PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie"

Transkrypt

1 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-2/11/MSK Warszawa, 19 lipca 2012 r. DECYZJA nr RWA- 9 /2012 I. Na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) oraz stosownie do treści art. 33 ust. 6 tej ustawy po przeprowadzeniu postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów przeciwko Rebud Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Wołominie - w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznaje się, że działania Rebud Sp. z o.o. z siedzibą w Wołominie polegające na stosowaniu we wzorcu umownym o nazwie Umowa przedwstępna sprzedaży o treści: 1. ( ) Zmiany standardu wykończenia nie dotyczące bezpośrednio lokalu, ani nie wpływające na istotne obniżenie standardu wykończenia budynku, nie stanowią zmiany umowy i nie wymagają zgody KUPUJĄCEGO ( 2 pkt 4 wzorca umowy); 2. ( ) Przez wybudowanie budynku należy rozumieć termin, w którym SPRZEDAJĄCY dokona zgłoszenia KUPUJĄCEMU lokalu do odbioru technicznego, pod warunkiem uregulowania przez KUPUJĄCEGO wszystkich zobowiązań finansowych wobec SPRZEDAJĄCEGO wynikających z zawarcia niniejszej umowy ( 3 pkt 1 wzorca umowy); 3. Powierzchnia użytkowa lokalu może ulec zmianie. ( ) Jeżeli w dniu podpisania protokołu odbioru technicznego lokalu powierzchnia użytkowa lokalu będzie większa lub mniejsza od powierzchni określonej w ust. 1 to cena sprzedaży zostanie odpowiednio skorygowana. Korekta będzie polegała na zwiększeniu lub zmniejszeniu ceny lokalu (.) ( 6 wzorca umowy); 4. Niestawienie się KUPUJĄCEGO do dokonania odbioru w terminie oznaczonym w zawiadomieniu lub w terminie wyznaczonym zgodnie z ustępem poprzednim, upoważnia SPRZEDAJĄCEGO do dokonania odbioru opisanego w pkt. 1, bez udziału KUPUJĄCEGO. W takim przypadku protokół odbioru sporządza sam SPRZEDAJĄCY (...) ( 8 pkt 4 wzorca umowy); 1

2 5. Wszelkie spory mogące powstać na tle obowiązywania niniejszej umowy, Strony rozwiązywać będą w drodze negocjacji, a w przypadku braku porozumienia, poddadzą je rozstrzygnięciu Sądu powszechnego, właściwemu dla SPRZEDAJACEGO ( 15 ust. wzorca umowy); stanowią praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów, polegające na stosowaniu postanowień wzorców umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone, o którym mowa w art ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 286 ze zm.), co stanowi naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdza się zaniechanie ich stosowania z dniem 8 czerwca 2011 r. II. Na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) oraz stosownie do treści art. 33 ust. 6 tej ustawy po przeprowadzeniu postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów przeciwko Rebud Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Wołominie - w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznaje się, że działania Rebud Sp. z o.o. z siedzibą w Wołominie polegające na stosowaniu w wykorzystywanych wzorcach umownych postanowień o treści: 1. Zawarcie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego nastąpi po całkowitej zapłacie przez KUPUJĄCEGO ceny lokalu oraz ewentualnych innych należności wynikających z niniejszej umowy (m.innymi odsetki i koszty aranżacji wnętrz lokalu) ( 3 pkt 3 wzorca umowy); 2. Cena, o której mowa w ust. 1 zawiera podatek od towarów i usług (VAT). W przypadku zmiany obowiązującej stawki VAT, wyżej określona cena lokalu zostanie odpowiednio skorygowana o podatek VAT należny w związku z realizacją niniejszej umowy ( 4 pkt 2 wzorca umowy); 3. Strony zgodnie ustalają, że przeniesienie przez stronę kupującą praw i obowiązków wynikających z niniejszej umowy na rzecz osoby trzeciej może nastąpić (.) oraz za zgodą Sprzedającego wyrażoną w oświadczeniu złożonym w formie pisemnej pod rygorem nieważności (...) ( 7 wzorca umowy); 4. Korespondencję uznaje się doręczoną, jeżeli: a) ( ) b) lub po upływie 14 dni od daty pierwszej awizacji przesyłki nadanej za pośrednictwem poczty listem poleconym ( 12 ust. 2 wzorca umowy) stanowią praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów, polegające na stosowaniu postanowień wzorców umowy, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone, o którym mowa w art ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 286 ze zm.), co stanowi naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i nakazuje się zaniechanie ich stosowania. 2

3 III. Na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) oraz stosownie do treści art. 33 ust. 6 tej ustawy, po przeprowadzeniu postępowania w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów przeciwko Rebud Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Wołominie - w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów: nakłada się na spółkę Rebud Sp. z o.o z siedzibą w Wołominie karę pieniężną w wysokości: ,00 zł (słownie: dwa tysiące dwieście dwadzieścia złotych) płatną do budżetu państwa, z tytułu naruszenia zakazu, o którym jest mowa w art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w zakresie opisanym w punkcie I sentencji niniejszej decyzji ,00 zł (słownie: dwa tysiące sześćset czterdzieści trzy złote), płatną do budżetu państwa, z tytułu naruszenia zakazu, o którym jest mowa w art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, w zakresie opisanym w punkcie II sentencji niniejszej decyzji. UZASADNIENIE Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Delegatura w Warszawie przeprowadził postępowanie wyjaśniające znak RWA /10/MSK mające na celu wstępne ustalenie, czy we wzorcach umów przedkładanych konsumentom do podpisu przez Rebud Sp. z o.o. z siedzibą w Wołominie (dalej też: Spółka lub Rebud) znajdują się zapisy mogące naruszać przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, co uzasadniałoby wszczęcie postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Impulsem do wszczęcia przedmiotowego postępowania było zawiadomienie dotyczące podejrzenia stosowania przez Rebud Sp. z o.o. niedozwolonych klauzul umownych we wzorcach umów wykorzystywanych w obrocie konsumenckim. Spółka oferuje usługi polegające na wybudowaniu budynków w celu ustanowienia odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych i przeniesieniu własności przedmiotowych lokali na konsumentów i budynków mieszkalnych stanowiących odrębne nieruchomości (tzw. usługi deweloperskie). W wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego Delegatura UOKiK w Warszawie ustaliła, iż Spółka w stosunkach z konsumentami posługuje się wzorcem umownym o nazwie Umowa przedwstępna sprzedaży mogącym zawierać w swojej treści niedozwolone postanowienia umowne w rozumieniu art kodeksu cywilnego, uznane prawomocnym wyrokiem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: SOKiK lub Sąd) za niedozwolone i wpisane do prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone, o którym mowa w art k.p.c. (dalej: rejestr niedozwolonych klauzul umownych, rejestr klauzul abuzywnych, rejestr). 3

4 Z uwagi na powyższe, Prezes UOKiK postanowieniem z dnia 25 marca 2011 r., wszczął postępowanie w związku z podejrzeniem, iż stosowanie przez Rebud Sp. z o.o. z siedzibą w Wołominie postanowień zawartych we wzorcu umownym o nazwie Umowa przedwstępna sprzedaży o treści: 1. ( ) Zmiany standardu wykończenia nie dotyczące bezpośrednio lokalu, ani nie wpływające na istotne obniżenie standardu wykończenia budynku, nie stanowią zmiany umowy i nie wymagają zgody KUPUJĄCEGO ( 2 pkt 4 wzorca umowy); 2. ( ) Przez wybudowanie budynku należy rozumieć termin, w którym SPRZEDAJĄCY dokona zgłoszenia KUPUJĄCEMU lokalu do odbioru technicznego, pod warunkiem uregulowania przez KUPUJĄCEGO wszystkich zobowiązań finansowych wobec SPRZEDAJĄCEGO wynikających z zawarcia niniejszej umowy ( 3 pkt 1 wzorca umowy); 3. Zawarcie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego nastąpi po całkowitej zapłacie przez KUPUJĄCEGO ceny lokalu oraz ewentualnych innych należności wynikających z niniejszej umowy (m.innymi odsetki i koszty aranżacji wnętrz lokalu) ( 3 pkt 3 wzorca umowy); 4. Cena, o której mowa w ust. 1 zawiera podatek od towarów i usług (VAT). W przypadku zmiany obowiązującej stawki VAT, wyżej określona cena lokalu zostanie odpowiednio skorygowana o podatek VAT należny w związku z realizacją niniejszej umowy ( 4 pkt 2 wzorca umowy); 5. Powierzchnia użytkowa lokalu może ulec zmianie. ( ) Jeżeli w dniu podpisania protokołu odbioru technicznego lokalu powierzchnia użytkowa lokalu będzie większa lub mniejsza od powierzchni określonej w ust. 1 to cena sprzedaży zostanie odpowiednio skorygowana. Korekta będzie polegała na zwiększeniu lub zmniejszeniu ceny lokalu (.) ( 6 wzorca umowy); 6. Niestawienie się KUPUJĄCEGO do dokonania odbioru w terminie oznaczonym w zawiadomieniu lub w terminie wyznaczonym zgodnie z ustępem poprzednim, upoważnia SPRZEDAJĄCEGO do dokonania odbioru opisanego w pkt. 1, bez udziału KUPUJĄCEGO. W takim przypadku protokół odbioru sporządza sam SPRZEDAJĄCY (...) ( 8 pkt 4 wzorca umowy); 7. Strony zgodnie ustalają, że przeniesienie przez stronę kupującą praw i obowiązków wynikających z niniejszej umowy na rzecz osoby trzeciej może nastąpić (.) oraz za zgodą Sprzedającego wyrażoną w oświadczeniu złożonym w formie pisemnej pod rygorem nieważności (...) ( 9 wzorca umowy); 8. Korespondencję uznaje się doręczoną, jeżeli: a) ( ) b) lub po upływie 14 dni od daty pierwszej awizacji przesyłki nadanej za pośrednictwem poczty listem poleconym ( 14 ust. 2 wzorca umowy); 9. Wszelkie spory mogące powstać na tle obowiązywania niniejszej umowy, Strony rozwiązywać będą w drodze negocjacji, a w przypadku braku porozumienia, poddadzą je rozstrzygnięciu Sądu powszechnego, właściwemu dla SPRZEDAJACEGO ( 15 ust. wzorca umowy); 4

5 stanowi praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów, polegające na stosowaniu postanowień wzorców umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone, o którym mowa w art k.p.c., co może stanowić naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zawiadamiając Spółkę o wszczęciu przedmiotowego postępowania, Prezes UOKiK wezwał ją do przekazania wskazanych w piśmie dokumentów i informacji jak również do ustosunkowania się do zarzutów zawartych w postanowieniu o wszczęciu tego postępowania. W odpowiedzi na wezwanie Prezesa UOKiK, pismem z dnia 4 kwietnia 2011 r. Rebud Sp. z o.o. ustosunkowała się do postawionych jej zarzutów przekazując żądane informacje i dokumenty. W pierwszej kolejności Spółka podniosła, iż w oparciu o zakwestionowany przez Prezesa UOKiK wzorzec umowy zawarła jedynie trzy umowy, a klienci zawierający z nią umowy na wybudowanie i sprzedaż lokali mieszkalnych, na każdym etapie, mają możliwość negocjowania warunków umownych. Wobec powyższego, w ocenie Spółki, w przedmiotowej sprawie nie można mówić o zaistnieniu przesłanki naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, a jedynie o naruszeniu praw poszczególnych uczestników rynku. Ponadto Spółka podniosła, iż jej zdaniem, zakwestionowane przez Prezesa UOKiK postanowienia nie są tożsame z niedozwolonymi klauzulami umownymi wpisanymi do rejestru niedozwolonych klauzul umownych. Spółka nie wskazała jednakże żadnych argumentów na poparcie swoich twierdzeń. Wobec tak sformułowanej odpowiedzi Spółki na przedstawione zarzuty Prezes UOKiK pismem z dnia 9 czerwca 2011 r. wezwał Spółkę do przekazania wszystkich zawartych przez Spółkę z konsumentami umów dotyczących sprzedaży mieszkań w inwestycji mieszkaniowej realizowanej przez Spółkę. Pismem z dnia 4 lipca 2011 r. Spółka przekazała siedem sztuk kopii zawartych przez nią z konsumentami umów przedwstępnych wskazując jednocześnie, iż w latach 2007 r r. wzór umowy przedwstępnej stosowanej przez Rebud Sp. z o.o. zmienił się nieznacznie w swoich postanowieniach, stąd przekazała kopie umów, w których dokonano jakichkolwiek modyfikacji. Spółka wskazała także, iż pozostałe zawarte umowy stanowią powielenie umów już przekazanych Prezesowi Urzędu. Spółka wyjaśniła zarazem, iż w oparciu o zakwestionowany przez Prezesa UOKiK wzorzec umowny zawarła jedynie trzy umowy, pozostałe umowy zawierane były na podstawie innego, uprzednio stosowanego wzorca, który różnił się w kilku postanowieniach od analizowanego wzorca umowy. Spółka przekazała również aktualnie stosowany przez nią wzorzec umowy. Postanowieniem z dnia 14 lipca 2011 r. Prezes Urzędu postanowił sprostować oczywistą omyłkę zawartą w sentencji postanowienia o wszczęciu niniejszego postępowania polegającą na omyłkowym wskazaniu nazwy przedsiębiorcy jako Redbud Sp. z o.o. gdy tymczasem powinno być: Rebud Sp. z o.o.. Prezes UOKiK poinformował o powyższym Rebud Sp. z o.o. Pismem z dnia 28 lipca 2011 r. Spółka przekazała informację, iż przekazany przez nią aktualnie stosowany wzorzec umowy obowiązuje od dnia 8 czerwca 2011 r. Pismem z dnia 13 marca 2012 r. Spółka przekazała informację o szacowanym przychodzie osiągniętym przez Spółkę w 2011 r. 5

6 Pismem z dnia 19 kwietnia 2012 r. Spółka przekazała zeznanie podatkowe potwierdzające wysokość przychodów osiągniętych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w 2011 r. Prezes Urzędu zawiadomił Spółkę o zakończeniu postępowania dowodowego w przedmiotowej sprawie. Jednocześnie stronie został wyznaczony termin na zapoznanie się z aktami sprawy i ostateczne wypowiedzenie się co do zebranego materiału dowodowego w sprawie. Spółka nie skorzystała z przysługującego jej uprawnienia do zapoznania się z aktami sprawy. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił, co następuje Rebud Sp. z o.o. z siedzibą w Wołominie wpisana jest do rejestru przedsiębiorców KRS pod numerem Przedmiotem działalności Spółki jest m.in. wykonywanie robót ogólnobudowlanych związanych ze wznoszeniem budynków, zagospodarowanie i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek. Rebud Sp. z o.o. realizuje obecnie jedną inwestycję polegającą na budowie budynku mieszkalnego wielorodzinnego w Kobyłce Pod Dębem przy ulicy Nadarzyńskiej i od 2007 r. prowadzi proces sprzedaży mieszkań w ww. inwestycji. Przy zawieraniu umów z klientami, będącymi konsumentami w rozumieniu art Kodeksu cywilnego (dalej: k.c.), tj. osobami fizycznymi dokonującymi czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z ich działalnością zawodową lub gospodarczą, posługuje się wzorcami umownymi w rozumieniu art. 384 k.c. Od dnia 20 maja 2010 r. Spółka stosuje wzorzec umowny Umowa przedwstępna sprzedaży, którego treść została poddana analizie w niniejszym postępowaniu. Wzorzec ten zawiera następujące postanowienia: 1. ( ) Zmiany standardu wykończenia nie dotyczące bezpośrednio lokalu, ani nie wpływające na istotne obniżenie standardu wykończenia budynku, nie stanowią zmiany umowy i nie wymagają zgody KUPUJĄCEGO ( 2 pkt 4 wzorca umowy); 2. ( ) Przez wybudowanie budynku należy rozumieć termin, w którym SPRZEDAJĄCY dokona zgłoszenia KUPUJĄCEMU lokalu do odbioru technicznego, pod warunkiem uregulowania przez KUPUJĄCEGO wszystkich zobowiązań finansowych wobec SPRZEDAJĄCEGO wynikających z zawarcia niniejszej umowy ( 3 pkt 1 wzorca umowy); 3. Zawarcie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego nastąpi po całkowitej zapłacie przez KUPUJĄCEGO ceny lokalu oraz ewentualnych innych należności wynikających z niniejszej umowy (m.innymi odsetki i koszty aranżacji wnętrz lokalu) ( 3 pkt 3 wzorca umowy); 4. Cena, o której mowa w ust. 1 zawiera podatek od towarów i usług (VAT). W przypadku zmiany obowiązującej stawki VAT, wyżej określona cena lokalu zostanie odpowiednio skorygowana o podatek VAT należny w związku z realizacją niniejszej umowy ( 4 pkt 2 wzorca umowy); 6

7 5. Powierzchnia użytkowa lokalu może ulec zmianie. ( ) Jeżeli w dniu podpisania protokołu odbioru technicznego lokalu powierzchnia użytkowa lokalu będzie większa lub mniejsza od powierzchni określonej w ust. 1 to cena sprzedaży zostanie odpowiednio skorygowana. Korekta będzie polegała na zwiększeniu lub zmniejszeniu ceny lokalu (.) ( 6 wzorca umowy); 6. Niestawienie się KUPUJĄCEGO do dokonania odbioru w terminie oznaczonym w zawiadomieniu lub w terminie wyznaczonym zgodnie z ustępem poprzednim, upoważnia SPRZEDAJĄCEGO do dokonania odbioru opisanego w pkt. 1, bez udziału KUPUJĄCEGO. W takim przypadku protokół odbioru sporządza sam SPRZEDAJĄCY (...) ( 8 pkt 4 wzorca umowy); 7. Strony zgodnie ustalają, że przeniesienie przez stronę kupującą praw i obowiązków wynikających z niniejszej umowy na rzecz osoby trzeciej może nastąpić (.) oraz za zgodą Sprzedającego wyrażoną w oświadczeniu złożonym w formie pisemnej pod rygorem nieważności (...) ( 9 wzorca umowy); 8. Korespondencję uznaje się doręczoną, jeżeli: a) ( ) b) lub po upływie 14 dni od daty pierwszej awizacji przesyłki nadanej za pośrednictwem poczty listem poleconym ( 14 ust. 2 wzorca umowy); 9. Wszelkie spory mogące powstać na tle obowiązywania niniejszej umowy, Strony rozwiązywać będą w drodze negocjacji, a w przypadku braku porozumienia, poddadzą je rozstrzygnięciu Sądu powszechnego, właściwemu dla SPRZEDAJACEGO ( 15 ust. wzorca umowy). Postanowienia te stały się podstawą postawionych Spółce zarzutów stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. W toku postępowania Spółka przedłożyła nowo opracowany wzorzec umowy zatytułowany Umowa przedwstępna sprzedaży, który według oświadczenia Spółki został wprowadzony do obrotu w dniu 8 czerwca 2011 r. i zastąpił poprzednio stosowaną Umowę przedwstępną sprzedaży. Na dowód powyższego Spółka przekazała kopie umów przedwstępnych zawartych w dniu 8 i 14 czerwca 2011 r. Analiza nowo opracowanego wzorca i przekazanych umów pozwoliła na dokonanie następujących ustaleń: 2 pkt 4 o treści: ( ) Zmiany standardu wykończenia nie dotyczące bezpośrednio lokalu, ani nie wpływające na istotne obniżenie standardu wykończenia budynku, nie stanowią zmiany umowy i nie wymagają zgody KUPUJĄCEGO został ze wzorca umowy przez Spółkę usunięty. 3 pkt 1 wzorca umowy o treści: ( ) Przez wybudowanie budynku należy rozumieć termin, w którym SPRZEDAJĄCY dokona zgłoszenia KUPUJĄCEMU lokalu do odbioru technicznego, pod warunkiem uregulowania przez KUPUJĄCEGO wszystkich zobowiązań finansowych wobec SPRZEDAJĄCEGO wynikających z zawarcia niniejszej umowy został ze wzorca umowy przez Spółkę usunięty. 7

8 3 pkt 3 wzorca umowy o treści: Zawarcie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego nastąpi po całkowitej zapłacie przez KUPUJĄCEGO ceny lokalu oraz ewentualnych innych należności wynikających z niniejszej umowy (m.innymi odsetki i koszty aranżacji wnętrz lokalu) pozostał niezmieniony. 4 pkt 2 wzorca umowy o treści: Cena, o której mowa w ust. 1 zawiera podatek od towarów i usług (VAT). W przypadku zmiany obowiązującej stawki VAT, wyżej określona cena lokalu zostanie odpowiednio skorygowana o podatek VAT należny w związku z realizacją niniejszej umowy został zastąpiony postanowieniem w brzmieniu: Cena, o której mowa w ust. 1 zawiera podatek od towarów i usług (VAT). W przypadku zmiany obowiązującej stawki VAT, wyżej określona cena lokalu zostanie odpowiednio skorygowana o podatek VAT należny w związku z realizacją niniejszej umowy. Kupujący ma jednak prawo do odstąpienia od niniejszej umowy w przypadku braku akceptacji powyższych warunków. 6 wzorca umowy o treści: Powierzchnia użytkowa lokalu może ulec zmianie. ( ) Jeżeli w dniu podpisania protokołu odbioru technicznego lokalu powierzchnia użytkowa lokalu będzie większa lub mniejsza od powierzchni określonej w ust. 1 to cena sprzedaży zostanie odpowiednio skorygowana. Korekta będzie polegała na zwiększeniu lub zmniejszeniu ceny lokalu (.) został ze wzorca przez Spółkę usunięty. 8 pkt 4 wzorca umowy o treści: Niestawienie się KUPUJĄCEGO do dokonania odbioru w terminie oznaczonym w zawiadomieniu lub w terminie wyznaczonym zgodnie z ustępem poprzednim, upoważnia SPRZEDAJĄCEGO do dokonania odbioru opisanego w pkt. 1, bez udziału KUPUJĄCEGO. W takim przypadku protokół odbioru sporządza sam SPRZEDAJĄCY (...) został ze wzorca umowy przez Spółkę usunięty. 9 wzorca umowy o treści Strony zgodnie ustalają, że przeniesienie przez stronę kupującą praw i obowiązków wynikających z niniejszej umowy na rzecz osoby trzeciej może nastąpić (.) oraz za zgodą Sprzedającego wyrażoną w oświadczeniu złożonym w formie pisemnej pod rygorem nieważności (...) pozostał w niezmienionej treści, nastąpiło jedynie jego redakcyjne przesuniecie tj. 7 nowego wzorca umowy. 14 ust. 2 wzorca umowy o treści Korespondencję uznaje się doręczoną, jeżeli: a) ( ) b) lub po upływie 14 dni od daty pierwszej awizacji przesyłki nadanej za pośrednictwem poczty listem poleconym został zastąpiony postanowieniem o treści: Wszelka korespondencja związana z wykonaniem niniejszej umowy będzie przekazywana pisemnie i doręczana a) bezpośrednio Stronom, b) listem poleconym lub uznaną pocztą kurierską, e mailem na adres wskazany w pkt. 1. Strony mają obowiązek informowania się wzajemnie o każdej zmianie adresu, siedziby oraz numerów telefonu i faksu. Informacja o zamianie adresu jest wiążąca dla drugiej strony z dniem jej otrzymania. Przesyłka zwrócona nadawcy, z adnotacją poczty o dokonanym awizo i jej nie podjęciu przez adresata ma skutek doręczenia. 8

9 15 ust. wzorca umowy o treści: Wszelkie spory mogące powstać na tle obowiązywania niniejszej umowy, Strony rozwiązywać będą w drodze negocjacji, a w przypadku braku porozumienia, poddadzą je rozstrzygnięciu Sądu powszechnego, właściwemu dla SPRZEDAJACEGO otrzymał nowe brzmienie: Wszelkie spory mogące powstać na tle obowiązywania niniejszej umowy, Strony rozwiązywać będą w drodze negocjacji, a w przypadku braku porozumienia, poddadzą je rozstrzygnięciu właściwego sądowi powszechnemu. Prezes Urzędu ustalił również, że w rejestrze postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone, o którym mowa w art k.p.c. zamieszczone zostały postanowienia o treści: W przypadku zmiany powierzchni lokalu wynikającej z inwentaryzacji powykonawczej, cena ulegnie zmianie o wartość wynikającą z pomnożenia różnicy w powierzchni lokalu przez cenę jednego metra kwadratowego ustaloną w umowie uznane za niedozwolone wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej także: SOKiK) z dnia 10 października 2004 r. (sygn. akt XVII AmC 47/03) i wpisane do rejestru pod numerem 227; Activ Investment zastrzega sobie prawo dokonywania jednostronnych, a koniecznych zmian w dokumentacji projektowej Budynku uznane za niedozwolone wyrokiem SOKiK z dnia 20 maja 2008 r. (sygn. akt XVII AmC 107/07) i wpisane do rejestru pod numerem 1470; Przekazanie (Wydanie) Lokalu do prowadzenia prac wykończeniowych nastąpi w dacie określonej w zawiadomieniu, nie później niż w terminie określonym w Harmonogramie Budowy ( Dzień Przekazania Lokalu ) na podstawie protokołu Przekazania, nie wcześniej jednak niż do czasu uregulowania wszelkich należności względem Wykonawcy ( ) - uznane za niedozwolone postanowienie umowne wyrokiem SOKiK z dnia 31 sierpnia 2009 r. (sygn. akt XVII AmC 334/09) i wpisanego do rejestru pod numerem 1731; Strony oświadczają, że ustalona pomiędzy nimi cena przedmiotu umowy uwzględnia obecnie obowiązujące stawki podatku VAT od sprzedaży lokali, wobec czego gdyby stawki te uległy zmianie, cena przedmiotu umowy ulegnie zmianie proporcjonalnie do zmiany stawek podatku VAT. Ponadto, w przypadku wprowadzenia lub zmian stawek innych podatków lub danin publicznoprawnych o charakterze cenotwórczym, a związanych z budownictwem, ewentualny wzrost ceny z tego tytułu pokryje Nabywca uznane za niedozwolone wyrokiem SOKiK z dnia 5 grudnia 2006 r. (sygn. akt XVII AmC 126/05) i wpisane do rejestru pod numerem 1386; W razie niestawiennictwa Kupującego w wyznaczonym terminie przekazania, Sprzedający dokona samodzielnie odbioru przedmiotu umowy i będzie to jednoznaczne z wykonaniem przez Sprzedającego umowy w tym zakresie. Strony zgodnie ustalają, że w takim przypadku Sprzedający upoważniony jest do wystawienia odpowiedniej faktury uznane za niedozwolone wyrokiem SOKiK z dnia 22 listopada 2004 r. (sygn. akt XVII AmC 55/03) i wpisane do rejestru pod numerem 364; 9

10 W sytuacji określonej w art. 6 tego paragrafu jednostronny protokół sporządzony przez Sprzedającego zastępuje protokół odbioru uznane za niedozwolone wyrokiem SOKiK z dnia 22 listopada 2004 r. (sygn. akt XVII AmC 55/03) i wpisane do rejestru pod numerem 365; W przypadku zwrotu pisma wysłanego na adres podany na wstępie niniejszej umowy bądź na adres korespondencyjny podany przez Nabywcę na piśmie z adnotacją: nie podjęte w terminie, adresat nieznany, adresat zmienił adres lub inną równoznacznością, uznawać się będzie, że adresat został powiadomiony prawidłowo i prawnie skutecznie uznane za niedozwolone wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 marca 2008 r. (sygn. akt VI ACa 1078/07) i wpisane do rejestru pod numerem 1500; Sądem właściwym do rozpatrywania wszystkich sporów wynikłych z umowy jest sąd siedziby Frontonu uznane za niedozwolone wyrokiem SOKiK z dnia 17 sierpnia 2006 r. (sygn. akt XVII AmC 100/05) i wpisane do rejestru klauzul abuzywnych pod pozycją 922. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje Zagrożenie interesu publicznoprawnego. Podstawą do rozstrzygania sprawy w oparciu o przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów jest uprzednie zbadanie przez Prezesa Urzędu, czy w danej sprawie zagrożony został interes publicznoprawny. Stwierdzenie, że to nastąpiło, pozwala na realizację celu tej ustawy, wskazanego w art. 1 ust. 1, którym jest określenie warunków rozwoju i ochrony konkurencji oraz zasady podejmowanej w interesie publicznoprawnym ochrony interesów przedsiębiorców i konsumentów. Zdaniem Prezesa Urzędu, rozpatrywana sprawa ma charakter publicznoprawny, albowiem wiąże się z ochroną interesu wszystkich konsumentów, którzy są lub będą klientami Rebud Sp. z o.o. Interes publicznoprawny przejawia się także w postaci zbiorowego interesu konsumentów. Innymi słowy - naruszenie zbiorowego interesu konsumentów jest jednocześnie naruszeniem interesu publicznoprawnego. Zatem uzasadnione było w niniejszej sprawie podjęcie przez Prezesa Urzędu działań przewidzianych w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów. Przesłanki stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, przez które stosownie do definicji zawartej w art. 24 ust. 2 rozumie się godzące w zbiorowe interesy konsumentów bezprawne działanie przedsiębiorcy. Jednocześnie artykuł ten zawiera przykładowe wyliczenie zachowań przedsiębiorców uważanych za naruszające zbiorowe interesy konsumentów. W otwartym katalogu zakazanych praktyk ustawodawca umieścił stosowanie postanowień wzorów umów, które 10

11 zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone (pkt 1), naruszenie przez przedsiębiorcę obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji (pkt 2), nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej konkurencji (pkt 3). Aby określone zachowanie mogło zostać uznane za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek: Ad A) A) kwestionowane działanie jest działaniem przedsiębiorcy; B) działanie to jest bezprawne; C) działanie to godzi w zbiorowy interes konsumentów. Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów zawiera legalną definicję przedsiębiorcy. Przez przedsiębiorcę rozumie się (1) przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, a także (2) osobę fizyczną, osobę prawną a także jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, organizującą lub świadczącą usługi o charakterze użyteczności publicznej, które nie są działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jak również (3) osobę fizyczną wykonującą zawód we własnym imieniu i na własny rachunek lub prowadzącą działalność w ramach wykonywania takiego zawodu, (4) osobę fizyczną, która posiada kontrolę nad co najmniej jednym przedsiębiorcą, choćby nie prowadziła działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli podejmie dalsze działania podlegające kontroli koncentracji (5) związek przedsiębiorców (art. 4 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów). Rebud Sp. z o.o. jest spółką kapitałową prawa handlowego, zarejestrowaną na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Posiada osobowość prawną i prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do rejestru przedsiębiorców. W związku z tym niewątpliwie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Oznacza to, że przy wykonywaniu działalności gospodarczej Spółka podlega rygorom określonym w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów. Tym samym działania Rebud Sp. z o.o. mogą podlegać ocenie w aspekcie naruszenia zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Ad B) Same przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów co do zasady nie regulują konstrukcji bezprawności działań przedsiębiorcy. Przepisy te w większości mają bowiem charakter procesowy. Materialnoprawne przesłanki, istotne z punktu widzenia wydania decyzji, znajdują się w innych niż ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów aktach prawa powszechnie obowiązującego. Prezes Urzędu oceniając zachowanie przedsiębiorcy pod kątem ewentualnego naruszenia przepisów zakazujących stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, co do zasady musi zatem stosować inne akty prawa powszechnie obowiązującego i na ich podstawie stwierdzić, czy działanie przedsiębiorcy jest bezprawne. Bezprawność jest taką cechą działania, która polega nie tylko na jego sprzeczności z normami prawa, ale także z zasadami współżycia społecznego bądź dobrymi obyczajami bez względu na winę, a nawet świadomość sprawcy. Dla ustalenia 11

12 bezprawności działania wystarczy zatem ustalenie, że określone zachowanie koliduje z przepisami prawa. Prezes Urzędu oceniając zachowanie przedsiębiorcy pod kątem ewentualnego naruszenia przepisów zakazujących stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, musi stosować inne akty prawa powszechnie obowiązującego i na ich podstawie stwierdzić, czy działanie przedsiębiorcy było bezprawne. Jak wskazano powyżej, bezprawność działań przedsiębiorcy co do zasady wynika z naruszenia innych przepisów powszechnie obowiązujących, niemniej należy wskazać, iż ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów w jednym przypadku identyfikuje wprost jako bezprawne działanie przedsiębiorcy polegające na stosowaniu postanowień wzorców umownych uznanych za niedozwolone i wpisanych do rejestru, prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jak wskazał Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w wyroku z dnia 25 marca 2004 r. (sygn. akt XVII AmA 51/03), w oparciu o art. 23a ust. 2 (obecnie: art. 24 ust. 2) można sformułować samoistną przesłankę bezprawności, jeżeli ustali się, że przedsiębiorca stosował postanowienia wzorców umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone, o którym mowa w art k.p.c. A zatem wykazanie, że przedsiębiorca wprowadził do obrotu wzorzec umowny zawierający postanowienia o treści już wpisanej do rejestru klauzul abuzywnych stanowi wystarczającą przesłankę do uznania bezprawności działania tego przedsiębiorcy. Należy bowiem podnieść, iż stosowanie postanowienia, które po uznaniu go przez SOKiK za niedozwolone zostało wpisane do rejestru niedozwolonych postanowień umownych, jest prawnie zakazane. Prawomocny wyrok SOKiK, wydany po przeprowadzeniu kontroli abstrakcyjnej wzorca umowy, wskazujący treść postanowień wzorca umowy uznanych za niedozwolone i zakazujący ich wykorzystywania, ma od chwili wpisania uznanego za niedozwolone postanowienia wzorca umowy do rejestru klauzul abuzywnych skutek wobec osób trzecich (art k.p.c.). Przepis tego artykułu rozszerza zatem prawomocność wyroku wydanego w sprawie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone na osoby trzecie. Artykuł ten dotyczy rozszerzonej prawomocności materialnoprawnej w znaczeniu podmiotowym. Chodzi o grupę przypadków takiej prawomocności, w których wyrok z powodu szczególnego charakteru przedmiotu procesu ma powagę rzeczy osądzonej dla wszystkich i przeciwko wszystkim. Przepis bowiem wyraźnie stanowi, iż wyrok ma skutek wobec osób trzecich, od chwili wpisania uznanego za niedozwolone postanowienia wzorca umowy do rejestru, wywołuje więc skutek erga omnes 1. Przepis art k.p.c. stanowiąc, iż wyrok ma skutek wobec osób trzecich, nie ogranicza w żaden sposób kategorii tych podmiotów. Lege non distinguente, wyrok ma skutek wobec wszystkich, tzn. zarówno wobec przedsiębiorcy, który klauzulę wprowadził do swoich wzorców umów, jak i do każdego innego przedsiębiorcy, posługującego się taką klauzulą w stosowanych przez siebie wzorcach umów. Należy zatem przyjąć, że wyrok SOKiK od chwili wpisania klauzuli do rejestru prowadzonego przez Prezesa UOKiK wywiera skutek względem wszystkich uczestników obrotu, co oznacza, że żaden z podmiotów uczestniczących w obrocie prawnym nie może posługiwać się przedmiotowym postanowieniem. 1 H. Ciepła, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. T. II, wydanie 3, s

13 Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 lipca 2006 r. (sygn. akt III SZP 3/06) jednoznacznie wskazał, iż stosowanie postanowień wzorców umów o treści tożsamej z treścią postanowień uznanych za niedozwolone prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i wpisanych do rejestru, o którym mowa w art k.p.c. może być uznane w stosunku do innego przedsiębiorcy za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. Tym samym SN przesądził, iż stosowanie klauzuli tożsamej z klauzulą wpisaną do rejestru niedozwolonych postanowień umownych, przez innego przedsiębiorcę, który nie był stroną lub uczestnikiem postępowania zakończonego wpisaniem danej klauzuli do rejestru, stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. Należy przy tym podkreślić, iż dla uznania, że klauzula wpisana do rejestru i klauzula z nią porównywana są tożsame, nie jest konieczna dokładna literalna identyczność tych postanowień. Rozbieżność użytych wyrażeń, zmiana szyku zdania czy zastosowanie synonimów nie eliminuje abuzywnego charakteru ocenianego postanowienia. By zaistniała możliwość uznania dwóch postanowień za tożsame wystarczy, by hipoteza zapisu kwestionowanego w toku postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów mieściła się w hipotezie klauzuli wpisanej do rejestru. Nie jest konieczna literalna zgodność porównywalnych klauzul. Głównym czynnikiem przesądzającym powinien być, zdaniem Sądu, zamiar, cel jakiemu ma służyć kwestionowana klauzula. Jeśli jest on zgodny z celem utworzenia klauzuli uznanej za niedozwoloną, można uznać, iż obie są tożsame (wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 25 maja 2005 r., sygn. akt XVII AmA 46/04). Stanowisko to znalazło również potwierdzenie w uchwale SN z dnia 13 lipca 2006 r., sygn. akt III SZP 3/06, w której Sąd ten argumentował, iż stosowanie klauzuli o zbliżonej treści do klauzuli wpisanej do rejestru, która wywołuje takie same skutki, godzi przecież tak samo w interesy konsumentów, jak stosowanie klauzuli identycznej co wpisana do rejestru. Ad C) Zbiorowy interes konsumentów oznacza interes dotyczący ogółu, a naruszenie tego interesu może mieć miejsce, gdy skutkami działań sprzecznych z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów dotknięty jest szerszy krąg uczestników rynku konsumentów. O tym, czy naruszony został interes zbiorowy, nie zawsze przesądza kryterium ilościowe, ponieważ niekiedy jeden ujawniony przypadek naruszenia prawa konsumenta może być przejawem często lub nawet powszechnie stosowanej praktyki naruszającej interes zbiorowy. Do naruszenia zbiorowych interesów konsumentów konieczne jest, by działanie przedsiębiorcy zostało skierowane nie do konkretnego adresata, lecz do adresata, którego nie da się z góry oznaczyć indywidualnie. Wobec tego działanie to jest w stanie wywołać niekorzystne następstwa w odniesieniu do każdego z konsumentów (a nie jedynie wobec określonego konsumenta) i zagraża ono, przynajmniej potencjalnie, interesom każdego z członków zbiorowości konsumentów. W ocenie Prezesa UOKiK, nie ulega wątpliwości, iż działania Spółki opisane w sentencji decyzji naruszają interes konsumentów. Działania te polegają bowiem na wykorzystywaniu w obrocie postanowień, które zostały prawomocnie uznane przez sąd za sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszające interesy konsumentów. W niniejszej sprawie bez wątpienia mamy do czynienia z naruszeniem praw licznej grupy konsumentów 13

14 wszystkich konsumentów będących klientami Przedsiębiorców, jak i potencjalnych zainteresowanych, którzy mogą zawrzeć z nimi umowę. Działania te są zatem skierowane do z góry nieograniczonej i nieokreślonej liczby konsumentów. Oferta handlowa Spółki ma charakter ogólnie dostępny, kierowana jest bowiem do wszystkich potencjalnych klientów. Tym samym kwestionowane przez Prezesa UOKiK działania Spółki naruszają interes nieograniczonej liczby konsumentów, których nie sposób zindywidualizować. Oczywistym jest zatem, że bezprawne zachowania Rebud Sp. o.o nie dotyczą interesów poszczególnych osób, których sprawy mają charakter jednostkowy czy indywidualny, ani też grupy takich osób, lecz narusza ono uprawnienia szerokiego kręgu nieprofesjonalnych uczestników rynku. Odnosząc powyższe uwagi do zarzutów postawionych Spółce należy zważyć, co następuje: Pkt I i II sentencji decyzji Istotą praktyk wskazanych w pkt. I i II sentencji niniejszej decyzji jest stosowanie postanowień wzorców umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone. Jak wskazano powyżej, dla wykazania stosowania tych praktyk koniecznym jest ustalenie, że postanowienia stosowane przez przedsiębiorcę są tożsame z treścią postanowień znajdujących się już w rejestrze klauzul abuzywnych. Podkreślić przy tym należy, że oceny prawnej działań podejmowanych przez Spółkę nie zmienia podnoszona przez nią okoliczność, że jej klienci mają prawo negocjować umowy, w związku z czym poszczególne umowy zawarte z konsumentami różnią się między sobą. Możliwość wprowadzania zmian do treści stosowanego przez Spółkę formularza nie pozbawia go bowiem charakteru typowego wzorca umownego. W tym miejscu należy powołać m.in. stanowisko wyrażone przez SOKiK w wyroku z dnia 24 listopada 2004 r. (sygn. akt XVII AmC 71/03), iż Sam fakt, iż postanowienia wzorca mogą być przedmiotem uzgodnień nie przesądza, że umowa nie ma charakteru wzorca. Jest to bowiem standardowy tekst przedstawiany przez prowadzącego profesjonalną działalność kontrahenta kupującemu do oceny i akceptacji, który po podpisaniu reguluje stosunki stron. Prezes Urzędu nie podzielił argumentów Spółki, według której umowy przez nią zawierane z konsumentami są indywidualnie uzgadniane. Z analizy postanowień przedłożonych przez Spółkę umów zawartych z konsumentami wynika, iż wszystkie umowy zostały zawarte w oparciu o zestaw klauzul umownych z góry przygotowanych przed zawarciem umowy tj. w oparciu o wzorzec umowny. Dokonując oceny przedłożonych umów zawartych przez Spółkę, Prezes Urzędu nie kwestionuje, iż w pewnych sytuacjach poszczególne postanowienia umowy zawieranej przez Spółkę z konsumentem mogły być indywidualnie negocjowane. Jednakże - w opinii Prezesa UOKiK - fakt, iż niektóre postanowienia umowy mogą zostać zmienione w trakcie ewentualnych pertraktacji z klientem nie zmienia charakteru prawnego przedkładanego konsumentom dokumentu jako wzorca umowy. W przepisach prawa nie została sformułowana legalna definicja wzorców umownych. Termin ten jest pojęciem doktrynalnym. Przez wzorce umów należy rozumieć wszelkie klauzule umowne, które zostały przygotowane z góry na użytek przyszłych umów. Są one opracowywane jednostronnie przez podmioty (lub na ich zlecenie), które zamierzają 14

15 zawrzeć wiele umów na identycznych warunkach kontraktowych (por. Małgorzata Bednarek Wzorce umów w prawie polskim C.H. Beck Warszawa 2005, str.1). W doktrynie podnosi się, że o przyjęciu, iż dana klauzula należy do wzorca rozstrzyga właśnie istnienie zamiaru zastosowania tej klauzuli w innych wypadkach niż jeden; istotny jest zatem zamiar powtórzenia zastosowania danej klauzuli (por. F. Zoll Prawo bankowe. Komentarz. Tom I i II, Zakamycze 2005, komentarz do art. 109). Nie ma przy tym znaczenia, że w pewnych określonych sytuacjach propozycja postanowień przygotowana przez przedsiębiorcę może ulec pewnym modyfikacjom. Podsumowując, w ocenie Prezesa UOKiK, formularz umowy przedwstępnej stosowany przez Spółkę wypełnia przesłanki uznania go za wzorzec umowny. Należy bowiem wskazać, że formularz umowy został jednostronnie przygotowany przez Spółkę w celu wykorzystywania go przy zawieraniu umów z klientami i jest przedkładany konsumentom w procesie uzgodnień dotyczących umowy. Odnosząc powyższe uwagi do zarzutów postawionych Spółce należy zauważyć, co następuje: Ad I 1 sentencji decyzji W 2 pkt 4 wzorca umowy stosowanego przez Rebud znajduje się postanowienie o treści: ( ) Zmiany standardu wykończenia nie dotyczące bezpośrednio lokalu, ani nie wpływające na istotne obniżenie standardu wykończenia budynku, nie stanowią zmiany umowy i nie wymagają zgody KUPUJĄCEGO. Zdaniem Prezesa Urzędu, treść przedmiotowego postanowienia jest tożsama z treścią postanowienia: Activ Investment zastrzega sobie prawo dokonywania jednostronnych, a koniecznych zmian w dokumentacji projektowej Budynku uznanego za niedozwolone wyrokiem SOKiK z dnia 20 maja 2008 r. (Sygn. akt XVII AmC 107/07) i wpisanego do rejestru niedozwolonych postanowień umownych pod nr W przywołanym wyroku Sąd podzielił argumentację Prezesa UOKiK, zgodnie z którą przedmiotowe postanowienie wypełnia dyspozycję art pkt 19 k.c., stosownie do którego niedozwolonym postanowieniem umownym jest takie, które przewiduje wyłącznie dla kontrahenta konsumenta jednostronne uprawnienie do zmiany, bez ważnych przyczyn, istotnych cech świadczenia. Prezes UOKiK w uzasadnieniu pozwu wskazał, iż: Zauważyć należy przede wszystkim, że klient Pozwanego (konsument) ma określone oczekiwania w zakresie wyglądu, konstrukcji, usytuowania, standardu wykonania i wykończenia nabywanego lokalu mieszkalnego oraz budynku, w którym taki lokal się znajduje. Wyraźnie zresztą zagwarantował mu to Pozwany w treści analizowanego postanowienia zobowiązując się do wybudowania lokalu mieszkalnego według Podstawowego standardu Budynku i Koncepcji architektonicznej Lokalu Mieszkalnego, które kupujący akceptuje na etapie zawierania przedmiotowej umowy. Niestety - jak wynika z drugiej części kwestionowanego postanowienia - konsument nie ma realnego wpływu na dokonywane zmiany inwestycyjno budowlane, Pozwany zastrzega sobie bowiem prawo dokonywania jednostronnych zmian w dokumentacji projektowej Budynku. Dzieje się tak, pomimo, że umowa przedwstępna sprzedaży lokalu mieszkalnego jest bez wątpienia umową wzajemną oraz umową dwustronnie zobowiązującą. Tym samym na każdą zmianę świadczenia umownego, kontrahent konsumenta 15

16 (Pozwany) powinien uzyskać zgodę w drodze renegocjacji umowy, aneksu do niej lub nowej treści umowy swojego klienta. W przeciwnym razie kontrahent konsumenta przyznaje sobie uprawnienie do zmiany istotnych cech świadczenia. Przy czym, co należy podkreślić, uprawnienie Pozwanego ukształtowane treścią kwestionowanego tu postanowienia 5 lit. a) wzorca umowy - ma charakter jednostronny, a więc zakazany przepisem cytowanego art pkt 19 k.c. Jako takie może ono być uznane za niedozwolone postanowienie umowne. Mając na uwadze treść zakwestionowanej przez Prezesa UOKiK klauzuli oraz klauzuli przywołanej powyżej i wpisanej do rejestru niedozwolonych klauzul umownych należy wskazać, że przedmiotowa klauzula jest tożsama co do skutku i celu z klauzulą wpisaną do rejestru. Obie klauzule upoważniają przedsiębiorcę do dokonywania zmian w projekcie budowlanym bez potrzeby uzyskiwania na nie zgody konsumenta. Zasadnym jest zatem twierdzenie, że obie klauzule służą temu samemu celowi, co pozwala uznać je za tożsame. Zważyć w tym miejscu należy, że przywołane powyżej postanowienie z rejestru odnosi się do zmian w dokumentacji projektowej Budynku, a zatem charakter niedozwolony tego postanowienia nie wynika z faktu przyznania przedsiębiorcy prawa do dokonywania jednostronnych zmian w zakresie projektu nabywanego lokalu, ale w zakresie projektu całego budynku. Zgodnie z argumentacją przyjętą przez Sąd, klient ma określone oczekiwania zarówno co do wyglądu, konstrukcji, usytuowania, standardu wykonania i wykończenia samego lokalu, jak i budynku, w którym lokal ten się znajduje. Dokonywanie przez przedsiębiorcę jednostronnych zmian w zakresie tych cech bez uzyskania zgody konsumenta jest niedozwolone w świetle art pkt 19 k.c. W toku postępowania Spółka zaniechała stosowania postanowienia z 2 pkt 4 wzorca umowy. W nowo opracowanym wzorcu umownym, który został wprowadzony do obrotu konsumenckiego w dniu 8 czerwca 2011 r. Spółka nie zawarła bowiem postanowienia o tożsamej bądź analogicznej do niego treści. Ad I 2 sentencji decyzji W 3 pkt 1 Rebud stosuje postanowienie o treści: ( ) Przez wybudowanie budynku należy rozumieć termin, w którym Sprzedający dokona zgłoszenia Kupującemu lokalu do odbioru technicznego, pod warunkiem uregulowania przez Kupującego wszystkich zobowiązań finansowych wobec sprzedającego wynikających z zawarcia niniejszej umowy. Zdaniem Prezesa Urzędu, treść przedmiotowego postanowienia jest analogiczna do treści następującego niedozwolonego postanowienia: Przekazanie (Wydanie) Lokalu do prowadzenia prac wykończeniowych nastąpi w dacie określonej w zawiadomieniu, nie później niż w terminie określonym w Harmonogramie Budowy ( Dzień Przekazania Lokalu ) na podstawie protokołu Przekazania, nie wcześniej jednak niż do czasu uregulowania wszelkich należności względem Wykonawcy ( ), uznanego za niedozwolone postanowienie umowne wyrokiem SOKiK z dnia 31 sierpnia 2009 r. (sygn. akt XVII AmC 334/09) i wpisanego do rejestru pod numerem W uzasadnieniu przedmiotowego wyroku Sąd wskazał, iż wbrew nakazowi zawartemu w art k.c. treść postanowienia nie została sformułowana w sposób jednoznaczny i jasny dla konsumenta w zakresie nałożonego na konsumenta obowiązku uregulowania wszelkich należności w celu skorzystania z przyznanego uprawnienia do wydania mu lokalu przez kontrahenta. Sąd zważył, iż zastosowane przez pozwaną sformułowanie wbrew jej 16

17 stanowisku jest pojęciem o znaczeniu znacznie szerszym, aniżeli obowiązek zapłaty ceny za lokal. Tak szerokie zdefiniowanie należności może więc prowadzić do dowolności interpretacyjnej treści umowy przez kontrahenta, co do tego co rozumie przez zapłatę należności przez konsumenta z przedmiotowej umowy, a zwłaszcza, czy zachodzi w jego ocenie przesłanka do wykonania przyjętego na siebie obowiązku wydania lokalu celem umożliwienia konsumentowi wykonania prac wykończeniowych. Ta nieprecyzyjność sformułowania, które powinno w sposób jasny odnosić się do zapłaty ceny za lokal, może zatem narazić konsumenta na niemożność oceny, czy dokonane przez niego na podstawie zawartej umowy płatności na poczet ceny lokalu kontrahent uzna za uregulowanie wszelkich należności. Sąd podzielił stanowisko Prezesa UOKiK, iż z punktu widzenia konsumenta uzależnienie wykonania obowiązku wydania lokalu od niejasnego, niejednoznacznego warunku z pewnością stawia go w bardzo niekorzystnej sytuacji. Niepewność co do możliwości uzyskania dostępu do mieszkania może powodować negatywne konsekwencje tak w aspekcie ekonomicznym, jak i poczynionych planach życiowych konsumenta. W opinii Prezesa Urzędu, postanowienie stosowane przez Spółkę jest tożsame w skutkach ze wskazanym wyżej postanowieniem wpisanym do rejestru niedozwolonych postanowień umownych. Kwestionowane postanowienie wzorca wymusza na kupującym spełnienie wszelkich, nawet spornych świadczeń celem dopuszczenia go do prowadzenia prac wykończeniowych w lokalu. Ponadto sformułowanie uregulowanie wszystkich zobowiązań finansowych pomimo użytych odmiennych słów jest tożsame w treści z określeniem wszelkich należności. Oba pojęcia mają znaczenie szersze znaczenie niż zapłata za lokal, a z punktu wiedzenia interesów konsumenta mogą stanowić pole do nadużyć ze strony przedsiębiorcy poprzez przyznanie mu swobody interpretacyjnej. W toku postępowania Spółka zaniechała stosowania postanowienia z 3 pkt 1 wzorca umowy. W przekazanym przez Spółkę nowo opracowanym wzorcu umowy, który został wprowadzony do obrotu konsumenckiego w dniu 8 czerwca 2011 r. Spółka nie zawarła bowiem postanowienia o tożsamej bądź analogicznej do niego treści. Ad I 3 sentencji decyzji W 6 wzorca umowy Rebud stosuje postanowienie o treści: Powierzchnia użytkowa lokalu może ulec zmianie. ( ) Jeżeli w dniu podpisania protokołu odbioru technicznego lokalu powierzchnia użytkowa lokalu będzie większa lub mniejsza od powierzchni określonej w ust. 1 to cena sprzedaży zostanie odpowiednio skorygowana. Korekta będzie polegała na zwiększeniu lub zmniejszeniu ceny lokalu ( ). Zdaniem Prezesa Urzędu, treść niniejszego postanowienia jest analogiczna do treści postanowienia: W przypadku zmiany powierzchni lokalu wynikającej z inwentaryzacji powykonawczej, cena ulegnie zmianie o wartość wynikającą z pomnożenia różnicy w powierzchni lokalu przez cenę jednego metra kwadratowego ustaloną w umowie. Postanowienie to zostało uznane za niedozwolone wyrokiem SOKiK z dnia 10 października 2004 r. (sygn. akt XVII AmC 47/03) i wpisane do rejestru niedozwolonych postanowień umownych pod nr W uzasadnieniu wyroku Sąd uznał, iż tak skonstruowane postanowienie pozwala przedsiębiorcy na zmianę istotnych cech przedmiotu umowy w zakresie powierzchni lokalu, co może spowodować, że klient będzie zobowiązany do kupienia lokalu mającego inne cechy niż te, które zadecydowały o jego wyborze na etapie 17

18 podpisywania umowy. Sąd zważył także, że taki zapis umożliwia dużą dowolność przedsiębiorcy w zakresie zmiany powierzchni przedmiotowego lokalu lub jego części składowych, gdyż nie określa nawet maksymalnego zakresu modyfikacji, który nie byłby uważany za zmianę przedmiotu świadczenia. Ponadto Sąd uznał, iż postanowienie to narusza art pkt 20 k.c., gdyż przewidując możliwość podniesienia ceny przedsiębiorca nie przewidział możliwości odstąpienia od umowy przez konsumenta. Powyższe postanowienie umowne przewiduje bowiem możliwość zmiany przez przedsiębiorcę ceny lokalu na skutek możliwości wahań w rzeczywistej powierzchni lokalu w stosunku do tej określonej przy zawieraniu umowy. Jednocześnie postanowienie nie przewiduje dla konsumenta w przypadku podwyższenia ceny lokalu w trakcie realizacji umowy prawa do odstąpienia od umowy. Zarówno klauzula stosowana przez Rebud, jak i klauzula wpisana do rejestru, przewidują możliwość zmiany powierzchni nabywanego lokalu, z czym związana jest zmiana ceny tego lokalu. Oczywistym jest zatem, że postanowienia te w związku z tym, że wywierają jednakowe skutki wobec konsumentów, są tożsame. W nowo opracowanym wzorcu umowy Spółka zaprzestała stosowania postanowienia 6 poprzez wyeliminowanie całkowicie postanowienia z treści wzorca. Ad I 4 sentencji decyzji W 8 pkt 4 wzorca umowy stosowanego przez Rebud zawiera postanowienie o treści: Niestawienie się KUPUJĄCEGO do dokonania odbioru w terminie oznaczonym w zawiadomieniu lub w terminie wyznaczonym zgodnie z ustępem poprzednim, upoważnia SPRZEDAJĄCEGO do dokonania odbioru opisanego w pkt. 1, bez udziału KUPUJĄCEGO. W takim przypadku protokół odbioru sporządza sam SPRZEDAJĄCY (...). W opinii Prezesa UOKiK, treść przedmiotowego postanowienia jest tożsama z treścią następujących niedozwolonych postanowień: 1. W razie niestawiennictwa Kupującego w wyznaczonym terminie przekazania, Sprzedający dokona samodzielnie odbioru przedmiotu umowy i będzie to jednoznaczne z wykonaniem przez Sprzedającego umowy w tym zakresie. Strony zgodnie ustalają, że w takim przypadku Sprzedający upoważniony jest do wystawienia odpowiedniej faktury - postanowienie uznane za niedozwolone wyrokiem SOKiK z dnia 22 listopada 2004 r. (sygn. akt XVII AmC 55/03) i wpisane do rejestru pod numerem W sytuacji określonej w art. 6 tego paragrafu jednostronny protokół sporządzony przez Sprzedającego zastępuje protokół odbioru - postanowienie uznane za niedozwolone wyrokiem SOKiK z dnia 22 listopada 2004 r. (sygn. akt XVII AmC 55/03) i wpisane do rejestru pod numerem 365. W uzasadnieniu przedmiotowego wyroku Sąd wskazał, iż pierwsze postanowienie jest niedozwolone, gdyż umożliwia przedsiębiorcy bez obecności konsumenta dokonać odbioru lokalu i zwolnić się z odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy wobec konsumenta, co w świetle art k.c. stanowi niedozwoloną klauzulę, jako że rażąco narusza interes konsumenta. Odnośnie do treści drugiego postanowienia Sąd uznał, że stanowi ono niedozwolone postanowienie umowne na podstawie art k.c. 18

19 i pkt 9 k.c. Zapis ten umożliwia bowiem przedsiębiorcy kosztem interesu konsumenta uznać sporządzony pod jego nieobecność jednostronny protokół odbioru lokalu za równoważny z tym podpisanym przez obie strony umowy. Sąd zważył, iż tak skonstruowany zapis przyznaje pozwanemu uprawnienie do dokonywania wiążącej interpretacji umowy. W ocenie Prezesa UOKiK, tożsamość tych klauzul nie powinna budzić jakichkolwiek wątpliwości. Zarówno klauzule wpisane w rejestrze, jak i klauzula stosowana przez Spółkę w przypadku niestawienia się konsumenta w wyznaczonym terminie, uprawniają Rebud do dokonania samodzielnego odbioru lokalu. Nie ulega zatem wątpliwości, że klauzule te w takich samych okolicznościach w jednakowy sposób kształtują sytuację konsumenta. Spółka zaniechała również stosowania postanowienia z 8 pkt 4 Umowy przedwstępnej sprzedaży. W nowym wzorcu umownym nie zawarła bowiem postanowienia o tożsamej bądź analogicznej do niego treści. Ad I 5 sentencji decyzji W 15 wzorca umowy stosowanego przez Redbud znajduje się postanowienie o treści: Wszelkie spory mogące powstać na tle obowiązywania niniejszej umowy, Strony rozwiązywać będą w drodze negocjacji, a w przypadku braku porozumienia, poddadzą je rozstrzygnięciu Sądu powszechnego, właściwemu dla SPRZEDAJACEGO. Prezes UOKiK uznał, że treść powyższego postanowienia jest tożsama z treścią postanowienia: Sądem właściwym do rozpatrywania wszystkich sporów wynikłych z umowy jest sąd siedziby Frontonu uznanej za niedozwoloną wyrokiem SOKiK z dnia 17 sierpnia 2006 r. (sygn. akt XVII AmC 100/05) i wpisanej do rejestru klauzul abuzywnych pod pozycją 922. W przedmiotowym wyroku Sąd uznał, iż analizowane postanowienie, wskazując jako sąd właściwy do rozstrzygania kwestii spornych pomiędzy stronami umowy sąd miejscowo właściwy dla siedziby przedsiębiorcy, rodzi dla konsumenta niekorzystne konsekwencje prawne. Na skutek narzucenia konsumentowi sądu, który ma być właściwy do rozstrzygania kwestii spornych między stronami umowy, konsument ma znacznie utrudnioną drogę sądową. Zapis taki niejednokrotnie zmusza go bowiem do prowadzenia sporu sądowego w odległej od jego miejsca zamieszkania miejscowości. Takie postanowienie stanowi zatem klauzulę abuzywną określoną w art pkt 23 k.c., gdyż narzuca rozpoznanie sprawy przez sąd, który wedle ustawy nie jest miejscowo właściwy. Porównywane klauzule wskazują jako sąd właściwy do rozstrzygania kwestii spornych pomiędzy stronami umowy sąd miejscowo właściwy dla siedziby przedsiębiorcy, w związku z czym należy uznać, iż wywołują one dla konsumenta identyczne konsekwencje prawne. Zasadne jest zatem twierdzenie, że postanowienie wykorzystywane przez Spółkę jest tożsame z treścią przywołanego postanowienia wpisanego do rejestru. Spółka zaniechała stosowania ww. niedozwolonego postanowienia umownego, wprowadzając w jego miejsce do nowo opracowanego wzorca postanowienie o treści: Wszelkie spory mogące powstać na tle obowiązywania niniejszej umowy, Strony będą rozwiązywać w drodze negocjacji, a w przypadku braku porozumienia, poddadzą je rozstrzygnięciu właściwemu sądowi powszechnemu ( 13 nowo opracowanego wzorca umowy). 19

20 Ad II 1 sentencji decyzji W 3 pkt 3 wzorca umowy Rebud stosuje postanowienie o treści: Zawarcie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego nastąpi po całkowitej zapłacie przez Kupującego ceny lokalu oraz ewentualnych innych należności wynikających z niniejszej umowy (m.in. odsetki, koszty aranżacji wnętrz lokalu). W ocenie Prezesa UOKiK, treść przedmiotowego postanowienia jest tożsama z treścią następujących postanowień: 1. Zawarcie Umowy Przyrzeczonej w formie aktu notarialnego nastąpi po całkowitej zapłacie przez Kupującego Ceny Brutto określonej w niniejszej Umowie oraz po uprzednim, odpowiednim uiszczeniu kosztów o których mowa w punktach 10.2 oraz 10.3 niniejszej Umowy, w terminie nie dłuższym niż 6 (sześć) miesięcy od daty uzyskania przez Wykonawcę pozwolenia na użytkowanie - uznanego za niedozwolone postanowienie umowne wyrokiem SOKiK z dnia 31 sierpnia 2009 r. (sygn. akt XVII AmC 334/09) i wpisanego do rejestru pod numerem Przekazanie (Wydanie) Lokalu do prowadzenia prac wykończeniowych nastąpi w dacie określonej w zawiadomieniu, nie później niż w terminie określonym w Harmonogramie Budowy ( Dzień Przekazania Lokalu ) na podstawie protokołu Przekazania, nie wcześniej jednak niż do czasu uregulowania wszelkich należności względem Wykonawcy ( ) - uznanego za niedozwolone postanowienie umowne wyrokiem SOKiK z dnia 31 sierpnia 2009 r. (sygn. akt XVII AmC 334/09) i wpisanego do rejestru pod numerem Uzasadniając niedozwolony charakter postanowienia wpisanego do rejestru pod numerem 1732 Sąd orzekł, iż uzależnienie zawarcia umowy przyrzeczonej przeniesienia własności od zapłaty przez kupującego uiszczenia kosztów eksploatacji nieruchomości wspólnej spełnia przesłanki niedozwolonego postanowienia umownego w świetle art k.c. Sąd wskazał, iż wymuszenie na konsumencie uregulowania wszelkich, nawet spornych, należności pod sankcją nie przystąpienia do zawarcia umowy przyrzeczonej jest, sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interes konsumenta. W opinii Sądu, uregulowanie tych kosztów przez konsumenta nie powinno stanowić podstawy od której uzależnione jest zawarcie umowy przyrzeczonej, a co najwyżej do roszczeń odszkodowawczych z tytułu korzystania z lokalu. W uzasadnieniu zaś drugiego z wyroków Sąd wskazał, iż wbrew nakazowi zawartemu w art k.c. treść postanowienia nie została sformułowana w sposób jednoznaczny i jasny dla konsumenta w zakresie nałożonego na konsumenta obowiązku uregulowania wszelkich należności w celu skorzystania z przyznanego uprawnienia do wydania mu lokalu przez kontrahenta. Sąd zważył, iż sformułowanie wszelkich należności jest pojęciem o znaczeniu znacznie szerszym, aniżeli obowiązek zapłaty ceny za lokal. Tak szerokie zdefiniowanie należności może więc prowadzić do dowolności interpretacyjnej treści umowy przez kontrahenta, co do tego co rozumie przez zapłatę należności przez konsumenta z przedmiotowej umowy. Ta nieprecyzyjność sformułowania, które powinno w sposób jasny odnosić się do zapłaty ceny za lokal, może zatem narazić konsumenta na niemożność oceny, czy dokonane przez niego na podstawie zawartej umowy płatności na poczet ceny lokalu kontrahent uzna za uregulowanie wszelkich należności. 20

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-21/08/MSK Warszawa, dn. 22 września 2008 r. DECYZJA Nr RWA - 33/2008 Na podstawie

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-24/11/AŻ Warszawa, dn. 14 grudnia 2012 r. DECYZJA RWA-38/2012 I. Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

RWR-61-19/06/ZR/ Wrocław, 18 grudnia 2006 r. DECYZJA RWR 47 /2006

RWR-61-19/06/ZR/ Wrocław, 18 grudnia 2006 r. DECYZJA RWR 47 /2006 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA WE WROCŁAWIU 50-413 Wrocław, ul. Walońska 3-5 tel.(071)344 65 87, (071)34 05 920, fax (071)34 05 922 e-mail: wroclaw@uokik.gov.pl RWR-61-19/06/ZR/

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI ul. Piotrkowska 120 90-006 Łódź tel. (42) 636 36 89, fax (42) 636 07 12 e mail: lodz@uokik.gov.pl RŁO- 61-53(9)/12/RB Łódź, dnia 29 marca

Bardziej szczegółowo

DECYZJA RLU Nr 19/2012

DECYZJA RLU Nr 19/2012 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Delegatura w Lublinie 20-012 Lublin, ul. Ochotnicza 10 Tel. (0-81) 532-35-31, 532-54-48, 743-77-30, Fax (0-81) 532-08-26 E-mail: lublin@uokik.gov.pl Lublin,

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI Aleja Piłsudskiego 8 90-051 Łódź, P - 73 Tel. (0-42) 636-36-89, Fax (0-42) 636-07-12 E-mail: lodz@uokik.gov.pl RŁO/61-82/04/AS Łódź, dnia

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI ul. Piotrkowska 120 90-006 Łódź tel. (42) 636 36 89, fax (42) 636 07 12 e mail: lodz@uokik.gov.pl RŁO- 61-62(10)/12/AB Łódź, dnia 1 marca

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I NSK 99/18. Dnia 21 maja 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Adam Redzik

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I NSK 99/18. Dnia 21 maja 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Adam Redzik Sygn. akt I NSK 99/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 maja 2019 r. SSN Adam Redzik w sprawie z powództwa [ ] Bank Spółki Akcyjnej w P. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Bardziej szczegółowo

Decyzja RLU Nr 22/ 2014

Decyzja RLU Nr 22/ 2014 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Delegatura w Lublinie 20-012 Lublin, ul. Ochotnicza 10 Tel. (0-81) 532-35-31, 532-54-48, Fax (0-81) 532-08-26 E-mail: lublin@uokik.gov.pl RLU 61 8/14/EW

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W GDAŃSKU

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W GDAŃSKU PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W GDAŃSKU RGD.61-30/07/MLM Gdańsk, dnia 19 listopada 2007r. DECYZJA NR RGD. 41/2007 I. Na podstawie art. 28 ust. 1 oraz stosownie do art.

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-49/12/JZ Warszawa, dn. 27 grudnia 2013 r. DECYZJA Nr RWA-35/2013 I. Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

DECYZJA NR RBG - 2/2013

DECYZJA NR RBG - 2/2013 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA W BYDGOSZCZY ul. Długa 47,85-034 Bydgoszcz Tel. 52 345-56-44, Fax 52 345-56-17 E-mail: bydgoszcz@uokik.gov.pl Bydgoszcz, dnia 27 marca 2013r.

Bardziej szczegółowo

Przepisy dotyczące postanowień niedozwolonych we wzorcach umownych. Kodeks cywilny. Art. 385.

Przepisy dotyczące postanowień niedozwolonych we wzorcach umownych. Kodeks cywilny. Art. 385. Przepisy dotyczące postanowień niedozwolonych we wzorcach umownych. Kodeks cywilny Art. 385. 1. W razie sprzeczności treści umowy z wzorcem umowy strony są związane umową. 2. Wzorzec umowy powinien być

Bardziej szczegółowo

DECYZJA RLU 26/2012. działając w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów:

DECYZJA RLU 26/2012. działając w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów: PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Delegatura w Lublinie 20-012 Lublin, ul. Ochotnicza 10 Tel. (0-81) 532-35-31, 743-77-30, 532-54-48, Fax (0-81) 532-08-26 E-mail: lublin@uokik.gov.pl RLU

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-1/11/JZ Warszawa, dn. 29 grudnia 2011 r. DECYZJA Nr RWA - 28/2011 I. Na podstawie

Bardziej szczegółowo

BEZPRAWNE PRAKTYKI NARUSZAJĄCE ZBIOROWE INTERESY PASAŻERÓW W TRANSPORCIE KOLEJOWYM UWAGI DE LEGE LATA I DE LEGE FERENDA

BEZPRAWNE PRAKTYKI NARUSZAJĄCE ZBIOROWE INTERESY PASAŻERÓW W TRANSPORCIE KOLEJOWYM UWAGI DE LEGE LATA I DE LEGE FERENDA Urząd Transportu Kolejowego BEZPRAWNE PRAKTYKI NARUSZAJĄCE ZBIOROWE W TRANSPORCIE KOLEJOWYM 2016-05-25 Karol Kłosowski Urząd Transportu Kolejowego Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu W TRANSPORCIE

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr RKR 17/2011

DECYZJA Nr RKR 17/2011 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W KRAKOWIE Pl. Szczepański 5, 31-011 Kraków Tel./fax (0-12) 421-75-79, 421-74-98, E-mail: krakow@uokik.gov.pl RKR-61-8/11/MS- /2011 Kraków,

Bardziej szczegółowo

Próba dookreślenia terminu zbiorowy interes konsumentów definicja oraz jej wyznaczniki

Próba dookreślenia terminu zbiorowy interes konsumentów definicja oraz jej wyznaczniki KRAJOWA KONFERENCJA KONSUMENCKA Próba dookreślenia terminu zbiorowy interes konsumentów definicja oraz jej wyznaczniki dr hab. Prof. nadzw. Małgorzata Sieradzka dr hab. Prof. nadzw. Małgorzata Sieradzka

Bardziej szczegółowo

DELEGATURA UOKiK W KATOWICACH

DELEGATURA UOKiK W KATOWICACH DELEGATURA UOKiK W KATOWICACH Katowice, dnia 08. 06. 2005r. RKT 61 27/05/AD DECYZJA Nr RKT - 33 /2005 I. Stosownie do art. 28 ust. 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Marcin Łochowski

POSTANOWIENIE. SSN Marcin Łochowski Sygn. akt I NSK 25/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 18 grudnia 2018 r. SSN Marcin Łochowski w sprawie z powództwa C. Sp. z o.o. w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Bardziej szczegółowo

Mecenas Mirosława Szakun

Mecenas Mirosława Szakun OCENA FUNKCJONOWANIA REGULACJI DOTYCZĄCYCH KLAUZUL ABUZYWNYCH I REKOMENDACJE ICH ZMIAN Mecenas Mirosława Szakun Doradca Prawny Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce IX Kongres Consumer Finance

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III SK 37/15. Dnia 5 maja 2016 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Dawid Miąsik

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III SK 37/15. Dnia 5 maja 2016 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Dawid Miąsik Sygn. akt III SK 37/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 5 maja 2016 r. SSN Dawid Miąsik w sprawie z powództwa V. S.A. z siedzibą w G. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI Aleja Piłsudskiego 8 90-051 Łódź, P - 73 Tel. (0-42) 636-36-89, Fax (0-42) 636-07-12 E-mail: lodz@uokik.gov.pl RŁO-61-15/06/MD Łódź, dnia

Bardziej szczegółowo

Internetowa sprzedaż pomiędzy przedsiębiorcami bierzesz fakturę nie jesteś już konsumentem MARTA KOPEĆ

Internetowa sprzedaż pomiędzy przedsiębiorcami bierzesz fakturę nie jesteś już konsumentem MARTA KOPEĆ Internetowa sprzedaż pomiędzy przedsiębiorcami bierzesz fakturę nie jesteś już konsumentem MARTA KOPEĆ Plan Wykładu I. Charakterystyka przedsiębiorcy II. Podstawowe zasady obowiązujące w obrocie profesjonalnym:

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW MAŁGORZATA KRASNODĘBSKA-TOMKIEL

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW MAŁGORZATA KRASNODĘBSKA-TOMKIEL PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW MAŁGORZATA KRASNODĘBSKA-TOMKIEL DDK-61-31/08/AJ Warszawa, dn. 31 grudnia 2008 r. DECYZJA DDK Nr 37 /2008 I. Na podstawie art. 26 ust. 1 w związku z art.

Bardziej szczegółowo

DECYZJA RBG - 21/2009

DECYZJA RBG - 21/2009 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA W BYDGOSZCZY ul. Długa 47, 85-034 Bydgoszcz tel. (052) 345-56-44, Fax (052) 345-56-17, E-mail: bydgoszcz@uokik.gov.pl Bydgoszcz, dnia 2 grudnia

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster Sygn. akt I CSK 814/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 września 2016 r. SSN Irena Gromska-Szuster w sprawie z powództwa Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeciwko Bank (...)

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-6/12/AŻ Warszawa, dn. 19 grudnia 2012 r. DECYZJA RWA-41/2012 I. Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

DECYZJA RLU Nr 16/2013

DECYZJA RLU Nr 16/2013 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Delegatura w Lublinie 20-012 Lublin, ul. Ochotnicza 10 Tel. (81) 532-35-31, 743-77-30, 532-54-48, Fax (81) 532-08-26 E-mail: lublin@uokik.gov.pl za p.o.

Bardziej szczegółowo

za p.o. Lublin, dnia 4 kwietnia 2011 r.

za p.o. Lublin, dnia 4 kwietnia 2011 r. PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Delegatura w Lublinie 20-012 Lublin, ul. Ochotnicza 10 Tel. (0-81) 532-35-31, 743-77-30, 532-54-48 Fax (0-81) 532-08-26 E-mail: lublin@uokik.gov.pl RLU 61-23/10/BP

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI ul. Piotrkowska 120 90-006 Łódź tel. (42) 636 36 89, fax (42) 636 07 12 e mail: lodz@uokik.gov.pl RŁO- 61-5/11/AM Łódź, dnia 7 września

Bardziej szczegółowo

RWR 61-17/10/ZK Wrocław, 11 lutego 2011 r. DECYZJA RWR 3/2011

RWR 61-17/10/ZK Wrocław, 11 lutego 2011 r. DECYZJA RWR 3/2011 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCI I KONSUMENTÓW DELEGATURA WE WROCŁAWIU 50-413 Wrocław, ul. Walońska 3-5 tel.(071) 344 65 87, (071) 34 05 920, fax (071) 34 05 922 e-mail: wroclaw@uokik.gov.pl RWR 61-17/10/ZK

Bardziej szczegółowo

DECYZJA nr RPZ 14/2008

DECYZJA nr RPZ 14/2008 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKiK W POZNANIU ul. Zielona 8, 61-851 Poznań Tel. (0-61) 852-15-17, 852-77-50, Fax (0-61) 851-86-44 E-mail: poznan@uokik.gov.pl RPZ- 61/3/08/JM

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W GDAŃSKU

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W GDAŃSKU PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W GDAŃSKU RGD. 61-6/09/AW Gdańsk, dnia 24 listopada 2009r. DECYZJA RGD. 35/2009 Na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego

Bardziej szczegółowo

Reklama wprowadzająca w błąd jak unikać szkodliwych praktyk

Reklama wprowadzająca w błąd jak unikać szkodliwych praktyk Reklama wprowadzająca w błąd jak unikać szkodliwych praktyk Reklama wprowadzająca w Title błąd of the jak unikać presentation szkodliwych Date praktyk # 2 Reklama oznacza przedstawienie w jakiejkolwiek

Bardziej szczegółowo

Stosowanie klauzul abuzywnych a praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów. adw. Agnieszka Skrok, LL.M.

Stosowanie klauzul abuzywnych a praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów. adw. Agnieszka Skrok, LL.M. Stosowanie klauzul abuzywnych a praktyka naruszająca adw. Agnieszka Skrok, LL.M. Plan prezentacji 1. Czy zawsze stosowanie przez przedsiębiorcę klauzuli abuzywnej wpisanej do Rejestru uzasadnia zarzut

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-6/09/JKa Warszawa, 17 listopada 2010 r. DECYZJA nr RWA-17/2010 I. Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRO Y KO KURE CJI I KO SUME TÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRO Y KO KURE CJI I KO SUME TÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRO Y KO KURE CJI I KO SUME TÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRO Y KO KURE CJI I KO SUME TÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRO Y KO KURE CJI I KO SUME TÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRO Y KO KURE CJI I KO SUME TÓW w Warszawie RWA-61-15/12/AT Warszawa, dnia 28 grudnia 2012 r. DECYZJA r RWA- 46/2012 I. Na podstawie

Bardziej szczegółowo

UZASADNIENIE. XVII AmC 2061/09

UZASADNIENIE. XVII AmC 2061/09 XVII AmC 2061/09 UZASADNIENIE Pozwem z dnia 17 grudnia 2009 roku powód Stowarzyszenie Ochrony Konkurencji i Konsumentów wniósł o uznanie za niedozwolone i zakazanie stosowania prymy pozwaną (...) S.A.

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-31-12/DJ Warszawa, dnia 28 czerwca 2013 r. DECYZJA nr RWA-13/2013 I. Na podstawie

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-430-1/10/MG Warszawa, dn. 11 czerwca 2010 r. DECYZJA Nr RWA- 4 /2010 Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt VI ACa 857/11 W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 13 grudnia 2011 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie: Przewodniczący Sędzia SA Sędzia SA Sędzia SO del.

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Delegatura w Lublinie 20-012 Lublin, ul. Ochotnicza 10 Tel. (81) 532-35-31, 743-77-30, 532-54-48, Fax (81) 532-08-26 E-mail: lublin@uokik.gov.pl RLU 61-23/11/JS

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-430-4/11/AŻ Warszawa, dn. 13 czerwca 2012 r. DECYZJA Nr RWA-7/2012 Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Karol Weitz

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Karol Weitz Sygn. akt IV CSK 51/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 listopada 2017 r. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Karol Weitz

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY

PREZES URZĘDU OCHRONY PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-33/14/DJ Warszawa, 2015 r. DECYZJA nr RWA 08/2015 I. Na podstawie art. 28 ust. 1 i

Bardziej szczegółowo

Organizacja ochrony konkurencji i konsumentów.

Organizacja ochrony konkurencji i konsumentów. Organizacja ochrony konkurencji i konsumentów. Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów z dnia 16 lutego 2007 r. (Dz.U. Nr 50, poz. 331) Ustawa określa: 1) warunki rozwoju i ochrony konkurencji oraz

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Jerzy Kwaśniewski

POSTANOWIENIE. SSN Jerzy Kwaśniewski Sygn. akt III SK 7/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 24 maja 2011 r. SSN Jerzy Kwaśniewski w sprawie z powództwa H. L. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przeciwko Prezesowi Urzędu

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA WE WROCŁAWIU

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA WE WROCŁAWIU PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA WE WROCŁAWIU 50-413 Wrocław, ul. Walońska 3-5 tel.(071)34 05 920, fax (071)34 05 922 e-mail: wroclaw@uokik.gov.pl RWR 61-3/13/WS Wrocław, lipca

Bardziej szczegółowo

- w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

- w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Delegatura w Lublinie 20-012 Lublin, ul. Ochotnicza 10 Tel. (81) 532-35-31, 743-77-30, 532-54-48, Fax (81) 532-08-26 E-mail: lublin@uokik.gov.pl RLU 61 1/11/JS

Bardziej szczegółowo

Firma DECYZJA NR 11 / 01 / I / 2015

Firma DECYZJA NR 11 / 01 / I / 2015 Gdańsk, dnia 20 sierpnia 2015 r. Firma Dyrektor Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia ul. Marynarki Polskiej 148 80-865 Gdańsk DECYZJA NR 11 / 01 / I / 2015 Na podstawie art. 109a

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE NR RBG -18/2015

POSTANOWIENIE NR RBG -18/2015 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA W BYDGOSZCZY ul. Długa 47,85-034 Bydgoszcz Tel. 52 345-56-44, Fax 52 345-56-17 E-mail: bydgoszcz@uokik.gov.pl Bydgoszcz, dnia 4 stycznia 2015

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W KRAKOWIE

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W KRAKOWIE PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W KRAKOWIE RKR-61-41/13/AGW-28/14 Kraków, dnia 18 lipca 2014 r. DECYZJA Nr RKR - 17/2014 I. Stosownie do art. 28 ust. 1 i 2 ustawy z dnia

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Jerzy Kwaśniewski

POSTANOWIENIE. SSN Jerzy Kwaśniewski Sygn. akt III SK 12/09 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 19 maja 2009 r. SSN Jerzy Kwaśniewski w sprawie z powództwa Zakładu Elektroenergetycznego H. Cz. E. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Bardziej szczegółowo

RŁO-61-21(13)11/RB Łódź, dnia 28 marca 2011 r. DECYZJA Nr RŁO 5/2011

RŁO-61-21(13)11/RB Łódź, dnia 28 marca 2011 r. DECYZJA Nr RŁO 5/2011 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA w ŁODZI ul. Piotrkowska 120 90-006 Łódź tel. (42) 636 36 89, fax (42) 636 07 12 e mail: lodz@uokik.gov.pl RŁO-61-21(13)11/RB Łódź, dnia 28 marca

Bardziej szczegółowo

W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie: Przewodniczący Sędzia SA Agata Zając (spr.

W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie: Przewodniczący Sędzia SA Agata Zając (spr. Sygn. akt VIA Ca 382/10 W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 9 listopada 2010 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie: Przewodniczący Sędzia SA Agata Zając (spr.) Sędzia

Bardziej szczegółowo

PPK ZAGADNIENIA PROCEDURALNE

PPK ZAGADNIENIA PROCEDURALNE PPK ZAGADNIENIA PROCEDURALNE Postępowanie przed Prezesem Urzędu postępowanie wyjaśniające Postępowanie przed Prezesem Urzędu postępowanie antymonopolo we postępowanie w sprawie o uznanie postanowień wzorca

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-8/2004/MP Warszawa, dn. 29 grudnia 2004 r. DECYZJA Nr RWA - 38/2004 Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

Wyrok z dnia 14 kwietnia 2009 r. III SK 37/08

Wyrok z dnia 14 kwietnia 2009 r. III SK 37/08 Wyrok z dnia 14 kwietnia 2009 r. III SK 37/08 Postanowienie wzorca umownego przewidujące, że w razie wypłaty świadczenia z tytułu opcji dodatkowej dochodzi do zakończenia umowy i wygaśnięcia ochrony ubezpieczeniowej

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 135/12. Dnia 25 października 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 135/12. Dnia 25 października 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie : Sygn. akt I CZ 135/12 POSTANOWIENIE Dnia 25 października 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Kazimierz Zawada w sprawie z powództwa

Bardziej szczegółowo

DECYZJA NR RBG -22/2014

DECYZJA NR RBG -22/2014 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA W BYDGOSZCZY ul. Długa 47,85-034 Bydgoszcz Tel. 52 345-56-44, Fax 52 345-56-17 E-mail: bydgoszcz@uokik.gov.pl Bydgoszcz, dnia 10 września 2014

Bardziej szczegółowo

RLU-61-192/04/JS Lublin, dnia 14 marca 2005 r.

RLU-61-192/04/JS Lublin, dnia 14 marca 2005 r. PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW CEZARY BANASIŃSKI Delegatura w Lublinie 20-079 Lublin, ul. Dolna 3-go Maja 5 Tel. (0-81) 532-35-31, 532-54-48, Fax (0-81) 532-08-26 E-mail: lublin@uokik.gov.pl

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Maciej Pacuda

POSTANOWIENIE. SSN Maciej Pacuda Sygn. akt III SK 56/12 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 21 czerwca 2013 r. SSN Maciej Pacuda w sprawie z powództwa Cyfrowy Polsat Spółki Akcyjnej w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji

Bardziej szczegółowo

dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, z późn.

dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, z późn. PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI І KONSUMENTÓW Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Delegatura w Krakowie RKR-61-11/13/PP- /13 Kraków, dnia 11 lipca 2013 r. DECYZJA NR RKR - 19/2013 I. Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny Dz.U.1964.16.93 z późn. zm.) wyciąg. Tytuł III. OGÓLNE PRZEPISY O ZźOBOWIĄ ZANIACH UMOWNYCH

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny Dz.U.1964.16.93 z późn. zm.) wyciąg. Tytuł III. OGÓLNE PRZEPISY O ZźOBOWIĄ ZANIACH UMOWNYCH Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny Dz.U.1964.16.93 z późn. zm.) wyciąg Tytuł III. OGÓLNE PRZEPISY O ZźOBOWIĄ ZANIACH UMOWNYCH Art. 384. 1. Ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności

Bardziej szczegółowo

UZASADNIENIE. XVII AmC 1874/09

UZASADNIENIE. XVII AmC 1874/09 XVII AmC 1874/09 UZASADNIENIE Pozwem z dnia 9 listopada 2010 roku powódka E. G.wniosła pozew, w którym domagała się uznania za niedozwolone postanowienia wzorca umowy stosowanego przez pozwanego (...)

Bardziej szczegółowo

Prawo konsumenckie dla przedsiębiorców

Prawo konsumenckie dla przedsiębiorców Prawo konsumenckie dla przedsiębiorców czyli dlaczego warto dbać o konsumenta European Commission Enterprise and Industry PRAWO KONSUMENCKIE DLA Title PRZEDSIĘBIORCÓW of the presentation 22.11.2010 Date

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Jerzy Kwaśniewski

POSTANOWIENIE. SSN Jerzy Kwaśniewski Sygn. akt III SK 7/09 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 29 kwietnia 2009 r. SSN Jerzy Kwaśniewski w sprawie z powództwa C. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przeciwko Prezesowi Urzędu

Bardziej szczegółowo

Katowice, dnia 30.12.2014r. RKT-61-18/14/SB. POSTANOWIENIE Nr 1

Katowice, dnia 30.12.2014r. RKT-61-18/14/SB. POSTANOWIENIE Nr 1 URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Delegatura w Katowicach 40-048 Katowice, ul. Kościuszki 43 tel. 32 256 46 96, 32 255 26 47, 32 255 44 04 fax 32 256 37 64 E-mail: katowice@uokik.gov.pl Katowice,

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr RKR 4/2011

DECYZJA Nr RKR 4/2011 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W KRAKOWIE Pl. Szczepański 5, 31-011 Kraków Tel./fax (0-12) 421-75-79, 421-74-98, E-mail: krakow@uokik.gov.pl RKR-61-16/10/MS- /2011 Kraków,

Bardziej szczegółowo

D E C Y Z J A. U z a s a d n i e n i e

D E C Y Z J A. U z a s a d n i e n i e Śląski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny w Katowicach Katowice, 18 sierpnia 2014r. 40-074 Katowice, ul. Raciborska 15 tel. 32 208 74 68; 208 74 70; faks 32 208 74 69 DNAiH.8523.36.2014 ( ) D E C Y Z

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W KRAKOWIE

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W KRAKOWIE PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W KRAKOWIE Pl. Szczepański 5, 31-011 Kraków Tel./fax (0-12) 421-75-79, 421-74-98, E-mail: krakow@uokik.gov.pl RKR-61-9/09/MS-10/2010 Kraków,

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-57/08/MSK Warszawa, dn. 8 października 2009 r. DECYZJA nr RWA-29/2009 I. Na podstawie

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr RKR - 54/2012

DECYZJA Nr RKR - 54/2012 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKIK W KRAKOWIE Pl. Szczepański 5, 31-011 Kraków Tel./fax (0-12) 421-75-79, 421-74-98, E-mail: krakow@uokik.gov.pl RKR-61-26/11/AGW/ES- /12 Kraków,

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Wojciech Katner SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Wojciech Katner SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) Sygn. akt I CSK 83/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 2 lutego 2017 r. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Wojciech Katner SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) w sprawie z powództwa [...]

Bardziej szczegółowo

KONSUMENT NA RYNKU USŁUG BANKOWYCH RAPORT UOKIK

KONSUMENT NA RYNKU USŁUG BANKOWYCH RAPORT UOKIK KONSUMENT NA RYNKU USŁUG BANKOWYCH RAPORT UOKIK Warszawa, luty 2008 Opracowanie: Departament Polityki Konsumenckiej UOKiK 2 Spis treści I. WSTĘP... 4 1. CEL BADANIA... 4 2. ZAKRES PODMIOTOWY BADANIA...

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-10 /09/JKa DECYZJA Nr RWA-35/2009 Warszawa, dn. 30 października 2009 r. I. Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Jakub Nawracała, radca prawny

Jakub Nawracała, radca prawny Ograniczenie odpowiedzialności ubezpieczyciela z tytułu ryzyk, które wystąpiły przed zawarciem umowy ubezpieczenia (na przykładzie klauzuli wpisanej do rejestru niedozwolonych postanowień pod nr 3456)

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 16 października 2015 r. Poz. 1634 USTAWA z dnia 5 sierpnia 2015 r. 1), 2) o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych

Bardziej szczegółowo

Uchwała z dnia 13 stycznia 2011 r., III CZP 119/10

Uchwała z dnia 13 stycznia 2011 r., III CZP 119/10 Uchwała z dnia 13 stycznia 2011 r., III CZP 119/10 Sędzia SN Iwona Koper (przewodniczący) Sędzia SN Teresa Bielska-Sobkowicz Sędzia SN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CSK 354/11. Dnia 4 kwietnia 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CSK 354/11. Dnia 4 kwietnia 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie : Sygn. akt I CSK 354/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 4 kwietnia 2012 r. SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Dariusz Dończyk SSN Irena Gromska-Szuster w sprawie z powództwa

Bardziej szczegółowo

Zakazane klauzule. - uzależniają zawarcie umowy od podpisania przez konsumenta innej umowy, niemającej

Zakazane klauzule. - uzależniają zawarcie umowy od podpisania przez konsumenta innej umowy, niemającej Zakazane klauzule Przedstawiamy zapisy, jakie nie powinny znaleźć się w umowach kupna - sprzedaży nieruchomości, gdyż są niezgodne z prawem. Zanim podpiszesz - sprawdź. Dane pochodzą z poradnika "Ja poradzić

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW w Warszawie RWA-61-8/11/MSK Warszawa, 16 grudnia 2011 r. DECYZJA nr RWA-23/2011 I. Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

I. Wprowadzenie. 1 dalej także jako ustawa. 2 dalej Prezes UOKiK.

I. Wprowadzenie. 1 dalej także jako ustawa. 2 dalej Prezes UOKiK. WYJAŚNIENIA W SPRAWIE WYDAWANIA DECYZJI ZOBOWIĄZUJĄCEJ W SPRAWACH PRAKTYK OGRANICZAJĄCYCH KONKURENCJĘ ORAZ PRAKTYK NARUSZAJĄCYCH ZBIOROWE INTERESY KONSUMENTÓW I. Wprowadzenie. Ustawa z dnia 16 lutego 2007

Bardziej szczegółowo

Glosa do wyroku SOKiK z dnia 25 stycznia 2016 r., sygn. akt XVII AmA 153/14. I. Wstęp

Glosa do wyroku SOKiK z dnia 25 stycznia 2016 r., sygn. akt XVII AmA 153/14. I. Wstęp 89 Kwalifikacja umowy deweloperskiej w świetle zakazu praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów decyduje praktyka na rynku deweloperskim czy prawnie określona treść umowy deweloperskiej? Glosa

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III SK 46/11. Dnia 22 maja 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Jerzy Kwaśniewski

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III SK 46/11. Dnia 22 maja 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Jerzy Kwaśniewski Sygn. akt III SK 46/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 22 maja 2012 r. SSN Jerzy Kwaśniewski w sprawie z powództwa J.W.Construction Holding Spółki Akcyjnej w Z. przeciwko Prezesowi Urzędu

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr 1 / KC DS / 2016

DECYZJA Nr 1 / KC DS / 2016 Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi 90-730 Łódź, ul Gdańska 38... Sieradz, dnia 28.04.2016 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: DS.8361.90.2016 DECYZJA Nr 1

Bardziej szczegółowo

UZASADNIENIE. Sygn. Akt XVII AmC 1161/09

UZASADNIENIE. Sygn. Akt XVII AmC 1161/09 Sygn. Akt XVII AmC 1161/09 UZASADNIENIE Powód M. L. wniósł o uznanie za niedozwolone i zakazanie wykorzystywania w obrocie z konsumentami następujących postanowień wzorców umowy o nazwach Umowa przedwstępna

Bardziej szczegółowo

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Warszawa, dnia 24 maja 2002 r. Druk nr 126

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Warszawa, dnia 24 maja 2002 r. Druk nr 126 SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ V KADENCJA Warszawa, dnia 24 maja 2002 r. Druk nr 126 MARSZAŁEK SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Pan Longin PASTUSIAK MARSZAŁEK SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Zgodnie z

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Piotr Prusinowski

POSTANOWIENIE. SSN Piotr Prusinowski Sygn. akt II PK 124/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 maja 2019 r. SSN Piotr Prusinowski w sprawie z powództwa M. S. przeciwko P. K., Ł. K. o odszkodowanie, po rozpoznaniu na posiedzeniu

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt II CSK 529/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 maja 2014 r. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Wojciech Katner SSN Katarzyna Tyczka-Rote

Bardziej szczegółowo

RGD. 61-1/12/MLM Gdańsk, dnia 20 kwietnia 2012r.

RGD. 61-1/12/MLM Gdańsk, dnia 20 kwietnia 2012r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Delegatura UOKiK w Gdańsku RGD. 61-1/12/MLM Gdańsk, dnia 20 kwietnia 2012r. DECYZJA NR RGD. 2/2012 I. Na podstawie art. 28 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak

UCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak Sygn. akt III CZP 54/13 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 października 2013 r. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) Protokolant

Bardziej szczegółowo

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW MAŁGORZTA KRASNODĘBSKA - TOMKIEL DDK-61-3/09/BK Warszawa, dn. 31 grudnia 2009 r. DECYZJA nr DDK-15/2009 I. Na podstawie art. 28 ust. 1 w związku z art. 24

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt I CSK 624/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 12 września 2014 r. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska SSA Elżbieta

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt I CSK 282/10 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 3 lutego 2011 r. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący) SSN Bogumiła Ustjanicz SSN Dariusz Zawistowski

Bardziej szczegółowo

UZASADNIENIE. Sygn. akt XVII AmC 3456/10

UZASADNIENIE. Sygn. akt XVII AmC 3456/10 Sygn. akt XVII AmC 3456/10 UZASADNIENIE Powód J. K., w dniu 19 listopada 2010 roku wniósł pozew, w którym domagał się uznania za niedozwolone postanowienia stosowanego przez pozwanego (...) Bank (...)

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDŹ NA ZAPYTANIE nr 1. z dnia 04.12.2015 r.

ODPOWIEDŹ NA ZAPYTANIE nr 1. z dnia 04.12.2015 r. Nr sprawy: SNA.261.2.42.2015.MZ Częstochowa, dn. 04.12.2015 r. ODPOWIEDŹ NA ZAPYTANIE nr 1 z dnia 04.12.2015 r. Świadczenie usługi doręczeń przekazów pieniężnych adresatom wskazanym przez Miejski Ośrodek

Bardziej szczegółowo

DECYZJA NR RPZ - 15/2011

DECYZJA NR RPZ - 15/2011 PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA UOKiK W POZNANIU ul. Zielona 8, 61-851 Poznań Tel. (0-61) 852-15-17, 852-77-50, Fax (0-61) 851-86-44 E-mail: poznan@uokik.gov.pl Poznań, 19 sierpnia

Bardziej szczegółowo