dorobku zawodowego w okresie ostatniego roku albo c) w przypadku nauczyciela akademickiego - pozytywną ocenę pracy w okresie ostatnich czterech lat pracy w szkole wyższej - przed przystąpieniem do konkursu na stanowisko dyrektora, a w przypadku, o którym mowa w art. 36 a ust. 4 oraz ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, jeżeli nie przeprowadzono konkursu - przed powierzeniem stanowiska dyrektora, 5) spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania pracy na stanowisku kierowniczym, 6) nie był karany karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 76 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.), a w przypadku nauczyciela akademickiego - karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 140 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.), oraz nie toczy się przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne, 7) nie był skazany prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, 8) nie toczy się przeciwko niemu postępowanie karne lub o ubezwłasnowolnienie, 9) nie był karany zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114, z późn. zm. ) lub w art. 147 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148, z późn. zm.) Stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, z wyjątkiem przedszkola specjalnego, stanowisko dyrektora publicznej szkoły podstawowej, z wyjątkiem szkoły podstawowej specjalnej, stanowisko dyrektora publicznych placówek: placówki oświatowo wychowawczej, placówki kształcenia praktycznego, ośrodka dokształcania i doskonalenia zawodowego, młodzieżowego ośrodka wychowawczego, młodzieżowego ośrodka socjoterapii i placówki zapewniającej opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania może zajmować również nauczyciel mianowany lub dyplomowany, który ukończył studia pierwszego

4 VADEMECUM DYREKTORA 30 DECYZJE ADMINISTRACYJNE W PRAKTYCE OŚWIATOWEJ Wybrane przepisy kodeksu postępowania administracyjnego W świetle przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. IV Nr 98, poz. 1071) zaświadczenia wydawane przez dyrektora szkoły lub organ prowadzący mogą stanowić i często stanowią podstawę do wydania aktów administracyjnych, w tym decyzji administracyjnych. Zaświadczenia mają też inny wymiar prawny; są niekiedy równocześnie decyzjami administracyjnymi, jak np. świadectwo ukończenia nauki, akt nadania stopnia awansu zawodowego. W praktyce szkolnej pomijana jest często regulacja prawna zawarta w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego. Do najważniejszych przepisów w tym zakresie należą regulacje prawne dotyczące wydawania decyzji administracyjnych oraz trybu odwoławczego. Decyzja administracyjna jest aktem wydawanym przez organy administracji państwowej i organy samorządu terytorialnego, a także organy państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych. Decyzja administracyjna powinna zawierać: oznaczenie organu administracji państwowej lub samorządowej, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji. Decyzja, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna zawierać ponadto pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa lub skargi.

5 VADEMECUM DYREKTORA 31 Od każdej decyzji stronom przysługuje prawo odwołania się do organu wyższego szczebla. Wniesienie odwołania z reguły wstrzymuje wykonanie decyzji i powtórne zbadanie sprawy. Kodeks postępowania administracyjnego wyróżnia trzy środki odwoławcze: o odwołanie, o zażalenie, o wniosek o wznowieniu postępowania. Odwołanie wnosi się w ciągu 14 dni od ogłoszenia lub doręczenia decyzji, za pośrednictwem organu, który wydał swoją decyzję, do organu wyższego szczebla. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołania tylko do jednej instancji. Odwołaniem od decyzji naczelnych organów administracji rządowej może być skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego lub zwrócenie się z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Zażalenie przysługuje stronom tylko w przypadkach wskazanych w k.p.a. (dotyczących niektórych postanowień) i wnosi się je w ciągu 7 dni od daty ogłoszenia decyzji. Uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. Uzasadnienie prawne to wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów. Można odstąpić od uzasadnienia decyzji, gdy uwzględnia ona w całości żądanie strony; nie dotyczy to jednak decyzji rozstrzygających sporne interesy stron oraz decyzji wydanych na skutek odwołania. Podstawy prawne procesu decyzyjnego. Dyrektor szkoły i placówki, w świetle przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz ze zm.) jest organem w sprawach oświaty i na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego jest upoważniony do wydawania decyzji administracyjnych.

6 VADEMECUM DYREKTORA 32 Art. 1 1 Kodeksu postępowania administracyjnego normuje postępowanie: 1) przed organami administracji państwowej oraz organami samorządu terytorialnego w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych, 2) w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między organami administracji państwowej i organami samorządu terytorialnego oraz między tymi organami a sądami, 3) w sprawach zaskarżenia decyzji administracyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego z powodu ich niezgodności z prawem, 4) w sprawach wydawania zaświadczeń. Najważniejsze decyzje administracyjne dyrektora szkoły regulują przepisy zawarte w następujących artykułach ustawy o systemie oświaty: art. 16 ust. 2 decyzja o wcześniejszym przyjęciu dziecka do szkoły podstawowej, art. 16 ust. 4 decyzja w sprawie odroczenia obowiązku szkolnego, art. 16 ust. 8 decyzja o zezwoleniu na spełnianie obowiązku szkolnego poza szkołą, art. 39 ust. 2 i 2a decyzja o skreśleniu ucznia z listy uczniów, art. 66 ust. 1 i 2 decyzja w sprawie indywidualnego programu lub toku nauki. Wymienione wyżej decyzje administracyjne są związane z tzw. obowiązkiem szkolnym, określonym przepisami ustawy o systemie oświaty i rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. Nr 23, poz. 225 z późn. zm.). Decyzje administracyjne podejmowane przez dyrektorów publicznych szkół podstawowych i gimnazjów w związku z obowiązkiem szkolnych należą do bardzo trudnych i odpowiedzialnych. Dlatego proces decyzyjny wymaga od dyrektora szkoły przestrzegania podstawowych zasad postępowania. Cały proces podejmowania decyzji, zwłaszcza w sprawach uczniowskich należy podzielić na kolejne etapy: podjęcie wiadomości (sygnał) o potrzebie decyzji,

7 VADEMECUM DYREKTORA 43 Nowe przepisy o finansach publicznych Z dniem 1 stycznia 2010 r. wchodzi w życie nowa ustawa o finansach publicznych, która w istotny sposób zmienia niektóre obszary gospodarki finansowej jednostek sektora finansów publicznych. Dotyczy to m.in. likwidacji zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych oraz rachunków dochodów własnych. Brak przepisów wykonawczych do nowej ustawy nie pozwala na pełną ocenę dokonanych zmian, stąd w bieżącym numerze przedstawimy jedynie wyciąg z samej ustawy w opracowaniu redakcyjnym uzupełniony o fragmenty przepisów wprowadzających. USTAWA z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U ) - wyciąg - ZASADY FINANSÓW PUBLICZNYCH Art. 1. Ustawa określa: 1) zakres i zasady działania oraz organizację jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, 2) (pominięto), 3) zasady funkcjonowania jednostek sektora finansów publicznych w zakresie gospodarki finansowej, 4) zasady i tryb kontroli procesów związanych z gromadzeniem i rozdysponowywaniem środków publicznych oraz gospodarowaniem mieniem, pkt 5, 6) (pominięto), 7) zasady i tryb opracowywania oraz uchwalania wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego; 8) zasady i tryb sporządzania budżetu państwa w układzie zadaniowym, 9) zakres i szczegółowość oraz zasady i tryb planowania, uchwalania i wykonywania budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, 10) szczególne zasady rachunkowości, planowania i sprawozdawczości obowiązujące w sektorze finansów publicznych,

8 VADEMECUM DYREKTORA 44 11) zasady gospodarowania środkami publicznymi pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej oraz z innych źródeł zagranicznych, 12) zasady kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego oraz koordynacji kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych. Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 1) Ministrze Finansów rozumie się przez to odpowiednio ministra właściwego do spraw budżetu, ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz ministra właściwego do spraw instytucji finansowych, 2) zarządzie jednostki samorządu terytorialnego rozumie się przez to również wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, 3) układzie zadaniowym rozumie się przez to zestawienie odpowiednio wydatków budżetu państwa lub kosztów jednostki sektora finansów publicznych sporządzone według funkcji państwa, oznaczających poszczególne obszary działań państwa, oraz: a) zadań budżetowych grupujących wydatki według celów, b) podzadań budżetowych grupujących działania umożliwiające realizację celów zadania, w ramach którego podzadania te zostały wyodrębnione - wraz z opisem celów tych zadań i podzadań, a także z bazowymi i docelowymi miernikami stopnia realizacji celów działalności państwa, oznaczającymi wartościowe, ilościowe lub opisowe określenie bazowego i docelowego poziomu efektów z poniesionych nakładów, 4) odrębnych ustawach rozumie się przez to ustawy inne niż niniejsza ustawa oraz ustawa budżetowa, 5) środkach europejskich rozumie się przez to środki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1, 2 i 4, 6) organizacjach pozarządowych rozumie się przez to organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. Nr 96, poz.873, z późn.zm.), 7) jednostce w dziale rozumie się przez to jednostkę sektora finansów publicznych podległą ministrowi kierującemu określonym działem administracji rządowej lub przez niego nadzorowaną lub jednostkę sektora finansów publicznych obsługującą organ podległy ministrowi kierującemu określonym działem administracji rządowej lub przez niego nadzorowany,

9 VADEMECUM DYREKTORA 45 8) dysponencie części budżetowej rozumie się przez to kierowników jednostek oraz organy wymienione w art. 139 ust. 2, właściwych ministrów, kierowników urzędów centralnych, wojewodów oraz kierowników państwowych jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 114 ust. 3 pkt 2, dysponujących częściami budżetu państwa. Art. 3. Finanse publiczne obejmują procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowywaniem, w szczególności: 1) gromadzenie dochodów i przychodów publicznych, 2) wydatkowanie środków publicznych, pkt 3-5) (pominięto), 3) zarządzanie długiem publicznym, 4) (pominięto). Art Przepisy ustawy stosuje się do: 1) jednostek sektora finansów publicznych, 2) innych podmiotów w zakresie, w jakim wykorzystują środki publiczne lub dysponują tymi środkami. 2. Przepisy dotyczące jednostek samorządu terytorialnego stosuje się odpowiednio do związków gmin i powiatów. ŚRODKI PUBLICZNE, NADWYŻKA I DEFICYT SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH Art Środkami publicznymi są: 1) dochody publiczne, 2) środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), 3) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi, inne niż wymienione w pkt. 2, a) (pominięto); 4) przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące z prowadzonej przez nie działalności oraz pochodzące z innych źródeł.