RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ. Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Pasiekach

Transkrypt

1 RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Pasiekach Pasieki, czerwiec 2014

2 Wstęp Zgodnie z nowym rozporządzeniem o nadzorze pedagogicznym, każda ze szkół musi przygotować raport zawierający ocenę jakości kształcenia w szkole oraz opis działań naprawczych lub doskonalących w określonym zakresie. Raport poprzedzany jest ewaluacją wewnętrzną, która w rozporządzeniu z dnia 7 października 2009 w sprawie sprawowania nadzoru pedagogicznego została zdefiniowana jako badanie praktyczne oceniające przeprowadzane w szkole lub placówce. Ewaluacja wewnętrzna jest badaniem wybranego fragmentu działalności szkoły, w wyniku którego pozyskuje ona informacje, analizuje je i na ich podstawie projektuje swoje dalsze działania. Zgodnie z intencją rozporządzenia, ewaluacja wewnętrzna to działanie zespołowe, umożliwiające dialog pomiędzy wszystkimi stronami, zainteresowanymi jakością pracy szkoły. W związku z powyższym zorganizowano szkolenie rady pedagogicznej na temat: Ewaluacja wewnętrzna w szkole. Podczas prezentacji nauczyciele zostali zapoznani się z celem, obszarem, przedmiotem oraz szczegółowym harmonogramem ewaluacji wewnętrznej. Następnie powołano zespoły do opracowania odpowiedzi na pytania kluczowe w badanym obszarze ewaluacyjnym. W szkole zbierano informacje pochodzące od nauczycieli, uczniów i rodziców. Wykorzystano różne metody i narzędzia badawcze. Na podstawie zebranych danych sporządzono poniższy raport, w którym przedstawiono wyniki badań oraz wnioski do dalszej bardziej efektywnej pracy, zmierzającej do podniesienia jakości pracy naszej szkoły.

3 Opis ewaluowanego obszaru nr 1 Cel ewaluacji : 1. Opis i ocena nabywania przez uczniów wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej oraz wykorzystania uzyskanych wyników w pracy szkoły. Ustalenie: Co moglibyśmy zrobić, żeby proces nabywania przez uczniów wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej był lepszy? Co należy doskonalić? Podjęcie decyzji o dalszym postępowaniu. OBSZAR Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej. WYMAGANIE Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności. BADANE ASPEKTY EWALUOWANEGO OBIEKTU: I. Nabywanie przez uczniów wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej. II. Wykorzystanie uzyskanych wyników w pracy szkoły. II.1.Informacje o populacji objętej badaniem W badaniu wzięło udział 9 nauczycieli. Odpowiadali oni na pytania dotyczące doboru podręczników i programów, stosowanych metod pracy, sposobów sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów oraz nowej podstawy programowej.

4 II.2.Sposób przeprowadzenia ewaluacji 1. Analiza dokumentów: protokoły z posiedzeń Rady Pedagogicznej test diagnostyczny dla klasy I test sprawdzian klas III testy przedmiotowe w klasach IV VI - język polski, - matematyka - historia - język angielski sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego dyrektora szkoły plan pracy szkoły plan WDN-u 2. Ankieta dla: nauczycieli 3. Wywiad z nauczycielem II.3.Prezentacja wyników ewaluacji W ewaluacji dotyczącej pierwszego aspektu postawiono zbadać: A. Zaangażowanie nauczycieli w procesie nabywania przez uczniów wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej, B. Zaangażowanie uczniów w proces nabywania wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej.

5 Do badanych problemów postawione zostały następujące pytania kluczowe: 1) W jaki sposób nauczyciele zostali zapoznani z podstawą programową? Analizując dokumenty stwierdzono, że nauczyciele zostali zapoznani z podstawą programową poprzez uczestnictwo w różnych formach doskonalenia. Nauczyciele poznali zalety nowej podstawy programowej oraz warunki i sposoby wdrażania nowej podstawy programowej na różnych etapach edukacji. 2) W jaki sposób nauczyciel planują swoją pracę w oparciu o postawę programową? Po przeanalizowaniu rozkładów materiału nauczycieli stwierdzono, że na bieżąco zapoznają się oni z wszelkimi zmianami, nowościami, ciągle poszerzają swoją wiedzę. Opracowując plany pracy uwzględniają zmiany dotyczące podstawy programowej. Swoją pracę planują zgodnie z podstawą programową, dostosowują wymagania edukacyjne do indywidualnych możliwości uczniów, różnicują zadania według stopnia trudności. Stwarzają możliwości rozwoju indywidualnych zainteresowań i potrzeb uczniów. 3) W jaki sposób nauczyciele sprawdzają poziom wiedzy i umiejętności uczniów określonych w podstawie programowej. W celu uzyskania odpowiedzi na to pytanie przeprowadzono wywiad z nauczycielami i ankietę skierowaną również do nauczycieli.. Uzyskano następujące odpowiedzi i wyniki: Pytanie kwestionariusza : Za co są oceniani uczniowie? Odpowiedź: Uczniowie oceniani są za różne formy pracy: odpowiedzi ustne, prace klasowe, sprawdziany, kartkówki, aktywność na lekcji, za dodatkowe zadania (projekty, prezentacje, plakaty). Pytanie: Jaką formę ma ocena? Odpowiedź: Ocena ustna, pochwała, ocena pisemna, plusy, minusy. Pytanie: Czy uczniowie zostali zapoznani z WZO i czy znają kryteria oceniania z różnych przedmiotów? Odpowiedź: Nauczyciele zapoznają uczniów na pierwszych godzinach lekcyjnych

6 z poszczególnych przedmiotów z wymaganiami edukacyjnymi WZO i PZO. Te wymagania przypominane są w ciągu roku szkolnego. Wprowadzając nowy temat nauczyciel informuje o wymaganiach, jasno określa kryteria na poszczególne oceny. Pytanie: Jakie metody nauczania stosuje Pan/Pani podczas zajęć? Odpowiedź: Nauczyciele pracują różnymi metodami, m.in. są to: pogadanka, burza mózgów, drama, praca z tekstem, metoda tekstu przewodniego, projekt, mapa skojarzeń, Internet. Analiza ankiety dla nauczycieli. W badaniu wzięło udział 9 nauczycieli. Na pytanie dotyczące doboru podręcznika i wyboru programu nauczania, 60% nauczycieli odpowiedziało, że wybierając podręcznik i program nauczania kierują się przede wszystkim zgodnością z podstawą programową i treściami zawartymi w podstawie. Dobierając podręcznik zwracają też uwagę na szatę graficzną i przejrzystość. Nauczyciele uczestniczą w spotkaniach organizowanych przez wydawnictwa, zapoznają się z ofertą, porównują treści zawarte w różnych podręcznikach. Analizując programy nauczania sprawdzają, czy określa on osiągnięcia uczniów i czy jest dostosowany do możliwości uczniów. 60% nauczycieli stosuje aktywizujące metody pracy (burza mózgów, drama, praca z tekstem, metoda tekstu przewodniego, projekt, mapa skojarzeniowa, Internet). Wiadomości i umiejętności ucznia określone w podstawie programowej sprawdzają poprzez prace pisemne, prace domowe, sprawdziany, kartkówki, prace klasowe, odpowiedzi ustne, dodatkowe zadania (projekty, prezentacje multimedialne, plakaty). 100% pytanych nauczycieli uważa, że ich lekcje są atrakcyjne dzięki zastosowaniu różnych form i metod pracy oraz poprzez różne formy oceny. Najważniejsze umiejętności zdobywane przez uczniów w trakcie kształcenia ogólnego na poszczególnych przedmiotach to: czytanie ze zrozumieniem, myślenie matematyczne, wykorzystanie wiedzy w praktyce, komunikowanie się, współpraca w zespole. 55% nauczycieli uważa, że nowa podstawa programowa ułatwia osiąganie celów, 77% stwierdziło, że jest przejrzysta i 77% sądzi, że nowa podstawa programowa jest czytelna, gdyż jest sformułowana w języku wymagań. Do drugiego problemu badawczego postawiono jedno pytanie kluczowe: 1. Jaki jest poziom wiedzy i umiejętności uczniów określonych w podstawie programowej?

7 Szukając odpowiedzi na to pytanie, sięgnięto po Analizę wyników sprawdzianu kompetencji klasy VI przeprowadzonego w dniu 01kwietnia 2014r., z którego wynika, że sprawdzian pisało 6 uczniów klas VI. Najniższy wynik uzyskany na sprawdzianie to 9 punktów, najwyższy wynik 38 punktów. Średni wynik punktowy to 20,17 punktów. Sprawdzian okazał się dla piszących umiarkowanie trudny(0,50). Na podstawie analizy wyników sprawdzianu można stwierdzić, że umiejętności, które zostały dobrze opanowane i nie sprawiły uczniom trudności to: - rozumowanie. Umiarkowanie trudne dla piszących okazało się: -czytanie - pisanie - wykorzystywanie wiedzy w praktyce - korzystanie z informacji. W ewaluacji dotyczącej aspektu wykorzystania uzyskanych wyników w pracy szkoły sformułowano dwa problemy badawcze: A. W szkole diagnozuje się osiągnięcia uczniów uwzględniając ich możliwości. B. W szkole wykorzystuje się uzyskane wyniki w pracy szkoły. Do pierwszego problemu badawczego postawiono następujące pytania kluczowe: 1. W jaki sposób w szkole diagnozuje się osiągnięcia uczniów. Na podstawie analizy dostępnych dokumentów stwierdzono, iż testy diagnostyczne dla klasy I układane są przez nauczycieli i odpowiadają stopniem trudności umiejętnościom przeciętnego dziecka. Głównym celem testu po klasie III jest sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności po pierwszym etapie edukacyjnym. Testy po klasie III sprawdzają umiejętności w zakresie edukacji polonistycznej, matematycznej i środowiskowej. Nauczyciele uczący w klasach IV VI często stosują sprawdziany konstruowane przez wydawnictwo (podział na zadania odpowiadające umiejętnościom podstawowym i ponadpodstawowym) lub konstruują je sami. Opracowują zadania oraz podają uczniom

8 wymagania. Testy badające wyniki nauczania z poszczególnych przedmiotów są standaryzowaa ich wyniki analizowane w formie pisemnej. Testy i sprawdziany przedmiotowe służą ewaluacji i dają możliwość monitorowania przyrostu wiedzy i umiejętności uczniów oraz pozwalają uzyskać informację zwrotną o poziomie osiągnięć szkolnych. Sprawdzian w klasie VI bada pięć umiejętności kluczowych: czytanie, pisanie, rozumowanie, korzystanie z informacji, wykorzystanie wiedzy w praktyce koniecznych do dalszej nauki w gimnazjum. 2. Co zawierają analizy wyników? Nauczyciele uczących w klasach III sprawdzają testy i opracowuje wyniki w formie tabeli, stosując przelicznik procentowy dotyczący poszczególnych zadań, stopnia ich trudności oraz w jakim stopniu i przez ilu uczniów zostały wykonane. Wyniki testu pozwolą nauczycielom drugiego etapu edukacyjnego na zaplanowanie pracy umożliwiającej kompensowanie ewentualnych braków oraz lepsze przygotowanie uczniów do sprawdzianu po klasie VI szkoły podstawowej. 3. W jakim stopniu diagnoza i analiza osiągnięć uczniów uwzględnia ich możliwości rozwojowe? Nauczyciele korzystają z gotowych testów, które są dostosowane poziomem trudności do umiejętności przeciętnego dziecka w danym wieku. Testy dla uczniów z orzeczeniami o niepełnosprawności intelektualnej lekkiego stopnia oraz opiniami o dysleksji rozwojowej są dostosowane do ich możliwości. Uczniowie z orzeczeniami o niepełnosprawności lekkiego stopnia i opiniami o dysleksji piszą test dostosowany do ich możliwości. Testy dla tych uczniów są oceniane według innych kryteriów niż testy pozostałych uczniów. Analizy wyników sprawdzianów uwzględniają wyniki wszystkich uczniów. Wyznaczony zespół formułuje wnioski do dalszej pracy płynące z analizy wyników sprawdzianów w klasach III i VI. Wszyscy nauczyciele mają obowiązek wdrażać wnioski do dalszej pracy na swoich przedmiotach oraz opracować wymagania edukacyjne dla uczniów z orzeczeniami o niepełnosprawności intelektualnej lekkiego stopnia oraz opiniami o dysleksji.

9 Do drugiego problemu badawczego postawiono następujące pytania kluczowe: 1. W jaki sposób wykorzystuje się analizy wyników w planowaniu pracy nauczyciela? Wnioski z analizy sprawdzianu uwzględnione są w sprawozdaniu z nadzoru pedagogicznego przedstawionym przez p. dyrektora na zebraniu rady pedagogicznej. Wszyscy nauczyciele uwzględniają wyniki analizy w planowaniu swojej pracy. W swoich planach pracy nauczyciele regulują liczbę godzin przeznaczoną na ćwiczenie określonych kompetencji. Po przeprowadzeniu sprawdzianów przedmiotowych nauczyciele omawiają je z uczniami i wspólnie poprawiają prace tak, by wyrównać ewentualne braki świadczą o tym zapisy w dziennikach lekcyjnych. 2. Jaki jest wpływ uzyskanych wyników na planowanie pracy szkoły? Dyrektor przydziela tzw. dodatkowe godziny z jednostki samorządowej w celu kompensacji braków. Nauczyciele wszystkich przedmiotów zobowiązani są współpracować w zakresie realizacji zadań wynikających z planu pracy szkoły. W szkole planuje się szkolenia z uwzględnieniem podniesienia fachowej wiedzy nauczycieli. II.4. Wnioski i rekomendacje MOCNE STRONY 1. Nauczyciel zapoznali się z podstawą programową poprzez samokształceniową pracę, wewnątrzszkolne doskonalenie, udział w warsztatach metodycznych i konsultacjach zespołowych. 2. Nauczyciele opracowują plany wynikowe i plany pracy w oparciu o podstawę programową, dobierają podręczniki zgodne z nową podstawą programową dopuszczone przez MEN. 3. Nauczyciele stosują różne formy kontroli i sprawdzania poziomu wiedzy i umiejętności uczniów, zgodne z wewnątrzszkolnym systemem oceniania. 4. Niski procent uczniów otrzymał za pierwszy semestr ocenę niedostateczną. 5. Połowa uczniów piszących sprawdzian próbny w klasach VI, uzyskała wynik zadowalający.

10 6. Osiągnięcia uczniów diagnozuje się za pomocą testów przygotowywanych nauczycieli pracujących w szkole. 7. Analizy wyników zawierają wartości procentowe dotyczące trudności testowanych zadań, wskazują na zagadnienia i umiejętności wymagające późniejszej kompensacji. 8. Nauczyciele dostosowują wymagania edukacyjne do możliwości uczniów z orzeczeniami i opiniami oraz konstruują testy odpowiadające tym możliwościom. 9. Wszyscy nauczyciele uwzględniają wyniki analizy w planowaniu swojej pracy. 10. Plan Pracy Szkoły uwzględnia wnioski z analizy testów i sprawdzianów. SŁABE STRONY 1. Nie wszyscy uczniowie w równym stopniu angażują się w proces nabywania wiadomości i umiejętności. WNIOSKI Nauczyciele znają podstawę programową i pracują w oparciu o nią, stosując różnorodne metody pracy. Na bieżąco sprawdza się i kontroluje poziom wiedzy i umiejętności uczniów (zgodnie z WZO). Organizowane są diagnozy wiedzy i umiejętności uczniów: a) przedmiotowe diagnozy wewnątrzszkolne już po klasie 3 ; b) przedmiotowe diagnozy opracowywane przez instytucje zewnętrzne(operon) ; c) sprawdziany próbne w kl.6 w warunkach identycznych jak podczas sprawdzianu OKE. W szkole formułuje się i wdraża wnioski z analizy osiągnięć uczniów, dostrzegane są możliwości uzyskiwania przez uczniów lepszych wyników w nauce. Wdrożone wnioski przyczyniają się do poprawy wyników w nauce uczniów. Jest grupa uczniów, która osiąga na sprawdzianach wyniki poniżej wyniku zadawalającego. KIERUNEK DZIAŁAŃ: Podjąć działania zmierzające do większego zaangażowania uczniów w proces nabywania wiadomości i umiejętności.

11 Opis ewaluowanego obszaru nr 2 Cel ewaluacji : 1. Opis i ocena pozyskiwania i wykorzystywania opinii rodziców na temat pracy szkoły. Ustalenie: Jak usprawnić proces pozyskiwania i wykorzystywania opinii rodziców na temat pracy szkoły? Co należy zmienić lub udoskonalić? Podjęcie decyzji o dalszym postępowaniu. OBSZAR Funkcjonowanie szkoły lub placówki w środowisku lokalnym. WYMAGANIE Rodzice są partnerami szkoły. BADANE ASPEKTY EWALUOWANEGO OBIEKTU: I. Pozyskiwanie opinii rodziców na temat pracy szkoły II. Wykorzystanie uzyskanych opinii w pracy szkoły. III.1.Informacje o populacji objętej badaniem Ankietę pt. Szkoła wspiera rodziców w wychowaniu dzieci skierowaną do rodziców wypełniło 11osób. Aby sprawdzić, w jakim stopniu poszczególni nauczyciele uczestniczą w pozyskiwaniu opinii rodziców na temat pracy szkoły przeprowadzono ankietę wśród nauczycieli. III.2.Sposób przeprowadzenia ewaluacji 4. Analiza dokumentów: plany działań wychowawczych klas protokolarz zebrań z rodzicami protokoły zebrań Rady Pedagogicznej protokolarz zebrań Rady Rodziców

12 plan wychowawczy szkoły arkusze samooceny nauczycieli dzienniki lekcyjne 5. Ankieta dla: rodziców nauczycieli III.3.Prezentacja wyników ewaluacji W ewaluacji dotyczącej pierwszego aspektu postawiono zbadać: A. Zaangażowanie nauczycieli w pozyskiwanie opinii rodziców na temat pracy szkoły. B. Opis sposobu pozyskiwania opinii rodziców na temat pracy szkoły. Do badanych problemów postawione zostały następujące pytania kluczowe: 1.) Kto w szkole angażuje się w pozyskiwanie opinii rodziców na temat pracy szkoły? Po przeanalizowaniu dokumentów należy stwierdzić, że wszyscy nauczyciele pozyskują informacje od rodziców. Wychowawcy tworząc plany wychowawcze klas, uwzględniają opinie rodziców ich postulaty, uwagi, oczekiwania. 2). W jakim stopniu poszczególni nauczyciele uczestniczą w pozyskiwaniu opinii rodziców na temat pracy szkoły? Na podstawie ankiety skierowanej do nauczycieli należy stwierdzić, iż wszyscy nauczyciele pozyskują i wykorzystują opinie rodziców na temat pracy szkoły. Do drugiego problemu badawczego postawiono trzy pytania kluczowe: 1) Jakie występują etapy pozyskiwania opinii rodziców na temat pracy szkoły?

13 Z analizy dokumentów wynika, że wychowawcy klas pozyskują opinie rodziców na temat pracy szkoły poprzez analizę ankiet skierowanych do rodziców oraz poprzez dyskusję na zebraniach z rodzicami. Następnie zespół tworzący Plan Działań Wychowawczych Szkoły pozyskuje i uwzględnia propozycje wychowawców klas, którzy wcześniej zebrali wnioski i postulaty od rodziców. 2) Jakie metody stosuje się w celu zebrania opinii rodziców na temat pracy szkoły? Jak wynika z analizy dokumentów, w celu zebrania opinii rodziców wychowawcy wykorzystują ankiety, rozmawiają indywidualnie z rodzicami, a także dyskutują z nimi podczas zebrań. 3) W jaki sposób dokumentuje się zebrane opinie? Najwięcej informacji na temat pozyskiwania opinii rodziców o pracy szkoły znajduje się w protokolarzu z zebrań Rady Rodziców. Bardzo ogólne informacje zawierają także protokoły zebrań z rodzicami. Zebrania z rodzicami odnotowywane są też w dziennikach lekcyjnych w tabelach: Ważne wydarzenia z życia klasy i Rozmowy indywidualne. W ewaluacji dotyczącej drugiego aspektu postawiono zbadać: A. Wykorzystanie opinii rodziców w pracy szkoły. B. Wpływ opinii rodziców na efekty pracy dydaktyczno-wychowawczej szkoły. W obrębie pierwszego problemu badawczego postawiono następujące pytania kluczowe: 1. Jaki jest wpływ opinii rodziców na planowanie pracy nauczycieli? Na podstawie analizy planów wychowawczych klas należy stwierdzić, iż nauczyciele zaplanowali w nich działania zaproponowane przez rodziców, dostosowali ich formę do możliwości uczniów i wykorzystali propozycje rodziców do ustalenia kalendarza imprez szkolnych.

14 2. Jaki jest wpływ opinii rodziców na planowanie pracy szkoły. Planując pracę szkoły na kolejny rok szkolny uwzględnia się propozycje i postulaty rodziców, które dotyczą m.in. bezpieczeństwa w czasie przejazdu dzieci do szkoły i ze szkoły, opieki nad dziećmi przed i po zajęciach szkolnych. Dla drugiego problemu badawczego sformułowano następujące pytania kluczowe: 1. W jakim stopniu opinia rodziców wpłynęła na efekty pracy dydaktycznowychowawczej szkoły? Rodzice wykazują duże zaangażowanie w organizowaniu uroczystości klasowych i szkolnych. 2. W jakim stopniu koncepcja pracy szkoły uwzględnia opinię rodziców? Opinia rodziców ma duży wpływ na planowanie pracy szkoły. Pomysły i propozycje rodziców są uwzględniane w tworzeniu życia szkoły. III.4.Wnioski i rekomendacje MOCNE STRONY 1. W pozyskiwanie opinii rodziców na temat pracy szkoły angażują się wychowawcy i dyrektor szkoły. Wychowawcy klas uwzględniają opinie rodziców przy tworzeniu planów wychowawczych. 2. Wszyscy nauczyciele z dużym zaangażowaniem pozyskują opinie rodziców na temat pracy szkoły. 3. W celu zebrania opinii na temat pracy szkoły stosuje się następujące sposoby: ankiety, rozmowy, dyskusje, zabrania szkoleniowe z udziałem rodziców, lekcje otwarte. 4. Zebrane od rodziców opinie na temat pracy szkoły są dokumentowane przez nauczycieli w dziennikach lekcyjnych. 5. Rodzice współdecydują o planie wychowawczym i opiekuńczym klasy.

15 6. W planowaniu pracy szkoły rada rodziców współdecyduje o planie wychowawczym i opiekuńczym szkoły. SŁABE STRONY 1. Pozyskane od rodziców opinie o pracy szkoły są odnotowywane niezbyt dokładnie. 2. Zaangażowanie rodziców dzieci najmłodszych jest największe, maleje ono z wiekiem uczniów. WNIOSKI Szkoła pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców na temat swojej pracy. Rodzice współdecydują w sprawach Szkoły i uczestniczą w podejmowanych działaniach. Rodzice biorą aktywny udział w życiu klas. Rodzice wspomagają wychowawców w opiece nad dziećmi przy okazji wyjść poza szkołę, wycieczek. KIERUNEK DZIAŁAŃ: 1. Podjąć działania zmierzające do większego zaangażowania rodziców (zwłaszcza uczniów klas starszych ) w życie klasy i szkoły. 2. Poszukać sposobu dokumentowania pozyskanych opinii rodziców na temat pracy szkoły.