Vademecum. inwestora część. Słowniczek Giełdowy

Transkrypt

1 Vademecum inwestora część 2

2 Spis treści Giełda serce rynku kapitałowego...4 Inwestorzy Indywidualni czyli Wy...8 Pytania i odpowiedzi...11 Zastrzeżenia prawne: Niniejszy materiał ma wyłącznie charakter informacyjny i w żadnym przypadku nie stanowi oferty ani zaproszenia, jak również nie może stanowić podstaw podjęcia decyzji w przedmiocie inwestowania w papiery wartościowe spółki Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. ( Spółka ). Prospekt emisyjny ( Prospekt ), który zostanie sporządzony w związku z wprowadzeniem do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. akcji pracowniczych serii A,C,D, będzie jedynym Słowniczek prawnie wiążącym Giełdowy dokumentem zawierającym informacje o Spółce i dopuszczeniu oraz wprowadzeniu akcji pracowniczych do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Spółka będzie upoważniona do przeprowadzenia wszelkich czynności związanych z dopuszczeniem i wprowadzeniem akcji pracowniczych Spółki do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. po zatwierdzeniu Prospektu przez Komisję Nadzoru Finansowego. Spółka udostępni Prospekt na swojej stronie internetowej pod adresem Niniejszy materiał nie może być rozpowszechniany w Stanach Zjednoczonych Ameryki, Australii, Kanadzie i Japonii. 2

3 Komunikat dotyczący dopuszczenia oraz wprowadzenia Akcji Pracowniczych Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. W związku ze zbliżającym się upływem dwuletniego zakazu zbywalności akcji serii A, D i C ( Akcje Pracownicze ) Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. ( Spółka ), Spółka podejmie starania, aby umożliwić dopuszczenie i wprowadzenie tych akcji z dniem 8 lipca 2013 roku do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. ( GPW ). Dopuszczenie i wprowadzenie Akcji Pracowniczych do obrotu giełdowego wymaga spełnienia określonych wymogów prawnych, m.in. zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru Finansowego prospektu emisyjnego, dokonania dematerializacji Akcji Pracowniczych oraz podjęcia przez zarząd GPW uchwał odnośnie dopuszczenia i wprowadzenia Akcji Pracowniczych do obrotu giełdowego dlatego Spółka będzie dokładać wszelkich starań, aby wszystkie te wymogi zostały spełnione w planowanym terminie. Łączna liczba Akcji Pracowniczych wynosi ¹, jednakże prospektem emisyjnym sporządzanym w związku z zamiarem ubiegania się o notowanie Akcji Pracowniczych na GPW z dniem 8 lipca 2013 r. będą objęte jedynie te Akcje Pracownicze, które będą znajdować się w depozycie prowadzonym przez Dom Maklerski PKO Banku Polskiego ( DM PKO BP ) w dniu 29 maja 2013 roku, z zastrzeżeniem Akcji Pracowniczych, które zostały wycofane z depozytu DM PKO BP, o których mowa poniżej. Pracownicy, których Akcje Pracownicze zostały wycofane z depozytu DM PKO BP, powinni złożyć odcinki zbiorowe akcji do DM PKO BP w terminie do 22 maja 2013 roku włącznie, aby akcje te mogły być przedmiotem obrotu na GPW z dniem 8 lipca 2013 roku. Złożenie odcinków zbiorowych Akcji Pracowniczych do depozytu DM PKO BP po tym terminie oznaczać będzie, że akcje te będą mogły być dopuszczone do obrotu na GPW dopiero po dniu 8 lipca 2013 roku, ale nie wcześniej niż po ich złożeniu do depozytu DM PKO BP. Większość Akcji Pracowniczych została prawidłowo objęta przez uprawnionych pracowników i znajduje się w depozycie prowadzonym przez DM PKO BP, dlatego w odnie- sieniu do tych Akcji Pracowniczych nie trzeba podejmować żadnych czynności, aby zostały one zdematerializowane i były przedmiotem obrotu na GPW z dniem 8 lipca 2013 roku. ¹ Akcje Pracownicze objęte przez członków Zarządu Spółki w ramach procesu nieodpłatnego udostępnienia Akcji Pracowniczych nie zostaną dopuszczone i wprowadzone do obrotu na GPW z dniem 8 lipca 2013 roku, bowiem podlegają one trzyletniemu zakazowi zbywalności. 3

4 Giełda serce rynku kapitałowego W związku z kończącym się po dniu 7 lipca 2013 roku dwuletnim zakazem zbywania akcji pracowniczych Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. ( JSW, Spółka ), przedstawiamy podstawowe informacje dotyczące rynku kapitałowego i podmiotów, które są jego uczestnikami. Rynek kapitałowy to rynek, na którym przedmiotem obrotu (kupna sprzedaży) są różnego rodzaju instrumenty finansowe (w tym akcje). Podstawową formą rynku kapitałowego jest rynek papierów wartościowych, centralnym zaś punktem tego rynku jest Giełda. Na Giełdzie spotykają AKCJA papier wartościowy, dający prawo udziału jego właścicielowi w kapitale spółki akcyjnej. Oznacza to, że osoba posiadająca akcje jest współwłaścicielem spółki. Obecnie akcje, którymi handluje się w Polsce na Giełdzie Papierów Wartościowych, mają charakter zdematerializowany. Oznacza to, że akcje nie mają fizycznej formy papierowego dokumentu, a istnieją jako zapis elektroniczny. 4

5 się kupujący i sprzedający, aby dokonać kupna sprzedaży instrumentów finansowych (w tym akcji). Wspólnie z innymi podmiotami, które uczestniczą, wspierają czy też nadzorują obrót papierami wartościowymi, Giełda tworzy rynek kapitałowy. Cena instrumentu finansowego czyli jego kurs giełdowy jest kształtowany w oparciu o zlecenia wszystkich kupujących i sprzedających. Zlecenia te są dokonywane według ściśle określonych zasad, zaś realizacja transakcji odbywa się w trakcie sesji giełdowych. Transakcje nie są zawierane przez uzgodnienie warunków bezpośrednio między stronami, ale w ramach systemu transakcyjnego Giełdy. Papier wartościowy (w tym akcja) może być kupowany i sprzedawany. Zakup papierów wartościowych ma na celu uzyskanie korzyści finansowych, a jednocześnie wiąże się z ryzykiem utraty zainwestowanych pieniędzy. Podmioty wystawiające papiery wartościowe na rynku kapitałowym to emitenci. Robią to w celu pozyskania kapitału, który potrzebny jest im do prowadzenia działalności gospodarczej. Inwestorzy, czyli nabywcy papierów wartościowych, udostępniając kapitał, mają z kolei możliwość uzyskania dochodu z tytułu nabycia, posiadania i sprzedaży tych papierów wartościowych. Rynek kapitałowy możemy podzielić według różnych kryteriów. Jednym z nich jest podział na rynek pierwotny oraz rynek wtórny. Rynek pierwotny to przede wszystkim oferty papierów wartościowych. Taka sytuacja w przypadku JSW miała miejsce w lipcu 2011 r., kiedy to Skarb Państwa zaoferował akcje Spółki inwestorom. Rynek wtórny zorganizowany jest inaczej, ponieważ w tym AKCJA IMIENNA zawiera imię i nazwisko/nazwę podmiotu będącego jej właścicielem. Jest ewidencjonowana przez Spółkę w specjalnej księdze (tzw. księga akcyjna), przeniesienie własności takiej akcji wymaga pisemnego oświadczenia jej dotychczasowego właściciela oraz przeniesienia posiadania akcji. AKCJA NA OKAZICIELA akcja, która nie wskazuje imiennie podmiotu uprawnionego. Podmiotem uprawnionym jest każdorazowy posiadacz akcji. W Polsce do obrotu giełdowego dopuszczone są tylko akcje na okaziciela. 5

6 przypadku obiema stronami transakcji są inwestorzy. Jedni z nich sprzedają, a inni kupują papiery wartościowe, które od jakiegoś czasu znajdują się w obrocie. W tym miejscu należy zaznaczyć, że inwestorem może być każda osoba, jak i instytucje finansowe oraz Skarb Państwa. Zasadą jest, że publiczny obrót papierami wartościowymi odbywa się na rynku regulowanym. Nie można osobiście kupować lub sprzedawać akcji na Giełdzie. Można to zlecić wyspecjalizowanym podmiotom, posiadającym odpowiednie zezwolenia, takim jak domy maklerskie lub bankom prowadzącym działalność maklerską czy firmom inwestycyjnym. W Polsce przyjęto trzy podstawowe założenia publicznego obrotu papierami wartościowymi: dematerializacja papieru wartościowego i jego obrotu (papier wartościowy ma formę zapisu elektronicznego, a obrót odbywa się za pośrednictwem systemów informatycznych), centralizacja obrotu, równy dostęp do informacji. Te trzy podstawowe założenia stały się filarami działania polskiego rynku kapitałowego. W celu realizacji tych założeń publiczny obrót papierami wartościowymi w Polsce został oparty na trzech podstawowych instytucjach rynku kapitałowego: Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. (GPW), Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych S.A. (KDPW). Przeniesienie własności takich akcji w obrocie giełdowym dokonuje się przez odpowiedni zapis na rachunku papierów wartościowych. AKCJA PRACOWNICZA akcja nabyta nieodpłatnie, w JSW są to akcje serii A, serii C i serii D. BESSA długotrwały spadek kursu giełdowego papierów wartościowych lub cen towarów notowanych na giełdzie. Bessa nazywana jest niekiedy rynkiem niedźwiedzia. 6

7 Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje nadzór nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym oraz emerytalnym. Komisja podejmuje działania służące prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego. Jest organem, który ma za zadanie zapewnić prawidłowe funkcjonowanie tego rynku, jego stabilność, bezpieczeństwo oraz przejrzystość, zaufanie do rynku finansowego, a także zapewnienie ochrony interesów uczestników tego rynku. Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. jest instytucją odpowiedzialną za rejestrowanie papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu. Na GPW obowiązuje niematerialny obrót papierami wartościowymi, w tym akcjami. Oznacza to, że na Giełdzie nie handluje się akcjami w formie fizycznej (np. papierowej, drukowanej), a jedynie zapisami elektronicznymi. Za zarządzanie tymi zapisami jest odpowiedzialny KDPW. Podsumowując, instytucje, dzięki którym funkcjonuje rynek kapitałowy w Polsce, tworzą system wzajemnych powiązań. W centrum jest GPW, na której oferowane są m. in. akcje spółek emitentów i zawierane transakcje kupna i sprzedaży. W tych transakcjach pośredniczą biura maklerskie przyjmujące zlecenia od inwestorów. Pieczę nad całym procesem sprawuje KNF, natomiast KDPW prowadzi rejestrację i przechowuje papiery wartościowe w formie elektronicznej oraz prowadzi konta depozytowe dla podmiotów uprawnionych, m.in. domów maklerskich. CENA NOMINALNA AKCJI iloraz kapitału akcyjnego spółki oraz liczby wyemitowanych przez nią akcji. CZŁONKOWIE GIEŁDY to m.in. banki oraz domy i biura maklerskie, które pośredniczą w obrocie giełdowym, tzn. przyjmują zlecenia od inwestorów i przekazują je na giełdę. DEMATERIALIZACJA rezygnacja z papierowej formy emisji papieru wartościowego (np. akcji) i zastąpienie go zapisem elektronicznym na rachunku papierów wartościowych. 7

8 Inwestorzy Indywidualni czyli Wy Już niemalże każdy z Was jest posiadaczem akcji JSW. Dzięki debiutowi naszej Spółki na Giełdzie Papierów Wartościowych oraz możliwości zawarcia umowy nieodpłatnego nabycia akcji (to Wasze prawo a nie obowiązek), zaraz po tym, jak skończy Was obejmować ustawowy zakaz zbywania nieodpłatnie nabytych akcji, staniecie się inwestorami, a konkretnie inwestorami indywidualnymi. Co oznacza to w praktyce? Warto na wstępie zaznaczyć, że nikt z Was nie będzie miał możliwości sprzedawania akcji bezpośrednio czyli tak, jak w przypadku giełdy samochodowej, kiedy osobiście dokonujemy transakcji z kupującym czy sprzedającym. W przypadku DOM MAKLERSKI podmiot pośredniczący w obrocie papierami wartościowymi na GPW. DYWIDENDA udział w zysku spółki, który został przeznaczony przez Walne Zgromadzenie do podziału pomiędzy akcjonariuszy posiadających akcje w tzw. dniu dywidendy EMISJA AKCJI podwyższenie kapitału przez spółkę akcyjną, polegające na wyemitowaniu nowych akcji. Kolejne emisje odbywają się zazwyczaj w seriach oznaczonych literami (np. akcje serii A, akcje serii B itd.). 8

9 Giełdy Papierów Wartościowych, kiedy przedmiotem transakcji są np. akcje, zawsze robimy to poprzez pośrednika. Kim jest pośrednik? To dom maklerski, który prowadzi rachunki inwestorów i na ich zlecenie dokonuje transakcji kupna lub sprzedaży papierów wartościowych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych. Oczywiście, jak wskazaliśmy na początku jest to przedsiębiorstwo, a więc musi zarabiać. Od zawieranych transakcji pobiera opłatę nazywaną prowizją. Zazwyczaj takie opłaty pobierane są zarówno od zleceń kupna, jak i sprzedaży. Coraz częściej można znaleźć oferty domów maklerskich, które nie pobierają opłat za prowadzenie rachunku, albo przestają pobierać takie opłaty w momencie, kiedy klient wygeneruje odpowiednio wysoki obrót na swoim rachunku. Podczas zawierania umowy nieodpłatnego nabycia akcji uprawniona osoba otwierała rachunek depozytowy oraz rachunek rejestrowy. W trakcie podpisania umowy większość z Was dobrowolnie i dodatkowo udzieliła domowi maklerskiemu pełnomocnictwa do otwarcia rachunku maklerskiego oraz do pełnienia czynności maklerskich. Dzięki temu, po ustaniu zakazu zbywania przewidzianego ustawą nabyte przez Was akcje zostaną przeniesione na rachunek maklerski w tym domu maklerskim po ich dematerializacji. Osoby, które jeszcze nie posiadają rachunku maklerskiego albo też zrezygnują z dotychczas posiadanego rachunku, mają możliwość wyboru oferty każdego biura maklerskiego działającego w Polsce. Zakładając rachunek maklerski należy pamiętać o Numerze Identyfikacji Podatkowej lub numerze PESEL oraz adresie swojego Urzędu Skarbowego, DZIEŃ DYWIDENDY jest to dzień, według którego ustala się listę akcjonariuszy uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy. EMITENT osoba prawna wypuszczająca we własnym imieniu papiery wartościowe -> tu: akcje. HOSSA długotrwały wzrost kursu giełdowego papierów wartościowych lub cen towarów notowanych na giełdzie. Hossa nazywana jest niekiedy rynkiem byka. 9

10 gdyż zyski kapitałowe podlegają opodatkowaniu. Rachunek w biurze maklerskim składa się z dwóch części: rachunku papierów wartościowych oraz rachunku pieniężnego, na który przelewamy pieniądze, którymi zamierzamy obracać. Kiedy mamy już założony rachunek maklerski, możemy przystąpić do przeprowadzania transakcji, a dokładniej składania zlecenia kupna lub sprzedaży papierów wartościowych. Każde zlecenie zawiera ściśle określone informacje, tj. typ (kupno lub sprzedaż), nazwę (kod) papieru wartościowego, którym obracamy, datę złożenia zlecenia, cenę lub polecenie wykonania zlecenia bez limitu ceny, liczbę papierów wartościowych, termin ważności zlecenia oraz ewentualnie dodatkowe warunki wykonania zlecenia. Zlecenie takie trafia do systemu informatycznego Giełdy. I to ten system kojarzy ze sobą zlecenia kupujących i sprzedających oznacza to, że strony transakcji są dla siebie anonimowe. Nie wiemy od kogo kupujemy, ani komu sprzedajemy akcje. Zlecenia pogrupowane są według limitu ceny z jednej strony kupna, z drugiej natomiast sprzedaży. Kurs ustalany jest po cenie, która maksymalizuje obrót, czyli takiej, przy której największa ilość sprzedawanych akcji znajduje nabywców. Jeżeli zakupimy papiery wartościowe, możemy śledzić notowania naszego papieru wartościowego (akcji) na Giełdzie Papierów Wartościowych. Notowania są dostępne na stronie internetowej Giełdy, na stronie internetowej danego emitenta lub w niektórych gazetach codziennych. INWESTORZY dzielimy ich na dwie podstawowe grupy: inwestorów indywidualnych oraz instytucjonalnych. Do pierwszej grupy zaliczamy przede wszystkim przysłowiowego Kowalskiego, który decyduje się inwestować na giełdzie na własną rękę. Druga grupa to inwestorzy dysponujący znaczącymi środkami finansowymi. Zaliczają się do nich przede wszystkim fundusze emerytalne, fundusze inwestycyjne, instytucje ubezpieczeniowe, banki inwestycyjne czy Skarb Państwa. Czasami za inwestora instytucjonalnego uznaje się także osobę fizyczną dysponującą znaczącymi środkami do zakupu papierów wartościowych. 10

11 Pytania i odpowiedzi 1. Jakie prawa mam jako akcjonariusz JSW? Najważniejsze prawa wynikające z akcji, które posiada każdy akcjonariusz można podzielić na dwie podstawowe kategorie: prawa majątkowe, do których zalicza się prawo do udziału w zyskach Spółki, czyli prawo do dywidendy, prawa korporacyjne, które obejmują głównie prawo do uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy i współdecydowania w sprawach, które są przedmiotem obrad. 2. Co oznacza prawo do udziału w zyskach Spółki? Prawo akcjonariuszy do udziału w zyskach Spółki, czyli prawo do dywidendy (to jest części zysku Spółki przeznaczonego na ten cel), powstaje z chwilą podjęcia KURS OTWARCIA kurs notowania danego papieru wartościowego (np. akcji) na początku sesji giełdowej, wyznaczany na podstawie zleceń, jakie wpłynęły na giełdę przed otwarciem sesji. KURS ŚREDNI kurs według którego zostały dokonane transakcje określonym papierem wartościowym na danej sesji giełdowej. KURS ZAMKNIĘCIA kurs, według którego zostały dokonane ostatnie operacje na danej sesji giełdowej. 11

12 przez Walne Zgromadzenie Spółki uchwały o przekazaniu zysku do wypłaty akcjonariuszom. Zysk Spółki (lub jego część) może być również przeznaczany na kapitał zapasowy lub rezerwowy. Z chwilą podjęcia uchwały o podziale zysku akcjonariusze mogą żądać wypłaty dywidendy w terminie oznaczonym taką uchwałą (dzień wypłaty dywidendy). Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są akcjonariusze, którzy posiadali akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Statut może upoważnić Walne Zgromadzenie do określenia dnia, według którego ustala się listę akcjonariuszy uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy (dzień dywidendy). Dla przykładu: Walne Zgromadzenie może ustalić, że dniem dywidendy jest dzień X, wówczas osoby będące akcjonariuszami w dniu X mają prawo do dywidendy. Zysk Spółki przeznaczony do wypłaty między akcjonariuszy rozdziela się w stosunku do posiadanej liczby akcji. 3. Co oznacza prawo do udziału w Walnym Zgromadzeniu? Walne Zgromadzenie jest dla spółki akcyjnej organem stanowiącym o jej najważniejszych sprawach. Akcjonariusze, jako współwłaściciele Spółki, mogą podczas Walnego Zgromadzenia współuczestniczyć w podejmowaniu decyzji w najważniejszych sprawach dotyczących jej funkcjonowania, jak np. wybór władz Spółki (członków Rady Nadzorczej, sprawującej nadzór nad działaniem Zarządu), emisja nowych akcji czy podział wypracowanego przez Spółkę zysku. Każdy akcjonariusz ma tyle głosów na Walnym Zgromadzeniu, ile posiada akcji Spółki. 4. Czym różni się udział w Walnym Zgromadzeniu przed dematerializacją od udziału w Walnym Zgromadzeniu po dematerializacji? Akcjonariusz ma prawo do udziału w Walnym Zgromadzeniu niezależnie od tego, czy posiada akcje zdematerializowane, czy niezdematerializowane LIMIT CENY określana przez zlecającego cena maksymalna (przy zleceniu kupna) lub minimalna (przy zleceniu sprzedaży) papierów wartościowych na giełdzie, której makler nie może przekroczyć przy zawieraniu transakcji. MAKLER PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH osoba, która zawodowo pośredniczy w transakcjach kupna i sprzedaży papierów wartościowych. 12

13 (materialne). Jednakże, aby móc uczestniczyć w Walnym Zgromadzeniu, akcjonariusz posiadający akcje zdematerializowane musi spełnić inne warunki niż akcjonariusz posiadający akcje materialne. Prawo do uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu akcjonariuszy spółki publicznej mają akcjonariusze, którzy posiadają akcje na szesnaście dni przed datą zgromadzenia. Termin ten to tak zwany dzień rejestracji uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu. Akcjonariusze posiadający akcje zdematerializowane (istniejące tylko w formie zapisu elektronicznego w depozycie) muszą uzyskać od maklerów w domu maklerskim prowadzącym jego rachunek imienne zaświadczenia o prawie uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu. Z takim żądaniem można zwrócić się do instytucji prowadzącej rachunek inwestycyjny nie wcześniej niż po ogłoszeniu zwołania Walnego Zgromadzenia i nie później niż w pierwszym NOTOWANIA CIĄGŁE system ustalania kursów na giełdzie papierów wartościowych, które mogą ulegać zmianie w ciągu danej sesji giełdowej w miarę wpływających na bieżąco ofert kupna sprzedaży. Występuje przy wyznaczaniu kursu papierów wartościowych na rynku charakteryzujących się dużą płynnością. Wówczas na początku sesji wyznacza się kurs otwarcia, następnie ulega on zmianie przy zawieraniu poszczególnych transakcji, a kurs przyjęty przy ostatnich transakcjach danej sesji określany jest mianem kursu zamknięcia. 13

14 dniu powszednim po dniu rejestracji uczestnictwa. Zaświadczenie zawiera wszystkie dane identyfikujące akcjonariusza oraz liczbę i rodzaj akcji, jakie posiada. O wydaniu takiego zaświadczenia dom maklerski powiadamia KDPW, który na tej podstawie sporządza wykaz osób uprawnionych do udziału w Walnym Zgromadzeniu. Akcjonariusze posiadający akcje na okaziciela w formie dokumentu, żeby uczestniczyć w Walnym Zgromadzeniu, muszą wykazać, że w dniu rejestracji posiadali akcje. Dlatego najpóźniej w dniu rejestracji muszą złożyć dokument akcji do Spółki. Zamiast składać dokument akcji akcjonariusze mogą złożyć w Spółce zaświadczenie, że jego akcja/akcje znajdują się u notariusza, w banku lub firmie inwestycyjnej. Należy pamiętać, iż złożone dokumenty akcji nie mogą zostać odebrane przed zakończeniem tego dnia (dnia rejestracji). Akcjonariusze akcji imiennych w formie dokumentu wykazują swoje uprawnienie do udziału w Walnym Zgromadzeniu poprzez odpowiedni wpis na dzień rejestracji w księdze akcyjnej. Akcjonariusz może dowiedzieć się, czy ma prawo udziału w Walnym Zgromadzeniu, sprawdzając listę akcjonariuszy uprawnionych, która obowiązkowo powinna być wyłożona w siedzibie zarządu Spółki na trzy dni powszednie przed Walnym Zgromadzeniem. W spółce publicznej nie trzeba załatwiać sprawy osobiście, ponieważ na wniosek można otrzymać taką listę bezpłatnie pocztą elektroniczną. 5. Czy muszę osobiście brać udział w Walnym Zgromadzeniu? Aktualnie w Walnym Zgromadzeniu akcjonariusz może wziąć udział osobiście lub przez pełnomocnika. Akcjonariusz może działać przez pełnomocnika, ale pod warunkiem, że udzieli mu właściwego pełnomocnictwa pisemnie. Jeden pełnomocnik może reprezentować wielu akcjonariuszy. OBRÓT PIERWOTNY oferowanie przez emitenta nabywania papierów wartościowych nowej emisji oraz zbywanie lub nabywanie papierów wartościowych na podstawie takiej oferty. ODCINEK ZBIOROWY AKCJI dokument, który zawiera w sobie dwie lub więcej akcji o jednakowych uprawnieniach. 14

15 Wzór pełnomocnictwa zamieszczany jest przed Walnym Zgromadzeniem (wraz z ogłoszeniem o zwołaniu Walnego Zgromadzenia) na stronie internetowej JSW. 6. Co to jest dematerializacja i na czym polega? Dematerializacja akcji jest standardową procedurą umożliwiającą efektywny obrót akcjami i mającą zastosowanie do wszystkich spółek, których akcje notowane są na Giełdzie Papierów Wartościowych. W wyniku dematerializacji papier wartościowy, który wcześniej miał formę dokumentu, traci tę formę, uzyskując formę zapisu elektronicznego. Dematerializacja ma m.in. za zadanie ułatwić obrót, a więc kupno lub sprzedaż papierów wartościowych na GPW. OFERTA PUBLICZNA udostępnianie, co najmniej 100 osobom lub nieoznaczonemu adresatowi, w dowolnej formie i w dowolny sposób informacji o papierach wartościowych i warunkach dotyczących ich nabycia, stanowiących dostateczną podstawę do podjęcia decyzji o odpłatnym nabyciu tych papierów wartościowych. PAPIER WARTOŚCIOWY dokument (przed dematerializacją) lub zapis w systemie informatycznym na rachunku papierów wartościowych (po dematerializacji), który zawiera prawa majątkowe przysługujące 15

16 Instrumenty finansowe, a zwłaszcza papiery wartościowe (akcje) funkcjonujące w ramach rynku publicznego, nie mają formy materialnej, istnieją wyłącznie jako zapis w systemie informatycznym KDPW i na rachunkach inwestycyjnych w domach maklerskich. KDPW jest instytucją zajmującą się organizacją, prowadzeniem i nadzorowaniem systemu depozytowo-rozliczeniowego zapewniającego: prowadzenie depozytu instrumentów finansowych, rozliczanie transakcji zawieranych w obrocie instrumentami finansowymi, realizację zobowiązań emitentów wobec właścicieli papierów wartościowych. W sytuacji, kiedy na rynek publiczny (GPW) trafiają papiery wartościowe (w tym akcje) uprzednio już wydane w formie dokumentu, należy je zarejestrować w KDPW (rejestracji dokonuje dom maklerski), a następnie zostają one zapisane na rachunkach papierów wartościowych należących do akcjonariuszy. 7. Czy dematerializacja pozbawi mnie moich praw? Po dematerializacji posiadacze akcji zachowają wszystkie swoje dotychczasowe prawa związane ze swoimi akcjami. Zmieni się natomiast forma akcji (z formy papierowej na zapis elektroniczny) i zasady obrotu nimi. 8. Czy muszę podjąć jakieś czynności, żeby zdematerializować swoje akcje? Zdecydowana większość akcjonariuszy JSW posiada obecnie akcje w depozycie prowadzonym przez Dom Maklerski PKO Bank Polski. Akcjonariusze ci nie muszą podejmować żadnych czynności, aby ich akcje zostały zdematerializowane i dzięki temu mogły być w przyszłości przedmiotem obrotu na giełdzie. podmiotowi wskazanemu jako uprawniony w treści dokumentu (papier wartościowy imienny) albo podmiotowi posiadającemu ten papier (papier wartościowy na okaziciela). PIERWSZA OFERTA PUBLICZNA dokonywana po raz pierwszy oferta publiczna dotycząca określonych papierów wartościowych. 16

17 W odniesieniu do akcjonariuszy, których akcje nie znajdują się obecnie w depozycie Domu Maklerskiego PKO Banku Polskiego, dokonanie dematerializacji akcji wymaga złożenia odcinka zbiorowego akcji w depozycie prowadzonym przez Dom Maklerski. Aby akcje mogły stać się przedmiotem obrotu na GPW od dnia 8 lipca 2013 r., tj. w dniu następującym po upływie zakazu zbywania akcji pracowniczych JSW, złożenie wycofanych odcinków zbiorowych akcji do depozytu Domu Maklerskiego PKO Banku Polskiego powinno nastąpić nie później niż do dnia 22 maja 2013 r. 9. Kiedy będę mógł sprzedać swoje akcje? Dokładna data od której możliwa będzie sprzedaż akcji na GPW, uzależniona będzie od daty dematerializacji akcji oraz od daty upływu zakazu zbywania akcji. Intencją JSW jest, aby obrót akcjami pracowniczymi na GPW rozpoczął się w dniu 8 lipca 2013 roku. Dopuszczenie i wprowadzenie akcji pracowniczych do obrotu giełdowego wymaga spełnienia określonych wymogów prawnych, m.in. zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru Finansowego prospektu emisyjnego, dokonania dematerializacji akcji pracowniczych, podjęcia przez Zarząd Giełdy Papierów Wartościowych uchwał odnośnie dopuszczenia i wprowadzenia akcji pracowniczych do obrotu giełdowego. Uprawnieni z akcji pracowniczych będą mogli sprzedać posiadane akcje na GPW lub poza obrotem giełdowym (przy czym zbycie akcji poza GPW jest z reguły dodatkowo opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych). PROSPEKT EMISYJNY dokument o charakterze informacyjnym, publikowany przez emitenta papierów wartościowych, skierowany do potencjalnych akcjonariuszy. Powinien zawierać informacje na temat rodzaju oferty i jej adresata, sposobu przeprowadzenia emisji oraz szczegółowe informacje o sytuacji finansowej emitenta. Obszerną część prospektu stanowią sprawozdania finansowe za co najmniej poprzednie 3 lata, obrazujące zmianę sytuacji finansowej i majątkowej emitenta. Prospekt jest uprzednio weryfikowany 17

18 10. Czy dematerializacja dotyczy każdej serii akcji JSW? Do obrotu giełdowego zostaną wprowadzone tylko te akcje pracownicze (serii A, serii C, serii D), których odcinki zbiorowe będą znajdować się w depozycie prowadzonym przez Dom Maklerski PKO Banku Polskiego w dniu 29 maja 2013 r. (możliwe jest złożenia odcinków zbiorowych akcji pracowniczych, które zostały wcześniej wycofane z depozytu, ponownie do tego depozytu do dnia 22 maja 2013 r. włącznie, aby ich wprowadzenie do obrotu giełdowego z dniem 8 lipca 2013 r. było możliwe). Złożenie odcinków zbiorowych akcji do depozytu Domu Maklerskiego PKO Banku Polskiego po 22 maja 2013 roku oznaczać będzie, że akcje te będą mogły być dopuszczone do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych dopiero po dniu 8 lipca 2013 roku, ale nie wcześniej niż po ich złożeniu do depozytu Domu Maklerskiego PKO Banku Polskiego. i zatwierdzany przez państwowy organ nadzoru, jakim jest Komisja Nadzoru Finansowego. Jest to dokument stanowiący nie tylko pierwsze i najważniejsze źródło informacji o emitencie, ale również jedyny prawnie wiążący dokument, na podstawie którego jest możliwe zaoferowanie papierów wartościowych w ramach rynku publicznego. Publikacja prospektu emisyjnego ma na celu przedstawienie inwestorom możliwie szerokiego zakresu informacji dotyczących emitenta oraz ryzyk związanych z inwestowaniem w papiery wartościowe. 18

19 11. Czy po dematerializacji zmieni się sposób nabywania akcji dla osób uprawnionych, które do dnia dematerializacji jeszcze tego nie zrobiły? Osoby, które nie nabyły jeszcze nieodpłatnie akcji, mają czas do dnia 8 października 2013 r. (seria A i seria C) oraz do dnia 21 marca 2014 r. (seria D). Do tego czasu mogą udać się do Punktu Usług Maklerskich Domu Maklerskiego PKO Banku Polskiego na terenie całej Polski, aby zawrzeć umowę nieodpłatnego nabycia akcji JSW. 12. Jestem spadkobiercą i czekam na postanowienie sądu o stwierdzenie nabycia spadku. Co się stanie, jeżeli nie zdążę w terminie zawrzeć umowy nieodpłatnego nabycia akcji? Osoby, które są spadkobiercami pracownika uprawnionego do nieodpłatnego nabycia akcji serii A, serii C lub serii D, ale czekają na wydanie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku przez sąd, jeżeli nie zdążą RACHUNEK DEPOZYTOWY rachunek, na którym przechowuje się akcje/odcinki zbiorowe akcji w formie dokumentów do chwili ich dematerializacji i zapisania na rachunku maklerskim. RACHUNEK MAKLERSKI (rachunek papierów wartościowych) rachunek, który pozwala na obrót papierami wartościowymi. Rachunek maklerski prowadzony jest przez dom maklerski lub bank prowadzący działalność maklerską. 19

20 zawrzeć umowy nieodpłatnego nabycia akcji serii A lub serii C do dnia 8 października 2013 r. lub akcji serii D do dnia 21 marca 2014 r. nie stracą prawa do nieodpłatnego ich nabycia. Osoby te będą mogły podpisać umowę nabycia akcji po tym terminie, jeżeli złożyły wniosek do sądu o wydanie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku przed dniem 8 października 2013 r. w przypadku akcji serii A i serii C oraz przed dniem 21 marca 2014 r. w przypadku akcji serii D. Osoby te dokończą procedurę nabycia akcji po zakończeniu postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. 13. Czy muszę zakładać rachunek maklerski? Do nabycia akcji JSW i ich późniejszego zbycia posiadanie rachunku maklerskiego nie jest obowiązkowe, jednakże w celu ich zbycia w ramach obrotu giełdowego na GPW konieczne jest posiadanie rachunku papierów wartościowych, na którym te akcje będą zapisane. Zbycie akcji notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych następuje wówczas po złożeniu odpowiedniej instrukcji sprzedaży podmiotowi prowadzącemu rachunek papierów wartościowych poszczególnych akcjonariuszy. 14. Do czego służy rachunek maklerski? Rachunek maklerski służy do zapisywania na nim zdematerializowanych (nie posiadających formy dokumentu) papierów wartościowych. Wydawane pracownikom akcje mają obecnie formę dokumentu, ale po upływie okresu dwuletniego zakazu obrotu nimi (trzyletniego dla członków Zarządu) oraz po ich dematerializacji i dopuszczeniu do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych będą zapisane na rachunkach maklerskich ich posiadaczy, którzy następnie będę mogli je zbyć na rynku prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych. RACHUNEK REJESTROWY uproszczona forma rachunku papierów wartościowych. Umożliwia on zakup papierów wartościowych (np. akcji) na rynku pierwotnym i ich sprzedaż na Giełdzie Papierów Wartościowych. Zasilenie rachunku jest możliwe tylko poprzez nabycie papierów wartościowych w obrocie pierwotnym lub pierwszej ofercie publicznej. Na rachunku rejestrowym można dokonać blokady zgromadzonych środków pod kredyt lub ustanowić zastaw. 20

21 15. Jeśli posiadam już rachunek maklerski, czy muszę otwierać kolejny rachunek? Nie. Osoby, które posiadają już rachunek maklerski w którymkolwiek z funkcjonujących domów maklerskich otwarty np. podczas oferty pierwotnej JSW mogą wykorzystać ten rachunek w procesie sprzedaży akcji pracowniczych (po ich dematerializacji i dopuszczeniu do obrotu). SYSTEM NOTOWAŃ sposób, w jaki przeprowadzane i rozliczane są transakcje giełdowe. SYSTEM NOTOWAŃ CIĄGŁYCH system notowań, w których wartość zmienia się w zależności od tego, jak wielu jest kupujących, chętnych kupić przy danej cenie, oraz sprzedających, którzy posiadają akcje i akceptują cenę zaoferowaną przez rynek. Transakcje zawierane są na podstawie przyjmowanych na bieżąco zleceń i realizowane po różnych cenach. Przy realizacji zleceń najczęściej obowiązują priorytety ceny i czasu złożenia zlecenia. 21

22 16. Co się stanie, gdy odebrałem z depozytu odcinek zbiorowy akcji, a nie złożę go do depozytu Domu Maklerskiego PKO Banku Polskiego do dnia 22 maja 2013 roku? Jakie będę miał uprawnienia? W jaki sposób będę mógł z nich korzystać? Pracownicy, których akcje pracownicze zostały wycofane z depozytu Domu Maklerskiego PKO Banku Polskiego, powinni złożyć z powrotem odcinki zbiorowe akcji do tego depozytu do dnia 22 maja 2013 r. włącznie, aby akcje te mogły być przedmiotem obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych z dniem 8 lipca 2013 roku. Złożenie odcinków zbiorowych akcji pracowniczych do depozytu po dniu 22 maja 2013 r. spowoduje, że akcje te będą mogły być dopuszczone i wprowadzone do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych po dniu 8 lipca 2013 r., nie wcześniej jednak niż po ich złożeniu do depozytu Domu Maklerskiego PKO Banku Polskiego. Jeżeli ktoś odebrał odcinek zbiorowy akcji z depozytu i nie zwróci go w ogóle do depozytu, jego akcje nie zostaną objęte procesem dematerializacji oraz wprowadzeniem do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych, a ich zbycie będzie mogło nastąpić jedynie poza rynkiem regulowanym. 17. Kiedy będę musiał zapłacić podatek? Dochód uzyskany ze sprzedaży akcji przez osoby fizyczne będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym w wysokości 19% uzyskanego dochodu, czyli różnicy między sumą przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodu (wydatkami na objęcie lub nabycie akcji). Otrzymując np. nieodpłatnie akcje, nabywca nie ponosi żadnego wydatku na ich nabycie, dlatego w takim przypadku koszty uzyskania przychodu w sytuacji zbycia akcji stanowią np. poniesione w roku podatkowym koszty obsługi rachunku przez biuro maklerskie i jego prowizja. W przypadku sprzedaży nieodpłatnie lub częściowo nieodpłatnie nabytych akcji, w związku z nabyciem SYSTEM NOTOWAŃ JEDNOLITYCH system notowań giełdowych, który opieraja się na procedurze fixingu, tzn. wyznaczenia ceny papieru wartościowego na podstawie zleceń złożonych przed rozpoczęciem notowań. W tym systemie wszystkie transakcje dla danego papieru wartościowego zawierane są po tym samym kursie. 22

23 których stosownie do przepisów podatkowych określony został przychód, kosztem uzyskania przychodów ze sprzedaży (z odpłatnego zbycia) będzie wartość przychodu (opodatkowanego) określonego w momencie sprzedaży. 18. Czy jeżeli chcę moje akcje podarować wnukowi/żonie to zapłacę podatek? Darowizna akcji na rzecz małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwa, ojczyma i macochy podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od darowizn pod warunkiem zgłoszenia nabycia własności akcji właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny. Aby skorzystać ze zwolnienia, osoba obdarowana musi zgłosić darowiznę akcji do urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia jej dokonania na właściwym formularzu podatkowym. Darowizna akcji na rzecz wskazanych bliskich nie podlega również opodatkowaniu podatkiem dochodowym. 19. Otrzymałem akcje w spadku, czy muszę zapłacić podatek? Akcje objęte w drodze spadku lub darowizny podlegają opodatkowaniu zgodnie z obowiązującymi przepisami (Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Dz.U nr 45 poz. 207 z późń. zm) Przydatne linki: WIG 20 istnieje od 1994 roku i jest od początku przypisany do 20 największych i najbardziej płynnych spółek. W indeksie nie może być ujętych więcej niż 5 spółek z jednego sektora. WIG 20 jest uważany za najbardziej miarodajny wskaźnik koniunktury na Giełdzie Papierów Wartościowych. JSW wchodzi w skład indeksu WIG

24 Infolinia w sprawie wprowadzenia akcji pracowniczych JSW do obrotu na GPW: czynna od poniedziałku do piątku, w godzinach od 8:00 do 16:00 (działa do 12 lipca 2013 r.) Wykonanie: Zespół Komunikacji i Promocji JSW S.A. Zdjęcia: Agnieszka Materna, Piotr Sobczak, Tomasz Siemieniec