Postanowienie Sądu Wojewódzkiego w Warszawie z dnia 5 października 1998 r. I ACz 562/98

Transkrypt

1 id: Nie moŝe ulegać wątpliwości, Ŝe do dokonania skutecznego zapisu na sąd polubowny nie jest wystarczające pełnomocnictwo ogólne, bowiem czynność ta przekracza zakres zwykłego zarządu. 2. Umieszczenie klauzuli o zapisie na sąd polubowny we wzorze umowy stanowiącym załącznik do zarządzenia wydanego przez Prezesa Agencji naleŝy traktować jako pełnomocnictwo szczególne dla osób upowaŝnionych do zawierania umów dzierŝawy do dokonywania zapisu na sąd polubowny w sposób waŝny. Postanowienie Sądu Wojewódzkiego w Warszawie z dnia 5 października 1998 r. I ACz 562/98 Sąd Wojewódzki w Warszawie w składzie następującym: SSA A. Owczarek (przewodniczący) SSA M. Podogrodzki SSA M. Szulc (sprawozdawca) po rozpoznaniu w dniu 5 października 1998 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w O. przeciwko "[...]" Spółce z o.o. w G. i J. K. o zapłatę na skutek zaŝalenia powódki od postanowienia Sądu Wojewódzkiego w Olsztynie z dnia 11 marca 1998 r. sygn. akt IC 515/97 postanawia: oddalić zaŝalenie Uzasadnienie Postanowieniem z dnia r. sygn. akt IC 515/97 Sąd Wojewódzki w Olsztynie uchylił nakaz zapłaty Sądu Rejonowego w Olsztynie w sprawie V Ng 650/96 z dnia r. wobec spółki z o.o. "[...]" w G., i w tym zakresie pozew odrzucił oraz odmówił odrzucenia pozwu w stosunku do J.K. Ustalił, Ŝe zgodnie z 18 pkt. 1 umowy dzierŝawy z

2 dnia r. wszelkie spory mające powstać w trakcie wykonywania niniejszej umowy strony postanowiły oddać pod rozstrzygnięcie sądu polubownego. W ocenie Sądu I instancji zapis ten jest wiąŝący dla wydzierŝawiającego i dzierŝawcy, bowiem spór dotyczy płatności czynszu i to za okres przed rozwiązaniem umowy dzierŝawy, wobec czego na podstawie art pkt. 4 kpc w zw. z art w związku z podniesieniem zarzutów, o których mowa w art. 202 kpc postanowiono jak wyŝej. W stosunku do J. K., który nie był stroną umowy, i którego zapis na sąd polubowny nie dotyczy jako przedstawiciela wekslowego Sąd Wojewódzki odmówił odrzucenia pozwu. PowyŜsze postanowienie zaskarŝyła Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddział Terenowy w O. i zarzucając, Ŝe dyrektorzy oddziału terenowego nie są upowaŝnieni do dokonania zapisu na sąd polubowny, bowiem jego dokonanie nie mieści się w granicach zwykłego zarządu, a Prezes Agencji Własności Rolnej nie potwierdził zawartego w umowie dzierŝawy zapisu na sąd polubowny, wniosła o uchylenie zaskarŝonego postanowienia. Sąd Apelacyjny zwaŝył: ZaŜalenie nie jest uzasadnione i podniesiony w nim zarzut nie moŝe podwaŝyć prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu I Instancji. Wszystkie rozwaŝania odnieść naleŝy do daty, w której została zawarta pomiędzy powodem, a pozwaną Spółką [...] umowa dzierŝawy tj r. Jak wynika z pełnomocnictwa Dyrektora Oddziału Terenowego AWR w O., jest to pełnomocnictwo ogólne do dokonywania wszelkich czynności prawnych związanych m. in. z gospodarowaniem mieniem likwidowanych państwowych przedsiębiorstw rolnych. Zgodnie z art. 98 kc pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu, natomiast do czynności przekraczających ten zarząd potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj. Nie moŝe ulegać wątpliwości, Ŝe do dokonania skutecznego zapisu na sąd polubowny nie jest wystarczające pełnomocnictwo ogólne, bowiem czynność ta przekracza zakres zwykłego zarządu. Z powołanego przez skarŝącą pisma Prezesa Agencji z r. i r. wynika, Ŝe postanowił on nie potwierdzić zawartych umów o zapis na sąd polubowny. Stanowisko to zostało wyraŝone w pismach noszących datę 1998 r. i powołuje ono fakt, Ŝe wydawane przez Prezesa Agencji wzory umów ustalone są do uŝytku wewnętrznego i nie wywołują skutków wobec osób

3 trzecich. Konieczne stało się zatem ustalenie, jakiej treści zarządzenia obowiązywały osoby działające w imieniu Prezesa Agencji. Z nadesłanych przez stronę powodową aktów wynika, Ŝe w dacie zawarcia umowy obowiązywało wydane przez Prezesa Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Zarządzenie Nr 8 z dnia r. zmienione Zarządzeniem Nr 6/93 z dnia r. Zarządzenie Nr 8/92 w sprawie ustalenia zasad postępowania i wzorów dokumentów związanych z przejmowaniem i gospodarowaniem mieniem Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa stanowi w 1 pkt. 1, Ŝe ustala się do uŝytku wewnętrznego AWRSP zasady przejmowania mienia zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej oraz gospodarowania mieniem Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, określone w załącznikach 1-5, w pkt 2 wzory umów i regulaminów określone w załącznikach nr 6-10 zarządzenia, oraz w pkt. 3 tryb przyjmowania mienia do zasobu oraz wzory dokumentów - załączniki Zgodnie z 2 zasady i tryb postępowania określony w załącznikach 1-4 mają charakter obowiązujący wszystkie jednostki, natomiast wzory umów i regulaminów, o których mowa w 1 pkt. 2 mogą być modyfikowane w zaleŝności od okoliczności faktycznych i prawnych występujących w konkretnej sprawie. Załącznik nr 9 stanowi! wzór umowy dzierŝawy, który w 24 zawierał zapis na sąd polubowny. Zarządzenie z dnia r. Nr 6/93 zmieniło w/w zarządzenie w 1 w pkt. 1 i nie dotyczy kwestii związanych z pkt. 2 paragrafu 1. W dacie zawarcia umowy obowiązywały zatem załączniki do Zarządzenia nr 8 wymienione w jego 1 pkt. 2, a wśród nich załącznik nr 9 zawierający wzór umowy o dzierŝawę nieruchomości wchodzącej do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Ma rację skarŝący, iŝ wzory te obowiązywały wyłącznie pracowników Agencji i nie wywierały skutku wobec osób trzecich. Skoro zarządzenia obowiązywały wszystkich pracowników Agencji, w tym równieŝ dyrektorów oddziałów terenowych, a były wydane i podpisane przez Prezesa Agencji, to czynności prawne dokonane zgodnie z zasadami określonymi w tych zarządzeniach pozostają w granicach umocowanie udzielonego przez Prezesa Agencji. Wzory umów stanowiły część integralną zarządzenia Nr 8. W 2 zarządzenia Nr 8 ustanowiono zasadę, Ŝe wzory umów i regulaminów, o których mowa w 1 pkt 2 mogą być modyfikowane. Zasadą zatem było, Ŝe obowiązują one przy zawieraniu umów, natomiast w wypadku uwzględnienia konkretnych okoliczności faktycznych mogą być modyfikowane przez osoby upowaŝnione do zawierania umów. Umieszczenie klauzuli o zapisie na sąd polubowny we wzorze umowy stanowiącym załącznik do zarządzenia wydanego przez Prezesa Agencji naleŝy

4 traktować jako pełnomocnictwo szczególne dla osób upowaŝnionych do zawierania umów dzierŝawy do dokonywania zapisu na sąd polubowny w sposób waŝny. Taki wniosek wypływa z faktu obowiązywania zarządzenia Nr 8/92 w stosunkach wewnętrznych Agencji i obowiązku przestrzegania zasad w nim określonych przez pracowników Agencji. Na marginesie jedynie zauwaŝyć naleŝy błąd w piśmie Prezesa Agencji z dnia r. /k 154/ co do daty zmiany Zarządzenia Nr 8 poprzez wyłączenie z niego części dotyczącej dzierŝawy. Taka zmiana nastąpiła dopiero z datą wydania Zarządzenia Nr 8/95 w dn r., ale nie moŝe mieć to wpływu na treść umowy zawartej w dn r., zwłaszcza, Ŝe umowa ta w Ŝadnej części nie została wypowiedziana. W ocenie Sądu Apelacyjnego Dyrektor Oddziału Terenowego Agencji działającej na podstawie pełnomocnictwa szczególnego zawartego w Zarządzeniu Nr 8 z dn r. waŝnie zatem zawarł zapis na sąd polubowny w umowie z dnia r. mającej za przedmiot dzierŝawę gruntów wchodzących do zasobu AWRSP. Pełnomocnictwo do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu musi określać rodzaj tych czynności. W załączniku do Zarządzeń Nr 8 Prezes Agencji wyraźnie sprecyzował rodzaj czynności / 24 - k 171/, a nawet ustalił treść umowy o zapis na sąd polubowny. Nie przekreśla charakteru pełnomocnictwa fakt, Ŝe zostało ono udzielone nie w jednostkowej i konkretnie wymienionej umowie, a zostało udzielone dla wszystkich umów danego rodzaju. Sąd Apelacyjny rozwaŝał nadto, czy w wypadku zobowiązania wynikającego z weksla dopuszczalne jest powołanie się na zarzut zapisu na sąd polubowny. Zgodnie z art. 697 kpc strony mogą poddać pod rozstrzygnięcie sądu polubownego spory o prawa majątkowe z wyjątkiem sporów o alimenty i ze stosunku pracy. Mogą to być tylko takie spory o prawa majątkowe, które, o ile nie byłoby zapisu, sąd państwowy rozstrzygnąłby w procesie. Powód dochodził w niniejszej sprawie naleŝności w postępowaniu nakazowym w oparciu o weksel gwarancyjny, którego wydawcą była pozwana ad. 1. W momencie, gdy zostały zgłoszone zarzuty od nakazu zapłaty odnoszące się do stosunku podstawowego, a zatem umowy dzierŝawy, i sporna naleŝność będzie podlegała badaniu w świetle postanowień umownych, zastosowanie będzie miał zapis na sąd polubowny, zgodnie z którym wszystkie spory które powstaną w trakcie wykonywania umowy poddane będą pod rozstrzygnięcie sądu polubownego.

5 art. 385 kpc. ZwaŜywszy na powyŝsze orzeczono jak w sentencji na podstawie art w zw. z Źródło: Sąd Okręgowy w Warszawie