Diagnoza i potencjał sektora kreatywnego w Aglomeracji Warszawskiej. dr hab. Rafał Kasprzak Instytut Zarządzania Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Transkrypt

1 Diagnoza i potencjał sektora kreatywnego w Aglomeracji Warszawskiej dr hab. Rafał Kasprzak Instytut Zarządzania Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

2 charakter produktu charakter procesu produkcyjnego stary czy nowy sektor? przemysły kreatywne dylematy kultury, czasu wolnego, przeżyć, kreatywne

3 Sfera usług społecznych obejmującą obszary aktywności gospodarczej ukierunkowanej na tworzenie i komercjalizację produktów kultury, która obejmuje różne formy organizacyjne prowadzenia działalności gospodarczej w następujących podsektorach: sztuk i rzemiosł, obejmującym: sztuki wizualne, sztuki performatywne oraz dziedzictwo narodowe, biblioteki archiwa produkcji kreatywnej, obejmującym: programowanie, działalność wydawniczą, produkcję filmową i telewizyjną oraz produkcję radiową i muzyczną usług kreatywnych, obejmującym: modę i wzornictwo, reklamę i działalność pokrewną oraz architekturę i projektowanie wnętrz

4 Sektor przemysłów kreatywnych Podsektor sztuk i rzemiosł Sztuki wizualne (74.20.Z; Z; Z) Sztuki performatywne (90.01.Z; Z; Z) Dziedzictwo narodowe, biblioteki i archiwa (91.01.A; B; Z) Programowanie (58.21.Z) Podsektor produkcji kreatywnej Podsektor usług kreatywnych Działalność wydawnicza (58.11.Z, Z; Z; Z) Produkcja filmowa i telewizyjna (59.11.Z; Z; Z) Produkcja radiowa i muzyczna (59.20.Z; Z; Z) Moda i wzornictwo (74.10.Z) Reklama i działalność pokrewna (73.11.Z; A; B; C; D) Architektura i projektowanie wnętrz (71.11.Z)

5 PL ogółem \stan na dzień średnie tempo zmian podsektor sztuk i rzemiosł ,85 sztuki wizualne ,39 sztuki performatywne ,58 dziedzictwo narodowe, biblioteki i archiwa ,04 podsektor produkcji kreatywnej ,43 programowanie ,32 działalność wydawnicza ,14 produkcja filmowa i telewizyjna ,11 produkcja radiowa i muzyczna ,54 podsektor usług kreatwnych ,81 moda i wzornictwo ,17 reklama i działalność pokrewna ,84 architektura i projektowanie wnętrz ,93 Źródło: Rejestr REGON, GUS

6 obszar \stan na dzień Polska województwo: dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Źródło: Rejestr REGON, GUS

7 CCI ogółem średnie powiat \stan na dzień tempo POLSKA ,80 Razem Aglomeracja ,11 % w stosunku do PL 22,35 22,20 22,06 21,88 22,30 22,32 22,58 22,58 22,90 POWIAT GRODZISKI ,2 POWIAT GRÓJECKI ,2 POWIAT LEGIONOWSKI ,4 POWIAT M. ST. WARSZAWA ,2 POWIAT MIŃSKI ,3 POWIAT NOWODWORSKI ,4 POWIAT OTWOCKI ,1 POWIAT PIASECZYŃSKI ,6 POWIAT PRUSZKOWSKI ,1 POWIAT SOCHACZEWSKI ,9 POWIAT WARSZAWSKI ZACHODNI ,5 POWIAT WOŁOMIŃSKI ,4 POWIAT WYSZKOWSKI ,0 POWIAT ŻYRARDOWSKI ,3 Źródło: Rejestr REGON, GUS

8 Tworzenie miejsc pracy (stałych lub czasowych) oraz wynikające z tego oddziaływanie mnożnikowe Komplementarność wobec innych obszarów aktywności gospodarczej Wpływy do budżetu (podatki) Czynnik promocji Czynnik wzmacniający atrakcyjność lokalizacyjną Czynnik aktywizujący i socjalizujący Czynnik rewitalizujący lokalną tkankę miejską

9 Internationalization Availability IDEA Demand Entrepreneurship Źródło: Kasprzak R (2013) Przemysły kreatywne w Polsce - uwarunkowania i perspektywy.

10 Umiędzynarodowienie jest ważnym czynnikiem rozwoju sektora kreatywnego, którego podaż produktów bardzo często przekracza potencjał lokalnego (lub krajowego) rynku. Rozwój sektora kreatywnego wymaga umiejętnego wspierania jego uczestników w zakresie internacjonalizacji jego produktów, a wsparcie to powinno obejmować obszary: ochrony własności intelektualnej eksportu produktów sektora kreatywnego promocji produktów sektora kreatywnego na rynkach zagranicznych budowania sieci międzynarodowych powiązań kooperacyjnych Instytucje odpowiedzialne za politykę wspierania tego sektora powinny nie tylko zadbać o zbudowanie tego typu oferty, bardzo ważne jest także wskazanie podmiotowi sektora kreatywnego możliwości i zasad pozyskiwania takiego wsparcia oraz stworzenie zachęt do korzystania z tych instrumentów

11 Popyt jest drugim czynnikiem wzrostu sektora kreatywnego. Oznacza działania ukierunkowane na pobudzanie popytu na produkty przemysłów kreatywnych wśród jego odbiorców. Jak stymulować popyt? działania krótkookresowe, czyli uruchamianie różnych programów zakupu produktów sektora kreatywnego (mecenat) ważnym rozwiązaniem powinno być także stymulowanie popytu wśród przedsiębiorstw z innych dziedzin gospodarki (rozwiązania stosowane w Wlk. Brytanii) działania długookresowe, czyli rozwojem edukacji kulturalnej, która ma bezpośredni wpływ na poziom i jakość konsumpcji usług kultury

12 Przedsiębiorczość jest trzecim czynnikiem wsparcia sektora kreatywnego. Sektor kreatywny, bazując na unikalnej i indywidualnej pracy twórczej oraz będący obszarem o relatywnie niskich barierach wejścia wymaga stworzenia jednolitych ram funkcjonowania, które będą sprzyjać jego rozwojowi. Ważnymi czynnikami są obszary: efektywnego zakładania działalności gospodarczej, wielkości obciążeń podatkowych oraz zobowiązań podmiotu wobec ubezpieczeń społecznych. niezbędne wydaje się także stymulowanie powstawania nowych przedsiębiorstw oraz budowanie ducha przedsiębiorczości pośród osób, które mogą funkcjonować w tym sektorze.

13 Osiągalność jest czwartym czynnikiem sprzyjającym budowaniu sektora kreatywnego na określonym obszarze. W kontekście tego czynnika należy wyodrębnić trzy podstawowe grupy zasobów niezbędne do rozwoju podmiotu z sektora kreatywnego: kapitał dostęp do kapitału ze względu na wysokie ryzyko rynkowe funkcjonowania podmiotów w tym sektorze oraz brak powszechnie akceptowanych zabezpieczeń przez jego członków jest ważną barierą wzrostu. Budowanie dostępu do kapitału powinno się koncentrować na tworzeniu mechanizmów umożliwiających dostęp nie tylko do kapitału obcego (pożyczki, kredyty), lecz także do kapitału inwestycyjnego (fundusze inwestycyjne) zasoby ludzkie są niezbędnie dla rozwoju sektora kreatywnego są zasoby ludzkie, zatem budowanie strategii wsparcia tego sektora powinno uwzględniać działania sprzyjające przyciąganiu i rozwojowi zasobów kapitału ludzkiego oraz tworzyć warunki do elastycznego jego zatrudnienia. Drugim aspektem silnie związanym z dostępnością kapitału ludzkiego jest poziom jego kwalifikacji i inwestowanie w instytucje kształcenia zarówno formalnego, jak i poza formalnego wiedza - dostęp do wiedzy jest ostatnim aspektem czynnika osiągalność, częstym problemem sektora kreatywnego jest bowiem brak wiedzy związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz niska kultura prawna. Poza wiedzą związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej dla sektora kreatywnego niezbędna jest także wiedza merytoryczna, która pozwoli na podwyższanie kwalifikacji niezbędnych do dalszego funkcjonowania w tym sektorze

14 Dylematy i tezy do dyskusji CCI koncentruje się w obszarach metropolitalnych Obszar Warszawy wygrywa w skali kraju, ale jak to wygląda w skali Europy / Świata Czy CCI może zastąpić utratę tradycyjnych przemysłów i sektorów Wysoka mobilność klasy kreatywnej i konkurencja o tę klasę w ramach regionów Wysoka mobilność CCI i możliwość ich utrzymania w regionie oraz problem wyciekania dochodów z CCI

15 Bibliografia: Portal Kasprzak R (2015) Creative industries in the Polish economy [W:] Quaestiones Geographicae, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 34(2)/2015, Poznań. Kasprzak R (2014) Przemysły kreatywne na obszarze miasta stołecznego Warszawy, ekspertyza na zlecenie Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy. Kasprzak R (2013) Przemysły kreatywne w Polsce - uwarunkowania i perspektywy, Wydawnictwo Kamon Consulting, Warszawa. Kasprzak R, Skalska T (2012) The Economic Impact of Cultural Institutions on the Local Economy Współautor: T.Skalska (50%) [W:] Journal of Management and Financial Sciences Vol. 5 Issue 9 (September 2012) Warszawa. Szultka S (ed) (2012) Klastry w sektorach kreatywnych motory rozwoju miast i regionów (Clusters in Creative Sectors Engines of Development in Cities and Regions). Polish Agency for Enterprise Development, Warsaw. UN-UNCTAD (2010) Creative Economy Report 2010: A Feasible Development Option. UN UNCTAD, New York Geneva. UN-UNCTAD (2008) Creative Economy Report 2008: The Challenge of Assessing the Creative Economy. UN UNCTAD, New York Geneva.

16 Dziękuję za uwagę! dr hab. Rafał Kasprzak Tel Instytut Zarządzania Szkoła Główna Handlowa w Warszawie