OD WYDAWCY. Porębskie przytulisko kulturalne SPIS TREŚCI. 1. Z życia Biblioteki. 2. Co słychać w MOK?

Transkrypt

1

2 OD WYDAWCY Porębske prytulsko kulturalne Są take mejsca, do których cęsto poracamy, tęsknmy a nm. Deje sę tak dlatego, poneaż każdy s po cężkej pracy uce potrebuje odpocąć acsu domoym śród soch jblżsych pryjacół. Dla lud kulturalne akręconych takm prytulskem jest neątple dom kultury. Krajobra kulturalny, pod ględem nfrastruktury, chocaż trudno będe to elu meskańcom sego masta ueryć, jest bardo bogaty. Różnej bary hobbyśc, posukujący prytulska, gde mogą spotykać sę osoby o spólnych anteresoach, ne mogą rekać (casne ale łasne). Jedk dom kultury od lat pęćdesątych, cyl od casó jego ybudoa, pełn neprerane rolę mejsca spotkań kulturalnych ne tylko dla całej społecnośc lokalnej. Starse pokole pamętają jesce casy, kedy sala teatral domu kultury, pękała sach podcas predstaeń amatorskch cy te ystępó goścnnych nych artystó estradoych. Porębske bale karałoe prycągały gośc et e stolcy poatu, nekońcące sę romoy trające do późnych godn, kedy rodły sę pomysły noe mprey kulturalne sportoe, prynosły ooce postac preentacj noych ydareń kulturalnych. Pod tym ględem klmat domu kultury ne uległ mane. W mejskm prytulsku kulturalnym dalej spotykamy lud kulturalne akręconych od eku predskolnego a predstacelach łotej jesen końcąc. Różnorodność ofert skeroanych do meskańcó sego masta, prycąga do domu kultury młośnkó dobrej ksążk, hstor, muyk tp. Dom Kultury ypełjąc soja msję, trosce o prysłość prytulska kulturalnego, sojej dałalnośc ogromną rolę pryąuje do pracy jmłodsym. Warstaty kołach anteresoań poalają uruchamać pokłady ch rażlośc artystycnej, doskolć umejętnośc manualne. Już dsaj e rusenem podamy ystępy sych jmłodsych artystó. Ich apał ora konsekencja doskolenu soch umejętnośc, poalają optymmem patreć prysłość prytulska kulturalnego. To systko sę deje (chocaż sceptycy rekają brak atrakcyjnych ch danem ofert kulturalnych). Jeżel chod o prysłość domu kultury, jako kulturalnego prytulska możemy ęc być spokojn, gdyby ne łyżka degcu. Wybudoany pod pęćdesąt lat temu dom kultury ymaga remontu prystosoa jego pomesceń dla spółcesnych ymogó. Keroncto domu kultury dokłada elu starań aby pry skromnym budżece poprać arunk pracy kulturalnej. Jedk to systko a mało. Być może, kolejny nosek skeroany do Mnstersta Kultury o dofnsoane precenem remont, spotka sę poytynym odeem. Być może se mastecko jde resce une ocach mnsteralnych urędnkó. Neależne od tego arto też uruchomć pokłady rażlośc predstacel lokalnego bnesu, który presłośc też był oparcem dla rodącej sę dałalnośc kulturalnej tak potrebnej sej społecnośc. Dom kultury, jest stotnym elementem nfrastruktury społecnej sego mastecka. Ne be poodu użyamy y sedby Mejskego Ośrodka Kultury- dom. Prytulsko kulturalne jako mejsce, do którego cęsto aglądamy jak do prytulska domoego, potrebuje sego sparca ne tylko domonkó (ucestnkó ydareń kulturalnych) ale róneż serokego frontu pryjacół, którym ależy rooju sego mastecka, e systkch jego aspektach tym róneż obsare kultury. Zdsła Kluźk SPIS TREŚCI 1. Z życa Bblotek (Spotkane autorske Jackem Fedorocem, Bbloteka poyskała noych cytelnkó, dałalność DKK MBP Porębe) 2. Co słychać MOK? (Posenką promują masto) 3. Wydare Kulturalne (Tu jest mój dom mom życem tle, Jubleusoy Festal Prażonek dobegł końca, Predskolak ucą sę droego trybu życa, Mkołajkoy spektakl dla dec, Wysoke mejsca festaloe) WYWIAD 4. Zn nen (yad Radosłaem Flakem) 5. Z Kart hstor (feleton Zdsłaa Kluźka) 6. Audencja u McDolda (feleton Ey Olsańskej Rok) 7. Kąck poetyck 8. Będe sę dało (apoed ydareń kulturalnych)

3 Podękoane a prekaane 1% Raptular Kulturalny BIBLIOTEKA POLECA: Dla dorosłych: Mejsk Ośrodek Kultury Porębe, serdecne dękuje systkm osobom, które popre Centrum Incjaty Lokalnych Zaercu prekaały 1% podatku roój dałalnośc kulturalnej Porębe. 1. M. Gutoska Adamcyk: Cuker pod amorem Otrymane środk koce 699 ł będą precone kolejne numery Raptulara Kulturalnego ora dałalność Klubu Pasjotó Hstor Lokalnej. 3. I. Lorent Handlarka łotem Raptular Kulturalny ukauje sę ersj elektroncnej co try mesące. Cora ękse anteresoane młodych meskańcó spółpracą redakcją, aangażoane cłonkó kolegum poala meć prekone, że psmo ydaane jest ysokm poome cesy sę cora ęksą cytelnoścą meskańcó / ne tylko/. Jednoceśne aprasamy do spółpracy sponsoró ora systkch anteresoanych, który chcą espreć merytorycne, fnsoo cy recoo kulturalne casopsmo. Raptular Kulturalny jest dostępny stroch nternetoych:.mokporeba.pl.mbpporeba.pl.umporeba.pl.e-poreba.pl.porebane.pl Dękując a prekaane środk, racamy sę uprejmą prośbą by 2013 roku róneż są dałalność prekaując 1% podatku. 2. D. Wałęsa Mare tajemnce Dla dec: 1. D. Terakoska Władca Leau 2. R. Pątkoska Lemodoy ąb 3. C. Galante Jestem jaka jestem Redakcja.mbpporeba.pl

4 Z życa Bblotek Spotkane autorske Jackem Fedorocem 28 lstopada ncjatyy Mejskej Bblotek Publcnej Porębe ramach Dyskusyjnego Klubu Ksążk spółpracy Bbloteką Śląską organoano spotkane autorske Jackem Fedorocem W drugej połoe lat 60 ystępoał Telej Polskej, gde spółtorył m.n. Jerym Gruą programy rorykoe Pojmy sę, Małżeństo doskołe, Karera Runda. W latach 70 był spółautorem radoego magaynu satyrycnego 60 mnut godnę. W latach ystępoał estrade Kabarece Wagabunda m.n. Marą Koterbską, Mecysłaem Cechocem Bogumłem Kobelą programe Poperajmy sę Bohdanem Łauką, Tadeusem Rossem, Potrem Scepankem Rysardem Markoskm. Współcesnej don kojarony autorskm programem Dennk Teleyjny, który był emtoany TVP do 2006 roku. Zagrał 11 flmach, a do flmu Ne ma róży be og (agrał głóną rolę) Posukany, posuka psał scerus e Stansłaem Bareją. Współpracoał Zenonem Laskokem Kabarecarną ramach projektu "Flharmo docpu". Jacek Fedoroc Satyryk, aktor, dyplomoany malar humorem opoadał o som życu decńste, casach studenckch ora aodoych, spomł chle spędone teatre, radu telej. Zdradł klka scegółó życa osobstego - opoedał publcnośc jak "metodycny" sposób dobył serce sojej żony. Wspomł o sojej pracy okrese stne PRL-u, o podkładanu głosu pod ypoed nych postac cy omjanu cenury. Ne abrakło żartó anegdot. Jacek Fedoroc opoadał o kulsach posta noo ydanej ksążk, Ja jako ykopalsko (egemplar ra autografem do ypożyce bblotece), do której teksty postały 40 lat temu. Zaprosony gość chętne seroko odpoadał pyta publcnośc dotycące m.n. Dennka Teleyjnego, postac "Koleg Keronka", spółpracy radem teleją. Zgromado publcność ogromnym anteresoanem ysłuchała opoeśc sego gośca, braam gradała preentoane feletony. Na konec moż było otrymać autograf ora robć pamątkoe djęce Jackem Fedorocem. Jacek Fedoroc urodł sę 1937 roku Gdyn. Jako sedmoletne decko preżył postane arsaske. Ukońcył studa Wydale Malarsta Wyżsej Skoły Stuk Plastycnych Gdańsku. Był jednym ałożycel m.n. e Zbgneem Cybulskm Bogumłem Kobelą legendarnego studenckego teatru Bm-Bom. W case studó ropocął spółpracę gdańskm radem jako autor aktor, aś jako autor rysonk-karykaturysta prasą lokalną ogólnopolską, m.n. Dookoła śata Splk. Jacek Fedoroc Postanoenem Preydenta RP d 4 grud 2007, a ybtne asług dałalnośc rec preman demokratycnych Polsce, ostał odcony pre Lecha Kacyńskego Kryżem Komandorskm Orderu Odrode Polsk. Order ten odebrał 21 marca 2011 rąk Bronsłaa Komoroskego. 20 maja 2009 rąk mnstra kultury dedcta rodoego Bogda Zdrojeskego odebrał Złoty Medal "Zasłużony Kulture Glora Arts". Gość ecoru składa pamątkoy podps MOK, foto: Z. Kluźk

5 Bbloteka poyskała noych cytelnkó Dałalność Dyskusyjnego Klubu Ksążk Mejskej Bblotece Publcnej Porębe. 23 paźdernka Mejskej Bblotece Publcnej Porębe odbyła sę urocystość Pasoa Cytelnka ucnó klas drugch Mejskego Zespołu Skół Porębe. Cytane to bardo aż umejętność jaką ucnoe byają pocątkoym okrese edukacj. Z uag, że ęksość lter poły już skole są prygotoane tyle, by samodelne preżyć prygodę ksążką. Persoklasśc apol sę ksęgoborem preconym dla jmłodsych, regulamnem bblotek sposobem ypożyca ksążek. Obejrel bory gromadone bblotece ora spręt poyskany ramach Programu Rooju Bblotek. Urocyste śluboane noych cytelnkó Podcas śluboa młod cytelncy pryrekl, że będą sanoać ksążk, korystać ch mądrośc sumenne ypełć oboąk cytelnka. Po tym stąpło urocyste pasoane. Każdy noy cytelnk ysedł pamątkoą akładką forme loga bblotek ora słodkm upomnkem. Cesymy sę poyska noych cytelnkó. Cytelncto jest jednym bardo ażnych źródeł oddałya osoboość dec spryja ponu śata, kstałtoanu systemó artośc posta moralnospołecnych ora ypełnu olnego casu. Mam deję, że młod cytelncy będą chętne odedać są placókę, ypożycać ne tylko oboąkoe lektury ale sęgać po nteresujące ksążk, które prycyną sę do rooju ch anteresoań - mó Mchał Nescyńsk Dyrektor MBP Porębe. K. Hadrych Dyskusyjny Klub Ksążk to spólny projekt Instytutu Ksążk Bblotek Wojeódkch, storony 2007 roku myślą o cytelnkach korystających bblotek publcnych. Jego celem jest ożyene środoska skuponego okół bblotek ora kreoane mody cytane. Projekt DKK, to adaptacja brytyjskej de readng clubs spólnego cyta romoy o ksążkach. Idea Dyskusyjnych Klubó Ksążk opera sę głóne możlośc mle spęde olnego casu możlośc yraże sojego da temat precytanej lektury. Klub daje możlość po jnosej lterature polskej jak obcej ora predstaenu soch odcuć spostreżeń temat precytanej lektury. Od 2011 roku pry sparcu fnsoym merytorycnym Bblotek Śląskej Katocach, róneż Mejskej Bblotece Publcnej Porębe ropocął dałalność Dyskusyjny Klub Ksążk. Aby ostać cłonkem DKK, korystać kluboego ksęgoboru, brać udał spotkach kluboych dyskusjach o ksążkach leży głosć sę do moderator Klubu dałającego sej bblotece. Klubocem może ostać każdy sympatyk cytelnk bblotek neależne od eku cy rodaju anteresoań. Spotka mogą być okają do po noych lud, sposobem spęda olnego casu, a także po noych autoró ksążek. Incjatya ta spodobała sę młośnkom ksążk gromadła lud, który dużo cytają, dla których taka forma spęda olnego jest pryjemnoścą. Ucestnckam spotkań są pane, będące emeryture o różnych anteresoach dośadcech życoych, ale łący je systke chęć spotka, aby poromaać ymenć poglądy temat lteratury. Cekae ypoed klubocek dotycące lektur cęsto preplatają sę opoeścam ch łasnego życa, co bogaca uromaca spotka ytara cepły strój. W młej atmosfere pry kae castku klubock spotykają sę każdą ostatną środę mesąca, o godne 16.00, by dyskutoać temat precytanych ksążek. Na akońcene

6 każdego ebra ucestncy otrymują egemplar ksążk, która jest omaane stępnym spotkanu. W precągu dóch lat, od ropocęca dałalnośc DKK, odbyło sę łącne dadeśca spotkań, których była omaa różnorod lteratura, mędy nnym take tytuły jak: Dec Ireny Sendleroej, autorsta Anny Meskoskej,, Frsta, ceskej psark Petry Prochakovej, Zmerch Stephene Meyer, Kontrakt panny Brant Mj Kabot, Krucha jak lód amerykańskej autork Jod Pcoult, Lala Jacka Dehla, Płomen reco Iny Lorent, Los potórony Janusa L. Wśneskego, Lato pred merchem autorsta noblstk Dors Lessng ele nnych pęknych, cekaych, mądrych kontroersyjnych ksążek. Dyskusyjny Klub Ksążk daje także możlość aprose spotkane autorske nych psary poetó. Spotka są organoane ne tylko myślą o cytelnkach klubu. Mają one charakter otarty ucestncyć nch mogą syscy anteresoan lteraturą. 26 paźdernka 2011 r. ramach DKK odbyło sę spotkane autorske psarem, hstorykem publcystą Potrem Ocarem, pomysłodacą Mueum Hansa Klosa Katocach. W maju 2011 roku ostała yda jego persa poeść sensacyjno - hstorycną Wchman. Krucjata. Autor pryblżył ebranym postać głónego bohatera ksążk Wchma ora kreślł tło hstorycne cesnego średnoeca, której tocy sę akcja poeśc. Predstaanym preentacjom toarysyła yeksponoa półtorametroa "Caska Barbaryńcy Wchma". Po cekaym spotkanu dyskusj autorem, ucestncy mogl być omaaną ksążkę, a także dobyć autograf autora. 28 lstopada 2012 r. ncjatyy Mejskej Bblotek Publcnej Porębe ramach Dyskusyjnego Klubu Ksążk spółpracy Bbloteką Śląską organoano spotkane autorske Jackem Fedorocem, satyrykem, aktorem, dyplomoany malarem. Artysta poterdł nm sój kunst klasę jako autor ykoca. Zgromado publcność braam gradała preentoane feletony. Na konec autor rodaał autografy ora moż było robć pamątkoe djęce Jackem Fedorocem. Po dóch latach funkcjonoa Dyskusyjny Klub Ksążk, psał sę stałe dałalność Mejskej Bblotek Publcnej Porębe promując cytelncto lteraturę. Informacj temat spotkań DKK udela Mejska Bbloteka Publc Porębe (kontakt telefoncny: e-mal:mbpporeba@ntera.pl). Barbara Machura Co słychać MOK? Posenką promują masto 28 reś, podcas koncertu okaj otarca roku kulturalnego Porębe odbyła sę premera utoru "Centrum śata". W scególnym mejscu terene pry Weży Wycągoej jstarsym abytku Poręby, jedynym takm ojeódte śląskm apreentoano utór, do którego tekst psała Ea Olsańska - Rok a muykę Karol Hadrych. Blsko mesąc pred premerą utoru posenkę prygotoano grano studu. Wykocam utoru, który ne tylko promuje Porębę ale prestaa jej bogatą hstorę tradycję są: Marta Drabek, Monka Dorak, Syla Góra Katary Kubc, Joan Maur, Marty Wąż, Katary Maur, Żaneta Wojacek, Bartos Rauk, Kacper Maj, Karol Hadrych. Wykocy utoru Pomysł utór promujący masto rodł sę lpcu, kedy decydoalśmy, że otarce roku kulturalnego stąp pry abytku Poręby. Głónym ncjatorem koncertu tym łaśne mejscu był Zdsła Kluźk proadący Klub Pasjotó Hstor Lokalnej MOK. Pomysł ten spotkał sę aprobatą Burmstra Marka Śly, który sparł dała ncjatoró tego ydare kulturalnego. Tekst psany pre Paną Eę Olsańską - Rok predstaa różne okresy casu pocąsy od legendy o Carnym Jeore a skońcysy casach spółcesnych. Jetem scególne adoolony, że łaśne młodeż sego ośrodka kultury, prygotoa pre Karola Hadrycha podjęła sę tego ada elkm aangażoanem, apałem sercem realoała ten noatorsk, muycny projekt mó Mchał Nescyńsk Dyrektor MOK. MOK, foto: J. Mońka

7 WYDARZENIA KULTURALNE Tu jest mój dom mom życem tle reś, terene pry eży ycągoej - jstarsym abytku technk ojeódte śląskm, odbył sę koncert Tu jest mój dom mom życem tle, ugurujący ropocęce Roku Kulturalnego Porębe. Koncert, który ostał organoany pry spółpracy Klubem Pasjotó Hstor Lokalnej dostarcył gromadonej publcnośc elu ruseń. Na oboju agrała Katary Żołnoska - Burda Gospodare ecoru: Ea Olsańska Rok, Zdsła Kluźk W koncerce ystąpl lokaln artyśc espół Canto MOK Porębe ora Katary Żołnoska Burda. Grupa okal składe: Marta Drabek, Monka Dorak, Syla Góra, Katary Kubc, Marty Wąż, Żaneta Wojacek, Bartos Rauk, Kacper Maj, Karol Hadrych, apreentoała utory stosone do mejsca koncertu. Neątple atrakcją ecoru było premeroe ykone, specjalne tą okaję prygotoanej granej posenk o Porębe Centrum śata, (tekst Ea Olsańska Rok, muyka Karol Hadrych). Popre koncert tym yjątkoym mejscu orgatory chcel ukaać meskańcom goścom (m.n. Węger) abytek o scególnym cenu dla Poręby, prekoć, że moż go ykorystać dla celó promocyjnych, poyskać noych sympatykó młośnkó dla abytkoej dumy sego masta. Zgromado publcność Burmstr Marek Śla Preodncący Rady Gabrel Zelńsk grupą Odlenkó cłonkam Klubu Pasjotó Hstor Lokalnej MOK Porębe Wykocy koncertu MOK Foto: J. Mońka

8 Jubleusoy Festal Prażonek dobegł końca 29 reś terene Mejskego Ośrodka Sportu Rekreacj odbył sę X Śatoy Festal Prażonek. Potraa rodem Poręby docekała sę desątego, jubleusoego festalu, którym ne abrakło atrakcj kulrnych jak artystycnych. prażonk prygotoane pre praconkó Samodelnego Publcnego Zakładu Opek Zdrootnej. Wsyscy ucestncy mprey mel okaję pocęstoać sę ęgerskm gulasem prygotoanym pre delegató Kstelec. Gulas prygotoany pre Węgró Najbardej żyot tradycja em aercańskej Jak co roku mprea cesyła sę dużą frekencją. Ne abrakło meskańcó masta gośc okolcnych mejscoośc. W festalu prażonek ęl róneż udał komte osoboośc: Posłoe Sejm RP: Beata Małecka-Lbera, An Nemś, Zbysek Zaborosk, Europosłanka Małgorata Handlk, Starosta aercańsk Rafał Krupa, Preydent Zaerca Rysard Mach, Burmstr Ła Macej Kacyńsk Burmstr Seera Zdsła Baś. W jedynej takej mpree ęl róneż udał gośce partnerskego masta Kstelec Węgrech. Ne abrakło róneż predstacel orgacj społecnych nstytucj masta Poręby, poatu aercańskego ojeódta śląskego. W bloku mpre artystycnych ystąpły espoły Mejskego Ośrodka Kultury: "Fantaja", "Canto", Złota Jeseń Zespół Peśn Tańca Ncank. Opróc lokalnych artystó ystąpła róneż Męska Grupa Śpeaca Żelsłac ora kapela góralska Kreśn Csca k. Życa. Gośce Kstelec adbal ne tylko o stronę kulrną ale róneż artystycną. Na scene apreentoał sę espół Fuse Band, który apreentoał program składający sę e nych śatoych prebojó. Na akońcene mprey odbyła sę abaa tanec udałem espołu E. Męska grupa śpeaca Żelsłac Burmstr Marek Śla ta aprosonych gośc Burmstr Masta Marek Śla urocyśce otorył mpreę ra aprosonym gośćm apalł ognsko pod doma jęksym śece kocołkam psanym do ksęg rekordó Gunnessa. Z dóch jęksych kocołkó śece ydano blsko 1000 porcj prażonek dla ucestnkó mprey. Tradycyjne odbył sę konkurs jlepej prygotoane prażonk. Komsja jyżej ocenła Ncank

9 Zespół Fuse Band Węger Zespół Złota Jeseń Podcas X Śatoego Festalu Prażonek ne abrakło dodatkoych atrakcj mpre toarysących. W trakce tra mprey Burmstr masta urocyśce prekaał samochód ufundoany pre sponsoró dla straży mejskej. Zespół Fantaja Prekaane samochodu dla Straży Mejskej 50% Grupy Canto Klub Pasjotó Hstor Lokalnej MOK udałem Adama Bakalarcyka Toarysta Jurajskego prygotoał poka ytopu żelaa dymarkach. Ne abrakło atrakcj dla dec, które cekały karuele, jeżdżalne cy dmuchane amk. Ucestncy konkursu jlepej prygotoane prażonk Kapela góralska Kreśn Śatoy Festal Prażonek Porębe to ne tylko ydarene kulturalne. Ten jbardej żyotny rytuał kulrny artystycny em aercańskej jest kontynuacją tradycj apocątkoanej pre sych prodkó pod 100 lat temu. MOK, foto: M. Kot, J. Mońka

10 Predskolak ucą sę droego trybu życa 23 lstopada ncjatyy Mejskego Ośrodka Kultury Predskolu nr 1 Porębe odbył sę spektakl teatralny "Małe co neco tygryska". Aktory teatru edukacj proflaktyk "Maska" Krakoe: Sebastan Włodek ora Magdale Sostak apreentoal nscecję temat droego trybu życa. Głónym celem spektaklu było kstałtoane decach posta prodrootnych, uśadomene skutkó braku umaru jedenu słodycy, prekaane adomośc dotycących agadne hgeny dobrej kondycj fycnej, uśadomene konecnośc spożya potra nebędnych dla droa. Mkołajkoy spektakl dla dec 4 grud ncjatyy Mejskego Ośrodka Kultury Porębe, ramach Mkołajek odbył sę spektakl teatralny "Pan Antenka Srebrny Kubracek". Dec Predskola Mejskego Skół Podstaoych terenu masta, mały okaję obejreć edukacyjny spektakl ykonu artystó Teatru TRIP, który promuje postay otartośc, tolerancj, ukauje proces komunkacj nterpersolnej ora yjaś, cym są medacje jak ażną rolę ponny pełnć sym życu, by sprane radć sobe konflktam Aktory Teatru Trp Zacekao publcność Spektakl pomógł decom roumeć potrebę droego odżya, aktynego ypocynku dba o cystość. W młej atmosfere systke predskolak doedały sę jak dbać o soje droe dobre samopocuce. Aktory: Sebastan Włodek, Magdale Sostak MOK Akcja spektaklu rogrya sę sklepe abakam. Po cężkm dnu pracy, kedy sklepkar Pan Konrad amyka sklep budą sę do życa abak. Każda nch mary o tym, by dostać sę ręce dec, odleźć sojego łaśccela spędć u nego decństo. Marą o pryjaźn dch spędonych spólnej abae. W nocy alcą one mędy sobą o mejsca półkach, dbają o ygląd, pelęgnują ubranka, by być jatrakcyjnejse. Penego d sklepe pojaa sę noa abaka Pan Antenka. Pęk, srebr abaka o błyscącym kubracku, prycąga rok chłopcó decynek! Ropocy sę cężk cas dla Lalek plusoych Msó. Stare abak planują pobyć sę noego prybysa. W jmnej spodeanym momence ja sę u nch Śęty Mkołaj, którego rola ne tylko ogranca sę do roda preentó ale do promoa otartośc obec nnych. MOK Porębe składa serdecne podękoa dla Pan Iony Muskalskej Dyrektor MZS Porębe a udostępnene hal sportoej. MOK

11 Wysoke mejsca konkursach ojeódkch 22 paźdernka 2012 roku Gmnnym Ośrodku Kultury Dąbroe Zelonej odbył sę XVII Wojeódk Konkurs Plastycny "Paperoy śat". Głónym celem konkursu była popularyacja plastycnej tórcośc, ykorystane paperu do celó artystycnych, pobudene aktynośc manualnej ora yobraźn plastycnej ora kstałtoane pocuca pęk. Prace prygotoane pre dec koła plastycnego MOK Porębe ęły udał konkurse. Komsja Jury pryła III mejsce dla Ma Werchoskej ora yróżnene dla Krystofa Zaalskego. 26 paźdernka podcas urocystej gal, laureac otrymal grody pamątkoe dyplomy. Laureac festalu posenk J. Frącs, K. Maj 12 lstopada odbyły sę presłucha ramach Wojeódkego Festalu Posenk "Preboje są śród s". W festalu ęło udał blsko 75 solstó oj. śląskego. W kategor ekoej klas IV-VI solstka Julan Frącs dobyła I mejsce a kategor skół średnch solsta Kacper Maj decyją Jury otrymał III mejsce. 18 lstopada odbył sę koncert laureató podcas którego ystąpl groden pre Jury ykocy. Na akońcene solśc otrymal upomnk ufundoane pre orgatoró. Kolejne ysoke osągnęca młodych artystó są doodem to, że Porębe jest dużo dolnych, młodych osób, który popre efektyną edukację artystycną proadoną MOK Porębe mogą rojać soją skrydła, preentoać sę różnych preglądach festalach, dobyać ysoke mejsca dęk cemu masto ma doskołą promocję " enątr". Krystof Zaalsk Laureac opekunem K. Hadrychem MOK Wyko praca

12 Z cyklu Zn nen W każdym numere preentujemy syletk lokalnych artystó pasjotó, który promują kulturę nne dedny życa artystycnego sym meśce ora poa grancam kraju Radosła Flak meskanec Poręby, chłopak o elkch dolnoścach. Radek to jeden jdolnejsych porębskch rysonkó, posadający pradę duży talent seroką yobraźnę. Wyad Radosłaem preproadła Marta Drabek Marta: Kedy rysoa? odkryłeś sobe Flakem talent do Radek: Talent? (śmeje sę) Zanteresoane prysło po gmjum, olnym case trochę bagrałem. W akacje pred lceum anteresoała mne stuka popkultura japońska, która próboałem kopoać a potem spróboałem róneż nnych dedn. M: A co jbardej lubs rysoać? R: Najbardej lubę skupać sę postacach, obojętne cy dymcne cy statycne- ażne by mały sobe jakś preka. Najcęścej jedk rysuję je łasnej yobraźn. M: Postac realne? Cy, tak jak już ceśnej spomłeś, te pochodące popkultury japońskej? R: To ależy od stroju który mam danej chl, jedk jcęścej są to te pochodące popkultury japońskej.

13 M: Cy rysoane to dla cebe tylko hobby, cy może ameras ucynć go źródłem utryma, ąać nm soją prysłość? R: Kedyś ąałem rysunkem ękse deje, ale ne cuję sę tej dedne tyle pene by móc arabać dęk nej chleb, ocyśce od casu do casu prydary sę jakeś amóene śród jomych. Jedk moje umejętnośc ne poalają jakeś stałe arobk tej kest. Kedyś planoałem prysłość ASP ale sły mne opuścły reygnoałem. M: A jake rysunk dostajes amóe? Są to jcęścej portrety cy może jakeś specjalne życe klentó? jak cęsto mas take lece? R: Różne tym bya, ale śród amóeń decydoane górują portrety, drugm mejscu aś klasyfkują sę jakeś krajobray, ex aequo kotkam nnym słodkm słodkoścam mnemanu Pań prosących o rysunek. M: W jak sposób rojas soje umejętnośc? Chods jakeś ajęca, lekcje rysunku? R: Najper korystałem okaj ykorystyałem lekcje klasy polcealnej której co sobota były 6 godnne ajęca rysunku, potem pre krótk okres brałem pryatne lekcje, stępne ylądoałem Młodeżoym Ośrodku Kultury. Tam urędoałem pre jakeś 4-5 lat ra tygodnu, jedk polegało to bardej dobrej abae nż dobrej uce. M: Jake jest toje jękse osągnece dedne rysunku? Może jakś ygrany konkurs lub ażny projekt? R: Ngdy ne cułem sę słach by ucestncyć konkursach, jeżel już dochodło do cegoś podobnego to były to jakeś skolne plakaty konkursy mędyskolne których nekonecne ucestncyłem. M: Bardo C dękuję a romoę, życę samych sukcesó samych udanych prac! R: Róneż dękuję.

14 Z kart hstor Feleton Zdsłaa Kluźka foto: porebane.pl Śląsk kopcusek prusk hraba łaśccele Zaerca Poręby latach Druga połoa XIX eku to cas elkch man łasnoścoych gospodarcych em aercańskej. W 1864 roku mało mejsce ułascene chłopó. Rok późnej od Adolfa Krygera dobra o e Poręba Mrygłodka sam Poręba, Nk, Kremenda, Zaerce (Welke Małe), Marcsó, Łośnce, Mrygłódka masto Mrygłód akupl Joan Hans Ulryk von Schaffgotschoe. Neycaj hstora neycajnej pary Poruco pre matkę serota Joan Gryck ostała prygarnęta pre Karola Godulę yanego królem cynku. W eku 6 lat 1846 roku ostała jedyną spadkobercyną jęksej fortuny Śląsku. W 1855 roku król prusk osobśce dał jej tytuł hrabosk. Od tej pory yała sę Joan von Schomberg (Somberk ). W rok późnej ostała żoną predstacela jednego jstarsych pruskch rodó arystokratycnych Hansa Ulryka von Schaffgotsch (dane Joanne tytułu hraboskego było ąane tym ydarenem). Ta neykła para odedconą pre Joannę elomlonoą fortunę (19 kopaln galmanu, 40 kopaln ęgla kamennego, 3 huty cynku td.) pomnożyła elokrotne, angażując sę cora to noe predsęęca gospodarce. Byl on róneż posadacam elkch dóbr emskch ora pałacy Śląsku Górnym Opolskm. Joan była jest a to do dsaj doce Śląsku poodu sojej dałalnośc charytatynej rec robotnkó, koścoła meskańcó leżących do nej s. Wele do adęce mają tej neykłej pare take masta jak chocażby Ruda Śląska cy Bytom. W ch życu dałalnośc gospodarcej mał mejsce róneż epod aercańsk. Prekursory noocesnej gospodark rolnej Długo jesce po 1864 roku emach Królesta Polskego aróno łaśccele emscy jak róneż chłop preferoal ymyślony e cesnym średnoecu trójpoloy sposób upray. Za casó Schaffgotschó proadono Porębe Zaercu ( ch folarkach) płodoman ożene gleby. Dla droże noych metod sproadl e soch dóbr Śląsku karboych, ekonomó rądcó folarkó Nkach, Porębe, Dechcarach ora Zaercu. Ich arądane tym dobram emskm nosło róneż mo noocesnośc. Nad całoścą dóbr cuał ustanoony tym celu pełnomocnk o sku Pesel (Peschel?) sproadony Wrocłaa, który mał do pomocy kasjera (ksęgoego). Na folarku Zaercu było róneż stanosko aadocy (dyrektora). Nektóre sk sproadonych ócas ofcjalstó dorskch funkcjonują do dsaj Zaercu. Do soch lasó sproadl e Śląska leśncych gajoych ( Łośncach Benkendorf) a dla prybyłych robotnkó leśnych ybudoano budynek meskalny Nkach. W Marcsoe postaono pętroy amerykańsk młyn odny (nedano yburony), tutaj też osedlł sę prybyły Prus majster tartacny. W ąku dymcnym roojem premysłu łókenncego terene Królesta Polskego folarkach aproadono hodolę oec. Dobra Poręba Mrygłodka były a Schaffgotschó jlepej arądanym tej cęśc Gubern Potrkoskej.

15 Ożyene roój premysłu Głónym poodem dla którego Joan Hans Ulryk byl Porębę Mrygłodką były odkryte tutaj prełome XVIII/XIX eku łoża ęgla brutnego, ne od casó średnoeca pokłady rudy żelaa a prede systkm fabryka żelaa Porębe. Na Śląsku już końcu persej połoy XIX eku acęło brakoać mejscoych łóż rudy. Welu predsęborcó, aby omnąć barery celne dla proade handlu chłonnym rynkem rosyjskm, akupyało dobra emske pograncu Królesta Polskego Prusam. Wceśnej polśmy Adolfa Krygera, który jako łaśccel Poręby budoał konstrukcje mostoe alcany był do jęksych posadacy emskch gubern radomskej. Pommo spektakularnych ntratnych realacj projektó on ne potrafł unknąć problemó ąanych posadanem elkch obsaró emskch. Już 1862 poodu adłuże dobra Poręba Mrygłodka ostały ystaone lcytację ale dopero udało sę je spredać 1865 roku. Trudno określć jake nnoacje hutnce proadl no łaśccele. Za Schaffgotschó pojaała sę nonka technc masy paroa do odpompoya ody kopaln ęgla, której dano ę jej łaśccelk Joan (kopal ta jdoała sę a Skołą Podstaoą Nr 2 a a tej cęśc Poręby Górka ma ąek persą polską średnoecną a kopaln: gora). Pradopodobne a Schaffgotschó ybudoano jeden jstarsych budynkó fabrycnych t. Dom Dyrektora. Róneż fabryce tak jak folarkach proadono noocesny system arąda (aadoca kasjer, pojal sę róneż pers dyrektory fabryk). Prybyl róneż formere Katoc okolc Rudy Śląskej ora koale, murare ceśle, który stałe osedll sę Porębe. Pradopodobne ócas terene Zaerca ybudoano de cegelne apennk. Tylko 1870 roku, prybyły do dóbr Poręba Mrygłodka 93 osoby ( dla poró Zaerce Duże lcyło 1877 roku 226 meskańcó). Dałalność socjal Schaffgotschó bytoa Joan von Schomberg Schaffgotsch ngdy ne apomła o som rodoode. Utrymyała stały kontakt prybranym rodeństem (jej matka trykrotne ychodła a mąż) a jej sager Alfons Sommer Pyskoc prebyał e dore Porębe. Znej charytatynej dałalnośc hrabne pośęcł jedną e soch poeśc Gusta Morcnek - Pokład Joanny. Dbałość o robotnkó ch rodny były docne róneż terene Poręby Zaerca. W tym case postały terene Poręby elorodnne domy dla robotnkó kosary sklar ( persym meskało ócas 19 rodn a meskańcy masta dsaj jego ę kojarą casam I ojny śatoej pobytem tutaj żołnery austrackch). W 1871 roku ybudoano skołę Nkach m pradopodobne leży adęcać ybudoane persej skoły Zaercu do której 1878 roku ucęscało 70 dec. O aercańskej skole Zaercu Małym psał jednym artykułó Bolesła Prus, pry okaj relacj dennkarskej pożaru fabryk baełny brac Gnsberg. Na pocątku lat sedemdesątych Schaffgotsch był róneż cęśc gruntó Rodakach. Dałalność gospodarca Hansa Ulryka Ułascene chłopó mało mejsce 1864 roku. Pradopodobne jesce Adolf Kryger otrymał cęść leżnośc a prekaaną chłopom łasność gruntó. Natomast Hans Ulryk von Schaffgotsch był tym łaśccelem, który musał prebrnąć pre cały proces ąany formalnym prekaanem gruntó chłopskch. To łaśne a jego casó sporądono tabele lkdacyjne, skam noych chłopskch łaśccel. Tabele te, poneaż ne akładano ksąg ecystych, jesce po II Wojne Śatoej były doodem łasnośc ykorystyanym postępoach spadkoych. Pry tej okaj postał róneż perse mapy geodeyjne Poręby, których do dsaj achoała sę tylko jed, która dotycy Nek. Co cekae, jest nej acone mejsce pod ejską skołę.

16 roojem regonu aercańskego. Warto podkreślć, że Hans Ulryk ngdy ne był łaśccelem odedconego pre Joannę majątku. Dobra porębske były yjątkem, poneaż jak skauje jeden odleonych dokumentó tego okresu pradopodobne hraba był ch samodelnym posadacem. Zdsła Kluźk Soje lcne majątk Śląsku Schaffgotschoe traktoal podmotoo lcąc osągane yskó aróno dałalnośc premysłoej jak rolnej. Tymcasem gleba aercańska ne była tak urodaj jak śląska. Jesce pred 1864 rokem chłop okolc dsejsego Zaerca płacl jnżsy cyns Króleste Polskm g IV kategor. Reformę ułascenoą preproadono a ch casó be konflktó ( abore pruskm ułascene chłopó mało mejsce 40 lat ceśnej). Fabryka żelaa róneż ne prynosła spodeanych yskó uag ysok kost ytopu pecach, których ykorystyano ęgel dreny (o ele tańsy był kost ytara żelaa Śląsku użycem koksu). Róneż pokłady rudy żelaa ne były tak bogate jak predyano. Kopalne ęgla reguły mały soje krótke życe (do ycerpa neelkch łóż) a ęgel tutaj ydobyany ne predstaał takej artośc kalorycnej jak kopaln śląskch. Neątple, pommo krótkego pobytu em aercańskej, Joan Hans Ulryk von Schaffgotsch poostal tutaj sój trały ślad: ma sposobu upra ceśnej jak nnych cęścach Królesta Polskego robudoa fabryk Porębe, prenesene grunt em aercańskej noocesnego systemu arąda dobram emskm fabrykam a ybudoane domy fabrycne jesce do dsaj służą kolejnym pokolenom ch meskańcó. Zapocątkoane pre nch premany oblca Zaerca Poręby aoocoały stępnych desęcolecach jesce bardej dymcnym W Mejskm Ośrodku Kultury Porębe ropocęły sę ajęca artystycne spotka kluboe. Kto jesce ne mał okaj ucestncyć ajęcach serdecne aprasamy. Zajęca tanecne dla dec odbyają sę każdą środę o god Zajęca okalne do ugodne proadącym. Zajęca muycne /uka gry nstrumentach: gtara, keyboard, panno/ do ugodne proadącym. Zajęca plastycne odbyają sę każdy pątek od godny Sło - Ponedałk, środy, pątk godch , tork cartk godch Aerobk - erobku każdy ponedałek środę o god W ramach spółpracy Klubem Streleckm Baskla aprasamy strelncę pneumatycną każdy torek pątek od god Skoła Stuk Walk Semekan, aprasamy e tork pątk od god Spotka Klubu Pasjotó Hstor Lokalnej odbyają sę ra mesącu. Koło Sachoe soboty god

17 Feleton Ey Olsańskej Rok Odkryane Ameryk foto:porebane.pl Audencja u McDolda. Cęść II. Gdeś bardo dalekej dal budła sę e snu sa kocha, opłakująca s (neątple) Poręba, gdy łaśne sa nemordoa córka premerała amerykańske podmejske drog. Poneaż eufora, jaką ydostalśmy sę podejranego samolotu prała s ara potem stan rkotycnej błogośc, ne auażylśmy podobeństa mędy są noą drogą (róneż życoą) a erchną trasy, którą pokolśmy arsaske lotnsko. Każdą jej ybostość traktoalśmy jako koketeryjny żart pomjalśmy pobłażlym mlcenem. Było już bardo późno, gdy ocom mom ukaały sę nebyt duże, seregoo ustaone sare budynk, blźco podobne do sebe ora pryołujące myśl abudoa ojskoe, które mjalśmy ykle drode d polske more - Zobac, mamusa, jakeś kosary - sepnęły dec, gdy mjalśmy abudoa całkem porądnego (cytaj: drogego), jak późnej prekolśmy sę, osedla. Z peną ulgą odetchnęłam, gdy je mnęlśmy blżając sę do nnego yłającego sę nocnej mgły. Sympatycne, dupętroe blok, budoane cegoś, co tedy dało m sę być ceroną cegłą, e spadstym dacham, bałym balkom ykońcem m prypomły osedle, które łaśne opuśclśmy Porębe. Najpęknejse osedle pod słońcem Ucsając sę ajemne leźlśmy sę neco dusnej małej klatce schodoej, eloną ykładną schodach, które ydały m sę dne mało stablne pod sym pokaźnym cężarem. Spostregłam, że systko okół mne pode mną prypom nętre tekturoej bombonerk. Instynktone odsunęłam sój bagaż od ścany, by jej ne uskodć. Jak sę późnej okaało: upełne słusne. Mmo elkego męce cąż rucałam ukradkoe, lec cujne spojre e systke kąty akamark korytara, pre który slśmy. Ne be poodu. Moje badace ruty oka mały jeden cel: poterdene (lub ne) cy jak głosła prerażająca eść, która nemal ostatnej chl dotarła Polsce do sej adomośc, ż Ameryce jernejsym pryjacelem cłoeka jest pospolty, lec dorodny, karaluch! Moja hstera ąa pryjęcem tej adomośc prerodła sę sybko całkotą obsesję cągłego ypatrya potencjalnego roga. Jednego roga, obec którego (et myślach) cuję absolutną beslność take prerażene, ż et upełne ne asługujących podejrene o obecność tego popularnego predstacela amerykańskej flory fauny, desperacją atakuję każdą cemnejsą plamkę ścane lub podłode. Dr od sego służboego meska a spraą ojcoskego aklęca otarły sę sym męconym ocom ukaał sę noy śat. Najdnejsy e śató, jake dotąd delśmy (a delśmy już dość sporo!), bo cały prae bały mękk. Mąż tata - Marek proadł s prestreń, która s osołomła są mękkoścą, pusystoścą, prytulnoścą, łasca, ż rocągała sę pośród aśeconych stojących lamp rotacających ra e śatłem bardo pryjany strój. Meskane okaało sę dosyć duże, cyste ygodne. Ctery pokoje yposażone dyżurne lec gustone, jasne spręty, duże schludne łaenk, nooceśne yposażo kuch balkon dokem pusty rae basen achycły s. Cujnym okem rucłam nó e systke kątk, które ne skayały jedk ameskane pre spomnych ceśnej sublokatoró. Najęksą jedk aletą noego domu okaał sę duży gar rosołu kurym nogam makaronem ugotoanego są ceść pre neątplego sego dobrocyńcę męża -tatę Marka. Okaalśmy tychmast głęboką dęcność pałasują błyskacne cną jego cęść (rosołu, ne męża ojca!), po cym już upełne sę adomolśmy. Mmo yraźne nocnej pory dec rosalały sę po pokojach prydelając je odgórną decyją slnejsego, penetroały adający dreny balkon, prerach huśtając sę fantastycne resoroanych łóżkach. Umknęło jakoś sej uade, że jednoceśne huśtał sę mponujący stół e sklanym blatem, seść kreseł, sofy, stojące lampy, łaa cała mękka, pusysta podłoga. Huśtało sę całe pętro!... ***** Po precągających sę oblucjach całej rodny syscy apadl śce kontynentalny sen, który precągnął sę do godn połudnoych stępnego (a

18 łaśce już tego samego) d. Scęśle dla sego taty męża była to nedela (która et dla nego bya tutaj casam dnem olnym) atem nkt ne ostał pocągnęty a konsekencje a tak brak dyscyplny. Persym dźękem, który dotarł do moch usu po prebudenu był odgłos dkch gęs, prelatujących tuż a sym okm. Były tak blsko, że moż je było deć a sybą ne podnosąc sę łóżka. Onemałam achytu. Prae bo łaśne mój syn donósł m robaonym głosem, że jed pęknych predstacelek stada ostała mu sybe elonkao ceknącą pamątkę. Potraktoałam to jako dobry k nebos: decko ostane ójtem. Może et burmstrem Podbudoan tą myślą jedlśmy poranne chrupk alane mnym mlekem plastkoego kanstra. A poneaż nedelny rosół ostał skonsumoany upredno ęc postanolśmy ramach obadu ropocąć poane noego kontynentu ( tym samym umożlć mu pone s. Wsak już momence prybca y sych ysłużonych pasportach ostał to skaany). Władoalśmy sę ęc ponone do samochodu prytknęl nosy do syby, by lepej deć upragnone Chcago. Myślałam łaśne o tym śmesnym jasku, jakm jest ma casu o tym, że sej cchej Porębe syscy pokładl sę spać. I o sych rodcach, którym sę pene śnmy całą córką (sen racej dosyć męcący!) I o nnych meskańcach sego urocego masta, którym pene ngdy ne będe dane ujreć blasku Chcago. I o bednych chcagoach, który ngdy ne obacą Poręby I o sym burmstru, któremu śn sę apene pękny sen o oddłużenu mejscoego akładu pracy A tu śat mareń flmó, który łaśne m sę obja Już a chlę! Za oknem samochodu cąż presuały sę sare obrea dróg, a d głoam co jakś cas uśmechała sę jadle bestyd, jaskraa rda cęsto mjanych mostó aduktó. Potem obacylśmy amglony arys dalekego, strelającego nebo sarym lufam eżocó, masta. Zarys ten jedk cągle sę jakby oddalał, choć a sybą gęstło: pojały sę brudne, obdarte domy, strosone restkam poybjanych syb ocodoły dnych budynkó, ulck et pry jscersych chęcach ne budące sego aufa. - To są predmeśca - yjaśnł mąż, uodpornony już ten dok. - Yhm odmruknęło yroumale se tro. Nagle robło sę jakby cemnej chłodnej. Poało elegancją soldnoścą yko. Wjechalśmy mędy eżoce. To było spałe ucuce! Małam rażene, że s samochód rogar strelste łodyg cy pne sarych ysmukłych rośln końcących sę gdeś śród chmur. Każdy tych monstrualnych pn mał nny, dny orment. Inną archtekturę, nny styl, nny odceń sarośc. Sedelśmy grecne, jak truse, chłonąc ten car kamennej dżungl (Aloga była uasadno też pod tym ględem, ż prae ngde ne było śladu żyego cłoeka.) Wtem oślepło s śatło słonecne. To był już konec. Obejrelśmy sę sybko a sebe: masto dło jak dłon Jechałam do nego pół roku. Prejechałam je necałe pęć mnut ***** Późnej mąż aół s mejsce, gde groźne jesce moo połyskało jeoro. Na jego bregu pełnła straż kopuła planetarum klka nnych słynnych prybytkó tutejsej kultury uk. Zatrymalśmy sę by odpocąć d bregem jeora Mtchgan podać dok masta. Raem m stal: Kopernk a po drugej strone Koścusko. - Daj słan Polacy! - poedałam do dec dłaącym gardle pocucem dumy rodoej tak ysydanej pre Gombroca elkego emgranta. Podneślśmy górę ocy, gdyż d głoą a chmury yłonł sę ksężyc. - Recyśce sęde s pełno! dodałam pomachalśmy poroumeaco jesce jednemu słynnemu rodako :Tardoskemu! c.d.n Ea Olsańska-Rok

19 Kąck poetyck Dogoterapa Pred ejścem do sptala neco po leej strone ysłużonej łace sed rod cała pacjent po operacj ale mu ne móą... Domoy rosół jedony kompot śn słoku potem syscy ajęc sobą septanem po bokach Tylko ON jeden C a ł y jest pacjentem e systko Prytulen głoa pry łbe futro do pżamy pask ON całym całem słuchuje sę serce bjące jesce... Obaj Raem W sekrece pred całym śatem Targują sę Panem Bogem kupują spólną chlę a całe życe ecne... Ea Olsańka Rok Paer Upatrony obra małam Na ystae ludkch mareń I choć pradę dobre łam Chcałam menć beg ydareń Chcałam ęcej, nż m treba Zabrać go be żadnej gody Chcałam bułek amast chleba, Chcałam ndy, mając schody Dosyć małam łe mych rek Chcałam menć życa prebeg Zdjęłam go pkotek Żeby obra meć dla sebe Wystraso ęc sę skradam Mając ocach prerażene By móc, choć to ne ypada, Ucec pred sym precenem Nagle ysedł m prec Kustos ludkch snó losu Wcągnął mne do sej amec Robąc amęt moch łosó Tak poryał mne cąż dalej I ncym neśadomośc Oplótł cało me jak salem Sym spektaklem mętnośc Wtedy stało sę już jasne Że choć nne mam mare I choć plany snuję łasne Ne unknę prece Wycągnęłam dłoń do nego Urekł mne sym pęknym tańcem Tera em, że chcąc lepsego Żyłam jak mydlanej bańce Serce już ne krycy żalem, Już stłumłam rąk mych drżene Daj też opleść sę tym salem I żyj gode precenem! Marta Drabek

20 BĘDZIE SIĘ DZIAŁO Zespół Skół Porębe, god