Ekonomia kosztów transakcji Ronalda Coase a. Instytucje gospodarki rynkowej Blok 5

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ekonomia kosztów transakcji Ronalda Coase a. Instytucje gospodarki rynkowej Blok 5"

Jarosław Niemiec
9 lat temu
Przeglądów:

1 Ekonomia kosztów transakcji Ronalda Coase a Instytucje gospodarki rynkowej Blok 5

2 Ekonomia neoklasyczna w konfrontacji z ekonomicznymi problemami współczesności Konsument nie jest istotą ludzką, lecz logicznym układem preferencji. Przedsiębiorstwo jest definiowane jako krzywa kosztów i krzywa popytu, a jego teoria jest po prostu logiką optymalnej wyceny i łączenia nakładów. Wymiana jest realizowana bez określenia jej instytucjonalnych uwarunkowań Mamy konsumentów bez ludzi, firmy bez organizacji, a nawet wymianę bez rynków (Coase, 1990)

Przedsiębiorstwo jest definiowane jako krzywa kosztów i krzywa popytu, a jego teoria jest po prostu logiką

3 Analiza neoklasyczna... Skupienie uwagi na kosztach przetwarzania zasobów w produkt finalny założenie implicite, że sama wymiana rynkowa, jako sposób koordynacji, nic nie kosztuje.

4 Czy funkcjonowanie rynku jest darmowe? nie, ponieważ istnieją koszty związane z wykorzystaniem mechanizmu rynkowego (cenowego), które muszą być poniesione, aby ceny zostały odkryte, tzw. koszty transakcyjne: - koszty zbierania informacji, - koszty negocjacji, - koszty zawierania kontraktów, - koszty obsługi kontraktów.

(cenowego), które muszą być poniesione, aby ceny zostały odkryte, tzw.

5 Dlaczego istnieją przedsiębiorstwa? MECHANIZM OPTYMALIZACJI KOSZTÓW PRODUKCJI RYNKI? PRZEDSIĘBIORSTWA (KOSZTY TRANSAKCJI) (KOSZTY KOORDYNACJI) MECHANIZM OPTYMALIZACJI LUDZKICH DZIAŁAŃ

6 Dlaczego istnieją przedsiębiorstwa? Koszt. transakcyjnych PORÓWNANIE Kosztów koordynacji Warunkiem powstania (istnienia) przedsiębiorstwa ( małego planowanego społeczeństwa ) jest pełnienie funkcji koordynacyjnej po niższym koszcie, niż koszty transakcyjne niezbędne do otrzymania danych dóbr poprzez rynek. Przedsiębiorstwo jest narzędziem zmniejszania kosztów funkcjonowania rynku. Powstaje tam, gdzie wew. sys. koordynacji jest mniej kosztowny, niż odwołanie się do mechanizmu rynkowego. (Coase, 1990)

społeczeństwa ) jest pełnienie funkcji koordynacyjnej po niższym koszcie, niż koszty transakcyjne niezbędne do otrzymania

7 Dlaczego istnieją przedsiębiorstwa? Dlaczego firma nie rozrasta się do pełnego monopolu? Czyli dlaczego gospodarka narodowa nie może stać się jednym przedsiębiorstwem? Koszty zarządzania hierarchicznego. Przedsiębiorstwo internalizuje transakcje do momentu gdy: Wew. krańcowy koszt zarządzania = KTR (Insourcing =/= outsourcing )

Czyli dlaczego gospodarka narodowa nie może stać się jednym przedsiębiorstwem?

8 Rodzaje kosztów transakcji (1) TYP KOSZTÓW TRANSAKCJI Koszty transakcji rynkowych RODZAJE KOSZTÓW Zdobywanie informacji Negocjacje umów Związane z realizacją umów PRZYKŁADY Czas i środki na zb. info., Marketing Koszty obsługi prawnej Straty, koszty monitorowania

Negocjacje umów Związane z realizacją umów PRZYKŁADY Czas i

9 Rodzaje kosztów transakcji (2) TYP KOSZTÓW TRANSAKCJI RODZAJE KOSZTÓW PRZYKŁADY Koszty zarządzania w przedsiębiorstwie (koszty organizacji hierarchicznej) Koszty stałe utrzymanie struktury przed. Koszty zmienne są funkcją liczby transakcji / decyzji Płace kierownictwa, sys. informacyjne Koszty nadzoru, koszty proc. logistycznych

10 Rodzaje kosztów transakcji (3) TYP KOSZTÓW TRANSAKCJI Polityczne koszty transakcji RODZAJE KOSZTÓW Koszty tworzenia, utrzymania i zmian formalnych i nieformalnych reguł systemu politycznego i ekonomicznego PRZYKŁADY Wydatki związane z: tworzeniem konstytucji, wyborami, funkcjonowaniem partii polit., administracją, sądownictwem, obr. narodową

systemu politycznego i ekonomicznego PRZYKŁADY Wydatki związane z: tworzeniem

11 Negatywne efekty zewnętrzne Zakwestionowanie sedna Ekonomii dobrobytu Arthura Pigou (Prawa do interwencji państwa w przypadku wystąpienia negatywnych efektów zewnętrznych). Rozszerzone pojęcie czynnika produkcji o prawo do robienia czegoś

przypadku wystąpienia negatywnych efektów zewnętrznych).

12 Negatywne efekty zewnętrzne i znaczenie prawa Jednostronny Sprawca działanie Płaci odszkodowanie (ponosi koszt) Poszkodowany strata (koszt) Otrzymuje odszkod. Czy jest to rozwiązanie optymalne? Uwzględnienie dwustronnego charakteru przyczyn negatywnych efektów zewnętrznych

(koszt) Otrzymuje odszkod. Czy jest to rozwiązanie optymalne?

13 Prawo a koszty transakcji Realny świat, to świat dodatnich kosztów transakcyjnych Wysokość tych kosztów w dużej mierze zależy od prawa Regulacje prawne mogą ułatwić lub utrudnić proces zawierania umów i przenoszenia praw własności

dużej mierze zależy od prawa Regulacje prawne mogą

14 Teoremat R. Coase a ZEROWE KOSZTY TRANSAKCJI ( ) w warunkach doskonałej konkurencji prywatne i społeczne koszty będą równe, a struktura produkcji nie będzie zależała od tego, w jaki sposób prawo określa odpowiedzialność za szkody (Stigler 1966) ( ) w świecie zerowych kosztów transakcji, niezależnie od początkowego rozdziału praw własności, zasoby będą wykorzystywane efektywnie. (Hsiung, 1999) ( ) jeśli nie ma kosztów transakcji, optymalny rezultat ekonomiczny pojawi się niezależnie kto dysponuje prawami własności (Schlafly, 2007)

nie będzie zależała od tego, w jaki sposób prawo określa odpowiedzialność za szkody (Stigler 1966) ( ) w świecie zerowych kosztów

15 Zależność świata zerowych kosztów transakcji od doskonałości informacji i podziału pracy (J. Godłów-Legiędź, 2010) DOSKONAŁA INFORMACJA PODZIAŁ PRACY + _ + - Zerowe koszty transakcji Idealny system centralnego planowania Zerowe koszty transakcji Idealna Wyspa Robinsona Dodatnie koszty transakcji Gospodarka rynkowa i realny socjalizm Zerowe koszty transakcji Wyspa Robinsona

Idealny system centralnego planowania Zerowe koszty transakcji Idealna Wyspa Robinsona

16 Zależność kosztów transformacji i transakcji od podziału pracy i jakości instytucji (J. Godłów-Legiędź, 2010)

17 Zależność kosztów transformacji i transakcji od podziału pracy i jakości instytucji Globalny produkt społ. = Koszty transformacji + Koszty transakcji Udział kosztów transakcji rośnie w globalnym produkcie, ponieważ rośnie stopień podziału pracy, a zatem i koszty koordynacji. Koszty transakcji uzależnione są również od jakości instytucji w danej gospodarce

= Koszty transformacji + Koszty transakcji Udział kosztów transakcji rośnie w globalnym

Podobne dokumenty

Przedsiębiorstwo Koszty transakcji

Przedsiębiorstwo Koszty transakcji Nature of Firm, 1937 - koszty transakcji Problem of Social Costs, 1960 Teoremat Coase a i nowe spojrzenie na problem negatywnych efektów zewnętrznych Dlaczego istnieją