Sprawozdanie z Sesji Plenarnej Europejskiej Organizacji Regionalnej Światowej Federacji Dentystycznej (ERO) Salzburg, kwietnia 2018 r.

Transkrypt

1 Sprawozdanie z Sesji Plenarnej Europejskiej Organizacji Regionalnej Światowej Federacji Dentystycznej (ERO) Salzburg, kwietnia 2018 r. Europejska Organizacja Regionalna Światowej Federacji Dentystycznej (ERO) jest międzynarodową organizacją lekarsko-dentystyczną działającą w strukturach Światowej Federacji Dentystycznej (FDI), skupiającą główne krajowe organizacje stomatologiczne z Europy należące do FDI (państwa z Europy wg definicji WHO, tj. z uwzględnieniem wszystkich byłych republik ZSRR oraz Izraela). Naczelna Izba Lekarska jest członkiem ERO, tworząc wraz z Polskim Towarzystwem Stomatologicznym Polski Komitet Narodowy. Sesje Plenarne ERO odbywają się dwa razy do roku wiosną na terytorium jednego z państw europejskich, a jesienią w ramach Światowego Parlamentu Dentystycznego FDI. Polska była dotychczas raz gospodarzem wiosennej Sesji Plenarnej ERO, która odbyła się w Warszawie w 2003 r. Podczas Sesji Plenarnych przyjmowane są rezolucje i stanowiska dotyczące różnych zagadnień istotnych dla stomatologii. Dokumenty te służą organizacjom członkowskim w ich działalności na poziomie krajowym. Liczba delegatów na Sesje Plenarne z poszczególnych państw jest regulowana proporcjonalnie do liczby aktywnych zawodowo lekarzy dentystów w danym państwie. Polskiemu Komitetowi Narodowemu przysługuje możliwość delegowania łącznie 6 osób. Uczestnikami spotkań grup roboczych oraz Sesji Plenarnych są nie tylko lekarze stomatolodzy, ale również inne osoby reprezentujące poszczególne organizacje krajowe prawnicy, pracownicy administracyjni zajmujący się współpracą międzynarodową. Szczególną uwagę ERO - FDI poświęca kwestii zapewnienia, aby zawód lekarza dentysty był wolnym zawodem w pełnym tego znaczeniu. Większość pracy wykonywana jest w ramach poszczególnych grup roboczych, które gromadzą i analizują dane oraz przygotowują projekty rezolucji i stanowisk.

2 Podczas wiosennej Sesji Plenarnej ERO w Salzburgu Naczelną Izb Lekarską reprezentowali członkowie Komisji ds. Współpracy Międzynarodowej NRL, Halina Borgiel-Marek i Anna Śpiałek, oraz pracownik biura NIL r. pr. Marek Szewczyński. Ponadto udział brała Anna Lella, sprawująca jednocześnie funkcję prezesa ERO. W piątek, 13 kwietnia, w godzinach przedpołudniowych odbyło się posiedzenie Zarządu ERO, w które prowadziła Anna Lella, oraz spotkania grup roboczych (WG). Obecnie przedstawiciele NIL wchodzą w skład dwóch grup roboczych: dr Anna Śpiałek jest członkiem grupy ds. starzejącego się społeczeństwa (Ageing Population), a doc. Halina Borgiel-Marek grupy ds. szkolenia podyplomowego w stomatologii (Continuing Medical Education in Dentistry). Tego samego dnia w godzinach popołudniowych odbyła się pierwsza część sesji plenarnej, której przewodniczyła Anna Lella. Na wstępie A. Lella przywitała gości: prezes FDI Kathryn Kell (USA), prezesa elekta FDI (byłego prezesa ERO) Gerharda Seebergera (ITA), marszałek zgromadzenia ogólnego FDI Susie Sanderson (UK), członków zarządu FDI Edoarda Cavallé (ITA) i Nikolaia Sharkova (BUL), byłego prezesa ERO Philippe Rusca (SUI), przedstawicieli Europejskiego Stowarzyszenia Studentów Stomatologii (European Dental Student's Association, EDSA) oraz przedstawicieli lokalnego komitetu organizacyjnego. Wiceprezes Austriackiej Izby Lekarsko-Dentystycznej Hans Schrangl w imieniu austriackiego samorządu zawodowego przywitał delegatów, życząc owocnych obrad i miłego pobytu w Salzburgu. Następnie wiceprezes Austriackiej Izby Lekarsko-Dentystycznej Martin Hönlinger, będący jednocześnie prezesem izby regionalnej w Salzburgu, przedstawił zasady funkcjonowania austriackiego system opieki stomatologicznej oraz omówił przepisy prawa austriackiego dotyczące kształcenia lekarzy dentystów i personelu pomocniczego. Przedstawiając zadania Izby Lekarsko-Dentystycznej w Austrii, podkreślił, że członkostwo w niej jest obowiązkowe, a samorząd zawodowy jest odpowiedzialny za negocjowanie umów z zakładami ubezpieczeń społecznych (kasami chorych), za nadzór nad szkoleniem dentystów oraz za doskonalenie zawodowe, jak również za ustalanie zasad ogłaszania się lekarzy stomatologów. Ponadto wskazał, że w Austrii istnieje około 30 instytucji ubezpieczeń społecznych (kas chorych), w których ubezpieczonych jest ok. 99% Austriaków. Ubezpieczenie społeczne obejmuje podstawową opiekę stomatologiczną. W niektórych przypadkach pokrywane są także koszty ruchomych aparatów ortodontycznych. Pozostałe zabiegi są opłacane przez pacjentów. W Austrii jest około przychodni stomatologicznych, ok z nich ma umowy i bezpośrednio rozlicza się z kasami chorych, a pozostałe ok funkcjonuje poza str. 2

3 systemem publicznym pacjent płaci ze środków własnych, ale otrzymuje częściową refundację z systemu ubezpieczeń społecznych. Przychód dentystów w 45% pochodzi z systemu ubezpieczenia społecznego, w 55% z sektora prywatnego. Te 45% przychodów jest na tak niskie, że nawet nie pokrywa kosztów. Dlatego sektor prywatny jest bardzo ważny. Wysokość opłat za świadczenia stomatologiczne jest corocznie weryfikowana przez Ministerstwo Zdrowia. Ceny za świadczenia pokrywane w ramach ubezpieczenia społecznego są również corocznie negocjowane. Na zakończenie Martin Hönlinger dodał, że w ostatnich latach liczba lekarzy dentystów z zagranicy znacznie wzrosła i stanowią oni obecnie około 50% ogólnej liczby dentystów w Austrii. Wspomniał również o rosnącej liczbie kobiet w zawodzie. Po ustaleniu kworum, przyjęciu porządku obrad oraz protokołu z poprzedniej sesji plenarnej ERO w Madrycie, dr Lella przedstawiła sprawozdanie z prac Zarządu ERO, w którym wskazała m.in., że: - od ostatniej sesji plenarnej odbyły się dwa posiedzenia zarządu, a ponadto w międzyczasie zarząd na bieżąco kontaktował się drogą elektroniczną; - odbyło się spotkanie zarządu z przedstawicielami studentów (EDSA), na którym wyrażono potrzebę bliższej wzajemnej współpracy; zarząd delegował dr. Thomasa Wolfa (GER) do udziału w kongresie EDSA w Amsterdamie, z którego sprawozdanie zostanie przedstawione w dalszym punkcie obrad; - brała, jako przedstawiciel ERO, udział w kilku wydarzeniach organizowanych przez krajowe organizacje stomatologiczne - choć nie na mogła być obecna na wszystkich, na które była zaproszona; - wiele organizacji członkowskich ERO przyłączyło się do działań związanych z obchodami Światowego Dnia Zdrowia Jamy Ustnej; - Europejska Federacja Periodontologiczna organizuje wiele interesujących wydarzeń. Na koniec swego sprawozdania dr Lella zachęciła do zapoznawania się z bieżącą korespondencją oraz tzw. newsletterami ERO, które regularnie informują o działaniach ERO. Valentin Garyga (FRA), prezes EDSA, wskazał, że bardzo pozytywnie ocenia spotkanie z zarządem ERO i proponowane zasady dalszej wzajemnej współpracy. W dyskusji na ten temat delegaci potwierdzili potrzebę włączenia młodych stomatologów do współpracy, w szczególności przy ustalaniu strategii rozwoju zawodu lekarza dentysty w obliczy szybko zmieniających się warunków pracy. str. 3

4 Jak wyjaśniła dr Lella, na początek ERO i EDSA planują współpracę w ramach grup roboczych ds. wolnej praktyki dentystycznej w Europie oraz ds. relacji między lekarzami a uniwersytetami. W dalszej dyskusji potwierdzono znaczenie dobrej współpracy z EDSA, podkreślono, że istotne będzie szczegółowe określenie, jak powinna przebiegać i jakie są jej cele. Wskazano, że istnieje wiele zagadnień, do których ERO i EDSA powinny wspólnie podchodzić. Thomas Wolf poinformował o swoim udziale w Kongresie EDSA. Było to w jego ocenie bardzo interesujące spotkanie, w którym przedstawiciel ERO powinien brać udział. Wysoko ocenił poziom wiedzy młodych stomatologów. Był jednak też zdziwiony, że tak wielu młodych lekarzy dentystów niekoniecznie chce wykonywać zawód w gabinecie stomatologicznym, ale woli zajmować się szeroko pojętym zdrowiem publicznym. T. Wolf będzie starał się w ramach swej pracy akademickiej prezentować studentom zalety własnej praktyki zawodowej. W tym kontekście należy się zastanowić, jak powinna wyglądać współpraca z EDSA. Skarbnik ERO Bartolomeo Griffa (ITA, ANDI)) przedstawił sprawozdanie finansowe za rok 2017 oraz przedstawił budżet na rok Wskazał że rok 2017 zakończył się zyskiem w wysokości 9 287,07 EUR. Wewnętrzny audytor ERO Enrico Lai (ITA, AIO) potwierdził dobrą kondycję finansową ERO oraz prawidłowość prowadzenia gospodarki finansowej organizacji. Dr Lai zarekomendował przyjęcie sprawozdania finansowego i podziękował sekretariatowi ERO za dobrą współpracę, która ułatwia jego zadanie. W dyskusji Ernst-Jürgen Otterbach (GER) stwierdził, że jest zaskoczony wzrostem pozycji "Nadzwyczajne koszty/straty z tytułu składek członkowskich. Jak zostało wyjaśnione, wynika to z wykluczenia trzech organizacji z powodu nieopłacania składki członkowskiej lub wykluczenia z FDI (Rosyjskie Stowarzyszenie Stomatologów). Delegaci jednogłośnie przyjęli sprawozdanie finansowe za rok 2017 oraz budżet na rok 2018 przewidujący nadwyżkę w wysokości EUR. W dalszej części sesji plenarnej przewodniczący grup roboczych ERO przedstawili sprawozdania z ich prac i przedstawili plany dalszych działań. Jako pierwszy głos zabrał Ernst-Jürgen Otterbach (GER), który przedstawił sprawozdanie z działań grupy ds. wolnej praktyki lekarsko-dentystycznej w Europie. Dr Otterbach przedstawił wyniki ostatnich prac tej grupy, które zostały ogłoszone w artykule opublikowanym w Quintessence International zatytułowanym "Czy niezależna liberalna praktyka dentystyczna jest zagrożona? Formy praktyki lekarskodentystycznej w strefie Europejskiej Regionalnej Organizacji Światowej Federacji Dentystycznej. str. 4

5 Celem tego opracowania było dokonanie analizy ogólnych uwarunkowań zawodu lekarza dentysty i ocena aktualnych zmian w praktyce zawodowej oraz tego, w jakim stopniu zmiany te są zgodnie z zasadami wolnego zawodu. Autorzy wskazali, że można zaobserwować różne trendy w praktyce zawodowej, ale podstawą praktyki dentystycznej jest wciąż wolny wybór lekarza i terapii. Pojawia się jednak coraz więcej form wykonywania zawodu, które podważają tę podstawę. Powody tego są złożone: różne regulacje prawne w poszczególnych państwach UE, uwarunkowania polityczne państw członkowskich, a także finansowe i ekonomiczne wyzwania związane z założeniem własnej praktyki. Młode pokolenie stomatologów ma też inne spojrzenie na pracę zawodową (słowo kluczowe: równowaga między życiem zawodowym a prywatnym). Celem badania było ustalenie, w jaki sposób lekarze dentyści są zorganizowani, jak są szkoleni, jak ewoluował zawód dentysty w strefie ERO, biorąc pod uwagę trendy i zmiany w opiece stomatologicznej w Europie. Odpowiedzi na pytania rozesłane w formie kwestionariusza udzieliły organizacja zawodowe z 33 krajów, tj. 89% członków ERO. To pozwoliło przyjrzeć się różnym formom wykonywania zawodu oraz ocenić, jak lekarze dentyści są zorganizowani i jakie istnieją przepisy dotyczące zawodu, liczbę uczelni, absolwentów, okres trwania szkolenia, a także liczbę kobiet wśród studentów. Wniosek, jaki nasunął się po badaniu, sprowadza się do konkluzji, że należy przestrzegać Karty Wolności Wolnych Zawodów przyjętej w 2013 r. przez Radę Europejskich Lekarzy Dentystów (CED). Lekarze dentyści muszą wykonywać swój zawód ze szczególnym uwzględnieniem zasad etycznych, a optymalna opieka stomatologiczna powinna być możliwa bez wpływu osób trzecich. Obrona tych zasad jest ważna, aby móc w przyszłości zagwarantować wolność wykonywania naszego zawodu bez merkantylizmu. Obecnie grupa robocza zastanawia się, w jaki sposób wykorzystać w praktyce to opracowanie. Najważniejszym punktem jest ustalenie, czy należy podjąć określone środki w celu zapewnienia wolnej praktyki zawodowej, biorąc pod uwagę, że rośnie liczba lekarzy wykonujących zawód w ramach zatrudnienia. Po drugie, należy ustalić, jakie są oczekiwania młodych stomatologów. Współpraca z młodszymi kolegami ma ogromne znaczenie dla przyszłość naszego zawodu. Dr Otterbach wyraził nadzieję, że FDI, którego prezes elekt (G. Seeberger) jest członkiem tej grupy roboczej, będzie również wspierać znalezienie rozwiązania tych problemów. Simona Dianiskova (SLK), przewodnicząca grupy ds. relacji między lekarzami praktykami a uniwersytetami, podsumowała wyniki kwestionariusza Wytyczne kliniczne i ich zastosowanie w praktyce stomatologicznej jako narzędzie wspomagające. Badaniem ankietowym objęto lekarzy różnych grup wiekowych i z różnym stażem pracy. Najczęściej byli to lekarze powyżej 40 roku życia (52%) z praktyką w zawodzie przez co najmniej 20 lat (60%). str. 5

6 Z badania przeprowadzonego wśród dentystów wynika, że 81% uważa wpływ klinicznych wytycznych za korzystny dla praktyki dentystycznej. Stwierdzono wyraźne różnice między respondentami z różnych krajów z uwagi na uwarunkowania lokalne / geograficzne, wiek, lata praktyki zawodowej itp. Brak świadomości co do znaczenia wytycznych klinicznych był pierwszym powodem, dla którego nie wdrożono ich do codziennej praktyki. Ponad połowa lekarzy (57%) podkreślała rolę krajowych organizacji dentystycznych (NDA), zwłaszcza w tworzeniu świadomości na temat wytycznych klinicznych. Większość (> 80%) uważało, że NDA i uczelnie powinny współpracować przy opracowywaniu i rozpowszechnianiu wytycznych klinicznych. Korzyść z opracowanych zasad będzie odczuwana nie tylko przez dentystów, ale również przez pacjentów. NDA powinny rozważyć sugerowaną rolę we współpracy z wydziałami stomatologicznymi w zakresie opracowywania wytycznych opartych na dowodach naukowych, ich rozpowszechniania oraz wdrażania w praktyce zawodowej. Dr Dianiskova przedstawiła również projekt definicji edukacji interdyscyplinarnej w Europie, który został zatwierdzony na poprzedniej sesji ERO w Madrycie. W oparciu o dokument FDI "Optymalne zdrowie jamy ustnej poprzez kształcenie międzyprofesjonalne i współpracę" definicja ta powinna być wdrożona w 4 fazach i odbędzie się to we współpracy z ADEE. Osobą mającą zapewnić współpracę pomiędzy ERO a ADEE jest prof. Nermin Yamalik (TUR). Fazy tego postępowania obejmują: analizę dostępnych materiałów FD, publikację artykułu przeglądowego na podstawie zebranych danych, przeprowadzenie ankiety wśród członków ERO i ADEE oraz wydanie wspólnego oświadczenia ERO i ADEE. Podczas spotkania w Salzburgu grupa robocza omówiła również znaczenie edukacji interdyscyplinarnej w odniesieniu do chorób niezakaźnych, zdrowia jamy ustnej i ogólnego stanu zdrowia. Przewodniczący grupy ds. integracji Vladimer Margveleshvili (GEO), który funkcję tę objął po wykluczeniu Rosyjskiego Stowarzyszenia Stomatologicznego ze struktur FDI, wskazał, że pierwotnie celem działania tej grupy było zintegrowanie z resztą Europy środowiska stomatologicznego z nowych niepodległych państw powstałych po rozpadzie Związku Radzieckiego. Cel ten został w dużej części osiągnięty w 2011 roku, gdy dziesięć krajowych stowarzyszeń dentystycznych (NDA) z tych państw stało się regularnymi członkami ERO. Istotą działania grupy było szczegółowe zapoznanie przedstawicieli tych NDA ze pracami ERO. Było to konieczne dla zrozumienia roli i celów ERO, aby bardziej zaangażować się te działania. Istotne znaczenie ma przekazywanie wiedzy oraz dążenie do uzyskania niezależności finansowej. Na podstawie informacji z 15 państw można sformułować następujące wnioski: - praca NDA jest bardziej skuteczna, gdy członkostwo lekarzy dentystów w nich jest obowiązkowe; str. 6

7 - obowiązkowe doskonalenie zawodowe jest gwarancją wysokiej jakości udzielanych świadczeń; - wdrażanie systemu doskonalenia zawodowego oraz egzaminów licencyjnych powinno być realizowane przez Ministerstwo Zdrowia wspólnie z NDA. Przewodniczący grupy zasugerował również, że powinna zostać nawiązana ścisła współpraca grupy z CED w celu przyspieszenia procesu integracji oraz zaproponował utworzenie grupy łącznikowej (3-4 osoby), która będzie regularnie komunikować się z innymi grupami roboczymi w celu uzyskania niezbędnych informacji usprawniających proces integracji. Roland L Herron (FRA) podsumował działalność grupy ds. jakości w stomatologii. Grupa przygotowała projekt kwestionariusza, który został poddany analizie prawnej. Jego celem jest uzyskanie informacji na temat środków podejmowanych przez poszczególne państwa w celu zapewnienia jakości leczenia: czy mają charakter obligatoryjny, czy są w formie zaleceń, czy są określane przez samych stomatologów, czy przez inne podmioty (na przykład firmy ubezpieczeniowe). Istotna jest również wiedza na temat nadzoru nad ich realizacją oraz ewentualnych sankcji za ich nieprzestrzeganie. Czym jest wolna praktyka lekarsko-dentystyczna, jeśli nie opiera się na osobistej odpowiedzialności? Niezależnie od formy zatrudnienia lekarza dentysty ważne jest, aby jakość udzielanych przez niego świadczeń była właściwa. Kwestionariusz będzie ponownie modyfikowany, a jego wyniki zostaną przedstawione w późniejszym czasie Hande Sar Sancakli (TUR), przewodnicząca grupy ds. doskonalenia zawodowego, przedstawiła trzy projekty swojej grupy. Z jednej strony jest to promowanie schematu szkoleń pod egidą ERO w ramach krajowych systemów doskonalenia zawodowego stomatologów. Pomysł ten został już przedstawiony na poprzednich sesjach ERO. Należy udostępnić krajowym organizacjom formularz, za pomocą którego będą mogły wnioskować o zorganizowanie takiej konferencji czy szkolenia pod egidą ERO. Drugi projekt to ocena metod nauczania w ramach doskonalenia zawodowego w stomatologii. Za pomocą ankiety internetowej grupa zamierza dowiedzieć się, która metoda nauki jest preferowanym sposobem uczenia się w państwach reprezentowanych w ERO. Odpowiedzi można udzielać online. Dr Sar Sancakli zachęcała do rozpowszechnienia tego linku wśród lekarzy w poszczególnych krajach. Termin udzielenia odpowiedzi został ustalony na lipiec 2018 r., a wyniki zostaną zaprezentowane podczas sesji ERO w Buenos Aires. Trzeci projekt dotyczy stanowiska ERO w sprawie edukacji medycznej w stomatologii. Projekt zgłoszony przez ERO został zaakceptowany przez FDI i zostanie przedstawiony w formie stanowiska FDI we wrześniu w Buenos Aires. str. 7

8 Dalsze plany dotyczą wzmocnienia integracji, współpracy ze towarzystwami lekarskimi oraz ocena wiedzy i podejścia międzybranżowego. Edoardo Cavallé (ITA), przewodniczący grupy ds. zespołu stomatologicznego, zaproponował zmianę nazwy grupy i określenie nowego kierunku jej prac. Zaproponował następującą nazwę: Zespół stomatologiczny w praktyce roku Jak wskazał, pojawiają się następujące pytania: jakie nowe wyzwania stoją przed naszym zawodem? czego oczekuje nowe pokolenie lekarzy dentystów? jaki jest przyszły kształt zespołu stomatologicznego? jakie nowe technologie będą wpływać na naszą praktykę zawodową? co z oceną ryzyka w naszej praktyce? Grupa zajmie się następującymi zagadnieniami: zarządzanie w praktyce zmiana programów nauczania członków zespołu stomatologicznego; kwalifikacje w zakresie stosowania nowych technologii; harmonizacja profilu zawodowego członków zespołu stomatologicznego w państwach europejskich; optymalizacja zasad rekrutacji członków zespołu stomatologicznego; jakość procedur w zespole stomatologicznym zmieniający się model zawodu (-ów) - nowe modele pracy w zespole stomatologicznym. Tematy te wymagają bardzo ścisłej współpracy z innymi grupami roboczymi. Każdy z członków grupy będzie przydzielony do udziału w pracach pozostałych grup roboczych w celu wymiany informacji, co jest niezwykle istotną kwestią. W głosowaniu delegaci jednomyślnie poparli nową nazwę i zgodzili się na proponowany sposób i zakres dalszych działań. Raport z prac grupy ds. starzejącego się społeczeństwa przedstawił jej przewodniczący Philippe Rusca (SUI). Zwrócił uwagę, że zdrowie jamy ustnej jest integralną częścią ogólnego stanu zdrowia. Wyzwaniem dla zespołu dentystycznego jest zapewnienie właściwej opieki stomatologicznej seniorom, którzy mimo podeszłego wieku, mają coraz więcej własnych zębów, o które coraz trudniej im dbać. Każdy kraj ma swoje zasady dotyczące zapewnienia opieki stomatologicznej, również dla tej grupy pacjentów, więc działania grupy zmierzają do określenia str. 8

9 rekomendacji o charakterze ogólnym. Odpowiedni zespól FDI już wykonał dobra pracę na temat demografii. Schemat nt. Korei Południowej (przedstawiony w prezentacji) może zostać przeniesiony także do naszej strefy. Trzeba jednak pamiętać, że są kraje, w których średnia długość życia jest inna. Nasze liczby są prawdopodobnie wyższe niż tam przedstawione średnie. Liczba osób powyżej 65 roku życia stale rośnie. Obowiązek właściwego leczenia osób starszych powinien być zawarty w każdym kodeksie etycznym. Każdy lekarz dentysta (i jego zespół stomatologiczny) powinien troszczyć się o pacjentów w starszym wieku, zadanie to nie może dotyczyć tylko lekarzy specjalistów. Powinniśmy wywierać presję na uniwersytety, aby gerostomatologia znalazła się w programach nauczania. W kształceniu przeddyplomowym należy uwzględnić m.in. następujące tematy: biologia starzenia, patologie powiązane z wiekiem, podstawowe testy geriatryczne i psychologia. Także kształcenie ustawiczne i jest bardzo ważne w tym zakresie. Należy tu stosować te same kryteria jak w szkoleniu podstawowym. Grupa rekomenduje klasyfikację (GO GO, SLOW GO, NO GO) która jest stosunkowo prosta, ale bardzo wyrazista. Dr Rusca przedstawił schemat podejmowania decyzji w przypadku leczenia protetycznego ruchomego, który opisano w niemieckiej gazecie zawodowej Zahnärztliche Mitteilungen" i co do którego uzyskał prawa do rozpowszechniania. Pokazuje on w prosty sposób, jaki rodzaj leczenia protetycznego należy podjąć w odniesieniu do możliwości starszego pacjenta. Na szczycie tego schematu dr Rusca dodał profilaktykę, która tworzy podstawę każdego zabiegu. Równie ważne są instrukcje dla osób opiekujących się osobami w podeszłym wieku. Dr Rusca podziękował członkom grupy, szczególnie Annie Śpiałek, która uczestniczyła we wszystkich spotkaniach, oraz Brytyjskiemu Stowarzyszeniu stomatologicznemu za pomoc w tłumaczeniach. Grupa przygotuje zalecenia w formie stanowiska i przedstawi je na następnej sesji plenarnej. Sprawozdania grup roboczych zostały jednogłośnie zatwierdzone. W kolejnym dniu obrad, w sobotę 14 kwietnia, przedstawiono raporty krajowych organizacji należących do ERO oraz przeprowadzono dyskusję na tematy poruszane w tych raportach. Oliver Zeyer (SUI), sekretarz ERO odpowiedzialny za prezentację raportów krajowych, prosił o terminowe nadsyłanie raportów, gdyż tylko w ten sposób można przedstawić najpełniejsze ich streszczenie. W wyznaczonym terminie nadesłano 27 raportów krajowych, wszystkie zostały zamieszczone na stronie internetowej ERO. Jako najbardziej istotne tematy poruszanych w raportach dr Zeyer wskazał następujące kwestie: str. 9

10 - nadmierna liczba lekarzy dentystów i absolwentów stomatologii, - rosnąca liczba uczelni (publicznych i prywatnych), - wpływ komercjalizacji na wolny charakter zawodu lekarza dentysty, - niski i malejący poziom publicznego finansowania opieki stomatologicznej, - brak zainteresowania ze strony władz w zakresie zdrowia jamy ustnej, - rosnące obciążenia administracyjne. Po tym wprowadzeniu nastąpiła dość ożywiona dyskusja na temat uczelni, umiędzynarodowienia studiów stomatologicznych, jakości kształcenia. Według Pauli Perlei (ROM) Wielka Brytania jest najpopularniejszym miejscem docelowym dla tych, którzy wyjeżdżają za granicę po studiach. Mick Armstrong (UK) stwierdził, że liczby są nieco mylące. Wielka Brytania ma zarejestrowanych wielu lekarzy dentystów, ale trudno odważyć się na wskazanie potencjału siły roboczej, ponieważ wielu spośród nich pracuje w niepełnym wymiarze godzin. Według Rolanda L'Herrona (FRA) są w Europie kraje, które stały się swoistymi maszynami szkolącymi lekarzy dentystów. Z drugiej strony, we Francji bardzo trudno dostać się na studia stomatologiczne. Ernst-Jürgen Otterbach (GER) zgodził się z opinią, iż w wielu miejscach widoczna jest nadprodukcja lekarzy dentystów, a to przyczynia się do komercjalizacji zawodu. Orlando Monteiro da Silva (POR) zwrócił uwagę na cztery podstawowe zasady UE (swoboda przepływu osób, towarów, usług i kapitału), wskazując, że swoboda otwierania uczelni oraz gabinetów stomatologicznych jest częścią polityki UE. Stefaan Hanson (BEL) podkreślił duże różnice w jakości edukacji w stomatologii. Według Michaela Franka (GER) dyskusja ta jest dowodem na to, jak bardzo delegaci są tymi sprawami zaniepokojeni i wskazuje na potrzebę dalszego omówienia tego na kolejnym posiedzeniu plenarnym. Wymaga to jednak odpowiedniego przygotowania i wzięcia pod uwagę, że każdy kraj w UE sam określa zasady dotyczące kształcenia, mając jednak obowiązek przestrzegania minimalnych wymogów kształcenia określonych w unijnej dyrektywie 2005/36/WE (co najmniej 5 lat studiów obejmujących co najmniej godzin nauczania wskazanych przedmiotów. Peter Engel (GER) podsumował dyskusję, mówiąc, że jest pod wrażeniem tego, że sprawozdania krajowe są tak żywo omawiane i że maja później wpływ na pracę grup roboczych. W dalszej części sesji delegaci jednogłośnie przyjęli Izbę Lekarsko-Dentystyczną z Kosowa jako nowego członka ERO. str. 10

11 W sesji plenarnej uczestniczyła m. in. prezes FDI Kathryn Kell, która przez cały czas przysłuchiwała się debacie, a w końcowej części sesji plenarnej przedstawiła interesującą i bardzo szczegółową prezentację na temat działań FDI. Na wstępie, w imieniu FDI dr Kell wręczyła dr Lelli pamiątkową tabliczkę jako podziękowanie za aktywną pracę na rzecz środowiska stomatologicznego, dbanie o prestiż zawodu oraz aktywność w podnoszeniu świadomości społeczeństw o znaczeniu zdrowia jamy ustnej. Dr Kell z satysfakcją stwierdziła, że FDI dobrze sobie radzi finansowo. Rok 2017 był udany dla działań zespołu FDI zajmującego się wizją zawodu w roku Podjęto wiele działań w zakresie poprawy zdrowia jamy ustnej na świecie; przyjęło nową definicję zdrowia jamy ustnej. W 2017 r. istotą działania FDI było podniesienie rangi zdrowia jamy ustnej jako ważnego elementu ogólnego zdrowia człowieka i zachęcanie światowych liderów do określania i wdrażania celów dotyczących zdrowia jamy ustnej. Na zakończenie sesji plenarnej dr Lella dokonała krótkiego jej podsumowania i przedstawiła harmonogram dalszych spotkań. Kolejne sesje plenarne ERO odbędą się jesienią 2018 r. podczas Kongresu FDI w Buenos Aires, wiosną 2019 r. we Frankfurcie, gdzie dojdzie do przekazania prezydentury ERO dr Michaelowi Frankowi z Niemieckiej Izby Lekarsko-Dentystycznej, jesienią 2019 r. podczas Kongresu FDI w San Francisco, gdzie dojdzie do przekazania prezydentury FDI dr Gerhardowi Seebergerowi z Wloch. Sporządzili: Halina Borgiel-Marek, sekretarz Komisji ds. Współpracy Międzynarodowej NRL, Anna Śpiałek, członek Komisji ds. Współpracy Międzynarodowej NRL, Marek Szewczyński, biuro NIL. str. 11