Spis tresci. Przedmowa

Transkrypt

1 Spis tresci Przedmowa 3 Pakiet fleur robuste Zalety stosowania bylin w zieleni publicznej Kryteria selekcji bylin w pakiecie fleur robuste Dział Badań i Rozwoju Zastosowanie bylin Przygotowanie rabat Termin sadzenia i sadzenie Pielęgnacja Koszty sadzenia i utrzymania Aster ageratoides Aster ageratoides Ashvi Aster ageratoides Asran Aster ageratoides Stardust Aster ageratoides Starshine Aster divaricatus Aster macrophyllus Albus Geranium Geranium cantabrigiense Cambridge Geranium Tiny Monster Kalimeris incisa Madiva Luzula sylvatica Nepeta Nepeta grandiflora Wild Cat Nepeta Grol Nepeta racemosa Grog Nepeta Walker s Low Pennisetum alopecuroides Pennisetum alopecuroides Hameln Persicaria amplexicaulis Rudbeckia fulgida Rudbeckia fulgida City Garden Rudbeckia fulgida Goldsturm Symphytum Symphytum azureum Symphytum grandiflorum Wisley Blue

2 Przedmowa Boskoop, maj 2011 Szanowni Państwo, W ostatnich latach obserwuje się rosnące zainteresowanie bylinami w zieleni publicznej. Wydaje się to być zrozumiałe, bo to m.in. bylinom zawdzięczamy urozmaicenie kolorystyczne w krajobrazie i to one właśnie wprowadzają duże zróżnicowanie biologiczne zarówno w otoczeniu miejskim, jak i w nasadzeniach krajobrazowych. Byliny się po prostu podobają, bo wprowadzają ʻwięcej życia w bezpośrednim otoczeniu naszych domów i miejsc pracy. Z drugiej jednak strony administratorzy terenów publicznych są zwykle dosyć sceptycznie nastawieni do pomysłu stosowania bylin w przestrzeni publicznej. Byliny uchodzą za stosunkowo kosztowne w zakupie i kłopotliwe w późniejszym utrzymaniu. Nasza szkółka od 2004 roku stara się o popularyzację zastosowania bylin w zieleni miejskiej. Przygotowaliśmy w tym celu pakiet silnych i wszechstronnych bylin pod nazwą fleur robuste. Pakiet ten w ciągu minionych lat podlegał stałej modernizacji. Między innymi dzięki właśnie pakietowi fleur robuste byliny zaczęły zajmować coraz więcej przestrzeni w zieleni miejskiej w wielu krajach europejskich. Ponieważ stosowanie bylin w zieleni miejskiej wymaga jednak nieco przygotowania i wiedzy pomyśleliśmy, że przekazując Państwu tę broszurę pomożemy w podjęciu pozytywnej decyzji o ich zastosowaniu. Jan de Vries i wszyscy pracownicy Boot & Co Boomkwekerijen B.V. Boot & Hortorus sp. z o.o. 2 3

3 Pakiet fleur robuste Byliny przyczyniają się w znacznym stopniu do upiększenia naszego otoczenia. Lokalne społeczności często mają dość nudnych, jednobarwnych płaszczyzn i trawników, więc życzyłyby sobie w swoim otoczeniu więcej barw, zapachów i zróżnicowanych kształtów, a te wymagania doskonale spełniają właśnie byliny. Na temat ich stosowania w zieleni miejskiej toczy się od lat dyskusja. Przeciwnicy podkreślają wysoki koszt zakupu W koncepcji fleur robuste proponujemy i równie kosztowne utrzymanie w fazie taki dobór bylin, który pozwoli na stosowanie początkowej, spadek jakości rabat wraz bylin w przestrzeni publicznej, parkach z upływem czasu oraz to, że z upływem i dużych ogrodach na znacznie szerszą lat coraz więcej roślin należy zastępować skalę niż dotąd. W tym celu opracowaliśmy nowymi. Zwolennicy bylin natomiast ograniczony asortyment bylin, który spełnia wskazują, że w przypadku właściwego wysokie wymagania związane z doboru odmian i fachowej pielęgnacji, rabaty zastosowaniem tych roślin w zieleni bylinowe przez długie lata bardzo dobrze publicznej. Jeśli zostaną spełnione pewne spełniają swoja funkcję. określone warunki, rośliny utrzymają się Co do jednego wszyscy są zgodni: pachnące przez długi czas, pozwolą na ekstensywną i kwitnące rośliny to niewątpliwie element pielęgnację oraz zagwarantują pełne życia, konieczny i niezastąpiony w przestrzeni wysokiej jakości nasadzenia. publicznej. Dzięki pomocy w doborze administratorzy terenów zieleni coraz częściej skłaniają się ku stosowaniu bylin w zieleni miejskiej na 4 5

4 trawnika są wyższe niż adekwatne koszty założenia i utrzymania rabaty bylinowej fleur robuste. Doskonale dają się łączyć z krzewami i większą skalę, mimo że nasadzenia bylin w zasadzie dopiero po kilku latach od nasadzenia dają spodziewany efekt. soliterami. Dzięki możliwości łączenia grup krzewów lub soliterów z bylinami można przygotować zróżnicowany projekt, który Zalety stosowania bylin w zieleni publicznej Mieszkańcy cenią sobie bardzo walory estetyczne i funkcjonalne zieleni, która wpływa korzystnie na ich samopoczucie. Udowodniono przecież naukowo, że zielone, kwitnące otoczenie pozytywnie oddziałuje na zdrowie mieszkańców, także zimą zapewni wystarczająco dekoracyjny efekt. Ekstensywna pielęgnacja. Byliny z pakietu fleur robuste wymagają niewielkich zabiegów pielęgnacyjnych. Po zimie pielęgnacja ogranicza sie do usunięcia obumarłych części roślin i wypielenia chwastów. w tym zmiejsza ryzyko wystąpienia, Niskie koszty administrowania. np. depresji. Niższe koszty związane z pielęgnacją Dzięki kwitnącym roślinom otoczenie nabiera większej różnorodności sprawiają, że koszt utrzymania rabaty bylinowej jest stosunkowo niski. Nepeta racemosa 'Grog' biologicznej pojawia się przy nich więcej motyli, pszczół i ptaków, ponieważ zróżnicowane rabaty tworzą dla nich odpowiednie środowisko życia. Bardziej witalna i tańsza alternatywa dla trawników. Kryteria selekcji bylin w pakiecie fleur robuste ogrodach. w kosztach utrzymania Są odporne na działanie wandali szybko Koncepcja fleur robuste składa się tak Mało wrażliwe na choroby. regenerują się po ewentualnym naprawdę z dwóch części. Po pierwsze jest Stosowanie zdrowych roślin to zabieg zniszczeniu. Kontrolowana wegetacja czyli to wyselekcjonowany asortyment bylin, a po oszczędnościowy, bo poprzez mniejsze drugie odpowiedni sposób ich zastosowania zużycie środków ochrony oszczędza wyglądają znacznie ładniej niż sama i późniejszego utrzymania. Dzięki temu budżet, a poza tym jest bardziej trawa, ostateczne koszty (liczone w ciągu byliny mogą znaleźć efektywne zastosowanie ekologiczne. 10 lat) wysiania i pielęgnacji trawnika w w przestrzeni publicznej. Wystarczająco zimotrwałe. rozprzestrzeniają się w sposób przestrzeni publicznej wynoszą około Byliny, które znalazły się w pakiecie spełniają Długo na jesieni utrzymują znaczną ilość niekontrolowany poza granice rabat. 30% więcej niż koszt utrzymania rabaty wszystkie z wymienionych poniżej wymogów: Abstrahując od tego, że posadzone byliny bylinowej. Mimo że koszt założenia trawnika liczony za 100 m jest niższy, to 2 6 trudniejsze niż np. w prywatnych Są to silne, dobrze rosnące byliny, kosztowna pielęgnacja trawy sprawia, że ponieważ jak wiadomo warunki wzrostu ostatecznie koszty założenia i utrzymania roślin w zieleni publicznej są znacznie nierozsiewanie się roślin. Rozsiewanie nie musi być problemem, pod warunkiem, że rośliny nie ulistnienia, a wczesną wiosną tworzą dużą Zrównoważony projekt. masę liści, co w znaczący sposób utrudnia Stosujmy byliny w połączeniu z krzewami, wzrost chwastów. Nie wymagają zbyt skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych oszczędność różami i soliterami. Zrównoważony projekt podkreśla wartość dekoracyjną i użytkową w zastosowanych tych roślin. 7

5 Dział Badań i Rozwoju Dział Badań i Rozwoju zajmuje się hodowlą Najważniejsze wymagania i kryteria przy Wszystkie odmiany poddawane są na uszlachetnianiu to: poletkach doświadczalnych działaniu różnych chorób roznoszonych przez mniej zdrowe nowych odmian roślin na potrzeby zieleni publicznej. Najistotniejsze rodzaje, które poddano uszlachetnianiu to m.in. Rosa, Hemerocallis, Hydrangea, Hypericum, Ligustrum, Mahonia i Viburnum. Jedynym celem uszlachetniania w firmie Boot & Co jest to, aby rośliny dzięki niemu łatwiej można było stosować w zieleni publicznej. Pracownicy działu R&D mogą się zatem Zwarty, okrywowy, czasami płożący pokrój, siewki, odmiany i istniejące kultywary. wtedy rabata szybko zarasta, dzięki czemu W ten sposób atak choroby jest najbardziej chwasty nie mają szans na rozwój. zmasowany i tylko najsilniejsze rośliny stawią Bardzo zdrowe i doskonale zimotrwałe mu opór. U klientów przeprowadza się Łatwo dające się rozmnażać przez doświadczalne nasadzenia, stamtąd także sadzonki. czerpie się wiedzę. Obficie kwitnące przez długi okres czasu, w żywych, jaskrawych kolorach. Dobra i innowacyjna kombinacja różnych optymalnie skupić na surowych właściwości i wartości dekoracyjnych. wymaganiach i kryteriach, które muszą Nowa roślina musi być uzupełnieniem spełniać rośliny. dla istniejącego asortymentu. Aster ageratoides 'Asran' Geranium 'Tiny Monster' 8 9

6 Zastosowanie bylin Wiele osób tkwi w przekonaniu, że utrzymanie bylin w zieleni publicznej jest trudne i drogie. Okazuje się jednak, że po spełnieniu pewnych określonych warunków rabata obsadzona bylinami jest w utrzymaniu nawet tańsza niż trawnik. Przygotowanie rabat chwastów jest zatem niezbędne. Jeżeli W celu zminimalizowania prac związanych z zachodzi taka potrzeba gleba musi późniejszą pielęgnacją należy odpowiednio być dobrze zdrenowana i prawidłowo przed wykonaniem nasadzenia odpowiednio nawieziona. Przy sadzeniu bylin przygotować rabatę. wystarczające jest w większości przypadków zastosowanie niewielkiej ilości nawozów 10 Luzula sylvatica Oprócz przygotowania odpowiedniego organicznych. Zbyt intensywne nawożenie podłoża bardzo istotne jest usunięcie z nie jest wskazane, ponieważ oprócz wzrostu gleby wszystkich chwastów korzeniowych. bylin wspomaga ono rozrost chwastów. Jeżeli Obecność w gruncie takich chwastów jak chodzi o nawozy sztuczne wskazane jest perz właściwy, podagrycznik pospolity czy stosowanie nawozów wolnodziałających o kielisznik zaroślowy to najważniejszy powód, niewielkiej zawartości azotu. Należy zwrócić dla którego rabaty bylinowe wymagają uwagę, aby zawartość azotu nie była wyższa dużych nakładów pielęgnacyjnych. niż zawartość fosforu i potasu. Większość Rygorystyczne usuwanie tego rodzaju roślin z rodziny Rosaceae wrażliwa jest na 11

7 nicienie. Jeśli na rabacie przeznaczonej do rozwinięte i przed przystąpieniem do między sadzonkami. Ponieważ mulcz ma niedoboru azotu. Okrywa z mulczu może obsadzenia wcześniej rosły róże, można tę sadzenia można je łatwo usunąć. Zwykle luźną strukturę, zatem wzrost niektórych składać się z kory drzew. W przypadku rabatę przez jeden sezon przed sadzeniem aby rośliny sadzone w tym terminie dobrze bylin tworzących rozłogi może zostać bylin ukorzeniających się głębiej i bylin obsiać aksamitkami (Tagetes patula). się przyjęły, konieczne jest prawidłowe ograniczony. Odłogi nadziemne takich roślin, rozprzestrzeniających się podziemnymi W przypadku urządzania rabat w nowych nawadnianie. W przypadku sadzenia w jak na przykład Geranium cantabrigiense i rozłogami, zaleca się używanie stałej okrywy miejscach, przygotowanie gleby powinno być czerwcu rośliny mają jednak za mało czasu Lamiastrum nie będa mogły się ukorzenić w składającej się np. ze żwiru, warstwy bardzo staranne. W miejscach wokół nowo do końca sezonu wegetacyjnego, aby zbyt suchej warstwie mulczu, co sprawia, że kamieni, itp. Chwasty będą miały mniejsze powstałych budynków gleba zwykle ma zarosnąć rabatę. rabata zarasta wolniej. Należy uwzględnić szanse na rozwój w suchej warstwie zaburzoną strukturę, często występują tam Przy stosowaniu bylin w przestrzeni także to, że sama pokrywa z mulczu ulega wierzchniej, natomiast byliny ukorzenione wygniecenia (koleiny) i zwykle nie jest to publicznej potrzeba nieco więcej roślin na m procesom gnilnym. Odpowiedzialne za to są w głębszej warstwie. Ten typu mulczu czarnoziem, ale w większości przypadków niż w ogrodach prywatnych. Istnieje wtedy bakterie pobierają azot z gleby, więc rośliny można stosować z powodzeniem na gleba składa się głównie z piasku i gruzu szansa, że byliny zarosną rabatę w tak mogą wykazywać objawy niedoboru azotu. cięższych glebach. budowlanego. Na glebie o zaburzonej krótkim czasie, że chwasty nie będą miały Jeśli zaplanowano okrywę z mulczu, należy strukturze, np. na nowych osiedlach rosną z szans na rozwój. W przypadku większości zadbać o to, aby wymieszać z glebą wolno natury najpierw rośliny pionierskie (pokrzywy, roślin z pakietu fleur robuste wystarcza działający nawóz azotowy. Można dodatkowo Przy stosowaniu bylin w zieleni publicznej rdest, trzcina pospolita). Rośliny te należy ilość 7 sztuk na m2. Jeśli mamy szybko nawozić szybko działającym nawozem większość zabiegów pielęgnacyjnych ma oczywiście przed założeniem rabaty uzyskać efekt zwartej zieleni, zaleca się azotowym, jeśli pojawią się objawy miejsce w pierwszym sezonie po bylinowej usunąć, ale lepszym rozwiązaniem dodanie na każdy m jeszcze dwóch roślin. jest pozostawienie działki na jeden sezon Standardowa wielkość doniczek w przypadku bez nasadzeń lub obsianie jej na jeden sezon bylin do przestrzeni publicznej to p9. Także jeśli byliny sadzone są jako dolne wegetacyjny poplonem. Gruz budowlany Oczywiście przed wysadzeniem roślin należy piętro pod wysokimi krzewami lub drzewami znajdujący się w glebie nie stanowi dla bylin usunąć plastikowe doniczki. Należy zwracać w początkowym okresie podlewanie będzie dużego problemu, ale ze względów uwagę na to, aby korzenie nie wyschły w konieczne. bezpieczeństwa powinien zostać usunięty. czasie, jaki upłynie od chwili usunięcia W pierwszych miesiącach należy rośliny W niektórych przypadkach gleba ma na tyle doniczek do posadzenia. Zaleca się opielić. Czynność tę, zwłaszcza pomiędzy zaburzoną strukturę, że konieczna staje się zmoczenie brył korzeniowych przed roślinami, należy wykonać ręcznie. Pieląc jej całkowita wymiana. sadzeniem roślin. Jeśli także gleba w mechanicznie można łatwo uszkodzić otworach do sadzenia jest nieco wilgotna, rozłogi, co będzie miało negatywny wpływ korzenie będą miały łatwiejszy kontakt z na tempo zarastania rabaty. Jeśli w pierwszej Tradycyjnie byliny sadzone są wczesną ziemią co gwarantuje, że łatwiej się przyjmą fazie wzrostu rośliny będą konsekwentnie wiosną (w marcu).rośliny mają wtedy czas na nowym miejscu. pielone, to później w trakcie trwania sezonu przez całą wiosnę i lato, aby się ukorzenić i W pierwszym sezonie po posadzeniu byliny wystarczy usuwanie wyższych chwastów. zarosnąć rabatę w jak największym stopniu. nie stworzą jeszcze zamkniętej rabaty. Po pierwszym sezonie następuje już Obecnie coraz częściej rośliny sadzi się Aby dać chwastom, zwłaszcza w pierwszym regularna pielęgnacja. Jeśli rośliny również latem. Zaletą wyboru tego terminu okresie po posadzeniu roślin, mniej szans, obumierają jesienią, nie ma konieczności jest to, że chwasty wczesnym latem są już można wykonać mulczowanie podłoża usuwania obumarłych pędów. Chronią one Termin sadzenia i sadzenie 12 2 Pielęgnacja posadzeniu. Szczególnie ważnym zabiegiem 2 Persicaria amplexicaulis w tym okresie jest oczywiście podlewanie. 13

8 mączniak róży i Peronospora jest znacznie być nawet pięciokrotnie wyższa. Z uwagi mniejsze. Następnie systematyczna jednak na wysokie koszty koszenia, koszty pielęgnacja polega na usuwaniu chwastów. posadzenia bylin po dwóch latach okażą się Zwłaszcza w przypadku ekstensywnie być już tylko dwa razy wyższe od trwanika. uprawianych bylin (z których to właśnie Po upływie piątego roku koszty się składa się pakiet fleur robuste ) wystarcza wyrównają. W kolejnych latach po wypielenie tuż przed sezonem, a następnie posadzeniu bylin okaże się, że ich dwa razy w czasie całego sezonu. pielęgnacja w przeliczeniu na 1 m2 jest Dodatkowe nawożenie nie jest konieczne. tańsza. Z całą pewnością dotyczy to Utrzymywanie na odpowiednim poziomie ekstensywnych w uprawie bylin z pakietu zawartości materiału organicznego jest fleur robuste. Porównywalne obsadzenie ważniejsze niż dodatkowe nawożenie. nowoczesnymi ekstensywnymi w uprawie Może do tego służyć kompost. krzewami da nam mniej więcej ten sam W kolejnych latach powinna wystarczyć wzorzec kosztów jak sadzenie bylin. kontrola bieżąca kontrola stanu rabaty. Założenie trawnika jako ʻtania alternatywaʼ Może okazać się także potrzebne dla rabaty bylinowej jest nieprawdziwa. sprawdzenie, na jakim poziomie utrzymuje Ważne jest podjęcie decyzji jakie byliny się zawartość składników organicznych i czy chcemy zastosować. Zebranie informacji gleba zatrzymuje wystarczającą ilość wody. praktycznych o stosowaniu bylin ma Duże zabiegi pielęgnacyjne zwykle nie są kluczowe znaczenie. Rozpocząć należy potrzebne. Podobnie jak w przypadku rabat od małego asortymentu, dobranego po rośliny zimą i zapobiegają kiełkowaniu obsadzonych krzewami czy trawników, dokładnym zastanowieniu. Jeśli zakończy się chwastów w czasie łagodnych zim. Poza posadzone rośliny należy zastąpić innymi to sukcesem, wówczas można zastosować tym przyczyniają się do wzrostu zawartości po upływie lat. szerszy asortyment. Zebranie doświadczeń Geranium cantabrigiense 'Cambridge' materiału organicznego na rabacie. Po zimie obumarłe części roślin można usunąć, jest tu sprawą bardzo istotną. Zwracajmy Koszty sadzenia i utrzymania uwagę nie tylko na dobór, ale skupmy się oczywiście zanim rośliny ponownie Ciągle niesłusznie uważa się, że stosowanie także na prawidłowym przygotowaniu gleby i wypuszczą pędy. Usuwać można je grabiąc, bylin w przestrzeni publicznej to wprawdzie pielęgnacji. Nasi doradcy z działu sprzedaży obcinając ręcznie lub kosiarką na wysokości dobry, ale jednocześnie kosztowny wybór. udzielą Państwu fachowych rad i w razie ok.10 cm. Okazuje się bowiem, że w porównaniu z konieczności podadzą przykłady, jak należy Niektóre rośliny można przyciąć około trawnikiem porównywalnej wielkości rabata obliczyć koszty utrzymania. czerwca, po pierwszym okresie kwitnienia. bylinowa jest znacznie tańsza. Zabieg taki stymuluje rośliny do ponownego Z uwagi na większą ilość roślin na m2 koszty wzrostu i powtórnego wytworzenia kwiatów. założenia rabaty - w przypadku zdecydowania Dzięki temu, że rośliny ponownie zakwitną, się na byliny - są wyższe niż koszty założenia ryzyko zapadnięcia na niektóre choroby jak tej samej wielkości trawnika. Cena ta może 14 15

9 Aster ageratoides Ashvi Bujnie rosnąca, tworząca rozłogi roślina o wysokości ok. 70 cm. Liście lekko błyszczące, jasnozielone. Kwiaty rozwijają się od połowy sierpnia i pozostają do października. Kolor biały z żółtym środkiem. Aster ageratoides Asran Silnie rosnąca i tworząca rozłogi bylina o wysokości około 90 cm, szybko tworzy Aster ageratoides 'Starshine zamkniętą powierzchnię. Zwraca uwagę ich bujny, krzaczasty i zwarty pokrój. Liście matowe, ciemnozielone. Kwiaty w kolorze lila z żółtymi środkami od początku września do października. Asran to jedna z lepszych propozycji w ofercie pakietu fleur robuste. a s ter ager atoide s Aster ageratoides Stardust O nieco niższym, ale w dalszym ciągu Aster zwartym i bujnym pokroju, odmiana ta Aster ageratoides 'Asran' może być postrzegana jako niższy Asran. Aster ageratoides 'Asran' Wysokość około 60 cm co sprawia, że roślina Aster ageratoides to rodzaj występujący w zieleni publicznej. Oczywiste zatem jest, również nadaje się do obsadzania nieco Zamknięty, bujny pokrój, tworzy rozłogi Azji Wschodniej. Do połowy lat 90 ubiegłego że spora ilość tych zdrowych i przyjaznych mniejszych rabat kwiatowych. Liście Wysokość cm stulecia rodzaj ten prawie nie był znany w uprawie i pielęgnacji kultywarów została ciemnozielone. Kwiaty rozwijają się od Odporny na mączniaka w Europie. Dzięki duńskiemu badaczowi uwzględniona w pakiecie fleur robuste. połowy sierpnia do października. Są Kwiaty białe, lila lub jasnofioletowe prowadzącymi prace nad wrażliwością Wszystkie odmiany hodowlane są na tyle jasnoliliowe do jasnofioletowych z żółtymi Kwitnienie sierpień - październik na mączniaka róży u Astrów nastąpiła tu duże, że wystarczy posadzić 7 roślin na m2 i środkami. zmiana. W przeciwieństwie do klasycznych uzyskamy zamkniętą rabatę. Rośliny preferują astrów jesiennych Aster ageratoides jest stanowiska słoneczne, ale tolerują także lekki Aster ageratoides Starshine całkowicie odporny na mączniaka róży. Poza cień. Dość dobrze znoszą zasolenie podłoża. Oprócz Stardust także Starshine jest Ilość na m2: 7 tym rośliny z natury swej rosną niezwykle odmianą nieco niższą. Ta zwarta, bujnie Na rabaty każdego formatu bujnie i mają silne pędy. To właśnie dzięki rosnąca roślina osiąga wysokość około 60 Dość odporny na zasolenie tym cechom odmiany Aster ageratoides cm. Liście są jasnozielone i nieco błyszczące. szczególnie nadaje się do stosowania w Kwiaty pojawiają się od początku września Stanowisko: pełne słońce Podłoże: każde do października. Są białe z żółtymi środkami

10 a s ter diva r icat us Aster Aster divaricatus Oprócz odmian hodowlanych Aster niezwykle wielostronny. Rośliny udają się Dekoracyjny, bujny pokrój, tworzy rozłogi ageratoides istnieje jeszcze kilka rodzajów zarówno w pełnym słońcu jak i w lekkim Wysokość około 60 cm odpornych na mączniaka róży. Jednym z cieniu i mogą być sadzone na każdego Odporny na mączniaka nich jest niezwykle ozdobny Aster divaricatus. rodzaju podłożu. 7 roślin na m2. Dość Kwiaty białe Jest to bujnie rosnąca, tworząca rozłogi odporne na zasolenie. Kwitnienie koniec lipca - wrzesień bylina o wysokości 60 cm. Młode rozwijające się liście mają odcień miedziany. Później, Stanowisko: pełne słońce, półcień latem przybierają barwę ciemnej oliwkowej Podłoże: każde, od dość suchego do zieleni. Kwiaty zebrane w luźnych bukietach. dość wilgotnego Mają kolor biały, a środek jest mały i żółty, Ilość na m2: 7 przebarwiający się przy przekwitaniu na Na małe i średnie rabaty czerwono-brązowy. Kwiaty rozwijają się od Dość odporny na zasolenie końca lipca do września. Aster divaricatus jest 18 19

11 a s ter mac rophy llus a l bus Aster Aster macrophyllus 'Albus' Aster macrophyllus jest blisko spokrewniony z Aster divaricatus i ma ten sam, tworzący Dekoracyjny bujny pokrój, tworzy rozłogi rozłogi pokrój. Liście są raczej nieco większe, Wysokość około 60 cm dzięki czemu roślina ma większe właściwości Odporny na mączniaka róży okrywające glebę. Odmiana hodowlana Kwiaty jasnolila z żółtym środkiem Albus rozrasta się tworząc krzaczastą Kwitnienie sierpień - wrzesień roślinę o wysokości około 60 cm. Kwiaty są białe do bardzo lekko lila i mają żółty środek. Stanowisko: pełne słońce, półcień Rozwijają się od początku sierpnia do Podłoże: każda przepuszczalna gleba września. Aster macrophyllus Albus Ilość na m2: 7 doskonale rośnie na stanowisku słonecznym Na małe i średnie rabaty lub w półcieniu. Udaje się na każdej Dość odporny na zasolenie przepuszczalnej glebie. 7 roślin na m. 2 Dość dobrze znosi zasolenie

12 Cambridge doskonale nadaje się do hamowania wzrostu chwastów. Liście są jasnozielone i wydzielają typową woń przy pocieraniu. Od czerwca do sierpnia pojawiają się kwiaty w ciepłym odcieniu czerwono różowym, tworząc ładne połączenie kolorystyczne z liśćmi. Należy sadzić 9 roślina na m2 aby uzyskać szybki efekt okrycia podłoża. Geranium 'Tiny Monster' Geranium Tiny Monster Niezwykle długi okres kwitnienia wyróżnia Tiny Monster i to właśnie jej najbardziej rzucająca się w oczy cecha. Roślina wydaje od czerwca do listopada kwiaty w głębokim odcieniu fioletoworóżowym. Osiąga wysokość 45 cm i ma pokrój krzaczasty, ger anium tworzy gęstą okrywę z głęboko klapowanych liści. Latem mają one barwę ciemnozieloną, a jesienią przebarwiają się na kolor Bodziszek czerwonawy. Doskonała roślina hamująca Geranium 'Tiny Monster' wzrost chwastów, nadaje się także do Geranium cantabrigiense 'Cambridge' stosowania na dużych rabatach. Wystarczy Rodzina Geranium jest bardzo duża i Bodziszek udaje się prawie na każdym wielostronna. Są to zwykle obficie kwitnące rodzaju podłoża, pod warunkiem, że nie byliny w zdecydowanych, atrakcyjnych jest ono zbyt żyzne. Rośliny można sadzić i kolorach. Nie bez powodu cieszą się te w pełnym słońcu lub w półcieniu. rośliny ogromną popularnością wśród mieszkańców. Większość z nich doskonale Geranium cantabrigiense Cambridge nadaje się do stosowania w prywatnych Geranium cantabrigiense to mieszaniec, ogrodach, ale jest wśród nich także kilka, który powstał ze skrzyżowania Geranium które dobrze sprawdzą się w zieleni macrorrhizum i Geranium dalmaticum. publicznej. Odznaczają się one zwłaszcza Cambridge. Jest to dobra bylina okrywowa siłą wzrostu i tworzą dobrze zamkniętą o wysokości około 25 cm. Liście wypuszcza okrywę z liści, co sprawia, że rośliny te bardzo wcześnie i utrzymują się one bardzo hamują doskonale wzrost chwastów. długo na roślinie. Dzięki tej właściwości 22 7 roślin na m2. Okrywowy Wysokość cm Jesienią liście długo utrzymują się na roślinie Kwiaty różowoczerwone do fioletoworóżowych Kwitnienie koniec czerwca - sierpień (listopad) Stanowisko: pełne słońce, półcień Podłoże: każde, pod warunkiem, że dobrze przepuszczalne Ilość na m2: 7-9 Na rabaty każdego formatu Dość odporny na zasolenie 23

13 k alimeris incis a ma diva Kalimeris incisa 'Madiva' Z wyglądu Kalimeris bardzo przypomina Najistotniejsze pozytywne cechy to zdolność Zwarty, bujny pokrój, tworzy rozłogi blisko spokrewniony ze sobą Aster okrywania podłoża, odporność na choroby Wysokość około 80 cm ageratoides. Jest to bylina o zwartym, bujnym oraz obfite i długotrwałe kwitnienie kwiatami Odporny na mączniaka róży pokroju osiągająca wysokość około 80 cm w delikatnym kolorze. Lubi pełne słońce, Kwiaty bardzo jasne lila i tworząca rozłogi. Liście są matowe w ale udaje się także na stanowiskach lekko Kwitnienie lipiec - październik kolorze ciemnozielonym. Podobnie jak zacienionych. Doskonale nadaje się na Aster ageratoides także Kalimeris jest suche podłoża i może być także sadzona Stanowisko: pełne słońce całkowicie odporny na mączniaka róży, pod drzewami. Do obsadzenia rabaty należy Podłoże: każde, toleruje suche podłoże zatem liście przez cały sezon mają kolor przeznaczać 7 roślin na m. Ilość na m2: 7 2 zielony. Kwiaty pojawiają się od lipca do Na rabaty każdego formatu października. Mają one odcień bardzo Dość dobrze odporny na zosolenie jasnolila i doskonale wabią pszczoły

14 luzul a sy lvat ica Kosmatka olbrzymia Luzula sylvatica Silna, zimozielona trawa ozdobna tworząca suchych, zacienionych miejscach. Nadaje się Zwarty pokrój, tworzy rozłogi dzięki rozłogom korzeniowym zamknięte na duże lub małe rabaty. Aby uzyskać efekt Wysokość około 50 cm rabaty. Ozdobnie zwisające liści są jak zamkniętej rabaty należy posadzić 7 roślin Zimozielony, błyszczące, na trawy dość szerokie, błyszczące, na m2. jasnozielone liście jasnozielone, pokryte włoskami na brzegach. Kłosy kwiatowe brązowe Nadają roślinie niezwykle żywy wygląd. Kwitnienie kwiecień - lipiec Późną wiosną, od kwietnia do lipca roślina kwitnie małymi brązowymi kłosami. Stanowisko: każde Wysokość około 50 cm. Luzula sylvatica jest Podłoże: każde, od suchego bardzo silną i wszechstronną rośliną. Każde do wilgotnego stanowisko, od pełnego słońca do cienia, jest Ilość na m2: 7 dla niej odpowiednie. Przy tym roślina udaje Na rabaty każdego formatu się na każdej glebie i rośnie nawet na Dość odporny na zasolenie 26 27

15 Nepeta racemosa 'Grog' nep eta Kocimiętka Nepeta 'Walker's Low' Nepeta 'Grol' Nepeta grandiflora Wild Cat Nepeta 'Grol' Zdrowe byliny, które przede wszystkim jest niezwykła ciepłolubność rośliny. Może zwracają uwagę niebieskimi kwiatami. być zatem sadzona na suchych, słonecznych Gęsto rozgałęziona, szeroko wzniesiona doskonale nadaje się do obsadzania obrzeży Pojawiają się one w drugiej połowie lata i stanowiskach np. na rondach i pasach roślina osiągająca wysokość około 120 cm. i sadzenia na małych lub średniej wielkości wabią dużo owadów. Spokojne odcienie przyulicznych. Bujniejszy wzrost roślin Liście w kolorze ciemnozielonym, pachną rabatach. kwiatów nie odwracają uwagi kierujących i powtórne kwitnienie możemy spowodować dość mocno i przyjemnie przy pocieraniu. pojazdami. Pokrój roślin jest szeroko przeprowadzając delikatne cięcie tuż Od czerwca do września pojawiają się wzniesiony, gałązki silne, pachnące, liście po zakończeniu pierwszego kwitnienia. kwiaty w odcieniu fioletowym do fioletowo- Grol należy do gatunku ʻFaasseniiʼ. Jest szarozielone. Pozytywną cechę kocimiętki Roślina odporna na zasolenie podłoża. niebieskiego zebrane w sztywnych kłosach. to jedna z najbardziej znanych gatunków jest to, że roślina produkuje substancje, Na obsadzenia rabat zaleca się stosowanie Kielichy fioletowo czerwone, co daje kocimiętki. Rośliny odznaczają się bujnym, które zapobiegają kiełkowaniu nasion od 7 do 9 roślin na m2. Pakiet fleur piękny kontrast. Roślina należy do obficie szeroko wzniesionym pokrojem, mają chwastów w glebie. A zatem to nie masa liści robuste obejmuje następujące odmiany: i nieco wyższy pokrój odmiana Wild Cat Nepeta Grol kwitnących, a rabata obsadzona kwitnącymi szarozielone, przyjemnie pachnące liście, nie pozwala na rozwój chwastów, ale inny roślinami odmiany Wild Cat nadaje a kwiaty w kolorze niebiesko-fioletowym. czynnik biologiczny. Kolejną cechą kocimiętki otoczeniu ciepły klimat. Z uwagi na bujny Odmiany takie jak Six Hills Giant i 28 29

16 Walker s Low także należą do tej grupy. przedstawiciel tej grupy. Walker s Low różni Istotną cechą roślin tej grupy jest to, że są się od Six Hills Giant tym, że roślina ta płonne. Rośliny zatem nie rozsiewają się. osiąga nieco większą wysokości (około Grol to bujnie rosnące rośliny o szeroko 90 cm), ma nieco większe kwiaty w nieco wzniesionym pokroju i wysokości około intensywniejszym, ciemniejszym kolorze. 60 cm. Szarozielone liście pachną Nazwa Walker s Low nie pochodzi od przyjemnie przy pocieraniu. Kwitnie od końca wysokości rośliny, ale zapożyczona została maja do września fioletowo niebieskimi od pewnej irlandzkiej posiadłości. Pod kwiatami. Kielichy mają czerwonawy odcień każdym względem odmiana Walker s Low i doskonale podkreślają kolor kwiatów. Jest przewyższa zalety Six Hills Giant (ta z kolei to silna odmiana, wyselekcjonowana z uwagi osiąga wysokość o 10 cm mniejszą). na nieco niższy, bujniejszy pokrój, dobry stan Walker s Low to doskonała bylina, która zdrowia i obfite kwitnienie. odznacza się obfitym kwitnieniem przez Nepeta 'Grol' długi okres (od początku czerwca do Nepeta racemosa Grog Najniższa odmiana hodowlana w pakiecie września), pięknym kolorem kwiatów; jest poza tym silna i zdrowa. fleur robuste. Przy wysokości około 30 cm i zwartym, zamkniętym pokroju Grog świetnie nadaje się do stosowania do obsadzania obrzeży, na skarpach, rondach czy na zwykłych rabatach. Liście mają kolor szarozielony i wydzielają silny zapach przy Nepeta 'Walker's Low' Nepeta racemosa 'Grog' pocieraniu, woń ta przypomina nieco zapach cytryny. Kwiaty rozwijają się od końca maja Zwarty, rozłożysty pokrój do września. Zebrane są we wzniesionych Wysokość 30 cm ( Grog ) kwiatostanach o kształcie kłosów. Fioletowo cm ( Wild Cat ) czerwone kielichy doskonale pasują do Zdrowe liście, pachną przy pocieraniu fioletowo niebieskich kwiatów. Grog nie Kwiaty fioletowoniebieskie do fioletowych toleruje długo utrzymującej się wilgoci w Kwitnienie koniec maja - wrzesień podłożu. Niezbędna w jej przypadku jest gleba przepuszczalna. Stanowisko: pełne słońce Podłoże: każde, niezbyt kwaśne, niezbyt Nepeta Walker s Low wilgotne Podobnie jak Grol Walker s Low także Ilość na m2: 7-9 należy do gatunku ʻFaassenii. Razem z Na obsadzenia obwódek, skarp i rabat Six Hills Giant jest to najbardziej znany każdego formatu Odporny na zasolenie 30 31

17 Pennisetum alopecuroides 'Hameln' pennisetum a lop ecu roide s Pennisetum alopecuroides 'Hameln' Pennisetum alopecuroides Pennisetum alopecuroides Ta piękna ozdobna trawa, osiąga wysokość okrywowymi. W nasadzeniach grupowych roślin są takie same, jak w przypadku Pokrój cylindryczny około 100 cm. Rośliny tworzą duże stosuje się 5 roślin na m2. Stworzą wówczas Pennisetum alopecuroides. Wysokość około 100 cm cylindryczne wiechy, z których wyrastają zwartą, zamkniętą rabatę. wąskie, liście w kolorze ciemnym, szarozielonym. Od sierpnia do października Wąskie, ciemne, szarozielone liście Piękne kłosy kwiatowe brązowe do Pennisetum alopecuroides Hameln czerwonobrązowych pojawiają się zwracające uwagę brązowe do Ta pochodząca z Niemiec odmiana czerwonobrązowych kłosowate kwiatostany hodowlana osiąga wysokość około 80 cm, przypominające kształtem szczotkę. jest zatem nieco bardziej zwarta i niższa niż Stanowisko: pełne słońce do półcienia Kłosowate kwiatostany zapowiadają nadejście pozostałe odmiany tego rodzaju. Kłosowate Podłoże: każde, od dość suchego do jesieni i podobają się licznym mieszkańcom. kwiatostany mają odcień nieco bardziej Pennisetum można sadzić nie tylko w dużych czerwonobrązowy i pojawiają się zwykle Ilość na m2: 5 grupach, ale często stosuje się jako solitery kilka tygodni wcześniej niż u innych rośliny Jako soliter, w małych grupach lub na sadząc je pomiędzy innymi roślinami tego rodzaju. Pozostałe cechy i przeznaczenie Kwitnienie sierpień - październik dość wilgotnego rabatach Średnio odporny na zasolenie 32 33

18 persic ar i a a m p le xica ul is Persicaria amplexicaulis Szeroko wzniesiona bylina o ozdobnie Persicaria amplexicaulis może być sadzona W ciągu 10 tygodni rośliny są w stanie zwisających gałązkach osiąga wysokość na stanowisku słonecznym lub w półcieniu. od razu zarosnąć całą rabatę okrywając około 100 cm. Roślina rozprzestrzenia się Rośliny nie lubią suchego podłoża, ale całkowicie podłoże. Dzięki temu chwasty Wysokość około 100 cm przez system korzeniowy (kłącza) w glebie. doskonale radzą sobie na wilgotnych, a nie mają szans na rozwój. Ciemnozielone liście, jesienią Nie jest wprawdzie zbyt agresywna, ale nawet podmokłych glebach. Z uwagi na Persicaria amplexicaulis będzie z pewnością zwisający pokrój nie zaleca się sadzenia Kwiaty różowoczerwone do czerwonych poważną konkurencją dla sąsiadujących roślin bezpośrednio przy chodnikach lub Kwitnienie koniec lipca - październik roślin. Liście są dość cienkie i ciemnozielone. ścieżkach rowerowych. Rośliny nie budzą Jesienią przebarwiają się na żółto. Kwiaty się do życia zbyt wczesną wiosną, co daje Stanowisko: pełne słońce do półcienia zebrane w zwarte, sterczące kłosy. Mają nam możliwość łączenia ich z roślinami Podłoże: nie na suchym podłożu, ciemny odcień różowoczerwony do cebulowymi. W nasadzeniach rabatowych czerwonego. zaleca się stosowanie 5 roślin na m2. Szeroki dekoracyjny pokrój, tworzy rozłogi przebarwia się na żółto ale na wilgotnym do mokrego Ilość na m2: 5 Na skarpy i rabaty każdego formatu Dość odporny na zasolenie 34 35

19 r ud beckia fulgida Rudbeckia fulgida 'Goldsturm' Rudbeckia fulgida 'Goldsturm' Rudbeckia fulgida City Garden Rudbeckia fulgida ( Goldsturm ) jest jedną tworzą artystyczną sylwetkę zimową. z bylin, które doskonale sprawdziły się w Rudbeckia fulgida rośnie na każdej żyznej, Bardzo przypomina znaną powszechnie Wysokość cm zieleni publicznej. Są to silne rośliny, które niezbyt suchej glebie na stanowisku odmianę o nazwie Goldsturm, ale osiągając Zdrowe, ciemnozielone liście dzięki bujnemu wzrostowi doskonale nadają słonecznym lub w półcieniu. Dzięki kłączom wysokość tylko około 40 cm jest znacznie Kwiaty złotożółte do się do obsadzania rabat. Liście nieco roślina tworzy gęstą okrywę gleby, a rośliny niższa. Kwiaty języczkowe mają odcień pomarańczowożółtych z szorstkie w dotyku mają kolor ciemnozielony rosnące w sąsiedztwie nie są zagrożone. pomarańczowo-żółty. ciemnobrązowym środkiem i osiągają długość około 20 cm. Ponad nimi Nadaje się do obsadzania rabat, na obrzeża, wyrastają pędy kwiatowe, które decydują do tworzenia akcentów w małych grupach o wysokości rośliny. Kwiaty składają się z lub w pasach. Przy obsadzaniu rabat Chyba najbardziej znana bylina wśród Stanowisko: pełne słońce do półcienia korony ciemnożółtych kwiatów języczkowych wystarcza 7 roślin na m2. Odporna na odmian stosowanych w zieleni publicznej. Podłoże: żyzne, niezbyt suche i środka z ciemnobrązowych kwiatów zasolenie. Pędy kwiatowe osiągają wysokość około Ilość na m2: 7 rurkowych. Umieszczone są one na silnych 60 cm i unoszą piękne, złotożółte kwiaty Na skarpy, nasadzenia przyuliczne pędach. Po kwitnieniu przekwitłe kwiaty o ciemnobrązowych środkach. Zwarty, bujny pokrój Kwitnienie sierpień - październik Rudbeckia fulgida Goldsturm i inne rabaty każdego formatu Odporny na zasolenie 36 37

20 Symphytum grandiflorum 'Wisley Blue' s y mphytu m Żywokost Symphytum azureum Symphytum grandiflorum 'Wisley Blue' Symphytum grandiflorum Wisley Blue Symphytum grandiflorum 'Wisley Blue' Silna bylina tworząca bardzo dużo rozłogów. Doskonale nadają się do obsadzania wzdłuż Owalne liście z uwagi na to, że są pokryte ścieżek rowerowych i spacerowych, do gęsto włoskami, sprawiają w dotyku wrażenie sadzenia na średnich i dużych rabatach. Niezwykle silna, tworząca rozłogi bylina Zdrowy, niezwykła zdolność regeneracji bardzo szorstkich. Rośliny kwitną Zaleca się 7 roślin na m2. o wysokości około 25 cm. Mimo nazwy Kwiaty błękitne do kremoworóżowych kwiaty rozwijające się mają kolor Kwitnienie kwiecień - czerwiec zwieszającymi się dzwoneczkami w delikatnych kolorach. Symphytum jest bardzo Symphytum azureum Tworzy silne rozłogi Wysokość cm jasnobłękitny, szybko przekwitają żywotną rośliną i odznacza się niesamowitą Kwitnąca wczesną wiosną bylina o wysokości przebarwiając się na odcień kremowy do Stanowisko: pełne słońce do półcienia zdolnością odradzania, rośliny szybko około 50 cm. Kwiaty mają odcień błękitny jasnoróżowego. Kolor kwiatów w pewnym Podłoże: każde, niezbyt suche zarastają rabaty. Jeśli chodzi o stanowisko, i pojawiają się na roślinie od początku sensie zależy od rodzaju podłoża, na którym Ilość na m2: 7 to nie mają one zbyt wysokich wymagań. kwietnia do połowy czerwca. Lepiej nie rosną rośliny. Na rabaty średniej wielkości i duże, Zarówno w pełnym słońcu jak i w cieniu będą sadzić ich w głębokim cieniu. rosły i kwitły. Przetrwają okres suszy, ale ich obwódki Dość odporny na zasolenie wzrost ulegnie niejakiemu opóźnieniu

21 40 Symphytum azureum