Podstawowe informacje o Unii Europejskiej

Transkrypt

1 Podstawowe informacje o Unii Europejskiej Unia Europejska (UE) jest gospodarczo-politycznym związkiem dwudziestu siedmiu demokratycznych krajów europejskich. Na skutek wieloletniego procesu integracji na płaszczyźnie politycznej, gospodarczej i społecznej powstała jako największa i zarazem unikatowa w swej strukturze tego typu organizacja na świecie. Korzenie historycznie UE sięgają czasów II wojny światowej. Europejczycy postawili sobie wtedy za cel zapobieganie zbrodniom i zniszczeniom, jakie w tym okresie miały miejsce. W początkowych latach współpraca odbywała się pomiędzy 6 krajami i miała gównie charakter handlowy i gospodarczy. Z czasem zaczęto poszerzać liczbę nowych państw członkowskich oraz budować strukturę organizacyjną UE. Podstawową zasadą, na której opierały się te działania była praworządność. Oznacza to, że podstawą funkcjonowania UE są traktaty przyjęte dobrowolnie i demokratycznie przez wszystkie Państwa Członkowskie (PCZ). Dokumenty opracowane i podpisane w przeszłości były z czasem zmieniane, aby w pełni odzwierciedlać zmiany zachodzące w społeczności europejskiej. Obecna Unia Europejska nie ma osobowości prawnej. Podstawę do jej funkcjonowania stanowi Traktat z Maastricht (zwany też Traktatem o Unii Europejskiej) oraz Traktat o Wspólnocie Europejskiej. Podjęto także decyzję aby wszystkie istniejące traktaty zastąpić jednym aktem określanym mianem Konstytucji. Została ona przyjęta na szczycie Rady Europejskiej w czerwcu 2004 r., jednak odrzucono ją w referendach przeprowadzonych we Francji i Holandii. Obecnie trwają prace nad nowym traktatem w sprawie reformy instytucjonalnej. UE funkcjonuje na wielu obszarach tj. głownie tam, gdzie wszelkie działania przynoszą korzyści Państwom Członkowskim. Jednym z największych osiągnięć UE było utworzenie jednolitego rynku czyli obszaru bez granic wewnętrznych, na którym zostaje zapewniony wolny przepływ towarów, usług, osób i kapitału. Dokonano tego poprzez 1

2 stopniową eliminację ograniczeń w zakresie handlu i wolnej konkurencji między poszczególnymi PCZ, co ostatecznie miało istotny wpływ na poprawę poziomu życia obywateli. W praktyce oznaczało to tworzenie nowych miejsc pracy, wzrost inwestycji, spadek inflacji oraz wzrost produktu krajowego brutto. Warto również zwrócić uwagę, że jednolity rynek nie jest pojęciem tożsamym z jednolitym obszarem gospodarczym wybrane sektory gospodarki (np. usługi publiczne) nadal podlegają przepisom prawa krajowego. Obecnie istniejąca struktura instytucjonalna UE może na pozór wydawać się dość skomplikowana. Składają się na nią instytucje międzyrządowe (Rada Europejska i Rada Unii Europejskiej), instytucje ponadnarodowe (Parlament Europejski i Komisja Europejska), instytucje sądowe i kontrolne (min. Trybunał Sprawiedliwości, Sąd I Instancji, Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich), instytucje gospodarcze (min. Europejski Bank Centralny) oraz inne jednostki (min. Europejski Bank Inwestycyjny). Rada Europejska to organ tworzony przez szefów rządów państw członkowskich oraz prezydentów Francji i Finlandii a także przewodniczącego Komisji Europejskiej. W jej obradach uczestniczą również udział ministrowie spraw zagranicznych państw członkowskich, a także jeden z członków Komisji. Do podstawowych kompetencji Rady należy min. określenie ogólnych wytycznych polityki europejskiej, koordynacja polityki zagranicznej państw członkowskich oraz decyzje o przyjęciu nowych członków. Rada Unii Europejskiej jest głównym organem decyzyjnym UE. W zależności od charakteru rozpatrywanych spraw, składa się bądź z ministrów spraw zagranicznych każdego z państw członkowskich (jest to wtedy tzw. Rada Ogólna), bądź z takiej samej liczby ministrów innego resortu (Rada Branżowa). Przewodniczącym Rady jest minister z kraju sprawującego aktualnie prezydencję, która co pół roku przypada na kolejne państwo członkowskie. 2

3 Parlament Europejski jest jednoizbowy, wybierany co 5 lat przez obywateli UE celem reprezentowania ich interesów. Oficjalną siedzibą Parlamentu jest Strasburg. Komisje parlamentarne i władze klubów mieszczą się w Brukseli. Do podstawowych jego zadań należy uchwalanie prawa europejskiego a także zatwierdzanie corocznego budżetu. Posłowie zasiadają w ławach parlamentarnych według przynależności do jednej z 7 ogólnoeuropejskich grup politycznych. Komisja Europejska to rodzaj rządu UE, który odpowiada za bieżącą politykę Unii oraz nadzoruje prace wszystkich jej agencji. Siedzibą Komisji jest Bruksela. Obecnie członkami Komisji jest każdorazowo tylu komisarzy, ile państw liczy Unia (od początku roku 2007, po wejściu Bułgarii i Rumunii liczba ta wynosi 27). Każdy z nich jest odpowiedzialny za określony dział pracy, można więc przyjąć, że są oni odpowiednikami ministrów w zwykłym rządzie. Członkowie Komisji nie reprezentują rządu swojego kraju i nie mogą czuć się związani żadnymi instrukcjami - są politykami, których powołanie rekomenduje Rada Europejska i zatwierdza na 5-letnią kadencję Parlament Europejski. Trybunał Sprawiedliwości jest sądem międzynarodowym, konstytucyjnym i administracyjnym, który zapewnia jednolitą wykładnię stosowania prawa europejskiego we wszystkich państwach UE, a orzeczenia Trybunału mają charakter ostateczny. W jego skład wchodzi 27 sędziów mianowanych przez każde państwo członkowskie oraz 8 rzeczników generalnych (adwokatów) obsadzanych na sześcioletnią kadencję na zasadzie rotacji. Siedzibą Trybunału jest Luksemburg. Polska w Unii Europejskiej Z dniem 1 maja 2004 r. Polska stała się Państwem Członkowskim. Jesteśmy szóstym co do wielkości i liczby mieszkańców krajem UE. Należy podkreślić liczne korzyści płynące z tego członkowstwa liczba dotacji przekazywanych Polsce jest obecnie najwyższa w 3

4 całej UE, otwarcie kilku unijnych rynków pracy przyczyniło się do spadku bezrobocia. Z programów unijnych finansowane są szkolenia dla polskich bezrobotnych, promowana jest przedsiębiorczość. Młodzi ludzie zdecydowanie łatwiej mogą podejmować studia wyższe w krajach Unii, choćby ze względu na niższe opłaty. Ponadto umocnił się wizerunek Polski wśród inwestorów zagranicznych z roku na rok wzrasta liczba środków ulokowanych w Polsce w postaci inwestycji bezpośrednich. Jedną z ostatnich korzyści członkowska było przystąpienie z dniem 21 grudnia 2007 do strefy Schengen (przejścia lądowe i morskie, od 29 marca 2008 lotniska). Europass Jest projektem powołanym do życia Decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2241/2004/WE z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie jednolitych ram wspólnotowych dla przejrzystości kwalifikacji i kompetencji (Europass). Osoby planujące kształcenie i poszukiwanie pracy mogą przedstawiać swoje kompetencje i umiejętności w jasny i zrozumiały w całej Europie. Cel ten zostanie zrealizowany poprzez możliwość stworzenia osobistego portfolio dokumentów (Europass), które obywatele mogą stosować na zasadzie dobrowolności w celu lepszego dokumentowania i prezentowania swoich kwalifikacji i umiejętności zawodowych. Uczestnictwo w tym programie jest otwarte nie tylko dla PCZ, ale również dla państw przystępujących do UE, państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EFTA/EOG) nie będących członkami UE oraz państw kandydujących do przystąpienia do UE. Ponadto obywatele państw trzecich mieszkający na obszarze UE są także uprawnieni do korzystania z projektu. 4

5 Europass skład się z 5 dokumentów: Curriculum Vitae (CV), Paszport Językowy, Suplement do Dyplomu Potwierdzający Kwalifikacje Zawodowe, Suplement do Dyplomu, Mobilność. Pierwsze 2 można wypełnić samodzielnie, pozostałe wypełniają i wydają uprawnionego tego instytucje. Curriculum Vitae (CV) Stanowi wzór systematycznej, chronologicznej i elastycznej prezentacji kwalifikacji i kompetencji. Można wyróżnić w nim następujące kategorie służące prezentacji: - informacje dotyczące danych osobowych, poziomu znajomości języków obcych, doświadczenia zawodowego, wykształcenia i odbytych szkoleń; - dodatkowe kompetencje posiadane przez daną osobę, ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności technicznych, organizacyjnych, artystycznych i społecznych; - dodatkowe informacje, które mogłyby zostać załączone do CV w formie załączników. Formularz jest bardzo szczegółowy jednak to indywidualny obywatel decyduje, które rubryki wypełni. Osoby korzystające z dokumentu w wersji elektronicznej mają możliwość usunięcia dowolnej rubryki, jeśli nie chcą jej wypełniać. W praktyce oznacza to, że osoba, która nie posiada np. szczególnych umiejętności artystycznych i nie chce tego faktu ujawniać, może usunąć z CV te właśnie rubryki, tak aby w wersji papierowej lub online nie pojawiły się puste pola. Dodatkowo wersja elektroniczna CV umożliwia tworzenie linków do pozostałych dokumentów Europass np. Suplement do Dyplomu. Wzór załącznik nr 1, str

6 Paszport językowy To dokument prezentujący stopień znajomości języków obcych zgodnie z jednolitymi kryteriami przyjętymi na obszarze całej UE. Stanowi część Portfolio Językowego Europass przygotowanego na bazie modelu opracowanego przez Radę Europy oraz umożliwia udokumentowanie umiejętności językowych zdobytych poprzez edukację szkolną, kursy i szkolenia, a także kształcenie nieformalne. Paszport Językowy jest przydatny każdemu, kto chce w ujednoliconej formie zaprezentować w kraju i za granicą posiadane kompetencje językowe. Wzór załącznik nr 2, str. 14 Suplement do Dyplomu Potwierdzający Kwalifikacje Zawodowe Dokument ten mogą otrzymać posiadacze dyplomu zawodowego. Jego zadaniem jest uzupełnienie informacji zawartych w oryginalnym dyplomie oraz ułatwienie zrozumienia go pracodawcom i instytucjom zagranicznym. Suplement do Dyplomu Potwierdzający Kwalifikacje Zawodowe wydawany jest przez instytucję, która wystawiła oryginalny dyplom zawodowy, a niektóre kraje, w tym Polska, utworzyły specjalne rejestry wydające ten dokument. W Polsce wydawany jest on bezpłatnie przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne w języku polskim oraz w języku angielskim na życzenie posiadacza dyplomu. Należy podkreślić, że dokument ten nie zastępuje oryginału dyplomu oraz nie uprawnia automatycznie do uznania dyplomu w innych krajach. Suplement ma jednolity wzór we wszystkich państwach członkowskich UE i jest ściśle powiązany z zawodem, co w praktyce oznacza, że wszyscy posiadacze dyplomu w określonym zawodzie otrzymują do niego taki sam Suplement. Wzór załącznik nr 3, str. 15 6

7 Suplement do Dyplomu Suplement do Dyplomu to dokument informujący o osiągnięciach jego posiadacza na poziomie szkolnictwa wyższego. Ma ułatwiać rozumienie kwalifikacji zawodowych, szczególnie poza krajem, w którym zostały zdobyte. Suplement do Dyplomu nie zastępuje oryginału dyplomu jak również nie uprawnia do formalnego uznania go przez władze akademickie w innych krajach. Dokument wystawiany jest przez właściwe władze krajowe zgodnie ze wzorem opracowanym przez wspólna grupę roboczą Komisji Europejskiej, Rady Europy i UNESCO. Wzór ten jest jednak elastyczny, może zostać dostosowany do lokalnych potrzeb i podlegać regularnej aktualizacji. W Polsce dokument wydawany jest bezpłatnie przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną w języku polskim oraz na życzenie posiadacza dyplomu również w wersji angielskiej. Wniosek o wydanie Suplementu należy złożyć do dyrektora ukończonej szkoły. Wzór - załącznik nr 4, str.16 Mobilność Dokument ten ma na celu potwierdzenie okresów nauki lub szkolenia odbywanych w innych krajach niż ojczysty w ramach tzw. europejskich ścieżek kształcenia. Dzięki temu można przedstawić własne osiągnięcia, zdobyte doświadczenie a szczególnie kompetencje przy wykorzystaniu jednolitego europejskiego formatu. Europejska ścieżka kształcenia to czas, który dana osoba niezależnie od swojego wieku, poziomu wykształcenia i statusu zawodowego, spędza w innym kraju w celach edukacyjnych np. praktyka zawodowa w przedsiębiorstwie, semestr nauki zaliczony w ramach programu wymiany, praktyki o charakterze wolontariatu w organizacji pozarządowej. Dokument 7

8 wystawiany jest przez organizacje uczestniczące w projekcie mobilności tj. stronę wysyłającą i stronę przyjmującą w języku ustalonym przez te organizacje i zainteresowanego. Aby uzyskać dokument Europass - Mobilność należy skontaktować się z organizacją wysyłającą, która przesyła odpowiedni wniosek do Krajowego Centrum Europass (organ odpowiedzialny za wykonanie Decyzji Parlamentu i Rady dot. Europass na poziomie krajowym). Wzór - załącznik nr 4, str. 17 Zasady uznawania wykształcenia oraz kwalifikacji zawodowych w Unii Europejskiej Konieczność wprowadzenie stosownych regulacji prawnych dotyczących zasad uznawania wykształcenia oraz kwalifikacji zawodowych w UE wynika z jednego z podstawowych praw każdego obywatela UE jakim jest swobodny przepływ osób. Opracowano szereg Dyrektyw, których podstawowym założeniem jest zapewnienie równego traktowania obywateli poprzez umożliwienie uznawania dyplomów i kwalifikacji zawodowych dających prawo do wykonywania danego zawodu. Dyrektywy ogólnego systemu uznawania kwalifikacji zawodowych podstawowym ich założeniem jest fakt, iż osoba posiadająca kwalifikacje do wykonywania określonego zawodu w jednym Państwie Członkowskim jest również wykwalifikowana do wykonywania tego samego zawodu w innym Państwie Członkowskim. W przypadku gdy nie jest możliwe uzyskanie bezpośredniego dostępu do wykonywania danego zawodu w państwie przyjmującym z powodu istotnych różnic w systemie kształcenia i szkolenia w kraju pochodzenia wnioskodawcy, kwalifikacje zawodowe mogą zostać uznane na podstawie testu umiejętności, stażu adaptacyjnego lub odpowiednio długiego doświadczenia zawodowego osoby wnioskującej (tzw. środki kompensujące). Ponadto prawo do wykonywania danego zawodu 8

9 nie może być uzależnione od posiadania obywatelstwa danego państwa (zasada niedyskryminacji) wyjątek od tej reguły stanowią funkcje publiczne powiązane z pewną formą sprawowania władzy np. w policji czy sądownictwie. Kwalifikacje zawodowe uzyskane poza UE nie są automatycznie objęte przepisani tych dyrektyw. Mogą zostać uznane tylko w wyjątkowych sytuacjach, po spełnieniu następujących warunków: - osoba ubiegająca się o ich uznanie jest obywatelem jednego z państw UE; - dyplom został uznany w jednym państw członkowskich i jego posiadacz ma co najmniej 3- letnie doświadczeni zawodowe w tym państwie. Dyrektywy sektorowe uznanie kwalifikacji zawodowych w określonych zawodach (architekt, dentysta, farmaceuta, lekarz, pielęgniarka, położna i weterynarz) następuje na podstawie dyrektyw sektorowych przyjętych dla każdego z tych zawodów z osobna. Przepisy te określają podstawowe wymagania dotyczące kształcenia w danym zawodzie i pozwalają na automatyczne uznanie tych kwalifikacji. W przypadku nowych państw członkowskich, kwalifikacje uzyskane przez przystąpieniem do UE mogą być uznane o ile spełnione są dodatkowe warunki. Powyższe zasady odnoszą się także do państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia, Norwegia, Lichtenstein) oraz Szwajcarii. Procedura uznawania kwalifikacji zawodowych w Polsce W Polsce ośrodkiem informacyjnym w zakresie stosowania Dyrektyw oraz uznawania kwalifikacji zawodowych uzyskanych w UE jest Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynawowej z siedzibą w Warszawie (BUWiWM). W 9

10 pierwszej kolejności Biuro poinformuje zainteresowaną osobę, czy jej kwalifikacje zawodowe wymagają oficjalnego uznania. W odniesieniu do zawodów objętych ogólnym systemem uznawania kwalifikacji, wnioskodawca kierowany jest do odpowiedniej instytucji w Polsce (szczegółowa lista organów znajduje się na stronie internetowej BUWiWM). W przypadku zawodów określonych dyrektywami sektorowymi, ministerstwa nadzorujące każdy z tych zawodów wyznaczyły odpowiednie ośrodki informacyjne (lista instytucji znajduje się na stronie internetowej BUWiWM). Ponad to, BUWiWM może także skierować daną osobę bezpośrednio do odpowiedniego ośrodka informacji w państwie, w którym osoba ta zamierza podjąć prace w zawodzie regulowanym. Dokumenty 1. Wniosek o uznanie kwalifikacji zawodowych na formularzu określonym w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dn. 20 grudnia 2002 r. w sprawie wzoru formularzy składanych w postępowaniu o uznanie kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych (Dz. U ): 2. Kopia ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość 3. Dokumentacja kształcenia i przebiegu pracy zawodowej, czyli: kserokopie dyplomów, kserokopie świadectw i innych dokumentów potwierdzających wykształcenie, kserokopie świadectw i innych dokumentów potwierdzających ukończone kursy, kserokopie świadectw i innych dokumentów potwierdzających doświadczenie zawodowe, w których zawarta jest informacja o okresie zatrudnienia oraz o rodzaju stosunku prawnego, jaki łączył wnioskodawcę z pracodawcą/zleceniodawcą, kserokopia zaświadczenia o posiadanych kwalifikacjach do wykonywania danego zawodu regulowanego wydanego przez uprawnioną instytucję w państwie wnioskodawcy, kserokopia dokumentu z państwa wnioskodawcy, wydanego przez upoważnioną instytucję, który potwierdza uprawnienia wnioskodawcy do wykonywania danego zawodu - składa się w przypadku, jeśli tego rodzaju dokumenty są wydawane w państwie wnioskodawcy z urzędu lub na prośbę wnioskującego, 10

11 kserokopia poświadczenia uznania kwalifikacji w innym kraju członkowskim UE (jeśli takie uznanie nastąpiło). 4. Tłumaczenia w/w dokumentów dokonane przez tłumacza przysięgłego 5. Oryginały dokumentów (wymienionych powyżej) przedkłada się (wyłącznie do wglądu) 6. Tłumaczenie nazwy zawodu regulowanego dokonane przez tłumacza przysięgłego 7. Dodatkowo, w celu ułatwienia procedury uznania, do dokumentacji należy dołączyć: życiorys (curriculum vitae) kopię dokumentu poświadczającego przebieg kształcenia (np. program studiów, suplement do dyplomu lub wypis przedmiotów i ocen itp.) 8. W przypadku niektórych zawodów należy dodatkowo wypełnić formularz zawierający dane uzupełniające do wniosku. W przypadku działalności regulowanych wniosek i dokumenty składane w procedurze uznania kwalifikacji zawodowych określa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dn. 23 grudnia 2003 r. w sprawie wzoru formularza składanego w postępowaniu o uznanie kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania niektórych działalności (Dz. U ). Procedura Wniosek wraz z kompletem załączników składa się do instytucji będącej organem właściwym do uznania kwalifikacji do wykonywania danego zawodu regulowanego. Decyzja o uznaniu kwalifikacji zawodowych powinna zostać wydana w okresie 4 miesięcy od dnia, w którym złożono pełną dokumentację. Opłata skarbowa przy składaniu wniosku wynosi 500 zł. W przypadku uzyskania negatywnej decyzji istnieje możliwość wniesienia odwołania do sądu. Szczegółowe informacje w tym zakresie udzielane są przez organy właściwe do wydania decyzji i BUWiWM. 11

12 Dodatkowe informacje W przypadku niedostatecznej znajomości języka obcego do wykonywania pracy w danym zawodzie przez wnioskodawcę, można zlecić mu poprawienie umiejętności w tym zakresie, jednak uznanie kwalifikacji zawodowych nie może być bezpośrednio uzależnione od odpowiedniej znajomości danego języka obcego. Poniższe wzory pobrano: Załączniki nr 1 Wzór Europass-CV Europass Miejsce na zdjęcie. Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: Wskazówki) Curriculum Vitae Dane osobowe Nazwisko (a) / Imię (imiona)nazwisko (a) Imię (imiona). Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Adres(y)Ulica, nr domu, kod pocztowy, miejscowość, kraj. Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Telefon(y)Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Faks(y)Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) (e)Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) ObywatelstwoUsunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Data urodzeniausunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) PłećUsunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Preferowane miejsce zatrudnienia Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) / charakter pracy Doświadczenie zawodowe Zawód lub zajmowane stanowisko Tel. Kom.:Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) DatyOpisać oddzielnie każde zajmowane stanowisko, począwszy od ostatniego. Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: Wskazówki) 12

13 Podstawowy zakres prac i obowiązków Nazwa i adres pracodawcy Typ działalności lub sektor Wykształcenie i odbyte szkolenia Nazwa / tytuł uzyskanych kwalifikacji Podstawowe dziedziny kształcenia / nabyte umiejętności zawodowe Nazwa i typ instytucji edukacyjnej / szkoleniowej DatyOpisać oddzielnie każdy ukończony typ / rodzaj kursu / kształcenia, począwszy od ostatniego (patrz: Wskazówki) Poziom w klasyfikacji krajowej lub Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) międzynarodowej Umiejętności i kompetencje Język(i) ojczysty(e)określić język ojczysty (podać inne języki ojczyste, jeśli dotyczy) Inne języki Samoocena umiejętności językowych Rozumienie Mówienie Pisanie Poziom europejski (*) Słuchanie Czytanie Porozumiewanie się Język Język (*) Europejski system opisu kształcenia językowego Samodzielne wypowiadanie się Umiejętności kompetencje Opisać tego rodzaju kompetencje i podać miejsce ich uzyskania. Usunąć nagłówek, społeczne jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Umiejętności i kompetencje Opisać tego rodzaju kompetencje i podać miejsce ich uzyskania. Usunąć nagłówek, organizacyjnejeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Umiejętności i kompetencje Opisać tego rodzaju kompetencje i podać miejsce ich uzyskania. Usunąć nagłówek, technicznejeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Umiejętności i kompetencje w Opisać tego rodzaju kompetencje i podać miejsce ich uzyskania. Usunąć nagłówek, zakresie obsługi komputerajeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Umiejętności i kompetencje Opisać tego rodzaju kompetencje i podać miejsce ich uzyskania. Usunąć nagłówek, artystycznejeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Inne umiejętności i kompetencjeopisać tego rodzaju kompetencje i podać miejsce ich uzyskania. Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Prawo jazdypodać, czy posiada się prawo jazdy; jeśli tak, to jakiej kategorii. Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) Informacje dodatkowepodać inne informacje, które mogą być istotne, np. osoby kontaktowe, referencje, itd. Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) ZałącznikiWymienić wszystkie załączniki. Usunąć nagłówek, jeśli nie dotyczy (patrz: instrukcje) 13

14 Załącznik nr 2 NAZWISKO (A), IMIĘ (IMIONA) Data urodzenia (*) Język(i) ojczysty(e) Inne języki Samoocena umiejętności językowych (**) Rozumienie Mówienie Pisanie Słuchanie Czytanie Porozumiewanie się Samodzielne wypowiadanie się Dyplomy, zaświadczenia lub certyfikaty (*) Nazwa dyplomu, zaświadczenia lub certyfikatu Nazwa instytucji wydającej Rok Poziom europejski (***) Doświadczenia językowe (*) Opis Od Do Samoocena umiejętności językowych (**) Rozumienie Mówienie Pisanie Słuchanie Czytanie Porozumiewanie się Samodzielne wypowiadanie się Dyplomy, zaświadczenia lub certyfikaty (*) Nazwa dyplomu, zaświadczenia lub certyfikatu Nazwa instytucji wydającej Rok Poziom europejski (***) Doświadczenia językowe (*) Opis Od Do 14

15 Załącznik nr 3 15

16 Załącznik nr 4 16

17 Załącznik nr 5 17