Poz ZARZĄDZENIE Nr 5/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 9 kwietnia 2014 r.

Transkrypt

1 Poz. 125 Departament Wychowania i Promocji Obronności ZARZĄDZENIE Nr 5/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 9 kwietnia 2014 r. w sprawie sposobu i okoliczności stosowania symboli Rzeczypospolitej Polskiej w jednostkach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych (Dz. U. z 2005 r. Nr 235, poz. 2000, z późn. zm. 1) ), zarządza się, co następuje: 1. Zarządzenie określa: Rozdział I Przepisy ogólne 1) sposób i okoliczności stosowania w jednostkach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej symboli Rzeczypospolitej Polskiej, określonych w ustawie z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych, zwanej dalej ustawą ; 2) zasady eksponowania symboli Rzeczypospolitej Polskiej z symbolami innych państw oraz znakami Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zwanych dalej znakami wojskowymi ; 3) organy wojskowe odpowiedzialne za właściwe stosowanie symboli Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Użyte w zarządzeniu określenia oznaczają: 1) symbole państwowe symbole Rzeczypospolitej Polskiej określone w ustawie: godło Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej godłem państwowym, flaga państwowa Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej 1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 220, poz. 1600, z 2009 r. Nr 168, poz. 1323, z 2010 r. Nr 18, poz. 96 oraz z 2012 r. poz. 490.

2 flagą państwową, flaga państwowa z godłem Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej flagą państwową z godłem, barwy biało-czerwone oraz hymn państwowy Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej hymnem państwowym ; 2) jednostka jednostkę wojskową w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 r. poz. 461, z późn. zm. 2) ) oraz ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa (Dz. U. Nr 162, poz. 1117, z późn. zm. 3) ), a także inną jednostkę organizacyjną podległą Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowaną oraz komórkę organizacyjną Ministerstwa Obrony Narodowej; 3) dowódca jednostki dowódcę, dyrektora, szefa, komendanta lub inną osobę na równorzędnym stanowisku służbowym, kierującą jednostką; 4) uroczystości uroczystości państwowe, wojskowe oraz o charakterze, patriotycznym, patriotyczno-religijnym lub religijnym, organizowane z udziałem wojskowej asysty honorowej; 5) ceremoniał wojskowy lub regulamin musztry obowiązujące przepisy w sprawie zasad i form organizowania uroczystości z udziałem żołnierzy oraz wystąpień służbowych żołnierzy i pododdziałów wojskowych zawarte w Ceremoniale Wojskowym Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz Regulaminie musztry Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej ; 6) przepisy ubiorcze przepisy wydane na podstawie art. 137a ust. 4 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 593, z późn. zm. 4) ); 7) regulamin ogólny obowiązujące przepisy regulujące wewnętrzną działalność Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, odnoszące się do podstawowych dziedzin ich funkcjonowania zawarte w Regulaminie ogólnym Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej W jednostkach stacjonujących na terytorium państwa symbole państwowe mają pierwszeństwo przed innymi symbolami i znakami. 2. W jednostkach stacjonujących poza granicami państwa oraz w wyjątkowych wypadkach, wynikających z zasad protokołu dyplomatycznego w kontaktach międzynarodowych, na terytorium państwa pierwszeństwo przed symbolami państwowymi mogą mieć symbole innych państw i organizacji międzynarodowych. 3. Symbole innych państw i organizacji międzynarodowych w jednostkach traktuje się z takim samym szacunkiem, jak symbole państwowe Symbole państwowe stosowane w jednostkach muszą być zgodne ze wzorem określonym w ustawie. 2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 1101, 1407 i 1445 oraz z 2013 r. poz. 852 i ) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135, z 2009 r. Nr 79, poz. 669 i Nr 161, poz. 1278, z 2010 r. Nr 240, poz. 1601, z 2011 r. Nr 205, poz oraz z 2012 r. poz ) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 107, poz. 679, Nr 113, poz. 745, Nr 127, poz. 857, Nr 182, poz i Nr 238, poz. 1578, z 2011 r. Nr 22, poz. 114, Nr 112, poz. 654, Nr 122, poz. 696, Nr 171, poz i Nr 236, poz oraz z 2013 r. poz. 675, 829, 852 i 1355.

3 2. Poza symbolami państwowymi zgodnymi z ustawą dopuszcza się używanie ich wizerunków artystycznie przetworzonych, z tym że wizerunki te: 1) nie mogą ujmować godności symboli państwowych; 2) nie mogą być umieszczane w miejscach przewidzianych do eksponowania symboli państwowych określonych w ustawie Symbole państwowe w jednostkach: 1) w razie wycofania z użytku powinny być zniszczone w sposób godny, po uprzednim pozbawieniu ich cech używalności; 2) posiadające wartość historyczną, upamiętniającą wydarzenia mające szczególne znaczenie dla państwa lub Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, powinny być przekazane do wojskowej placówki muzealnej lub sali tradycji jednostki. 2. Dowódca jednostki: 1) w ramach posiadanych środków budżetowych, stosownie do potrzeb, zapewni zaopatrzenie jednostki w niezbędną liczbę symboli państwowych; 2) jest odpowiedzialny za właściwy i godny sposób stosowania symboli państwowych w jednostce, a w szczególności za: a) kontrolę właściwego sposobu umieszczania godła państwowego, b) nadzorowanie wywieszania i zdejmowania flagi państwowej i flagi państwowej z godłem, c) okresowe sprawdzanie stanu fizycznego symboli państwowych i ich wymianę w razie zużycia lub uszkodzenia, d) organizację godnego niszczenia wycofanych z użytku symboli państwowych, e) sprawdzenie zgodności odtwarzanego hymnu państwowego ze wzorem określonym w ustawie. 7. Sposób noszenia symboli państwowych na umundurowaniu wojskowym określają przepisy ubiorcze. Rozdział II Godło Rzeczypospolitej Polskiej Godło państwowe umieszcza się w jednostkach we wszystkich pomieszczeniach służbowych (z wyjątkiem pomieszczeń mieszkalnych, gospodarczych i sanitarnych) wyłącznie w miejscach odpowiadających jego randze, zapewniających godne i widoczne jego eksponowanie. 2. Godło państwowe można również umieszczać w innych pomieszczeniach, niż wymienione w ust. 1, w miejscach uzasadnionych względami reprezentacyjnymi oraz eksponować podczas uroczystości Godło państwowe umieszcza się w pomieszczeniach służbowych na wprost wejścia albo w innym miejscu widocznym. 2. Godła państwowego nie umieszcza się bezpośrednio nad wejściem do pomieszczenia i otworami okiennymi, a w jego sąsiedztwie nie umieszcza się

4 elementów wystroju wnętrz oraz innych znaków i symboli, z wyjątkiem pozostałych symboli państwowych oraz znaków Sił Zbrojnych. 3. Podczas uroczystości godło państwowe może być eksponowane wraz z symbolami innych państw oraz władz samorządowych i organizacji pozarządowych; zajmuje ono w tym przypadku pozycję uprzywilejowaną w środku, powyżej innych znaków i symboli Wizerunku orła ustalonego dla godła państwowego, zwanego dalej wizerunkiem orła, można używać w jednostkach: 1) na blankietach pism i dokumentów urzędowych; 2) na tablicach urzędowych; 3) na pieczęciach urzędowych; 4) jako element dekoracji podczas uroczystości. 2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3, wizerunek orła przedstawiany jest w formie linearnej z zachowaniem czytelności i ustawowo ustalonych proporcji. 3. Wizerunek orła umieszcza się na tablicach i pieczęciach urzędowych jednostki zgodnie z obowiązującymi przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 1955 r. w sprawie tablic i pieczęci urzędowych (Dz. U. Nr 47, poz. 316, z późn. zm. 5) ). Rozdział III Flaga państwowa Rzeczypospolitej Polskiej 11. Na fladze państwowej i fladze państwowej z godłem nie umieszcza się żadnych znaków, liter, liczb lub rysunków Flagę państwową eksponuje się w jednostkach: 1) na masztach umieszczonych przed budynkami, na placach apelowych oraz w miejscach pamięci narodowej; 2) na budynkach; 3) w pomieszczeniach służbowych, w szczególności zajmowanych przez dowódców jednostek, a także salach tradycji oraz salach odpraw i konferencyjnych; 4) podczas uroczystości patriotycznych, patriotyczno-religijnych i religijnych. 2. Flagi państwowe podczas eksponowania w jednostkach powinny być zabezpieczone przed zniszczeniem, zerwaniem lub upadkiem Flagę państwową w jednostkach podnosi się na maszt codziennie, podczas apeli porannych, oraz opuszcza pół godziny przed capstrzykiem. 2. Flagę państwową podnosi na maszt oraz opuszcza poczet flagowy wyznaczony przez dowódcę jednostki w składzie co najmniej dwóch żołnierzy. 5) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. U. z 1970 r. Nr 13, poz. 116, z 1971 r. Nr 13, poz. 128, z 1973 r. Nr 47, poz. 281, z 1974 r. Nr 22, poz. 132 i z 1990 r. Nr 73, poz. 436

5 Podczas podnoszenia i opuszczania flagi państwowej wykonuje się lub odtwarza Hasło Wojska Polskiego. 3. W przypadku gdy ze względów etatowych, dyslokacyjnych lub organizacyjnych utrudnione lub niemożliwe jest codzienne podnoszenie flagi na maszt, dowódca jednostki może odstąpić od czynności określonych w ust W uzasadnionych przypadkach dowódca jednostki może ustalić inne terminy podnoszenia oraz opuszczania flagi państwowej, mając na względzie wykonywane przedsięwzięcia służbowe i specyfikę jednostki. 5. Z okazji: Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej, Święta Narodowego Trzeciego Maja, Święta Wojska Polskiego oraz Narodowego Święta Niepodległości flagę państwową podnosi się na maszt na początku organizowanych uroczystości. 6. Z okazji świąt wymienionych w ust. 5 flagę państwową wywiesza się na budynkach należących do jednostki, wskazanych przez dowódcę jednostki. Flaga powinna być wywieszana w dniu poprzedzającym święto w godzinach wieczornych i zdejmowana po upływie święta. Flaga może być wywieszona przez kilka dni, jeśli święto przypada w przeddzień dni wolnych od pracy. Flaga pozostawiona na noc powinna być, w miarę możliwości, oświetlona. 7. Jeżeli budynek zajmowany jest przez kilka jednostek, flagę wywiesza jednostka zarządzająca budynkiem. W przypadku święta jednej z jednostek, flaga wywieszana jest przez jednostkę zarządzającą budynkiem na wniosek dowódcy zainteresowanej jednostki. 8. Flaga państwowa może być również podnoszona na maszt podczas organizowanych w jednostkach uroczystości oraz świąt rodzajów Sił Zbrojnych (równorzędnych), wojsk i służb oraz jednostek, a także z okazji obchodów rocznic wydarzeń historycznych lub innych, mających szczególne znaczenie dla państwa i narodu. Z okazji tych uroczystości można również dekorować flagami państwowymi budynki należące do jednostek, zgodnie z zasadami określonymi w ust W przypadku ogłoszenia żałoby: 1) flagę państwową: a) wywiesza się na budynkach należących do jednostek i dekoruje kirem, zgodnie z zasadami określonymi w ceremoniale wojskowym, b) podniesioną na maszcie opuszcza się do połowy masztu; 2) flagi innych państw i organizacji międzynarodowych oraz znaki wojskowe, eksponowane razem z flagą państwową zdejmuje się z masztów na czas żałoby. 15. Szczegółowe zasady podnoszenia flagi państwowej na maszt i jej opuszczania określa regulamin musztry. 16. Wszystkie osoby obecne podczas podnoszenia na maszt flagi państwowej i jej opuszczania są zobowiązane do zachowania należytej powagi, ciszy i spokoju oraz wyrażania szacunku; pododdziały zwarte i umundurowani żołnierze oraz poczty sztandarowe oddają honory zgodnie z ceremoniałem wojskowym. 17. Flaga państwowa wywieszana na budynku jednostki lub w jego wnętrzu: 1) powinna być umieszczona w taki sposób, aby nie dotykała podłoża; 2) swoją wielkością powinna być dostosowana do wielkości obiektu oraz warunków otoczenia;

6 3) jeżeli wywieszona jest: a) przy ścianie wraz z inną flagą na skrzyżowanych drzewcach umieszczana jest po lewej stronie patrząc z przodu, a jej drzewce umieszczane są przed drzewcem drugiej flagi, b) przy wejściu lub bramie wjazdowej umieszczana jest po lewej stronie patrząc z przodu, c) na ścianie powinna być umieszczona pod kątem nie mniejszym niż 45 stopni i nie większym niż 60 stopni; 4) jeżeli zawieszona jest pionowo pas biały powinien znajdować się z lewej strony, patrząc z przodu Jeżeli wraz z flagą państwową eksponowane są inne flagi, maszty są tej samej wysokości, a flagi tej samej wielkości. Inne flagi nie mogą być większe niż flaga państwowa. 2. W przypadku, o którym mowa w ust.1, flaga państwowa podnoszona jest na maszt jako pierwsza i opuszczana jako ostatnia, z zastrzeżeniem 4 ust. 2. Znaki wojskowe mogą zostać podniesione na maszt przed rozpoczęciem oficjalnej części uroczystości. 3. Flaga państwowa nie może być wywieszana na wspólnym maszcie lub drzewcu razem z innymi flagami lub znakami Jeżeli flaga państwowa jest eksponowana z innymi flagami, zajmuje pozycję uprzywilejowaną: 1) w przypadku parzystej liczby flag umieszcza się ją na pozycji skrajnej po lewej stronie patrząc z przodu, następnie umieszczane są flagi państw i organizacji międzynarodowych w porządku alfabetycznym ich nazw zgodnie z alfabetem używanym w języku polskim, a po nich pozostałe flagi; 2) w przypadku nieparzystej liczby flag umieszcza się ją w środku, następne flagi umieszczane są naprzemiennie, licząc od środka według kolejności wymienionej w pkt 1; 3) w przypadku większej liczby flag (co najmniej 5) może być umieszczona na początku i na końcu. 2. Przepis 4 ust. 2 stosuje się odpowiednio W jednostkach stacjonujących poza granicami państwa eksponuje się flagę państwową z godłem, zgodnie z zasadami określonymi w Flagę państwową z godłem w jednostkach stacjonujących poza granicami można umieszczać: 1) na pojazdach wojskowych; 2) na jednostkach pływających, w celu oznakowania przynależności państwowej. 3. Na pojazdach wojskowych flagę państwową z godłem umieszcza się na antence w formie proporczyka o wymiarach 250 mm (wysokość) na 400 mm (szerokość); na pojazdach wojskowych mogą być również malowane barwy białoczerwone, w formie dostosowanej do wielkości pojazdu.

7 4. Zasady używania flagi państwowej z godłem podczas oficjalnych uroczystości określają przepisy dotyczące sposobu używania flagi państwowej z godłem Rzeczypospolitej Polskiej przez oddziały i jednostki Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej podczas oficjalnych uroczystości poza granicami państwa oraz w kontaktach międzynarodowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wydane przez Ministra Obrony Narodowej. 21. Podczas uroczystości pogrzebowej z udziałem wojskowej asysty honorowej, flaga państwowa lub flaga państwowa z godłem umieszczane są na trumnie zgodnie z zasadami określonymi w ceremoniale wojskowym. ROZDZIAŁ IV Barwy Rzeczypospolitej Polskiej Barw biało-czerwonych można używać w jednostkach: 1) namalowanych na sprzęcie wojskowym; 2) w formie wstęgi podczas uroczystości z okazji odsłonięcia w szczególności tablicy pamiątkowej, pomnika, obelisku oraz otwarcia obiektu lub przekazania sprzętu; 3) w formie szarfy do dekoracji urny z prochami podczas pogrzebów; 4) w formie kokard narodowych używanych podczas uroczystości; 5) jako element dekoracji podczas uroczystości oraz w salach tradycji; 6) na drukach i wydawnictwach wojskowych. 2. Udrapowane tkaniny w barwach biało-czerwonych muszą mieć biały pas u góry, a zawieszone pionowo biały pas z lewej strony, patrząc z przodu. 3. Kokardy narodowe w barwach biało-czerwonych: 1) mogą być używane w szczególności z okazji: Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej, Święta Narodowego Trzeciego Maja, Święta Wojska Polskiego i Narodowego Święta Niepodległości; 2) wpinane są z lewej strony w klapę munduru lub ubioru cywilnego; 3) składają się z dwóch okręgów: białego centralnego oraz okalającego go czerwonego, o średnicy 40 do 60 mm, przy czym promień okręgu białego powinien stanowić ½ promienia kokardy. 3. Podczas uroczystości z okazji odsłonięcia w szczególności tablicy pamiątkowej, pomnika, obelisku oraz otwarcia obiektu lub przekazania sprzętu, po przecięciu lub zerwaniu wstęgi biało-czerwonej należy ją zabezpieczyć przed upadkiem, a gdy spadnie, natychmiast podnieść. 4. Podczas uroczystości pogrzebowej, z udziałem wojskowej asysty honorowej, szarfa w barwach biało-czerwonych umieszczana jest na urnie zgodnie z zasadami określonymi w ceremoniale wojskowym.

8 Rozdział V Hymn państwowy Rzeczypospolitej Polskiej 23. Hymn państwowy wykonuje się lub odtwarza w jednostkach dla podkreślenia podniosłego charakteru uroczystości. Z uwagi na symbolikę i rangę wykonywanie hymnu nie może być nadużywane Hymn państwowy jest wykonywany lub odtwarzany zgodnie z opracowaniem muzycznym zatwierdzonym przez ministra właściwego do spraw kultury i dziedzictwa narodowego. 2. Podczas uroczystości w jednostkach wykonuje się lub odtwarza pierwszą zwrotkę i refren hymnu państwowego. 3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach wykonuje się lub odtwarza większą liczbę zwrotek i refrenów hymnu państwowego. 4. Podczas uroczystości dopuszcza się możliwość odśpiewania hymnu państwowego przez żołnierzy w zorganizowanych pododdziałach. 5. Warunki i okoliczności wykonywania lub odtwarzania hymnu państwowego określa ceremoniał wojskowy. Rozdział VI Przepisy końcowe 25. Dowódcy jednostek, w terminie do dnia 30 czerwca 2014 r., dostosują sposób stosowania symboli Rzeczypospolitej Polskiej do przepisów niniejszego zarządzenia. 26. Traci moc zarządzenie Nr 26/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie codziennego eksponowania flagi państwowej Rzeczypospolitej Polskiej w jednostkach wojskowych (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. Nr 22, poz. 223). 27. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia. Minister Obrony Narodowej: T. Siemoniak