JAN KIEPURA. Dorobek artystyczny

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "JAN KIEPURA. Dorobek artystyczny"

Włodzimierz Czech
8 lat temu
Przeglądów:

1 JAN KIEPURA Dorobek artystyczny W roku 1926 wyjechał za granicę i podpisał kontrakt z wiedeńsko-berlińską agencją na występy w Europie i Ameryce Południowej. Odniósł wielki sukces śpiewając w wiedeńskiej Staatsoper. Występował w Londynie, Stuttgarcie, Monachium, Pradze, i znów w Wiedniu. W roku 1927 koncertował w Warszawie, później w Berlinie i Budapeszcie.

Odniósł wielki sukces śpiewając w wiedeńskiej Staatsoper.

2 Kalendarium występów : występy w Budapeszcie, Berlinie, Wiedniu, Londynie (Royal Albert Hall), Stuttgarcie, Monachium i Pradze. Faust, Calaf i Obcy ( Cud Heliany Korngolda) w Wiedniu. Koncerty w Warszawie, Lwowie, Gdańsku. 1928: występy w Budapeszcie, trzyletni kontrakt z mediolańską La Scalą, debiut w partii Calafa, a potem śpiewa także Cavaradossiego i Mascarila w prapremierze Le preziose ridicole Lattuady pod dyrekcją Arturo Toscaniniego. Cavaradossi w Paryżu z zespołem wiedeńskiej Staatsoper. Cavaradossi w Warszawie i Poznaniu. Koncerty w Krakowie, Warszawie i Poznaniu. 1929: występy w Budapeszcie (Calaf), Rio de Janeiro, Buenos Aires (Cavaradossi, Książę Mantui, Alfredo w Traviacie ), Montevideo, Frankfurcie. Cavaradossi, Książę Mantui, Rodolfo ( Cyganeria Puccinigo) i koncert w Warszawie. 1930: Choroba gardła ogranicza na jakiś czas jego występy na scenach operowych, kariera filmowa, stając się jednym z pierwszych europejskich idoli kina dźwiękowego. Film Neapol, śpiewające miasto (Londyn). Cavaradossi w Poznaniu. 1931: Kawaler des Grieux w Manon Masseneta w mediolańskiej La Scali. Śpiewał w Hamburgu i Chicago. Cavaradossi w Warszawie. Koncerty w Warszawie, Poznaniu i we Lwowie. 1932: film Pieśń nocy (Berlin), koncerty w Warszawie i Poznaniu. 1933: film Zdobyć cię muszę (Berlin). Calaf w Warszawie. Otwiera w Krynicy hotel Patria. 1934: film Dla ciebie śpiewam (Londyn), Cavaradossi w Berlinie, Faust w Warszawie, Cavaradossi, Kawaler des Grieux i Rodolfo w paryskiej Opéra Comique, koncertuje w Krynicy na rzecz powodzian. 1935: Cavaradossi w Krakowie, koncert w Berlinie, film Kocham wszystkie kobiety (Ciné-Alliance dla UFA), odznaczony polskim Złotym Krzyżem Zasługi i francuskim Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej. 1936: filmy Pieśń miłości (USA) i W blasku słońca (Wiedeń), poślubił 30 października w Katowicach Martę Eggerth, austriacką aktorkę i śpiewaczkę

1928: występy w Budapeszcie, trzyletni kontrakt z mediolańską La Scalą, debiut w partii Calafa, a potem śpiewa także Cavaradossiego i Mascarila w prapremierze Le preziose ridicole Lattuady pod

3 węgierskiego pochodzenia, koncertował na rzecz budowy Muzeum Narodowego w Krakowie. 1937: koncerty w Krakowie i w Paryżu, film Czar cyganerii (Wiedeń), szwedzki Krzyż Północy, koncerty w Filharmonii Warszawskiej na rzecz pomocy zimowej dla biednej ludności. 1938: debiut w nowojorskiej Metropolitan Opera (od 10 lutego do 9 kwietnia wystąpił tam 13 razy w siedzibie oraz podczas występów gościnnych zespołu w Bostonie i Cleveland, śpiewał Rodolfa (4 razy), Don Joségo w Carmen Bizeta (4 razy), Księcia Mantui (4 razy) i uczestniczył w 1 koncercie, występy w Warszawie (Don José). 1939: od 10 lutego do 10 kwietnia występuje 15 razy w Metropolitan Opera oraz podczas gościnnych występów tego zespołu w Bostonie, Cleveland, Dallas i Rochester, śpiewał Rodolfa (5 razy), Kawalera des Grieux (5 razy), Księcia Mantui (2 razy), Cavaradossiego (raz) i uczestniczył w 2 koncertach, latem koncertował w Cieszynie, Poznaniu i Gdyni, a po wybuchu II wojny światowej w Paryżu i ośrodkach polonijnych Francji. 1940: Naziści umieszczają go w Lexikon der Juden in der Musik (leksykonie muzyków żydowskich), wrócił do Ameryki, koncertując na rzecz Polski w Montrealu (do 1944 związany z Civic Opera w Chicago). 1942: na przeł. lutego i marca ponownie wystąpił z nowojorską Metropolitan Opera, śpiewając tam już tylko pięciokrotnie: Don Joségo, Cavaradossiego (2 razy), arię Księcia Mantui w koncercie i Rodolfa podczas występu gościnnego zespołu w Filadelfii (w sumie w latach śpiewał z MET 22 razy w Nowym Jorku i 11 razy podczas występów zespołu w innych miastach). 1943: film Moja piosenka dla ciebie (USA), wynajął Majestic Theater na Broadwayu, gdzie wraz z żoną wziął udział jako Daniło w Wesołej wdówce Lehára, która cieszy się niezwykłą popularnością, odbył z tym przedstawieniem tournée po innych miastach amerykańskich, a po wojnie również po Anglii, Francji, Włoszech i Niemczech, śpiewając Wdówkę w czterech językach). 1946: wystawił w Majestic Theater musical Polonez Bronisława Kapera na motywach muzyki Chopina.

1938: debiut w nowojorskiej Metropolitan Opera (od 10 lutego do 9 kwietnia wystąpił tam 13 razy w siedzibie oraz podczas występów gościnnych zespołu w Bostonie i Cleveland, śpiewał Rodolfa (4 razy),

4 1948: wrócił z rodziną do Europy i osiedlił się na sześć lat w Paryżu, nowa wersja filmu Czar cyganerii (Rzym). 1949: film Valse brillante (Paryż) występy z żoną w Księżniczce czardasza Kálmána na scenie Théâtre de Paris. 1952: film Kraina uśmiechu (Berlin Zachodni), ponownie osiedlił się w Ameryce, kupując posiadłość w Rye pod Nowym Jorkiem, co nie przerwało jego występów w Europie. 1954: rola tytułowa w Carewiczu Lehára na scenie wiedeńskiego Raimundtheater. 1956: rola tytułowa w Paganinim Lehára na scenie wiedeńskiego Raimundtheater. 1958: dwukrotnie odwiedził Polskę, koncertował w Bydgoszczy, Gdańsku, Łodzi, Katowicach, Krakowie, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu. 1959: ponownie śpiewał w Polsce, powrócił do roli Daniły w Wesołej wdówce na scenie nowojorskiej. 1960: koncertował w Berlinie Zachodnim. 1965: Daniło w Wesołej wdówce w Berlinie Zachodnim. 1966: ostatni występ (13 sierpnia) w Portchester dla Polonii amerykańskiej.

1952: film Kraina uśmiechu (Berlin Zachodni), ponownie osiedlił się w Ameryce, kupując posiadłość w Rye pod Nowym Jorkiem, co nie przerwało jego występów w Europie.

5 Lista nagrań zrealizowanych w latach międzywojennych Nagrania były realizowane przeważnie dla firm Odeon i Columbia (w większości wydane zostały w Polsce ponownie po śmierci artysty na dwu longplayach Polskich Nagrań). Flotow aria z opery Marta ; Puccini aria z I aktu opery Cyganeria, dwie arie z opery Tosca, dwa duety z opery Tosca (z Lotte Lehmann), dwie arie z opery Turandot ; Verdi dwie arie księcia z opery Rigoletto (z I i III aktu), aria z opery Aida, stretta z opery Trubadur ; Bizet aria z II aktu opery Carmen ; Rossini La Danza szereg pieśni i piosenek filmowych (niektóre nagrywane parokrotnie w różnych wersjach językowych). Nie wszystkie utwory z filmów z udziałem śpiewaka ukazały się na płytach. Utrwalone zostało natomiast kompletne przedstawienie Rigoletta w Metropolitan Opera z 1939 z jego udziałem, Lily Pons i Lawrence Tibbetta w głównych rolach, opublikowane w ćwierć wieku później w pirackim nagraniu płytowym. W archiwach Opery Wiedeńskiej odnalazły się i zostały w 1985 opublikowane w serii historycznych nagrań poświęconych temu słynnemu teatrowi dwa utrwalone fragmenty przedstawienia Turandot z 14 grudnia 1934: część wielkiej sceny rozwiązywania zagadek (ze znakomitą węgierskowiedeńską sopranistką Marią Nemeth) oraz aria Kalafa z III aktu, jak też duet z I aktu Carmen z zapomnianą dziś węgierską sopranistką Esther Réthy. Finał I aktu Turandot z udziałem Kiepury można także oglądać w pochodzącym bodajże z 1937 roku filmie W blasku słońca ( Im Sonnenschein ). Kreacje naszego artysty z tego filmu, jak też szereg nieznanych dotąd nagrań z rodzinnego archiwum (w tym m.in. arie z Poławiaczy pereł' i Legendy Bałtyku, wspomniane już wyżej Mozartowskie Rondo alla turca, cała seria polskich pieśni oraz Kujawiak Wieniawskiego z nakręconego w 1938 francuskiego filmu Grande Valse brillante, śpiewany po polsku z wspaniałym wysokim w zakończeniu zostały w 1992 i 1994 opublikowane na płytach CD przez brytyjską firmę Pearl.

Flotow aria z opery Marta ; Puccini aria z I aktu opery Cyganeria, dwie arie z opery Tosca, dwa duety z opery Tosca (z Lotte Lehmann), dwie arie z opery Turandot ; Verdi dwie arie księcia z opery

6 Filmografia 1926 O czem się nie myśli 1930 Neapol, śpiewające miasto (Die Singende Stadt) 1931 Neapol, śpiewające miasto (City of Song) 1932 Pieśń nocy (Tell Me Tonight) 1932 Pieśń nocy (Das Lied einer Nacht) 1932 Pieśń nocy (La Chanson d une nuit) 1933 Zdobyć cię muszę (Ein Lied für dich) 1933 Zdobyć cię muszę (Tout pour l amour) 1934 Dla ciebie śpiewam (My heart calls you) 1934 Dla ciebie śpiewam (Mon coeur t appelle) 1934 Dla ciebie śpiewam (Mein Herz ruft nach dir) 1934 Zdobyć cię muszę (My Song for You) 1935 Kocham wszystkie kobiety (Ich liebe alle Frauen) 1935 Kocham wszystkie kobiety (J aime toutes les femmes) 1936 Pieśń miłości (Give Us This Night) 1936 W blasku słońca (Im Sonenschein) 1937 Czar cyganerii (Zauber der Boheme) 1939 Das Abenteuer geht weiter 1947 Czar cyganerii (Addio Mimí!) 1948 Walc brillante 1950 Absender unbekannt 1952 Kraina uśmiechu (Land des Lächelns)

śpiewam (Mon coeur t appelle) 1934 Dla ciebie śpiewam (Mein Herz ruft nach dir) 1934 Zdobyć cię muszę (My Song for You) 1935 Kocham wszystkie kobiety (Ich liebe alle Frauen) 1935 Kocham wszystkie

7 Ordery i odznaczenia Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1935)[4] Złoty Krzyż Zasługi (1937)[5] Wielki Krzyż Orderu Leopolda I.

Podobne dokumenty

1 Wiesław Ochman Wiesław Ochman, jeden z najznakomitszych tenorów europejskich, opromieniony światową sławą, jest zarazem najpopularniejszym polskim śpiewakiem operowym. Od debiutu w 1960 roku na scenie