Szumy uszne i nadwrażliwość słuchowa u dzieci w materiale Kliniki Szumów Usznych Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie

Transkrypt

1 Adofonolog Tom XXIII 2003 Bet Borwsk, Grży Brtnk, Dnt Rj-Kozk, An Fbjńsk, Henryk Skrżyńsk, Mcej Mrówk Instytt Fzjolog Ptolog Słch, Wrszw Szmy szne dwrżlwość słchow dzec w mterle Klnk Szmów Usznych Instytt Fzjolog Ptolog Słch w Wrszwe Chldren wth tnnts nd hypercss n the mterł of Tnnts CHnc t the Insttte of Physołogy nd Pthołogy of Herng n Wrsw Słow klczowe: szmy szne, dzec, czynnk etologczne Key words: tnnts, chldren, etology Streszczene W prcy przedstwono wynk retrospektywnej lzy mterł grpy 82 dzec (w wek -18 lt) z szmem sznym /lb dwrżlwoścą słchową zjdjących sę pod opeką Klnk Szmów Usznych IFPS W odnesen do grpy osób dorosłych ocenono w grpe dzec częstość występown wymenonych problemów orz częstość występown domnemnych czynnków etologcznych Porówno tkże czs, w którym pcjenc w ob grpch zgłszl sbektywne odczwlną poprwę w wynk stosownej terp metodą TRT Smmry The revew of the grop of 82 chldren (ged -18) wth tnnts nd/or other dologcl dsorders s presented n ths pper All sbjects hve be en dgnosed nd treted t Tnnts Clnc of the Insttte ofphysology nd Pthology ofherng The ppernce ofthese symptoms, the lleged etology nd perod oftme when the sbjectve mprovement cheved by chldren ws ssessed re compred n ths pper The reslts hve been compred to these of the dlt ptents of or clnc

2 120 Szmy szne dwrżlwość słchow dzec B Borwsk, G Brtnk, D Rj-Kozk, A Fbjńsk, H Skrżyńsk, M Mrówk N podstwe dnych z pśmennctw wynk, że częstość występown szmów sznych dzec jest newelk wh sę w grncch od 1, do 1,9% [Brtnk ( n) 1998] W Klnce Szmów Usznych IFPS dzec stnową 1,% wszystkch pcjentów Pommo tk newelkej częstotlwośc szmy szne dzec stnową stotny problem dgnostyczny terpetyczny [Brtnk ( n) 1999] Wększość dotychczsowych doneseń dotyczył występown szm sznego dzec z nedosłchem, zwłszcz w przebeg wysękowego zplen ch środkowego [Grhm 1981; Mlls, Cherry 1984] Z codzennej prktyk zespoł Klnk Szmów Usznych IFPS wynk, że dzec o wele rzdzej w porówn z dorosłym rzekją dokczlwość szm, czsm w ogóle ne zwrcją nego wg Jest to jedk problem, który dostrzegją rodzce Chcą on zyskć od lekrzy nformcję, czy szm ne stnow zgrożen dl zdrow ch dzeck [Brtnk ( n) 1998] Wększym problemem nż sm szm wydje sę w przypdk dzec dwrżlwość słchow, trdnjąc kontkty z otoczenem Dzec, których jednocześne występją szm dwrżlwość słchow, brdzej dostrzegją swe doleglwośc nż dzec z szmem bez dwrżlwośc [Brtnk ( n) 1999] Innym problemem dotyczącym tej grpy pcjentów jest fonofob, którą zwsze leży różncowć z dwrżlwoścą, co możlw szczegółowo zebrny wywd [Jstreboff, Hzel 1993] Wśród domnemnych czynnków zwększjących ryzyko wystąpen szm dwrżlwośc słchowej domnją wśród dzec nfekcje górnych dróg oddechowych ch powkłn sznopochodne [Grhm 1981; Mlls, Cherry 1984] I CEL PRACY Celem prcy był lz retrospektyw grpy dzec z szmem sznym llb pnkt wdzen etolog, dgnostyk dologcznej efektów terp dwrżlwoścą z II MATERIAŁ I METODA Bdnm objęto grpę 82 dzec w wek od do 18 lt Dzewczynk stnowły 2,4% (43), chłopcy 47,% (39) Z powod szmów sznych konsltowno dgnozowno dzec (79,3%), z powod dwrżlwośc słchowej 11 dzec (13,4%), z powod podejrzen fonofob dzec (7,3%) W grpe dzec z dwrżlwoścą słchową w (7,3%) przypdkch doleglwośc tej towrzyszył szm Tb l Chrkterystyk Norm słch przewodzenowy Nedosłch odborczy Rzem dzec z szmem sznym, dwrżlwoścą Szm okresowy Ndwrżlwość Ndwrżlwość stły zolow szm Szm Nedosłch słch 121 fonofobą Fonofob Rzem W tb schrkteryzowno słch częstość występown poszczególnych objwów (szm, dwrżlwośc, fonofob) w bdnej grpe dzec Szm szny występowł zczne częścej nż dwrżlwość słchow Szm stły wystę powł 2 (30,%) dzec z prwdłowym słchem, (7,3%) dzec z rozpoznym nedosłchem przewodzen owym 13 (1,8%) z nedosłchem odborczym Szm okresowy zgłszło 12 (14,%) dzec z prwdłowym słchem, 4 (4,8%) stwerdzono nedosłch przewodzenowy, (,1 %) nedosłch odborczy Szm z towrzyszącą dwrżlwoścą zgłosło 3 (3,%) dzec z normą słch, 3 (3,%) stwerdzono nedosłch odborczy W grpe dzec z zolowną dwrżlwoścą wszystke mły słch w grncch normy Fonofobę stwerdzono (,1%) dzec ze słchem prwdłowym jednego (0,82%) dzeck z nedosłchem odborczym Zgodne z oprcownym w Klnce Szmów Usznych IFPS lgorytmem postępown z pcjentem z szmem sznym llb dwrżlwoścą słchową dzec podlegją tej smej procedrze, jk osoby dorosłe [Brtnk, Borwsk 2002] We wszystkch konsltcjch dzecom towrzyszyl rodzce (przyjmnej jedno z nch), których pomoc był nezbęd podczs wypełnn nkety przezczonej dl pcjent z szmem sznym llb dwrżlwoścą słchową orz zbern szczegółowego wywd Nstępne wykonywno bdne otorynolryngologczne przy życ vdeo mkrootoskop; w 4 przypdkch wykono dodtkowo fberoskopę nosogrdł Dgnostykę dologczną rozpoczyno od oceny fnkcj ch środkowego z pomocą dometr mpedncyjnej, stępne wykonywno dometrę tolną określno pozom dyskomfortowego słyszen dl częstotlwośc 1, 2 4 khz Jeżel podstwe powyższych bdń stwerdzono ptologę w obrębe ch środkowego, to wdrżno leczene przyczynowe (frmkologczne lb opercyjne) Przy prwdłowej fnkcj ch środkowego wykonywno wszystkch dzec bdne otoemsj kstycznej: DPOAE, bdne słchowych potencjłów wywołnych pn mózg, ABR-Itencje wyzczono chrkterystykę szm pcjent (głośność częstotlwość) orz mnmlny pozom mskown: MML, próg szm błego) W zsdnonych przypdkch wykono dometrę słowną Po

3 122 Szmy szne dwrżlwość B Borwsk, G Brtnk, D Rj-Kozk, A Fbjńsk, H Skrżyńsk, M Mrówk zkończen dgnostyk dologcznej dzec były kwlfkowne do terp szmów metodą Tnnts Retrnng Therpy (TRT) III WYNIKI N rys 1 przedstwono częstość występown domnemnych czynnków ryzyk szm sznego dwrżlwośc słchowej w bdnej grpe dzec Njczęścej występjącym z nch były nfekcje górnych dróg oddechowych (w 2% przypdków), tkże wysękowe zplene ch środkowego (w 1,% przypdków) W dżej częśc przypdków (20,8%) ne dło sę wskzć potencjlnej przyczyny występjących doleglwośc Inne wymenone czynnk występowły w zczne mnejszej lczbe przypdków ~~ D Infekcj górnych dróg oddechowych O Przyczy trd do stlen Wysękowe zplene ch środkowego ~c D Zplene ch ~ środkowego [ 1 Śwnk o IIID Urz kstycz ny tl :::;!l!i Lek ototoksyczne 10 D Urz głowy Stres D Cło obce w ch środkowym Zbrzen rytm serc o Rys l Etolog szm llb dwrżlwośc słchowej Dzec z rozpozną ostrą nfekcją górnych dróg oddechowych lb ostrym zplenem ch środkowego leczone były przyczynowo Leczene frmkologczne zstosowno 13 dzec (1,8%) Ośmoro dzec było leczonych opercyjne (9,%): dwojg wykono denotomę, czworg denotomę tympnopnkcję, kolejnej dwójk dzec wykono myrngoplstykę Dzec po denotom, jk też po denotom tympnopnkcj ne zgłszły jż szm Wynk dometr mpedncyjnej był prwdłowy Jedno dzecko po myrngoplstyce wysękowym zgłosło stąpene słchow dzec 123 szm cłkowce, drge dl odczwło obecność szm zostło zkwlfkowne do TRT Troje dzec mmo opercyjnego leczen przyczynowego dl odczwło szm szny, wymgjący terp Alz przypdków dzec z ostrą nfekcją górnych dróg oddechowych orz wysękowym zplenem ch środkowego wykzł, że leczene przyczynowe dje cłkowte stąpene doleglwośc w dżym odsetk przypdków Po leczen frmkologcznym ostrej nfekcj górnych dróg oddechowych (4 dzec) wysękowego zplen ch środkowego (7 dzec) cłkowte stąpene szm zyskno 11 dzec (87,%), wszystkch stwerdzono w dometr tolnej normę słch Dwoje dzec, które mmo wyleczonej ostrej nfekcj górnych dróg oddechowych dl odczwło szm o newelkej dokczlwośc, zostło zkwlfkowne do TRT Ośmoro dzec było leczonych opercyjne: dwojg wykono denotomę, czworg denotomę tympnopnkcję, kolejnej dwójk dzec wykono myrngoplstykę Dzec po zbeg ne zgłszły obecnośc szm Wynk dometr mpedncyjnej był prwdłowy Jedno dzecko po myrngoplstyce zgłosło stąpene szm cłkowce, drge dl odczwło obecność szm zostło zkwlfkowne do TRT Troje dzec mmo opercyjnego leczen przyczynowego dl odczwło szm szny, wymgjący terp Ostteczne do terp szmów sznych dwrżlwośc metodą TRT zostły zkwlfkowne 4 osoby W grpe dzec z rozpozną fonofobą 3 dzec skerowno konsltcję psychologczną, pozostłych zlecono odpowedn trenng dźwękem W trkce okresowych konsltcj bdń kontrolnych stwerdzono szybke stępowne dwrżlwośc słchowej W grpe 8 dzec z tą doleglwoścą, których podjęto terpę dwrżlwośc z pomocą metody TRT, zczącą poprwę obserwowno po 2-3 mesącch pcjentów (7%), pozostłych dwóch po mesącch Sbektywną ocenę poprwy w trkce terp szm sznego obserwowno pod połowy dzec po 2-3 mesącch Stwerdzono szybke stępowne wymenonych objwów w trkce terp Wykone pełnej dgnostyk dologcznej wykzne potencjlnego źródł szm zmnejszyły nepokój rodzców dzec, który często był źródłem dyskomfort odczwnego przez dzec

4 124 IV OMÓW IENIE dze~ Zsdnczym celem nnejszej prcy był lz retrospekty:v ~rpy l, etl~logl wldz~m pnkt z z szmem sznym /lb dwrżlwoścą słchową zktore lem, dgnostyk dologcznej efektów terp Podstwowy~ rzęd~ zrzem podstosowno w prcy, był dokłdne zebrny wywd Jest to pierwszy I o rozpodl~z~g e nkown ker stwowy elementem dgnostyk, pozwljący ryzyk k~w zn N podstwe wywd dokono oceny dommemn~c~ czyn~l powlmen byc zbierny zwystępjących objwów Aby wywd był wrygodny, równo od rodzców, jk dzec mew je występ dzieci Zgodne z dnym z pśmennctw szm szny co z~zło welkm odsetk przypdków [Brtnk ( n) 2000; Mlls ( n) 198], h IF:~, w ktorym równeż potwerdzene w mterle Kln~ Sz~ó:v Uszn~c częsci~j ~głszły e zczm dzec stnowły 1,% wszystkch pcjentow DZIeCI dzieci, dszm nż dwrżlwość słchową Szm szny występowł objwów nnym problemem wrżlwość słchow tylko 11 dzec Oprócz tych z dwrżlwośc~ n~ poddotyczącym dzec był fonofob, którą różncowno dzwlęklem stwe wynków wywd Dzec z fonofobą wykzywły lęk przed I~ne wet w konkre tnych stresjących dl nch sytcjch, podczs g~y z n~d ~zleci emocji wnych negty h głośnejsze dźwęk ne wywoływły żdnyc ~łosne rzem przy wrżlwoścą słchową odczwły dyskomfort w szch możlwł też pozme dodźwęk nezleżne od sytcj Dokłdny wywd, mnemnych czynnków ryzyk szmów sznych dwrżlwośc szmow c~ny~~ etolog ków Jednym z j częstszych domnemnych czynn (I m) 1999; sznych są nfekcje nosogrdł sz [Brtnk ( n) 1998; Brtmk w wy~kch Grhm 1981; Jstreboff, Hzel 1993], co zlzło potwerdzene rdł I sz noso~ e zpl~ nnejszej prcy (rys 1) W bdnej grpe dzec stny wżne jest włsclwe rozp~ występowły w 0% przypdków Dltego tk b~dzo te stąplem~ zne schorzen jego leczene przyczynowe, djące zwykle cłk~wl rozwojowi eg z~obl nowego doleglwośc Wczesne rozpoczęce leczen przyczy przechem medosł I sznym różnych powkłń W grpe dzec z szmem o w 8~,~% wodzenowym zyskno zdowljący efekt leczen przyc~ynoweg ~z~eci je~t s~~m~ m pow~t przypdków Innym dość częstym czynnkem ryzyk jące SIę o~jwl zplene przysznc (śwnk), włścwe powkłne te~ mfek~jl le KlImkl odnotowno nedosłchem jednos tronny m [Dzbek 1992] W mte nedos~ch 9 tkch przypdków Ze względ występjący głębok jednostronny ktory CRO~, typ wy odborczy w tych przypdkch dopsowno prt słcho ym większ, co zwykle jest możlwł równeż poprwę kernkowośc słyszen dzec te problemem dl dzeck nż sm szm [Skrżyńsk 1998] Nemnej jedk rz ostry cz zwłsz hłs, zkwlfkowno do terp metodą TRT Nrżene 4 ów, pcjent 7 kstyczny, podło w czse szczegółowo zbernego wywd l Szmy szne dwrżlwość słchow dzec k, M Mrówk B Borwsk, G Brtnk, D Rj-Kozk, A Fbjńsk, H Skrżyńs 12 ty z otoczez nch wystąpł też dwrżlwość słchow, któr trdnł kontk nem [Brtnk ( n) 1998; Brtnk ( n) 2000; Grhm 1981] zwrócć Do etp terp metodą hbtcj zkwlfkowno 4 dzec Wrto poprw yw wgę fkt, że w wynk podjętej terp dzec sbekt czs wystąpł jż po 2-3 mesącch Jest to węc prwe dwkrotne krótszy m mnm po sę je obserw ę poprw cą w porówn z dorosłym, których zczą k [Brtn włsne eżene mesącch terp, co potwerdz wcześnejsze spostrz poe prwdo 2001] Tk szybke stępowne doleglwośc dzec jest możlw wększej nż ego nerwow kłd nego dobne dzęk dżej plstycznośc centrl s systepodcz lnych dorosłych zdolnośc tworzen nowych połączeń neron 1984] Nodr mtycznego trenng dźwękem [Brtnk ( n) 1999; Grhm 1981; jących Alz mterł nnejszej prcy powżn do sformłown stęp wnosków: słchowej 1 Częstość występown szm sznego /lb dwrżlwośc z w po dzec w mterle Klnk Szmów Usznych IFPS jest zcząco mnejs równ z dorosłym wy_ 2 Podobne jk osób dorosłych równeż w grpe dzec szm szny stępowł zczne częścej nż dwrżlwość słchow fonofob o llb 3 Nąjczęstszym czynnkem etologcznym wystąpen szm szneg ch owych oddech dróg h dwrżlwośc słchowej dzec są nfekcje górnyc środkowego z4 Leczene przyczynowe szm sznego dzec z rozpoznym stnem dprzyp odsetk dżym w szm plnym nosogrdł sz elmnje cłkowce ków postęp Hbtcj szm sznego llb dwrżlwośc słchowej dzec ch dorosły osób nż j szybce je Bblogrf sznym dwrżlwoścą Brtnk G [2001] Alz wynków hbtcj pcjentów z szmem Medycz Akdem : Wrszw słchową Rozprw stopeń kowy doktor metodą TRT sznych szmów terp Progrm [2002] Brtnk G, Borwsk B wwfps orgpl/] lyty/br tnkhtm l#l O Algorytm postępown dzec Brtnk G, Fbjńsk A, Rj-Kozk D, Rogowsk M [1999] " 17,, 23-2 Pedtr "Now IFPS Usznych Szmów Klnce w sznym z szmem słchow dzec _ wość dwrżl szne Brtnk G, Fbjńsk A, Rogowsk M [1998] Szmy 1,33 J " Pedtr "Now włsne cje obserw wość słchow dzec Brtnk G, Rj-Kozk D, Fbjńsk A [2000] Szmy szne dwrżl "AdofonoJog" J81l, 19-1 Dzbek Z [1999] Choroby zkźne psożytncze Wrszw: PZWL

5 12 B Borwsk, G Brtnk, D Rj-Kozk, A Fbjńsk, H Skrżyńsk, M Mrówk Jstreboff P J, Hzel J P [\993] A nerophysologcl pproch to tnnts: Clncl mplctons "Brtsh Jor\ of Ado\ogy" 27, 7-17 M1Is R P, Cherry J R [1984] Sbjectve tnnts n chldren wth oto log cl dsorders "Intertol Jor! ofpedtrc Otorhnolryngology" 7, 1-27 Nodr R [1984]: Tnnts rm n schoo\ ge chldren "Adtory Reserch" \2, Skrżyńsk H (red) [1998] Szmy szne dwrżlwość dźwęk Wrszw: IFPS Adres do korespondencj: Bet Borwsk Klnk Szmów Usznych Instytt Fzjolog Ptolog Słch l Pstrowskego Wrszw e-ml: bborwsk@fpsorgpl