W stronę energii niskowęglowej. dr Derek M. Taylor Doradca ds. Energetyki Komisja Europejska

Transkrypt

1 W stronę energii niskowęglowej dr Derek M. Taylor Doradca ds. Energetyki Komisja Europejska

2 Spis treści Energia w UE w roku 2006 Pierwszy Pakiet Energetyczno- Klimatyczny Zakończenie budowy Wewnętrznego Rynku Energii Drugi Pakiet Energetyczno-Klimatyczny Nowy Pakiet Energetyczny Gdzie jesteśmy teraz?

3 System europejski Tworzenie polityki i przepisów Bardzo uproszczone! Komisja Europejska PROPONUJE Parlament Europejski PRZYJMUJE Rada Europejska (Przedstawiciele Państw Członkowskich UE)

4 Sytuacja energetyczna UE w 2006 r. Nasze dostawy energii: Stawały się coraz bardziej zależne od źródeł importowanych Były coraz droższe (i czyniły nas mniej konkurencyjnymi w porównaniu z innymi) Zwiększały zanieczyszczenie środowiska i przyspieszały zmianę klimatu - zatem konieczna była nowa polityka energetyczna

5 Bezpieczeństwo dostaw 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% razem ropa gaz ziemny paliwa stałe

6 Główne źródła importu Główni dostawcy ropy Rosja (31%) Norwegia (20%) Arabia Saudyjska*(13%) Libia (10%) Iran* ( 7%) (* Bliski Wschód łącznie ~22%) Główni dostawcy gazu Rosja (42%) Norwegia (24%) Algeria (18%) Głównie LNG (16%) Główni dostawcy węgla Afryka Południowa (26%) Rosja (16%) Australia (15%) Kolumbia (12%)

7 Ceny ropy i gazu na granicach Niemcy (Norwegia/Rosja) Francja (Norwegia/Rosja) Węgry (Rosja) Włochy (Rosja/Algieria)

8 Zmiany w emisji CO 2 (w milionach ton w porównaniu do 1990) / / / /1990 transport przemysł en.el./ciepl inne razem CO2

9 Podczas słonecznego dnia..

10

11 Ale zbyt często

12

13 . a przyczyna?

14

15 Pakiet Energetyczno-Klimatyczny Pierwszy Pakiet w sprawie energii i zmian klimatu został przyjęty przez Komisję w styczniu 2007 Stał się znany jako 3 x 20 do roku 2020 Stanowi podstawę polityki energetycznej UE

16 Główny cel Głównym celem polityki jest: Redukcja o 20% emisji gazów cieplarnianych wytwarzanych przy produkcji energii do 2020 roku Celem «koniecznym» jest spowolnienie zmian klimatu

17 Bardzo istotny cel - 30% A nawet.. Komisja uważa, że gdy zostanie osiągnięte międzynarodowe porozumienie w sprawie celów protokołu z Kioto po 2012 roku, powinno to doprowadzić do zmniejszenia o 30% emisji gazów cieplarnianych w krajach rozwiniętych do roku 2020 (oczywiście!)

18 Pozostałe cele 20 Energia ze źródeł odnawialnych Wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych w ogólnym miksie energetycznym UE do 20% w roku 2020 Efektywność energetyczna Ambitnym celem tej polityki jest poprawa efektywności energetycznej o 20% do roku 2020

19 Szczyt Europejski w marcu 2007 Na Szczycie Europejskim w marcu 2007 r. głowy państw/szefowie rządów Państw Członkowskich UE zdecydowanie poparły propozycje Komisji. Wszystkie trzy 20 zostały poparte przez państwa członkowskie. Komisja została poproszona o składanie propozycji legislacyjnych w wielu obszarach.

20 Wewnętrzny Rynek Energii Spodziewane otwarcie rynku energii UE przebiega wolniej niż oczekiwano Dalsza liberalizacja UE jest istotnym elementem polityki energetycznej Wspólnoty Rada wyraźnie poparła wysiłki Komisji w osiągnięciu skutecznej liberalizacji rynków energii UE i uczynieniu ich bardziej otwartymi i przejrzystymi. W rezultacie: Przyjęcie przez Komisję trzeciego pakietu dotyczącego liberalizacji rynku energii - 19 września 2007 r.

21 Główne elementy trzeciego Pakietu dot. Rynku Wewnętrznego Główne elementy Trzeciego Pakietu: rozdział właścicielski kontrola nad sieciami UE spółki z państw trzecich ułatwienie transferów transgranicznych nowa Agencja Skuteczniejsi regulatorzy krajowi podjęte środki Promocja współpracy i inwestycji transgranicznych Europejska Sieć OSD Lepsza przejrzystość działanie sieci, dostawy i ustalanie cen Większa solidarność w obliczu zagrożenia dostaw

22 Pakiet Energetyczno-Klimatyczny W styczniu 2008 roku Komisja przyjęła Drugi pakiet w sprawie energii i zmian klimatu Skupiał się on przede wszystkim na nowych regulacjach prawnych dotyczących handlu emisjami (ETS) źródeł odnawialnych sekwestracji i magazynowania węgla

23 Zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych Propozycja poprawki do Dyrektywy ustanawiającej ETS (system handlu emisjami). Obejmuje okres po roku 2012 Celem jest wzmocnienie, rozszerzenie i poprawa funkcjonowania ETS Dyrektywa określa emisje gazów cieplarnianych w państwach członkowskich w 2020 roku

24 Główne zmiany w istniejącej Dyrektywie Niektóre z głównych zmian w systemie obejmują: Wspólny dla całej UE pułap dozwolonych emisji zamiast 27 limitów krajowych. Pułapy roczne będą spadać liniowo; ten trend spadkowy będzie trwał nawet po zakończeniu trzeciego okresu rozliczeniowego ( ). Dużo większa część uprawnień będzie sprzedawana na aukcjach niż przyznawana bezpłatnie. Niektóre nowe gałęzie przemysłu (np. producenci aluminium i amoniaku) będą objęte ETS; tak samo w przypadku dwóch kolejnych gazów (N2O i perfluorowęglowodory).

25 Wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych Proponowane prawo ma na celu ustanowienie wiążących celów dotyczących udziału odnawialnych źródeł energii w łącznym zużyciu energii, oraz udziału biopaliw w transporcie. Wspólnota z celem 20% w zakresie źródeł odnawialnych ze szczegółowym celem określanym dla każdego państwa członkowskiego do 2020 roku W każdym państwie członkowskim udział biopaliw w transporcie ma wynosić co najmniej 10%

26 Obecne i przyszłe cele UE dla źródeł odnawialnych RES Biopaliwa Obecnie (osiągnięto) 2010 (cel wskaźnikowy) 2020 (proponowany cel wiążący) 8,5% (2005) 12% 20% 1,5% (2006) 5,75% 10%

27 Kilka przykładów. Państwo Belgia Bułgaria Czechy Niemcy Francja Finlandia Polska Wielka Brytania Holandia Szwecja Źródła odnawialne ,2% 9,4% 6,1% 5,8% 10% 28,5% 7,2% 1,3% 2,4% 39,8% Źródła odnawialne cel na % 16% 13% 18% 23% 38% 15% 15% 14% 49%

28 Składowanie CO2 w warstwach geologicznych Głównymi elementami nowej Dyrektywy są: Umożliwienie realizacji projektów CCS (oddzielenie i składowanie węgla) poprzez stworzenie ram prawnych Postanowienia zapewniające nienaruszalnośćśrodowiska w trakcie cyklu życia obiektu składowania (od wyboru miejsca aż do czasu po zamknięciu) wychwytywany i składowany CO 2 będzie uważany za nieemitowany w ramach ETS Propozycja jest szeroko popierana przez państwa członkowskie.

29 Projekty demonstracyjne CCS Mimo że wszystkie technologie używane w procesie CCS są już w użyciu, jak dotąd nie zostały zastosowane na skalę komercyjną Dlatego też ważne jest zademonstrowanie działania CCS Powinno to pomóc w przekonaniu opinii publicznej (i polityków), że ta technologia działa Jak również zaowocować udoskonaleniem technologii.. i obniżyć koszty

30 Niektóre z dyskusji (dotyczących podziału obciążeń) były ewidentnie bardzo trudne. W międzyczasie

31 ETS i źródła odnawialne Duża część debaty obraca się wokół podziału obciążeń dla CO 2 iźródęł odnawialnych Propozycje Komisji opierały się na wyczerpujących badaniach i analizach w szczególności Ocenie oddziaływania (SEC (2008) 85/3), jej Załącznika (SEC (2008) stron!) i innych dokumentów Wszystkie te dokumenty są powszechnie dostępne Proszę pamiętać jedynym celem ETS jest zmniejszenie emisji węgla w najbardziej uczciwy i skuteczny sposób Z drugiej strony, źródła odnawialne zmniejszają emisję węgla i zwiększają bezpieczeństwo dostaw.

32 Drugi Strategiczny Przegląd Energetyczny i inne dokumenty Przyjęte przez Komisję 13 listopada 2008 r.: 20 dokumentów, w tym: 5 propozycji legislacyjnych rezerwy ropy efektywność energetyczna budynków oznakowanie klas energetycznych oznakowanie opon wytyczne dot. kogeneracji 8 Komunikatów W tym SER, Zielona Księga na temat TEN E, Morskie instalacje wiatrowe, Uaktualnienie PINC, propozycje dotyczące efektywności energetycznej Reszta to dokumenty robocze W tym jeden dotyczący popytu i podaży energii, dostaw i inwestycji

33 Drugi Strategiczny Przegląd Energetyczny Tytuł Unijny plan działania na rzecz bezpieczeństwa energetycznego i solidarności energetycznej (tymczasowy) Kilka interesujących uwag Konkurencyjny rynek energii jest kluczowy dla realizacji założeń ". Pakiet Energetyczny zmniejszy zużycie energii nawet o 15% w roku Środki uzupełniające konieczne do osiągnięcia 3 celów przede wszystkim bezpieczeństwo dostaw. Import netto paliw kopalnych powinien pozostać w przybliżeniu na obecnym poziomie. nawet po pełnym wdrożeniu pakietu. Dokument ocenia również wyzwania na okres po roku 2020.

34 Unijny plan działania na rzecz bezpieczeństwa energetycznego i solidarności energetycznej Pięciopunktowy Plan Działania obejmujący: Potrzeby w zakresie infrastruktury i dywersyfikacji dostaw energii Zewnętrzne relacje energetyczne Zasoby ropy i gazu oraz mechanizmy reagowania kryzysowego Efektywność energetyczną Najlepsze możliwe wykorzystanie lokalnych zasobów energetycznych UE.

35 Promowanie infrastruktury energetycznej 6 priorytetów Połączenie izolowanych rynków energii Plan Połączeń Bałtyckich Południowy korytarz gazowy do opracowania jeden z najwyższych priorytetów Komunikat w połowie 2009 r. Plan działania dotyczący LNG w roku 2009 Komunikat o zakończeniu śródziemnomorskiego pierścienia energetycznego (2010) Połączenie gazowe i elektryczne północpołudnie budowane z inicjatywy NETS Plany Sieci Przybrzeżnej na Morzu Północnym jednego z elementów europejskiej supersieci

36 Nowy impuls w podejściu do efektywności energetycznej 2008 Pakiet dot. Efektywności Energetycznej Efektywność energetyczna budynków przekształcenie certyfikatów energetycznych dla budynków w rzeczywisty instrument rynkowy Korekta Dyrektywy o znakowaniu energetycznym rozszerzenie poza zastosowania do urządzeń domowych Nowe oznaczenia energetyczne dla opon samochodowych Intensyfikacja wdrażania Dyrektywy o projektowaniu ekologicznym tzn. przyjęte zostaną nowe wymagania minimalne dla żarówek, funkcji wstrzymania i wyłączenia (trybów stand-by i off), oświetlenia biur i ulic.

37 Efektywność energetyczna cd. Promowanie kogeneracji szczegółowe wskazówki dla wdrażania Dyrektywy o kogeneracji Program Spójności przeznaczył ponad 9 mld euro na promocję EE i OŹE Pakiet dot. podatków ekologicznych korekta Dyrektywy o podatku energetycznym i ocena VAT oraz innych instrumentów podatkowych dla sprawdzenia ich przydatności w promowaniu efektywności energetycznej. Opracowano w oparciu o IPEEC Ocena Planu Działania na rzecz Efektywności Energetycznej w 2009 i przygotowanie bardziej konkretnego planu

38 Główny scenariusz na Atomowe RES Paliwa kopalne Gaz Ropa P.E.D. Nowa polityka $100/bbl Nowa polityka $61/bbl wartość bazowa $100/bbl wartość bazowa $61/bbl 2005 Tony oleju ekwiwalent nego

39 Wizja na 2050 Zmniejszenie zużycia węgla w produkcji energii w UE Koniec z uzależnieniem transportu od ropy Niski poziom zużycia energii - energooszczędne budynki Inteligentna sieć elektryczna Przygotowanie Mapy drogowej dla polityki energetycznej 2050 w ramach Planu SET.

40 Podsumowując.. Cele na rok 2020 po ich osiągnięciu, przygotują nas dobrze do realizacji wizji na rok 2050 Są one ważnym w gruncie rzeczy bardzo ważnym, jeśli nie kluczowym krokiem w stronę zrównoważonej przyszłości Jeśli ich nie zrealizujemy, koszt dla nas i dla przyszłych generacji będzie nie do przeszacowania. Ale z pewnością będzie olbrzymi. Jeśli myślicie, że życie teraz jest ciężkie