LABORATORIUM z PRZEDMIOTU TECHNOLOGIE MATERIAŁOWE. Instrukcja laboratoryjna do ćwiczenia nr 3 Technologia kształtowania wyrobów z tworzyw sztucznych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "LABORATORIUM z PRZEDMIOTU TECHNOLOGIE MATERIAŁOWE. Instrukcja laboratoryjna do ćwiczenia nr 3 Technologia kształtowania wyrobów z tworzyw sztucznych"

Transkrypt

1 LABORATORIUM z PRZEDMIOTU TECHNOLOGIE MATERIAŁOWE Instrukcja laboratoryjna do ćwiczenia nr 3 Technologia kształtowania wyrobów z tworzyw sztucznych SPIS TREŚCI 1. Cel i zakres ćwiczenia Tematyka ćwiczenia Charakterystyka wyrobów z tworzyw sztucznych Dobór tworzywa polimerowego na wyroby określonego przeznaczenia Technologiczność konstrukcji wyrobów z tworzyw sztucznych Charakterystyka wad występujących w procesie formowania wyrobów z tworzyw sztucznych Przebieg ćwiczenia Dobór materiału dla przykładowego wyrobu formowanego różnymi metodami Wybór metody formowania. Określenie optymalnych parametrów technologicznych formowania dla przykładowego wyrobu Opis wad otrzymanego wyrobu i propozycje sposobów ich usuwania Literatura.. 9

2 1. Cel i zakres ćwiczenia Ćwiczenie ma na celu zapoznanie studentów z inżynierskimi podstawami kształtowania wyrobów z tworzyw polimerowych na przykładzie metody wtryskiwania wysokociśnieniowego tworzyw termoplastycznych. Zakres ćwiczenia obejmuje: charakterystykę wyrobów z tworzyw sztucznych, dobór materiału na wyroby z tworzyw sztucznych, technologiczność konstrukcji wyprasek, określenie optymalnych parametrów dla wytwarzanego wyrobu, charakterystyka wad występujących w procesie formowania, opisanie wad otrzymanego wyrobu i zaproponowanie sposobów ich usunięcia. 2. Tematyka ćwiczenia Charakterystyka wyrobów z tworzyw sztucznych Wyroby z tworzyw sztucznych produkowane są na skalę przemysłową od ponad 100 lat. Ze względu na dużą różnorodność polimerów i ich właściwości, wyroby z tworzyw sztucznych można spotkać w każdej dziedzinie życia. Metody przetwórstwa tworzyw polimerowych rozwinęły się szczególnie w drugiej połowie XX wieku. Wyroby z tworzyw sztucznych można podzielić na: bryłowe, ciągłe, porowate, piankowe, zespolone. Wyroby bryłowe mają stały kształt i masę rzędu od 10-3 gram (mikrowyroby - np. koło zębate w zegarku) do 10 6 gram (makrowyroby np. kadłuby 15 metrowych łodzi motorowych wykonanych z laminatu). Wyroby ciągłe (wstęgowe) maja stały kształt przekroju poprzecznego, ale ich długość (czyli jeden z ich wymiarów liniowych) jest zmienna (np. rury, węże, płyty, uszczelki, folie). Wyroby porowate otrzymywane są poprzez dodanie w procesie produkcji do tworzywa podstawowego specjalnego dodatku - spieniacza, który powoduje powstanie struktury komórkowej wyrobu (styropian). Wyroby piankowe otrzymywane są w procesie chemicznym spieniania poprzez dodanie do żywicy związku chemicznego spieniacza. Odbywa się to podczas procesu mieszania. Wyroby te mogą mieć postać bryłową lub ciągłą. Cechą charakterystyczną wyrobów piankowych jest ich zmienna gęstość. Wyroby zespolone to takie, które zawierają co najmniej dwa różne materiały połączone ze sobą na stałe, w sposób nierozłączny (np. podzespoły elektroniczne i elektryczne, motoryzacyjne). Przykłady wyrobów z tworzyw sztucznych przedstawiono na rysunku 1.

3 a) otrzymywanych metodą wtryskiwania: b) otrzymywanych metodą wytłaczania: Rys. 1. Przykładowe wyroby otrzymywane z różnego rodzaju tworzyw sztucznych

4 Wyroby z tworzyw sztucznych wytwarza się z zastosowaniem określonych metod. Przykłady wyrobów oraz metody ich wytwarzania przedstawia tabela 1. Tabela 1. Przykłady wyrobów oraz metody ich wytwarzania. Metoda Otrzymywane wyroby wytwarzania Wtryskiwanie Wyroby bryłowe o różnej masie (np. kształtki techniczne, dla Wytłaczanie Wytłaczanie z rozdmuchem Rozdmuchiwanie Kalandrowanie Odlewanie budownictwa, obudowy sprzętu AGD oraz dla przemysłu elektronicznego, wyroby medyczne). Folie płaskie i rękawowe, płyty (lite, wielowarstwowe, spieniane), profile budowlane, listwy, kształtowniki, rury, węże, izolacje kabli, pręty, uszczelki wstęgowe. Opakowania i pojemniki (butelki, fiolki, beczki), zabawki. Uwaga: metodą tą pojemniki otrzymuje się przez rozdmuchiwanie rękawa foliowego, wytworzonego wcześniej za pomocą metody wytłaczania. Jest to połączenie dwóch metod przetwórstwa tworzyw sztucznych i zazwyczaj realizowane jest na jednym stanowisku produkcyjnym. Pojemniki (uwaga: metodą tą pojemniki wytwarzane są w dwóch etapach z tzw. preform otrzymanych wcześniej metodą wtryskiwania. Rozdmuchiwanie jest drugim etapem wytwarzania pojemników). Obie metody mogą być realizowane na jednym stanowisku produkcyjnym lub mogą być rozłączne (realizowane na dwóch osobnych stanowiskach). Folie, wykładziny podłogowe, tapety. Wyroby bryłowe, wyroby puste wewnątrz, folie, zalewanie żywicą części elektronicznych. Termoformowanie Tace, kubki, naczynia jednorazowego użytku. Laminowanie Prasowanie Korpusy, kadłuby (np. łodzi), kontenery. Wyroby bryłowe (kształtki techniczne, wyroby dla przemysłu elektrotechnicznego (izolatory), płyty Dobór tworzywa polimerowego na wyroby określonego przeznaczenia Do rodziny materiałów polimerowych zaliczamy takie tworzywa, w składzie których można wyodrębnić cząstkę podstawową (związek chemiczny) zwaną merem, która w kontrolowanym procesie chemicznym tworzy makrocząsteczkę. Makrocząsteczki mogą być

5 jednorodne (homopolimery) lub wieloskładnikowe (kopolimery). Polimery mogą tworzyć stopy, mieszanki oraz kompozyty (rys. 2). MER (podstawowa cząstka chemiczna) POLIMER (makrocząsteczka stworzona z merów) HOMOPOLIMER KOMOPOLIMER STOPY POLIMEROWE (co najmniej dwuskładnikowe) KOMPOZYTY POLIMEROWE (o osnowie polimerowej, zbrojone cząstkami lub włóknami) Rys. 2. Różne postaci materiałów polimerowych Sposoby klasyfikacji tworzyw polimerowych: 1. Klasyfikacja polimerów ze względu na procesy zachodzące podczas formowania (klasyfikacja wg Fishera): termoplasty jest to grupa tworzyw, które pod wpływem wzrastającej temperatury (ogrzewania) topnieją i przechodzą w stan ciekły (w którym odbywa się formowane różnych wyrobów), a następnie po ochłodzeniu przechodzą w stan stały. Jest to proces odwracalny. Tworzywa termoplastyczne nadają się do wielokrotnego przetwórstwa (recyklingu). duroplasty jest to grupa tworzyw, które pod wpływem temperatury lub związku chemicznego tworzą trwałe wewnętrzne wiązania (sieciują) - przechodząc jednocześnie w stan stały. Jest to proces nieodwracalny.

6 2. Klasyfikacja materiałów polimerowych ze względu na zastosowanie: farby, lakiery, powłoki antykorozyjne, kleje, kity, lepiszcza, masy szpachlowe, włókna, tkaniny, pianki (polimery o strukturze komórkowej), materiały lite (wyroby bryłowe lub ciągłe). W ramach każdej z grup tworzyw polimerowych można otrzymać różne odmiany tego samego polimeru poprzez zastosowanie różnego rodzaju modyfikatorów - specjalnych związków chemicznych dodawanych do polimeru w małej ilości (0,2 10%), nadających mu charakterystyczne cechy i właściwości. Najczęściej stosowane dodatki (czyli modyfikatory) do tworzyw sztucznych to: katalizatory, inhibitory, stabilizatory, plastyfikatory, barwniki i pigmenty, rozjaśniacze, antypiryny (opóźniacze palenia), porofory, środki smarne, antystatyki. Inną grupą dodatków zmieniających właściwości tworzyw sztucznych są to napełniacze. Na bazie napełniaczy do polimerów można wytwarzać kompozyty, w których osnową jest polimer a zbrojeniem włókno (np. szklane, węglowe, aramidowe, borowe) lub cząstki (kredy, ceramiki, miki, itp.) Udział zbrojenia w kompozycie może wynosić od 10 do 70%. Rodzaj i udział zbrojenia ma decydujący wpływ na własności fizyczne wyrobów kompozytowych otrzymywanych z polimerów. Dobór rodzaju polimeru na określony wyrób zdeterminowany jest przyjętą metodą wytwarzania. Z uwagi na ograniczenie czasu trwania laboratorium, w dalszej części instrukcji przedstawione zostaną zasady doboru tworzywa sztucznego na wypraski wytworzone metodą wtryskiwania. Przy doborze materiału polimerowego na wyroby kształtowane metodą wtryskiwania należy uwzględnić następujące czynniki: dopuszczalny przedział długotrwałego obciążenia termicznego wyrobu, maksymalna temperatura pracy ciągłej, maksymalna temperatura pracy krótkotrwałej, rodzaj obciążenia mechanicznego (stałe, zmienne), typ naprężeń wynikający z obciążenia (rozciąganie, zginanie, skręcanie, ścinanie), wymagana twardość powierzchni, odporność na uderzenia, odporność na odkształcenia (dopuszczalne odkształcenia w określonej temperaturze), odporność elektryczna, ścieralność, zużycie cierne, współczynnik tarcia, chłonność wody.

7 2.3. Technologiczność konstrukcji wyrobów z tworzyw sztucznych Technologiczność wyrobu to proces polegający na wprowadzeniu do konstrukcji wyrobu modyfikacji kształtu wyrobu (określonych pochyleń, żeberek, itp.) umożliwiających jego wykonanie lub poprawiających warunki formowania wyrobu tak, aby otrzymany wyrób był jak najwyższej jakości. Podstawowe cechy decydujące o technologiczności wyrobu: wyrób musi mieć możliwość uformowania i rozformowania. (np. wyrób ma płaszczyznę podziału, która dzieli go na część matrycową i stemplową), pochylenia technologiczne, stałą lub płynnie zmieniająca się grubość ścianki, odpowiednią grubość ścianki, nie mniejszą od dopuszczalnej dla danego tworzywa, wzmocnienia w postaci żeberek Charakterystyka wad występujących w procesie formowania wyrobów z tworzyw sztucznych Wady wyrobu można podzielić na kategorie: wady kształtu, wady powierzchni, wady technologiczne. Pod pojęciem jakość wyrobów rozumiemy szereg cech wyrobu, z których najważniejsze to: stabilność wymiarów geometrycznych wyrobu w ramach przyjętego pola tolerancji, stabilna masa wyrobu, wytrzymałość mechaniczna określona w karcie wyrobu, dopuszczalne odkształcenia podczas eksploatacji, stan powierzchni (linie łączenia smugi zapady). Głównymi przyczynami powstawania wad wyrobów jest: projekt wyrobu (nie technologiczna konstrukcja), wady konstrukcyjne narzędzia (formy), źle dobrany materiał (polimer), źle dobrana maszyna, nieprawidłowy proces technologiczny, nieprawidłowa eksploatacja wyrobu. Kryteria oceny jakości geometryczne (wymiarowe, kształtowe), materiałowe (strukturalne, masowe) wytrzymałościowe, organoleptyczne, reologiczne, technologiczne.

8 3. Przebieg ćwiczenia 3.1. Dobór materiału dla przykładowego wyrobu formowanego za pomocą różnych metod W oparciu o charakterystykę materiałów podaną w materiałach pomocniczych do ćwiczeń określ według kryterium użytkowego najlepszy materiał i jego zamiennik na wskazany wyrób przez prowadzącego z tworzywa sztucznego. Tabela 2. Dobór optymalnego tworzywa parametry nazwa eksploatacyjne wyrobu parametr wartość jedn. maksymalna temp. ciągłej pracy rodzaj obciążenia i naprężenia max. twardość udarność odporność elektryczna odkształcenie przy zerwaniu klasa niepalności chłonność wody Uzasadnienie wyboru: tworzywo najlepsze (polimer 1) tworzywo dopuszczalne (polimer 2) 3.2. Wybór metody formowania. Określenie optymalnych parametrów technologicznych formowania dla przykładowego wyrobu W oparciu o literaturę dokonać wyboru technologii formowania przykładowego wyrobu i określić podstawowe parametry technologiczne formowania. Tabela 3. Dobór parametrów technologicznych formowania dla przykładowego wyrobu podstawowe parametry technologiczne nazwa polimer temperatura ciśnienie pozostałe pozostałe wyrobu tworzywa formowania 1 2 temperatura formy lub głowicy czas chłodzenia/ grzania

9 3.3. Opis wad otrzymanego wyrobu i propozycje sposobów ich usunięcia Dokonaj oceny jakości otrzymanego wyrobu z tworzywa sztucznego na podstawie kryterium organoleptycznego i wskaż sposób usunięcia wady. Tabela 4. Opis wad występujących w wyrobie i metod ich usuwania Nazwa Opis zaobserwowanych wad wyrobu wady powierzchni wady kształtu wady technologiczne wady pozostałe Sposoby usunięcia wad poprzez: zmianę parametrów technologicznych zmiany w konstrukcji narzędzia poprawę kształtu wyrobu 4. Literatura 1. Sikora R. Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych, PWN Warszawa, 1994, 2. Saechtling Tworzywa Sztuczne poradnik, WNT, Warszawa, 2000, 3. Zawistowski H., Frenkler D. Konstrukcja form wtryskowych do tworzyw termoplastycznych, WNT, Warszawa, 1984.

TWORZYWA SZTUCZNE (POLIMERY) Dr inż. Stanisław Rymkiewicz Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 202 tel kom

TWORZYWA SZTUCZNE (POLIMERY) Dr inż. Stanisław Rymkiewicz Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 202 tel kom TWORZYWA SZTUCZNE (POLIMERY) Dr inż. Stanisław Rymkiewicz Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 202 tel. 347-16-78 kom. 609 609 437 Charakterystyka wyrobów z tworzyw sztucznych Wyroby z tworzyw sztucznych

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne materiały konstrukcyjne : wybrane zagadnienia / Wojciech Kucharczyk, Andrzej Mazurkiewicz, Wojciech śurowski. wyd. 3. Radom, cop.

Nowoczesne materiały konstrukcyjne : wybrane zagadnienia / Wojciech Kucharczyk, Andrzej Mazurkiewicz, Wojciech śurowski. wyd. 3. Radom, cop. Nowoczesne materiały konstrukcyjne : wybrane zagadnienia / Wojciech Kucharczyk, Andrzej Mazurkiewicz, Wojciech śurowski. wyd. 3. Radom, cop. 2011 Spis treści Wstęp 9 1. Wysokostopowe staliwa Cr-Ni-Cu -

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności: Przetwórstwo tworzyw polimerowych Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU

Bardziej szczegółowo

Poliamid (Ertalon, Tarnamid)

Poliamid (Ertalon, Tarnamid) Poliamid (Ertalon, Tarnamid) POLIAMID WYTŁACZANY PA6-E Pół krystaliczny, niemodyfikowany polimer, który jest bardzo termoplastyczny to poliamid wytłaczany PA6-E (poliamid ekstrudowany PA6). Bardzo łatwo

Bardziej szczegółowo

P L O ITECH C N H I N KA K A WR

P L O ITECH C N H I N KA K A WR POLITECHNIKA WROCŁAWSKA Wydział Mechaniczny Tworzywa sztuczne PROJEKTOWANIE ELEMENTÓW MASZYN Literatura 1) Żuchowska D.: Polimery konstrukcyjne, WNT, Warszawa 2000. 2) Żuchowska D.: Struktura i własności

Bardziej szczegółowo

Opis modułu kształcenia Przetwórstwo tworzyw sztucznych

Opis modułu kształcenia Przetwórstwo tworzyw sztucznych Opis modułu kształcenia Przetwórstwo tworzyw sztucznych Nazwa podyplomowych Nazwa obszaru kształcenia, w zakresie którego są prowadzone studia podyplomowe Nazwa kierunku, z którym jest związany zakres

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH

LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Imię i Nazwisko Grupa dziekańska Indeks Ocena (kol.wejściowe) Ocena (sprawozdanie)........................................................... Ćwiczenie: MISW2 Podpis prowadzącego Politechnika Łódzka Wydział

Bardziej szczegółowo

Przetwórstwo tworzyw sztucznych i gumy

Przetwórstwo tworzyw sztucznych i gumy Przetwórstwo tworzyw sztucznych i gumy Lab.7. Wpływ parametrów wytłaczania na właściwości mechaniczne folii rękawowej Spis treści 1. Cel ćwiczenia i zakres pracy.. 2 2. Definicje i pojęcia podstawowe 2

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁOZNAWSTWO. dr hab. inż. Joanna Hucińska Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 128 (budynek Żelbetu )

MATERIAŁOZNAWSTWO. dr hab. inż. Joanna Hucińska Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 128 (budynek Żelbetu ) MATERIAŁOZNAWSTWO dr hab. inż. Joanna Hucińska Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 128 (budynek Żelbetu ) jhucinsk@pg.gda.pl MATERIAŁOZNAWSTWO dziedzina nauki stosowanej obejmująca badania zależności

Bardziej szczegółowo

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia pierwszego stopnia. Obieralny Kod przedmiotu: MBM 1 S _0 Rok:

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia pierwszego stopnia. Obieralny Kod przedmiotu: MBM 1 S _0 Rok: Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia pierwszego stopnia Przedmiot: Kompozyty i nanokomopozyty polimerowe Rodzaj przedmiotu: Obieralny Kod przedmiotu: MBM S 0 6 68-3 _0 Rok:

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: INŻYNIERIA WYTWARZ. II PRZETWÓRSTWO POLIMERÓW I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Zapoznanie studentów z metodami C2. Nabycie przez studentów praktycznych

Bardziej szczegółowo

Instytut Politechniczny Zakład Inżynierii Mechanicznej i Transportu. Małgorzata Kastelik, mgr (mkastelik@pwsz.pila.pl)

Instytut Politechniczny Zakład Inżynierii Mechanicznej i Transportu. Małgorzata Kastelik, mgr (mkastelik@pwsz.pila.pl) Załącznik nr 1 do PROCEDURY 1.11. WYKONANIE YLABUU DO PRZEDMIOTU UJĘTEGO W PROGRAMIE KZTAŁCENIA w Państwowej Wyższej zkole Zawodowej im. tanisława taszica w Pile Kod przedmiotu: PLPILA02-IPMIBM-I-5d6-2012IP-

Bardziej szczegółowo

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 9

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 9 Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 9 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska Materiały edukacyjne Materiały na uszczelki Ashby M.F.:

Bardziej szczegółowo

http://www.chem.uw.edu.pl/people/ AMyslinski/Kaim/cze14.pdf BOEING 747 VERSUS 787: COMPOSITES BUDOWNICTWO Materiały kompozytowe nadają się do użycia w budownictwie w szerokiej gamie zastosowań:

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY POLIMEROWE Polymer Materials. forma studiów: studia stacjonarne Liczba godzin/tydzień: 2W, 1L PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

MATERIAŁY POLIMEROWE Polymer Materials. forma studiów: studia stacjonarne Liczba godzin/tydzień: 2W, 1L PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek: Inżynieria materiałowa Rodzaj przedmiotu: Kierunkowy do wyboru Rodzaj zajęć: Wyk. Lab. Poziom studiów: studia I stopnia MATERIAŁY POLIMEROWE Polymer Materials forma studiów:

Bardziej szczegółowo

http://www.chem.uw.edu.pl/people/ AMyslinski/Kaim/cze14.pdf BUDOWNICTWO Materiały kompozytowe nadają się do użycia w budownictwie w szerokiej gamie zastosowań: elementy wzmacniające przemysłowych

Bardziej szczegółowo

WYTRZYMAŁOŚĆ POŁĄCZEŃ KLEJOWYCH WYKONANYCH NA BAZIE KLEJÓW EPOKSYDOWYCH MODYFIKOWANYCH MONTMORYLONITEM

WYTRZYMAŁOŚĆ POŁĄCZEŃ KLEJOWYCH WYKONANYCH NA BAZIE KLEJÓW EPOKSYDOWYCH MODYFIKOWANYCH MONTMORYLONITEM KATARZYNA BIRUK-URBAN WYTRZYMAŁOŚĆ POŁĄCZEŃ KLEJOWYCH WYKONANYCH NA BAZIE KLEJÓW EPOKSYDOWYCH MODYFIKOWANYCH MONTMORYLONITEM 1. WPROWADZENIE W ostatnich latach można zauważyć bardzo szerokie zastosowanie

Bardziej szczegółowo

TWORZYWA SZTUCZNE. forma studiów: studia stacjonarne Liczba godzin/tydzień: 2W (sem. II) 2W e, 15L (sem.iii) PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

TWORZYWA SZTUCZNE. forma studiów: studia stacjonarne Liczba godzin/tydzień: 2W (sem. II) 2W e, 15L (sem.iii) PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek: Inżynieria materiałowa Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Rodzaj zajęć: Wyk. Lab. Poziom studiów: studia II stopnia TWORZYWA SZTUCZNE forma studiów: studia stacjonarne /tydzień:

Bardziej szczegółowo

Recykling tworzyw sztucznych na przykładzie butelek PET. Firma ELCEN Sp. z o.o.

Recykling tworzyw sztucznych na przykładzie butelek PET. Firma ELCEN Sp. z o.o. Recykling tworzyw sztucznych na przykładzie butelek PET Firma ELCEN Sp. z o.o. Zakres działalności firmy ELCEN Włókno poliestrowe Płatek PET Butelki PET Recykling butelek PET Każdy z nas w ciągu jednego

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy przetwórstwa i obróbki tworzyw

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy przetwórstwa i obróbki tworzyw KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy przetwórstwa i obróbki tworzyw 2. KIERUNEK: Mechanika i Budowa Maszyn 3. POZIOM STUDIÓW: Studia pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: rok studiów II/

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy przetwórstwa i obróbki tworzyw. 2. KIERUNEK: Mechanika i Budowa Maszyn

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy przetwórstwa i obróbki tworzyw. 2. KIERUNEK: Mechanika i Budowa Maszyn KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy przetwórstwa i obróbki tworzyw 2. KIERUNEK: Mechanika i Budowa Maszyn 3. POZIOM STUDIÓW: Studia pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: rok studiów I,

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁOZNAWSTWO. Prof. dr hab. inż. Andrzej Zieliński Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 204

MATERIAŁOZNAWSTWO. Prof. dr hab. inż. Andrzej Zieliński Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 204 MATERIAŁOZNAWSTWO Prof. dr hab. inż. Andrzej Zieliński Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 204 PODRĘCZNIKI Leszek A. Dobrzański: Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo K. Prowans: Materiałoznawstwo

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności: Przetwórstwo tworzyw sztucznych i spawalnictwo Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU

Bardziej szczegółowo

NARZĘDZIA DO PRZETWÓRSTWA POLIMERÓW

NARZĘDZIA DO PRZETWÓRSTWA POLIMERÓW NARZĘDZIA DO PRZETWÓRSTWA POLIMERÓW STUDIA PODYPLOMOWE MATERIAŁY i TECHNOLOGIE PRZETWÓRSTWA TWORZYW SZTUCZNYCH Zakład Przetwórstwa Polimerów Politechnika Częstochowska Dr inż. Tomasz JARUGA Z a k ł a d

Bardziej szczegółowo

Wytłaczanie z rozdmuchiwaniem do formy

Wytłaczanie z rozdmuchiwaniem do formy Wytłaczanie z rozdmuchiwaniem do formy Schemat procesu wytłaczania z rozdmuchiwaniem butelek z tworzyw sztucznych bez komory pośredniej A - wytłaczanie rury za pomocą głowicy krzyżowej, B - zamknięcie

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy przetwórstwa i obróbki tworzyw

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy przetwórstwa i obróbki tworzyw KARTA PRZEDMIOTU. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy przetwórstwa i obróbki tworzyw. KIERUNEK: Mechanika i Budowa Maszyn 3. POZIOM STUDIÓW: Studia pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: rok studiów I, semestr

Bardziej szczegółowo

Polimerowe kompozyty konstrukcyjne / Wacław Królikowski. wyd. 1-1 dodr. Warszawa, Spis treści

Polimerowe kompozyty konstrukcyjne / Wacław Królikowski. wyd. 1-1 dodr. Warszawa, Spis treści Polimerowe kompozyty konstrukcyjne / Wacław Królikowski. wyd. 1-1 dodr. Warszawa, 2017 Spis treści Przedmowa 9 Wykaz stosowanych symboli i skrótów 11 Rozdział 1. Wiadomości wstępne o kompozytach 15 1.1.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU

Bardziej szczegółowo

Elementy Strukturalne: Z Metalu na Tworzywo... Mariusz Makowski, DuPont Poland

Elementy Strukturalne: Z Metalu na Tworzywo... Mariusz Makowski, DuPont Poland Elementy Strukturalne: Z Metalu na Tworzywo... Mariusz Makowski, DuPont Poland Ossa, październik 2012 2 Czy inżynierowie są materiałowymi konserwatystami? Zmiany materiału są oczekiwane, gdy pozwalają

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE ZACHOWANIA SIĘ MATERIAŁÓW PODCZAS ŚCISKANIA Instrukcja przeznaczona jest dla studentów

Bardziej szczegółowo

Koncentraty z NAPEŁNIACZAMI opartymi na CaSO4

Koncentraty z NAPEŁNIACZAMI opartymi na CaSO4 11 S t r o n a 2013 1 S t r o n a Koncentraty z NAPEŁNIACZAMI opartymi na CaSO4 2 S t r o n a Firma BRB oferuje koncentraty z napełniaczami najwyższej jakości sprzedawane luzem i workowane. Koncentraty

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY KOMPOZYTOWE II Composite Materials II. forma studiów: studia stacjonarne. Liczba godzin/tydzień: 2W, 2L PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

MATERIAŁY KOMPOZYTOWE II Composite Materials II. forma studiów: studia stacjonarne. Liczba godzin/tydzień: 2W, 2L PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek: Inżynieria materiałowa Rodzaj przedmiotu: Obowiązkowy Specjalnościowy MPBiK Rodzaj zajęć: Wyk. Lab. MATERIAŁY KOMPOZYTOWE II Composite Materials II Poziom studiów: studia II

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 237

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 237 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 237 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 16 Data wydania: 23 czerwca 2016 r. Nazwa i adres AB 237 Gamrat

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na kierunku: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK

Bardziej szczegółowo

ZB6: Materiały kompozytowe o zwiększonej wytrzymałości i odporności termicznej z wykorzystaniem żywic polimerowych do zastosowao w lotnictwie

ZB6: Materiały kompozytowe o zwiększonej wytrzymałości i odporności termicznej z wykorzystaniem żywic polimerowych do zastosowao w lotnictwie II KONFERENCJA Indywidualnego projektu kluczowego Nowoczesne technologie materiałowe stosowane w przemyśle lotniczym ZB6: Materiały kompozytowe o zwiększonej wytrzymałości i odporności termicznej z wykorzystaniem

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne metody metalurgii proszków. Dr inż. Hanna Smoleńska Materiały edukacyjne DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO Część III

Nowoczesne metody metalurgii proszków. Dr inż. Hanna Smoleńska Materiały edukacyjne DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO Część III Nowoczesne metody metalurgii proszków Dr inż. Hanna Smoleńska Materiały edukacyjne DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO Część III Metal injection moulding (MIM)- formowanie wtryskowe Metoda ta pozwala na wytwarzanie

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie ekologicznych tworzyw kompozytowych. w aplikacjach wykonywanych metodą wtrysku dla przemysłu samochodowego

Zastosowanie ekologicznych tworzyw kompozytowych. w aplikacjach wykonywanych metodą wtrysku dla przemysłu samochodowego Projekt 5.4. Zastosowanie ekologicznych tworzyw kompozytowych typu Wood Plastic Components w aplikacjach wykonywanych metodą wtrysku dla przemysłu samochodowego Przedmiotem projektu jest wykonanie określonych

Bardziej szczegółowo

KONSTRUKCYJNE MATERIAŁY KOMPOZYTOWE PRZEZNACZONE DO WYSOKOOBCIĄŻONYCH WĘZŁÓW TARCIA

KONSTRUKCYJNE MATERIAŁY KOMPOZYTOWE PRZEZNACZONE DO WYSOKOOBCIĄŻONYCH WĘZŁÓW TARCIA II Konferencja: Motoryzacja-Przemysł-Nauka ; Ministerstwo Gospodarki, dn. 26 listopada 2014 KONSTRUKCYJNE MATERIAŁY KOMPOZYTOWE PRZEZNACZONE DO WYSOKOOBCIĄŻONYCH WĘZŁÓW TARCIA Dr hab. inż. Jerzy Myalski

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2015/2016 Kod: RBM-2-406-KW-n Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Niestacjonarne

Rok akademicki: 2015/2016 Kod: RBM-2-406-KW-n Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Niestacjonarne Nazwa modułu: Technologie i urządzenia przetwórstwa tworzyw sztucznych Rok akademicki: 2015/2016 Kod: RBM-2-406-KW-n Punkty ECTS: 2 Wydział: Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Kierunek: Mechanika i Budowa

Bardziej szczegółowo

Projektowanie elementów maszyn z tworzyw sztucznych

Projektowanie elementów maszyn z tworzyw sztucznych Projektowanie elementów maszyn z tworzyw sztucznych Cz.II Opracował: Wojciech Wieleba Koła zębate - materiały Termoplasty PA, POM, PET PC, PEEK PE-HD, PE-UHMW Kompozyty wypełniane włóknem szklanym na osnowie

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 10. WYMAGANIA WSTĘPNE: 1. Ma podstawową wiedzę w zakresie podstaw chemii oraz fizyki.

KARTA PRZEDMIOTU. 10. WYMAGANIA WSTĘPNE: 1. Ma podstawową wiedzę w zakresie podstaw chemii oraz fizyki. KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Materiały polimerowe 2. KIERUNEK: Mechanika i budowa maszyn 3. POZIOM STUDIÓW: pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: rok I / semestr 2 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS:

Bardziej szczegółowo

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 7

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 7 Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 7 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska Materiały edukacyjne Sprężystość i wytrzymałość Naprężenie

Bardziej szczegółowo

ZESTAW ZAGADNIEŃ NA EGZAMIN MAGISTERSKI DLA KIERUNKU INŻYNIERIA BIOTWORZYW. Reologia biotworzyw

ZESTAW ZAGADNIEŃ NA EGZAMIN MAGISTERSKI DLA KIERUNKU INŻYNIERIA BIOTWORZYW. Reologia biotworzyw ZESTAW ZAGADNIEŃ NA EGZAMIN MAGISTERSKI DLA KIERUNKU INŻYNIERIA BIOTWORZYW Grupa zagadnień A Reologia biotworzyw 1. Ogólna charakterystyka podstawowych procesów reologicznych. 2. Ogólna charakterystyka

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1256 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI Warszawa, ul.

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1256 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI Warszawa, ul. ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1256 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 11 Data wydania: 11 grudnia 2017 r. Nazwa i adres WAVIN POLSKA

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1256 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI Warszawa, ul.

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1256 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI Warszawa, ul. ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1256 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 8 Data wydania: 6 lutego 2015 r. Nazwa i adres WAVIN POLSKA

Bardziej szczegółowo

Wydanie nr 9 Data wydania: 11 lutego 2016 r.

Wydanie nr 9 Data wydania: 11 lutego 2016 r. ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1256 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 9 Data wydania: 11 lutego 2016 r. Nazwa i adres WAVIN POLSKA

Bardziej szczegółowo

Płyty PolTherma SOFT PIR mogą być produkowane w wersji z bokami płaskimi lub zakładkowymi umożliwiającymi układanie na tzw. zakładkę.

Płyty PolTherma SOFT PIR mogą być produkowane w wersji z bokami płaskimi lub zakładkowymi umożliwiającymi układanie na tzw. zakładkę. I. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA a. Przeznaczenie Płyty izolacyjne to nowoczesne wyroby budowlane przeznaczone do izolacji termicznej budynków, tj. ścian zewnętrznych, sufitów, ścianek działowych. Płyty izolacyjne

Bardziej szczegółowo

II. BLOKI PROGRAMOWE

II. BLOKI PROGRAMOWE I. OPIS ZAWODU 1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć: 1) określać podstawowe rodzaje oraz właściwości i zastosowanie tworzyw sztucznych; 2) charakteryzować sposoby wytwarzania tworzyw

Bardziej szczegółowo

RóŜnica temperatur wynosi 20 st.c. Ile wynosi ta róŝnica wyraŝona w K (st. Kelwina)? A. 273 B. -20 C. 293 D. 20

RóŜnica temperatur wynosi 20 st.c. Ile wynosi ta róŝnica wyraŝona w K (st. Kelwina)? A. 273 B. -20 C. 293 D. 20 RóŜnica temperatur wynosi 20 st.c. Ile wynosi ta róŝnica wyraŝona w K (st. Kelwina)? A. 273 B. -20 C. 293 D. 20 Czy racjonalne jest ocenianie właściwości uŝytkowych materiałów przez badania przy obciąŝeniu

Bardziej szczegółowo

PL B1. Instytut Chemii Przemysłowej im. Prof. I. Mościckiego,Warszawa,PL BUP 07/03

PL B1. Instytut Chemii Przemysłowej im. Prof. I. Mościckiego,Warszawa,PL BUP 07/03 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 196811 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 349968 (51) Int.Cl. C08J 11/10 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 02.10.2001

Bardziej szczegółowo

WYNIKI BADAŃ. Otrzymane wyniki podzielono na kilka grup, obejmujące swym zakresem: Parametry charakteryzujące wyrób.

WYNIKI BADAŃ. Otrzymane wyniki podzielono na kilka grup, obejmujące swym zakresem: Parametry charakteryzujące wyrób. W celu oceny właściwości Materiału termoizolacyjnego THERMOHIT wykonano szereg badań. Przeprowadzone one były w : Instytucie Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników Oddział Farb i Lakierów w Gliwicach,

Bardziej szczegółowo

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Transport Studia I stopnia. Nowoczesne tworzywa w środkach transportu Rodzaj przedmiotu: Język polski

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Transport Studia I stopnia. Nowoczesne tworzywa w środkach transportu Rodzaj przedmiotu: Język polski Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Transport Studia I stopnia Przedmiot: Nowoczesne tworzywa w środkach transportu Rodzaj przedmiotu: Obowiązkowy/kierunkowy Kod przedmiotu: TR 1 N 0-0_1 Rok: I Semestr:

Bardziej szczegółowo

Współpraca z jednostkami B+R i uczelniami szansą na innowacyjny rozwój polskich przedsiębiorstw z sektora MŚP. Przykłady dobrych praktyk

Współpraca z jednostkami B+R i uczelniami szansą na innowacyjny rozwój polskich przedsiębiorstw z sektora MŚP. Przykłady dobrych praktyk Klaster Gospodarki Odpadowej i Recyklingu szansą rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw z branży odpadowej i recyklingu Współpraca z jednostkami B+R i uczelniami szansą na innowacyjny rozwój polskich przedsiębiorstw

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 237

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 237 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 237 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 20, Data wydania: 29 marca 2019 r. Nazwa i adres Gamrat Spółka

Bardziej szczegółowo

AMARGO. Płyty PE HD, PP-H, PP-C, PP-FOAM, PP-TALK, Kasetony konstrukcyjne PP.

AMARGO. Płyty PE HD, PP-H, PP-C, PP-FOAM, PP-TALK, Kasetony konstrukcyjne PP. , PP-FOAM, PP-TALK, Kasetony konstrukcyjne PP. ul. Pogodna10, Piotrkówek Mały 05-850 Ożarów Mazowiecki NIP: 723-152-09-67 email: biuro@amargo.pl tel: +48 22 758 88 27, 22 244 29 38, 22 201 24 03 fax: +48

Bardziej szczegółowo

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 4

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 4 Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 4 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska Materiały edukacyjne Wskaźniki materiałowe Przykład Potrzebny

Bardziej szczegółowo

FRIATEC AG. Ceramics Division FRIDURIT FRIALIT-DEGUSSIT

FRIATEC AG. Ceramics Division FRIDURIT FRIALIT-DEGUSSIT FRIATEC AG Ceramics Division FRIDURIT FRIALIT-DEGUSSIT FRIALIT-DEGUSSIT Ceramika tlenkowa Budowa dla klienta konkretnego rozwiązania osiąga się poprzez zespół doświadczonych inżynierów i techników w Zakładzie

Bardziej szczegółowo

TWORZYWA SZTUCZNE II KORPUSY, OBUDOWY I ZBIORNIKI

TWORZYWA SZTUCZNE II KORPUSY, OBUDOWY I ZBIORNIKI TWORZYWA SZTUCZNE II Podstawy kształtowania elementów maszyn z tworzyw sztucznych KORPUSY, OBUDOWY I ZBIORNIKI 1 Tworzywa sztuczne stosowane na obudowy i korpusy PS-HI, ABS PA, POM, PC, PPO, PPS, PVC,

Bardziej szczegółowo

Materiały budowlane - systematyka i uwarunkowania właściwości użytkowych

Materiały budowlane - systematyka i uwarunkowania właściwości użytkowych Materiały budowlane - systematyka i uwarunkowania właściwości użytkowych Kompozyty Większość materiałów budowlanych to materiały złożone tzw. KOMPOZYTY składające się z co najmniej dwóch składników występujących

Bardziej szczegółowo

Płyty izolacyjne IZOROL-PP

Płyty izolacyjne IZOROL-PP Płyty izolacyjne IZOROL-PP Opis Płyty wykonane są z pasków styropianowych oklejonych jednostronnie tkaniną polipropylenową powlekaną polipropylenem o masie powierzchniowej 95g/m². Do produkcji płyt w zależności

Bardziej szczegółowo

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 12

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 12 Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 12 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska Materiały edukacyjne Przewodność i dyfuzyjność cieplna

Bardziej szczegółowo

III Konferencja: Motoryzacja-Przemysł-Nauka ; Ministerstwo Gospodarki, dn. 23 czerwiec 2014

III Konferencja: Motoryzacja-Przemysł-Nauka ; Ministerstwo Gospodarki, dn. 23 czerwiec 2014 III Konferencja: Motoryzacja-Przemysł-Nauka ; Ministerstwo Gospodarki, dn. 23 czerwiec 2014 Praca została realizowana w ramach programu Innowacyjna Gospodarka, finansowanego przez Europejski fundusz Rozwoju

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 RZECZPOSPOLITA PO LSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 172164 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia 300446 (22) Data zgłoszenia 21.09.1993 (51) Int.Cl.6 B29C 45/14 B29C

Bardziej szczegółowo

(54) Sposób wytwarzania materiału ciernego na okładziny hamulcowe i sprzęgłowe. (74) Pełnomocnik:

(54) Sposób wytwarzania materiału ciernego na okładziny hamulcowe i sprzęgłowe. (74) Pełnomocnik: RZECZPOSPOLITA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 184416 POLSKA (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 322311 (51) IntCl7 B23P 15/18 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 24.09.1997 F16D 69/02 Rzeczypospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

Politechnika Rzeszowska - Materiały inżynierskie - I DUT - 2010/2011 - dr inż. Maciej Motyka

Politechnika Rzeszowska - Materiały inżynierskie - I DUT - 2010/2011 - dr inż. Maciej Motyka PODSTAWY DOBORU MATERIAŁÓW INŻYNIERSKICH 1 Ogólna charakterystyka materiałów inżynierskich MATERIAŁAMI (inżynierskimi) nazywa się skondensowane (stałe) substancje, których właściwości czynią ją użytecznymi

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA MASZYN. Wykład dr inż. A. Kampa

TECHNOLOGIA MASZYN. Wykład dr inż. A. Kampa TECHNOLOGIA MASZYN Wykład dr inż. A. Kampa Technologia - nauka o procesach wytwarzania lub przetwarzania, półwyrobów i wyrobów. - technologia maszyn, obejmuje metody kształtowania materiałów, połączone

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1. Wiadomości ogólne 9. 2. Wiadomości podstawowe o drewnie 16

Spis treści. 1. Wiadomości ogólne 9. 2. Wiadomości podstawowe o drewnie 16 Spis treści 1. Wiadomości ogólne 9 1.1. Technologia i materiałoznawstwo 9 1.2. Rola technologii w procesie produkcyjnym 10 1.3. Normalizaąja 11 1.4. Zagadnienie oszczędności drewna. Charakterystyka przemysłu

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: MEI-2-308-EI-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Edukacja Techniczno Informatyczna Specjalność: Edukacja informatyczna

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: MEI-2-308-EI-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Edukacja Techniczno Informatyczna Specjalność: Edukacja informatyczna Nazwa modułu: Tworzywa sztuczne Rok akademicki: 2014/2015 Kod: MEI-2-308-EI-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Edukacja Techniczno Informatyczna Specjalność:

Bardziej szczegółowo

5-warstwowe rury do ciepłej i zimnej wody

5-warstwowe rury do ciepłej i zimnej wody INFOMACJE TECHNICZNE 5-warstwowe rury do ciepłej i zimnej wody POLO-ECOSAN ML 5 SYSTEMY UOWE . Postęp w dziedzinie wielowarstwowej technologii PP- POLOPLAST udoskonaliło swój niezwykle popularny system

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z MATERIAŁÓW KONSTRUKCYJNYCH I EKSPLOATACYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z MATERIAŁÓW KONSTRUKCYJNYCH I EKSPLOATACYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z MATERIAŁÓW KONSTRUKCYJNYCH I EKSPLOATACYJNYCH MATERIAŁY REGENERACYJNE Opracował: Dr inż.

Bardziej szczegółowo

NARZĘDZIA DO PRZETWÓRSTWA POLIMERÓW

NARZĘDZIA DO PRZETWÓRSTWA POLIMERÓW NARZĘDZIA DO PRZETWÓRSTWA POLIMERÓW STUDIA PODYPLOMOWE MATERIAŁY i TECHNOLOGIE PRZETWÓRSTWA TWORZYW SZTUCZNYCH Zakład Przetwórstwa Polimerów Politechnika Częstochowska Dr inż. Tomasz JARUGA Z a k ł a d

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji BADANIE WŁASNOŚCI UŻYTKOWYCH WYROBÓW Bezpieczeństwo i Higiena Pracy stacjonarne I stopnia Rok Semestr Jednostka prowadząca

Bardziej szczegółowo

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1. SPYRA PRIMO POLAND SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Mikołów, PL BUP 23/

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1. SPYRA PRIMO POLAND SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Mikołów, PL BUP 23/ RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 118993 (22) Data zgłoszenia: 30.04.2010 (19) PL (11) 66329 (13) Y1 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

Wytwarzanie i przetwórstwo polimerów

Wytwarzanie i przetwórstwo polimerów Wytwarzanie i przetwórstwo polimerów Prasowanie, kalandrowanie, odlewanie dr inż. Michał Strankowski Katedra Technologii Polimerów Wydział Chemiczny Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: PRACA PRZEJŚCIOWA CONTROL WORK Kierunek: Forma studiów: Mechanika i Budowa Maszyn stacjonarne Rodzaj przedmiotu: Poziom kwalifikacji: obowiązkowy na specjalności: I stopnia Przetwórstwo

Bardziej szczegółowo

ANALIZA NUMERYCZNA MES PROCESU WYTWARZANIA WYPRASKI Z UWZGLĘDNIENIEM PRZETWÓRCZYCH ODKSZTAŁCEŃ SKURCZOWYCH

ANALIZA NUMERYCZNA MES PROCESU WYTWARZANIA WYPRASKI Z UWZGLĘDNIENIEM PRZETWÓRCZYCH ODKSZTAŁCEŃ SKURCZOWYCH ANALIZA NUMERYCZNA MES PROCESU WYTWARZANIA WYPRASKI Z UWZGLĘDNIENIEM PRZETWÓRCZYCH ODKSZTAŁCEŃ SKURCZOWYCH stud. Michał Bachan, Koło Naukowe Solid Edge (KNSE), Wydział Mechaniczny, Akademia Techniczno

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL BUP 01/17. TOMASZ GARBACZ, Lublin, PL ANETA TOR-ŚWIĄTEK, Lublin, PL

PL B1. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL BUP 01/17. TOMASZ GARBACZ, Lublin, PL ANETA TOR-ŚWIĄTEK, Lublin, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 230168 (21) Numer zgłoszenia: 422417 (22) Data zgłoszenia: 22.06.2015 (62) Numer zgłoszenia, z którego nastąpiło

Bardziej szczegółowo

Termoplastyczne kompozyty poliuretanowo-gumowe

Termoplastyczne kompozyty poliuretanowo-gumowe Katedra Technologii Polimerów, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska, ul. Gabriela Narutowicza 11/12 80-233 Gdańsk Termoplastyczne kompozyty poliuretanowo-gumowe W Katedrze Technologii Polimerów pod

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY KOMPOZYTOWE

MATERIAŁY KOMPOZYTOWE MATERIAŁY KOMPOZYTOWE 1 DEFINICJA KOMPOZYTU KOMPOZYTEM NAZYWA SIĘ MATERIAL BĘDĄCY KOMBINACJA DWÓCH LUB WIĘCEJ ROŻNYCH MATERIAŁÓW 2 Kompozyt: Włókna węglowe ciągłe (preforma 3D) Osnowa : Al-Si METALE I

Bardziej szczegółowo

Technologia wymagania edukacyjne

Technologia wymagania edukacyjne Technologia wymagania edukacyjne Zawód: Lakiernik 714(03) SZPN/SZ/07/19 714[03]/ZSZ/MENiS/ 2002.08.26 Program wykonany przez mgr inż. Tomasza Reclika Liczba godzin: 2 kl.-4 2012/13 Klasa II 1. Nanoszenie

Bardziej szczegółowo

BADANIA URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH ELEMENTEM SYSTEMU BIEŻĄCEJ OCENY ICH STANU TECHNICZNEGO I PROGNOZOWANIA TRWAŁOŚCI

BADANIA URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH ELEMENTEM SYSTEMU BIEŻĄCEJ OCENY ICH STANU TECHNICZNEGO I PROGNOZOWANIA TRWAŁOŚCI BADANIA URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH ELEMENTEM SYSTEMU BIEŻĄCEJ OCENY ICH STANU TECHNICZNEGO I PROGNOZOWANIA TRWAŁOŚCI Opracował: Paweł Urbańczyk Zawiercie, marzec 2012 1 Charakterystyka stali stosowanych w energetyce

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ

INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Ćwiczenie: Przetwórstwo wtryskowe tworzyw termoplastycznych 1 Cel ćwiczenia Podstawowym celem ćwiczenia jest : poznanie budowy wtryskarki ślimakowej, tłokowej, działanie poszczególnych zespołów, ustalenie

Bardziej szczegółowo

Technologia Materiałów Drogowych ćwiczenia laboratoryjne

Technologia Materiałów Drogowych ćwiczenia laboratoryjne Technologia Materiałów Drogowych ćwiczenia laboratoryjne prowadzący: dr inż. Marcin Bilski Zakład Budownictwa Drogowego Instytut Inżynierii Lądowej pok. 324B (bud. A2); K4 (hala A4) marcin.bilski@put.poznan.pl

Bardziej szczegółowo

Katedra Chemii i Technologii Polimerów prowadzi działalność dydaktyczną w ramach studiów I i II stopnia oraz kształci doktorantów. Prowadzone badania

Katedra Chemii i Technologii Polimerów prowadzi działalność dydaktyczną w ramach studiów I i II stopnia oraz kształci doktorantów. Prowadzone badania Katedra Chemii i Technologii Polimerów prowadzi działalność dydaktyczną w ramach studiów I i II stopnia oraz kształci doktorantów. Prowadzone badania o charakterze naukowo-aplikacyjnym są ściśle związane

Bardziej szczegółowo

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA oprac. dr inż. Jarosław Filipiak Cel ćwiczenia 1. Zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania statycznej

Bardziej szczegółowo

(13) B1 PL B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (51) IntCl6: C08L 21/00 C08L 23/06 C08L 23/12 C08J 9/06 C08K 5/20

(13) B1 PL B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (51) IntCl6: C08L 21/00 C08L 23/06 C08L 23/12 C08J 9/06 C08K 5/20 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 177682 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 306330 (22) Data zgłoszenia: 16.12.1994 (51) IntCl6: C08L 21/00 C08L

Bardziej szczegółowo

POLIM. Ćwiczenie: Recykling materiałów polimerowych Opracowała: dr hab. Beata Grabowska. Ćwiczenie: Recykling materiałów polimerowych

POLIM. Ćwiczenie: Recykling materiałów polimerowych Opracowała: dr hab. Beata Grabowska. Ćwiczenie: Recykling materiałów polimerowych ćw POLIM Ćwiczenie: Recykling materiałów polimerowych Opracowała: dr hab. AKADEMIA GÓRNICZO HUTNICZA WYDZIAŁ ODLEWNICTWA KATEDRA INŻYNIERII PROCESÓW ODLEWNICZYCH 1 Spis treści: 1. Wprowadzenie..2 2. Instrukcja

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: CIM s Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: CIM s Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Nazwa modułu: Technologia Rok akademicki: 2016/2017 Kod: CIM-1-707-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa Specjalność: - Poziom studiów: Studia I

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII POLIMERÓW

POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII POLIMERÓW POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII POLIMERÓW PRZETWÓRSTWO TWORZYW SZTUCZNYCH I GUMY Lab 8. Wyznaczanie optimum wulkanizacji mieszanek kauczukowych na reometrze Monsanto oraz analiza

Bardziej szczegółowo

Otrzymywanie wyrobów z kompozytów polimerowych metodą Vacuum Casting

Otrzymywanie wyrobów z kompozytów polimerowych metodą Vacuum Casting Kompozyty polimerowe ĆWICZENIE 3 Otrzymywanie wyrobów z kompozytów polimerowych metodą Vacuum Casting Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z techniką odlewania próżniowego hybrydowych kompozytów

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA KOMPOZYTÓW Z UWZGLĘDNIENIEM M.IN. POZIOMU WSKAŹNIKÓW WYTRZYMAŁOŚCIOWYCH, CENY.

CHARAKTERYSTYKA KOMPOZYTÓW Z UWZGLĘDNIENIEM M.IN. POZIOMU WSKAŹNIKÓW WYTRZYMAŁOŚCIOWYCH, CENY. Temat 7: CHARAKTERYSTYKA KOMPOZYTÓW Z UWZGLĘDNIENIEM M.IN. POZIOMU WSKAŹNIKÓW WYTRZYMAŁOŚCIOWYCH, CENY. Wykład 3h 1) Wiadomości wstępne: definicje kompozytów, właściwości sumaryczne i wynikowe, kompozyty

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA

POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: Podstawy techniki i technologii Kod przedmiotu: IS01123; IN01123 Ćwiczenie 5 BADANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH

Bardziej szczegółowo

WZORU UŻYTKOWEGO PL 67248 Y1. TECHPLAST SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Wieprz, PL 04.06.2012 BUP 12/12 31.07.

WZORU UŻYTKOWEGO PL 67248 Y1. TECHPLAST SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Wieprz, PL 04.06.2012 BUP 12/12 31.07. PL 67248 Y1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 119538 (22) Data zgłoszenia: 01.12.2010 (19) PL (11) 67248 (13) Y1

Bardziej szczegółowo

Informacja Techniczna Wyrobu Nr.: IT- 50/2006 rew.6 Data: 15.01.2015 Strona: 1/2 Icopal S.A. 98-220 Zduńska Wola ul. Łaska 169/197 Glasbit G200 S40 Szybki Profil SBS 1. Nazwa handlowa wyrobu: Papa asfaltowa

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT TECHNOLOGII MECHANICZNYCH

INSTYTUT TECHNOLOGII MECHANICZNYCH Politechnika Częstochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki INSTYTUT TECHNOLOGII MECHANICZNYCH 1 Instytut Technologii Mechanicznych Dyrektor: Dr hab. inż. T. Nieszporek, prof. PCz Z-ca Dyrektora:

Bardziej szczegółowo

Kompozyty ceramika polimer

Kompozyty ceramika polimer POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY ZAKŁAD TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I CERAMIKI Kompozyty ceramika polimer Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego Prowadzące: Mgr inż. Paulina Bednarek Mgr inż.

Bardziej szczegółowo

Logistyka I stopień Ogólnoakademicki Stacjonarne Wszystkie Katedra Matematyki i Fizyki dr Medard Makrenek

Logistyka I stopień Ogólnoakademicki Stacjonarne Wszystkie Katedra Matematyki i Fizyki dr Medard Makrenek KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 07/08 Z-LOG-08 Podstawy nauki o materiałach Fundamentals of Material Science A.

Bardziej szczegółowo

Rozdział 1. Ogólne wiadomości o obiektach budowlanych. 1. Zarys historii budownictwa. Rodzaje obciążeń działających na obiekty budowlane

Rozdział 1. Ogólne wiadomości o obiektach budowlanych. 1. Zarys historii budownictwa. Rodzaje obciążeń działających na obiekty budowlane Rozdział 1. Ogólne wiadomości o obiektach budowlanych. 1. Zarys historii budownictwa 2. Podstawowe pojęcia stosowane w budownictwie Rodzaje obiektów budowlanych Klasyfikacja budynków Układy konstrukcyjne

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK 1 ZAKRES STOSOWANIA * WYROBY BUDOWLANE MAJĄCE KONTAKT Z WODĄ PRZEZNACZONĄ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI

ZAŁĄCZNIK 1 ZAKRES STOSOWANIA * WYROBY BUDOWLANE MAJĄCE KONTAKT Z WODĄ PRZEZNACZONĄ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI Mandat ZAŁĄCZNIK Dokument nie uwzględnia poprawek M/ rev. (00 r.) oraz M/ rev. (00 r.) ZAKRES STOSOWANIA * WYROBY BUDOWLANE MAJĄCE KONT Z WODĄ PRZEZNACZONĄ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI LISTA WYROBÓW OBJĘTYCH

Bardziej szczegółowo