MSZA EWANGELICKA NABOŻEŃSTWO LUTERAŃSKIE Z CZASÓW BACHA

Transkrypt

1 MSZA EWANGELICKA NABOŻEŃSTWO LUTERAŃSKIE Z CZASÓW BACHA 21 MARCA 2013, 19:00 KOŚCIÓŁ ŚWIĘTEGO KRZYSZTOFA WE WROCŁAWIU

2 Autorzy śpiewów: GDY ZE MNĄ BÓG tekst: ks. Paul Gerhardt 1653 Ist Gott für mich, so trete, melodia: Anglia ok. 1590, rel. Augsburg 1609; KYRIE tekst starokościelny, melodia: ks. Marcin Luter 1526; BARANKU BOŻY NIEWINNY tekst: ks. Nikolaus Decius (1523) 1531 O Lamm Gottes, unschuldig wg starokościelnego Agnus Dei (J 1:29), melodia: ks. Nikolaus Decius (1523), Erfurt 1542; KTO CHCE, NIECH SZUKA INNYCH DRÓG tekst: ks. Georg Weissel (1623) 1642 Such, der da will, ein ander Ziel, melodia: Johann Stobäus 1613; WIERZYMY, ŻE JEDYNY BÓG tekst: ks. Marcin Luter 1524 wg Credo, Wrocław 1417 i Zwickau ok Wir glauben all an einen Gott, melodia: XV w. Wittemberg 1524; SANCTUS tekst starokościelny, melodia: gregoriańska; O BARANKU BOŻY tekst: starokościelne Agnus Dei, melodia: ks. Marcin Luter (1525) 1528; TYSIĄCKROTNIE POZDROWIONY ks. Paul Gerhardt 1653 Sei mir tausendmal gegrüsset wg łac. Salve mundi salutare Arnulfa von Löwena ok. 1250, melodia: Johann Crüger 1640 Zion klagt mit Angst und Schmerzen. ORGANIZATORZY

3 PRZEWODNICZĄCY LEKTOR MUZYCY ks. Andrzej Fober proboszcz Szymon Rudzki Chór Filharmonii Wrocławskiej Aldona Bartnik, Berenika Konar, Aleksandra Turalska, I soprany Patrycja Kujawa, Agnieszka Niezgoda, Agnieszka Ryman, II soprany Ewelina Wojewoda, Ewa Pieronkiewicz, Magdalena Garbacz, alty Bartłomiej Kusior, Dawid Jarząb, Jarosław Kawałko, tenory Jan Pieter, Maciej Adamczyk, Michał Pytlewski, basy dr Agnieszka Franków-Żelazny, dyrygent dr Tomasz Głuchowski, b.c. organy Julia Karpeta, b.c. viola da gamba Tomasz Kmita, organy kantor i organista kościoła św. Krzysztofa SŁOWO WSTĘPNE PRECENTOR dr Dawid Ślusarczyk kantor i organista kościoła Opatrzności Bożej Bartosz Kuriata Liturgia opracowana na podstawie: E. Sehling Die evangelischen Kirchenordnungen des XVI. Jahrhunderts" R.A. Leaver Luther s Liturgical Music Wszystkie teksty Pisma Świętego podane wg Biblii Gdańskiej 1632

4 SPOWIEDŹ Wszyscy wstają WSTĘP DO SPOWIEDZI Zbór Wspomożenie nasze w imieniu Pana. Który stworzył niebo i ziemię. PSALM POKUTNY 130 Penitenci klękają POWSZECHNA MODLITWA SPOWIEDNIA Penitenci Penitenci Penitenci Spowiadajmy się Panu Bogu naszemu, tak się modląc: Wszechmogący Boże, miłosierny Ojcze! * Ja biedny, nędzny, grzeszny człowiek * wyznaję przed Tobą wszystkie grzechy i przewinienia moje, * popełnione myślą, mową i uczynkiem, * którymi zasłużyłem na Twe doczesne i wieczne kary. * Żałuję za nie szczerze i z całego serca, * i proszę Cię dla niezgłębionego miłosierdzia Twego * i dla niewinnej i gorzkiej męki i śmierci * umiłowanego Syna Twego Jezusa Chrystusa, * bądź mnie niegodnemu, grzesznemu człowiekowi łaskaw i miłościw, * odpuść mi wszystkie grzechy moje * i dopomóż łaskawie przez moc Ducha Twego Świętego * do poprawy życia mego. Amen. * Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu! Amen. Bóg słyszał nasze wołanie, dlatego przed obliczem Boga wszechmogącego pytam każdego z was: Czy żałujesz za grzechy swoje? Jeśli tak, odpowiedz: żałuję. Żałuję. Czy wierzysz w odpuszczenie grzechów i pojednanie z Bogiem przez Jezusa Chrystusa? Jeśli tak, odpowiedz: wierzę. Wierzę.

5 Penitenci Czy pragniesz z pomocą Ducha Świętego poprawić życie swoje? Jeśli jest to twoim szczerym pragnieniem, odpowiedz: pragnę. Pragnę. ABSOLUCJA Jak wierzysz, tak niechaj ci się stanie! Tak rzekł nasz Pan Jezus Chrystus do swoich apostołów: Którymkolwiek grzechy odpuścicie, są im odpuszczone, a którymkolwiek zatrzymacie, są im zatrzymane. (J 20:23) Przeto jako powołany i ustanowiony sługa Jezusa Chrystusa i Jego świętej Ewangelii, zwiastuję wszystkim pokutującym łaskę Bożą i z rozkazu Pańskiego odpuszczam wam grzechy wasze w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen. ZAKOŃCZENIE Penitenci Błogosław, duszo moja, Panu I wszystko, co we mnie, imieniu Jego świętemu! Błogosław, duszo moja, Panu I nie zapominaj wszystkich dobrodziejstw Jego! (Ps 103) Amen. A sam Pan pokoju niech da wam pokój zawsze i wszędzie. Pan niechaj będzie z wami wszystkimi! Amen. Można usiąść

6 PORZĄDEK LITURGII PRELUDIUM Preludium h-moll, BWV 544 Johann Sebastian Bach ( ) Gdy ksiądz udaje się do ołtarza zbór wstaje PIEŚŃ ZBORU 635 Wszyscy śpiewają zwrotki 2, 4, 6 i 7. Pozostałe śpiewa tylko chór. Chór 1. Gdy ze mną Bóg, niech stanie świat cały przeciw mnie, gdy wołam: ratuj Panie! Zło wszelkie cofa się. Gdy twierdzą mą, ochroną i druhem wierny Bóg, daremnie złością swoją przerazić chce mnie wróg.

7 Chór Chór 3. Opoką mojej wiary jest Chrystusowa krew. To dar nad wszystkie dary i dóbr niebiańskich siew. Cóż życie moje waży? Rozwiewne niby mgła. To, czym mnie Chrystus darzy, na wieki wieków trwa. 5. Duch Jego sercu memu tajemne prawdy śle, że Bóg ucieczką temu, co kornie modli się, że miasto nam zbudował miłości Jego trud, by duch nasz się radował, ujrzawszy święty gród. INTROIT Kantor śpiewa introit. KYRIE ELEISON Chór śpiewa trzykrotnie wezwania.

8 BARANKU BOŻY NIEWINNY Zbór Zgładź, o Panie Boże, wszystkie grzechy oraz nieprawości nasze. KOLEKTA Zbór Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo.

9 Oremus. zmawia kolektę, kończąc słowami: per omnia saecula saeculorum. Zbór Amen. EPISTOŁA List do Rzymian 8:1-11 (1) Przetoż teraz żadnego potępienia nie masz tym, który będąc w Chrystusie Jezusie nie według ciała chodzą, ale według Ducha. (2) Albowiem zakon Ducha żywota, który jest w Chrystusie J e z u s i e, u w o l n i ł m i ę o d z a k o n u g r z e c h u ś m i e r c i. (3) Bo co niemożnego było zakonowi, w czem on był słaby dla ciała, Bóg posławszy Syna swego w podobieństwie grzesznego ciała i dla grzechu, potępił grzech w ciele, (4) Aby ona sprawiedliwość zakonu była wypełniona w nas, którzy nie według ciała chodzimy, ale według Ducha. (5) Albowiem, którzy są według ciała, o tem myślą, co jest cielesnego; ale którzy są według Ducha, myślą o tem, co jest duchowego. (6) Gdyż zmysł ciała jest śmierć; ale zmysł ducha jest żywot i pokój, (7) Przeto iż zmysł ciała jest nieprzyjacielem Bogu; bo się zakonowi Bożemu nie poddaje, gdyż też i nie może. (8) Przetoż którzy są w ciele, Bogu się podobać nie mogą. (9) Lecz wy nie jesteście w ciele, ale w duchu, gdyż Duch Boży mieszka w was: a jeźli kto Ducha Chrystusowego nie ma, ten nie jest jego. (10) Ale jeźli Chrystus w was jest, tedy ciało jest martwe dla grzechu, a duch jest żywy dla sprawiedliwości. (11) A jeźli Duch tego, który Jezusa wzbudził z martwych, mieszka w was, ten który wzbudził Chrystusa z martwych, ożywi i śmiertelne ciała wasze przez Ducha swego, który w was mieszka. Można usiąść

10 PIEŚŃ ZBORU 638

11 Wszyscy wstają EWANGELIA Jan 14:1-6 (1) Niechaj się nie trwoży serce wasze; wierzycie w Boga i w mię wierzycie. (2) W domu Ojca mego wiele jest mieszkania; a jeźli nie, wżdybymci wam powiedział. (3) Idę, abym wam zgotował miejsce; a gdy odejdę i zgotuję wam miejsce, przyjdę zasię i wezmę was do siebie, żebyście, gdziem ja jest, i wy byli. (4) A dokąd ja idę, wiecie, i drogę wiecie. (5) Rzekł mu Tomasz: Panie! nie wiemy, dokąd idziesz, a jakoż możemy drogę wiedzieć? (6) Rzekł mu Jezus: Jamci jest ta droga, i prawda, i żywot; żaden nie przychodzi do Ojca, tylko przez mię.

12 CREDO 357

13 Można usiąść MOTET Jesu, meine Freude, BWV 227 Johanna Sebastian Bach ( ) 1. Jesu, meine Freude, Meines Herzens Weide, Jesu, meine Zier, Ach wie lang, ach lange Ist dem Herzen bange Und verlangt nach dir! Gottes Lamm, mein Bräutigam, Außer dir soll mir auf Erden Nichts sonst Liebers werden. 1. Jezu, moja radości, mojego serca pastwisko, Jezu, mój skarbie. Ach, jakże długo Jest sercu niespokojnie I pragnie Ciebie! Baranku Boży, mój Oblubieńcze, Poza Tobą nie powinno być dla mnie Nic bardziej kochanego na ziemi.

14 2. Es ist nun nichts Verdammliches an denen, die in Christo Jesu sind, die nicht nach dem Fleische wandeln, sondern nach dem Geist. 2. Unter deinem Schirmen Bin ich vor den Stürmen Aller Feinde frei. Lass den Satan wittern, Lass den Feind erbittern, Mir steht Jesus bei. Ob es itzt gleich kracht und blitzt, Ob gleich Sünd und Hölle schrecken: Jesus will mich decken. 4. Denn das Gesetz des Geistes, der da lebendig macht in Christo Jesu, hat mich frei gemacht von dem Gesetz der Sünde und des Todes. 5. Trotz dem alten Drachen, Trotz des Todes Rachen, Trotz der Furcht darzu! Tobe, Welt, und springe, Ich steh hier und singe In gar sichrer Ruh. Gottes Macht hält mich in acht; Erd und Abgrund muss verstummen, Ob sie noch so brummen. 6. Ihr aber seid nicht fleischlich, sondern geistlich, so anders Gottes Geist in euch wohnet. Wer aber Christi Geist nicht hat, der ist nicht sein. 7. Weg mit allen Schätzen! Du bist mein Ergötzen, Jesu, meine Lust! Weg ihr eitlen Ehren, 2. Nie ma żadnego potępienia dla tych, Którzy są w Chrystusie Jezusie, Którzy nie według ciała postępują, Ale według Ducha. 3. Pod Twoją osłoną Jestem od burz I wszystkich wrogów wolny. Niech Szatan węszy, Niech wróg się burzy Przy mnie stoi Jezus! Czy grzmi, czy błyska się, Czy grzech i piekło straszą, Jezus mnie ochroni. 4. Albowiem prawo Ducha, Który daje życie w Chrystusie Jezusie Wyzwoliło mnie z prawa Grzechu i śmierci. 5. Mimo starego smoka, Mimo gardła śmierci, Mimo samego strachu! Świecie szalej i raduj się! Staję tu i śpiewam W zupełnym spokoju. Boża moc odsuwa mnie na bok; Ziemia i otchłań muszą zamilknąć Choćby jeszcze huczały. 6. Wy jednak nie jesteście cieleśni, Lecz duchowi, jeśli Duch Boży w was mieszka. Kto jednak nie ma Ducha Chrystusa, ten nie istnieje. 7. Precz ze wszystkimi skarbami, Ty jesteś moim zachwytem. Jezu, moja rozkoszy! Przecz próżne zaszczyty,

15 Ich mag euch nicht hören, Bleibt mir unbewusst! Elend, Not, Kreuz, Schmach und Tod Soll mich, ob ich viel muss leiden, Nicht von Jesu scheiden. 8. So aber Christus in euch ist, so ist der Leib zwar tot um der Sünde willen; der Geist aber ist das Leben um der Gerechtigkeit willen. 9. Gute Nacht, o Wesen, Das die Welt erlesen, Mir gefällst du nicht. Gute Nacht, ihr Sünden, Bleibet weit dahinten, Kommt nicht mehr ans Licht! Gute Nacht, du Stolz und Pracht! Dir sei ganz, du Lasterleben, Gute Nacht gegeben. 10. So nun der Geist des, der Jesum von den Toten auferwecket hat, in euch wohnet, so wird auch derselbige, der Christum von den Toten auferwecket hat, eure sterbliche Leiber lebendig machen um des willen, dass sein Geist in euch wohnet. 11. Weicht, ihr Trauergeister, Denn mein Freudenmeister, Jesus, tritt herein. Denen, die Gott lieben, Muss auch ihr Betrüben Lauter Zucker sein. Duld ich schon hier Spott und Hohn, Dennoch bleibst du auch im Leide, Jesu, meine Freude. Nie chcę was słuchać, Bądźcie mi nieznanymi! Nędza, cierpienie, krzyż, hańba i śmierć Nie powinny, jeśli muszę wiele cierpieć, Oddalić mnie od Jezusa. 8. Jeśli Chrystus jest w was, gdy ciało martwe jest przez grzech, duch jednak żyje, ze względu na sprawiedliwość. 9. Dobranoc, o istnienie, Którego świat szuka! Nie podobasz mi się. Dobranoc, wy grzechy! Zostańcie w tyle, Nie podchodźcie więcej do światła! Dobranoc, ty dumo i sławo! Tobie są wszystkie, ty nałogu życia, Ofiarowane. 10. Tak teraz duch tego, który Jezusa wskrzesił z martwych, w was mieszka. Tak także ten sam, który Chrystusa wskresił z martwych, wasze śmiertelne ciała przywróci do życia, przez wzgląd na Jego Ducha, który w was mieszka. 11. Usuńcie się, wy smutne duchy, Ponieważ mój Mistrz radości, Jezus, przychodzi tutaj. Ci, którzy kochają Boga, Muszą także od was, smutków, Być oczyszczeni. Znoszę tutaj kpiny i pogardę, Jednak ty także pozostajesz w cierpieniu, Jezu, ma radości. (tłum. Magdalena Lipska) KAZANIE

16 Wszyscy wstają PREFACJA Zbór LITURGIA KOMUNIJNA Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Sursum corda. Habemus ad Dominum. Gratias agamus Domino Deo nostro. Dignum et iustum est. zmawia prefację, którą kończy śpiew: /Wszyscy klękają SANCTUS Wszyscy wstają Zbór Następnie ksiądz kontynuuje wypowiadając Słowa Ustanowienia Wieczerzy Pańskiej. Modlitwy kończy śpiewając: per omnia saecula saeculorum. Amen.

17 OJCZE NASZ Módlmy się. Nauką zbawienną zachęceni i Boskim ustanowieniem przygotowani, ośmielamy się mówić: Zbór Ojcze nasz, któryś jest w niebie, * święć się imię Twoje, * przyjdź Królestwo Twoje, * bądź wola Twoja, jako w niebie, tak i na ziemi. * Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj, * i odpuść nam nasze winy, * jako i my odpuszczamy naszym winowajcom. * I nie wódź nas na pokuszenie, * ale nas zbaw ode złego. * Albowiem Twoje jest Królestwo * i moc, i chwała * na wieki wieków. Amen. POZDROWIENIE POKOJU Zbór Pokój Pański niech zawsze będzie z wami. I z duchem twoim. Wszyscy klękają MODLITWA O GODNE PRZYJĘCIE KOMUNII Zbór Módlmy się o godne przyjęcie Sakramentu Ołtarza. Panie, nie jestem godzien, abyś przyszedł do mnie, ale powiedz tylko słowo, a będzie uzdrowiona dusza moja. Amen. AGNUS DEI 366

18 KOMUNIA Po zakończeniu komunii wszyscy wstają KOLEKTA KOŃCOWA Zbór Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Oremus. zmawia kolektę, kończąc słowami: per omnia saecula saeculorum. Zbór Amen. ZAKOŃCZENIE Zbór Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Benedicamus Domino. Deo gratias. Wszyscy klękają BŁOGOSŁAWIEŃSTWO Zbór Benedicat vos omnipotens Deus: Pater et Filius, et Spiritus Sanctus. Amen. Wszyscy wstają

19 PIEŚŃ ZBORU POSTLUDIUM Fuga h-moll, BWV 544 J.S. Bach ( )

20