OCENA STANU BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU KAZIMIERSKIEGO ZA 2012 ROK

Transkrypt

1 Państwowa Inspekcja Sanitarna działa na podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jednolity Dz.U. z 2011r. Nr 212, poz. 1263), realizując zadania z zakresu zdrowia publicznego poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami: higieny środowiska, higieny pracy w zakładach pracy, higieny radiacyjnej, higieny procesów nauczania i wychowania, higieny wypoczynku i rekreacji, zdrowotnymi Ŝywności, Ŝywienia i przedmiotów uŝytku, higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju realizuje wymienione zadania sprawując zapobiegawczy i bieŝący nadzór sanitarny oraz prowadząc działalność zapobiegawczą i przeciwepidemiczną, takŝe oświatowo-zdrowotną promującą zdrowie. Działalność ukierunkowana jest na ochronę zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciąŝliwości środowiskowych oraz zapobieganie powstawaniu chorób, w tym zakaźnych i zawodowych. Nadzorem objętych jest mieszkańców powiatu kazimierskiego (stan na r.). Oddział Laboratoryjny Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Busku- Zdroju wykonuje badania w zakresie: wody do spoŝycia, wód powierzchniowych, kąpielisk i basenów. zanieczyszczeń mikrobiologicznych Ŝywności oraz oznaczania składników odŝywczych w posiłkach zapylenia, hałasu, mikroklimatu, oświetlenia oraz zawartość substancji toksycznych na stanowiskach pracy badań diagnostycznych w kierunku chorób bakteryjnych, wirusowych i pasoŝytniczych 1

2 Posiada akredytację i utrzymuje wysoki poziom jakości wykonywanych badań. W laboratorium został przeprowadzony w 2012 roku przez Polskie Centrum Akredytacji audit zgodnie z PN-EN-ISO/IEC 17025:2007, potwierdzający wiarygodność wykonywanych badań laboratoryjnych. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny realizuje zadania w ramach zintegrowanych systemów działających w Unii Europejskiej np. systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach Ŝywnościowych (RASFF) oraz prowadzi monitoring jakości wody, nadzór epidemiologiczny, ocenę ryzyka zagroŝenia bezpieczeństwa Ŝywności (przestrzegania zasad GMP, GHP, HACCP). W działalności kontrolnej udoskonalano wdroŝony system jakości i jednolite procedury kontroli obiektów i urządzeń. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju nadzorując obiekty na terenie powiatu kazimierskiego przeprowadził 511 kontroli, wydał 89 decyzji, nałoŝył 17 mandatów na kwotę zł. Oddział Laboratoryjny PSSE przeprowadził badań laboratoryjnych, w tym 850 oznaczeń chemicznych, oznaczeń fizycznych i oznaczeń mikrobiologicznych. Wyniki działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej pozwalają na o cenę sytuacji epidemiologicznej i stanu sanitarnego powiatu kazimierskiego, uwzględniającą istniejące oraz mogące się pojawić zagroŝenia. Przedstawiony Stan bezpieczeństwa sanitarnego powiatu kazimierskiego został opracowany na podstawie informacji i materiałów własnych. Informacje zawarte w niniejszej ocenie wskazują, iŝ bezpieczeństwo sanitarne mieszkańców powiatu kazimierskiego jest na wysokim poziomie. Aktualne informacje dotyczące działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Busku-Zdroju znajdują się na stronie internetowej pssebusko.w.interia.pl Niniejszą ocenę opracowano i przesyła się na podstawie art. 12 a ust.3 Ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jednolity Dz.U. z 2011r. Nr 212, poz ). Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju Krzysztof Socha 2

3 I. OCENA ZAGROśENIA EPIDEMIOLOGICZNEGO Choroby zakaźne wieku dziecięcego oraz choroby przenoszone drogą pokarmową w porównaniu do lat w roku 2012 mieszczą się w średniej krajowej i utrzymują się na poziomie z roku W roku 2012 nastąpił znaczny wzrost zachorowań na ospę wietrzną. W roku 2011 w powiecie kazimierskim zarejestrowano 35 przypadków ospy wietrznej, natomiast w roku 2012 zarejestrowano 120 przypadków ospy wietrznej. W 2012 r. odnotowano spadek zachorowań wywołanych przez Salmonellę. W 2012 r. zarejestrowano 3 zachorowania wywołane przez Salmonellę, w roku 2011 było 7 zachorowań. Pozostałe choroby zakaźne, zakaŝenia i zatrucia objęte obowiązkiem zgłaszania i rejestracji pozostają na stałym niskim poziomie i mieszczą się w średniej krajowej. W roku 2012 odnotowano nieznaczny spadek zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby (Ŝółtaczkę zakaźną ) typu B oraz wzrost zachorowań na przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C w porównaniu do roku W 2011 r. zarejestrowano 2 przypadek zachorowań na WZW B w powiecie kazimierskim, w 2012 r. nie zarejestrowano Ŝadnego przypadku zachorowania na WZW B. - przy zapadalności - w 2011 r. 5,74/100 tys. dla powiatu i 5,53/100 tys. w województwie świętokrzyskim i 3,89/100 tys. w kraju. - w 2012 r. 0/100 tys. dla powiatu i 6,11/100 tys. w województwie Świętokrzyskim i 3,85/100 tys. w kraju. W 2011 roku w powiecie kazimierskim nie zarejestrowano Ŝadnego przypadku WZW C, w 2012 r. : zarejestrowano 1 przypadek WZW C przy zapadalności w 2011 r. 0,00/100 tys. dla powiatu i 7,66/100 tys. w województwie świętokrzyskim i 5,71/100 tys. w kraju. - w 2012 r. 6,72/100 tys. dla powiatu i 18,26/100 tys. w województwie Świętokrzyskim i 5,71/100 tys. w kraju. Analizując współczynnik zapadalności na Boreliozę w latach odnotowano brak zachorowań w powiecie kazimierskim w w/w okresie czasu. Zapadalność dla powiatu w 2011 r. 0,00/100 tys. mieszkańców przy zapadalności w województwie świętokrzyskim 12,24/100 tys. mieszkańców i zapadalności w Polce 23,98/100 tys. mieszkańców. w 2012 r. 0,00/100 tys. mieszkańców przy zapadalności w województwie świętokrzyskim 8,54/100 tys. mieszkańców i zapadalności w Polsce 22,86/100 tys. mieszkańców. Wykonawstwo szczepień ochronnych wśród dzieci i młodzieŝy objętych Programem Szczepień Ochronnych jest nadzorowane przez Powiatową Inspekcję Sanitarną i jest na poziomie zadowalającym co ilustruje poniŝsze zestawienie w tabeli. Ośrodki Zdrowia i Przychodnie realizują równieŝ Program Szczepień Zalecanych przy uŝyciu szczepionek odpłatnych. 3

4 Wykonawstwo szczepień ochronnych w rocznikach podlegających w 2012 roku zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych w powiecie kazimierskim. Szczepienie Rocznik Rodzaj szczepienia Wykonawstwo w powiecie w Analogiczne wykonawstwo 2012r. w 2011 r. BCG 2012 Szczepienie noworodkowe 100% 100 % Szczepienie 2012 Szczepienie pierwotne + 88,36% 91,17,% p/wzw B 2011 uzupełniające Szczepienie pierwotne + 97,02% 93,99 % uzupełniające rok Ŝycia Szczepienie pierwotne + uzupełniające 100% 100 % 1998 Szczepienie pierwotne + 100% 100 % uzupełniające DTP 2012 Szczepienie pierwotne 51,32% 54,23 % (błonica, tęŝec, 2011 Szczepienie pierwotne + 97,62% 96,17% krztusiec) uzupełniające Hib (przeciwko 2012 Szczepienie pierwotne 51,32% 52,23% haemophilus 2011 Szczepienie pierwotne + 97,62% 96,17% influenzae) uzupełniające Odra, świnka, 2011 Szczepienie pierwotne 77,38% 81,97 % róŝyczka DTaP + Polio 2007 Szczepienie I przypominające 92,47% 95,19% Odra, świnka, 2003 rewakcynacja 97,17% 95,31% róŝyczka (10 rok Ŝycia) Td błonica + tęŝec (14 rok Ŝycia) 1999 Szczepienie II przypominające 92,50% 90,97% Td błonica + tęŝec (19 rok Ŝycia) 1994 Szczepienie III przypominające 83,29% 86,01% W 2012 r. liczba osób szczepionych przeciwko wściekliźnie ponaraŝeniowo nieznacznie wzrosła. W roku 2011 było 9 osób szczepionych ponaraŝeniowo, natomiast w roku 2012 było 11 osób. Stały nadzór nad tymi osobami prowadzi Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny. 4

5 II. JAKOŚĆ WODY DO SPOśYCIA W ewidencji Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej na terenie powiatu kazimierskiego znajduje się aktualnie 12 urządzeń wodnych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spoŝycia. Na liczbę tę składa się: 10 wodociągów posiadających ujęcia wody na terenie powiatu kazimierskiego w tym 6-publicznych, 4-wodociągi komercyjne oraz stałą kontrolą objęte są 2-sieci wodociągowe tj.; wodociąg Stary Korczyn zaopatrujący całą gm. Opatowiec oraz częściowo gm. Bejsce, wodociąg Pałecznica zaopatrującego msc. Gunów. Jakość wody do spoŝycia przez ludzi W 2012r. kontrolowano na terenie powiatu kazimierskiego łącznie 8 urządzeń zbiorowego zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spoŝycia przez ludzi. /6- wodociągów publicznych posiadających własne ujęcia wody oraz 2- sieci wodociągowe zaopatrywane z ujęć obcych tj. Stary Korczyn, Pałecznica /, co stanowi 100% urządzeń wodnych zbiorowego zaopatrzenia ludności w wodę. Ponadto skontrolowano 3 urządzenie lokalne tj. wodociąg POLAN w Krzczonowie, wodociąg TORADO w Podolanach oraz wodociąg Szkoły Podstawowej w msc. Gorzków. Z sieci wodociągowych w/w pobrano do badania ogółem 48 prób wody w gminach, zestawienie poniŝej: Gmina (liczba prób) Kazimierza Wielka (20) Bejsce (6) Czarnocin (7) wodociąg Monitoring kontrolny /Bad.fizchem i bakt podstawowe/ Monitoring przeglądowy /badania poszerzone/ Liczba prób kwestionowany ch fiz-chem Liczba prób kwestionowany ch bakteriologiczni e Działoszyce Łękawa 4 1 2/twardość/ 2 Pałecznica TORADO Podolany Szkoła Podstawowa Gorzków 5 2/azotany, 5 mangan/ /azotany/ 0 Stojanowice 5 1 1/Fe, mętność/ 1 Stary Korczyn Czarnocin Zagaje Stradowskie Opatowi ec (8) Skalb mierz (7) Stary Korczyn POLAN Krzczonów Działoszyce Rosiejów Razem:

6 Stan sanitarny urządzeń zbiorowego zaopatrzenia ludności w wodę (wodociągów publicznych) został oceniony na koniec roku jako dobry zarządcy urządzeń skutecznie zapewniali właściwy reŝim sanitarny przy produkcji wody. Stan ten przełoŝył się bezpośrednio na jakość wody, przeznaczonej do spoŝycia przez ludzi. W zdecydowanej większości jakość wody spełniała obowiązujące wymogi sanitarne, nieznaczne przekroczenia wskaźników bakteriologicznych i fiz-chem. występowały sporadycznie. Na osobną uwagę zasługuje zła pod względem fizykochemicznym i bakteriologicznym jakość wody, pochodzącej z wodociągów lokalnych. Woda z wodociągu Szkoły Podstawowej w msc. Gorzków nie odpowiada wymogom sanitarnym z uwagi na podwyŝszoną zawartość azotanów. Wodociąg TORADO w Podolanach z uwagi na złą jakość bakteriologiczną wody oraz przekroczone parametry chemiczne w postaci ponadnormatywnej zawartości azotanów i manganu w mcu sierpniu 2012r został unieruchomiony decyzją Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Busku-Zdroju. Wodociąg TORADO stanowi źródło zaopatrzenia w wodę dla około 200 osób w msc. Podolany. Woda do spoŝycia dowoŝona jest z wodociągu Działoszyce W związku z powyŝszym konieczne jest niezwłoczne podjęcie działań celem poprawy zaopatrzenia w wodę mieszkańców msc Podolany, tylko budowa sieci wodociągowejzmiana źródła zasilania moŝe poprawić stan zaopatrzenia w wodę. III. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny w PPSE w Busku-Zdroju realizuje profilaktykę w zakresie ochrony zdrowia ludzi: wykonywał kontrole obiektów budowlanych (etap dopuszczenia obiektu do uŝytkowania), uzgadniał projekty budowlane (etap poprzedzający wydanie pozwolenia na budowę, zmianę sposobu uŝytkowania, zgłoszenie robót itp.), uczestniczył w procesie postępowania w sprawie oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (brak lub potrzeba przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i uzgadnianie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach). Podczas pracy nad w/w tematyką zwracano szczególną uwagę na następujące zagadnienia: ochronę ludzi przed nadmiernym oddziaływaniem czynników środowiska pracy (hałas, zanieczyszczenie powietrza, promieniowanie elektromagnetyczne) poprzez egzekwowanie rozwiązań technicznych i odpowiednich materiałów budowlanych w celu dotrzymania normatywnych wartości dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, właściwą gospodarkę wodno-ściekową (zaopatrzenie ludności w wodę do picia o odpowiednich parametrach), prawidłowe usuwanie, gromadzenie i unieszkodliwiane odpadów niebezpiecznych, w tym pochodzenia medycznego, w sposób nie zagraŝający Ŝyciu i zdrowiu ludzi, ochronę ludzi przez uciąŝliwościami środowiskowymi w miejscu zamieszkania poprzez egzekwowanie skutecznych rozwiązań z zakresu ochrony środowiska. 6

7 Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (decyzje środowiskowych uwarunkowań) W 2012 roku wydano 3 postanowienia uzgadniające przedsięwzięcie na etapie przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Czynność uzgadniania poprzedzona jest postępowaniem w sprawie braku lub potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. W przedmiocie wydano 14 opinii. Uzgadnianie dokumentacji projektowych W 2012 roku wydano ogółem 7 opinii o dokumentacjach projektowych. Analiza opiniowanych dokumentacji projektowych wskazuje, iŝ główne uchybienia w rozwiązaniach projektowych dotyczyły błędów w zakresie zapewnienia właściwych warunków wymiany i czystości powietrza w obiektach. Stwierdza się, Ŝe zastrzeŝenia wnoszone do przedkładanych rozwiązań projektowych wynikały głównie z nieznajomości przez projektantów przepisów, w tym technicznobudowlanych (Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie /Dz. U z 2002r, Nr 75 poz. 690 z późn. zm./) oraz wymagań sanitarno-higienicznych określonych dla poszczególnych rodzajów obiektów. Uczestniczenie w dopuszczeniu do uŝytkowania obiektów budowlanych W 2012 roku wydano 12 opinie w zakresie stwierdzenia zgodności wykonania obiektów wg projektu budowlanego. Podczas odbiorów spotkano się w większości przypadków z inwestycjami dobrze przygotowanymi do czynności odbiorowych pod względem wykonawczym (prace zakończone, zgodność wykonawstwa z dokumentacją projektową) oraz formalnym (wpis do dziennika budowy, odbiory techniczne wewnętrzne, badania i pomiary, itd.). Tym niemniej zdarzały się obiekty, na których stwierdzono nieprawidłowości pod względem funkcjonalnym oraz sanitarno-technicznym. Uchybienia usuwane były na bieŝąco w trakcie czynności kontrolnych do momentu wydania decyzji. Decyzje administracyjne o spełnieniu wymagań dla podmiotów leczniczych: W roku 2012 wydano 8 decyzji o spełnieniu wymagań dla podmiotów leczniczych w trybie ustawy z dnia 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2011r. Nr 112 poz. 654 z późn.zm.) Inne opinii sanitarnych Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju wydał 11 stanowisk w zakresie: koncepcji projektowych, opinii o bezpieczeństwie imprez masowych, opinii o spełnieniu wymagań dla innych form wychowania przedszkolnego, 7

8 Dodatkowo Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju zaopiniował 32 przedsięwzięcia w zakresie zgodności z przepisami Unii Europejskiej, których realizacja jest wspomagana przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego W 2012r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Busku-Zdroju trzykrotnie zajmował stanowisko w sprawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin powiatu kazimierskiego w trybie ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz.717 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku jego ochronie, udziale społeczeństwa w udziale społeczeństwa oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008r. Nr 199, poz ze zm.) IV. STAN SANITARNY OBIEKTÓW UśYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I KĄPIELISK o Stan sanitarny obiektów wykorzystywanych do kąpieli /kąpielisk i basenów/ W 2012r. Inspekcja Sanitarna sprawowała nadzór nad obiektami kąpielowymi tj Miejscem Kąpieli w Skalbmierzu oraz Pływalnią w Kazimierzy Wielkiej. Miejsce Kąpieli w Skalbmierzu przez cały okres trwania sezonu letniego było dopuszczone do kąpieli, nie stwierdzono uchybień sanitarnych w czasie kontroli (obiekt posiada zaplecze sanitarne z bieŝącą wodą jak równieŝ zadbano o estetykę terenu). Regularnie kontrolowano jakość wody w Pływalni Miejskiej - pobierano do badania próby wody z basenu głównego oraz basenu rekreacyjnego, ogółem pobrano do badania 16-prób wody. Jakość wody w obu nieckach kąpielowych Pływalni nie była kwestionowana. Na koniec okresu sprawozdawczego zarówno Miejsce Kąpieli jak i Pływalnia zostały ocenione jako obiekty dobre. o Postępowanie z odpadami Jakkolwiek nadzór nad gospodarką ściekową nie leŝy w gestii organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej, postęp w zakresie rozbudowy sieci kanalizacyjnej jest uwaŝnie śledzony ze względu na pośredni wpływ nieprawidłowej gospodarki ściekowej na jakość wody przeznaczonej do spoŝycia przez ludzi oraz jakość wody w kąpieliskach Zbyt wolne tempo rozbudowy sieci kanalizacyjnej na terenach wiejskich, w połączeniu z systematyczną poprawą zaopatrzenia ludności w wodę oraz z fatalnym stanem technicznym istniejących zbiorników do czasowego gromadzenia nieczystości ciekłych (popularnych szamb) a tym bardziej wobec ich braku, wpływa niekorzystnie m.in. na jakość wody do spoŝycia przez ludzi. Problem ten odnosi się głównie do studni przydomowych, które z reguły czerpią wodę ze źródeł podskórnych. Nieprawidłowa gospodarka ściekowa wpływa w sposób pośredni na jakość wody podziemnej i jakość wód powierzchniowych w kąpieliskach. 8

9 Gminy z terenu powiatu kazimierskiego posiadają opracowane regulaminy utrzymania czystości i porządku uwzględniające sprawy postępowania z odpadami stałymi i płynnymi przez właścicieli nieruchomości. Skuteczne egzekwowanie obowiązków nałoŝonych na właścicieli nieruchomości niewątpliwie przyczyni się do poprawy stanu czystości i porządku na terenach wiejskich. Zakłady Opieki Zdrowotnej wytwarzające odpady niebezpieczne posiadają stosowne uzgodnienia oraz podpisane umowy na odbiór odpadów. Przeprowadzone przez pracowników inspekcji sanitarnej kontrole placówek nie wykazały nieprawidłowości w zakresie postępowania z odpadami, a w szczególności z odpadami pochodzenia medycznego. Skontrolowano wszystkie obiekty zakładów opieki zdrowotnej tj. 4-placówki w miastach i 4- na wsiach. o Stan sanitarny zakładów usługowych i obiektów uŝyteczności publicznej W 2012r.oprócz urządzeń do zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spoŝycia, obiektów kąpielowych i zakładów opieki zdrowotnej organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej wytypowały do kontroli i skontrolowały na terenie powiatu kazimierskiego - 29 obiektów /25 w miastach i 4 na wsiach/. Główny nacisk połoŝono na kontrole zakładów usługowych, obiektów wczasowo-turystycznych oraz ubikacji publicznych. Ponadto kontrolowano środki transportu ( karetka pogotowia, samochody do przewozu zwłok) oraz place zabaw ogólnodostępne, tereny rekreacyjne i inne obiekty uŝyteczności publicznej. Na terenie powiatu nałoŝono 1 mandat karny na kwotę 300zł. W wyniku stwierdzonych uchybień wydano 5-decyzji administracyjnych (1-płatnicza za kwestionowaną kontrolę oraz 4 decyzje merytoryczne nakładające obowiązki usunięcia uchybień i opłatę za kontrolę) BieŜący stan sanitarny zakładów usługowych i obiektów uŝyteczności publicznej generalnie nie budził większych zastrzeŝeń. Podsumowanie Biorąc pod uwagę wyniki kontroli przeprowadzonych w 2012r. w zakresie higieny środowiska moŝna stwierdzić w kontrolowanych obiektach stan sanitarny dobry. Oceniając zaopatrzenie w wodę konieczna jest budowa i rozbudowa sieci wodociągowych na terenie gminy Kazimierza Wielka -gdzie występuje największa ilość miejscowości w których ludność korzysta z własnych studni przydomowych ( w stosunku do innych gmin powiatu kazimierskiego gmina Kazimierza Wielka jest najsłabiej uzbrojona w sieci wodociągowe). V. STAN SANITARNY ZAKŁADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ W 2012 r. skontrolowano wszystkie zakłady opieki zdrowotnej na terenie powiatu kazimierskiego nadzorowane przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Busku-Zdroju. Stan sanitarny zakładów opieki zdrowotnej ulega wolnej lecz systematycznej poprawie. Stwierdzane nieprawidłowości dotyczyły głównie stanu technicznego zajmowanych budynków i pomieszczeń. W miarę pozyskiwanych środków zarządcy obiektów ochrony zdrowia, stosując się do zaleceń i wskazówek organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej, podejmują skuteczne kroki w kierunku doprowadzenia stanu obiektów do obowiązujących wymagań. Przeprowadzenie radykalnej zmiany w tej dziedzinie utrudnia sytuacja finansowa zakładów opieki zdrowotnej. 9

10 W ocenie stanu sanitarnego placówek ochrony zdrowia odniesiono się tylko do bieŝącego stanu sanitarnego stwierdzanego podczas rutynowych kontroli. Wszystkie ośrodki zdrowia na terenie powiatu posiadają opracowany i zaopiniowany plan dostosowawczy. Ośrodki Zdrowia i prywatne gabinety lekarskie znajdujące się na terenie powiatu kazimierskiego i pozostające pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Busku-Zdroju prawidłowo realizują podstawowe wymogi w zakresie dezynfekcji i sterylizacji. VI. WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY Przedmiotem działalności Sekcji Nadzoru Środowiska Pracy jest nadzór nad zakładami pracy, dotyczący warunków zdrowotnych środowiska pracy oraz zapobiegania powstawaniu chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami pracy. Zasadniczą tematyką w 2012r. było prowadzenie nadzoru nad warunkami pracy i wypełnianiem przez pracodawców obowiązków wynikających z oceny ryzyka zawodowego pracowników zatrudnionych w warsztatach samochodowych oraz pracowników zatrudnionych w zakładach poligraficznych, prowadzenie nadzoru nad podmiotami wprowadzającymi do obrotu produkty biobójcze oraz prowadzenie nadzoru nad przygotowaniem pracodawców pod kątem przestrzegania przepisów i zasad bhp podczas prac związanych z usuwaniem bądź zabezpieczaniem wyrobów zawierających azbest. Na terenie powiatu objętych nadzorem jest 60 obiektów. W 2012r. skontrolowano 27 obiektów. Tabela 1. Liczba pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy Liczba zakładów pracy skontrolowanych w 2012r ogółem Zakres kontroli warunków pracy W 2012r. przeprowadzono 53 kontrole w 27 zakładach zatrudniających 418 pracowników. 10

11 Tabela 2. Temat Liczba kontroli Substancje i mieszaniny chemiczne 11 Warunki pracy w zakładach 23 Produkty biobójcze 25 Środki ochrony roślin 5 Czynniki biologiczne 3 Intensywność sprawowania bieŝącego nadzoru sanitarnego róŝnicowana jest w zaleŝności od oceny ryzyka zawodowego. Pod uwagę bierze się następujące kryteria : 1. Występowanie czynników szkodliwych w środowisku pracy. 2. Występowanie przekroczeń najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń (NDS) i najwyŝszych dopuszczalnych natęŝeń (NDN) wyŝej wymienionych czynników. 3. Stosowanie substancji i mieszanin chemicznych. 4. Stosowanie prekursorów narkotykowych kategorii 2 i Występowanie czynników rakotwórczych. 6. Stosowanie produktów biobójczych. 7. Stosowanie środków ochrony roślin. 8. Występowanie czynników biologicznych. 9. Występowanie chorób zawodowych. 2. Postępowanie administracyjno egzekucyjne W wyniku przeprowadzonych w 2012r. kontroli wydano 13 decyzji. Decyzje te zawierały zarządzenia dotyczące: 1. Przeprowadzenia pomiarów czynników szkodliwych. 2. Dokonania oceny ryzyka zawodowego. 3. Zapoznania pracowników z oceną ryzyka zawodowego. 4. Substancji i mieszanin chemicznych. 5. Czynników biologicznych. 6. Doprowadzenia do naleŝytego stanu sanitarnego pomieszczenia pracy. 7. Doprowadzenia do naleŝytego stanu sanitarnego pomieszczeń higieniczno sanitarnych. 8. Udostępnienia pracownikom instrukcji udzielania I pomocy. 9. Wyznaczenia i przeszkolenia osoby do udzielenia I pomocy. 10. Uaktualnienia badań lekarskich. 11. Udostępnienia pracownikom apteczki I pomocy. 12. Sporządzenia instrukcji stanowiskowych bhp. 13. Sporządzenia planu organizacyjno technicznego, zmierzającego do ograniczenia naraŝenia pracowników na hałas. 14. Zaopatrzenia magazynu środków ochrony roślin w termometr i higrometr. 15. Sporządzenia instrukcji składowania środków ochrony roślin. 11

12 Zarządzenia z decyzji przedsiębiorcy wykonują w ustalonych terminach. Postępowań egzekucyjnych nie prowadzono. Analizując rodzaj branŝy PKD najwięcej kontroli w 2012r. przeprowadzono w następujących sekcjach: Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych Produkcja artykułów spoŝywczych Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli Najwięcej decyzji wydano w następujących sekcjach: Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych Produkcja artykułów spoŝywczych Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli W 2012r. najwięcej pracowników zatrudnionych było w branŝach: Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych 3. Nadzór nad warunkami pracy 3.1. Nadzór nad warunkami pracy w przekroczeniach NDS i NDN W 2012r. w powiecie kazimierskim przekroczenia NDN hałasu stwierdzono w 1 zakładzie, zajmującym się produkcją obróbką mechaniczną elementów metalowych. W przekroczeniach NDN hałasu pracowały 2 osoby. Po wydaniu decyzji pracodawca sporządził plan techniczno organizacyjny, zmierzający do ograniczenia naraŝenia pracowników na szkodliwe działanie hałasu. Poprawa warunków pracy związana jest równieŝ z ograniczeniem liczby osób zatrudnionych, likwidacją niektórych stanowisk pracy oraz całkowitą likwidacją niektórych zakładów Poprawa warunków pracy innych niŝ związanych z przekroczeniami NDS i NDN 1/ W 1 zakładzie, zajmującym się opieką zdrowotną zapewniono odpowiednią temperaturę w szatni oraz doprowadzono do naleŝytego stanu sanitarnego pomieszczenie szatni. 2/ W 1 zakładzie, zajmującym się produkcją wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych - zapewniono na hali produkcyjnej posadzkę łatwo dającą się utrzymać w czystości Substancje i mieszaniny chemiczne Na terenie powiatu nie ma zakładów produkujących substancje i mieszaniny chemiczne. Objęte nadzorem są zakłady stosujące substancje i mieszaniny chemiczne oraz hurtownie i sklepy chemiczne. Przeprowadzono 11 kontroli w 8 zakładach dotyczących substancji i 12

13 mieszanin chemicznych. Wydano 3 decyzje dotyczące stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości. Stwierdzone uchybienia: brak aktualnych kart charakterystyki stosowanych i posiadanych substancji i mieszanin chemicznych brak spisu substancji i mieszanin niebezpiecznych brak zapoznania pracowników z kartami charakterystyk substancji i mieszanin chemicznych Zalecenia z 3 decyzji wykonano. 3.4 Czynniki biologiczne Zakłady, w których występuje najwięcej czynników biologicznych to: zakłady opieki społecznej, domy pomocy społecznej, zakłady produkujące Ŝywność, oczyszczalnie ścieków, składowiska śmieci. W 2012r. przeprowadzono ogółem 3 kontrole w 2 zakładach w zakresie nadzoru nad warunkami zdrowotnymi środowiska pracy osób naraŝonych na działanie czynników biologicznych. Wydano 2 decyzje, dotyczące stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości. Decyzje dotyczyły: brak oceny ryzyka zawodowego na czynniki biologiczne brak przeprowadzonych szkoleń dla pracowników naraŝonych na działanie czynników biologicznych brak rejestru prac naraŝających pracowników na działanie szkodliwego czynnika biologicznego brak rejestru pracowników naraŝonych na działanie szkodliwych czynników biologicznych brak znaku ostrzegającego w pomieszczeniach, w których istnieje moŝliwość wystąpienia czynnika biologicznego Zalecenia z 2 decyzji zostały wykonane Produkty biobójcze Przeprowadzono 25 kontroli w 25 zakładach, zajmujących się wprowadzaniem do obrotu bądź stosowaniem produktów biobójczych. Decyzji nie wydawano Środki ochrony roślin Przeprowadzono 5 kontroli w 3 zakładach, zajmujących się magazynowaniem i wprowadzaniem do obrotu środków ochrony roślin. Wydano 2 decyzje, nakazujące: zaopatrzenia magazynu środków ochrony roślin w termometr i higrometr umieszczenia wykazu środków ochrony roślin na drzwiach magazynu zaopatrzenia magazynu w apteczkę I pomocy umieszczenia w magazynie numeru powiadamiania ratunkowego zaopatrzenia magazynu w sprzęt do składowania środków ochrony roślin Zalecenia z 2 decyzji wykonano. 13

14 3.7. Choroby zawodowe W 2012r. przeprowadzono 3 wizytacje w ramach postępowań dowodowych w sprawach chorób zawodowych. Sporządzono 3 karty ocen naraŝenia zawodowego. W 2012r. wydano 2 decyzje o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Decyzji stwierdzających chorobę zawodową nie wydawano. 4. Podsumowanie Od 2011r. niewiele wzrosła liczba stwierdzonych uchybień w zakresie stwierdzonych przekroczeń normatywów higienicznych : w 2011r. nie stwierdzono przekroczeń normatywów higienicznych, a w 2012r. stwierdzono przekroczenia hałasu w 1 zakładzie. Od dwóch lat tj. 2011r. i 2012r. nie wydawano decyzji stwierdzających chorobę zawodową na terenie powiatu kazimierskiego. VII. NADZÓR NAD PLACÓWKAMI NAUCZANIA I WYCHOWANIA ORAZ PLACÓWKAMI WYPOCZYNKU DZIECI I MŁODZIEśY Na terenie powiatu kazimierskiego pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Busku Zdroju znajdują się 33 obiekty nauczania i wychowania tj; Szkoły Podstawowe - 12 Gimnazja - 4 Przedszkola - 11 Zespoły Szkół 5 Domy z Pobytem Dziennym - 1 W roku 2012 na terenie powiatu kazimierskiego przeprowadzono 43 kontrole stanu sanitarno higienicznego w obiektach nauczania i wychowania oraz 3 kontrole wypoczynku dzieci i młodzieŝy. Do obiektów nauczania i wychowania wydano 10 decyzji administracyjnych 4 decyzje zarządzających poprawę stanu sanitarnego i higienicznego, oraz 6 decyzji zmieniających termin wykonania zaleceń. Decyzje zarządzające poprawę stanu sanitarnego i higienicznego zostały wydane do następujących obiektów: Samorządowego Przedszkola w Kazimierzy Wielkiej, Publicznego Przedszkola Samorządowego w Czarnocinie, Zespołu Szkół w Topoli oraz do Gimnazjum w CzyŜowicach i Gimnazjum w Kazimierzy Wielkiej. Ponadto w 2012r wydano 6 decyzji zmieniających termin wykonania zaleceń decyzji. Decyzje zostały wydane do Przedszkola w Kazimierzy Wielkiej, Publicznego Przedszkola Samorządowego w Czarnocinie, Szkoły Podstawowej w Cudzynowicach, Zespołu Szkół w Topoli, Zespołu Placówek Oświatowych w Skalbmierzu oraz do Gimnazjum w Cieszkowach We wszystkich placówkach nauczania i wychowania na terenie powiatu kazimierskiego w pomieszczeniach sanitarnych zapewniono przy umywalkach ciepłą bieŝącą wodę. W wyniku podejmowanych działań uzyskano poprawę stanu sanitarno technicznego w następującym zakresie: Remonty częściowe przeprowadzono w - 6 placówkach 14

15 Malowanie pomieszczeń w 6 placówkach Poprawiono warunki do higieny osobistej w- 1 placówce Zakupiono meble szkolne w 4 placówkach 1.Ocena dostosowania mebli do wzrostu uczniów, prawidłowość tygodniowych rozkładów lekcji. W celu oceny warunków na stanowisku pracy ucznia przeprowadzono badania pomiarów mebli szkolnych w 1 gimnazjum działającym samodzielnie. Dokonano oceny 111 stanowisk pracy ucznia. Podczas kontroli stwierdzono, Ŝe wszyscy uczniowie siedzą prawidłowo. W ocenianej placówce meble nie posiadają certyfikatów, były zakupione w latach wcześniejszych przed 1999r. Ponadto podczas bieŝących kontroli stwierdzono w jednej szkole podstawowej na terenie powiatu kazimierskiego zły stan techniczny mebli tj; blaty ławek uszkodzone, porysowane, poszarpane brzegi. Na w/w uchybienia została wydana decyzja administracyjna. W ocenianej placówce meble nie posiadają certyfikatów, były zakupione w latach wcześniejszych przed 1999r. Nieprawidłowe zestawienie mebli szkolnych i usadzenie ucznia w meblach niedostosowanych do wzrostu ma ujemny wpływ na zdrowie, na prawidłowe kształtowanie się kręgosłupa i prawidłowe funkcjonowanie narządów wewnętrznych. W roku sprawozdawczym 2012r. na terenie powiatu kazimierskiego dokonano oceny higienicznej rozkładów zajęć w kaŝdej placówce w której była przeprowadzona kontrola stanu sanitarnego. Plan zajęć oceniano zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69 ze zm.). Sprawdzano 1. Czy zajęcia rozpoczynają się o stałej porze, przy czym róŝnica pomiędzy dniami jest nie większa niŝ 1 godzina. 2.Czy róŝnica godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia jest nie większa od 1 godziny. Ocena rozkładów zajęć nie wykazała nieprawidłowości w ocenianym zakresie. 2.Ocena posiadania infrastruktury do prowadzenia zajęć wf na terenie powiatu. Podczas kontroli przeprowadzonych w 2012r. stwierdzono, Ŝe uczniowie nie wszystkich kontrolowanych placówek mają warunki do prowadzenia zajęć WF. W 2 obiektach tj; Gimnazjum w Kazimierzy Wielkiej, Szkoły w Kazimierzy Wielkiej Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Kielcach brak w obiektach sal gimnastycznych zastępczych lub pełnowymiarowych. Uczniowie tych szkół odbywają zajęcia WF na Miejskiej Hali Sportowej. Ponadto podczas kontroli przeprowadzonych w 2012r. stwierdzono, Ŝe uczniowie 1 szkoły podstawowej i uczniowie 2 zespołów ćwiczą na pełnowymiarowych salach 15

16 gimnastycznych z pełnym zapleczem sanitarnym i natryskami wykorzystywanymi po dodatkowych zajęciach. Pozostali uczniowie ćwiczą na zastępczych salach gimnastycznych. Analiza zapewnienia bazy lokalowej do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego w 2012r na terenie powiatu kazimierskiego ( skontrolowano w 2012r. 18szkół) liczba kontrolowanych szkół na terenie powiatu kazimierskiego liczba szkół w których uczniowie ćwiczą na pełnowymiarowych salach gimnastycznych liczba szkół w których uczniowie ćwiczą na zastępczych salach gimnastycznych liczba szkół w których brak jest warunkow do prowadznie zająć W F Na 18 skontrolowanych szkół w 2012r 2 placówki nie mają warunków do prowadzenia wf tj; Gimnazjum w Kazimierzy Wielkiej, Szkoły w Kazimierzy Wielkiej Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Kielcach 3.Opieka medyczna w szkołach Nadal aktualnym problemem jest brak opieki medycznej w szkołach. W roku 2012 na 18 skontrolowanych szkół na terenie powiatu kazimierskiego opieka lekarska zapewniona jest w 7 placówkach tj; -w 3 Szkołach Podstawowych -w 2 Gimnazjach -w 2 Zespołach Szkół Opieka pielęgniarska zapewniona jest równieŝ w tych samych placówkach tj; -w 3 Szkołach Podstawowych -w 2Gimnazjach -w 2 Zespołach Szkół 16

17 Opieka stomatologiczna nie była sprawowana w Ŝadnej z kontrolowanych szkół w 2011r na terenie powiatu kazimierskiego liczba kontrolowanych szkół na terenie powiatukazimierski liczba szkół w których zapewniona jest opieka lekarska liczba szkół w których zapewniona jest opieka pielegniarska liczba szkół w których zapewniona jest opieka stomatologiczna 4.Działalność prowadzona w zakresie doŝywiania ( ogółem szkoły podstawowe, gimnazja oraz zespoły szkół- w 2012r skontrolowano 18 szkół ) Na terenie powiatu kazimierskiego podczas kontroli bieŝących w roku 2012r. stwierdzono, Ŝe ciepły posiłek wydawany jest w 13 placówkach Ogółem 13 placówek wydawało ciepły posiłek. - 4 placówki wydawały posiłek dwudaniowy dla 448 uczniów. - 9 placówek wydawało posiłek jednodaniowy dla 408 uczniów drugie śniadanie wydawała - 1 placówka wydawały drugie śniadanie dla 23 Łącznie z posiłków dofinansowanych skorzystało w 2012r na terenie powiatu kazimierskiego 399 uczniów. 5.Wypoczynek dzieci i młodzieŝy Ogółem z wypoczynku letniego dzieci i młodzieŝy na terenie powiatu kazimierskiego skorzystało 141 dzieci i młodzieŝy - w 3 placówkach wypoczynku w miejscu zamieszkania Z wypoczynku zimowego dzieci i młodzieŝy w 2012r skorzystało 45 dzieci w 1 placówkach wypoczynku. Wnioski Kontrole sanitarne prowadzone w 2012r. w placówkach na nauczania i wychowania wykazały znaczną poprawę stanu sanitarnego i higienicznego. W ostatnich latach pod 17

18 wpływem wydawanych decyzji administracyjnych oraz działań samorządów prowadzi się remonty generalne i częściowe, które polegają na wymianie stolarki okiennej i drzwiowej, wymianie elewacji, usuwaniu przyczyn powstawania zacieków, wymianie podłóg, poprawie stanu technicznego ścian i sufitów w salach zajęć, na korytarzach i w salach gimnastycznych. Przeprowadza się równieŝ remonty sanitariatów. Poprawia się stan umeblowania w szkołach szkoły nabywają ławki i krzesełka, wyposaŝają pracownie komputerowe w meble z certyfikatami. Nadal częstym zjawiskiem jest nie wykonywanie zaleceń w terminach zawartych w decyzjach. Dyrektorzy placówek niewykonywanie zaleceń w terminach tłumaczą z reguły brakiem środków finansowych na wykonanie wszystkich punktów zawartych w decyzjach i trudnościami związanymi z przetargami. Nadal problemem jest brak wentylacji mechanicznej w sanitariatach dla uczniów. Nie ulega poprawie opieka medyczna i stomatologiczna w placówkach nauczania i wychowania. Brak gabinetów lekarsko - pielęgniarskich w większości obiektów. Współpraca z dyrektorami placówek nauczania i wychowania układa się prawidłowo. VIII. STAN SANITARNY OBIEKTÓW śywności, śywienia I PRZEDMIOTÓW UśYTKU Charakterystyka ogólna nadzorowanych obiektów W 2012 roku nadzorem objętych było 375 obiektów (znajdujących się w ewidencji), skontrolowano 176 obiektów, tj. 46,9%. Kontrolą objęto: obiekty produkcji i obrotu Ŝywnością, zakłady Ŝywienia zbiorowego otwarte i zamknięte, zakłady małej gastronomii, środki transportu Ŝywności, miejsca obrotu materiałami i wyrobami do kontaktu z Ŝywnością oraz kosmetykami na terenie Powiatu Kazimierskiego. W skontrolowanych obiektach: przeprowadzono 214 kontroli i rekontroli sanitarnych, wydano 1 decyzję zarządzającą poprawę stanu sanitarnego, wydano 1 decyzję zakazującą wprowadzania do obrotu środka spoŝywczego, nałoŝono 16 mandatów karnych na kwotę 4 850,00 zł, W 27 obiektach przeprowadzono ocenę stanu sanitarnego wg ujednoliconych arkuszy oceny stanu sanitarnego dla poszczególnych rodzajów obiektów. Oceny niezgodne z wymaganiami otrzymały 2 obiekty, tj. 7,41 % obiektów ocenianych. Oceny niezgodne z wymaganiami były wynikiem: oceny negatywnej w obszarze mycia i dezynfekcji naczyń, oceny negatywnej ze względu na niewłaściwą jakość zdrowotną oferowanych środków spoŝywczych, oceny negatywnej ze względu na brak zachowania ciągłości łańcucha chłodniczego przechowywanej Ŝywności, 18

19 Stan sanitarny obiektów Ŝywnościowo-Ŝywieniowych na terenie powiatu kazimierskiego w latach , wyraŝony odsetkiem obiektów niezgodnych, przedstawia wykres 1. Wykres ,5% 8,5% 6,5% 7,41% Stan sanitarny poszczególnych rodzajów zakładów na terenie powiatu kazimierskiego w latach , wyraŝony odsetkiem obiektów niezgodnych, przedstawia wykres 2. Wykres zakłady produkcji Ŝywności zakłady obrotu Ŝywnością zakłady Ŝywienia zbiorowego 19

20 Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości w nadzorowanych obiektach: zły stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń zakładów, brak czystości i porządku w salach sprzedaŝy oraz w pomieszczeniach produkcyjnych zakładów. wprowadzanie do obrotu środków spoŝywczych po upływie terminu przydatności do spoŝycia i dacie minimalnej trwałości, brak środków do dezynfekcji sprzętu i naczyń, nieprawidłowa lub brak dezynfekcji sprzętu i naczyń, brak ciepłej wody przy umywalkach do mycia rąk, brak zachowania ciągłości łańcucha chłodniczego oraz brak monitorowania i dokumentowania warunków przechowywania środków spoŝywczych, przechowywanie środków spoŝywczych w warunkach niezgodnych z deklaracjami producentów, praktykowane jest w sklepach zamraŝanie mięsa głównie drobiu i elementów drobiowych dostarczanych do sprzedaŝy w warunkach chłodniczych, niewłaściwe przechowywanie artykułów spoŝywczych, powodujące zagroŝenie zanieczyszczeniem Ŝywności, brak prawidłowo prowadzonej kontroli wewnętrznej opartej na procedurach na podstawie zasad systemu HACCP (System Analizy ZagroŜeń i Krytycznych Punktów Kontroli), między innymi w zakresie: jakości zdrowotnej produkowanych wyrobów, procedur wycofania partii Ŝywności nie odpowiadających wymaganiom jakości zdrowotnej, ochrony zakładu przed szkodnikami (monitoringu), Nie są przestrzegane w szczególności instrukcje dobrej praktyki higienicznej dotyczące procesów mycia i dezynfekcji brak środków dezynfekcyjnych do rąk, urządzeń, sprzętu, brak zachowanej higieny sprzedaŝy. W 2012r. stan sanitarno-higieniczny w obiektach obrotu Ŝywnością oraz Ŝywienia zbiorowego uległ nieznacznemu pogorszeniu w stosunku do 2011r. Stwierdzano szereg uchybień w stanie sanitarnym kontrolowanych zakładów. W obiektach produkcji Ŝywności zaznaczyła się równieŝ tendencja pogorszenia stanu sanitarnego jak równieŝ higienicznego. Za nieprzestrzeganie podstawowych zasad higieny nakładane były mandaty karne. Biorąc pod uwagę ubiegły rok oraz rok 2011 moŝna stwierdzić, iŝ stan wdroŝenia Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP) oraz Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP), a takŝe działania związane z prowadzoną kontrolą wewnętrzną przez zakłady w powyŝszych zakresach utrzymuje się na stałym poziomie z nieznaczną tendencją spadkową. Liczba zakładów, które wdroŝyły system HACCP jest w dalszym ciągu niezadowalający i utrzymuje się na stałym poziomie, podczas kontroli stwierdzano zaniedbania w prawidłowym dokumentowaniu systemu HACCP. 20

21 Stan wdroŝenia przez przedsiębiorców zasad GHP, GMP oraz HACCP w latach , wyraŝony odsetkiem zakładów z wdroŝonymi systemami, przedstawia wykres 3. Wykres GHP GMP HACCP Bezpieczeństwo zdrowotne Ŝywności, Ŝywienia i przedmiotów uŝytku Realizując zadania w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego Ŝywności, Ŝywienia i przedmiotów uŝytku stwierdzono i ustalono między innymi: Ogółem w 2012 roku w ramach urzędowej kontroli Ŝywności i monitoringu pobrano i zbadano 23 próbki środków spoŝywczych, brak zakwestionowanych próbek środków spoŝywczych. Mikrobiologicznie zbadano 13 próbek, brak zakwestionowanych próbek środków spoŝywczych. Chemicznie zbadano 10 próbek, nie kwestionowano Ŝadnej. 1. W ramach realizacji krajowego planu monitoringu i urzędowej kontroli Ŝywności pobrano do badań na obecność materiału genetycznie modyfikowanego 2 próbki Ŝywności z grupy produktów o zwiększonym prawdopodobieństwie wystąpienia materiału GM. śadnej z nich nie zakwestionowano. W 2012r. nie otrzymano powiadomień dotyczących wycofania z rynku nieautoryzowanych, genetycznie zmodyfikowanych środków spoŝywczych. 2. W ramach prowadzonego nadzoru nad suplementami diety, środkami spoŝywczymi specjalnego przeznaczenia Ŝywieniowego oraz środkami spoŝywczymi wzbogaconymi witaminami i składnikami mineralnymi przeprowadzono 2 kontrole, podczas których oceniono znakowanie 2 suplementów diety oraz 1 środka spoŝywczego wzbogaconego witaminami. Nieprawidłowości nie stwierdzano. Pobrano do badań 3 próbki środków spoŝywczych specjalnego przeznaczenia Ŝywieniowego. Nie kwestionowano Ŝadnej próbki. 21

22 3. W związku z 32 powiadomieniami alarmowymi w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach śywnościowych i Środkach śywienia Zwierząt (RASFF) oraz 2 pismami przeprowadzono 28 kontroli. W efekcie tych kontroli wycofywano z obrotu: 5 sztuk suplementu diety pn. NoEND zakwestionowanego ze względu na zawartość niedeklarowanych substancji takich jak: dimetylosildenafil (pochodna sildenafilu), ikaryna oraz śladowe ilości sildenafilu. 206 sztuk tuńczyka w kawałkach w oleju oraz w solance, oferowanych do sprzedaŝy pod nazwą marki STATESMAN, wyprodukowanego w Ekwadorze zakwestionowanego ze względu na podwyŝszony poziom kadmu. 456 sztuki produktu pn. Źródło Primavera woda źródlana niegazowana w związku ze stwierdzeniem obecności bakterii Pseudomonas aeruginosa w produkcie. 11 sztuk szklanek- Dalia Szklanka 270ml Dek. Robusta w związku ze stwierdzeniem wysokiej migracji ołowiu i kadmu z obszaru obrzeŝa szklanek 4. W celu oceny bazy Ŝywnościowo-Ŝywieniowej zlokalizowanej w miejscowościach wypoczynkowych, przy trasach turystycznych, parkingach i stacjach paliw w letnim sezonie turystycznym skontrolowano ogółem 43 obiekty, nałoŝono 6 mandatów karnych na kwotę 1900zł. za zły stan sanitarno-higieniczny kontrolowanych obiektów. Ponadto w kontrolowanych obiektach nie była prowadzona prawidłowo kontrola wewnętrzna oparta na procedurach na podstawie zasad systemu HACCP. Mandaty nakładano w obiektach tzw. małej i duŝej gastronomii, sklepach spoŝywczych. Wydano 1 decyzję ograniczającą działalność obiektu. 5. Przeprowadzono 3 kontrole w trakcie trwania wypoczynku zimowego i letniego. W 1 obiekcie przygotowującym posiłki dla dzieci przebywających na półkolonii stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno-higienicznego. Na osobę odpowiedzialną nałoŝono mandat karny oraz wydano zalecenia usunięcia stwierdzonych uchybień w terminie bezzwłocznym. Usterki zostały usunięte. Dokonano 3 ocen wyŝywienia na podstawie jadłospisów, zastrzeŝeń do sposobu wyŝywienia nie stwierdzano. 6. W 2012r. nie wystąpiły przypadki zbiorowych zatruć pokarmowych. 7. Wykonano 45 pomiarów kontrolnych w zakresie zachowania ciągłości łańcucha chłodniczego. 11 % pomiarów wskazało na nieprawidłowości w tym zakresie. 8. Wykonano 13 ocen teoretycznych sposobu Ŝywienia w obiektach Ŝywienia zbiorowego zamkniętego, tj. w obiektach oświatowo-wychowawczych. Oceniane jadłospisy generalnie nie budziły zastrzeŝeń, a stwierdzane błędy stanowiły wskazówki do poprawy planowanych jadłospisów. 9. W ramach zatwierdzania i rejestracji zakładów przeprowadzono 29 kontroli. Wydano 29 decyzji zatwierdzających obiekty Ŝywnościowe w tym 1 decyzje zatwierdzającą obiekt warunkowo oraz 7 decyzji zmieniających dotychczasowy zakres prowadzonej działalności rozszerzenie działalności. 10. Na skutek interwencji konsumentów przeprowadzono 3 kontrole 2 kontrole potwierdziły zasadność interwencji. 11. Podejmowano działania w związku z decyzją Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia r w sprawie wstrzymania wprowadzania do obrotu na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres 1 miesiąca napojów alkoholowych o zawartości powyŝej 20% alkoholu wyprodukowanego w Republice Czeskiej. 66 podmiotom dostarczono niniejszą decyzję, zabezpieczono 63 opakowania 22

23 Wnioski jednostkowe alkoholu z Republiki Czeskiej o zawartości > 20% alkoholu. Przeprowadzono 89 kontroli. Nie stwierdzono alkoholu skaŝonego metanolem. 12. Podejmowano działania dotyczące wprowadzania do obrotu soli technicznej jako soli spoŝywczej. Przeprowadzono 8 kontroli w zakładach produkcji Ŝywności stosujące sól spoŝywczą jako surowiec: piekarnie, ciastkarnia oraz w obiektach obrotu Ŝywnością. Podczas przeprowadzanych kontroli stwierdzono w zakładzie sól bez oznakowania. W związku z brakiem moŝliwości jednoznacznego określenia identyfikacji PPIS w Busku Zdroju zabezpieczył i wydał zakaz uŝywania do produkcji 120 kg w/w soli. Sól został zutylizowana. 13. Podejmowano działania w sprawie nieprawidłowości zaistniałych przy produkcji Ŝywności na bazie suszu jajecznego oraz działania dotyczące wycofywania z obrotu środków spoŝywczych wyprodukowanych z uŝyciem kwestionowanego suszu jajecznego. Przeprowadzono 17 kontroli w zakładach uŝywających do produkcji suszu jajecznego jako surowca oraz w obiektach obrotu Ŝywnością. W trakcie tych kontroli nie stwierdzono na stanie obiektów kwestionowanego produktu oraz środków spoŝywczych wyprodukowanych z ich uŝyciem. W 2012r. stwierdzono nieznaczne pogorszenie stanu sanitarno-higienicznego w nadzorowanych obiektach. Stan wdroŝenia zasad GHP i GMP w nadzorowanych zakładach branŝy spoŝywczej utrzymuje się na stałym poziomie. Natomiast wdroŝenie zasad systemu HACCP wymaga od wielu przedsiębiorców zintensyfikowania działań w tym zakresie oraz przeprowadzenia szkoleń zatrudnionego personelu. NajwyŜszy odsetek obiektów, które wdroŝyły systemy zapewnienia bezpieczeństwa Ŝywności odnotowano w grupie obiektów produkcji Ŝywności oraz Ŝywienia zbiorowego typu zamkniętego. W tej grupie obserwuje się najwyŝszą dynamikę związaną z wdraŝaniem zasad systemu HACCP. W grupie obiektów: zakłady Ŝywienia zbiorowego typu otwartego oraz zakłady małej gastronomii stwierdzono najniŝszy odsetek wdroŝenia systemów bezpieczeństwa Ŝywności stwierdzono zaniedbania w prawidłowym dokumentowaniu systemu HACCP. Przyczyną powyŝszego moŝe być fakt, Ŝe są to małe zakłady zatrudniające jedną do kilku pracowników. Opracowanie własnych procedur według zasad systemu HACCP w tych obiektach stanowi powaŝny problem. Dotyczy to zwłaszcza obiektów, w których przed wdroŝeniem zasad HACCP konieczne jest poczynienie szeregu inwestycji, w tym modernizacji obiektów w celu spełnienia wymaganych standardów higienicznych. Grupy obiektów, które wymagają dalszych wzmoŝonych działań nadzorowych to: W grupie obiektów produkcji Ŝywności: piekarnie oraz zakłady konfekcjonowania środków spoŝywczych W grupie obiektów obrotu Ŝywnością: obiekty ruchome i tymczasowe (handel obwoźny) oraz sklepy spoŝywcze W grupie obiektów Ŝywienia zbiorowego: zakłady małej gastronomii. W dalszym ciągu szczególnego nadzoru w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego produkowanej i wprowadzanej do obrotu Ŝywności wymagają: Wyroby cukiernicze. Mięso i przetwory z drobiu, jaja. Suplementy diety. 23

24 NaleŜy uznać, iŝ zapewnione jest bezpieczeństwo zdrowotne Ŝywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu na terenie powiatu kazimierskiego. Świadczy o tym wzrost świadomości i podejmowane działania przez producentów i sprzedawców środków spoŝywczych. Jednak w dalszym ciągu w stopniu niewystarczającym. Obok obiektów, w których nie stwierdza się uchybień sanitarnych lub są nieznaczne, działają sporadycznie obiekty o złym stanie sanitarnym. W takich przypadkach wydawane są decyzje nakazujące usunięcie zaniedbań lub ograniczenia działalności. IX. PROMOCJA ZDROWIA I OŚWIATA ZDROWOTNA Głównym celem działalności Państwowego Powiatowego Inspektora w Busku-Zdroju w roku 2012 było promowanie zdrowego stylu Ŝycia, czuwanie nad bezpieczeństwem Ŝywności i Ŝywienia oraz zdrowotnym wody, zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie nadzoru sanitarnego oraz prowadzenie działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej. Działalność w zakresie promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej w 2012r. wynikała z celów Narodowego Programu Zdrowia promującego zdrowy styl Ŝycia oraz Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu. Podejmowano równieŝ działania wynikające z potrzeb środowiskowych i aktualnej sytuacji epidemiologicznej. Realizowano ogólnopolskie programy edukacyjne, programy wojewódzkie, interwencje nieprogramowe oraz prowadzono kampanie informacyjne. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia w duŝej mierze polegała na współdziałaniu wielu róŝnorodnych instytucji i organizacji w celu zwiększenia zakresu działań profilaktycznych. W 2012r. realizowano następujące zagadnienia problemowe: Zapobieganie oraz ograniczanie palenia tytoniu - KRAJOWY PROGRAM OGRANICZANIA ZDROWOTNYCH NASTĘPSTW PALENIA TYTONIU W POLSCE Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce określa kierunki działania, priorytetowe cele i zadania w dziedzinie zwalczania zagroŝeń ze strony chorób odtytoniowych na lata , które zostały sformułowane na podstawie analizy 24