Uchwała Nr XVIII/119/16 Rady Miejskiej w Tyczynie z dnia 22 stycznia 2016 r.

Transkrypt

1 Uchwała Nr XVIII/119/16 Rady Miejskiej w Tyczynie z dnia 22 stycznia 2016 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Tyczyn na 2016 r. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 poz. 1515) oraz art. 4 1 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2015 poz. 1286) i art. 10 ust. 2 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 875) Rada Miejska w Tyczynie uchwala, co następuje: 1. Przyjąć Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Tyczyn na rok 2016 stanowiący załącznik do uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Miejsko-Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Tyczynie.. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

2 Załącznik do Uchwały Nr XVIII/119/16 Rady Miejskiej w Tyczynie z dnia 22 stycznia 2016 r. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Tyczyn na 2016 r. Rozdział I Wprowadzenie Alkoholizm to jeden z ważnych współczesnych problemów społecznych. Nadużywanie alkoholu stanowi poważne zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania rodziny zarówno w sferze ekonomicznej, zdrowotnej jak i moralnej. Ponadto powoduje wiele szkód społecznych takich jak: przestępczość, zakłócanie spokoju i bezpieczeństwa publicznego, przemoc w rodzinie, rozwody, utrata pracy. Problemy związane z alkoholem, narkomanią i innymi substancjami psychoaktywnymi mimo podejmowanych od wielu lat działań, mających na celu zwiększenie świadomości społecznej i konsekwencji nadużywania środków psychoaktywnych stale utrzymują tendencję wzrostową. Zadaniem Programu jest dążenie do ograniczenia powstawania nowych problemów alkoholowych, oraz zmniejszenie rozmiarów tych, które aktualnie występują. Podstawą prawną działań samorządów gminnych w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych jest przepis wynikający z art. 4 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r., który stanowi, że prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu należy do zadań własnych gminy. Oprócz wymogów ustawowych program opracowywany jest po to, aby wyznaczyć kierunki i sposoby działania w ważnym dla nas obszarze. Zadania zawarte w programie będą realizowane poprzez tworzenie odpowiednich warunków, które będą powstrzymać od spożywania alkoholu poprzez działalność profilaktyczną, edukacyjno-informacyjno-wychowawczą, poprzez ograniczenie dostępności do alkoholu, system leczenia odwykowego, rehabilitację, przeciwdziałanie narkomanii oraz przemocy w rodzinie. Przy opracowaniu programu uwzględniono rekomendacje Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych do realizowania i finasowania gminnych programów. 1

3 Rozdział II 1. Problemy alkoholowe w Gminie Tyczyn. a) Diagnoza problemów alkoholowych ma charakter dynamiczny i wymaga stałej aktualizacji, wynika z potrzeby reakcji społecznej na problemy i zagrożenia związane z używaniem alkoholu i innych środków psychoaktywnych. W tym celu niezbędny jest monitoring problemów, który na potrzeby opracowania Programu profilaktycznego odbywa się poprzez zbieranie i analizę danych oraz informacji od różnych instytucji. Informacje na temat skali problemów alkoholowych i innych środków psychoaktywnych pozyskuje się ze środowisk szkolnych, punktu konsultacyjnego pomocy rodzinie, świetlicy wsparcia dziennego, członków miejsko-gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, policji oraz innych podmiotów i stowarzyszeń. Analizując marginalizację społeczną osób z problemem alkoholowym jest fakt korzystania przez nich ze świadczeń pomocy społecznej. Pozyskane dane liczbowe od poszczególnych podmiotów w 2015 r. w niektórych przypadkach są niepokojące, a w niektórych nie zauważono większych różnic w stosunku do lat poprzednich. TABELA nr 1 przedstawia dane pochodzące z Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Tyczynie: Wyszczególnienie Ogółem liczba rodzin, którym udzielono pomocy W tym rodziny z problemami alkoholowymi Skala zjawiska dotycząca rodzin z problemem alkoholowym w roku 2015 uległa w stosunku do lat poprzednich niewielkiemu spadkowi. W Gminie Tyczyn działa Punkt Konsultacyjny Pomocy Rodzinie, z siedzibą w Przychodni Rejonowej w Tyczynie. W godzinach pracy punktu zawsze dostępny jest dyżurujący psycholog, który spotyka się z osobami zainteresowanymi na konsultacjach i rozmowach, a także telefonicznie udziela informacji i porad. Z pomocy psychologicznej w punkcie mogą korzystać wszyscy mieszkańcy gminy, a niektórzy z nich wielokrotnie spotykają się z psychologiem uczestnicząc w konsultacjach. Pomocą psychologiczną w punkcie objęto nie tylko osoby mające problem z alkoholem oraz członków ich rodzin, ale także osoby, które znalazły się w bardzo trudnej sytuacji osobistej, rodzinnej (w związku z problemami zdrowotnymi, sytuacjami kryzysowymi dzieci w wieku 2

4 szkolnym, w obliczu śmiertelnej choroby, śmierci członka rodziny, rozwodu, utraty pracy itp.) TABELA nr 2 przedstawia działalność Punktu Konsultacyjnego Pomocy Rodzinie w Tyczynie: Wyszczególnienie Liczba konsultacji udzielonych w Punkcie O wielkości problemu alkoholowego w środowisku lokalnym świadczą także dane pochodzące od Miejsko-Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W wyniku uzależnienia od alkoholu bardzo często dochodzi do różnych zachowań, które powodują rozpad życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylanie się od pracy, zakłócanie spokoju i porządku publicznego. TABELA nr 3 przedstawia dane pochodzące od Miejsko-Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Tyczynie: Wyszczególnienie Liczba przyjętych wniosków przez komisję o leczenie odwykowe Liczba osób skierowanych do biegłych sądowych Liczba spraw skierowanych do sądu o leczenie odwykowe Liczba osób zmotywowanych do dobrowolnego podjęcia leczenia b) Dostępność do alkoholu. Uchwalony przez Radę Miejską w Tyczynie limit punktów sprzedaży napojów alkoholowych wynosi: 19 punktów sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży (uchwała z dnia r.) z tego wykorzystanych jest 17 natomiast 2 limity są wolne, oraz 7 punktów sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży (uchwała z dnia r.), z czego wykorzystanych jest 6, a 1 jest wolny. Zmierzanie do ograniczania dostępności alkoholu jest jedną z najważniejszych strategii w dziedzinie rozwiązywania problemów alkoholowych. Wzrost spożycia napojów alkoholowych coraz częściej spowodowany jest ich dostępnością ekonomiczną. Poza ekonomiczną dostępnością znaczny wpływ na wysokość spożycia alkoholu ma też dostępność fizyczna przekładająca się na ilość punktów sprzedaży napojów alkoholowych. 3

5 Tak, więc zmniejszanie dostępności, likwidacja reklam zachęcających do zakupu i spożycia alkoholu w różnej postaci i podniesienie cen alkoholu, to główne przesłanki, które są konieczne do zmniejszenia spożywania wszelkich trunków. Poniższa TABELA nr 4 ilustruje zakres usług udzielonych przez Izbę Wytrzeźwień w Rzeszowie, z której korzystają mieszkańcy z terenu naszej Gminy. Z danych tej placówki wynika, że liczba doprowadzonych i zatrzymanych do wytrzeźwienia ogółem wyniosła na przestrzeni ostatnich trzech lat: Wyszczególnienie Liczba doprowadzonych i zatrzymanych do wytrzeźwienia Analizując tabelę nr 4 komisja rozwiązywania problemów alkoholowych wyraża zaniepokojenie wzrostem liczby osób doprowadzonych do Izby Wytrzeźwień. W tym celu komisja uznała, aby w 2016 r. wprowadzić monitoring funkcjonowania osób trafiających do wytrzeźwienia. Często konsekwencją nadużywania alkoholu są przypadki naruszenia przepisów prawa takie jak: wypadki i wykroczenia w ruchu drogowym, nietrzeźwość w miejscach publicznych, czy nielegalny obrót alkoholem. TABELA nr 5 przedstawia informacje uzyskane z Komisariatu Policji w Tyczynie: Wyszczególnienie Liczba nietrzeźwych kierowców Liczba małoletnich znajdujących się pod wpływem alkoholu Liczba interwencji domowych dotyczących przemocy w rodzinie Liczba założonych niebieskich kart Rozdział III Na terenie Gminy i po za jej terenem funkcjonują podmioty, które prowadzą działania profilaktyczne i pomocowe w zakresie uzależnienia od alkoholu i przemocy w rodzinie. Są to: - miejsko-gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych w Tyczynie, która między innymi opiniuje wnioski na sprzedaż napojów alkoholowych oraz kontroluje 4

6 punkty sprzedaży napojów alkoholowych, pracuje z osobami mającymi problemy z alkoholem oraz członkami ich rodzin, - podstawowa opieka zdrowotna udziela pomocy osobom uzależnionym od alkoholu oraz członkom ich rodzin pełniąc funkcje terapeutyczną, - placówki oświatowe i oświatowo-wychowawcze- prowadzą działalność informacyjną, edukacyjną i profilaktyczną dla dzieci i młodzieży, - punkt konsultacyjny pomocy rodzinie -świadczy pomoc psychologiczną dla osób mających problem z alkoholem oraz członków ich rodzin, - policja - ma za zadanie między innymi ochronę przed przemocą w rodzinie, egzekwowanie zakazu spożywania alkoholu w miejscach publicznych, dbanie o trzeźwość na drogach, - instytucje kultury, biblioteka - dysponuje bazą wiedzy dla osób, których dotykają problemy uzależnienia od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych, - zespół interdyscyplinarny- pomaga w sytuacjach przemocy w rodzinie, - sąd rodzinny- orzeka o obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu, - miejsko-gminny ośrodek pomocy społecznej- pomoc materialna rodzinom, w których występują problemy alkoholowe i problemy związane z przemocą w rodzinie, - organizacje pozarządowe, stowarzyszenia, kluby abstynenckie - wspierają swoich członków w utrzymywaniu abstynencji prowadząc rozmaite zajęcia terapeutyczne dla osób uzależnionych, - lokalna gazetka, - parafie z terenu gminy. Rozdział IV Program adresowany jest do wszystkich mieszkańców Gminy Tyczyn a w szczególności do dzieci i młodzieży, nauczycieli i pedagogów szkolnych, członków rodzin osób mających problem z alkoholem. CEL PROGRAMU: Na 2016 r. za najważniejsze i priorytetowe zadanie stojące przed samorządem gminnym uznajemy pomoc dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym oraz rozpoznanie pojawiającego się zjawiska dopalaczy wśród dzieci i młodzieży. Ponadto należy podejmować wszelkie możliwe przedsięwzięcia zmierzające do ograniczenia spożywania alkoholu przez mieszkańców gminy i związanych z tym zjawiskiem problemów społecznych i zdrowotnych, takich jak: ograniczenie przemocy w rodzinie, 5

7 ograniczenie sięgania po napoje alkoholowe przez dzieci i młodzież, ograniczenie naruszenia prawa w związku z alkoholem. Zadania Programu: 1. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu. Realizacja tego zadania odbywać się będzie poprzez: 1) dofinansowanie programów terapii dla młodzieży zagrożonej uzależnieniem (wyjazdy terapeutyczne, zajęcia treningowo-warsztatowe, oraz edukacyjno-terapeutyczne), 2) dofinansowywanie specjalistycznych kursów i szkoleń dla pracowników służby zdrowia dotyczących leczenia osób uzależnionych, (wczesna diagnoza i interwencja w chorobie alkoholowej), 3) dofinansowywanie bieżącej działalności Stowarzyszenia Trzeźwościowego, 4) finansowanie działalności Punktu Konsultacyjnego Pomocy Rodzinie w Tyczynie, oraz doposażanie psychologa w niezbędne materiały do pracy w punkcie, 5) realizacja zadań pomocy osobom uzależnionym od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych poprzez wdrażanie innych programów wspierających, motywujących i podtrzymujących abstynencję, 6) finansowanie szkoleń dla członków Miejsko-Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. Realizacja tego zadania odbywać się będzie poprzez: 1) udzielanie pomocy dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym w placówce wsparcia dziennego w tym finansowanie zadań realizowanych przez placówkę (dożywianie dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych, zabezpieczenie pomocy dydaktycznych oraz kadry pedagogiczno-terapeutycznej), 2) finansowanie szkoleń dla osób pracujących z dziećmi zwiększających kompetencje w zakresie pomagania ofiarom przemocy domowej oraz dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym, 3) finansowanie wypoczynku dla dzieci i młodzieży z rodzin z problemem alkoholowym lub problemem przemocy, 6

8 4) finansowanie spotkań edukacyjnych i konsultacyjnych służących wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców dla rodzin zagrożonych przemocą w rodzinie, 5) edukacja publiczna (zakup ulotek, broszur, publikacji, poradników, czasopism dla osób doznających przemocy w rodzinie lub mającym problem alkoholowy w rodzinie). 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych. 1) Realizacja na terenie szkół, przedszkoli i innych placówek oświatowo-wychowawczych programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży. Niezbędne jest w 2016 r. nawiązanie ścisłej współpracy z przedstawicielami szkół w zakresie form i metod realizacji szkolnych programów profilaktyki. 2) Finansowanie szkoleń z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych dla chętnych osób uczestniczących w realizacji zadań Gminnego Programu, 4) Finansowanie szkoleń skierowanych do sprzedawców napojów alkoholowych mających na celu ograniczenie dostępności napojów alkoholowych i przestrzeganie zakazu sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim, 5) Prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży, 6) Udział w ogólnopolskiej kampanii profilaktycznej Zachowaj Trzeźwy Umysł, 7) Bieżące uzupełnianie Biblioteczki Trzeźwościowej, 8) Zakup materiałów edukacyjnych z profilaktycznymi treściami edukacyjnymi dotyczących problematyki alkoholowej dla określonych grup adresatów młodzieży, sprzedawców alkoholu, pracowników służby zdrowia, pomocy społecznej, nauczycieli, rodziców, policjantów, itp. 9) Działania szkoleniowo-edukacyjne skierowane do uczestników ruchu drogowego. 4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych. Udzielanie wsparcia społeczności abstynenckiej w tym pomoc merytoryczna, rzeczowa i finansowa dla stowarzyszeń trzeźwościowych, organizacji pozarządowych realizujących zadania związane z propagowaniem postaw trzeźwościowych oraz profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych. 7

9 5. Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art.13 1 i 15 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz występowania przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego. Prowadzenie przez Miejsko-Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wspólnie z przedstawicielami Policji systematycznych czynności kontrolno-edukacyjnych w punktach sprzedaży i podawania napojów alkoholowych oraz podejmowanie stosownych interwencji w przypadku naruszenia ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Rozdział V 1. Realizatorem Programu jest Miejsko-Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Tyczynie. Program realizowany będzie we współpracy z wcześniej wymienionymi podmiotami. Burmistrz Tyczyna podejmuje decyzje dotyczące wydatkowania środków na realizację poszczególnych zadań zawartych w programie. Członkowie Miejsko-Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zgodnie z zapisami w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi otrzymują wynagrodzenie za udział w posiedzeniu komisji na podstawie listy obecności w następującej wysokości: - przewodniczący komisji 300 zł brutto, - pozostali członkowie 150 zł. Rada Miejska w Tyczynie otrzymuje sprawozdanie z wykonania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkotykowych do końca I kwartału roku następnego. 2. Źródła finansowania zadań zawartych w Gminnym Programie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i narkotykowych. Środki pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych są w całości przeznaczone na realizację zadań zawartych w Programie i nie mogą być przeznaczane na inne cele. 8

10 3. Szacunkowy preliminarz wydatków: - dotacje ok zł dla świetlicy wsparcia dziennego oraz stowarzyszeń i organizacji pożytku publicznego, - wynagrodzenia wraz z pochodnymi ok zł, - Punkt Konsultacyjny Pomocy Rodzinie w Tyczynie ok zł, - wypoczynek dla i młodzieży dzieci ok zł, - udział w kampanii Zachowaj Trzeźwy Umysł zł, - zakup książek do biblioteczki trzeźwościowej ok zł, - programy profilaktyczne dla szkół ok zł, - opłaty sądowe za wnioski oraz koszty opinii wydanych przez biegłych ok zł, - kontrole punktów sprzedaży ok.500 zł, - zakup materiałów edukacyjno-informacyjnych ok zł, - imprezy, warsztaty, teatry o tematyce profilaktycznej ok zł, RAZEM: ok zł. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii na 2016 r. ma przede wszystkim być pomocny przy rozwiązywaniu bieżących problemów wynikających z picia i nadużywania alkoholu. 9