Kości i stawy. 1. Jakie 4 grupy kości możemy wyróżnić patrząc na poniższy rysunek. A. Kości kończyny górnej B. C. D.

Transkrypt

1 Kości i stawy 1. Jakie 4 grupy kości możemy wyróżnić patrząc na poniższy rysunek. A. Kości kończyny górnej B. C. D. 2. Wymień najważniejsze funkcje szkieletu. 3. Uzupełnij luki w zdaniach. Podstawowym materiałem budulcowym szkieletu człowieka jest tkanka oraz w mniejszym stopniu tkanka. Kości zbudowane są z dwóch podstawowych składników:, który nadaje kości elastyczność i sprężystość.,który nadaje kości twardość.

2 4. Dopasuj odpowiednio. tworzy przede wszystkim powierzchowną warstwę kości. Trzony kości długich zbudowane są prawie całkowicie z istoty zbitej. występuje głównie w końcowych odcinkach kości długich, ponieważ ułożenie beleczek kostnych pozwala amortyzować przeciążenia, co jest bardzo istotne w stawach. Występuje w nasadach kości długich oraz w kościach krótkich, różnokształtnych oraz w postaci cienkiej warstwy śródkościa w kościach płaskich. A. Istota Zbita B. Istota gąbczasta 5. Dopasuj odpowiednio. - długość kości jest zawsze większa od wymiaru szerokości i grubości. Najczęściej występują kości dwunasadowe np. kość ramienna. Zbudowane są z trzonu oraz dwóch zgrubiałych nasad. Trzon posiada jamę szpikową. Nasady pokryte są chrząstką szklistą lub włóknistą, dzięki czemu tworzą powierzchnie stawowe. - wyróżnia je duża powierzchnia w stosunku do małej grubości kości. Przykładem są kości sklepienia czaszki, łopatka, kości biodrowe. - są stosunkowo równo rozwinięte we wszystkich 3 kierunkach np. kości nadgarstka - występują jako bryły najróżniejszej postaci. Np. kręgi, kość klinowa - są wypełnione powietrzem i wysłane błoną śluzową. Przykładem są kości czaszki, gdzie wewnętrzne przestrzenie nazywamy zatokami A.Kości pneumatyczne B.Kości płaskie C.Kości różnokształtne D.Kości długie E.Kości krótkie

3 6. Wpisz odpowiednio zaznaczone odcinki kręgosłupa. 7. Opisz funkcje kręgosłupa.

4 8. Skreśl błędne wyrazy w zdaniu. Kręgosłup ma kształt esowaty/prosty. Możemy wyróżnić w części szyjnej i lędźwiowej wypukłość do przodu są to lordozy/kifozy, odpowiednio szyjna oraz lędźwiowa. W odcinku piersiowym i krzyżowym występują lordozy/kifozy, odpowiednio piersiowa oraz krzyżowa, czyli wypukłości skierowane do tyłu. Wymienione krzywizny kręgosłupa są wygięciami fizjologicznymi, związanymi z pionową postawą i lokomocją dwunożną człowieka. 9. Dopasuj odpowiednie nazwy do obrazu. Kręgi szyjne Kręgi piersiowe Kręgi lędźwiowe Kość krzyżowa

5 10. Biorąc pod uwagę poniższy rysunek opisz jakie mogą być konsekwencje niezachowania naturalnych krzywizn kręgosłupa w trakcie ćwiczeń. 11. Podpisz odpowiednio. 12. Skreśl niepotrzebne. W wyniku wrodzonych zmian strukturalnych lub po przebytych chorobach (krzywica) może dojść do deformacji klatki piersiowej. Możemy wyróżnić 2 najczęściej występujące wady klatki piersiowej: Klatka lejkowata/ kurza objawia się powstawaniem wgłębienia w środkowej cz. klatki. Klatka kurza/ lejkowata odwrotność lejkowatej, objawia się deformacją części żeber do przodu.

6 13. Dopasuj kości do odpowiedniej grupy. Grupa kości obręczy kończyny górnej: Grupa kości kończyny górnej wolnej: Grupa kości ręki: A.obojczyk B.promieniowa C.łopatka D.kości palców E.łokciowa F.nadgarstka G.śródręcza H.ramienna 14. Wstaw podane w ramce hasła w odpowiednie miejsce. A. miednica B. kości stopy D. rzepka C. kości goleni- strzałkowa i piszczelowa E. kość udowa

7 15. Jak zbudowany jest staw? Stawy (połączenia maziowe) to najbardziej ruchome połączenia kości. Można wyróżnić trzy główne elementy stawu: 16. Wpisz odpowiedni rodzaj stawów w odpowiednie miejsce. Staw kulisty Staw płaski Staw kłykciowy Staw obrotowy Staw zawiasowy Staw siodełkowy Staw śrubowy zachodzą w nim ruchy prostowania i zginania, np. stawy międzypaliczkowe, tak więc ruch odbywa się w jednej płaszczyźnie. Cechą charakterystyczną jest występowanie więzadeł pobocznych, które nie ograniczają ruchów zasadniczych, ale zabezpieczają staw przed bocznym przesunięciem powierzchni stawowych. występuje ruch obrotowy względem powierzchni stawowej: główka obraca się w panewce jak oś w łożysku. Przykładem jest ruch w stawie promieniowołokciowym bliższym. w tym stawie ruch obrotowy łączy się z ruchem posuwistym wzdłuż tej osi. Przykładem może być staw szczytowo-obrotowy pośrodkowy. posiada eliptycznie wydrążoną główkę stawową, panewka stawu jest wklęsła, zarówno w osi długiej jak i osi krótkiej. Przykładem jest staw promieniowo nadgarstkowy. posiada obie powierzchnie ukształtowane w formie siodła, czyli wypukłe w jednej płaszczyźnie, a wklęsłe w drugiej. Przykładem jest staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka. Dzięki temu kciuk można odwodzić, przywodzić, przeciwstawiać i odprowadzać. głowa stawowa to większy lub mniejszy wycinek kuli. W zależności od powierzchni stawowy oraz głębokości panewki możemy wyróżnić stawy wolne (staw

8 ramienny) oraz stawy panewkowe (staw biodrowy). Ruchy w stawach mogą być wykonywane w dowolnych osiach. powierzchnie stawowe główki i panewki są płaskie. Ruchomość tego stawu jest nieznaczna i w dużej mierze zależy od napięcia torebek stawowych i więzadeł. Część 2 Mięśnie 1. Wpisz nazwy trzech tkanek mięśniowych, występujących w organizmie człowieka.

9 2. W powyższym rysunku, zaznacz poprzez zakreślenie kółkiem. Tkankę mięśniową na, którą mamy wpływ, która podlega naszej woli. Otrzymując impulsy z ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. 3. Wstaw hasła, w odpowiednie miejsce. A. Przyczep Początkowy B. Brzusiec C. Przyczep końcowy 4. Wpisz odpowiednią właściwość mięśnia w odpowiednie miejsce. Elastyczność Pobudliwość Napięcie (tonus) - mięśnie powracają do długości początkowej po jego biernym rozciągnięciu. - zdolność reagowania na bodźce; dzięki bardzo mocnemu unerwieniu poprzez włókna czuciowe, ruchowe oraz włókna układu autonomicznego, tkanka mięśniowa reaguje na bodźce zewnętrzne (temperatura, światło, dźwięk i inne) oraz wewnątrzpochodne np. hormony, toksyny, CO2). - stałe i równomierne w trakcie spoczynku, stanowi pozycje wyjściową do skurczu, decyduje o postawie ciała.

10 5. Biorąc pod uwagę poniższe wyjaśnienie pojęcia jednostki motorycznej, wyjaśnij na czym polega zasada wszystko albo nic dotycząca mięśni. Pojedynczy neuron ruchowy wraz z rozgałęzieniami może unerwiać od kilku do kilkuset włókien mięśniowych tworząc tym samym jednostkę ruchową (motoryczną). Podsumowując, jednostka motoryczna (ruchowa) to jeden neuron, który unerwia określoną ilość włókien mięśniowych. Najczęściej mięśnie unerwiane są przez wiele jednostek motorycznych. 6. Dopasuj odpowiednio pojęcia lub wyjaśnij ich znaczenie. Skurcz izotoniczny Skurcz izometryczny Skurcz koncentryczny Skurcz ekscentryczny - mięsień skraca swoją długość, a napięcie mięśnia pozostaje bez zmian. - jest to wzrost napięcia mięśnia przy niezmienionej długości. Skurcz Auksotoniczny - - jest to skurcz, w trakcie którego przyczepy mięśniowe zbliżają się do siebie. - jest to skurcz, w trakcie którego przyczepy mięśniowe oddalają się od siebie.

11 7. Wyjaśnij znaczenie pojęć. Mięśnie agonistyczne - Mięśnie antagonistyczne - Mięśnie stabilizatory - _ Mięśnie synergistyczne (asystujące) - 8. Analizując poniższe ćwiczenia, określ Agoniste oraz Antagoniste. A. Agonista - Antagonista - B. Agonista - Antagonista -

12 C. Agonista - Antagonista - D. Agonista - Antagonista -

13 9. Wstaw odpowiednie wyrazy w tekście. A. jednostka motoryczna B. m. naramienny C. tętno D. aktonach mięśnia E. w jednym kierunku F. m. czworoboczny G. jednostek czynnościowych H. m. czworogłowy Jednolity anatomicznie mięsień może składać się z kilku. Mowa tu o. Dzięki temu jeden mięsień może powodować różne ruchy w stawie, a nawet działać przeciwstawnie. Poszczególne aktony cechuje jednakowy lub bardzo zbliżony przebieg włókien mięśniowych, co daje możliwość wykonania samodzielnej funkcji. Każdy akton aktywnie działa tylko. Jeżeli wiele mięśni wykonuje ten sam ruch, wtedy są to aktony synergistyczne. Obserwujemy także sytuacje, gdzie jeden mięsień posiada wiele funkcji i jest zbudowany z kilku aktonów. Przykładem jest zbudowany z trzech aktonów (przedniego, tylnego i bocznego). Dowodem na pracę przeciwstawną w obrębie jednego mięśnia będzie, w którym część górna unosi obręcz barkową, część środkowa ściąga łopatki do kręgosłupa, czyli cofa obręcz, a część dolna ją obniża. 10. Porównaj włókna wolnokurczliwe oraz szybkokurczliwe.

14 11. Wymień 4 mięśnie wchodzące w skład stożka rotatorów Wymień korzyści wynikające ze wzmacniania mięśni rotujących w kompleksie barkowym

15 13. Wpisz nazwy zaznaczonych mięśni. 14. Wpisz nazwy zaznaczonych mięśni

16 15. Wpisz nazwy poszczególnych mięśni.

17 16. Opisz cel i sposób wykonania poniższych ćwiczeń.

18 17. Wymień znane Ci ćwiczenia wzmacniające plecy Wymień znane Ci ćwiczenia wzmacniające dolną część ciała Wymień znane Ci ćwiczenia wzmacniające klatkę piersiową

19 Serce, płuca i krążenie 1. Wskaż struktury, które wchodzą w skład układu krążenia Serce Sportowca Opisz zmiany w układzie krwionośnym wywołane tym zjawiskiem?

20 3. Jak zbudowane jest serce? Przyporządkuj odpowiednio: żyła główna prawy przedsionek lewa komora aorta prawa komora lewy przedsionek pień płucny 4. Porównaj budowę żył i tętnic

21 5. Wykorzystaj wyrazy z ramki i wpisz je w odpowiednie miejsce w tekście. układ bodźco-przewodzący choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego pole energetyczne zaburzenia rytmu i przewodnictwa diagnostyce serca elektrod Za skurcz serca odpowiedzialny jest wykorzystujący repolaryzacje i depolaryzacje komórki. Zauważono, iż te zmiany wytwarzają. Cały nasz ustrój jest dobrym przewodnikiem elektryczności dlatego też, możemy z powierzchni ciała za pomocą zbierać informacje potrzebne w. Najczęściej możemy zauważyć choroby serca takie jak: oraz. 6. Opisz w jaki sposób pracuje serce? A. B. C. D. E. 7. Wymień elementy z jakich składa się krew.

22 8. Opisz funkcje krwi w organizmie. 9. Dopasuj choroby z ramki do odpowiedniego wyjaśnienia. Choroba niedokrwienna serca Nadciśnienie tętnicze Miażdżyca - przyczyną choroby jest zwężanie się światła naczyń krwionośnych lub wieńcowych, głównie w wyniku odkładania się na ściankach tętnic blaszek miażdżycowych. Zaawansowane stadium choroby prowadzi do zawału. jest to okresowe lub stale podwyższone ciśnienie krwi, o chorobie mówimy wówczas gdy wartości ciśnienia przekraczają 140/90 mmhg Przyczyną choroby mogą być czynniki genetyczne oraz środowiskowe. zwężenie dużych oraz średnich tętnic poprzez blaszki miażdżycowe zbudowane z cholesterolu oraz wapnia. Mniejsze światło tętnicy to utrudnienia dla przepływu krwi co prowadzi do poważnych schorzeń.

23 10. Wymień struktury wchodzące w skład układu oddechowego Opisz funkcje układu oddechowego. 12. Uzupełnij wyrazy w tekście. mięśni wdechowych obniża rozszerzają się sprężystości wydech Wdech i wydech jest przede wszystkim uzależniony od ruchów klatki piersiowej. Podczas wdechu powiększają się wszystkie wymiary klatki piersiowej, w skutek działania Jako zamknięta struktura klatka piersiowa zmieniając wymiar jednocześnie ciśnienie w swoim wnętrzu. Dzięki temu elastyczne płuca, powodując napływ powietrza atmosferycznego do płuc w celu wyrównania ciśnień. W końcowej fazie mięśnie wdechowe rozkurczają się i klatka piersiowa dzięki zaczyna zmniejszać swą objętość, następuje usunięcie powietrza z płuc czyli.

24 13. Dopasuj odpowiedni tor oddechowy do poniższego opisu. tor brzusznym tor żebrowym oddychanie szczytowe - Podczas oddychania tym torem unosi się i opada niemal wyłącznie ściana jamy brzusznej, czyli następuje ono poprzez napięcie i rozluźnienie przepony. - W trakcie oddychania tym torem pracuje cała klatka piersiowa zwiększając swój wymiar boczny. W tym torze oddechowym za ruch żeber odpowiedzialne są oprócz przepony, mięśnie międzyżebrowe. - polega na unoszeniu się jedynie górnej cz. klatki piersiowej oraz obręczy barkowej. Pod względem fizjologicznym takie oddychanie pojawia się po wielkim wyczerpaniu organizmu, lub też jest zjawiskiem patologicznym występującym podczas duszności w chorobach sercowo-płucnych. Zaangażowane mięśnie to tzw. pomocnicze mięśnie oddechowe takie jak: m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy, m. pochyłe, m. piersiowy mniejszy oraz podobojczykowy. 14. Opisz rolę przepony w oddychaniu.

25 Fizjologia treningu 1. Dopasuj odpowiednio dyscypliny sportowe do charakterystycznych dla nich dominujących źródeł energetycznych. bieg na 100 m; narciarstwo biegowe; bieg maratoński; podnoszenie ciężarów; bieg na 200 m; pływanie 100 m; pływanie 800 m i 400 m; jazda na łyżwach 1500 m; wioślarstwo 2000 m; jazda na łyżwach 10000m; bieg na 400 m; koszykówka; System fosfagenowy (ATP + PCr) System fosfagenowy i glikogen System glikogen System glikogen oraz system tlenowy System tlenowy 2. Wymień znane Ci zdolności motoryczne człowieka Opisz zjawisko, które ukazane jest na poniższej rycinie.

26 4. Dopasuj odpowiednio. Absolutna siła mięśniowa Siła eksplozywna Względna siła mięśniowa - określa maksymalny poziom siły ćwiczącego, który rozwija w dowolnym ćwiczeniu. - jest to siła mięśniowa podzielona przez masę ciała ćwiczącego. - najwyższy poziom siły rozwijanej w najkrótszym czasie 5. Opisz zjawisko, które ukazane jest w poniższej rycinie.

27 6. Wymień metody stosowane w treningu siłowym i opis jedną z nich. _ 7. Odnieś zasadę FITA do treningu siłowego. Frequency (częstotliwość) Intensivity( intensywność)

28 Type ( typ, rodzaj treningu) Time (czas) 8. Dopasuj odpowiednio. Metoda ciągła Metoda Interwałowa - charakteryzuje się jednostajną intensywnością (większą lub mniejszą) i długim czasem trwania wysiłku. Maksymalna intensywność uzależniona jest od poziomu progu beztlenowego ćwiczącego. - charakteryzuje się zmiennym trybem pracy czyli wysiłki o wysokiej intensywności przeplatane są z mniejszą intensywnością. Stosunek pracy i odpoczynku jest zależny od stopnia wytrenowania oraz celu treningu. Metoda jest bardzo obciążająca i powinna być wprowadzana stopniowo w przypadku osoby początkującej.

29 9. Odnieś zasadę FITA do treningu tlenowego. Frequency (częstotliwość) Intensivity( intensywność) Type ( typ, rodzaj treningu) Time (czas)

30 10. Jaki jest najczęstszy wzór określający tętno maksymalne. 11. Porównaj stretching statyczny i dynamiczny. 12. Porównaj stretching aktywny oraz PIR (poizometryczna relaksacja mięśni).

31 13. Określ grupy mięśni, które są rozciągane.

32

33 14. Przeczytaj poniższy opis. Rozgrzewka to inaczej wszechstronne przystosowanie organizmu do mającego nastąpić wysiłku fizycznego i psychicznego. Wg Prof. Henryka Sozańskiego - Rozgrzewka jest to seria prostych ćwiczeń o narastającej intensywności służąca rozgrzaniu i uelastycznieniu mięśni i przygotowaniu organizmu do wysiłku. Jej celem jest ochrona przed kontuzjami, zwiększenie wydolności. Przygotowuje ona układ sercowo-naczyniowy, nerwowy i mięśniowo-szkieletowy do wysiłku, poprzez stopniowy wzrost obciążenia tych układów tak, aby były one w stanie podołać bardziej intensywnemu wysiłkowi fizycznemu. Zaproponuj rozgrzewkę pod wybraną przez Ciebie jednostkę treningową.

34 Dietetyka 1. Dopasuj produkty żywnościowe z ramki obok do odpowiedniej grupy. chleb pełnoziarnisty ryż brązowy Węglowodanowe: Białkowe: Tłuszczowe: Białkowo- tłuszczowe: Węglowodanowo- białkowe: Tłuszczowo- węglowodanowe: brokuł soki owocowe mąka pszenna makaron pełnoziarnisty pierś z kurczaka mięso z ud kurczaka twaróg serek wiejski oliwa z oliwek orzechy nerkowca smalec łosoś, makrela Jaja kurze soczewica Słodycze karkówka mozzarella