biuletyn informacyjny 84

Transkrypt

1 LATO 2015 biuletyn informacyjny 84 kwartalnik organizacyjny Oddziału Krakowskiego PTTK im. ks. Karola Wojtyły DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO SPIS TREŚCI Otwarcie sezonu turystyki górskiej Podsumowanie działalności Kół w 2014 r Lato z BORT... 7 Letnie wędrowanie szlakami Beskidu Wyspowego Odznaka Turysta Senior Z księgarskiej półki Małopolski Szlak Powstania Styczniowego Górskimi szlakami (17) W ekspresowym skrócie Zanim pójdziesz na wycieczkę... 17

2 2 biuletyn informacyjny 84 Biuro Obsługi Ruchu Turystycznego Oddział Krakowski PTTK Kraków, ul. Zyblikiewicza 2b od poniedziałku do piątku w godz tel , fax bort@krakow.pttk.pl świadczy usługi w zakresie organizowania: obsługi przewodnickiej w języku polskim i w językach obcych noclegów i wyżywienia wycieczek jednodniowych, wielodniowych, krajowych i zagranicznych obozów turystyki kwalifikowanej, zielonych i białych szkół biletów wstępu do muzeów, teatrów i na koncerty dla grup przyjeżdżających do Krakowa: zakwaterowanie, wyżywienie, imprezy regionalne oraz bilety wstępu Otwarcie sezonu turystyki górskiej 2015 W dniu 19 kwietnia 2015 r. Komisje Turystyki Górskiej Oddziałów PTTK: Krakowskiego im. ks. Karola Wojtyły z Krakowa, Beskid z Nowego Sącza i Ziemi Tarnowskiej z Tarnowa imprezą Wiosna 2015, pod patronatem Marszałka Województwa Małopolskiego Pana Marka Sowy, zainaugurowały przed bacówką PTTK nad Wierchomlą sezon turystyki górskiej w Małopolsce. Głównym organizatorem imprezy była Komisja Turystyki Górskiej Oddziału Beskid z Nowego Sącza. Liczni turyści, mimo niesprzyjającej pogody przywędrowali szlakami Beskidu Sądeckiego pod schronisko PTTK nad Wierchomlą im. Stanisława Nowaka (długoletniego działacza turystycznego z Krynicy). Inauguracja sezonu zgromadziła około 500 osób reprezentujących oddziały PTTK. Najliczniejszą grupę stanowili przedstawiciele Oddziałów organizujących imprezę czyli: Krakowskiego, Ziemi Tarnowskiej, Beskid. Licznie reprezentowana była młodzież szkolna. W południe, o godz , mszą świętą w intencji rozpoczynającego się sezonu górskiego, rozpoczęto otwarcie Po zakończeniu mszy uczestnicy przeszli w rejon schroniska, gdzie odbyło się oficjalne otwarcie sezonu turystyki górskiej w Małopolsce z udziałem zaproszonych gości. Członkowie Komisji Turystyki Górskiej Oddziału Krakowskiego PTTK udzielali informacji dotyczących terminów i warunków uczestnictwa w kolejnych tegorocznych imprezach, organizowanych przez Oddziałową KTG. Rozpoczęcie sezonu było również dla wielu turystów górskich Oddziału Krakowskiego PTTK pierwszym w sezonie 2015 etapem Rajdu na raty Siedem Wierchów Beskidzkich. Przedstawiciele Komisji rozprowadzali wśród zainteresowanych turystów dzienniczki rajdowe i szczegółowe programy rajdu oraz dokonywali potwierdzeń zaliczenia pierwszego etapu rajdu. zdjęcie J. Ślusarczyk

3 Tabela nr 1 biuletyn informacyjny 84 3 Podsumowanie działalności Kół w 2014 roku L.p Tradycyjnie na przełomie roku Komisja Kół dokonała oceny działalności kół zrzeszonych w Oddziale Krakowskim PTTK według kryteriów przyjętych w 2009 r. Podobnie jak w roku ubiegłym nie zmieniano tych kryteriów. Pod koniec 2013 r. zostało rozwiązane Koło nr 84 przy ZUS, natomiast jesienią 2014 r. założone zostało nowe Koło przy Szkole Podstawowej w Kościelcu, które otrzymało numer kolejny 2. Na koniec 2014 roku ilość kół w naszym Oddziale nie zmieniła się. Jesienią reaktywowało swą działalność Koło nr 9 przy II Gimnazjum. Jeśli chodzi o dyscyplinę składania sprawozdań, to tym razem złożyło je 17 kół i są one przedstawione w tabeli nr 2 w poz Tak mała liczba złożonych sprawozdań powoduje problem z dokładniejszym opisem dokonań naszego Oddziału. Koła, które nie złożyły sprawozdań przedstawione są w poz tej tabeli. Ponieważ koła 2 i 9 działały w 2014 r. za krótko i nie złożyły sprawozdań, więc jako bazę do odpowiednich porównań przyjęto 26 kół, pominięto bowiem tak zwane Koło Środowiskowe. W dniu 19 stycznia br. członkowie Komisji w osobach: Anna Nosek, Elżbieta Zając, Edward Koszyk, Czesław Zajączkowski, Janusz Worotniak skontrolowali kartoteki personalne członków Oddziału pod kątem opłacania składek. Jeśli chodzi o wypełnianie kart informacyjnych, to większość kół robi to dobrze. Niestety, w niektórych sprawozdaniach pojawiają się informacje błędne lub brak jest niektórych danych. Wśród błędów należy wymienić niezgodne z kartotekami ilości członków koła, zawyżoną ilość uczestników imprez koła lub niewypełnienie niektórych rubryk. Na szczęście nie było już sprawozdań anonimowych. Od lat Komisja apeluje do władz kół o uporządkowanie kartotek poprzez wyraźne oddzielenie kartotek członków aktualnych od byłych, ale niektóre koła o tym zapominają, co skutkuje zaliczeniem byłych członków jako nieopłacających składek. Wpływa to oczywiście negatywnie na punktację, a także nie dostarcza Oddziałowi właściwej informacji. Osobnym i ważnym problemem jest ilość zdobywanych odznak turystyki kwalifikowanej. Wiele kół wie dokładnie, ile jego członkowie ich zdobyli, ale są też koła, które takich statystyk nie posiadają i tutaj powody takiego stanu rzeczy są rozmaite. W przypadku kół, które nie złożyły kart informacyjnych ilość opłaconych składek uzyskano podczas kontroli kartotek. Ponadto 172 osoby opłaciły składki bezpośrednio w kasie Oddziału i te osoby są ujęte w sprawozdaniu jako tak zwane Koło Środowiskowe. Tworzą je osoby, które z rozmaitych przyczyn nie należą do żadnego koła, a chcą być członkami PTTK. Ilość tych osób w ostatnich dwóch latach była podobna. W związku z charakterem Koła, w tym przypadku nie ma sprawozdania. Pełne zestawienie ilości członków Oddziału Krakowskiego PTTK wraz z danymi dotyczącymi opłacania składek za 2014 r. przedstawiono w tabeli nr 2. Działalność organizacyjna Podstawowe dane porównawcze w stosunku do lat ubiegłych przedstawione są w tabeli nr 1. Ilość kół Treść Ilość wypełnionych kart informacyjnych Ilość członków w kołach Ilość członków opłacających składki Procent opłaconych składek (wiersz 4 / wiersz 3) Ilość kół, które opłaciły składki w 100% Lata sprawozdawcze ,1 87,1 90,5 91,2 88,4 77,1 81,57 85,

4 Tabela nr 2 4 biuletyn informacyjny Ilość członków Ilość opłaconych składek Analizując zaprezentowane dane widać, że liczba członków opłacających składki była w ubiegłym roku najwyższa od ośmiu lat. Największy przyrost liczby nowych członków zanotowały Koła 36, 27, 28 oraz 31. Problemem pozostaje jednak dyscyplina opłacania składek. Znaczna ilość składek opłacana jest dopiero pod koniec roku zamiast na początku. Wiele osób nadal mylnie uważa ten proceder za właściwy i niestety dotyczy to czasem działaczy o wieloletnim stażu w PTTK. Lp Koło Skł. Skł. Ilość Nowi opłacone nieopłac. członków członk PIELGRZYM SOSW dla Dzieci Niewidom. i Słabow przy KPBP Krakbud przy SP nr przy Urz. Miasta i Gm. Kazimierza Wielka Koło Miejskie w Skawinie przy SP nr Koło Przewodników Miejskich Koło Grodzkie Koło im. prof. W. Goetla TELPOD KRZESZOWIACY ŁĄCZNOŚĆ WATRA przy Polskim Związku Głuchych WĘDROWIEC Koło im. Mariana Marcinkowskiego Koło Rodzinne przy Krakowskim Klubie Kajakowym RAZEM przy SP w Kościelcu b. danych przy Gimnazjum nr b. danych PODRÓŻNIK przy SP nr b. danych przy Woj. Stacji Sanit.-Epidemiolog b. danych Koło Tatrzańskie b. danych przy B.P. SEBASTIAN, Kazimierza Wielka b. danych SENIOR b. danych przy YACHT CLUBIE b. danych SMOKI przy Garniz. Krak. Policji b. danych Rodzinne Koło SPÓLNOTA b. danych przy Okr. P. Geodezyjno-Kartograficznym b. danych 29 Koło Środowiskowe b. danych RAZEM OGÓŁEM POZ

5 Tabela nr 3 Tabela nr 4 biuletyn informacyjny 84 5 Działalność programowa Najważniejsze dane dotyczące tego aspektu działalności kół ukazuje tabela nr 3. Niepełne dane, jakie otrzymano nie dają pełnego obrazu z uwagi na sporą ilość kół, które nie złożyły sprawozdań. Można się spodziewać, że w innym razie liczby w rubrykach byłyby wyższe. Lp Koło Wycieczki jednodniowe Wycieczki wielodniowe Ilość uczestników wycieczek Szkolenia, prelekcje, pokazy Ilość uczestników imprez z kolumny PIELGRZYM SOSW dla Dzieci Niewidom. i Słabow przy KPBP Krakbud przy SP nr przy Urz. Miasta i Gm. Kazimierza Wielka Koło Miejskie w Skawinie przy SP nr Koło Przewodników Miejskich Koło Grodzkie Koło im. prof. W. Goetla TELPOD KRZESZOWIACY ŁĄCZNOŚĆ WATRA przy Polskim Związku Głuchych WĘDROWIEC Koło im. Mariana Marcinkowskiego Koło Rodzinne przy Krakowskim Klubie Kajakowym RAZEM Punktacja Kół za 2014 r. Lp Nr Koła Kryteria wg karty informacyjnej Razem 2 3 5a 5b 6 7 9a 9b

6 6 biuletyn informacyjny 84 Legenda do tabeli nr 4: 2 Ilość opłaconych składek członkowskich 3 Ilość członków koła przyjętych w 2013 r. 5a Ilość zorganizowanych wycieczek jednodniowych 5b Ilość zorganizowanych wycieczek wielodniowych 6 Ilość uczestników wycieczek - członków koła 7 Ilość odznak turystyki kwalifikowanej zdobytych przez członków koła 9a Organizacja szkoleń, prelekcji, pokazów - ilość imprez 9b Organizacja szkoleń, prelekcji, pokazów - ilość słuchaczy - członków koła 10 Prowadzenie kroniki koła 11 Prowadzenie tablicy ogłoszeń 12 Udział w akcjach i konkursach Oddziału 13 Terminowość przeprowadzania zebrań sprawozdawczo-wyborczych 14 Terminowość przekazywania sprawozdawczości (do r.) 16 Inne formy działalności Natomiast tabela nr 4 zawiera klasyfikację i podsumowanie punktacji zgodnie z przyjętym systemem oceniania działalności poszczególnych kół. Kolejny już raz publikujemy tę tabelę i wg otrzymywanych sygnałów jest bardzo przydatna, ponieważ obrazuje wszystkie oceniane aspekty aktywności turystycznej w naszym Oddziale. Mimo biernego oporu zarządów kół ponawiamy apel o przesłanie do naszej Komisji informacji o dacie założenia danego koła, wcześniejszych prezesach oraz najważniejszych osiągnięciach. Zapraszamy również prezesów lub wyznaczonych przedstawicieli kół o udziału w zebraniach naszej Komisji, które odbywają się w siedzibie Oddziału wg grafika zamieszczonego na stronie Oddziału, w zakładce Komisji Kół. Informacje te są zawarte również w ukazującym się Biuletynie dostępnym na stronie internetowej. Zebrania nasze są forum prezentacji dorobku kół oraz wymiany poglądów na temat ważnych problemów dotyczących ich działalności. Dotychczas przedstawiciele kół niezwykle rzadko zaszczycają nas swoją obecnością. W tym miejscu należy jeszcze przypomnieć, że na stronie internetowej Oddziału każde koło ma do dyspozycji zakładkę, w której może zamieszczać informacje o swojej działalności. Materiały do publikacji należy przekazywać w formie elektronicznej do biura Oddziału. Dotychczas tylko kilka kół korzysta z tej formy prezentacji. W podsumowaniu naszej analizy gratulujemy Kołu nr 45 TELPOD za uzyskanie najwyższej punktacji Natomiast Kołom nr 1 PIELGRZYM, nr 8 przy SOSW, a także nr 19 KRAKBUD za zajęcie czołowych miejsc w tegorocznym podsumowaniu działalności. Na zakończenie składamy podziękowania wszystkim zarządom i członkom Kół za turystyczne dokonania w 2014 roku, pamiętając, że niniejsza punktacja ma charakter wyłącznie pomocniczy. Życzymy jednocześnie wszystkim członkom Oddziału Krakowskiego PTTK wielu nowych osiągnięć w poznawaniu naszego kraju. Przewodniczący Komisji Kół Janusz Worotniak

7 biuletyn informacyjny 84 7 Lato z B.O.R.T. Poniżej przedstawiamy bogatą ofertę BORT Oddziału Krakowskiego PTTK (terminy i miejsca wycieczek organizowanych latem 2015 roku. 27 czerwca W dolinie Nysy Kłodzkiej. Kraków Paczków (polskie Carcasonne, mury miejskie) Złoty Stok (zwiedzanie kopalni złota) Kłodzko (zwiedzanie twierdzy i labiryntu, w miarę czasu ogrody japońskie koło Lewina Kłodzkiego) Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 170,- zł + wstępy 28 czerwca Bobrowiec przez Cieśniawy. Kraków Orawice Cieśniawy (piękny wąwóz w Dolinie Juraniowej) Dolina Juraniowa Umarła Przełęcz Orawice Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 125,- zł 4 lipca Warownie nad Dunajcem. Kraków Dębno Brzeskie (zamek Tarłów) Melsztyn (ruiny zamku Leliwitów Melsztyńskich) Czchów (kościół parafialny, wieża obronna) Wytrzyszczka (zamek Tropsztyn) Tropie Rożnów (beluard, ruiny zamku) Kraków. Cena: 74,- zł + wstępy 5 lipca Beskid Sądecki. Kraków Stary Sącz Rytro leśniczówka Gaboń Prehyba Piwniczna Piwniczna Zdrój Kraków. Cena: 75,- zł 11 lipca Gdzie kręcono Ogniem i Mieczem. Kraków Ropa Zalew Klimkówka Łosie (drewniana cerkiew grekokatolicka z XIX w., cmentarz wojenny zaprojektowany przez Hansa Mayra, skansen) Bielanka (muzeum rzemiosła łemkowskiego, drewniana cerkiew grekokatolicka z XVIII w.) Szymbark (rezerwat przyrody Jelenia Góra) Szymbark Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 110,- zł + wstępy 12 lipca Księżna, która pokochała Tatry śladem Beaty Łaskiej. Kraków Kieżmark Zielony Staw Kieżmarski stacja pośrednia kolejki linowej Start Tatrzańska Łomnica Kraków. W przypadku niesprzyjających warunków (zła pogoda, słaba kondycja grupy) powrót znad Zielonego Stawu tym samym szlakiem do Kieżmarku (trasa trudna, około 8 godz.). (wycieczka przedłużona) Cena: 125,- zł + 15,- kolej linowa 18 lipca Polska krainą wąwozów. Kraków Sandomierz (Wąwóz Królowej Jadwigi i Wąwóz Piszczele) Kazimierz Dolny (Wąwóz Małachowskiego, Kuncewiczówka, Wąwóz Korzeniowy Dół i w miarę czasu Wąwóz Morowy Dół) Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 150,- zł 19 lipca Pieniny. Kraków Krościenko Trzy Korony Zamek Pieniński Szczawnica (spacer po uzdrowisku) Kraków. Cena: 79,- zł + wstęp do Pienińskiego Parku Narodowego

8 8 biuletyn informacyjny lipca Śląski Olimp. Kraków Sobótka (zwiedzanie miasta) Górka (zwiedzanie zespołu rezydencjonalnego klasztornego Augustianów - pałacu z pozostałościami klasztoru i kaplicy) wyjście na Górę Ślężę należącą do Korony Gór Polskich i Korony Sudetów Polskich (kościół Nawiedzenia NMP z połowy XIX w., schronisko im. R Zamorskiego z 1908 r.) Sobótka Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 160,- zł 26 lipca Przez Beskid Wyspowy i Pogórze Wiśnickie. Kraków Przełęcz Wielkie Drogi Wierzbanowska Góra Przełęcz Jaworzyce Lubomir Łysina Kudłacze Przełęcz Sucha Kamiennik Przełęcz Zasańska Ostrysz Kornatka Kraków. Cena: 70,- zł 1 sierpnia Szlakiem drewnianych kościołów i cerkiewek. Kraków Lipnica Murowana (kościół p.w. św. Bartłomieja, wpisany na listę UNESCO) Tymowa (drewniany kościół barokowy z XVIII w.) Tęgoborze (kościół p.w. Najświętszej Marii Panny na Juście, murowany parterowy dwór) Królowa Górna (dawna drewniana cerkiew grekokatolicka, obecnie kościół p.w. Narodzenia N.M.P. z 1815 r.) Krynica (zabudowa uzdrowiska w stylu tyrolskim ) Powroźnik (jedna z najcenniejszych cerkwi grupy zachodniołemkowskiej) Stary Sącz (w miarę wolnego czasu średniowieczna zabudowa miasta, klasztor Klarysek, kościół p.w. św. Elżbiety Kraków. Cena: 95,- zł 2 sierpnia Góry Choczańskie. Kraków Bukowina Sedlo pod Kral ovu Szczyt Sestrić i ruiny Liptowskiego Zamku Pol ana Kalamen Lućky Rużomberok Lestiny (drewniany artykularny kościół ewangelicki, wpisany na listę UNESCO) Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 125,- zł + wstępy 8 sierpnia Szlakiem Jana Kochanowskiego. Kraków Szydłowiec (zwiedzanie) Orońsko (zwiedzanie) Radom (krótki spacer po mieście) Zwoleń (zwiedzanie) Czarnolas (zwiedzanie) Sycyna Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 150,- zł + wstępy 9 sierpnia Hawiarską Drogą przez Małołączniak. Kraków Zakopane Dolina Kościeliska Przysłop Miętusi Kobylarz Małołączniak Kopa Kondracka Przełęcz Kondracka Dolina Małej Łąki Kraków. (trasa średnio trudna) Cena: 80,- zł +wstęp do Tatrzańskiego Parku Narodowego 15 sierpnia Szlakiem podkrakowskich dworków. Kraków Branice (klasycystyczny dworek i lamus z 1603 r.) Igołomia (pałacyk z 1800 r.) Pławowice (pałacyk Morsztynów) Kościelniki (ruiny pałacu, zabytkowy park) Goszyce (drewniany dwór, jeden z najcenniejszych zabytków architektury drewnianej) Goszcza (drewniany dwór, dawna kwatera powstańcza) Niedźwiedź (pałac Wodzickich) Michałowice (eklektyczny pałacyk, obelisk) Kraków. Cena: 70,- zł + wstępy

9 biuletyn informacyjny sierpnia Pogórze Spisko Gubałowskie. Kraków Chochołów Ostrysz Gruszków Wierch Gubałówka Zakopane Kraków. Cena: 70,- zł 22 sierpnia Świętokrzyskie czaruje. Kraków Sielpia (zespół walcowni i pudlingarni, obecnie Muzeum Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego) Końskie (klasycystyczny zespół pałacowy Małachowskich z XVIII w., późnogotycka kolegiata p.w. św. Mikołaja z pięknym XIII w. tympanonem, zabytkowy układ urbanistyczny Rynku) Kazanów (klasztor Bernardynów) Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 136,- zł + wstępy 23 sierpnia Słowackie Tatry. Kraków Szczyrbskie Pleso Popradzkie Pleso (schronisko) dla chętnych: wyjście na Przełęcz Pod Osterwą przejście wokół jeziora na symboliczny cmentarz Ludzi Gór. (wycieczka przedłużona) Cena: 125,- zł 29 sierpnia Szlakiem literatury polskiej przez Góry Świętokrzyskie. Kraków Książ Wielki (zamek) Wodzisław Olszówka (Jan Chryzostom Pasek) Nagłowice (Mikołaj Rej) Jędrzejów (Wincenty Kadłubek) Chęciny (ruiny zamku) Ciekoty (Stefan Żeromski) Oblęgorek (Henryk Sienkiewicz) Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 135,- zł + wstępy 30 sierpnia Gorce. Kraków Obidowa dolina Lepietnicy Jaworzyna Obidowska Turbacz Rozdziele Solnisko Średni Wierch Gorzec Obidowa Kraków. Cena: 70,- zł 5 września Słowacki Spisz. Kraków Lewocza (gotycki kościół św. Jakuba, pręgierz, stary kościół Minorytów) Kieżmark (zamek, drewniana świątynia ewangelicka, jeden z pięciu zachowanych tzw. kościołów artykularnych) Spiska Sobota (w 1950 r. ogłoszona Miejskim Rezerwatem Zabytków, kościół św. Jerzego z ołtarzem Mistrza Pawła z Lewoczy) Wierzbów (spacer po mieście, w miarę czasu możliwość skorzystania z basenów termalnych) Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 125,- zł + wstępy 6 września Szlaki mniej znane Magura Spiska. Kraków Kacwin Frankowa Góra Hanuszowskie Sedlo Velka Frankowa Kacwin Kraków. (trasa średnio trudna) Cena: 125,- zł + wstępy 12 września Orawa Słowacka. Kraków Chyżne Slanicki Ostrov (wyspa muzeum na jeziorze Orawskim) Slanice Zuberec (skansen) Oravice (baseny) Chochołów Kraków. Cena: 115,- zł + wstępy 13 września Skalnymi perciami Beskidów. Kraków Rabka Zaryte Perć Borkowskiego Luboń Wielki Surówki Naprawa Kraków. Cena: 70,- zł wstępy

10 10 biuletyn informacyjny września Szlak architektury drewnianej. Kraków Łososina Dolna (późnobarokowy kościół z 1739 r. Tęgoborze Podole (kościół z XVI w., malowidła z 1542 r.) Przydonica (kościół z 1527 r., dwa kompletne tryptyki gotyckie z XV w., spichlerz z XIX w.) Kraków. Cena: 75,- zł + wstępy 20 września Beskid Sądecki. Kraków Krynica Jaworzyna Krynicka Runek Hala Łabowska Łaziska Łomnica Zdrój Kicarz Piwniczna Zdrój Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 110,- zł + wstępy 26 września Cmentarze I wojny światowej. Kraków Golców (jedyne wzgórze Beskidów, skąd piękny widok na trzy miasta: Limanową, Stary Sącz i Nowy Sącz, na północnych stokach cmentarz poległych w bitwie pod Limanową, resztki fortyfikacji) Limanowa (cmentarz wojenny, bazylika p.w. Matki Bożej Bolesnej, w niej cudami słynący obraz Matki Bożej Bolesnej) Laskowa (drewniany dwór, prywatny skansen budownictwa ludowego) Łososina Górna (pomnik Legionistów, drewniany kościół z XVIII w.) Pasierbiec (sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, figury stacji Drogi Krzyżowej wg projektu prof. Wincentego Kućmy) Bigorzówka (Skalny Grzyb) Kraków. Cena: 85,- zł + wstępy 27 września Beskid Żywiecki. Kraków Żabnica Skałka Przełęcz Pawlusia Rysianka Hala Lipowska Hala Boracza Żabnica Kraków. Cena: 75,- zł 3 października Poznajemy Podkarpacie. Kraków Jarosław (kolegiata p.w. Bożego Ciała z XVI w., dawna świątynia klasztorna Kolegium Jezuitów, Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej i klasztor Dominikanów z XVII w., Muzeum Kamienica Orsettich) Pruchnik (zabytkowa zabudowa drewniana centrum, cerkiew Zaśnięcia NMP) Kańczuga (zwiedzanie miasta, m.in. kościół p.w. św. Michała Archanioła) Kraków. (wycieczka przedłużona) Cena: 130,- zł + wstępy 4 października Zakończenie Sezonu Turystycznego Hala Krupowa Kraków Zawoja Centrum Złota Grapa Hala Krupowa Cupel Bystra Jordanów Kraków. Cena: 65,- zł Ceny oferowanych wycieczek mogą ulec zmianie, szczegółowe informacje na temat promocji dostępne w BORT Biuro Obsługi Ruchu Turystycznego Oddział Krakowski PTTK Kraków, ul. Zyblikiewicza 2b codziennie w godz tel , fax bort@krakow.pttk.pl

11 biuletyn informacyjny Letnie wędrowanie szlakami Beskidu Wyspowego 2015 W sezonie 2015 zapraszamy ponownie na Odkrywanie Beskidu Wyspowego. Forum gmin Beskidu Wyspowego i Polskie Towarzystwo Turystyczno- Krajoznawcze od wielu lat zapraszają na letnie wędrowanie szlakami Beskidu. Impreza zdobywa coraz większą popularność wśród turystów Małopolski. Niżej przybliżymy Czytelnikom kilka podstawowych szczegółów. Wyjście na trasę rozpoczyna się o godz bez względu na pogodę z ustalonych miejscowości. Uczestnictwo w wycieczkach jest bezpłatne, nie wymaga żadnego zgłoszenia, wystarczy przyjść na miejsce zbiórki. Na szczycie o godz uczestnicy zostają przywitani przez gospodarza gminy, organizatora etapu. Po przywitaniu celebrowana jest polowa msza święta. Później zorganizowane są występy zespołów regionalnych i muzycznych oraz różnego rodzaju pokazy ratownictwa (GOPR, Straż Pożarna). Przewodnicy PTTK przedstawiają ciekawostki, anegdoty i historię regionu, organizują konkursy wiedzy o Beskidzie Wyspowym i gminach, które położone są na terenie Beskidu. Po czym następuje wspólny grill z regionalnymi potrawami oraz zbiorowa fotografia uczestników. O godz uczestnicy wychodzą na trasy powrotne. Planowane zakończenie wyznaczone jest na godz W 2015 roku organizatorzy proponują następujące wyjścia: 21 czerwca 2015 Księża Góra Przenosza /zbiórka koło piekarni/ inauguracja nowego szlaku: szlak zielony Ciecień szlak niebieski Księża Góra szlak zielony Wiśniowa 28 czerwca 2015 Modyń Zbludza /zbiórka przystanek PKS/ szlak niebieski Modyń szlak żółty Łącko 5 lipca 2015 Śnieżnica Dobra /zbiórka koło Urzędu Gminy/ inauguracja nowego szlaku: szlak zielony Śnieżnica szlak niebieski i zielony Kasina Wielka PKP (o godz spotkanie na Stacji PKP w Kasinie Wielkiej połączone z biciem rekordu świata w śpiewaniu piosenki kolejowej Wars wita Was ) 12 lipca 2015 Kamionna Laskowa /zbiórka Przełęcz Widoma/ szlak niebieski Kamionna szlak żółty Żegocina 19 lipca 2015 Łyżka Łukowica /zbiórka koło kościoła/ szlak zielony Pępówka - Łyżka szlak czarny Przyszowa 26 lipca 2015 Kostrza Jodłownik /zbiórka koło Urzędu Gminy/ szlak zielony Kostrza bez szlaku Sadek 2 sierpnia 2015 Szczebel Tenczyn /zbiórka przy szkole/ inauguracja nowego szlaku Szczebel szlak czarny Lubień 9 sierpnia 2015 Jasień Kamienica /zbiórka przy Urzędzie Gminy/ inauguracja nowego szlaku Szczawa szlak niebieski i żółty Jasień szlak zielony Polana Wały - Szczawa Białe 16 sierpnia 2015 Łopień Dobra /zbiórka przy Urzędzie Gminy/ szlak zielony Łopień - Hala Jaworze szlak czarny Tymbark 23 sierpnia 2015 Jaworz Pisarzowa /zbiórka na Stacji PKP/ szlak zielony Sałasz szlak niebieski Jaworz szlak niebieski Babia Góra szlak żółty Męcina

12 12 biuletyn informacyjny sierpnia 2015 Mogielica Słopnice /zbiórka przy Zespole Szkół/ szlak I Pułku Strzelców Podhalańskich AK - Mogielica szlak niebieski Jurków 6 września 2015 Miejska Góra Limanowa /zbiórka Rynek / szlak niebieski i żółty Miejska Góra szlak niebieski Limanowa Szczegóły na stronie: Odznaka Turysta Senior źródło: odkryjbeskidwyspowy.pl Poniżej przedstawimy regulamin Odznaki PTTK Turysta Senior, do której zdobywania serdecznie zapraszamy. 1. Odznaka Turysta Senior, zwana dalej odznaką, jest ustanowiona i nadawana przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Celem odznaki jest zachęcenie osób powyżej 50 roku życia do systematycznego uprawiania różnych form turystyki i krajoznawstwa, a także integracja międzypokoleniowa aktywność w grupach składających się z osób w różnym wieku. Odznakę mogą zdobywać również osoby niezrzeszone w PTTK. 2. Wycieczki odbywane w ramach zdobywania odznaki mogą być zaliczone do norm potrzebnych dla zdobycia innych odznak PTTK zgodnie z ich regulaminami. 3. Odznaka jest trzystopniowa i zdobywa się ją w kolejności stopni: pierwszy (odznaka w kształcie liścia brzozy), drugi (odznaka w kształcie liścia miłorzębu) i trzeci (odznaka w kształcie liścia dębu). Wzory odznak stanowią załącznik nr 1 do regulaminu. 4. Warunkiem zdobycia stopnia pierwszego odznaki jest odbycie 12 wycieczek jednodniowych, dowolnie: pieszych (nizinnych, górskich), kajakowych, rowerowych, narciarskich, konnych itp. Uwzględnia się również wycieczki samochodowe lub autokarowe połączone z ww. formami uprawiania turystyki. 5. Warunkiem zdobycia odznaki stopnia drugiego jest odbycie kolejnych 12 wycieczek (łącznie 24) według zasad jak w punkcie Warunkiem zdobycia odznaki stopnia trzeciego jest odbycie kolejnych 12 wycieczek (łącznie 36) według zasad jak w punkcie Zdobywanie poszczególnych stopni odznaki nie jest ograniczone czasowo. 8. W przypadku podróży kilkudniowych, dany dzień można potraktować jako odrębną wycieczkę jednodniową, o której mowa w punkcie Przebieg odbytych wycieczek turysta notuje w Książeczce wycieczek. Turysta odnotowuje w książeczce datę wycieczki oraz sporządza krótki opis przebiegu trasy. Forma książeczki jest dowolna, może nią być notes, zeszyt, powinna jednak być prowadzona według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do regulaminu. 10. Obowiązkowym potwierdzeniem odbycia wycieczki są: pieczątki instytucji leżących na trasie lub bilety wstępu lub zdjęcia odwiedzanych obiektów. Uczestnictwo w wycieczce może również potwierdzić obecny na niej członek kadry PTTK, przewodnik, pilot wycieczek.

13 biuletyn informacyjny Z księgarskiej półki Miłośników architektury drewnianej informujemy, że na rynku księgarskim ukazał się kolejny przewodnik Bronisława Cendy pt. Kościoły, kaplice i dzwonnice drewniane opisujący województwo śląskie. Poprzednie pozycje tego autora o tym samym tytule to: wydany w roku 2011 (wspólnie Dominiką Cendą) przewodnik opisujący województwo małopolskie część północną oraz wydany w roku 2012 opisujący obiekty drewniane w województwie świętokrzyskim. Opisany region został podzielony na dziesięć części: Beskid Śląski, Beskid Żywiecki, Pogórze Śląskie, Ziemia Rybnicka i Raciborska, Ziemia Pszczyńska, Gliwice i okolice, Górnośląski Okręg Przemysłowy, Tarnowskie Góry, Lubliniec, Blachownia i okolice, Wyżyna Wieluńska, Wyżyna Częstochowska, na którym znajduje się 79 kościołów i kaplic drewnianych, 8 kościołów murowano-drewnianych, 24 dzwonnice drewniane oraz 3 dzwonnice i wieże murowano-drewniane. Na wstępie, w osobnych rozdziałach, autor przedstawił wybrane zabytkowe kościoły i cerkwie drewniane na świecie i w Polsce. W zasadniczej części przewodnika, podzielonej na wspomniane dziesięć rozdziałów, znajdują się opisy obiektów. Każdy rozdział zawiera krótki opis regionu oraz szczegółowe dane na temat znajdujących się tam kościołów, kaplic, dzwonnic i ich wyposażenia. Do rozdziałów dołączono schematyczne mapki, a opis obiektów uzupełniają kolorowe ilustracje i krótkie informacje o miejscowościach, w których się znajdują. Na zakończenie przewodnik zawiera tekst Piotra Matogi na temat organów w śląskich kościołach drewnianych. Całość wieńczy informacja na temat kościołów, kaplic i dzwonnic, które przestały istnieć oraz słownik terminów i wybranych pojęć. Zamieszczono również wykaz wezwań kościołów śląskich, bibliografię i skorowidz miejscowości. Przewodnik wydany nakładem autora zawiera 304 strony na papierze kredowym, bogato ilustrowane kolorowymi zdjęciami. Miękka okładka. Cena około 35 złotych. Małopolski Szlak Powstania Styczniowego Zwracamy uwagę na inicjatywę Małopolskiego Centrum Edukacji MEC przy ul. Krupniczej 38 w Krakowie, które w 2012 roku rozpoczęło prace nad stworzeniem Małopolskiego Historycznego Szlaku Pamięci (MHSP), łączącego najważniejsze wydarzenia z historii Polski, poprzez utworzenie szeregu tras tematycznych, łączących najważniejsze wydarzenia z historii Polski. W powstałej w ten sposób koncepcji, zakłada się utworzenie historycznych szlaków: Konfederacji Barskiej, Powstania Kościuszkowskiego, Powstania Krakowskiego, Wiosny Ludów i generała J. Bema, Powstania Styczniowego, Pierwszej Kompani Kadrowej i Marszałka J. Piłsudskiego

14 14 biuletyn informacyjny 84 Małopolski Szlak Powstania Styczniowego to propozycja poznania miejsc związanych z pamięcią o Powstaniu Styczniowym, które wybuchło 22 stycznia 1863 r. na ziemiach Królestwa Polskiego przeciwko rosyjskiemu zaborcy. Był to najdłużej trwający zryw niepodległościowy w XIX wieku trwał do października 1864 r. i nie przyniósł spodziewanych rezultatów. Powstańcy nie byli w stanie przeciwstawić się liczniejszym, lepiej wyszkolonym i uzbrojonym wojskom carskim. Część terenów objętych Powstaniem Styczniowym znajduje się w obrębie województwa małopolskiego. W dniu 20 maja 2015 roku w Teatrze Groteska odbyło się spotkanie inaugurujące działalność Rady Programowej i Rady Naukowej Małopolskiego Historycznego Szlaku Pamięci. W ramach zaplanowanych działań w 2013 r. w 150. rocznicę Powstania Styczniowego rozpoczęto pracę nad utworzeniem szlaku pod nazwą Małopolski Szlak Powstania Styczniowego. Obecnie swoim zasięgiem obejmuje on 11 gmin (docelowo będą 23 gminy) województwa Małopolskiego: Dąbrowa Tarnowska miasto oraz powiat dąbrowski, podobnie jak i cały zabór austriacki, wspomagały Powstanie Styczniowe. Na udzielanie pomocy walczącym rodakom za nieodległą granicą niechętnym okiem patrzyły władze austriackie, zarówno miejscowe starostwo, jaki i dyrektor krakowskiej policji August Merkl. Igołomia-Wawrzeńczyce Igołomia była wielokrotnie teatrem walk powstańczych. 5 maja 1863 roku doszło do starcia w Pobiedniku, gdzie maszerujący oddział dowodzony przez pułkownika Stefana Malczewskiego został znienacka zaskoczony przez Rosjan. Kraków główne miasto zachodniej Galicji, położone na styku trzech zaborów było naturalnym zapleczem Powstania Styczniowego. W mieście Krakowie werbowano powstańców, organizowano broń, prowiant, odzież, działała tu również prężna organizacja powstańcza, która w drugiej fazie zrywu zorganizowała kilkanaście wypraw mających na celu podtrzymanie walki zbrojnej. Krzeszowice w drugiej połowie XIX wieku były znanym, chętnie odwiedzanym uzdrowiskiem, leżały stosunkowo blisko rosyjskiej granicy Po tragicznej miechowskiej bitwie, a zwłaszcza po rozbiciu przez wojsko rosyjskie powstańczego obozu w Ojcowie, szukało tutaj schronienia wielu rozbitków. Książ Wielki dzieje Książa Wielkiego związane są ze znanymi rodami magnackimi: Tęczyńskimi, Myszkowskimi i Wielopolskimi. W 1863 roku dobra te, na czele z imponującą rezydencją na Mirowie, znajdowały się w rękach margrabiego Aleksandra Wielopolskiego, podówczas Naczelnika Rządu Cywilnego Królestwa Polskiego. Margrabia zasłynął przeprowadzeniem proskrypcyjnej branki do wojska rosyjskiego, która była bezpośrednią przyczyną wybuchu Powstania. Miechów pamięć o Bitwie Miechowskiej jest tutaj bardzo żywa. Na cmentarzu, oprócz licznych grobów, znajduje się pomnik, wzniesiony w 1922 r. w miejscu zbiorowej mogiły poległych powstańców. W centrum miasta, w miejscu słynnej studni ustawiono obelisk zwieńczony orłem zrywającym się do lotu, symbolizującym patriotyczne zrywy narodu.

15 biuletyn informacyjny Olkusz w trakcie Powstania Styczniowego Ziemia Olkuska zapisały piękną, choć momentami bolesną i tragiczną kartę. W latach w Srebrnym Grodzie i okolicach doszło do ponad trzydziestu potyczek z udziałem dziesiątek tysięcy żołnierzy. Skała zimą 1863 r. Dolina Prądnika była miejscem kluczowych wydarzeń pierwszej fazy Powstania Styczniowego. Operowali tu Apolinary Kurowski (naczelnik województwa krakowskiego), Marian Langiewicz (drugi dyktator powstania), Antoni Jeziorański, Dionizy Czachowski, bracia Habichowie, a także waleczny Francuz Franciszek Rochebrune. Słomniki w początkach powstania przez Słomniki wiódł szlak kampanii dyktatora powstania Mariana Langiewicza, który po bitwie pod Skałą i kilku dniach spędzonych w Goszczy, przedzierał się tędy w stronę Grochowisk. Sułoszowa zimą 1863 r. Dolina Prądnika była miejscem kluczowych wydarzeń pierwszej fazy Powstania Styczniowego. Operowali tu Apolinary Kurowski, Marian Langiewicz, Antoni Jeziorański, Dionizy Czachowski, bracia Habichowie, a także waleczny Francuz Franciszek Rochebrune. Tarnów ważnym miejscem pamięci o Powstaniu Styczniowym w Tarnowie jest Stary Cmentarz, gdzie znajduje się monumentalna mogiła powstańców 1863 r., których tarnowskim lekarzom nie udało się już uratować, bądź tu zażyczyli sobie pochówku. Więcej informacji na temat szlaku znajdą Czytelnicy na stronie internetowej: - Szlak Powstania Styczniowego. źródło: tekst i zdjęcie: Górskimi szlakami (17) Tym razem proponuję wycieczkę łatwą, z wysokimi walorami estetycznymi w postaci rozległej panoramy Tatr z Rusinowej Polany. W sam raz, aby powędrować całą rodziną. Trasa wiedzie z Wierchu Porońca poprzez Goły Wierch na Rusinową Polanę, a potem przez Polanę pod Wołoszynem do Wodogrzmotów Mickiewicza i do schroniska PTTK w Dolinie Roztoki. Powrót ze schroniska na Palenicę Białczańską. 1 2 Wycieczkę rozpoczynamy na Wierch Porońcu (przystanek, parking, kasa TPN) (1100 m) (zdj.1). Stąd możemy podziwiać pierwsze odsłony Tatr Bialskich. Wygodnym duktem leśnym, znanym od dawna jako szlak wędrówek pasterskich z Podhala na polany Rusinową i Waksmundzką, znakowanym obecnie na zielono, kierujemy się w stronę Gołego Wierchu (1206 m). Droga nieznacznie wiedzie w górę, lecz łatwa jest i wygodna do pokonania przez najmłodszych i najstarszych turystów. Co jakiś czas odsłania się panorama Tatr Bialskich i Wysokich. Szczególnie otoczenie Doliny Waksmundzkiej (zdj.2), przybliżające się sukcesywnie w miarę pokonywania drogi (zdj.3), zwieńczonej wzniesieniem Wielkiej Koszystej (2193 m). Po 1 godz. marszu, właściwie spaceru, docieramy do skraja Rusinowej Polany (1210 m) (zdj.4), będącej fragmentem Hali Jaworzyna Rusinowa. Tutaj możemy zdecydować czy wracamy z powrotem do parkingu (również ok. 1. godz. marszu), czy kontynuować dalej wycieczkę. 3

16 16 biuletyn informacyjny Na Polanie należy zrobić zasłużony odpoczynek, związany z panoramą tatrzańską (zdj.5), jedną z najrozleglejszych od Murania i Hawrania w Tatrach Bialskich poprzez Jagnięcy, Łomnicę, Sławkowski, charakterystyczny Gerlach, po Rysy i Mięguszowieckie Szczyty w Tatrach Wysokich. Na miejscu, w sezonie, znajduje się otwarta bacówka z góralskimi przysmakami pochodzącymi z Kulturowego Wypasu Owiec. Skosztować można np. oscypka na gorąco. Stąd możemy udać się niebieskim szlakiem (15 minut) do Sanktuarium Matki Boskiej Królowej Tatr, kaplicy pw Matki Bożej Jaworzyńskiej oraz Symbolicznego Cmentarza Ludzi Gór (zdj.6). Po wejściu do lasu droga w dół prowadzi niewygodna, szczególnie po deszczu śliska drewniana obudowa schodów należy zachować szczególną ostrożność również podczas normalnych warunków pogodowych. Alternatywą jest podejście w górę polany, w kierunku Gęsiej Szyi, za znakami zielonymi. Otwiera się stąd rozległa panorama obejmująca Kotlinę Podhalańską zamkniętą od północy Gorcami i Pieninami. Po odpoczynku udajemy się skrajem polany za znakami niebieskimi (zdj.7), a potem czarnymi w kierunku coraz bardziej zarastającej Polany Pod Wołoszynem (Wyżnia Kopka 1250 m) (zdj.9), przekraczając po drodze płynący Potok Waksmundzki (zdj.8). Stąd za znakami czerwonymi schodzimy wąską ścieżką w kierunku drogi Palenica Białczańska Morskie Oko zwaną Drogą Oswalda Balzera (polskiego historyka ustroju i prawa polskiego ( ) w 1902 roku reprezentował rząd Galicji w słynnym sporze pomiędzy Galicją a Węgrami o Morskie Oko w Tatrach). W prześwitach między leśnym drzewostanem widok na dno Doliny Białej Wody (Białki) (zdj.10). Po dotarciu do asfaltowej drogi skręcamy w prawo w kierunku mostu na Potoku Roztoka. Z mostu można podziwiać fragment zespołu wodospadów zwanych Wodogrzmotami Mickiewicza (zdj.11). Za mostem w lewo za znakami zielonymi schodzimy do schroniska PTTK w Roztoce (1031 m) (zdj.12). W ciszy, z dala od zgiełku drogi do Morskiego Oka, możemy spokojnie odpocząć przed drogą powrotną na Palenicę Białczańską (zdj.13). Z Rusinowej Polany do schroniska 1½ godz. Od schroniska, Drogą Oswalda Balzera, na Palenicę Białczańską ok. 1 godz. Całość wycieczki zajmie około 3-4 godz. nie licząc przerw na dłuższe odpoczynki. Punktacja GOT grupa górska T pkt. tekst Grzegorz Hubicki zdjęcia Krzysztof Hubicki

17 biuletyn informacyjny W ekspresowym skrócie 1) W dniu 15 kwietnia 2015 r. odbył się XLI Nadzwyczajny Walny Zjazd Oddziału Krakowskiego PTTK, na którym delegacji podjęli uchwalę w sprawie zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego z wykonania budżetu Oddziału za rok 2014 oraz przeznaczenia wypracowanego zysku na działalność statutową. 2) Na XLI Nadzwyczajnym Walnym Zjeździe Oddziału Krakowskiego PTTK kol. Krystyna Mika i kol. Anna Stalmach zostały odznaczone Srebrnymi Krzyżami Zasługi. W imieniu Prezydenta RP odznaczenia wręczył Wojewoda Małopolski Jerzy Miller. 3) Na podstawie wniosku kol. Kamila Barwacza o rezygnację z funkcji przewodniczącego oddziałowej Komisji Turystyki Górskiej Zarząd Oddziału podjął uchwałę o powołaniu na tą funkcję kol. Barbarę Kic. 4) Zarząd Oddziału Krakowskiego PTTK oraz członkowie oddziałowej Kapituły Odznaczeń zwracają się do wnioskodawców o czytelne i staranne wypełnianie wniosków w formie wydruku komputerowego. Wymaganie takie stawia również Kapituła Odznaczeń ZG PTTK. Wnioski w formie edytowalnej są dostępne na stronie internetowej podanej w poprzednim numerze Biuletynu. Zanim pójdziesz na wycieczkę Kolejny raz przypominamy kilka podstawowych zasad przed wyruszeniem na wędrówkę, niezależnie od tego czy będzie to wędrówka pieszo, rowerem, konno, czy kajakiem zawsze należy pamiętać o: - wcześniejszym przygotowaniu dokładnego planu wycieczki, spływu, wyprawy; - przeczytaniu o tym, co będziecie zwiedzić zobaczycie wtedy dużo więcej; - zaplanowaniu długości i trudności trasy na miarę swoich możliwości; - przestudiowaniu mapy terenu, w który się wybieracie i opisie szlaku; - sprawdzeniu stanu technicznego i sprawności sprzętu, którym będziecie się posługiwać; - zabraniu odpowiedniego ubioru oraz apteczki pierwszej pomocy; - zostawieniu wiadomości o celu i trasie Waszej wycieczki. 997 Policja 998 Straż Pożarna 999 Pogotowie Ratunkowe 112 Europejski Numer Alarmowy 985 Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe biuletyn informacyjny kwartalnik organizacyjny Oddziału Krakowskiego PTTK Kraków, ul. Zyblikiewicza 2b red. naczelny Krzysztof R. Hubicki numer zamknięto dnia 12 czerwca 2015 r. zdjęcie na pierwszej stronie: K.. Hubicki Widok z Rusinowej Polany na Tatry Wysokie Widok na Gerlach (2655 m npm)