SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I ODBIORU

Transkrypt

1 NEUSTEIN s.c. Krystyna i Andrzej Neustein Biuro Projektów Wodociągów i Kanalizacji Opole ul. Pomarańczowa 22 neustein@op.onet.pl kom Temat opracowania : SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH Obiekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice Lokalizacja : Inwestor : Branża : Data wykonania : Urbanowice gm. Pawłowiczki Gmina Pawłowiczki Technologiczna, elektryczna Grudzień 2017 r. Opracował : Branża : Nr upr. bud. Podpis : mgr inż. Andrzej Neustein sanitarna 330/88/Op 331/88/Op Mirosław Rajca elektryczna 50/82/Op Egz. nr 1

2 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne SPECYFIKACJA TECHNICZNA TS WYMAGANIA OGÓLNE 1. WSTĘP 1.1 Przedmiot Specyfikacji Technicznej Przedmiotem projektowanego przedsięwzięcia jest budowa kanalizacji sanitarnej dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki oraz dwóch gospodarstw wsi Łężce gm. Reńska Wieś.. Kanalizację sanitarną zaprojektowano w układzie grawitacyjno-ciśnieniowym z jedną pompownią tranzytową PU. Pompownia PU rurociągiem tranzytowym przetłaczać będzie ścieki do kanału grawitacyjnego wsi Gościęcin i dalej do oczyszczalni w Naczęsławicach. Ścieki sanitarne z całej wsi Urbanowice odprowadzane będą do gminnej oczyszczalni w Naczęsławicach. 1.2 Zakres stosowania ST Specyfikacja Techniczna jako część Dokumentów Przetargowych i Kontraktowych, należy odczytywać i rozumieć w odniesieniu do zlecenia wykonania Robót opisanych w pkt Zakres Robót objętych ST Wymagania Ogólne należy rozumieć i stosować w powiązaniu z niżej wymienionych Specyfikacjami Technicznymi: 1 TS ROBOTY ZIEMNE 2 TS ROBOTY DROGOWE 3 TS ROBOTY TECHNOLOGICZNE KANALIZACJA SANITARNA 4 TS ROBOTY ELEKTRYCZNE POMPOWNIA TRANZYTOWA, POMPOWNIE PRZYDOMOWE Zakres rzeczowy dla projektowanego zakresu inwestycji przedstawia się następująco : 1) Pompownie ścieków: - tranzytowa pompownia PU zamontowana w podziemnej komorze z PEHD φ 2000 mm wraz z zasilaniem energetycznym i przyłączem wodoc. Ø90PE dł. 32,0 mb z hydrantem Hn80, - pompownie przydomowe Pd zamontowane w podziemnej komorze z PE φ 800 mm wraz z zasilaniem energetycznym - kpl. 11, 2) Sieć kanalizacyjna grawitacyjna - kanały grawitacyjne PVC φ 200/5,9 mm (układ. w wykopie pionowym) L = 3 587,3 m - kanał grawitacyjny PE φ 225/13,4 mm (przewiert sterowany S1 - S1.1) L = 31,5 m - studzienki kanaliz. bet. φ 1000 mm na kanałach PVC φ 200 mm szt studzienki kanaliz. z PP φ 425 mm na kanałach PVC φ 200 mm szt zasuwa wrzecionowa φ 200 mm zamontowana w studzience rewizyjnej S1 kpl. 1 3) Sieć kanalizacyjna ciśnieniowa - rurociągi tłoczne ścieków rur PE φ 110/6,6 mm (przewiert sterowany) L = 2 694,0 m - rurociągi tłoczne ścieków rur PE φ 50/3,0 mm (przewiert sterowany) L = 1 232,0 m - studzienki odpowietrznikowe So φ1200 bet. szt. 2 - studzienki rewizyjne Sr φ1200 bet. szt. 2 4) Przyłącza kanalizacyjne grawitacyjne - przyłącza grawitacyjne PVC φ 160 mm szt. 81 (układ. w wykopie pionowym) L = 1 661,0 m - studzienki kanaliz. PP φ 425 mm na przykanalikach φ 160 mm szt. 88 5) Przyłącza kanalizacyjne ciśnieniowe - z rur PE φ 40 mm szt. 11 (przewiert sterow.) L = 327,0 m 6) Rury ochronne - z rur PE100RC 180/10,7 mm (układane metodą przewiertu sterowanego) L = 25+25=50 m - z rur PE100RC 90/5,4 mm (układane metodą przewiertu sterowanego) L = 16 m 7) Rozbiórka i odtworzenie nawierzchni drogowych Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

3 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne W różnych miejscach Specyfikacji Technicznych podane są odnośniki do norm krajowych. Normy te winny być traktowane jako integralna część Specyfikacji Technicznych i czytane w połączeniu z Dokumentacją Projektową i Specyfikacjami, w których są wymienione. Wykaz podstawowych norm przedstawiono w p. 10 poszczególnych Specyfikacji. Wykonawca jest zobowiązany do przestrzegania innych norm krajowych, które obowiązują w związku z wykonaniem prac objętych Kontraktem i stosowania ich postanowień na równi z wszystkimi innymi wymaganiami, zawartymi w Specyfikacjach Technicznych. Zakłada się, iż Wykonawca dogłębnie zaznajomił się z treścią i wymaganiami tych norm. 1.4 Ogólne wymagania dotyczące Robót Wykonawca Robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za ich zgodność z Dokumentacją Projektową, ST i poleceniami Inspektora Nadzoru Dokumentacja Projektowa 1) Dokumentacja Projektowa załączona do Dokumentów Przetargowych: 2) Dokumentacja Projektowa - projekt budowlano-wykonawczy będący w posiadaniu Zamawiającego. 3) Dokumentacja Projektowa do opracowania przez Wykonawcę w ramach Ceny Umownej. Rysunki do opracowania przez Wykonawcę Wykonawca we własnym zakresie opracuje następujące Rysunki oraz uzyska akceptację Inspektora Nadzoru oraz innych odnośnych władz: Rysunki powykonawcze i wszelkie inne projekty 2 kpl. (1 oryginał możliwy do skopiowania+1 kopia) Pprojekt organizacji ruchu i oznakowania dróg Jeżeli w trakcie wykonywania Robót okaże się koniecznym uzupełnienie Rysunków, Wykonawca sporządzi brakujące rysunki lub Specyfikacje niezbędne do właściwego wykonania Robót na własny koszt w 4-rech egzemplarzach i przedłoży je Inspektorowi Nadzoru do zatwierdzenia Zabezpieczenie Placu Budowy Wykonawca jest zobowiązany do zapewnienia i utrzymania bezpieczeństwa Placu Budowy oraz Robót poza placem budowy w okresie trwania realizacji Umowy aż do zakończenia i odbioru końcowego Robót, a w szczególności: (a) Utrzyma warunki bezpiecznej pracy i pobytu osób wykonujących czynności związane z budową i nienaruszalność ich mienia służącego do pracy a także zabezpieczy Plac Budowy przed dostępem osób nieupoważnionych. (b) Przed przystąpieniem do Robót Wykonawca przedstawi Inspektorowi Nadzoru do zatwierdzenia uzgodniony z odpowiednim zarządem drogi i organem zarządzającym ruchem projekt organizacji ruchu i zabezpieczenia Robót w okresie trwania budowy. W zależności od potrzeb i postępu Robót projekt organizacji ruchu powinien być aktualizowany przez Wykonawcę na bieżąco. W czasie wykonywania Robót Wykonawca dostarczy, zainstaluje i będzie obsługiwał wszystkie tymczasowe urządzenia zabezpieczające takie jak: zapory, światła ostrzegawcze, sygnały itp., zapewniając w ten sposób bezpieczeństwo pojazdów i pieszych. Wykonawca zapewni stałe warunki widoczności w dzień i w nocy tych zapór i znaków, dla których jest to nieodzowne ze względów bezpieczeństwa. Wszystkie znaki, zapory i inne urządzenia zabezpieczające będą akceptowane przez Inspektora Nadzoru. (c) Fakt przystąpienia do Robót Wykonawca obwieści publicznie przed ich rozpoczęciem w sposób uzgodniony z Inspektorem Nadzoru oraz przez umieszczenie, w miejscach i ilościach określonych przez Inspektora Nadzoru, tablic informacyjnych, których treść będzie zatwierdzona przez Inspektora Nadzoru. Tablice informacyjne będą utrzymywane przez Wykonawcę w dobrym stanie przez cały okres realizacji Robót. (d) Koszt zabezpieczenia Placu Budowy i Robót poza placem budowy nie podlega odrębnej zapłacie i przyjmuje się, że jest włączony w Cenę Kontraktową Ochrona środowiska w czasie wykonywania Robót Wykonawca ma obowiązek znać i stosować w czasie prowadzenia Robót wszelkie przepisy dotyczące ochrony środowiska naturalnego. W okresie trwania budowy i wykończania Robót Wykonawca będzie: a) utrzymywać Plac Budowy i wykopy w stanie bez wody stojącej, Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

4 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne b) podejmować wszelkie uzasadnione kroki mające na celu stosowanie się do przepisów i norm dotyczących ochrony środowiska na terenie i wokół Placu Budowy oraz będzie unikać uszkodzeń lub uciążliwości dla osób lub własności społecznej i innych, a wynikających ze skażenia, hałasu lub innych przyczyn powstałych w następstwie jego sposobu działania. Stosując się do tych wymagań będzie miał szczególny wzgląd na : 1) Lokalizację baz, warsztatów, magazynów, składowisk, ukopów i dróg dojazdowych. 2) Środki ostrożności i zabezpieczenia przed: 2.1) zanieczyszczeniem zbiorków i cieków wodnych pyłami lub substancjami toksycznymi, 2.2) zanieczyszczeniem powietrza pyłami i gazami, 2.3) możliwością powstania pożaru Ochrona przeciwpożarowa Wykonawca będzie przestrzegać przepisów ochrony przeciwpożarowej. Wykonawca będzie utrzymywać sprawny sprzęt przeciwpożarowy, wymagany przez odpowiednie przepisy, na terenie baz produkcyjnych, w pomieszczeniach biurowych, mieszkalnych i magazynach oraz w maszynach i pojazdach. Materiały łatwopalne będą składowane w sposób zgodny z odpowiednimi przepisami i zabezpieczone przed dostępem osób trzecich. Wykonawca będzie odpowiedzialny za wszelkie straty spowodowane pożarem wywołanym jako rezultat realizacji Robót albo przez personel Wykonawcy Materiały szkodliwe dla otoczenia Materiały, które w sposób trwały są szkodliwe dla otoczenia, nie będą dopuszczone do użycia. Nie dopuszcza się użycia materiałów wywołujących szkodliwe promieniowanie o stężeniu większym od dopuszczalnego. Wszelkie materiały odpadowe użyte do Robót będą miały świadectwa dopuszczenia, wydane przez uprawnioną jednostkę, jednoznacznie określające brak szkodliwego oddziaływania tych materiałów na środowisko. Materiały, które są szkodliwe dla otoczenia tylko w czasie Robót, a po zakończeniu Robót ich szkodliwość zanika (np. materiały pylaste) mogą być użyte pod warunkiem przestrzegania wymagań technologicznych wbudowania. Jeżeli wymagają tego odpowiednie przepisy Zamawiający powinien otrzymać zgodę na użycie tych materiałów od właściwych organów administracji państwowej. Jeżeli Wykonawca użył materiałów szkodliwych dla otoczenia zgodnie ze specyfikacjami, a ich użycie spowodowało jakiekolwiek zagrożenie środowiska, to konsekwencje tego poniesie Zamawiający Ochrona własności publicznej i prywatnej Wykonawca odpowiada za ochronę instalacji na powierzchni ziemi i za urządzenia podziemne, takie jak rurociągi, kable itp. oraz uzyska od odpowiednich władz będących właścicielami tych urządzeń potwierdzenie informacji dostarczonych mu przez Zamawiającego w ramach planu ich lokalizacji. Wykonawca zapewni właściwe oznaczenie i zabezpieczenie przed uszkodzeniem tych instalacji i urządzeń w czasie trwania budowy. Wykonawca zobowiązany jest umieścić w swoim harmonogramie rezerwę czasową dla wszelkiego rodzaju Robot, które mają być wykonane w zakresie przełożenia instalacji i urządzeń podziemnych na Placu Budowy i powiadomić Inspektora Nadzoru i władze lokalne o zamiarze rozpoczęcia Robót, o fakcie przypadkowego uszkodzenia tych instalacji Wykonawca bezzwłocznie powiadomi Inspektora Nadzoru i zainteresowane władze oraz będzie z nimi współpracował dostarczając wszelkiej pomocy potrzebnej przy dokonywaniu napraw. Wykonawca będzie odpowiadać za wszelkie spowodowane przez jego działania uszkodzenia instalacji na powierzchni ziemi i urządzeń podziemnych wykazanych w dokumentach dostarczonych mu przez Zamawiającego. Jeśli w trakcie prowadzenia Robót nastąpi odsłonięcie obiektów zabytkowych lub warstwy kulturowej, a nadzór archeologiczny uzna za konieczne wstrzymanie prac i niemożliwa okaże się korekta Harmonogramu Robót na ten okres, to Wykonawca będzie uprawniony do wystąpienia o dodatkowy czas na Ukończenie Robót w trybie zgodnym z postanowieniami Umowy. Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

5 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne Ograniczenie obciążeń osi pojazdów Wykonawca stosować się będzie do ustawowych ograniczeń obciążenia na oś przy transporcie materiałów i wyposażenia na i z terenu Robót. Uzyska on wszelkie niezbędne zezwolenia od władz, co do przewozu nietypowych wagowo ładunków i w sposób ciągły będzie o każdym takim przewozie powiadomiony Inspektora Nadzoru. Pojazdy i ładunki powodujące nadmierne obciążenie osiowe nie będą dopuszczone na świeżo ukończony fragment budowy w obrębie Placu Budowy i Wykonawca będzie odpowiadał za naprawę wszelkich Robót w ten sposób uszkodzonych, zgodnie z poleceniami Inspektora Nadzoru Bezpieczeństwo i higiena pracy Podczas realizacji Robót Wykonawca będzie przestrzegać przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. W szczególności Wykonawca ma obowiązek zadbać, aby personel nie wykonywał pracy w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia oraz nie spełniających odpowiednich wymagań sanitarnych. Wykonawca zapewni i będzie utrzymywał wszelkie urządzenia zabezpieczające, socjalne oraz sprzęt i odpowiednią odzież dla ochrony życia i zdrowia osób zatrudnionych na budowie oraz dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego. Uznaje się, że wszelkie koszty związane z wypełnieniem wymagań określonych powyżej nie podlegają odrębnej zapłacie i są uwzględnione w Cenie Umownej Ochrona i utrzymanie Robót Wykonawca będzie odpowiedzialny za ochronę Robót i za wszelkie materiały i urządzenia używane do Robót od Daty Rozpoczęcia do daty wydania potwierdzenia Zakończenia przez Inspektora Nadzoru. Wykonawca będzie utrzymywać Roboty do czasu odbioru pogwarancyjnego. Utrzymanie powinno być prowadzone w taki sposób, aby budowla drogowa lub jej elementy były w zadowalającym stanie przez cały czas, do momentu odbioru pogwarancyjnego. Jeśli Wykonawca w jakimkolwiek czasie zaniedba utrzymanie, to na polecenie Inspektora Nadzoru powinien rozpocząć Roboty utrzymaniowe nie później niż w 24 godziny po otrzymaniu tego polecenia Stosowanie się do prawa i innych przepisów Wykonawca robót jest zobowiązany do bezwzględnego przestrzegania Prawa Polskiego w trakcie prowadzenia robót. Wykonawca zobowiązany jest znać wszystkie przepisy wydane przez władze centralne i miejscowe oraz inne przepisy i wytyczne, które są w jakikolwiek sposób związane z Robotami i będzie w pełni odpowiedzialny za przestrzeganie tych praw, przepisów i wytycznych podczas prowadzenia Robót. Wykonawca będzie przestrzegać praw patentowych i będzie w pełni odpowiedzialny za wypełnienie wszelkich wymagań prawnych odnośnie wykorzystania opatentowanych urządzeń lub metod i w sposób ciągły będzie informować Inspektora Nadzoru o swoich działaniach, przedstawiając kopie zezwoleń i inne odnośne dokumenty Zezwolenia Zezwolenia wymagane w Rzeczypospolitej Polskiej, Wykonawca winien uzyskać od odnośnych władz na swój koszt. (Takie zezwolenia w tym między innymi zezwolenia na objazdy, na prowadzenie drogi, na osiedlenie się, na użycie krótkofalówek, na rozpoczęcie prac i na zakryciu robót zanikających przy przełożeniu urządzeń użyteczności publicznej). Razem z harmonogramem robót w ciągu 20 dni od podpisania umowy. Wykonawca winien przedłożyć Inspektorowi Nadzoru wykaz wszystkich zezwoleń wymaganych do rozpoczęcia i zakończenia Robót zgodnie z Harmonogramem. Wykonawca winien dostosować się do wymagań tych zezwoleń i winien w pełni umożliwić władzom wydającym te zezwolenia kontrolę i badanie robót. Ponadto, winien pozwolić Władzom na udział w badaniach i procedurach sprawdzających, co nie powinno zwolnić Wykonawcy z jakichkolwiek jego obowiązków kontraktowych Przebudowa urządzeń kolidujących Przebudowę urządzeń należy wykonać pod nadzorem i wyszczególnić w uzgodnieniu z użytkownikami. Wykonawca ponosi wszystkie koszty nadzorów właścicieli urządzeń w trakcie ich przebudowy i budowy. Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

6 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne Tablice Informacyjne Wykonawca robót jest zobowiązany do ustawienia i utrzymywania przez okres trwania budowy tablic informacyjnych na początkowym i końcowym odcinku budowy Ochrona robót przed wpływem warunków atmosferycznych Ochrona robót przed opadami atmosferycznymi należy do Wykonawcy. 2. MATERIAŁY 2.1. Inspekcja wytwórni materiałów Wytwórnie materiałów mogą być okresowo kontrolowane przez Inspektora Nadzoru w celu sprawdzenia zgodności stosowanych metod produkcyjnych z wymaganiami. Próbki materiałów mogą być pobierane w celu sprawdzenia ich właściwości. Wynik tych kontroli będzie podstawą akceptacji określonej partii materiałów pod względem jakości. W przypadku, gdy Inspektor Nadzoru będzie przeprowadzał inspekcję wytwórni będą zachowane następujące warunki : a) Inspektor Nadzoru będzie miał zapewnioną współpracę i pomoc Wykonawcy oraz producenta materiałów w czasie przeprowadzania inspekcji. b) Inspektor Nadzoru będzie miał wolny dostęp, w dowolnym czasie, do tych części wytwórni, gdzie odbywa się produkcja materiałów przeznaczonych do realizacji Umowy Materiały nie odpowiadające wymaganiom Materiały nie odpowiadające wymaganiom zostaną przez Wykonawcę wywiezione z Placu Budowy, bądź złożone w miejscu wskazanym przez Inspektora Nadzoru. Jeśli Inspektor Nadzoru zezwoli Wykonawcy na użycie tych materiałów do innych robót, niż te, dla których zostały zakupione, to koszt tych materiałów zostanie przewartościowany przez Inspektora Nadzoru. Każdy rodzaj Robót, w którym znajdują się nie zbadane i nie zaakceptowane materiały, Wykonawca wykonuje na własne ryzyko, licząc się z jego nie przyjęciem i niezapłaceniem Przechowywanie i składowanie materiałów Wykonawca, zapewni, aby tymczasowo składowane materiały, do czasu, gdy będą one potrzebne do Robót, były zabezpieczone przed zanieczyszczeniem, zachowały swoją jakość i właściwości do Robót i były dostępne do kontroli przez Inspektora Nadzoru. Miejsca czasowego składowania będą zlokalizowane w obrębie Placu Budowy w miejscach uzgodnionych z Inspektorem Nadzoru lub poza Placem Budowy w miejscach zorganizowanych przez Wykonawcę Wariantowe stosowanie materiałów Jeśli Dokumentacja Projektowa lub ST przewidują możliwość wariantowego zastosowania rodzaju materiałów w wykonywanych Robotach, Wykonawca powiadomi Inspektora Nadzoru o swoim zamiarze, co najmniej 3 tygodnie przed użyciem materiału, albo w okresie dłuższym, jeśli będzie to wymagane dla badań prowadzonych przez Inspektora Nadzoru. Wybrany i zaakceptowany rodzaj materiału nie może być później zmieniany bez zgody Inspektora Nadzoru Pochodzenie materiałów Wszystkie zastosowane materiały muszą pochodzić z kraju UE. Odpowiednie certyfikaty pochodzenia będą wymagane przez Inspektora Nadzoru przy dokonywaniu odbioru wykonanych robót. 3. SPRZĘT Wykonawca jest zobowiązany do używania jedynie takiego sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jakość wykonywanych Robot. Sprzęt używany do Robót powinien być zgodny z ofertą Wykonawcy i powinien odpowiadać pod względem typów i ilości wskazaniom zawartym w ST, PZJ lub projekcie organizacji Robot, zaakceptowanym przez Inspektora Nadzoru; w przypadku braku ustaleń w takich dokumentach sprzęt powinien być uzgodniony i zaakceptowany przez Inspektora Nadzoru. Liczba i wydajność sprzętu będzie gwarantować przeprowadzenie Robót, zgodnie z zasadami określonymi w Dokumentacji Projektowej, ST i wskazaniach Inspektora Nadzoru w terminie przewidzianym Kontraktem. Sprzęt będący własnością Wykonawcy lub wynajęty do wykonania Robót ma być utrzymywany w Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

7 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne dobrym stanie i gotowości do pracy. Będzie on zgodny z normami ochrony środowiska i przepisami dotyczącymi jego użytkowania. Wykonawca dostarczy Inspektorowi Nadzoru kopie dokumentów potwierdzających dopuszczenie sprzętu do użytkowania, tam gdzie jest to wymagane przepisami. Jeżeli Dokumentacja Projektowa lub ST przewidują możliwość wariantowego użycia sprzętu przy wykonywanych Robotach, Wykonawca powiadomi Inspektora Nadzoru o swoim zamiarze wyboru i uzyska jego akceptację przed użyciem sprzętu. Wybrany sprzęt, po akceptacji Inspektora Nadzoru, nie może być później zmieniany bez jego zgody. Jakikolwiek sprzęt, maszyny, urządzenia i narzędzia nie gwarantujące zachowania warunków Umowy, zostanie przez Inspektora Nadzoru zdyskwalifikowane i nie dopuszczone do Robót. 4. TRANSPORT Wykonawca jest zobowiązany do stosowania jedynie takich środków transportu, które nie wpłyną niekorzystnie na jakość wykonywanych Robót i właściwości przewożonych materiałów. Liczba środków transportu będzie zapewniać prowadzenie Robót zgodnie z zasadami określonymi w Dokumentacji Projektowej, ST i wskazaniach Inspektora Nadzoru, w terminie przewidzianym Kontraktem. Przy ruchu na drogach publicznych pojazdy będą, spełniać wymagania dotyczące przepisów ruchu drogowego w odniesieniu do dopuszczalnych obciążeń na osie i innych parametrów technicznych. Środki transportu nie odpowiadające warunkom Umowy na polecenie Inspektora Nadzoru będą usunięte z Placu Budowy. Wykonawca będzie usuwać na bieżąco, na własny koszt, wszelkie zanieczyszczenia spowodowane jego pojazdami na drogach publicznych oraz dojazdach do Placu Budowy. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonywania Robót Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie Robot, zgodnie z Kontraktem, oraz za jakość zastosowanych materiałów wykonywanych Robót, za ich zgodność z Dokumentacją Projektową, wymaganiami ST, PZJ, projektu organizacji Robót oraz poleceniami Inspektora Nadzoru. Wykonawca ponosi odpowiedzialność, za dokładne wytyczenie w planie i wyznaczenie wysokości wszystkich elementów Robót zgodnie z wymiarami i rzędnymi określonymi w Dokumentacji Projektowej lub przekazanymi na piśmie przez Inspektora Nadzoru.. Następstwa jakiegokolwiek błędu spowodowanego przez Wykonawcę w wytyczeniu i wyznaczaniu Robót zostaną, jeśli wymagać tego będzie Inspektor Nadzoru, poprawione przez Wykonawcę na własny koszt. Sprawdzenie wytyczenia Robót lub wyznaczenia wysokości przez Inspektora Nadzoru nie zwalnia Wykonawcy od odpowiedzialności za ich dokładność. Decyzje Inspektora Nadzoru dotyczące akceptacji lub odrzucenia materiałów i elementów Robót będą oparte na wymaganiach sformułowanych w Kontrakcie, Dokumentacji Projektowej i w ST, a także w normach i wytycznych. Przy podejmowaniu decyzji Inspektor Nadzoru uwzględni wyniki badań materiałów i Robót, rozrzuty Występujące przy produkcji i przy badaniach materiałów, doświadczenia z przeszłości, wyniki badań naukowych oraz inne czynniki wpływające na rozważaną kwestię. Polecenia Inspektora Nadzoru będą wykonywane nie później niż w czasie przez niego wyznaczonym, po ich otrzymaniu przez Wykonawcę, pod groźbą zatrzymania Robót. Skutki finansowe z tego tytułu ponosi Wykonawca Harmonogram robót Wykonawca przy sporządzaniu harmonogramu robót w oparciu o Klauzulę Warunków Umowy powinien uwzględnić następujące czynniki i warunki: dojazdy i wyjazdy z placu Robót muszą być zapewnione przed rozpoczęciem jakichkolwiek robót, wszystkie urządzenia związane z bezpieczeństwem i organizacją Ruchu powinny znajdować się w odpowiednim miejscu przed rozpoczęciem robót na danym obszarze, należy określić strefy wpływu pracy ciężkiego sprzętu na istniejącą zabudowę. Przed przystąpieniem do Robót należy dla budynków w tej strefie sporządzić inwentaryzację i ocenę stanu technicznego. Koszt wykonania tych opracowań obciąża Wykonawcę, Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

8 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1. Program zapewnienia jakości (PZJ) Do obowiązków Wykonawcy należy opracowanie i przedstawienie do aprobaty Inspektora Nadzoru programu zapewnienia jakości, w którym przedstawi on zamierzony sposób wykonywania Robót, możliwości techniczne, kadrowe i organizacyjne gwarantujące wykonanie Robót zgodnie z Dokumentacją Projektową, ST oraz poleceniami i ustaleniami przekazanymi przez Inspektora Nadzoru. Program zapewnienia jakości będzie zawierać: a) część ogólną opisującą: organizację wykonania Robót, w tym terminy i sposób prowadzenia Robót, organizację ruchu na budowie wraz z oznakowaniem Robót, bhp, wykaz zespołów roboczych, ich kwalifikacje i przygotowanie praktyczne, wykaz osób odpowiedzialnych za jakość i terminowość wykonania poszczególnych elementów Robót, system (sposób i procedurę) proponowanej, kontroli sterowania jakością wykonywanych Robót, wyposażenie w sprzęt i urządzenia do pomiarów i kontroli (opis laboratorium własnego lub laboratorium, któremu Wykonawca zamierza zlecić prowadzenie badań), sposób oraz formę gromadzenia wyników badań laboratoryjnych, zapis pomiarów, nastaw mechanizmów sterujących a także wyciąganych wniosków i zastosowanych korekt w procesie technologicznym, proponowany sposób i formę przekazywania tych informacji Inspektorowi Nadzoru; b) część szczegółową opisującą dla każdego asortymentu Robót: wykaz maszyn i urządzeń stosowanych na budowie z ich parametrami technicznymi oraz wyposażeniem w mechanizmy do sterowania i urządzenia pomiarowo- kontrolne, rodzaje i ilość środków transportu oraz urządzeń do magazynowania i załadunku materiałów, spoiw, lepiszczy, kruszyw itp., sposób zabezpieczenia i ochrony ładunków przed utratą ich właściwości w czasie transportu sposób i procedurę pomiarów i badań (rodzaj i częstotliwość, pobieranie próbek, legalizacja i sprawdzanie urządzeń, itp.) prowadzonych podczas dostaw materiałów, wytwarzania mieszanek i wykonywania poszczególnych elementów Robót, sposób postępowania z materiałami i Robotami nie odpowiadającymi wymaganiom Zasady kontroli jakości Robót Celem kontroli Robót będzie takie sterowanie ich przygotowaniem i wykonaniem, aby osiągnąć założoną jakość Robót. Wykonawca jest odpowiedzialny za pełną kontrolę Robót i jakości materiałów. Wykonawca zapewni odpowiedni system kontroli, włączając personel, laboratorium, sprzęt, zaopatrzenie i wszystkie urządzenia niezbędne do pobierania próbek i badań materiałów oraz Robót. Przed zatwierdzeniem systemu kontroli Inspektor Nadzoru może zażądać od Wykonawcy przeprowadzenia badań w celu zademonstrowania, że poziom ich wykonywania jest zadowalający. Wykonawca będzie przeprowadzać pomiary i badania materiałów oraz Robót z częstotliwością zapewniającą stwierdzenie, że Roboty wykonano zgodnie z wymaganiami zawartymi w Dokumentacji Projektowej i ST. Minimalne wymagania, co do zakresu badań i ich częstotliwość są określone w ST, normach i wytycznych. W przypadku, gdy nie zostały one tam określone, Inspektor Nadzoru ustali, jaki zakres kontroli jest konieczny, aby zapewnić wykonanie Robót zgodnie z Kontraktem. Wykonawca dostarczy Inspektorowi Nadzoru świadectwa, że wszystkie stosowane urządzenia i sprzęt badawczy posiadają ważną legalizację, zostały prawidłowo wykalibrowane i odpowiadają wymaganiom norm określających procedury badań. Inspektor Nadzoru będzie mieć nieograniczony dostęp do pomieszczeń laboratoryjnych, w celu ich inspekcji. Inspektor Nadzoru będzie przekazywać Wykonawcy pisemne informacje o jakichkolwiek niedociągnięciach dotyczących urządzeń laboratoryjnych, sprzętu, zaopatrzenia laboratorium, pracy personelu lub metod badawczych. Jeżeli niedociągnięcia te będą tak poważne, że mogą wpłynąć ujemnie na wyniki badań, Inspektor Nadzoru natychmiast wstrzyma użycie do Robót badanych Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

9 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne materiałów dopuści je do użycia dopiero wtedy, gdy niedociągnięcia w pracy laboratorium Wykonawcy zostaną usunięte i stwierdzona zostanie odpowiednia jakość tych materiałów. Wszystkie koszty związane z organizowaniem i prowadzeniem badań materiałów ponosi Wykonawca Pobieranie próbek Próbki będą pobierane losowo. Zaleca się stosowanie statystycznych metod pobierania próbek, opartych na zasadzie, że wszystkie jednostkowe elementy produkcji mogą być z jednakowym prawdopodobieństwem wytypowane do badań. Inspektor Nadzoru będzie mieć zapewnioną możliwość udziału w pobieraniu próbek. Na zlecenie Inspektora Nadzoru Wykonawca będzie przeprowadzać dodatkowe badania tych materiałów, które budzą wątpliwość, co do jakości, o ile kwestionowane materiały nie zostaną przez Wykonawcę usunięte lub ulepszone z własnej woli. Koszty tych dodatkowych badań pokrywa Wykonawca tylko w przypadku stwierdzenia usterek; w przeciwnym przypadku koszty te pokrywa Zamawiający. Pojemniki do pobierania próbek będą, dostarczone przez Wykonawcę i zatwierdzone przez Inspektora Nadzoru. Próbki dostarczone przez Wykonawcę do badań wykonywanych przez Inspektora Nadzoru będą odpowiednio opisane i oznakowane, w sposób zaakceptowany przez Inspektora Nadzoru Badania i pomiary Wszystkie badania i pomiary będą przeprowadzone zgodnie z wymaganiami norm. W przypadku, gdy normy nie obejmują jakiegokolwiek badania wymaganego w ST, stosować można wytyczne krajowe, albo inne procedury, zaakceptowane przez Inspektora Nadzoru. Przed przystąpieniem do pomiarów lub badań, Wykonawca powiadomi Inspektora Nadzoru o rodzaju miejscu i terminie pomiaru lub badania. Po wykonaniu pomiaru lub badania, Wykonawca przedstawi na piśmie ich wyniki do akceptacji Inspektora Nadzoru Raporty z badań Wykonawca będzie przekazywać Inspektorowi Nadzoru kopie raportów z wynikami badań jak najszybciej, nie później jednak niż w terminie określonym w program zapewnienia jakości. Wyniki badań (kopie) będą przekazywane Inspektorowi Nadzoru na formularzach według dostarczonego przez niego wzoru lub innych, przez niego zaaprobowanych 6.6. Badania prowadzone przez Inspektora Nadzoru Dla celów kontroli jakości i zatwierdzenia, Inspektor Nadzoru uprawniony jest do dokonywania kontroli, pobierania próbek i badania materiałów u źródła ich wytwarzania, i zapewniona mu będzie wszelka potrzebna do tego pomoc ze strony Wykonawcy i producenta materiałów. Inspektor Nadzoru, po uprzedniej weryfikacji systemu kontroli Robót prowadzonego przez Wykonawcę, będzie oceniać zgodność materiałów i Robót z wymaganiami ST na podstawie wyników badań dostarczonych przez Wykonawcę. Inspektor Nadzoru może pobierać próbki materiałów i prowadzić badania niezależnie od Wykonawcy, na swój koszt. Jeżeli wyniki tych badań wykażą, że raporty Wykonawcy są niewiarygodne, to Inspektor Nadzoru poleci Wykonawcy lub zleci niezależnemu laboratorium przeprowadzenie powtórnych lub dodatkowych badań, albo oprze się wyłącznie na własnych badaniach przy ocenie zgodności materiałów i Robót z Dokumentacją Projektową i ST. W takim przypadku całkowite koszty powtórnych lub dodatkowych badań i pobierania próbek poniesione zostaną przez Wykonawcę Atesty jakości materiałów i urządzeń Przed wykonaniem badań jakości materiałów przez Wykonawcę, Inspektor Nadzoru może dopuścić do użycia materiały posiadające atest producenta stwierdzający ich pełną zgodność z warunkami podanymi w ST. W przypadku materiałów, dla których atesty są wymagane przez ST, każda partia dostarczona do Robót będzie posiadać atest określający w sposób jednoznaczny jej cechy. Produkty przemysłowe będą posiadać atesty wydane przez producenta poparte w razie potrzeby wynikami wykonanych przez niego badań. Kopie wyników tych badań będą dostarczone przez Wykonawcę Inspektorowi Nadzoru. Materiały posiadające atesty a urządzenia - ważne legalizacje mogą być badane w dowolnym czasie. Jeżeli zostanie stwierdzona niezgodność ich właściwości z ST to takie materiały i/lub urządzenia zostaną odrzucone Dokumenty budowy (1) Dziennik Budowy Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

10 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne Dziennik Budowy jest wymaganym dokumentem prawnym obowiązującym Zamawiającego i Wykonawcę w okresie od rozpoczęcia Robót do końca Okresu Odpowiedzialności za Usterki. Odpowiedzialność za prowadzenie Dziennika Budowy zgodnie z obowiązującymi przepisami spoczywa na Wykonawcy. Zapisy w Dzienniku Budowy będą dokonywane na bieżąco i będą dotyczyć przebiegu Robót, stanu bezpieczeństwa ludzi i mienia oraz technicznej i gospodarczej strony budowy. Każdy zapis w Dzienniku Budowy będzie opatrzony datą jego dokonania, podpisem osoby, która dokonała zapisu, z podaniem jej imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego. Zapisy będą czytelne, w porządku chronologicznym. Załączone do Dziennika Budowy protokoły i inne dokumenty będą oznaczone kolejnym numerem załącznika i opatrzone datą i podpisem Wykonawcy i Inspektora Nadzoru. Do Dziennika Budowy należy wpisywać w szczególności: datę przekazania Wykonawcy Terenu Budowy, datę przekazania przez Inspektora Nadzoru Rysunków, uzgodnienie przez Inspektora Nadzoru programu zapewnienia jakości i harmonogramu, terminy rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych elementów Robót, przebieg Robót, trudności i przeszkody w ich prowadzeniu, okresy i przyczyny przerw w Robotach, uwagi i polecenia Inspektora Nadzoru, daty zarządzenia wstrzymania Robót przez Inspektora Nadzoru, z podaniem powodu, zgłoszenia i daty odbiorów Robót zanikających, ulegających zakryciu, częściowych i końcowych odbiorów Robót, godziny, ilość i rodzaj robotników zatrudnionych na placu budowy, sprzęt używany i sprzęt niesprawny technicznie, stan pogody i temperaturę powietrza w okresie wykonywania Robót opis warunków geotechnicznych z ich opisem na Rysunkach, dane dotyczące czynności geodezyjnych (pomiarowych) dokonywanych przed i w trakcie wykonywania Robót, dane dotyczące sposobu wykonywania zabezpieczenia Robót, dane dotyczące jakości materiałów, pobierania próbek oraz wyniki przeprowadzonych badań z podaniem, kto je przeprowadzał, wyniki prób poszczególnych elementów budowli z podaniem, kto je przeprowadzał, inne istotne informacje o przebiegu Robót. szczegółowe wykazy wszelkich ilościowych i jakościowych części robót w tym dostarczonych i użytych dostaw. Propozycje, uwagi i wyjaśnienia Wykonawcy, wpisane do Dziennika Budowy będą przedłożone Inspektorowi Nadzoru do ustosunkowania się. Instrukcje Inspektora Nadzoru wpisane do Dziennika Budowy Wykonawca podpisuje z zaznaczeniem ich przyjęcia lub zajęciem stanowiska. Wpis Projektanta do Dziennika Budowy obliguje Inspektora Nadzoru do ustosunkowania się. Projektant nie jest jednak stroną Umowy i nie ma uprawnień do wydawania poleceń Wykonawcy Robót. (2) Księga Obmiaru Księga Obmiaru stanowi dokument pozwalający na rozliczenie faktycznego postępu każdego z elementów Robót. Obmiary wykonanych Robót przeprowadza, się w sposób ciągły w jednostkach przyjętych w Wycenionym Przedmiarze Robót i wpisuje do Księgi Obmiaru. (3) Dokumenty laboratoryjne Dzienniki laboratoryjne, atesty materiałów, orzeczenia o jakości materiałów, recepty robocze i kontrolne wyniki badań Wykonawcy będą gromadzone w formie uzgodnionej w programie zapewnienia jakości. Dokumenty te stanowią załącznik do odbioru Robót. Winny być udostępnione na każde życzenie Inspektora Nadzoru. (4) Pozostałe dokumenty budowy Do dokumentów budowy zalicza się, oprócz wymienionych w pkt. (I)-(3) następujące dokumenty: a) pozwolenie na realizację zadania budowlanego, Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

11 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne b) protokoły przekazania Terenu Budowy, c) umowy cywilno-prawne z osobami trzecimi i inne umowy cywilno-prawne, d) protokoły odbioru Robót, e) protokoły z narad i ustaleń, f) korespondencję na budowie. (5) Przechowywanie dokumentów budowy Dokumenty budowy będą przechowywane na Terenie Budowy w miejscu odpowiednio zabezpieczonym. Zaginięcie, któregokolwiek z dokumentów budowy spowoduje jego natychmiastowe odtworzenie w formie przewidzianej prawem. Wszelkie dokumenty budowy będą zawsze dostępne dla Inspektora Nadzoru i przedstawiane do wglądu na życzenie Zamawiającego. 7. OBMIAR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady obmiaru Robót Obmiar Robót będzie określać faktyczny zakres wykonywanych Robót zgodnie z Dokumentacją Projektową i ST, w jednostkach ustalonych w Wycenionym Przedmiarze Robót. Obmiaru Robót dokonuje Wykonawca po pisemnym powiadomieniu Inspektora Nadzoru o zakresie obmierzanych Robót i terminie obmiaru, co najmniej na 3 dni przed tym terminem. Wyniki obmiaru będą wpisane do Księgi Obmiaru. Jakikolwiek błąd lub przeoczenie (opuszczenie) w ilościach podanych w Przedmiarze Robót lub gdzie indziej w Specyfikacjach Technicznych nie zwalnia Wykonawcy od obowiązku ukończenia wszystkich Robót. Błędne dane zostaną poprawione wg instrukcji Inspektora Nadzoru na piśmie. Obmiar gotowych Robót będzie przeprowadzony z częstością wymaganą do celu miesięcznej płatności na rzecz Wykonawcy lub w innym czasie określonym w Kontrakcie lub oczekiwanym przez Wykonawcę i Inspektora Nadzoru Zasady określania ilości Robót i materiałów Długości i odległości pomiędzy wyszczególnionymi punktami skrajnymi będą obmierzone wzdłuż linii osiowej. Jeśli Specyfikacje Techniczne właściwe dla danych Robót nie wymagają tego inaczej, objętości będą wyliczone w m 3 jako długość pomnożona przez średni przekrój. Ilości, które mają być obmierzone wagowo, będą ważone w tonach lub kilogramach zgodnie z wymaganiami Specyfikacji Technicznych Urządzenia i sprzęt pomiarowy Wszystkie urządzenia i sprzęt pomiarowy, stosowany w czasie obmiaru Robót będą zaakceptowane przez Inspektora Nadzoru. Urządzenia i sprzęt pomiarowy zostaną dostarczone przez Wykonawcę. Jeżeli urządzenia te lub sprzęt wymagają badań atestujących, to Wykonawca będzie posiadać ważne świadectwa legalizacji. Wszystkie urządzenia pomiarowe będą przez Wykonawcę utrzymywane w dobrym stanie, w całym okresie trwania Robót Wagi i zasady ważenia Wykonawca dostarczy i zainstaluje urządzenia wagowe odpowiadające odnośnym wymaganiom Specyfikacji Technicznych. Będzie utrzymywać to wyposażenie zapewniając w sposób ciągły zachowanie dokładności wg norm zatwierdzonych przez Inspektora Nadzoru Czas przeprowadzania obmiaru Obmiary będą przeprowadzane przed częściowym lub końcowym odbiorem Robót, a także w przypadku występowania dłuższej przerwy w Robotach i zmiany Wykonawcy Robót. Obmiar Robót zanikających przeprowadza się w czasie ich wykonywania. Obmiar Robót podlegających zakryciu przeprowadza się przed ich zakryciem. Roboty pomiarowe do obmiaru oraz nieodzowne obliczenia będą wykonywane w sposób zrozumiały i jednoznaczny. Wymiary skomplikowanych powierzchni lub objętości będą uzupełnione odpowiednimi szkicami umieszczonymi na karcie Księgi Obmiaru. W razie braku miejsca szkice mogą być dołączone w formie oddzielnego załącznika do Księgi Obmiaru, którego wzór zostanie uzgodniony z Inspektorem Nadzoru. Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

12 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne PRZEJĘCIE ROBÓT 8.1. Procedura Przejęcia Robót W zależności od ustaleń odpowiednich Specyfikacji, Roboty podlegają następującym etapom odbioru, dokonywanym przez Inspektora Nadzoru przy udziale Wykonawcy: a) odbiorowi Robót zanikających i ulegających zakryciu, b) odbiorowi częściowemu, c) odbiorowi ostatecznemu, d) odbiorowi pogwarancyjnemu Odbiór Robót zanikających i ulegających zakryciu. Odbiór Robót zanikających i ulegających zakryciu będzie dokonany w czasie umożliwiającym wykonanie ewentualnych korekt i poprawek bez hamowania ogólnego postępu Robót. Odbioru Robót dokonuje Inspektor Nadzoru. Gotowość danej części Robót do odbioru zgłasza Wykonawca na piśmie, a w ciągu 3 dni od daty zgłoszenia Inspektor Nadzoru winien przystąpić do badania i pomiaru robót w celu ich odbioru. Odbioru Inspektor Nadzoru dokonuje w oparciu o wyniki wszelkich badań i pomiarów będących w zgodzie z Rysunkami, Specyfikacjami i innymi uzgodnionymi wymaganiami. Wykonawca robót nie może kontynuować robót bez odbioru robót zanikających i ulegających zakryciu przez Inspektora Nadzoru. Żaden odbiór przed odbiorem ostatecznym nie zwalnia Wykonawca od zobowiązań określonych Umową Odbiór częściowy Odbiór częściowy polega na ocenie ilości i jakości wykonanych części Robót. Odbioru częściowego Robót dokonuje się wg zasad jak przy odbiorze ostatecznym Robót Odbiór ostateczny Robót Odbiór robót należy wykonywać z uwzględnieniem niżej podanych uwarunkowań: Odbiór ostateczny polega na finalnej ocenie rzeczywistego wykonania Robót w odniesieniu do ich ilości, jakości i wartości. Całkowite zakończenie Robót oraz gotowość do odbioru ostatecznego będzie stwierdzona przez Wykonawcę wpisem do Dziennika Budowy z bezzwłocznym powiadomieniem na piśmie o tym fakcie Inspektora Nadzoru. Odbiór ostateczny Robót nastąpi w terminie ustalonym w Kontrakcie, licząc od dnia potwierdzenia przez Inspektora Nadzoru zakończenia Robót i przekazania dokumentów, o których mowa w punkcie 8.5. Inspektor Nadzoru wystawi Świadectwo Przejęcia stwierdzające zakończenie robót po zweryfikowaniu odbioru ostatecznego przez Komisję wyznaczoną przez Zamawiającego. Przedstawiciele Inspektora Nadzoru i Wykonawcy wezmą również udział w przekazaniu. Komisja odbierająca Roboty dokona ich oceny jakościowej na podstawie przedłożonych dokumentów, wyników badań i pomiarów, ocenie wizualnej oraz zgodności wykonania Robót z Rysunkami i Specyfikacjami. W przypadkach niewykonania wyznaczonych Robót poprawkowych lub Robót uzupełniających Komisja przerwie swoje czynności i ustala nowy termin odbioru końcowego Dokumenty do odbioru końcowego Robót Do odbioru końcowego Wykonawca jest zobowiązany przygotować następujące dokumenty: Rysunki z naniesionymi zmianami, uwagi i zalecenia Inspektora Nadzoru, zwłaszcza przy odbiorze Robót zanikających i ulegających zakryciu, recepty i ustalenia technologiczne, Dzienniki Budowy i Księgi Obmiaru, wyniki pomiarów kontrolnych oraz badań i oznaczeń laboratoryjnych zgodne ze Specyfikacjami i PZJ, atesty jakościowe wbudowanych materiałów, sprawozdanie techniczne, powykonawczą dokumentację geodezyjną obiektu, Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

13 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne inne dokumenty wymagane przez Zamawiającego. Sprawozdanie techniczne będzie zawierać: zakres i lokalizację wykonywanych Robót, wykaz wprowadzonych zmian, uwagi dotyczące warunków realizacji Robót, datę rozpoczęcia i zakończenia Robót. W przypadku, gdy wg komisji, Roboty pod względem przygotowania dokumentacyjnego nie będą gotowe do odbioru końcowego, Komisja w porozumieniu z Wykonawcą wyznaczy ponowny termin odbioru końcowego Robót. Wszystkie zarządzone przez Komisję Roboty poprawkowe lub uzupełniające będą zestawione wg wymagań ustalonych przez Inspektora Nadzoru. Termin wykonania Robót poprawkowych i Robót uzupełniających wyznaczy Komisja. 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI 9.1. Ustalenia ogólne Podstawą płatności jest cena jednostkowa, skalkulowana przez Wykonawcę za jednostkę obmiarową ustaloną dla danej pozycji Przedmiaru Robót. Cena jednostkowa pozycji będzie uwzględniać wszystkie czynności, wymagania i badania składające się na jej wykonanie, określone dla tej Roboty w pkt. 9 ST i w Dokumentacji Projektowej. Cena jednostkowa będzie obejmować : robociznę bezpośrednią, wartość zużytych materiałów wraz z kosztami ich zakupu wartość pracy sprzętu wraz z kosztami jednorazowymi, (sprowadzenie sprzętu na Plac Budowy i z powrotem, montaż i demontaż na stanowisku pracy), koszty pośrednie, w skład, których wchodzą,: płace personelu i kierownictwa budowy, pracowników nadzoru i laboratorium, koszty urządzenia i eksploatacji zaplecza budowy (w tym doprowadzenie energii i wody, budowa dróg dojazdowych itp.), koszty dotyczące oznakowana Robót, wydatki dotyczące bhp, usługi obce na rzecz budowy, opłaty za dzierżawę placów i bocznic, koszty zajęcia pasa drogowego, obsługi geodezyjnej, ekspertyzy dotyczące wykonanych Robót, ubezpieczenia oraz koszty zarządu przedsiębiorstwa Wykonawcy, zysk kalkulacyjny zawierający ewentualne ryzyko Wykonawcy z tytułu innych wydatków mogących wystąpić w czasie realizacji Robót w okresie gwarancyjnym, podatki obliczane zgodnie z obowiązującymi przepisami. Do cen jednostkowych nie należy wliczać podatku VAT. Cena jednostkowa zaproponowana przez Wykonawcę za daną pozycję w Wycenionym Przedmiarze Robót jest ostateczna i wyklucza możliwość żądania dodatkowej zapłaty za wykonanie Robót objętych tą pozycją kosztorysową 10. DOKUMENTACJA WYKONAWCZA I POWYKONAWCZA Wykonawca w ramach Umowy jest zobowiązany wykonać dokumentację geodezyjną powykonawczą inwestycji oraz inne niezbędne projekty wykonawcze zgodnie z p ST. Podstawą płatności są ceny ryczałtowe - pozycje l, Przedmiaru Robót Wymagania Ogólne, obejmujące zakres robót zgodny z opisem zawartym w ST. 11. ZABEZPIECZENIE I OZNAKOWANIE TERENU BUDOWY Wykonawca w ramach Umowy jest zobowiązany wykonać zabezpieczenie terenu budowy : dostarczyć i zainstalować urządzenia zabezpieczające (zapory, światła ostrzegawcze, znaki itp.): ustawić i utrzymać tablice informacyjne przez okres wykonywania robót Tablice informacyjne nie powinny znajdować się na placu budowy dłużej niż 6 miesięcy od momentu zakończenia inwestycji. Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

14 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne Tabliczki znamionowe Urządzenia będą posiadały tabliczki znamionowe lub inny trwały opis, niezbędny do identyfikacji urządzenia. Wszystkie napisy na urządzeniach lub tabliczkach znamionowych, instrukcje, ostrzeżenia itp., niezbędne do identyfikacji urządzeń i ich bezpiecznej obsługi będą wykonane w języku polskim. 12. Koszty zawarcia ubezpieczeń na Roboty Kontraktowe. Koszty zawarcia ubezpieczeń ponosi Wykonawca; jednostką obmiaru jest ryczałt. Płatne po przedstawieniu kompletu ważnego ubezpieczenia na okres Umowy w ramach części Wymagania Ogólne Przedmiaru Robót. 13. Koszty pozyskania Zabezpieczenia wykonania i wszystkich wymaganych Gwarancji Koszty pozyskania Zabezpieczenia wykonania i wszystkich wymaganych Gwarancji ponosi Wykonawca. Jednostką obmiaru jest ryczałt. Płatne po przedstawieniu ważnej gwarancji wykonania i wszystkich wymaganych gwarancji w ramach Wymagania Ogólne Przedmiaru Robót. 14. Koszty zajęcia pasa drogowego Koszty zajęcia pasa drogowego na czas prowadzenia Robót, wyliczonego zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 1998 r w sprawie przepisów ustawy o drogach publicznych lub innego obowiązującego prawa miejscowego właściwego terenowo dla miejsca wykonywania Robót, jak również opłaty za umieszczenie obcych urządzeń w pasie drogowym ponosi Wykonawca. Jednostką obmiaru jest ryczałt. Płatne po przedstawieniu ważnego pozwolenia na zajęcie pasa drogowego na czas prowadzenia Robót w okresie zgodnym z Harmonogramem, jak również przedstawieniu dowodu wniesienia opłaty za umieszczenie obcych urządzeń w pasie drogowym, do wysokości limitu kwoty ryczałtowej wykazanej w części Wymagania Ogólne Przedmiaru Robót. 15. PRZEPISY ZWIĄZANE Specyfikacje Techniczne w różnych miejscach powołują się na Polskie Normy (PN), przepisy branżowe, instrukcje. Należy je traktować jako integralną część i należy je czytać łącznie z Rysunkami i Specyfikacjami, jak gdyby tam one występowały. Rozumie się, iż Wykonawca jest w pełni zaznajomiony z ich zawartością i wymaganiami. Zastosowanie będą miały ostatnie wydania Polskich Norm (datowane nie później niż 30 dni przed datą składania ofert), o ile nie postanowiono inaczej. Roboty będą wykonywane w bezpieczny sposób, ściśle w zgodzie z obowiązującymi Polskimi Normami (PN)/(EN-PN) lub odpowiednimi normami krajów UE Ustawy: a) Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.- Prawo budowlane (tekst jednolity Dz.U. z 2006r. nr156, poz z późn. zmianami). b) Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r.- Prawo zamówień publicznych (Dz.U. nr 19, poz. 177 z późn. zmianami). c) Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r.- o wyrobach budowlanych (Dz.U. nr 92, poz. 881). d) Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r.- o ochronie przeciwpożarowej (tekst jednolity Dz.U.z 2002r. nr 147, poz. 1229). e) Ustawa z dnia 21 grudnia 2001 r.- o dozorze technicznym (Dz.U. nr 122, poz. 1321, z późn. zmianami). f) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r.- Prawo ochrony środowiska (Dz.U. nr 62, poz. 627, z późn. zmianami). g) Ustawa z dnia 21 marca 1985 r.- o drogach publicznych (tekst jednolity Dz.U. z 2004r. nr 204, poz. 2086). Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

15 Specyfikacje Techniczne - TS Wymagania Ogólne Rozporządzenia: a) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r.- w sprawie systemów oceny zgodności, wymagań jakie powinny spełniać notyfikowane jednostki uczestniczące w ocenie zgodności oraz sposobu oznaczania wyrobów budowlanych oznakowaniem CE (Dz.U. z 2004 nr 195, poz.2011). b) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 grudnia 2002 r.- w sprawie określenia polskich jednostek organizacyjnych upoważnionych do wydawania europejskich aprobat technicznych, zakresu i formy aprobat oraz trybu ich udzielania, uchylania lub zmiany (Dz.U. nr 209, poz.1780). c) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r.- w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. nr 47, poz.401). d) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r.- w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz.U. nr 120, poz.1126). e) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r.- w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz.U. nr 202, poz.2072 z późn. zmianami). f) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r.- w sprawie sposobów deklarowania wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz.U. nr 198, poz.2041 z późn. zmianami). g) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 27 sierpnia 2004 r.- zmieniające rozporządzenie w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zamawiającego dane dotyczące pracy i ochrony zdrowia (Dz.U. nr198, poz.2042) Inne dokumenty i instrukcje: a) Aktualne wydania norm zharmonizowanych PN-EN dotyczące danych rodzajów robót, b) Aktualne wydania norm polskich PN dotyczące danych rodzajów robót, c) Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych (tom I V) Arkady, Warszawa ), d) Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych. Instytut Techniki Budowlanej, Warszawa 2003, e) Warunki techniczne wykonania i odbioru sieci i instalacji. Centralny Ośrodek Badawczo- Rozwojowy Techniki Instalacyjnej INSTAL, Warszawa Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

16 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty ziemne SPECYFIKACJA TECHNICZNA TS ROBOTY ZIEMNE 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót ziemnych przy budowie kanalizacji sanitarnej dla wsi Urbanowice Zakres stosowania ST Specyfikacja Techniczna jako część Dokumentów Przetargowych i Kontraktowych, należy odczytywać i rozumieć w odniesieniu do zlecenia wykonania Robót opisanych w pkt Określenia podstawowe Określenia podane w niniejszej ST są zgodne z obowiązującymi odpowiednimi Normami Technicznymi (PN i EN-PN), Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót (WTWOR) i postanowieniami Kontraktu. Ponadto: wykopy - doły szeroko- i wąskoprzestrzenne liniowe dla studzienek rewizyjnych lub dla urządzeń instalacji podziemnych zasyp - wypełnienie gruntem wykopów tymczasowych z wymaganym zagęszczeniem, ukopy - pobór ziemi z odkładu, wydobyta ziemia zostaje użyta do wykonania zasypów lub wywieziona na składowisko, odkład - grunt uzyskiwany z wykopu lub przekopu złożony w określonym miejscu bez przeznaczenia użytkowego lub z przeznaczeniem do późniejszego zasypania wykopu, składowisko - miejsce tymczasowego lub stałego magazynowania nadmiaru gruntu z ziemi roślinnej z wykopów, pozyskania i koszt utrzymania obciąża wykonawcę, plantowanie terenu - wyrównanie terenu do zadanych projektem rzędnych, przez ścięcie wypukłości i zasypanie wgłębień o wysokości do 30 cm i przy przemieszczaniu mas ziemnych do 50 m wskaźnik zagęszczenia gruntu - wielkość charakteryzująca zagęszczenie gruntu, określona wg wzoru: Is = Pd / Pds Gdzie: Pd - gęstość objętościowa szkieletu zagęszczonego gruntu (Mg/m 3 ), Pds - maksymalna gęstość objętościowa szkieletu gruntowego przy wilgotności optymalnej, określona w normalnej próbie Proctora, 1.4. Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z postanowieniami Kontraktu. 2. MATERIAŁY Materiałami stosowanymi przy wykonaniu robót będących przedmiotem niniejszej ST są : piasek i żwir dowożony do zasypki wykopów grunt z wykopu - do wykonania nasypu i zasypki wykopu grunt z dokopu kategorii II Przydatność materiałów do wykonania nasypu i zasypki wykopów należy określić po wykonaniu następujących badań : wskaźnik różnoziarnistości > 5, wskaźnik piaskowy > 35, wodoprzepuszczalność K > 8 m/dobę. Wszystkie materiały przewidywane do wbudowania będą zaakceptowane przez Inspektora Nadzoru. W oznaczonym czasie przed wbudowaniem Wykonawca przedstawi szczegółowe informacje dotyczące źródła wytwarzania i wydobywania materiałów oraz odpowiednie świadectwa badań, dokumenty dopuszczenia do obrotu i stosowania w budownictwie i próbki do zatwierdzenia Inspektorowi Nadzoru. Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

17 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty ziemne Wykonawca ponosi odpowiedzialność za spełnienie wymagań ilościowych i jakościowych materiałów dostarczanych na plac budowy oraz za ich właściwe składowanie i wbudowanie zgodnie z założeniami PZJ. 3. SPRZĘT Do wykonania robót będących przedmiotem niniejszej ST stosować następujący, sprawny technicznie i zaakceptowany przez Inspektora Nadzoru, sprzęt : koparka samobieżna - 0,15 0,60 m 3, spycharka km, walec samojezdny, wibracyjny, ubijark wibracyjny lekki i średni płyta wibracyjna lekka i średnia żuraw samojezdny 5-10 Mg, zestaw do odwadniania wgłębnego i powierzchniowego wykopów. Wykonawca jest zobowiązany do używania jedynie takiego sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jakość i środowisko wykonywanych robót. Sprzęt używany do realizacji robót powinien być zgodny z ustaleniami ST, PZJ oraz projektu organizacji robót, który uzyskał akceptację Inspektora Nadzoru. Wykonawca dostarczy Inspektorowi Nadzoru kopie dokumentów potwierdzających dopuszczenie sprzętu do użytkowania zgodnie z jego przeznaczeniem. 4. TRANSPORT Do transportu materiałów, sprzętu budowlanego, urządzeń i urobku z robót ziemnych stosować następujące, sprawne technicznie i zaakceptowane przez Inspektora Nadzoru środki transportu : samochód dostawczy, skrzyniowy 3-5 Mg, samochód ciężarowy, samowyładowczy 5-20 Mg, samochód ciężarowy, skrzyniowy 5-20 Mg. Wykonawca jest zobowiązany do stosowania jedynie takich środków transportu, które nie wpłyną niekorzystnie na jakość robót i właściwości przewożonych towarów. Środki transportu winny być zgodne z ustaleniami ST, PZJ oraz projektu organizacji robót, który uzyskał akceptację Inspektora Nadzoru. Przy ruchu po drogach publicznych pojazdy muszą spełniać wymagania przepisów ruchu drogowego tak pod względem formalnym jak i rzeczowym. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne wymagania Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie robót zgodnie z wymaganiami obowiązujących PN i EN-PN, WTWOR i postanowieniami Kontraktu Zakres robót przygotowawczych: a) prace geodezyjne związane z wyznaczeniem zakresu robót b) prace geotechniczne w zakresie kontroli zgodności warunków istniejących z Projektem c) zabezpieczenie lub usunięcie istniejących urządzeń technicznych uzbrojenia terenu oraz roślinności d) zabezpieczenie obiektów chronionych prawem e) przejęcie i odprowadzenie z terenu robót wód odpadowych i gruntowych f) wykonanie niezbędnych dróg tymczasowych, zasilania w energię elektryczną i wodę oraz odprowadzenia ścieków g) oznakowanie robót prowadzonych w pasie drogowym (drogi kołowe) h) dostarczenie na teren budowy niezbędnych materiałów, urządzeń i sprzętu budowlanego i) wykonanie niezbędnych prac badawczych i projektowych 5.3. Zakres robót zasadniczych Roboty ziemne tymczasowe i stałe ( wykopy z odwodnieniem i umocnieniami, zasypy, podsypki) związane z budową kanalizacji sanitarnej Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

18 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty ziemne Warunki techniczne wykonania robót Prace geodezyjne Prace geodezyjne związane z wyznaczaniem i realizacją robót ziemnych obejmują między innymi : a) wyznaczenie i stabilizację w terenie (w nawiązaniu do stałej osnowy geodezyjnej) roboczej osnowy realizacyjnej, b) wyznaczenie, w oparciu o roboczą osnowę realizacyjną elementów geometrycznych, takich jak osie, obrysy, krawędzie, c) wyznaczenie na terenie budowy i w bezpośrednim jej sąsiedztwie odpowiedniej ilości reperów wysokościowych, d) wyznaczenie oraz kontrola w czasie realizacji robót wymaganych, spadków, osiadania itp., e) wykonywanie w czasie realizacji robót pomiarów inwentaryzacyjnych urządzeń i elementów zakończonych Po zakończeniu budowy (lub jej etapu) Wykonawca sporządza powykonawczą Dokumentację Geodezyjną obejmującą : mapy, szkice i operaty obsługi realizacyjnej, sprawozdanie techniczne z podaniem stosownych dokładności itp. Kopię mapy wykonanej w ramach dokumentacji geodezyjnej ze sprawozdaniem technicznym należy przekazać do ośrodka dokumentacji geodezyjnokartograficznej prowadzonego przez właściwe urzędy Odwodnienie terenu robót i odwodnienie wykopów Wykonawca powinien, o ile wymagają tego warunki terenowe, wykonać urządzenia, które zapewnią odprowadzenie wód gruntowych i opadowych poza obszar robót ziemnych, tak aby zabezpieczyć grunty przed przewilgoceniem i nawodnieniem. Wykonawca ma obowiązek wykonywania robót ziemnych w taki sposób, aby powierzchniom gruntu nadawać w całym okresie trwania robót spadki, zapewniające prawidłowe odwodnienie. Jeżeli w skutek zaniedbania Wykonawcy, grunty ulegną nawodnieniu, które spowoduje ich długotrwałą nieprzydatność, Wykonawca ma obowiązek usunięcia tych gruntów i zastąpienia ich gruntami przydatnymi na własny koszt, bez jakichkolwiek dodatkowych opłat ze strony Zamawiającego za te czynności, jak również za dowieziony grunt. Niezależnie od wytycznych projektowych odwadniania wykopów, Wykonawca zobowiązany jest do ciągłego prowadzenia badań gruntowo-wodnych, na podstawie których sporządzi lub zaktualizuje projekty odwadniania wykopów, w zależności od panujących w danej strefie realizacji robót ziemnych warunków, zarówno gruntowych (rodzaj gruntu, przewarstwienia, przepuszczalność, stopień nawodnienia) jak i wodnych (poziom zwierciadła wód gruntowych, głębokość wykopu). Wykonawca, w ramach ceny jednostkowej pozycji rozliczeniowych Wycenionego Przedmiaru Robót, przywołujących niniejszą Specyfikację, winien skalkulować ryzyko i przewidzieć skuteczne odwodnienie wykopów, pozwalające obniżyć poziom wód gruntowych min. 50cm poniżej projektowanej rzędnej posadowienia obiektów oraz odprowadzenie wody do odbiorników na czas realizacji robót montażowych i zasypki wykopów. Projektowany przez Wykonawcę sposób odwodnienia wykopów winien uwzględniać wpływ zastosowanego systemu obniżania zwierciadła wody na zachowanie nośności podłoża pod fundamentami przyległych obiektów budowlanych. Za zniszczenie lub uszkodzenie sąsiadujących z terenem budowy obiektów budowlanych z powodu nieprawidłowego doboru systemu odwodnienia wykopu lub nieprawidłowego prowadzenia robót odwodnieniowych odpowiada Wykonawca. Ponadto należy zapewnić odpływ wody opadowej od krawędzi wykopów, celem zabezpieczenia wykopów przed zalaniem wodami opadowymi. Na etapie składania oferty, Wykonawca winien skalkulować w cenie jednostkowej pozycji rozliczeniowych Wycenionego Przedmiaru Robót, przywołujących niniejszą Specyfikację, ryzyko określenia na etapie realizacji robót niezbędnego czasu na osiągnięcie wymaganej depresji oraz ryzyko wystąpienia konieczności zastosowania następujących sposobów odwodnienia wykopów: a) poprzez odwodnienie wykopów agregatami pompowo-próżniowymi za pomocą igłofiltrów lub igłostudni b) poprzez pompowanie wody z wykopu pompami zatapialnymi, usytuowanymi w studniach drenażowych, do których należy podłączyć jednostronny drenaż z rur drenarskich z tworzyw sztucznych, chronionych obsypką żwirową lub włókniną filtracyjną, posadowiony w dnie wykopu Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

19 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty ziemne c) poprzez pompowanie wody ze studni głębinowych, odwierconych i zapuszczonych przez Wykonawcę o ile wcześniej wskazane sposoby odwodnienia będą nieskuteczne, d) poprzez prowadzenie innych metod obniżenia zwierciadła wód gruntowych, wynikających z projektu odwodnienia wykopów, sporządzonego przez Wykonawcę i zatwierdzonego przez Inżyniera, Odprowadzenie wód gruntowych i opadowych z placu budowy do istniejących zbiorników naturalnych i urządzeń odwadniających musi być poprzedzone uzgodnieniem z odpowiednimi instytucjami Wykopy Wykopy pod projektowane obiekty należy wykonać jako wąsko przestrzenne w gruntach nieskalistych (kat. I IV) o ścianach pionowych, ręcznie lub mechanicznie, zgodnie z obowiązującymi normami i uzgodnieniami. Urobek z wykopów liniowych w pasie ruchu drogowego należy wywieźć i zutylizować a po robotach montażowych kanalizacji wykop należy zasypać materiałem nowym, spełniającym wymogi PN-86/B na wykonanie robót związanych z wykonaniem nasypów po przekopach, zlokalizowanych w pasie drogowym. Wykonawca własnym staraniem i na własny koszt winien pozyskać miejsce składowania i utylizacji odpadów (gruzu oraz gruntu z wykopu, nie nadającego się do ponownego wbudowania). Do podsypki, obsypki rur i zasypki wykopów w pasie drogowym dopuszcza się wykorzystanie gruntu rodzimego z wykopów, pod warunkiem przedstawienia przez Wykonawcę badań tego gruntu i opinii geologa o spełnieniu wymagań ich przydatności do ponownego wbudowania i możliwości uzyskania wymaganego stopnia zagęszczenia nasypu po wykopach. Powyższe podlega procedurze kontraktowej zatwierdzenia materiału przez Inżyniera. Wykop rozpoczynać należy od najniższego punktu tj. od odbiornika i prowadzić w górę w kierunku przeciwnym do spadku kanału, w taki sposób, aby zapewnić możliwość grawitacyjnego odpływu wód z wykopu w czasie opadów oraz odwodnienia wykopów nawodnionych. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się rozpoczęcie wykopu w innym punkcie. W trakcie realizacji robót ziemnych należy nad otwartymi wykopami ustawić ławy celownicze (nad wykopem na wysokości ca 1,0 m nad powierzchnią terenu w odstępach ca, co 30 m) umożliwiające odtworzenie projektowanej osi wykopu i przewodu oraz kontrolę rzędnych dna. Ławy powinny mieć wyraźne i trwałe oznaczenie projektowanej osi przewodu. Górne krawędzie celowników ustawić należy zgodnie z rzędnymi projektowanymi za pomocą niwelatora. Dno wykopu wykonywanego ręcznie należy pozostawić na poziomie wyższym od rzędnej projektowanej o około 5cm a przy wykopie wykonywanym mechanicznie o około 15cm wyższym od projektowanej rzędnej posadowienia kanału lub obiektu. Wykopy wykonać należy bez naruszenia struktury konstrukcji podłoża pod projektowane obiekty. Decyzję o wykonaniu warstwy wzmacniającej podłoże (tzw. podsypki) winien podjąć Inżynier na podstawie badań wizualnych dna wykopu. Pogłębienie wykopu do projektowanej rzędnej wykonać należy bezpośrednio przed ułożeniem podsypki piaskowej lub elementów dennych kanału. W uzasadnionych wypadkach, zgłoszonych przez Wykonawcę, dopuszcza się wzmocnienie podłoża poprzez zastosowanie większej grubości (niż wymaganej niniejszą ST warstwą podsypki grubości do 20 cm) lub innej konstrukcji (np. tłuczeń, chudy beton itp.). Decyzję o zmianie technologii wykonania warstwy wzmacniającej podłoże winien podjąć Inżynier na podstawie badań geologicznych dna wykopu, przeprowadzonych przez Wykonawcę oraz wytycznych Projektanta. Przy wykonywaniu wykopów w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącej budowli na głębokości równej lub większej niż głębokość jej posadowienia zabezpieczyć ją należy przed osiadaniem i odkształceniem.. Wyjście (zejście) po drabinie z wykopu powinno być wykonane z chwilą osiągnięcia głębokości większej od 1,0 m od poziomu terenu, w odległości nie przekraczającej 20 m. Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

20 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty ziemne Zabezpieczenie pionowych ścian wykopów Niezależnie od wytycznych projektowych umocnienia pionowych ścian wykopów, Wykonawca zobowiązany jest do ciągłego prowadzenia badań gruntowo-wodnych, na podstawie których sporządzi lub zaktualizuje projekty zabezpieczenia ścian wykopów, w zależności od panujących w danej strefie realizacji robót ziemnych warunków, zarówno gruntowych (rodzaj gruntu, przewarstwienia, przepuszczalność, stopień nawodnienia) jak i wodnych (poziom zwierciadła wód gruntowych, głębokość wykopu) oraz w zależności od przyjętego przez Wykonawcę sposobu odwodnienia wykopu. Na etapie składania oferty, Wykonawca winien skalkulować w cenie jednostkowej pozycji rozliczeniowych Wycenionego Przedmiaru Robót, przywołujących niniejszą Specyfikację, ryzyko określenia na etapie realizacji robót konieczności zastosowania sposobów zabezpieczenia pionowych ścian wykopów, takich jak szalunkiem inwentaryzowanym, np. płytowo-rozporowym, wypraskami, ściankami szczelnymi (grodzicami) lub innym rodzajem obudowy. Obudowa powinna wystawać 15cm ponad krawędź wykopu. Przed przystąpieniem do wykonywania wykopów Wykonawca przedstawi Inżynierowi do zaakceptowania typy szalunków, które zamierza użyć do zabezpieczenia ścian wykopu lub metod zabezpieczenia wykopów na czas budowy kanalizacji sanitarnej, zapewniających bezpieczeństwo pracy i ochronę wykonywanych robót. Wykonanie podłoża pod obiekty, obsypki kanałów i zasypki wykopów Na etapie składania oferty, Wykonawca winien skalkulować w cenie jednostkowej pozycji rozliczeniowych Wycenionego Przedmiaru Robót, przywołujących niniejszą Specyfikację, ryzyko określenia na etapie realizacji robót konieczności wzmocnienia podłoża pod projektowane obiekty. Decyzję o wykonaniu warstwy wzmacniającej podłoże (tzw. podsypki) winien podjąć Inżynier na podstawie badań wizualnych dna wykopu. Pogłębienie wykopu do projektowanej rzędnej wykonać należy bezpośrednio przed ułożeniem podsypki piaskowej lub elementów dennych kanału. W przypadku braku spełnienia wymagań podłoża z gruntu rodzimego, należy je wzmocnić warstwą piasku grubości do 20 cm. W uzasadnionych przypadkach, zgłoszonych przez Wykonawcę, dopuszcza się wzmocnienie podłoża poprzez zastosowanie większej grubości lub innej konstrukcji (np. tłuczeń, chudy beton itp.). Decyzję o zmianie technologii wykonania warstwy wzmacniającej podłoże winien podjąć Inżynier na podstawie badań geologicznych dna wykopu, przeprowadzonych przez Wykonawcę oraz na podstawie wytycznych Projektanta. Przed zasypaniem kanału dno wykopu należy osuszyć i oczyścić z zanieczyszczeń, powstałych po montażu przewodu. Użyty materiał i sposób zasypania przewodu nie powinien spowodować uszkodzenia ułożonego przewodu, obiektów na przewodzie i izolacji wodoszczelnej. Po zakończeniu robót montażowych kanalizacji w pasie ruchu drogowego, wykop należy zasypać materiałem nowym, spełniającym wymogi PN-86/B na wykonanie robót związanych z wykonaniem zasypki po przekopach, zlokalizowanych w pasie drogowym. Do podsypki, obsypki rur i zasypki wykopów w pasie drogowym dopuszcza się wykorzystanie gruntu rodzimego z wykopów, pod warunkiem przedstawienia przez Wykonawcę badań tego gruntu i opinii geologa o spełnieniu wymagań ich przydatności do ponownego wbudowania i możliwości uzyskania wymaganego stopnia zagęszczenia nasypu po wykopach. Powyższe podlega kontraktowej procedurze zatwierdzenia materiału przez Inżyniera. Grubości warstwy ochronnej zasypu strefy niebezpiecznej ponad wierzch rury powinna wynosić co najmniej 0,3 m. Grunt użyty do wykonania podsypek i zasypki do wysokości 0,3m ponad wierzch rury powinien być bez grud i kamieni, mineralny, sypki, drobno lub średnioziarnisty wg PN-86/B Grunt winien być zagęszczony ubijakiem po obu stronach rury, ze szczególnym uwzględnieniem miejsca wykopu pod złącza. Najistotniejszym jest zagęszczenie gruntu przez podbicie w tzw. pachwinach przewodu. Podbijanie należy wykonać ubijakiem po obu stronach przewodu zgodnie z PN-B-06050:1999. Po podbiciu pachwin grunt zagęszczać lekkim sprzętem mechanicznym do stopnia zagęszczenia 95% Proctora. Zasypkę wykopu powyżej warstwy ochronnej należy wykonać warstwami, których grubość winna być dostosowana do użytego sprzętu (zagęszczarek), gruntem dającym się zagęścić do wymaganego Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

21 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty ziemne stopnia zagęszczenia, wynikającego z dokumentacji projektowej lub uzgodnień z zarządcami terenu. Wilgotność zagęszczanego gruntu powinna być zbliżona do optymalnej lub wynosić, co najmniej 80% jej wielkości, w przeciwnym razie zagęszczaną warstwę gruntu należy polewać wodą. Warstwa przykrywająca, na poziomie od 0,3 do 1,0 m od górnej powierzchni rury, może być zagęszczana za pomocą średniej wielkości zagęszczarek wibracyjnych (maksymalny ciężar roboczy 0,6kN) lub za pomocą płytowych zagęszczarek wstrząsowych (ciężar roboczy do 5kN). Średnie lub ciężkie urządzenia zagęszczające wolno stosować dopiero przy przykryciu powyżej 1,0 m. Zagęszczenie gruntu nad rurociągiem przy pomocy urządzeń kafarowych lub łyżki koparki jest niedopuszczalne. Należy wykonywać co najmniej trzy pomiary badania wskaźnika zagęszczenia lecz nie rzadziej niż co 100 m dla wykopów liniowych. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1. Ogólne zasady kontroli jakości robót: ogólne wymagania dotyczące wykonania robót, dostawy materiałów, sprzętu i środków transportu podano w ST Wymagania ogólne" wykonawca jest odpowiedzialny za pełną kontrolę jakości robót, materiałów i urządzeń wykonawca zapewni odpowiedni system i środki techniczne do kontroli jakości robót (zgodnie z PZJ) na terenie i poza placem budowy wszystkie badania i pomiary będą przeprowadzane zgodnie z wymaganiami Norm lub Aprobat Technicznych przez jednostki posiadające odpowiednie uprawnienia budowlane 6.2. Kontrole i badania laboratoryjne: badania laboratoryjne muszą obejmować sprawdzenie podstawowych cech materiałów podanych w niniejszej ST oraz wyspecyfikowanych we właściwych PN (EN-PN) a częstotliwość ich wykonania musi pozwolić na uzyskanie wiarygodnych i reprezentatywnych wyników dla całości wybudowanych lub zgromadzonych materiałów. Wyniki badań Wykonawca przekazuje Inspektorowi Nadzoru w trybie określonym w PZJ do akceptacji, wykonawca będzie przekazywać Inspektorowi Nadzoru kopie raportów z wynikami badań nie później niż w terminie i w formie określonej w PZJ badania kontrolne obejmują cały proces budowy 6.3. Badania jakości robót w czasie budowy Badania jakości robót w czasie ich realizacji należy wykonywać zgodnie z wytycznymi właściwych WTWOR oraz instrukcjami zawartymi w Normach. Sprawdzenie robót pomiarowych należy przeprowadzić wg następujących zasad: a) oś obiektu należy sprawdzić we wszystkich załamaniach pionowych i krzywiznach w poziomie b) robocze punkty wysokościowe należy sprawdzić niwelatorem na całej długości budowanego odcinka, c) wyznaczenie wykopów należy sprawdzić taśmą i szablonem z poziomicą Po wykonaniu wykopów należy sprawdzić, czy pod względem kształtu, zagęszczenia i wykończenia odpowiada on wymaganiom oraz czy dokładność wykonania nie przekracza tolerancji podanych w ST lub odpowiednich normach. 7. OBMIAR ROBÓT Ogólne zasady i wymagania dotyczące obmiaru robót podano w ST Wymagania ogólne". W przypadku rozliczania rzeczowo-finansowego robót ziemnych w pozycjach rozliczeniowych Wycenionego Przedmiaru Robót, przywołujących niniejszą Specyfikację nie jest wymagany obmiar robót ziemnych. W pozostałych przypadkach roboty objęte niniejszą ST obmierza się w jednostkach miary podanych w punkcie 1.3. niniejszej ST. Obmiar robót określa ilość wykonanych robót zgodnie z postanowieniami Kontraktu. Ilość robót oblicza się według sporządzonych przez służby geodezyjne pomiarów z natury, udokumentowanych operatem powykonawczym, z uwzględnieniem wymagań Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

22 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty ziemne technicznych zawartych w niniejszej ST i ujmuje w księdze obmiaru. Wszystkie urządzenia i sprzęt pomiarowy stosowane do obmiaru robót podlegają akceptacji Inspektora Nadzoru i muszą posiadać ważne certyfikaty legalizacji. Zasady szczegółowe : objętości kosztorysowe robót ziemnych kubaturowych oblicza się na podstawie określonych w projekcie wymiarów (przekroje poprzeczne, profile podłużne wykopów ) w m 3 gruntu rodzimego lub zagęszczonego, objętości kosztorysowe wykopów tymczasowych należy obliczać w oparciu o wymiary, które ustala się zgodnie z niżej podanymi zasadami: a) wymiary dna wykopów liniowych o ścianach pionowych (umocnionych) należy przyjmować : - dla kanałów układanych na głębokości do 2,5 m - szerokość wykopu 1,1 m - dla kanałów głębszych - szerokość wykopu 1,3 m, - dla przykanalików - szerokość wykopu 1,0 m b) wymiary dna wykopów fundamentowych o ścianach pionowych (umocnionych) należy przyjmować równe wymiarom rzutu fundamentów powiększonym o 0,60 m w kierunku ścian wykopu. 8. ODBIÓR ROBÓT Ogólne zasady odbioru robót i ich przejęcia podano w ST Wymagania ogólne". Celem odbioru jest protokolarne dokonanie finalnej oceny rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich ilości, jakości i wartości. Gotowość do odbioru zgłasza Wykonawca wpisem do dziennika budowy przedkładając Inspektorowi Nadzoru do oceny i zatwierdzenia dokumentację powykonawczą robót. Odbiór jest potwierdzeniem wykonania robót zgodnie z postanowieniami Kontraktu oraz obowiązującymi Normami Technicznymi (PN, EN-PN). Zasady szczegółowe : Proces odbioru powinien obejmować : a) sprawdzenie dokumentacji powykonawczej w zakresie kompletności i uzyskanych wyników badań laboratoryjnych, b) sprawdzenie robót pomiarowych w zakresie zgodności z dokumentacją projektową, c) sprawdzenie wykonania wykopów pod względem wymaganych parametrów wymiarowych i technicznych, d) sprawdzenie zabezpieczenia wykonanych robót ziemnych. 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI 9.1. Ogólne wymagania dotyczące płatności Ogólne wymagania dotyczące płatności podano w ST Wymagania ogólne". W przypadku rozliczania rzeczowo-finansowego robót ziemnych w pozycjach rozliczeniowych Wycenionego Przedmiaru Robót, przywołujących niniejszą Specyfikację, koszt prowadzenia robót ziemnych winien być ujęty w cenie jednostkowej tych pozycji rozliczeniowych. Płatność za jednostkę obmiarową roboty należy przyjmować zgodnie z postanowieniami Kontraktu, obmiarem robót, oceną jakości użytych materiałów i jakości wykonania robót, na podstawie wyników pomiarów i badań. Zgodnie z postanowieniami Kontraktu należy wykonać zakres robót wymieniony w p niniejszej ST Cena wykonania robót W przypadku rozliczania rzeczowo-finansowego robót ziemnych w pozycjach rozliczeniowych Wycenionego Przedmiaru Robót, przywołujących niniejszą Specyfikację, koszt prowadzenia robót ziemnych winien być ujęty w cenie jednostkowej tych pozycji rozliczeniowych i winien obejmować: a) prace geodezyjne związane z wyznaczeniem, realizacją i inwentaryzacją powykonawczą robót i obiektu wraz ze sporządzeniem wymaganej dokumentacji (mapy powykonawczej) b) prace geotechniczne wraz z dokumentacją powykonawczą oraz projektem odwodnienia terenu robót c) badania laboratoryjne materiałów i gruntów wraz z opracowaniem dokumentacji d) zabezpieczenie lub usunięcie istniejących w terenie urządzeń technicznych, roślinności i uzbrojenia terenu, e) usunięcie rumowisk, wysypisk odpadów, f) zabezpieczenie obiektów chronionych prawem Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

23 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty ziemne g) zabezpieczenie rzek i kanałów przed zakłóceniem przepływu lub zanieczyszczeniem wód h) przejęcie i odprowadzenie wód opadowych i gruntowych z terenu robót i wykopów, wraz z instalacjami odwadniającymi, wykonaniem instalacji zasilającej maszyny i urządzenia do odwadniania wykopów oraz jej demontażem i) koszty związane z odwodnieniem wykopów i odprowadzeniem wody gruntowej (w tym udrożnienie, utrzymanie i wyczyszczenie po zakończeniu robót istniejących rowów, kanalizacji itp.) j) zdjęcie warstwy humusu wraz z jej odtworzeniem k) rozbiórka i odtworzenie istniejących na terenach prywatnych posesji elementów małej architektury, kolidujących z projektowaną trasą kanalizacji sanitarnej l) wykonanie wykopów (w tym wykopów kontrolnych) sposobem ręcznym lub mechanicznym m) umocnienie ścian wykopów oraz wykonanie niezbędnych zejść do wykopów w postaci drabin n) zabezpieczenie przewodów i kabli napotkanych w obrębie wykopu oraz odtworzenie zniszczonych podczas prowadzenia robót i innych istniejących i niezinwentaryzowanych sieci drenażowych o) przygotowanie i ewentualne wzmocnienie podłoża gruntowego pod roboty p) wykonanie obsypki rur i obiektów gruntem zakupionym q) wykonanie zasypki wykopu lub wykonanie nasypu wraz badaniem stopnia zagęszczenie r) oznakowanie prowadzonych robót w pasie drogowym (drogi kołowe, szynowe, wodne), odtworzenia i opłaty za zajęcie pasa drogowego, s) utrzymanie czystości nawierzchni utwardzonych na wyjazdach z terenów, objętych robotami t) dostarczenie materiałów, sprzętu i urządzeń oraz ich składowanie u) wykonanie niezbędnych tymczasowych nawierzchni komunikacyjnych oraz nasypów oraz ich czasowe odwodnieniem v) wywóz z terenu budowy i utylizacja urobku ziemnego w) dostarczenie obiektów zaplecza budowy, zagospodarowanie terenu budowy x) wykonanie określonych w postanowieniach Kontraktu badań, pomiarów, sondowań i sprawdzeń robót y) wykonanie robót zasadniczych i wykończeniowych z) wykonanie dokumentacji powykonawczej robót i budowy aa) uporządkowanie placu budowy po robotach 10. PRZEPISY ZWIĄZANE WTWiO - Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Robót ITB PN-86/B Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i opis gruntów. PN-74/B Grunty budowlane. Badania polowe. PN-88/B Grunty budowlane. Badania próbek gruntu. PN-B-06050: 1999 Geotechnika. Roboty ziemne. Wymagania ogólne. PN-EN-298-l: 1999 Rury i kształtki kamionkowe i ich podłączenie do sieci drenażowej i kanalizacyjnej. Wymagania. PN-91/B Kruszywa mineralne. Piaski i żwiry filtracyjne. Wymagania techniczne. PN-B-11111: 1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych. Żwir i mieszanki. PN-B-11113: 1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych. Piasek. PN-EN-932-1: 1999 Badania podstawowych własności kruszyw. Metody pobierania próbek. PN-S-02205: 1998 Drogi samochodowe. Roboty ziemne. Wymagania i badania. PN-B-0248 Grunty budowlane, określenia. Podział i opis gruntów. Roboty ziemne, Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru (dotyczy budowli hydrotechnicznych) wydanie MOŚZNiL z 1994r. Normy nieobowiązujące : BN-77/ Oznaczenie wskaźnika zagęszczenia gruntu. BN-64/ Drogi samochodowe. Oznaczenie modułu odkształcenia nawierzchni podatnych i podłoża przez obciążenie płytą. oraz inne obowiązujące PN (EN-PN) lub odpowiednie normy krajów UE. Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice gm. Pawłowiczki

24 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty drogowe SPECYFIKACJA TECHNICZNA TS ROBOTY DROGOWE 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót drogowych przy budowie kanalizacji sanitarnej dla wsi Urbanowice Zakres stosowania TS Specyfikacja Techniczna jako część Dokumentów Przetargowych i Kontraktowych, należy odczytywać i rozumieć w odniesieniu do zlecenia wykonania Robót opisanych w pkt Określenia podstawowe Określenia podane w niniejszej ST są zgodne z obowiązującymi odpowiednimi Normami Technicznymi (PN i EN-PN), Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót (WTWOR) i postanowieniami Umowy. Ponadto profilowanie podłoża - wyrównanie terenu do zadanych projektem rzędnych i nadanie płaszczyźnie (koryto drogowe) odpowiednich spadków poprzecznych i podłużnych, chudy beton - mieszanka betonowa kruszywa z cementem o wytrzymałości na ściskanie 6-9 MPa, po 28 dniach wiązania, kruszywo - tłuczeń - mieszanka kruszywa mineralnego oznaczona jako niesort 0/63", podbudowa - podstawowa, nośna warstwa nawierzchni, która przejmuje i przekazuje obciążenia na podłoże gruntowe, składowisko - miejsce tymczasowego lub stałego magazynowania materiałów i gruzu z rozbiórek, pozyskanie oraz koszt utrzymania i dozoru mienia obciąża Wykonawcę Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z postanowieniami Umowy. 2. MATERIAŁY Materiałami stosowanymi przy wykonaniu robót będących przedmiotem niniejszej ST są : tłuczeń - kruszywo w postaci mieszanki oznaczonej jako niesort 0/63", spełniającej wymagania PN-B :1996, beton asfaltowy cement - cement portlandzki klasy 32,5, spełniający wymagania PN-B-19701:1997, woda - woda technologiczna stosowana do wykonania betonów i stabilizacji gruntu, spełniająca wymagania PN-B-32250, piasek i żwir - kruszywa mineralne określone w PN-B-11111:1996 i spełniające następujące wymagania : a) zawartość frakcji 0 > 2 mm - ponad 30 % b) zawartość frakcji 0 < 0,075 mm - poniżej 15 % c) zawartość części organicznych - poniżej l % d) wskaźnik piaskowy od (WP) Wszystkie materiały przewidywane do wbudowania będą zgodne z postanowieniami Umowy i poleceniami Inspektora Nadzoru. W oznaczonym czasie przed wbudowaniem Wykonawca przedstawi szczegółowe informacje dotyczące źródła wytwarzania i wydobywania materiałów oraz odpowiednie świadectwa badań, dokumenty dopuszczenia do obrotu i stosowania w budownictwie i próbki do zatwierdzenia Inspektorowi Nadzoru. Wykonawca ponosi odpowiedzialność za spełnienie wymagań ilościowych i jakościowych materiałów dostarczanych na plac budowy oraz za ich właściwe składowanie i wbudowanie zgodnie z założeniami PZJ. 3. SPRZĘT Do wykonania robót będących przedmiotem niniejszej ST stosować następujący, sprawny technicznie i zaakceptowany przez Inspektora Nadzoru, sprzęt: równiarka samobieżna, spycharka km, koparka samobieżna 0,25-0,6 m3, płyta wibracyjna, lekka, Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Gościęcin gm. Pawlowiczki

25 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty drogowe mechaniczna układarka betonu asfaltowego z automatycznym sterowaniem, Wykonawca jest zobowiązany do używania jedynie takiego sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jakość i środowisko wykonywanych robót. Sprzęt używany do realizacji robót powinien być zgodny z ustaleniami ST, PZJ oraz projektu organizacji robót, który uzyskał akceptację Inspektora Nadzoru. Wykonawca dostarczy Inspektorowi Nadzoru kopie dokumentów potwierdzających dopuszczenie sprzętu do użytkowania zgodnie z jego przeznaczeniem. 4. TRANSPORT Do transportu materiałów, sprzętu budowlanego, urządzeń i urobku z robót ziemnych stosować następujące, sprawne technicznie i zaakceptowane przez Inspektora Nadzoru środki transportu: samochód skrzyniowy, ciężarowy 5-10 Mg, samochód samowyładowczy, ciężarowy 5-20 Mg, Wykonawca jest zobowiązany do stosowania jedynie takich środków transportu, które nie wpłyną niekorzystnie na jakość robót i właściwości przewożonych towarów. Środki transportu winny być zgodne z ustaleniami ST, PZJ oraz projektu organizacji robót, który uzyskał akceptację Inspektora Nadzoru. Przy ruchu po drogach publicznych pojazdy muszą spełniać wymagania przepisów ruchu drogowego (kołowego, szynowego, wodnego) tak pod względem formalnym jak i rzeczowym. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne wymagania. Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie robót zgodnie z wymaganiami obowiązujących PN i EN-PN, WTWOR i postanowieniami Umowy Zakres robót przygotowawczych: a) prace geodezyjne związane z wyznaczeniem zakresu robót i obiektu b) prace geotechniczne w zakresie kontroli zgodności warunków istniejących z Projektem c) przejęcie i odprowadzenie z terenu wód odpadowych i gruntowych d) oznakowanie robót prowadzonych w pasie drogowym e) dostarczenie na teren budowy niezbędnych materiałów, urządzeń i sprzętu budowlanego f) wykonanie niezbędnych prac badawczych i projektowych g) makroniwelacja terenu robót 5.3. Zakres robót zasadniczych Rozbiórka i odtworzenie nawierzchni drogowych przy budowie sieci kanalizacyjnych Warunki techniczne wykonania robót Roboty rozbiórkowe Rozpoczęcie robót rozbiórkowych jest uwarunkowane wykorzystaniem wymaganych dokumentów organizacji ruchu drogowego na czas robót. Niezbędne oznakowanie należy zabudować w pasie drogowym zgodnie z zatwierdzonym projektem organizacji ruchu i obowiązującymi przepisami ruchu drogowego. Roboty rozbiórkowe należy wykonać ręcznie odpowiednim, sprawnym technicznie sprzętem mechanicznym z zachowaniem ostrożności. Elementy zabudowy pasa drogowego nie podlegające rozbiórce a zlokalizowane w rejonie robót rozbiórkowych należy odpowiednio zabezpieczyć. Gruz i materiały drobnicowe należy usuwać z rejonu robót na bieżąco, wywożąc na wskazane składowisko odpadów. Roboty należy wykonywać w sposób gwarantujący największy odzysk materiałów kwalifikujących się do ponownego wbudowania. Przed przystąpieniem do robót należy zidentyfikować istniejące uzbrojenie terenu i odpowiednio je zabezpieczyć i w przypadku konieczności odłączyć przepływ mediów (gaz, prąd elektryczny, woda, ścieki) Profilowanie i zagęszczenia podłoża gruntowego Wykonawca może przystąpić do wykonywania koryta oraz profilowania i zagęszczenia podłoża po zakończeniu i odebraniu robót związanych z wykazaniem elementów uzbrojenia terenu i bezpośrednio przed rozpoczęciem robót związanych z wykonaniem warstw nawierzchni. W wykonanym korycie oraz wyprofilowanym i zagęszczonym podłożu nie może odbywać się ruch budowlany, samochodowy. Przed przystąpieniem do profilowania podłoże powinno być oczyszczone z wszelkich odpadów oraz błota i rozluźnionego nadmiernie gruntu. Po oczyszczeniu powierzchni podłoża, które ma być profilowane należy sprawdzić, czy istniejące rzędne terenu umożliwiają uzyskanie zaprojektowanych rzędnych podłoża. Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Gościęcin gm. Pawlowiczki

26 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty drogowe Zaleca się, aby rzędne terenu przed profilowaniem były, o co najmniej 5 cm wyższe niż projektowane rzędne podłoża. Jeżeli rzędne podłoża przed profilowaniem nie wymagają dowiezienia i wbudowania dodatkowego gruntu, to przed przystąpieniem do profilowania oczyszczonego podłoża jego powierzchnię należy dogęścić 3 d o 4 przejściami średniego walca stalowego, gładkiego lub w inny sposób zaakceptowany przez Inspektora Nadzoru. Bezpośrednio po profilowaniu podłoża należy przystąpić do jego dogęszczenia przez wałowanie. Jakiekolwiek nierówności powstałe przy zagęszczaniu powinny być naprawione przez Wykonawcę w sposób zaakceptowany przez Inspektora Nadzoru. Zagęszczenie podłoża należy kontrolować według normalnej próby Proctora, przeprowadzonej zgodnie z PN 88/B (metoda I lub II). Wilgotność gruntu podłoża przy zagęszczeniu nie powinien różnić się od wilgotności optymalnej o więcej niż ± 20 %. Minimalne wartości wskaźnika zagęszczenia podłoża (Is): Górna warstwa o grubości 20 cm: 1,00 Na głębokości od 20 do 50 cm od powierzchni robót ziemnych lub terenu: 0,97 Jeżeli po wykonaniu robót związanych z profilowaniem i zagęszczaniem podłoża nastąpi przerwa w robotach, to Wykonawca winien zabezpieczyć podłoże przed nadmiernym zawilgoceniem Podsypka piaskowa (żwirowa) Do wykonania podsypki piaskowej jako warstwy odsączającej pod nawierzchnie należy stosować piasek średnio lub gruboziarnisty wg PN-B-11113:1996. Użyty piasek nie może zawierać gliny w ilościach ponad 5 %. Pozostałe warunki wykonania robót jak w pozycji Nawierzchnia tłuczniowa i żwirowa Tłuczeń ( niesort" 0/63") przeznaczony na nawierzchnie tłuczniową powinien odpowiadać wymaganiom PN :1996. Żwir przeznaczony na nawierzchnie żwirowe (drogi i pobocza dróg) powinien odpowiadać wymaganiom PN :1996. Źródło pozyskania (zakupu) materiałów na wykonanie nawierzchni tłuczniowej lub żwirowej powinno być zaakceptowane przez Inspektora Nadzoru. Dowóz tłucznia lub żwiru na miejsce wbudowania odbędzie się transportem samowyładowczym. Rozścielenie tłucznia lub żwiru w warstwie nawierzchni odbędzie się mechanicznie, przy użyciu równiarki lub układarki kruszywa. Nawierzchnia powinna być ułożona na podłożu zapewniającym nie przenikanie cząstek podłoża do warstw wyżej leżących. Podbudowy tłuczniowe o grubości 20 cm wykonać zgodnie z wymaganiami PN-84/S Nawierzchnie tłuczniowe lub żwirowe gr. 10 cm wykonywane będą w jednej warstwie zgodnie z PN-84/S Zagęszczenie nawierzchni wykonane będzie walcem stalowym, gładkim, wibracyjnym, dwuwałowym. Wałowanie należy wykonywać z polewaniem wodą Wymagania odnośnie wałowania: zagęszczenie powinno odbywać się zgodnie z ustalonym schematem przejść walca, w zależności od szerokości zagęszczonego pasa roboczego i grubości wałowanej warstwy, zagęszczenie należy prowadzić począwszy od krawędzi ku środkowi, najeżdżać wałowaną warstwę kołem napędowym, w celu uniknięcia zjawiska fali przed walcem, manewry walca należy przeprowadzać płynnie, na odcinku już zagęszczonym, prędkość przejazdu walca powinna być jednostajna, w granicach 2-4 km/h na początku i 4-6 km/h w dalszej fazie wałowania, wałowanie na odcinku łuku poziomego o jednostronnej przechyłce poprzecznej, należy rozpocząć od dolnej krawędzi ku górze, walce wibracyjne powinny posiadać zakres częstotliwości drgań w przedziale Hz. Nawierzchnia tłuczniowa lub żwirowa, po zwałowaniu, powinna osiągnąć wymaganą nośność: Minimalny moduł odkształcenia mierzony przy użyciu płyty o średnicy 30 cm (Mpa): Pierwotny: 100 Wtórny: 170 Zagęszczenie nawierzchni tluczniowej lub żwirowej rozścielanej ręcznie nastąpi przy użyciu płyty wibracyjnej. Szerokość wykonanej nawierzchni z tłucznia lub żwiru powinna być zgodna z projektem. Tolerancja szerokości nawierzchni z tłucznia na łukach i prostych w stosunku do podanej w projekcie, nie powinna przekraczać ± 5 cm. Rzędne wysokościowe osi i krawędzi jezdni nie powinny różnić się od projektowanych o więcej niż 2 cm. Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Gościęcin gm. Pawlowiczki

27 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty drogowe Nawierzchnia mineralno - bitumiczna Oczyszczenie i skropienie warstw nośnych Materiałem stosowanym przy wykonywaniu skropienia według zasad niniejszej Specyfikacji jest - szybkorozpadowa kationowa emulsja asfaltowa niemodyfikowana klasy Kl. Należy stosować emulsję K l-60 lub K l-65. Liczby 60 i 65 oznaczają przeciętną zawartość asfaltu w emulsji.. Powierzchnia warstw konstrukcyjnych nawierzchni, przed ułożeniem następnej warstwy, powinna zostać oczyszczona z luźnego kruszywa i pyłu. Operację tę należy wykonać przy użyciu szczotki mechanicznej lub kompresora. Powierzchnia przed skropieniem powinna być sucha i czysta. Do skropienia należy zastosować emulsję, dla której zalecana ilość asfaltu w kg/m 2 po odparowaniu wody z emulsji wynosi : podbudowa tłuczniowa i podbudowa z kruszywa łamanego - 0,7 -M,O, podbudowa z mieszanki mineralno-bitumicznej -0,3-0,5, warstwa wiążąca z mieszanki mineralno-bitumicznej - 0, l - 0,3. Powierzchnia powinna być skropiona emulsją asfaltową z wyprzedzeniem w czasie na odparowanie wody. Orientacyjny czas powinien wynosić, co najmniej: 2,0 godziny w przypadku stosowania 0,5-1,0 kg/m 2 emulsji, 0,5 godziny w przypadku stosowania O, l - 0,5 kg/m 2 emulsji. Warstwa wiążąca z betonu asfaltowego AC 16W 50/70, grubości 4 i 7 cm Za przygotowanie receptur betonu asfaltowego odpowiada Wykonawca, który przedstawia je Inspektorowi Nadzoru do zatwierdzenia. Receptury powinny być opracowane dla konkretnych materiałów zaakceptowanych wcześniej przez Inspektora Nadzoru i przy wykorzystaniu reprezentatywnych próbek tych materiałów. Receptury powinny być opracowane przez laboratorium Wykonawcy w oparciu o następujące źródła: założenia materiałowe ujęte w PZJ, wytyczne niniejszej specyfikacji, zasady projektowania betonu asfaltowego o zwiększonej odporności na odkształcenia trwałe - Zeszyt 48 IBDiM W-wa 1995r. wyniki wykonywanych pełnych i niepełnych badań materiałów. Podstawowe określenia materiałów: Kruszywo Do mieszanek mineralno-bitumicznych wykonywanych i wbudowywanych na gorąco stosuje się kruszywo łamane wg PN-B-11112:1996, klasa I, gatunek 1. Wypełniacz Przewiduje się użycie wyłącznie wypełniacza wapiennego, który powinien spełniać następujące wymagania: zawartość ziarn mniejszych od 0,3 mm 100 %, zawartość ziern mniejszych Od mm > 80 %, * wilgotność < 1,0%, zawartość węglanu wapnia nie mniej niż 90 %, powierzchnia właściwa cm 2 /g, Lepiszcza Do produkcji betonu asfaltowego należy zastosować jako lepiszcze - asfalt drogowy 50/70. Podstawowe wymagania dla asfaltu powinny odpowiadać wymogom normy PN-EN Badania podstawowych cech dostarczonych materiałów prowadzi Wykonawca z następującą częstotliwością : kruszywa - l badanie na 500 Mg, wypełniacz - l badanie na 50 Mg, lepiszcze - l badanie na 50 Mg. Wymagania dla betonu asfaltowego na warstwę wiążącą Cechy mechaniczne: stabilność wg Marshalla w +60 C, nie mniej niż -l l kn, odkształcenia wg Marshalla -2,0-4,0 mm, moduł sztywności wg metody pełzania pod obciążeniem statycznym 0,1 MPa po l godzinie, +40 C, nie mniej niż - 16,0 MPa. Cechy fizyczne: wskaźnik zagęszczenia warstwy nie mniej niż - 98 %, Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Gościęcin gm. Pawlowiczki

28 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty drogowe zawartość wolnych przestrzeni 4,5-8 %, stopień wypełnienia wolnych przestrzeni lepiszczem nie więcej niż 75 %, nasiąkliwość, nie więcej niż 4 %. Wykonawca przed przystąpieniem do produkcji wykona w obecności Inspektora Nadzoru, kontrolną produkcję w postaci zarobu próbnego. Pozytywne przeprowadzenie próby będzie potwierdzone przez Inspektora Nadzoru i upoważni Wykonawcę do podjęcia robót zasadniczych. Układanie mieszanki może odbywać się jedynie przy użyciu mechanicznej układarki o wydajności skorelowanej z wydajnością otaczarki i posiadającej następujące wyposażenie: automatyczne sterowanie pozwalające na ułożenie warstwy zgodnie z założoną niweletą oraz grubością, elementy wibrujące (nóż i płyta) do wstępnego zagęszczania wraz ze sprawną regulacją częstotliwości i amplitudy drgań, urządzenie do podgrzewania elementów roboczych układarki. Układanie mieszanki na warstwę wiążącą powinno odbywać się w sprzyjających warunkach atmosferycznych, tj. przy suchej i ciepłej pogodzie, w temperaturze powyżej 5 C. Zabrania się układania mieszanki w czasie deszczu i opadów śniegu. Przed przystąpieniem do układania powinna być wyznaczona niweleta. Niweleta zostanie wyznaczona przy użyciu stalowej linki, stanowiącej horyzont odniesienia dla czujników automatyki układarki. Przed przystąpieniem do układania, urządzenia robocze układarki należy podgrzać. Układanie mieszanki powinno odbywać się w sposób ciągły, bez przestoju z jednostajną prędkością 2-4 m na minutę. W zasobniku układarki powinna zawsze znajdować się mieszanka. Złącza poprzeczne, wynikające z końca dziennej działki, należy wykonać przez równe obcięcie, a następnie posmarowanie lepiszczem i zabezp. listwą przed uszkodzeniem. Złącze poprzeczne ze starą nawierzchnią, należy wykonać poprzez wcięcie na długość określoną w Dokumentacji Projektowej. Złącza podłużne powinny być wykonane po obcięciu krawędzi i posmarowaniu lepiszczem. Złącza poszczególnych warstw, powinny być przesunięte o około 20 cm względem siebie. Należy stosować sposób zagęszczenia opracowany i sprawdzony na odcinku próbnym w dostosowaniu do konkretnego zestawu sprzętu. Początkowa temperatura mieszanki w czasie zagęszczania powinna wynosić nie mniej niż 135 C. Warstwę należy zagęścić do uzyskania wskaźnika zagęszczenia 98 %. Przy zagęszczaniu mieszanki, należy przestrzegać następujących zasad: zagęszczanie powinno odbywać się zgodnie z ustalonym schematem przejść walca, w zależności od szerokości zagęszczanego pasa roboczego, grubości układanej warstwy i rodzaju mieszanki, zgodnie z wynikami osiągniętymi na odcinku próbnym, zagęszczenie należy prowadzić począwszy od krawędzi ku środkowi, najeżdżać na wałowaną warstwę kołem napędowym, w celu uniknięcia zjawiska fali przed walcem, rozpoczynać wałowanie walcem gładkim a następnie ogumionym przy niskim ciśnieniu w oponach, podwyższając je w miarę wałowania, manewry walca należy przeprowadzać płynnie, na odcinku już zagęszczonym, zabrania się postoju walca na ciepłej nawierzchni, prędkość przejazdu walca powinna być jednostajna w granicach 2-4 km/h na początku i w granicach 4-6 km/h w dalszej fazie wałowania, wałowanie na odcinku łuku o jednostronnym spadku, należy rozpoczynać od dolnej krawędzi ku górze, zabrania się używania walców ogumionych ze zużytymi lub bieżnikowanymi oponami i nie posiadających możliwości zmiany ciśnienia, walce wibracyjne powinny posiadać zakres częstotliwości drgań w przedziale Hz. Ułożona i zagęszczona warstwa, ma charakteryzować się następującymi cechami: jednorodnością powierzchni, nasiąkliwość (max. 4 %), równość - nierówności nie mogą przekraczać 6 mm. Ilość miejsc wykazujących odchylenia nie może przekraczać 2 na jednym hektometrze grubość warstwy nawierzchni (tolerancja ± 5 mm), szerokość warstwy nawierzchni (tolerancja ± 5 cm), zawartość wolnych przestrzeni w nawierzchni (5-9 %). W czasie budowy Wykonawca powinien prowadzić systematyczne badania kontrolne i dostarczać kopie raportów dla Inspektora Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Gościęcin gm. Pawlowiczki

29 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty drogowe Nadzoru. Badania kontrolne Wykonawca powinien wykonywać z częstotliwością gwarantującą zachowanie wymagań jakości robót. Warstwa ścieralna z betonu asfaltowego AC 11 S 50/70, grubości 4 i 5 cm Materiały stosowane do produkcji mieszanki z betonu asfaltowego jak wyżej. ST. Rodzaj betonu asfaltowego do zaprojektowania beton asfaltowy o uziarnieniu 0/11 0/16 mm o strukturze zamkniętej z dodatkiem środka adhezyjnego, Wymagania dla betonu asfaltowego na warstwę ścieralną: Cechy mechaniczne: stabilność wg Marshalla w 60 C, nie mniej niż 10 kn, odkształcenia wg Marshalla 2,0-4,5 mm, moduł sztywności wg metody pełzania pod obciążeniem statycznym 0,1 MPa po l h, +40 C nie mniej niż - 14 MPa. Cechy fizyczne: zawartość wolnych przestrzeni 2,0-4,0 %, stopień wypełnienia wolnych przestrzeni lepiszczem: %, nasiąkliwość, nie więcej niż: 2 % objętości. Zasady wbudowania mieszanki podane w punkcie ST z następującymi zmianami: Początkowa temperatura zagęszczania powinna wynosić nie mniej niż 130 C. Temperatura w trakcie zagęszczania powinna zawierać się w przedziale 140 do 115 C. Zagęszczanie należy ukończyć w ciągu 15 minut i uzyskać wskaźnik zagęszczenia - 98 %. Wymagania końcowe podano wyżej. z następującymi zmianami: nierówności nie mogą przekraczać 4 mm, nasiąkliwość nie może przekraczać 2 %, wolne przestrzenie w warstwie 2-5 % Nawierzchnie z kostki kamiennej, betonowej lub brukowej Przed przystąpieniem do robót należy wykonać sytuacyjno-wysokościowe wyznaczenie zakresu prac oraz podsypkę cementowo-piaskową o grubości 3 cm w proporcji l : 4 pod nawierzchnię, w sposób umożliwiający układanie kostki z wymaganą dokładnością, tzn. jako warstwę wyrównawczą. Kostki należy układać na tak przygotowanej podsypce w sposób określony przez Producenta w instrukcji stosowania materiału. Kostki należy układać możliwie ściśle, przestrzegając wiązania spoin, których szerokość określa się 2-3 mm. Spoiny należy wypełnić zasypką piaskową po ubiciu kostki. Warunki techniczne nawierzchni z kostki określa norma dla klinkieru drogowego PN-59/S Ubijanie wibracyjne ułożonej kostki, polega na trzech przejściach stalowej płyty wibratora dla wprasowania kostki w podsypkę. Następne trzy przejścia, podczas których piasek jest rozmiatany po powierzchni kostek dla wypełnienia złącza. Płyta wibracyjna do wprasowywania kostek w podsypkę - wibrator powinien mieć siłę odśrodkową kn i powierzchnię płyty m 2, zalecana częstotliwość 75 do 100 Hz. Oceny jakości wbudowanego materiału należy dokonywać na bieżąco zgodnie z wymaganiami Aprobaty Technicznej, jak dla kostki gatunku I Krawężniki drogowe i obrzeża chodnikowe Wytyczenie sytuacyjno-wysokościowe odcinków wbudowania krawężników i obrzeży, wykonać należy na podstawie Dokumentacji Projektowej. Roboty ziemne (wykopy) związane z wykonaniem koryta gruntowego pod krawężniki i obrzeża wykonane będą ręcznie. Geometria wykopu oraz głębokość - zgodnie z Katalogiem Powtarzalnych Elementów Drogowych" i Dokumentacją Projektową oraz wymaganiami PN-S-02205:1998. Zbędny gruz z wykopów należy wywieźć i zutylizować. Przed przystąpieniem do wytworzenia betonu na ławę betonową z oporem, Wykonawca jest zobowiązany do opracowania receptury na beton. Receptura winna być opracowana dla materiałów, zaakceptowanych wcześniej przez Inspektora Nadzoru, przez laboratorium, w oparciu o PN-B-06250:1998 Beton zwykły". Ława betonowa wykonana będzie z betonu klasy B-15, we wcześniej przygotowanym korycie gruntowym. Wykonanie ławy betonowej polega na rozścieleniu dowiezionego betonu oraz odpowiednim jego zagęszczeniu. Wykonana ława wraz z oporem po zagęszczeniu betonu powinna odpowiadać wymiarami oraz kształtem - rysunkowi w Katalogu Powtarzalnych Elementów Drogowych" i rysunkom w Dokumentacji Projektowej. Roboty związane z wbudowaniem krawężników winny być wykonane w okresie od l kwietnia do 15 października przy temperaturze otoczenia nie niższej niż 5 C. Wbudowania krawężnika należy dokonać zgodnie z Katalogiem Powtarzalnych Elementów Drogowych". Przy wbudowywaniu Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Gościęcin gm. Pawlowiczki

30 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty drogowe krawężnika należy bezwzględnie przestrzegać wytyczonej trasy przebiegu krawężnika oraz usytuowania wysokościowego, zgodnego z Dokumentacją Projektową. Dopuszczalne odstępstwa od dokumentacji Projektowej, to ± l cm w niwelecie krawężnika i ± 5 cm w usytuowaniu poziomym. Podsypka piaskowa pod obrzeża wykonana będzie ręcznie. Wykonanie podsypki polega na rozścieleniu w korycie gruntowym warstwy piasku grubości 3 cm. Wbudowane obrzeża należy obsypać gruntem od strony przeciwnej niż chodnik. Dopuszczalne odchylenia od projektowanej niwelety obrzeża wynoszą 0,5% Znaki drogowe pionowe Przed przystąpieniem do robót Wykonawca jest zobowiązany do oznakowania odcinka drogi, na którym będą prowadzone roboty zgodne z Instrukcją oznakowania robót prowadzonych w pasie drogowym". Zgodnie z projektem organizacji ruchu wymagane są: znaki i tablice drogowe wykonane na podkładzie z blachy aluminiowej, wyposażonej w element usztywniający, lica znaków wykonane z folii odblaskowej I generacji - symbole znaków typowych nanoszone techniką sitodruku. Powyższe znaki muszą posiadać świadectwo dopuszczenia do stosowania w budownictwie drogowym i mostowym. Wykonawca zakupi elementy oznakowania pionowego zgodnie z ustaleniami niniejszej ST. Wymiary znaków drogowych (grupa wielkości znaków) średnie według Instrukcji o znakach drogowych pionowych" - Monitor Polski - nr 16 póz. 120 z 9 marca 1994r. Liternictwo, symbole i kolorystyka muszą być zgodne z powyższą instrukcją. Wykonanie elementów konstrukcji wsporczych znaków i tablic drogowych - zgodnie z Katalogiem Powtarzalnych Elementów Drogowych" karta Konstrukcje wsporcze znaków i tablic drogowych mają zastosowanie w I i II strefie wiatrowej. Powyższe konstrukcje wykonać z elementów rurowych. Do wykonania spawów stosować elektrody EB-146, zachowując warunek grubości spoin < 0,7 grubości cieńszego z łączonych elementów. Zabezpieczenie antykorozyjne konstrukcji wsporczych znaków i tablic drogowych wykonać zgodnie z wymaganiami normowymi. Wykonanie fundamentu konstrukcji wsporczych znaków drogowych z betonu klasy B15 - wymiary fundamentów wg KPED - karty Zwrócić uwagę na odpowiednie zagęszczenie betonu w fundamencie i na wymaganą głębokość posadowienia. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1. Ogólne zasady kontroli jakości robót: a) ogólne wymagania dotyczące wykonania robót, dostawy materiałów, sprzętu i środków transportu podano w ST Wymagania ogólne" b) wykonawca jest odpowiedzialny za pełną kontrolę jakości robót, materiałów c) wykonawca zapewni odpowiedni system i środki techniczne do kontroli jakości robót (zgodnie z PZJ) na terenie i poza placem budowy d) wszystkie badania i pomiary będą przeprowadzane zgodnie z wymaganiami Norm lub Aprobat Technicznych przez jednostki posiadające odpowiednie uprawnienia budowlane Kontrole i badania laboratoryjne: a) badania laboratoryjne muszą obejmować sprawdzenie podstawowych cech materiałów podanych w niniejszej ST oraz wyspecyfikowanych we właściwych PN (EN-PN) lub Aprobatach Technicznych, a częstotliwość ich wykonania musi pozwolić na uzyskanie wiarygodnych i reprezentatywnych wyników dla całości wybudowanych lub zgromadzonych materiałów. Wyniki badań Wykonawca przekazuje Inspektorowi Nadzoru w trybie określonym w PZJ do akceptacji. b) wykonawca będzie przekazywać Inspektorowi Nadzoru kopie raportów z wynikami badań nie później niż w terminie i w formie określonej w PZJ c) badania kontrolne obejmują cały proces budowy 6.3. Badania jakości robót w czasie budowy Badania jakości robót w czasie ich realizacji należy wykonywać zgodnie z wytycznymi właściwych WTWOR oraz instrukcjami zawartymi w Normach i Aprobatach Technicznych dla materiałów i systemów technologicznych Profilowanie i zagęszczanie podłoża W czasie robót Wykonawca powinien prowadzić systematyczne badania kontrolne, w zakresie i z częstotliwością gwarantującą zachowanie wymagań jakości: Zagęszczenie podłoża (Is) należy sprawdzać, co najmniej 2 razy na dziennej działce roboczej i co najmniej l raz na 600 m2 Nierówności profilowanego i zagęszczonego podłoża należy mierzyć łatą, co 20 m w kierunku Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Gościęcin gm. Pawlowiczki

31 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty drogowe podłużnym. Nierówności poprzeczne należy mierzyć łatą, nierówności nie mogą przekraczać 2 cm. Spadki poprzeczne należy mierzyć za pomocą 4 - metrowej łaty i poziomicy. 7. OBMIAR ROBÓT Ogólne zasady i wymagania dotyczące obmiaru robót podano w ST Wymagania ogólne". Roboty objęte niniejszą ST obmierza się w jednostkach miary podanych w punkcie 1.3 niniejszej ST. Obmiar robót określa ilość wykonanych robót zgodnie z postanowieniami Umowy. Ilość robót oblicza się według sporządzonych przez służby geodezyjne pomiarów z natury, udokumentowanych operatem powykonawczym, z uwzględnieniem wymagań technicznych zawartych w niniejszej ST i ujmuje w księdze obmiaru. Wszystkie urządzenia i sprzęt pomiarowy stosowane do obmiaru robót podlegają akceptacji Inspektora Nadzoru i muszą posiadać ważne certyfikaty legalizacji. 8. ODBIÓR ROBÓT Ogólne zasady odbioru robót i ich przejęcia podano w ST Wymagania ogólne". Celem odbioru jest protokolarne dokonanie finalnej oceny rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich ilości, jakości i wartości. Gotowość do odbioru zgłasza Wykonawca wpisem do dziennika budowy przedkładając Inspektorowi Nadzoru do oceny i zatwierdzenia dokumentację powykonawczą robót. Odbiór jest potwierdzeniem wykonania robót zgodnie z postanowieniami Umowy oraz obowiązującymi Normami Technicznymi (PN, EN-PN). 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI Ogólne wymagania dotyczące płatności podano w ST Wymagania ogólne". Płatność za jednostkę obmiarową roboty należy przyjmować zgodnie z postanowieniami Umowy, obmiarem robót, oceną jakości użytych materiałów i jakości wykonania robót, na podstawie wyników pomiarów i badań. Zgodnie z postanowieniami Umowy należy wykonać zakres robót wymieniony w Przemiarze Robót i w p. 1.1 niniejszej ST. Cena jednostkowa wykonania robót, opisanych w pozycjach rozliczeniowych Wycenionego Przedmiaru Robót, obejmuje: a) prace geodezyjne związane z wyznaczeniem, realizacją i inwentaryzacją powykonawczą robót i obiektu wraz ze sporządzeniem wymaganej dokumentacji (mapy powykonawczej) b) prace geotechniczne wraz z dokumentacją powykonawczą c) badania laboratoryjne materiałów i gruntów d) zabezpieczenie obiektów chronionych prawem e) zabezpieczenie i ochrona przez kradzieżą materiałów pozyskanych z rozbiórki nawierzchni drogowych, przewidzianych do ponownego wbudowania f) przejęcie i odprowadzenie wód opadowych i gruntowych z terenu robót g) sporządzenie projektu organizacji ruchu drogowego na czas realizacji robót oraz uzyskanie decyzji pozwolenia zajęcia pasa drogowego h) oznakowanie prowadzonych robót w pasie drogowym zgodnie z projektem organizacji ruchu oraz odtworzenie do stanu pierwotnego oznakowania pionowego i poziomego dróg i) opłaty za zajęcie pasa drogowego na czas raelizacji robót j) dostarczenie materiałów, sprzętu i urządzeń oraz ich składowanie k) wywóz z terenu budowy i utylizacja materiałów zbędnych, nie nadających się do ponownego wbudowania l) załadunek i wywóz z terenu budowy na tymczasowe składowisko materiałów przewidzianych do ponownego wbudowania m) załadunek i przywóz z tymczasowego składowiska materiałów z rozbiórki, przewidzianych do ponownego wbudowania; n) dostarczenie obiektów zaplecza budowy, zagospodarowanie terenu budowy o) wykonanie określonych w postanowieniach Kontraktu badań, pomiarów, sondowań i sprawdzeń robót p) czyszczenie i sortowanie kostki kamiennej przed jej ponownym wbudowaniem q) wykonanie warstw wyrównawczych, korygujących profile poprzeczne istniejącej nawierzchni r) regulacja wysokościowa i ponowne osadzenie istniejących krawężników kamiennych w celu Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Gościęcin gm. Pawlowiczki

32 Specyfikacje Techniczne - TS Roboty drogowe dostosowania do wymaganej zmiany profili poprzecznych odtwarzanej nawierzchni drogowej; s) wykonanie koryta i warstwy odsączającej pod konstrukcję odtwarzanej nawierzchni t) zagęszczenie i stabilizacja podłoża pod konstrukcję odtwarzanej nawierzchni u) wykonanie robót rozbiórkowych, zasadniczych i wykończeniowych, zgodnie z opisem pozycji rozliczeniowych Wycenionego Przedmiaru Robót v) regulacja wysokościowa i ponowne osadzenie istniejących zwieńczeń obiektów infrastruktury technicznej, wbudowanych w nawierzchnię drogową (skrzynki zasuw, włazy studzienek rewizyjnych i inspekcyjnych, itp.) w) wykonanie dokumentacji powykonawczej robót x) uporządkowanie placu budowy po robotach y) przejęcie przez właścicieli dróg pasa drogowego, przekazanego na czas realizacji robót zasadniczych 10. PRZEPISY ZWIĄZANE WTWiO - Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Robót - ITB PN-B-11110:1996 Surowce skalne, lite do produkcji kruszyw łamanych stosowane w budownictwie drogowym PN-B-11111:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych. Żwir i mieszanka PN-B-11112:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa łamane do nawierzchni drogowych. PN-B-11113:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych. Piasek. PN-S-96013:1997 Drogi samochodowe. Podbudowa z chudego betonu. Wymagania i badania. PN-S-02205:1996 Drogi samochodowe. Roboty ziemne. Wymagania i badania. PN-84/S-96023Konstrukcje drogowe. Podbudowa i nawierzchnia z tłucznia kamiennego. PN-S-02204:1997 Drogi samochodowe. Odwodnienie dróg. PN-86/B Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i opis gruntów PN-74/B Grunty budowlane. Badania polowe. PN-91/B Kruszywa mineralne. Piaski i żwiry filtracyjne. Wymagania techniczne. oraz inne obowiązujące PN (EN-PN) lub odpowiednie normy krajów UE. Projekt : Kanalizacja sanitarna dla wsi Gościęcin gm. Pawlowiczki

33 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna SPECYFIKACJA TECHNICZNA TS KANALIZACJA SANITARNA 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót technologicznych dla zadania : Kanalizacja sanitarna dla wsi Urbanowice Zakres stosowania ST Specyfikacja Techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy i Umowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w punkcie Zakres robót objętych ST Ustalenia zawarte w niniejszej Specyfikacji dotyczą prowadzenia prac przy realizacji kanalizacji sanitarnej i obejmują : - roboty przygotowawcze - roboty ziemne - roboty montażowe : rurociągi grawitacyjno-ciśnieniowe ścieków - budowa pompowni ścieków PG-2 i przydomowych pompowni ścieków wraz z uzbrojeniem towarzyszącym - kontrola jakości Roboty ziemne (w tym odwodnieniowe i umocnienie ścian wykopów) związane z wykonywaniem pompowni i sieci kanalizacyjnych ujęto w TS Roboty drogowe rozbiórkowe i odtworzeniowe ujęto w TS Zasilanie energetyczne pompowni ścieków ujęto w ST Określenia podstawowe Określenia podane w niniejszej ST są zgodne z obowiązującymi odpowiednimi Normami Technicznymi (PN i EN- PN), Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót (WTWOR) i postanowieniami Umowy Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z postanowieniami Umowy. 2. MATERIAŁY Materiałami stosowanymi przy wykonaniu robót będących przedmiotem niniejszej ST są : - tranzytowa pompownia PU zamontowana w podziemnej komorze z PEHD φ 2000 mm i przyłączem wodoc. Ø90PE dł. 32,0 mb z hydrantem Hn80, - 1 kpl. - pompownie przydomowe Pd zamontowane w podziemnej komorze z PE φ 800 mm - kpl. 11, 2) Sieć kanalizacyjna grawitacyjna - kanały grawitacyjne PVC φ 200/5,9 mm (układ. w wykopie pionowym) L = 3 587,3 m - kanał grawitacyjny PE φ 225/13,4 mm (przewiert sterowany S1 - S1.1) L = 31,5 m - studzienki kanaliz. bet. φ 1000 mm na kanałach PVC φ 200 mm szt studzienki kanaliz. z PP φ 425 mm na kanałach PVC φ 200 mm szt zasuwa wrzecionowa φ 200 mm zamontowana w studzience rewizyjnej S1 kpl. 1 3) Sieć kanalizacyjna ciśnieniowa - rurociągi tłoczne ścieków rur PE100RC φ 110/6,6 mm (przewiert sterowany) L = 2 694,0 m - rurociągi tłoczne ścieków rur PE100RC φ 50/3,0 mm (przewiert sterowany) L = 1 232,0 m - studzienki odpowietrznikowe So φ1200 bet. szt. 2 - studzienki rewizyjne Sr φ1200 bet. szt. 2 4) Przyłącza kanalizacyjne grawitacyjne - przyłącza grawitacyjne PVC φ 160 mm szt. 81 (układ. w wykopie pionowym) L = 1 661,0 m - studzienki kanaliz. PP φ 425 mm na przykanalikach φ 160 mm szt. 88 5) Przyłącza kanalizacyjne ciśnieniowe - z rur PE100RC φ 40 mm szt. 11 (przewiert sterow.) L = 327,0 m 6) Rury ochronne - z rur PE100RC Ø180/10,7 mm (układane metodą przewiertu sterowanego) L = 25+25=50 m - z rur PE100RC Ø90/5,4 mm (układane metodą przewiertu sterowanego) L = 16 m

34 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna Dokumentacja Rury winny posiadać aktualną aprobatę techniczną, deklarację zgodności z aprobatą i atest higieniczny. Kręgi betonowe i płyty nadstudzienne żelbetowe powinny posiadać deklarację zgodności z normą i certyfikat na znak bezpieczeństwa B". Tłocznia sieciowa powinna posiadać aprobatę techniczną i certyfikat na znak bezpieczeństwa B". Włazy żeliwne, stopnie włazowe powinny posiadać deklarację zgodności z normą. 2.2 Składowanie Wyroby z tworzyw sztucznych są podatne na uszkodzenia mechaniczne, w związku z czym: należy chronić je przed uszkodzeniami pochodzącymi od podłoża, na którym są składowane lub przewożone, zawiesi transportowych, stosowania niewłaściwych urządzeń i metod przeładunku, rury w prostych odcinkach, składować w stosach na równym podłożu, na podkładach drewnianych o szerokości nie mniejszej niż 0,1 m i w odstępach l do 2 metrów. Nie przekraczać wysokości składowania ok. l m dla rur o mniejszych średnicach i 2 m dla rur o większych średnicach (jeśli szczegółowe wymagania nie stanowią inaczej). rury w kręgach składować na płasko na równym podłożu na podkładach drewnianych, pokrywających co najmniej 50% powierzchni składowania. Nie przekraczać wysokości składowania 2 m. rury o różnych średnicach powinny być składowane oddzielnie, a gdy nie jest to możliwe, to rury o większych średnicach i grubszych ściankach powinny znajdować się na spodzie. To samo dotyczy układania rur na środkach transportowych. szczególnie należy zwracać uwagę na zakończenia rur i zabezpieczać je ochronami (koparki, wkładki itp.). nie dopuszczać do składowania w sposób, przy którym mogłyby wystąpić odkształcenia (zagięcia, zagniecenia itp.) - w miarę możliwości przechowywać i transportować w opakowaniach fabrycznych. nie dopuszczać do zrzucenia elementów. niedopuszczalne jest wleczenie" pojedynczych rur, wiązek lub kręgów po podłożu. zachować szczególną ostrożność przy pracach w obniżonych temperaturach zewnętrznych, ponieważ podatność na uszkodzenia mechaniczne w temperaturach ujemnych znacznie wzrasta. transport powinien być wykonywany pojazdami o odpowiedniej długości, tak by wolne końce wystające poza skrzynię ładunkową nie były dłuższe niż l metr. Natomiast rury w kręgach powinny w całości leżeć na płasko na powierzchni ładunkowej. kształtki, złączki i inne materiały powinny być składowane,w sposób uporządkowany, z zachowaniem wyżej omawianych środków ostrożności. Tworzywa sztuczne mają ograniczoną odporność na podwyższoną temperaturę i promieniowanie UV, w związku, z czym należy chronić je przed : długotrwałą ekspozycją słoneczną, nadmiernym nagrzewaniem od źródeł ciepła. Wszystkie materiały i urządzenia przewidywane do wbudowania będą zgodne z postanowieniami Umowy i poleceniami Inspektora Nadzoru. W oznaczonym czasie przed wbudowaniem Wykonawca przedstawi szczegółowe informacje dotyczące źródła wytwarzania i wydobywania materiałów oraz odpowiednie świadectwa badań, dokumenty dopuszczenia do obrotu i stosowania w budownictwie i próbki do zatwierdzenia Inspektorowi Nadzoru. Wykonawca ponosi odpowiedzialność za spełnienie wymagań ilościowych i jakościowych materiałów dostarczanych na plac budowy oraz za ich właściwe składowanie i wbudowanie zgodnie z założeniami PZJ. 3. SPRZĘT Do wykonania robót będących przedmiotem niniejszej ST stosować następujący, sprawny technicznie i zaakceptowany przez Inspektora Nadzoru, sprzęt: Zgrzewarki do muf elektrooporowych Zgrzewarki do rur PE zgrzewanych doczołowo Urządzenie do wykonywania przewiertów sterowanych Betonownia stacjonarna,

35 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna żuraw samojezdny 5-10 Mg, kompresor Wykonawca jest zobowiązany do używania jedynie takiego sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jakość i środowisko wykonywanych robót. Sprzęt używany do realizacji robót powinien być zgodny z ustaleniami ST, PZJ oraz projektu organizacji robót, który uzyskał akceptację Inspektora Nadzoru. Wykonawca dostarczy Inspektorowi Nadzoru kopie dokumentów potwierdzających dopuszczenie sprzętu do użytkowania zgodnie z jego przeznaczeniem. 4. TRANSPORT Do transportu materiałów, sprzętu budowlanego, urządzeń i urobku z robót ziemnych stosować następujące, sprawne technicznie i zaakceptowane przez Inspektora Nadzoru środki transportu: Samochody samowyładowczy do 10 T Samochody samowyładowczy 6-12 T 4.1 Rury Rury mogą być przewożone dowolnymi środkami transportu. Materiały należy ustawić równomiernie na całej powierzchni ładunku, obok siebie i zabezpieczyć przed możliwością przesuwania się podczas transportu. Rury powinny być układane w pozycji poziomej wzdłuż środka transportu. Wyładunek rur powinien odbywać się z zachowaniem wszelkich środków ostrożności uniemożliwiający uszkodzenie rur. Rur nie wolno zrzucać ze środków transportowych, lecz rozładować po pochyłych legarach. Ponadto, przy za i wyładunku oraz przewozie na środkach transportowych należy przestrzegać przepisów aktualnie obowiązujących w transporcie drogowym. Betonowe elementy prefabrykowane winny być przewożone w pozycji poziomej i należy je zabezpieczyć przed przesuwaniem i przetaczaniem w czasie ruchu pojazdu. Przy przewozie należy przestrzegać przepisów obowiązujących w publicznym transporcie drogowym i kolejowym. Wykonawca jest zobowiązany do stosowania jedynie takich środków transportu, które nie wpłyną niekorzystnie na jakość robót i właściwości przewożonych towarów. Środki transportu winny być zgodne z ustaleniami ST, PZJ oraz projektu organizacji robót, który uzyskał akceptację Inspektora Nadzoru. Przy ruchu po drogach publicznych pojazdy muszą spełniać wymagania przepisów ruchu drogowego (kołowego, szynowego, wodnego) tak pod względem formalnym jak i rzeczowym. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1 Ogólne wymagania Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie robót zgodnie z wymaganiami obowiązujących PN i EN-PN, WTWOR i postanowieniami Umowy. 5.2 Zakres robót przygotowawczych a) prace geodezyjne związane z wyznaczeniem zakresu robót i obiektu b) prace geotechniczne w zakresie kontroli zgodności warunków istniejących z Projektem c) przejęcie i odprowadzenie z terenu wód odpadowych i gruntowych d) wykonanie niezbędnych dróg tymczasowych zasilania w energię elektryczną i wodę oraz odprowadzenia ścieków e) oznakowanie robót prowadzonych w pasie drogowym (drogi kołowe) f) dostarczenie na teren budowy niezbędnych materiałów, urządzeń i sprzętu budowlanego g) wykonanie niezbędnych prac badawczych i projektowych 5.3 Zakres robót zasadniczych Ogólne warunki układania (montażu) przewodów z tworzyw sztucznych Montaż przewodów z tworzyw sztucznych zaleca się wykonywać w temperaturze otoczenia, lecz nie niższej niż 0 C. Sposób montażu przewodów powinien zapewniać utrzymanie kierunku i spadków zgodnie z dokumentacją techniczną. Opuszczanie i układanie przewodu na dnie wykopu może odbywać się dopiero po przygotowaniu podłoża. Przed opuszczeniem rur do wykopu należy sprawdzić ich stan techniczny - nie mogą mieć uszkodzeń oraz zabezpieczyć je przed zniszczeniem poprzez wprowadzenie do rur tymczasowych zamknięć w postaci zaślepek, korków itp Układanie przewodu na dnie wykopu Rury można opuszczać do wykopu ręcznie. Układanie odcinka przewodu odbywa się na przygotowanym podłożu. Podłoże profiluje się w miarę układania przewodu, a grunt z podłoża wykorzystuje się do

36 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna stabilizacji ułożonej już części przewodu poprzez zagęszczenie po jego obu stronach..należy przy tym zwrócić uwagę na to, aby osie łączonych odcinków przewodu pokrywały się. Przewód po ułożeniu powinien ściśle przylegać do podłoża na całej swej długości w co najmniej 1/4 jego obwodu. Nie wolno wyrównywać kierunku ułożenia przewodu przez podkładanie pod niego twardych elementów, takich jak np. kawałki drewna, kamieni itp. Odchylenia osi ułożonego przewodu od ustalonego w dokumentacji kierunku nie powinno przekraczać 0,1 m. Przy opuszczaniu przewodu na dno wykopu, jak również przy zmianie kierunku rur leżących, należy zwrócić uwagę na to, aby nie przekroczyć dopuszczalnego minimalnego promienia załamania, który dla rur PEHD może wynosić 50 x D (D - średnica zewnętrzna). Przy czym dopuszczalna wartość wygięcia rur zależy między innymi od temperatury, jedna z firm podaje następujące wartości ugięć : 20 x D (przy temp C), 35 x D (przy temp C), 50 x D (przy temp. 0 C). Jeśli rury PE mają być wyginane w temperaturze niższej niż 0 C, należy przestrzegać specjalnych instrukcji wydanych przez producenta. Stanowisko do zgrzewania rur powinno się znajdować w pobliżu wykopu, w miejscu osłoniętym przed bezpośrednim nasłonecznieniem i opadami atmosferycznymi. Połączone odcinki rur są przenoszone z miejsca łączenia do miejsca ułożenia. Przyjęcie odpowiedniego sposobu układania przewodu na dnie wykopu zależy od technologii wykonania złączy i innych węzłów oraz rodzaju wykopu. Układanie opuszczonego na dno wykopu zmontowanego odcinka przewodu powinno odbywać się na przygotowanym podłożu. Połączenie nowego odcinka przewodu z odcinkiem już ułożonym można wykonywać na poboczu wykopu lub też w wykopie po odpowiednim przygotowaniu miejsca i sprzętu do łączenia. Złącza powinny pozostać odsłonięte do czasu przeprowadzenia próby na szczelność przewodu Głębokość ułożenia, umieszczenie względem uzbrojenia podziemnego Przewody powinny być ułożone w gruncie w sposób uniemożliwiający: zamarzanie w nich ścieków w okresie zimowym, uszkodzenia pod wpływem obciążeń zewnętrznych, niekorzystny wpływ uzbrojenia podziemnego (obciążenie fundamentami itp.). Głębokość ułożenia przewodów bezpośrednio w gruncie i bez dodatkowych środków zabezpieczających ustala ogólna norma. Wg tej normy głębokość ułożenia przewodów powinna być taka, aby przykrycie h mierzone od wierzchu rury do rzędnej terenu było większe niż umowna głębokość przemarzania gruntu h o 0,20 m. Zatem zalecane wartości przykrycia przewodu powinny być takie jak w tablicy poniżej. W przypadku konieczności ułożenia przewodów na mniejszych głębokościach, w celu zabezpieczenia przez zamarzaniem ścieków, przewody powinny być ocieplone, np. warstwą żużla uzupełniającego żądaną głębokość przykrycia (warstwa żużla nie może mieć bezpośredniego kontaktu z rurą z tworzywa sztucznego). Wartości przykrycia przewodu kanalizacyjnego w zależności od głębokości przemarzania gruntu. Głębokość przemarzania gruntu hz (m) Głębokość przemarzania przewodu hu (m) Przewody powinny być ułożone na głębokościach i rozmieszczone w stosunku do pozostałych elementów uzbrojenia podziemnego zgodnie z dokumentacją projektową Sieć kanalizacyjna grawitacyjna Kanały grawitacyjne Przewody kanalizacyjne projektuje się z rur PVC do kanalizacji zewnętrznej klasy S φ 200/5,9 mm, litych. Rurociągi i kształtki kanalizacyjne z PVC łączone będą na kielich i uszczelkę gumową. Na odcinkach gdzie w podłożu występują gliny, rurociągi kanalizacyjne układać na podsypce piaskowej gr. 20 cm. Na odcinkach gdzie w podłożu zalegają piaski lub żwiry rurociągi kanalizacyjne układać na gruncie rodzimym. Rurociągi po ułożeniu powinny być sprawdzone na

37 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna szczelność. Po wykonaniu próby szczelności należy wykonać ręcznie obsypkę kanału materiałem ziarnistym (piasek, pospółka) do wysokości 30 cm ponad wierzch rury. Obsypka powinna być zagęszczona warstwami grubości do 15 cm ubijakiem płaszczyznowym. Zaleca się stosowanie ubijaka, który może pracować jednocześnie po obu stronach przewodu. Dla kanałów układanych w pasach drogowych przewidziano pełną wymianę gruntu i zasypkę kanałów piaskiem dowożonym. Zasypkę należy zagęścić warstwami do 20 cm, do stopnia Is = 1,02. Dla kanałów układanych w drogach w celu zminimalizowania utrudnień w ruchu drogowym długość układanego odcinka nie powinna przekroczyć 15 m. Projekt organizacji ruchu i oznakowania dróg na czas układania rurociągów kanalizacyjnych wykonać przed rozpoczęciem robót. Przyłącza grawitacyjne Przyłącza grawitacyjne układane będą z rur PVC kl. S φ 160/4,7 mm, litych, na odcinku od kanału głównego do pierwszej studzienki na terenie posesji. Z kanałami rurociągi przyłączeniowe połączone będą poprzez studzienki lub za pomocą trójników skośnych redukcyjnych PVC φ 200/160 mm, 45 oraz łuków PVC ø160 mm, 45. Przy włączeniach kaskadowych do studzienek bet. na kanałach dolny wlot przykanalika powinien licować sklepieniem z kanałem głównym. Warunki układania przykanalików są analogiczne jak kanałów. Studzienki kanalizacyjne na terenie posesji (połączeniowe) przewidziano wykonać z tworzywa sztucznego o średnicy φ 425 mm z pokrywami żeliwnymi przejezdnymi Studzienki rewizyjne na kanałach grawitacyjnych Dla zapewnienia odpowiednich warunków eksploatacji przewiduje się zamontowanie na kanałach grawitacyjnych studzienek kontrolnych. W głównych węzłach i na odcimkach prostych co m zaprojektowano studzienki typu BS 1000 mm przełazowe wykonane z kręgów betonowych z betonu klasy min. C35/45 wodoszczelnego. Połączenia kręgów betonowych na uszczelkę gumową. Pozostałe studzienki zaprojektowano jako połączeniowe inspekcyjne z PE 425 mm, proste lub z załamaniem kierunku 30 oraz posiadające nastawne, przegubowe kielichy połączeniowe (+/- 7,5 ), posiadające boczne dopływy. Studzienki należy posadowić na zagęszczonej podsypce żwirowej. W studzience rewizyjnej S73 przewidziano zamontowanie zasuwy wrzecionowej 200 mm umożliwiającej zamknięcie dopływu ścieków do pompowni PG-2. Dla studzienek przewidziano włazy uliczne żeliwne typu ciężkiego z wypełnieniem betonowym. W pasach drogowych rzędne włazów powinny odpowiadać rzeczywistym rzędnym terenu, a na polach i łąkach min. 10 cm nad terenem. Na terenach nieutwardzonych (drogi gruntowe, pola, łąki) należy przewidzieć stabilizację nawierzchni zaklinowanym tłuczniem o grubości warstwy min. 20 cm wokół wszystkich włazów studzienek rewizyjnych i inspekcyjnych o wymiarach tej nawierzchni min. 2,0 x 2,0 m. Po zakończeniu robót montażowych sieci kanalizacji grawitacyjnej oraz robót odtworzeniowych nawierzchni, należy przewidzieć przeprowadzenie inspekcji kanałów kamerą TVC. Opis z przeprowadzonej inspekcji oraz profile w formie cyfrowej oraz w formie wydruku, potwierdzonego przez specjalistyczną firmę, przeprowadzającą inspekcję oraz nagrania filmowe z inspekcji na przenośnym nośniku będą stanowić podstawę odbioru technicznego i końcowego budowy tych kanałów. W celu uniknięcia ponownej rozbiórki i odtworzenia nawierzchni (np. na skutek stwierdzenia nierównomierności uzyskanych spadków na kanałach lub stwierdzenia nienormatywnych spadków), wskazanym jest, aby przed wykonaniem robót odtworzeniowych nawierzchni drogowych (np. na etapie rozliczeń miesięcznych), Wykonawca z własnej inicjatywy przeprowadzał takie inspekcje kamerą TVC. Uwaga : Przed ułożeniem kanału wykonać odkrywki na skrzyżowaniach z wodociągiem i kanalizacją deszczową w celu ustalenia faktycznej głębokości ich posadowienia. W przypadku możliwości zaistnienia kolizji zwrócić się do projektanta o wprowadzenie w projekcie zmiany głębokości posadowienia kanału Sieć kanalizacyjna ciśnieniowa Rurociągi tłoczne ścieków

38 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna Rurociągi tłoczne ścieków wykonać z rur PE100RC, SDR 17, PN 1,0 MPa, φ mm (rury do przewiertów horyzontalnych). Układanie rurociągu przewidziano metodą sterowanego przewiertu horyzontalnego. Połączenia rurociągów za pomocą kształtek elektrooporowych PE100, PN10 lub za pomocą zgrzewów doczołowych przy wykonywaniu przewiertów sterowanych. W miejscach załamań trasy o kącie pow. 30 st. należy stosować łuki segmentowe lub systemowe o promieniu gięcia min. 10dn (10 średnic rury). Głębokość posadowienia proj. rurociągów wahać się będzie w granicach 1,5 2,0 i na poszczególnych odcinkach uzależniona będzie od faktycznego posadowienia istn. uzbrojenia podziemnego. Rurociągi tłoczne ścieków przewidziano prawie w całości układać bezwykopowo metodą sterowanego przewiertu horyzontalnego. Przewiert sterowany dla danej średnicy rurociągu wykonywany będzie odcinkami o długości m. Połączenia poszczególnych odcinków ułożonych rurociągów ciśnieniowych i połączenia z przyłączami wykonywane będą w wykopach pionowych umocnionych. Na odcinkach gdzie rurociągi układane będą w wykopach pionowych umocnionych należy oznaczyć ich przebieg taśmą lokalizacyjnowykrywczą koloru brązowego z wtopioną wkładką metalową (30 cm nad wierzchem rury). Rurociągi w wykopach układać na gruncie rodzimym. Po ułożeniu rurociągu obsypać go ręcznie warstwą gruntu sypkiego 20 cm ponad wierzch rury. Następnie wykonać pozostałą część zasypki. Przed całkowitym zasypaniem przewodów należy odcinkami o długości do 200 m przeprowadzić próbę szczelności na ciśnienie 1,0 MPa zgodnie z warunkami podanymi w specyfikacji technicznej. Zasypkę wykopów przewidziano w następujący sposób : - dla rurociągów ułożonych w ogródkach i w terenie otwartym zasypkę wykonać gruntem rodzimym - dla rurociągów ułożonych w pasie drogowym przewidziano pełną wymianę gruntu Zasypkę rurociągu wykonać piaskiem dowożonym, warstwami gr.30 cm z zagęszczeniem do stopnia Is = 1,00. W trakcie wykonywania zasypki rurociągów tłocznych ścieków nad rurociągiem ułożyć taśmę ostrzegawczą z wkładką metalową (na całej długości). Zgrzewanie czołowe Wszystkie parametry zgrzewania rur polietylenowych muszą być podane przez producenta rur w instrukcji montażu. Dla uzyskania poprawnie wykonanego złącza, należy oprócz przestrzegania ww. zasad zwrócić uwagę na : prostopadłe do osi obcięcie końcówek rur i ich oczyszczenie ze strzępów obrzynek, zgrzewanie rury o tej samej średnicy i tych samych grubościach ścianek, dokładne wyrównanie końcówek łączonych rur tuż przed zgrzewaniem, temperaturę w czasie zgrzewania końców rur - w granicach C (PE), bezwzględne przestrzeganie czystości łączonych powierzchni (czół) rur, (niedopuszczalne jest np. dotknięcie palcem), współosiowość (owalizację należy usunąć stosując nakładki mocujące w zgrzewarce), utrzymanie w czystości płyty grzewczej, poprzez usuwanie zanieczyszczeń tylko za pomocą drewnianego skrobaka i papieru zwilżonego alkoholem, czas usunięcia płyty grzejnej przed dociskiem końcówek rury był możliwie krótki ze względu na dużą wrażliwość na utlenienie (PE), siłę docisku w czasie dogrzewania, aby była bliska zeru, siłę docisku w czasie chłodzenia złącza po jego zgrzaniu, aby była utrzymywana na stałym poziomie, a w szczególności w temperaturze powyżej 100 C kiedy zachodzi krystalizacja materiału, w związku z tym, chłodzenie złącza powinno odbywać się w sposób naturalny bez przyśpieszania, Inne parametry zgrzewania takie jak : siła docisku przy rozgrzewaniu i właściwym zgrzewaniu powierzchni, czas rozgrzewania, czas dogrzewania, czas zgrzewania i chłodzenia, powinny być ściśle przestrzegane wg instrukcji producenta.

39 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna Po zakończeniu zgrzewania czołowego i zdemontowaniu urządzenia zgrzewającego należy skontrolować miejsce zgrzewania. Kontrola polega na pomierzeniu wymiarów nadlewu (szerokości i grubości) i oszacowaniu wartości tych odchyleń. Wartości te nie powinny przekraczać dopuszczalnych odchyleń podanych przez danego producenta. Zgrzewanie przy pomocy złącz elektrooporowych Odbywa się ono przy użyciu kształtek z wtopionym drutem elektrooporowym. W złącza wsuwa się przycięte prostopadle i oczyszczone końcówki rur z PE, a następnie przepuszcza "się przez drut oporowy, prąd w określonym czasie i o odpowiednich parametrach zgodnie z instrukcją producenta złącz. Operacja elektrozgrzewania powinna być przeprowadzona przy unieruchomionych końcówkach rur. Każde złącze elektrooporowe ma swoje" parametry zgrzewania. Są one zapisane bądź na złączu w postaci nadruku, bądź w postaci kodu kreskowego, bądź na karcie magnetycznej, bądź zakodowane w relacji: drut elektrooporowy w złączu - elektrozgrzewarka. Niektóre złącza elektrooporowe posiadają wskaźniki przebiegu zgrzewania w postaci wypływek (wysuwające się pręciki PE po zakończeniu procesu zgrzewania). Zakres temperatur i warunki pogodowe w jakich można dokonywać zgrzewania określają producenci złącz elektrooporowych. Ogólnie można przyjąć, że zgrzewanie to jest dopuszczalne w zakresie temperatur otoczenia od -5 C do +45 C. Połączenia mechaniczne Stosowane są głównie przy połączeniach PE/stal, gdy łączy się istniejącą sieć stalową z PE. Stosowane mogą być również przy połączeniach rur PE z armaturą stalową. Należy stosować połączenia kołnierzowe uszczelniając je płaskimi uszczelkami z kauczuku butylowego lub kauczuku polichloroprenowego. Przewierty sterowane Przed rozpoczęciem przewiertu sterowanego należy opracować projekt wykonawczy przewiertu w oparciu o następujące dane: aktualne podkłady mapowe z dokładnymi danymi dotyczącymi przedmiotowego odcinka wraz ze wszystkimi kolizjami, które posłużą do stworzenia profilu w osi zakładanego przewiertu; dla wielkości placu maszynowego 30 x 45 m. dane geologiczne i hydrologiczne uzyskane za pomocą badań polowych w postaci wierceń rozpoznawczych lub metod geofizycznych oraz analizy materiałów archiwalnych. Na ich podstawie powinna zostać opracowana dokumentacja geologiczna zawierająca parametry geotechniczne przekroje gruntów oraz przekrój geologiczny. Ważne jest wykonanie wierceń w taki sposób, aby były one stosunkowo blisko zakładanej osi przewiertu, ale nie w niej, ponieważ źle zlikwidowany otwór może być drogą migracji płuczki podczas wiercenia horyzontalnego. Linia przekroju geologicznego powinna przebiegać ok. 5 m od osi przewiertu. podstawową daną jest także zapoznanie się z maszynami i sprzętem, którym dysponują potencjalni wykonawcy. Pozwoli nam to uniknąć przypadków, gdzie nie ma fizycznych możliwości wykonania przewiertu, gdyż występująca siła potrzebna do zainstalowania rurociągu pod przeszkodą przewyższa możliwości techniczne urządzeń. Przy wyborze lokalizacji należy określić: miejsce pod plac maszynowy i montażowy, drogi dojazdowe, miejsce z dojazdem potrzebne do ułożenia, połączenia i przygotowania rury do wciągnięcia, Po umieszczeniu osi przewiertu na podkładzie mapowym należy wykonać, dysponując danymi geodezyjnymi i geologicznymi, profil poprzeczny. Profil pozwala na dokładne umiejscowienie planowanego przewiertu w płaszczyźnie pionowej, co jest podstawą do wykonania prac w terenie. Profil poprzeczny powinien być wykonany w skali nieprzewyższonej, co daje możliwość dokładnego śledzenia przewiertu podczas jego prowadzenia, nanoszenie odchyłek powstałych w trakcie wiercenia i ich korektę. Jednoczesne ukazanie na profilu poprzecznym układu geologicznego pozwala na wybranie optymalnej trajektorii przewiertu. Podczas projektowania zwrócić należy uwagę na to, z jaką warstwą i na jakiej głębokości mamy do czynienia. Jednocześnie pamiętać należy, że grunty o większej granulacji charakteryzują się znacznymi parametrami przepuszczalności mogącymi powodować migrację, a nawet wypływ płuczki na powierzchnię terenu podczas wiercenia. Zjawisko to może być powodem np. zmętnienia wody w cieku, pod którym dokonywany jest przewiert. Tak więc podczas wyznaczania trajektorii

40 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna przewiertu baczną uwagę należy zwracać nie tylko na infrastrukturę, ale przede wszystkim na geologię. Kolejnym problemem, z jakim projektanci muszą się zmierzyć, jest sama trajektoria przejścia, jej kształt, promienie gięcia i kąty wejścia i wyjścia. Po ustaleniu wstępnym lokalizacji placu maszyn i punktu wejścia oraz określeniu kształtu przewiertu (w formie banana" lub z odcinkiem poziomym), należy ustalić kąt wejścia. Zalecany kąt na 8-15 stopni. Mniejsze kąty powodują zmniejszenie oporów tarcia przy wierceniu pilotowym, ale i przy wciąganiu montowanej rury. Wybór kąta wejścia zależy w sposób pośredni od materiału, z którego zrobiona jest montowana rura, jego sztywności, chropowatości oraz długości i średnicy rurociągu. Wartości te rzutują na opory tarcia występujące podczas instalacji rury, co na etapie projektowania można przewidzieć i uwzględnić przy wyborze kąta wejścia. Drugą rozpatrywaną wartością jest kąt wyjścia. Kąt zalecany jest podobny do wartości kąta wejścia i podobnie jak on powinien być dobierany na podstawie wyżej wymienionych parametrów. Następnym elementem prowadzenia prac nad profilem przewiertu jest określenie promienia łuku, po jakim będzie przebiegać przewiert. Promień ten jest zależny głównie od rury, którą będziemy instalować tj. od jej średnicy, długości oraz materiału z jakiego jest wykonana. W przypadku rur PE, gdzie mamy do czynienia z dużą elastycznością przewodu, główne znaczenie przy określaniu minimalnego promienia ma nie sama rura, lecz parametry żerdzi wiertniczych. Stalowe żerdzie produkowane przez różne firmy posiadają określone parametry, po przekroczeniu których mogą one nie wrócić do pierwotnego kształtu, a nawet ulec zniszczeniu. Bardzo ważnym parametrem przewiertu, z punktu widzenia jego prawidłowego zaprojektowania, jest poprowadzenie rurociągu na odpowiedniej głębokości pod przekraczaną przeszkodą. Minimalna głębokość przykrycia (w przypadku przeszkód wodnych) wynosi 3,0 m, lecz dla pełnego bezpieczeństwa i ochrony przed np. infiltracją płuczki lepiej jest założyć większe przykrycie. Po wytyczeniu trajektorii uwzględniającej wszystkie parametry należy w razie potrzeby i możliwości skorygować punkty wejścia i wyjścia. Opis prac wiertniczych Układanie rurociągu przy zastosowaniu sterowanego przewiertu horyzontalnego składa się z dwóch etapów. Pierwszy to wiercenie małośrednicowego otworu pilotowego wzdłuż projektowanej trajektorii. Drugi etap jest związany z powiększeniem otworu do wielkości, która będzie dostosowana do średnicy instalowanego rurociągu. Otwór pilotowy jest najczęściej wykonywany dzięki wykorzystaniu asymetrycznej głowicy urabiającej. Postęp wiercenia jest osiągamy poprzez hydrauliczno-mechaniczne urabiane skały. Asymetria narzędzia tworzy kierowane odchylenie w płaszczyźnie sterowania. Kiedy wymagana jest zmiana kierunku wiercenia, narzędzie orientowane jest tak, aby kierunek urabiania odpowiadał oczekiwanej zmianie. Jeżeli wymagane jest wiercenie świdrem trójgryzowym w zwięzłych formacjach, konieczne jest zastosowanie silnika wgłębnego. Tor otworu pilotowego jest kontrolowany podczas wiercenia przez pobieranie okresowych odczytów inklinacji i azymutu z głowicy urabiającej. Odczyty te w połączeniu z pomiarami odległości od ostatniego pomiaru są używane do obliczania poziomej i pionowej współrzędnej głowicy wiercącej w stosunku do punktu wejścia na powierzchni. Otwór pilotowy jest poszerzany w marszach pośrednich bądź jednocześnie z procesem instalacji rurociągu. Przed poszerzeniem narzędzie rozwiercające jest dołączane do przewodu w punkcie wyjścia. Rozwiertak jest obracany i ciągnięty w kierunku wiertnicy, natomiast żerdzie są dodawane za rozwiertakiem w tempie postępu wiercenia. W ten sposób żerdzie wiertnicze są zawsze obecne w wierconym otworze. Przy małych średnicach rurociągów przejścia poszerzające mogą być pominięte i można zaryzykować końcowe przejście, instalujące rurę w przewiercie po zakończeniu otworu pilotowego. W tym przypadku przygotowana do wciągania sekcja rurociągu jest dołączana do zestawu poszerzającego, a następnie wciągana za rozwiertakiem w kierunku wiertnicy. Nieprzewidywalne ucieczki płuczki wiertniczej Zagadnienie ucieczek płuczki podczas wykonywania przewiertów horyzontalnych powstaje na skutek przekroczenia ciśnienia nadkładu warstw przez ciśnienie w przestrzeni pierścieniowej między przewodem wiertniczym i ścianą otworu, w rezultacie czego dochodzi do szczelinowania warstw otaczających. Może to prowadzić do powierzchniowych wypływów płuczki w punktach innych niż oczekiwane lub też zaników wgłębnych do otaczających formacji. Podczas przekraczania rzek przewierty lokalizowane są na terenach nie zagospodarowanych i takie sytuacje nie przedstawiają poważnego problemu. Konieczna

41 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna jest analiza ciśnień i bieżąca korekta parametrów technologicznych wiercenia oraz właściwości fizycznych i Teologicznych płuczki. Ciśnienia wgłębne i przepływy płuczki Dla obliczenia ciśnień panujących w otworze konieczne jest uwzględnienie całego obiegu płuczki wiertniczej. Płuczka jest tłoczona przez przewód wiertniczy do dysz narzędzia, a następnie wypływa przestrzenią pierścieniową pomiędzy rurami płuczkowymi a ścianą otworu na powierzchnię terenu. Ciśnienie rejestrowane na manometrze pompy jest sumą strat ciśnienia w armaturze tłoczącej, w przewodzie, dyszach narzędzia oraz przestrzeni pierścieniowej. Ciśnienie w otworze wiertniczym w danym punkcie stanowi sumę ciśnienia potrzebnego do osiągnięcia wymaganego przepływu wzdłuż przestrzeni pierścieniowej do punktu wyjścia i statycznego ciśnienia wywołanego ciężarem słupa płuczki. W poziomych otworach istnieją dwie drogi powrotu płuczki od narzędzia wiercącego na powierzchnię. Przepływ przestrzenią pierścieniową może odbywać się do punktu wejścia lub w kierunku przeciwnym do punktu wyjścia. W ten sposób maksymalne ciśnienie w otworze jest osiągane w punkcie, w którym kierunek przepływu ulega zmianie. W rzeczywistości w przewiertach horyzontalnych nie jest łatwe utrzymywanie stałej cyrkulacji płuczki. Formacje skalne nie są ciągłe, na drodze wiercenia możemy natknąć się na warstwy o bardzo wysokiej przepuszczalności, silne spękane soczewki lub strukturalne anomalia, które mogą powodować opory przepływu mniejsze niż w przestrzeni pierścieniowej poza rurami płuczkowymi. Urobek wiertniczy może akumulować się w dolnej części otworu formując przeszkody. Wówczas ciśnienie będzie wzrastać dopóki przeszkoda nie zostanie usunięta lub nie ustali się inny tor przepływu na powierzchnię. Podobnie będzie się działo wówczas, jeżeli parametry płuczki wiertniczej są dobrane nieprawidłowo i wskutek obciążenia urobkiem jej parametry reologiczne ulegną znacznemu wzrostowi. Proces wiercenia jest dynamiczny i chwilowe ciśnienie w otworze może wzrosnąć np. kiedy przewiercane są trudne pokłady. W tym przypadku nadmiar ciśnienia jest szybko rozładowywany przez minimalny przepływ do otaczających skał. Kierunkowe wiercenie pilotowe Wiercąc otwór pilotowy cały przepływ jest skierowany przestrzenią pierścieniową do punktu wejścia. Ciśnienie nadkładu w zasadzie zostaje przekroczone od samego początku wiercenia, całkowite rozejście ma miejsce w przybliżeniu w odległości około 100 metrów od punktu wejścia i jest to kontynuowane do końca wierconego profilu. Podsumowanie i zalecenia Do zastosowań w horyzontalnych przewiertach sterowanych na terenach zabudowanych w trajektorii i długości odcinków przewiertów horyzontalnych należy wykonać szczegółowe geologiczne badania podłoża dla określenia ciśnienia górotworu oraz wychwycenia ewentualnych nieciągłości struktur. Następnym krokiem jest takie dobranie głębokości położenia instalacji, parametrów kolejnych poszerzeń, aby nadwyżka ciśnienia górotworu zapewniała bezpieczne prowadzenie prac. W Polsce obowiązujące Prawo Górnicze i Geologiczne dopuszcza wiercenie bez zatwierdzonego Planu Ruchu do głębokości 30 m. W warunkach polowych poparcie zdefiniowanych wielkości aktualnymi pomiarami pozwoli na bieżącą korektę parametrów wiercenia. Niezbędne jest określenie wydatku płuczki zarówno tłoczonej do otworu jaki i z niego wypływającej, parametrów Teologicznych oraz ciężaru właściwego płuczki. Te wartości skorelowane z parametrami wiercenia takimi jak postęp, ciśnienie pompy płuczkowej, geometria otworu, konfiguracja zestawu wiercenia oraz warunkami geologiczny i geotechnicznymi pozwoli na zminimalizowanie ryzyka nieudanego wiercenia kierunkowego Przejścia rurociągów przez przeszkody terenowe a) Przejścia rurociągów kanalizacyjnych pod drogami Wszystkie przejścia rurociągów kanalizacyjnych grawitacyjnych pod drogami przewidziano wykonać metodą przekopu połówkami jezdni. Rurociągi tłoczne ścieków układane będą bezwykopowo metodą horyzontalnego przewiertu sterowanego. Wykonanie takiego przewiertu musi być udokumentowane profilem powykonawczym, sporządzonym przez wykonawcę robót przewiertowych, z pokazanymi rzędnymi osi rurociągu tłocznego. b) Przejścia rurociągów kanalizacyjnych pod rzeką Malawa W celu odprowadzenia ścieków sanitarnych z części zabudowy wsi Gościęcin konieczne jest wykonanie 4 przejść pod dnem rzeki Malawa.

42 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna W celu odprowadzenia ścieków sanitarnych z miejscowości Urbanowice konieczne jest wykonanie czterech przejść pod dnem rzeki Malawa i jednego przejścia pod rowem R-M-2. Przejścia projektuje się wykonać metodą bezwykopową - horyzontalnego przewiertu sterowanego. Przejścia nr 1,2 i 5 zostaną wykonane w rurze ochronnej. Po ułożeniu rur ochronnych pod dnem rzeki i przepustu wprowadzone zostaną do nich na opaskach dystansowych rurociągi przewodowe kanalizacyjne. Końcówki rur ochronnych zamknięte zostaną manszetami. Lokalizację przejść rurociągów kanalizacyjnych pod rzeką Malawa oznaczyć słupkami betonowymi wkopanymi w grunt na skraju skarpy. c) Skrzyżowania z siecią wodociągową i kanalizacją deszczową Rurociągi kanalizacyjne grawitacyjne przewiduje się ułożyć poniżej istniejącej sieci wodociągowej i kanalizacji deszczowej. W miejscu skrzyżowań istn. rurociągi zabezpieczyć za pomocą koryt drewnianych lub innych konstrukcji podtrzymujących rury nad dnem wykopu. Do przeprowadzenia projektowanych kanałów grawitacyjnych pod kanalizacją deszczową przewiduje się przebicie tunelików w gruncie na długości 2-3 m. W obrębie skrzyżowań należy starannie zagęścić grunt zasypki by nie nastąpiło osiadanie istniejących rurociągów. d) Skrzyżowania z kablami teletechnicznymi i energetycznymi Prace w obrębie skrzyżowań z podziemnymi kablami teletechnicznymi i energetycznymi należy wykonywać ręcznie pod nadzorem służb rejonu TP i RE. Istniejące kable w miejscu skrzyżowania zabezpieczyć rurami dwudzielnymi typu AROT o długości 2 m. e) Prowadzenie sieci w pobliżu słupów energetycznych, telefonicznych oraz drzew Przy prowadzeniu prac ziemnych w pobliżu słupów energetycznych, telefonicznych oraz drzew należy zachować odległość min 2.0 m. W przypadku braku możliwości zachowania w/w odległości roboty ziemne należy zakończyć w promieniu min 2.0 m od słupa lub drzewa. Pozostawiony nie przekopany odcinek przy słupie przejść metodą przewiertu sterowanego lub przewiertu ręcznego Przepompownie ścieków a) Tłocznia ścieków PU Opis pompowni Pompownia PU zlokalizowana będzie w centralnej części wsi Urbanowice przy skrzyżowaniu ul. Polnej i Łąkowej na działce nr 331, km. 2. bezpośrednio przy rz. Malawa. Projektuje się pompownię prefabrykowaną - tłocznie ścieków - wykonaną z PEHD o średnicy φ 2000 mm i głębokości 4,3 m. W tłoczni w części suchej zamontowane będą 2 pompy każda z silnikiem elektrycznym o mocy 11,5 kw. Pompy pracować będą przemiennie. Obliczeniowy punkt pracy pompy : Q = 6,0 l/s, Hm = 41,0 m sł. w. Przy tej wydajności prędkość w rurociągu tłocznym PE φ 110/6,6 mm wyniesie 0,81 m/s. Tłocznia stanowi prefabrykat, zamontowany w całości z wyposażeniem wewnętrznym w zintegrowanej studni podziemnej wykonanej z rury strukturalnej z PEHD, gotowy do posadowienia w wykopie. Komora podziemna (studnia) wykonana jest z rury strukturalnej PEHD o średnicy 2000 mm. Pompy ustawione w komorze suchej. Stopień ochrony IP68.T ryb pracy w ustawieniu suchym. W pełni automatyczna kontrola pracy pompy dzięki zabezpieczeniu uzwojeń silnika PTC i czujnikowi wilgoci w komorze olejowej. Podwójne uszczelnienie mechaniczne. Wirnik pomp pokryty powłoką CERAM o adhezyjności powyżej 13 N/mm2, przedłużającą 4 krotnie jego żywotność. Oświetlenie komory pompowni 1 x 58 W świetlówka z wyłącznikiem w szafie sterującej pracą pompowni. Czujnik kontroli zalania komory suchej, z wyjściem do urządzenia sterującego (styk). Urządzenie sterująco - zabezpieczające do ustawienia na zewnątrz w ogrodzonym terenie.

43 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna Zestawienie wyposażenia tłoczni ścieków PU. Poz. Wyszczególnienie 1.0 Zaprojektowana na max. przepustowość 22 m³/h. Pompy są ustawione na sucho poza zbiornikiem ścieków. Układ separacji pośredniej części stałych oparty na współpracującym z każdą pompą separatorze części stałych z PEHD, z kulą zamykającą oraz elementami cedzącymi ze stali kwasoodpornej Orurowanie wewnątrz tłoczni wykonane z PEHD. Komora retencyjna ścieków jest wykonana z PEHD i jest wspawana w studnię zewnętrzną z PEHD. W tłoczni zainstalowane zostanie poniżej wymienione wyposażenie 1.1 Zintegrowana studnia podziemna z PEHD, z rury strukturalnej 3 warstwowej z dnem 3 warstwowym i pokrywą górną. Wysokość komory podziemnej A = 4300 mm (wg rys. ) mierzona od górnej krawędzi tłoczni do podstawy zbiornika Średnica wewn. komory podziemnej Di= 2000 mm (wg rys.) 1.2 Wlot - króciec wlotowy DN200. Głębokość dna rury wlotowej B = 3360 mm (wg rys.) liczone od poziomu terenu przy tłoczni. 1.3 Indywidualne niezależne odcięcie dopływu do zbiornika separującego części stałe pionową wbudowaną zasuwą odcinającą z PEHD. Umożliwia to prowadzenie większości prac konserwacyjnych i serwisowych bez wyłączenia tłoczni z ruchu. 1.4 Pionowy zbiornik - separator części stałych z PEHD W każdym separatorze znajdują się elementy cedzące ze stali kwasoodpornej typ (AISI 316) oraz swobodnie pływająca kula zamykająca. 1.5 Orurowanie strona tłoczna w tłoczni rura PEHD Ø90 x 5,4 mm (DN80) zakończona bosym końcem PEHD Ø110x6,6 1.6 Zawór zwrotny kulowy DN80 zamontowany na przewodzie tłocznym, wykonany z GG25, proszkowo zabezpieczony przed korozją, kula pokryta gumową powłoką. 1.7 Zasuwa odcinająca nożowa DN80, międzykołnierzowa zamykana ręcznie, zamontowana na przewodzie tłocznym 1.8 Rura strukturalna z PEHD o średnicy wewn. Di=2000 mm 3 warstwowa, z zagwarantowaną statyką. Od strony wewnętrznej studnia ma jednolity jasny szary kolor ułatwiający pracę obsłudze, ponieważ zapewnia kontrast. 1.9 Pokrywa górna komory podziemnej o średnicy wewn. Di=2000 mm z PEHD, z otworami do mocowania włazu 1.10 Dno komory podziemnej o średnicy wewn. Di=2000 mm podwójne dno z PEHD grubości 3 cm, pomiędzy warstwami dna z PEHD beton zbrojony grubość 20 cm, szczelne, przyspawane do rury PEHD komory podziemnej Ucho zewnętrzne, średnica 50 mm, ze stalową kauszą Do mocowania szekli podczas rozładunku na placu budowy 1.12 Studzienka na pompę odwadniającą z PEHD; średnica 280 mm, głębokość 200 mm; wbudowana w dno zbiornika 1.14 Pompa odwadniająca komorę tłoczni ze skroplin. Q=5 m³/h przy H=6 m, 230V, Pn=0,37 kw Pompa do wody czystej lub lekko zanieczyszczonej. Króciec tłoczny 1 ¼, ze zintegrowaną klapą odcinającą i pomiarem poziomu, do odprowadzenia skroplin z dna komory tłoczni 1.15 Komora retencyjna ścieków w tłoczni gazoszczelna, z PEHD, z otworami rewizyjnymi i kołnierzem rury osłonowej czujnika poziomu, wbudowana jako monolit w komorę zewnętrzną z PEHD z rury strukturalnej z PEHD Podczas eksploatacji tłoczni nie jest konieczne wchodzenie do komory retencyjnej dla wykonania czynności eksploatacyjnych. Dostęp do wszystkich elementów tłoczni wymagających okresowej konserwacji, czyszczenia lub wymiany jest zapewniony z komory suchej, przez odpowiednie otwory rewizyjne i przyjazne użytkownikowi rozwiązania techniczne, w tym szczególnie możliwość indywidualnego, niezależnego odcięcia dopływu ścieków do każdego z separatorów części stałych Kształtowniki konstrukcyjne w komorze suchej (podpory, wzmocnienia) wykonane ze stali ocynkowanej Ilość 1 kpl. 1 szt. 1 szt. 2 kpl. 2 szt. 2 kpl. 2 szt. 2 szt. 1 kpl. 1 kpl. 1 kpl. 1 kpl. 1 kpl. 1 kpl. 1 kpl. 1 kpl.

44 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna Właz wejściowy 800 x 800 mm ze stali kwasoodpornej Właz nieprzejezdny, podwójne ścianki pomiędzy którymi znajduje się warstwa izolacji przeciwwilgociowej, kominek wywiewny średnicy 150 mm. We włazie zamontowany zamek i osłona zamka. Właz ma zabezpieczenie przed opadaniem z amortyzatorem gazowym z zapadką mechaniczną blokującą właz w położeniu otwartym Przejście kabli DN100 Rura z PEHD Ø110 dł. ok. 200 mm wspawana w komorę podziemną z PEHD 1.19 Wentylacja komory suchej tłoczni 1 rura z PEHD DN150 zaczynająca się ok. 20 cm od dna komory suchej Obie z wyjściem z kolanem 90 o i przejściem przez ścianę komory podziemnej tłoczni, z kominkiem L=1000 mm DN150. Kominek dostarczany jest luzem do montażu na zewnątrz Wentylator osiowy Zamontowany w rurze wentylacyjnej, uruchamiany razem z oświetleniem wydajność 320 m³/h, 38W, 230V zapewniający 8 krotną wymianę powietrza w ciągu godziny w komorze suchej 1.21 Rura odpowietrzająca komorę retencyjną ścieków z PEHD Ø110 z przejściem przez ścianę komory tłoczni, z kolanem 90 o, z kominkiem długości ok. L=1000 mm, Kominek dostarczany jest luzem do montażu na zewnątrz Drabinka ze stali nierdzewnej Do zejścia do poziomu pomp, szerokość szczebli B = 400 mm, wykonanie ze stali nierdzewnej antypoślizgowe, z wysuwanym uchwytem 1.23 Pompy do ścieków Parametry robocze: Q=6,0 l/s i H=42,0 m Moc nominalna silnika Pn=11,5 kw, n=2900 obr/min /400V/ 50 Hz Moc na wale silnika w punkcie pracy P2=8,2 kw Pompy ustawione na sucho. Króciec ssawny DN80 Króciec tłoczny DN Wyposażenie pomp: Wszystkie kable (zasilające i pomocnicze) mają długość 10 m - Podwójne kasetowe uszczelnienie mechaniczne - Stopień ochrony IP68 dający odporność na zalanie - Czujnik temperatury PTC w uzwojeniu silnika - Czujnik wilgoci w komorze olejowej pomiędzy częścią hydrauliczną pompy a silnikiem 1.25 Oświetlenie komory tłoczni 2x 36W Z wyłącznikiem przy wejściu 1.26 Sonda hydrostatyczna 4-20 ma Zamontowana w rurze osłonowej, z okablowaniem zakres pomiarowy 0-2,5 m, z kablem 10m 1.27 Czujnik kontroli otwarcia włazu, Zamontowany pod włazem tłoczni 1.28 Przepływomierz elektromagnetyczny DN80 wersja kompakt, zamontowany na rurociągu tłocznym z 2 kołnierzami i zasuwą nożową DN80 ułatwiającą demontaż przepływomierza 1.29 Przyłącze do płukania DN50 z zasuwą odc. DN50, do płukania rurociągu tłocznego 1 szt. 2 szt. 1 kpl. 1 kpl. 1 kpl. 1 kpl. 2 kpl. 2 kpl. 1 kpl. 1 kpl. 1 kpl. 1 kpl. 1 kpl. Czynności po stronie Wykonawcy przed uruchomieniem tłoczni: a. Rozładunek komory podziemnej tłoczni przy użyciu dźwigu (potrzebne pasy i drabina) b. Zabezpieczenie przed kradzieżą i wandalizmem c. Posadowienie komory podziemnej w studni szalunkowej z kręgów żelbet. ø3000 mm d. Bardzo dokładne wypoziomowanie komory podziemnej na dnie studni szalunkowej, e. Zabetonowanie przestrzeni pomiędzy komorą tłoczni a studnią szalunkową f. Podłączenie kanału wlotowego g. Podłączenie rurociągu tłocznego h. Doprowadzić zasilanie docelowe do miejsca zabudowy szafy sterującej i. Posadowić szafę sterującą w bezpośredniej bliskości tłoczni (kable mają długość 10 m) j. Posadowić w odpowiednim miejscu kominki wentylacji i odpowietrzenia, wykonać łączniki pomiędzy tłocznią a kominkami k. Przeprowadzić i doszczelnić rurę osłonową z pilotem kabli zasilających i sterowniczych

45 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna między zbiornikiem a sterowaniem l. Wyczyścić rurociąg dopływowy i rurociąg tłoczny m. Udostępnić energię elektryczną i wodę w ilości koniecznej do uruchomienia przepompowni n. Wyczyścić wnętrze komory podziemnej po pracach montażowych Czynności po stronie dostawcy pompowni podczas uruchomienia tłoczni: Usługa uruchomienia jest wykonywana przez serwis dostawcy tłoczni, po otrzymaniu pisemnej informacji, że tłocznia jest gotowa do uruchomienia, i że zostały przez Wykonawcę wykonane wszystkie w/w czynności. Koszt związany z zapewnieniem mediów niezbędnych do uruchomienie tłoczni (energii elektrycznej i wody zużytej podczas uruchomienia) ponosi Wykonawca. Podczas uruchomienia serwis przeprowadza następujące czynności: o. sprawdza kompletność wyposażenia tłoczni p. sprawdza wszystkie połączenia śrubowe i kołnierzowe, czy nie nastąpiło ich poluzowanie podczas transportu q. Podłącza kable zasilające pompy i kable pomocnicze do szafy sterującej przez przygotowaną przez zamawiającego rurę osłonową kabli. r. Ustawia w szafie sterującej parametry robocze pomp, poziomy włączeń, wyłączeń i zabezpieczeń elektrycznych s. Sprawdza funkcje szafy sterującej pompując wodę czystą t. Przeprowadza jednorazowe krótkie szkolenie z obsługi tłoczni u. Podpisuje protokół uruchomienia. Montaż zbiornika tłoczni. W rejonie montażu zbiornika tłoczni wykonano otwór nr 7 do gł. 5,0 m p.p.t. W trakcie wiercenia stwierdzono występowanie następujących warstw: - do gł. 1,8 m p.p.t nasyp niekotrolowany-gleba, okruchy betonu, cegły, gruzu, żużel części namułowe. - 1,8 2,5 m p.p.t piaski średniozarniste, ciemno-szary, średnio zagęszczony, - 2,5 3,2 m p.p.t glina piaszczysta z namułem organicznym, ciemno-szara, plastyczna, - 3,2 5,0 m p.p.t. glina pylasto-piaszczysta z przewarstwieniami piasku gliniastego oraz częściami organicznymi, szaro-popielato-żółta. Występowanie wody gruntowej stwierdzono na głębokości 1,8 m p.p.t Dla tych warunków do głębokości 1,8 m przewiduje się wykonanie wykopu otwartego, a poniżej głębienie wykopu i opuszczanie metodą studniarską kręgów żelbet. φ 3000 mm. Opuszczane kręgi stanowić będą umocnienie ścian wykopów (szalunek) wg załączonego rysunku. Połączenia kręgów uszczelniane są za pomocą sznura i abizolu a kręgi zespalane są za pomocą śrub. Opuszczanie studni odbywa się poprzez wybieranie gruntu ze środka studni. Przy bagrowaniu nie należy wypompowywać wody ze środka studni. Po opuszczeniu kręgów na wymaganą głębokość należy wykonać pod wodą korek betonowy z dodatkiem środka uszczelniającego. Beton podawać pompą i wprowadzać na przygotowane dno za pomocą rury. Należy pilnować, aby beton wypełniał całą rurę i nie pozwalał na wdarcie się do niej wody. Po stwardnieniu wykonanego z betonu dna i osiągnięciu przez niego odpowiedniej wytrzymałości należy obniżyć poziom wody gruntowej do poziomu dna pompowni (max. do górnej krawędzi dolnego kręgu) i wypompować wodę ze zbiornika. Po tych czynnościach można przystąpić do wykonania górnej warstwy korka (wyrównawczej). Beton tej warstwy należy dokładnie wypoziomować by zapewnić pionowe ustawienie zbiornika pompowni. Po ustawieniu zbiornika pompowni należy wypełnić pachwiny betonem a górą warstwą piasku. Pompowanie wody gruntowej może być zakończone po związaniu betonu pachwinowego. Zagospodarowanie terenu tłoczni. Dla tłoczni PU projektuje się wydzielić część terenu działki nr 331. Teren przeznaczony pod budowę tłoczni ścieków PU zajmować będzie powierzchnię F =15*20 = 300 m 2 = 3 ary, w tym teren ogrodzony o powierzchni F = 6,0 x 8,0 = 48 m 2.

46 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna Utwardzony z kostki bet. wjazd do tłoczni zapewniony będzie z drogi gminnej. W ramach zagospodarowania tłoczni ścieków zrealizowane zostaną następujące obiekty : tłocznia ścieków PU wjazd i chodnik F= 10*4 = 40 m 2 ogrodzenie z furtką, L = 28,0 m trawa, rurociąg wodociągowy z rur PE φ 90 mm zakończony hydrantem nadziemnym Dn80 kable energetyczne zasilające pompownię, kable sterownicze, oświetlenie, szafka sterownicza i zestaw złączowo-pomiarowy, Wjazd i chodnik Wjazd i chodnik na terenie tłoczni wykonać z kostki betonowej gr. 8 cm, na podsypce cementowopiaskowej o grub. ok. 20 cm z obramowaniem krawężnikami trawnikowymi 8 x 30 cm. Po wykonaniu wjazdu i chodnika teren za krawężnikami wyprofilować i rozścielić uprzednio zdjęty humus. Ogrodzenie Teren tłoczni ścieków ogrodzić za pomocą paneli systemowych wys mm zgrzewanych punktowo i zabezpieczonych antykorozyjnie przez ocynkowanie ogniowe. Supki o wym. 60 x 40 x 2,0 mm i wys mm osadzone będą w cokole prefabrykowanym co 2,5 m. Bramę wykonać z elementów systemowych o szerokości 3,5 m. Przy ogrodzeniu od strony bramy ustawić tablicę informacyjną. Ukształtowanie terenu, zieleń Po zrealizowaniu wszystkich obiektów kubaturowych i liniowych teren w miejscu prowadzenia robót ziemnych wyrównać i wyprofilować, rozścielić uprzednio zdjęty humus oraz dodatkowo pokryć humusem dowiezionym gr. 5 cm i obsiać trawą. b) Pompownie przydomowe Pd. Dla 11 budynków projektuje się zabudować pompownie przydomowe z tworzywa sztucznego (PE) o średnicy φ 800 mm. W komorze pompowni o głębokości 2,5 m zamontowana będzie jedna pompa wyporowa z rozdrabniarką o wyd. Q = 0,7 l/s i mocy 1,1 kw. Wyposażenie każdej pompowni stanowić będzie kompletny zestaw składający się z 1 pompy wyporowej z rozdrabniaczem oraz kompletnym sterowaniem. Instalacja hydrauliczna w studzience pompowej składa się z zaworu odcinającego, zwrotnego i zaworu bezpieczeństwa. Zawór odcinający umożliwia odłączenie pompy od sieci ciśnieniowej w przypadkach związanych z czynnościami konserwatorskimi lub naprawą. Zawór zwrotny stanowi dodatkowe (poza elementem hydraulicznym w pompie, który spełnia również tą funkcję) zabezpieczenie przed cofnięciem się ścieków. Ciśnieniowy zawór bezpieczeństwa spełnia wymóg ochrony sieci przed nadmiernymi ciśnieniami, które mogą zaistnieć w określonych okolicznościach i stworzyć zagrożenie rozerwania sieci ciśnieniowej. Zabezpieczenie takie jest niezbędne w każdym układzie współpracujących ze sobą pomp wysokociśnieniowych. Wyposażenie studzienki pompowej oparte na pompie w wersji ze stali kwasoodpornej oraz instalacji z polipropylenu. Wyeliminowano w ten sposób elementy stalowe, które są mało odporne na działanie agresywnego środowiska w studzience. Parametry pracy pompy Q = 0,7 l/s przy H = 0,65 MPa, N = 1,1 kw, U = 400 V lub 230 V Przy braku zasilania energetycznego oraz założeniu normalnego odpływu ścieków z gospodarstwa pojemność akumulacyjna studzienek pompowych (ok l) zapewnia ich odbiór przez około 1 doby. W praktyce jednak okres ten może być znacznie dłuższy gdyż przy braku zasilania energetycznego często ograniczony jest również dopływ wody z sieci wodociągowej, nie pracują podgrzewacze wody, pralki, zmywarki itp.

47 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna Lokalizacja pompowni przydomowych Pompownie przydomowe lokalizuje się na terenie posesji w obrębie istn. ogrodzenia. Najczęściej pompownie montuje się w odległości 5 10 m od budynku, a skrzynki sterownicze na ścianie budynku. W przypadku gdy odległość pompowni od budynku przekracza 10 m skrzynkę montuje się na słupkach w pobliżu pompowni. Po zamontowaniu pompowni oprócz skrzynki sterowniczej jedynym widocznym elementem jest właz. Montaż zbiornika pompowni W rejonie planowanych do zamontowania pompowni przydomowych pod warstwą gleby lub nasypu zalegają przeważnie gliny pylaste lub pylasto piaszczyste. Wody gruntowej do głębokości 2,0 m nie nawiercono. Montaż zbiornika pompowni o głębokości 2,5 m przewidziano metodą studniarską przy zastosowaniu stalowych obudów prefabrykowanych 1200 mm i wys. ok. 1,2 m. Do głębokości ok. 0,5 m wykonać wykop otwarty, następnie w tak wykonanym wykopie ustawić prefabrykowaną obudowę i za pomocą koparki lub ręcznie wybierać ze środka grunt. Po zapuszczeniu obudowy na głęb. ok. 1,7 m dostawić następny człon obudowy i głębić wykop na głęb. min. 2,8 m. Następnie w przypadku występowania w wykopie wody gruntowej lub opadowej przystąpić do jej obniżenia poniżej poziomu posadowienia pompowni. Dla gruntów spoistych odwiercić na zewnątrz obudowy i osadzić jedną lub dwie studzienki drenażowe z rury perforowanej PE φ 500 mm i odpompowywać dopływającą do nich wodę za pomocą pompy spalinowej lub elektrycznej z przystawką samozasysającą. Po obniżeniu poziomu wody wykonać podsypkę piaskową stabilizowaną cementem o grub. 20 cm, wypoziomowaną i zagęszczoną do 95 % wg skali Proctora. Następnie na tak przygotowanym podłożu ustawić zbiornik i przystąpić do wykonania obsypki piaskowej. Obsypkę wykonywać równomiernie, co 30 cm na całym obwodzie studzienki i zagęszczać używając lekkiego sprzętu by nie uszkodzić studzienki pracując przy samej ściance. W trakcie wykonywania obsypki komory pompowni stopniowo wyciągać prefabrykowane obudowy. Zwieńczenie studzienki pompowni stanowić będzie właz żeliwny φ 600 mm z pierścieniem odciążającym żelbetowym o średnicy 1100 mm. Automatyka sterująca Automatyka sterująca składa się z następujących elementów : - czujników poziomu z kablami sterującymi dł. 15 m szt. 3 Nr 1 - zabezpieczenie pompy przed suchobiegiem i załączanie sygnalizacji alarmowej Nr 2 - załączanie i wyłączanie pompy w zależności od poziomu ścieków w studzience Nr 3 - załączanie pompy oraz sygnalizacji alarmowej po osiągnięciu przez ścieki poziomu awaryjnego w studzience pompowej - skrzynki automatyki sterującej przeznaczonej do sterowania pojedynczej studzienki pompowej Skrzynki automatyki sterującej montować na ścianach budynków. W przypadku gdy odległość pompowni od budynku przekracza 11 m skrzynkę montować na słupkach w pobliżu pompowni. Kable sterujące do łączników pływakowych i kabel zasilający pompy mogą być prowadzone wspólnie w jednej rurce elektroinstalacyjnej o minimalnej średnicy 75 mm. Zalecenia dla mieszkańców Po wykonaniu pompowni każdego mieszkańca należy poinformować, że : - nie jest dozwolone doprowadzanie do studzienki pompowej wód deszczowych, - nie jest możliwe samowolne przyłączanie do studzienki pompowej innych źródeł ścieków - niedopuszczalne jest wrzucanie do sieci kanalizacyjnej materiałów, które ściekami bytowymi nie są, a w szczególności: kamienie, gruz, żwir i piasek, zaprawa murarska i betonowa, lepiki i kleje, żyletki, gwoździe, druty, oleje silnikowe i podobne smary, farby i rozpuszczalników, gorący olej, torebki i inne opakowania plastikowe, plastikowe linki i taśmy, stylonowe pończochy, tkaniny.

48 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1 Ogólne zasady kontroli jakości robót a) ogólne wymagania dotyczące wykonania robót, dostawy materiałów, sprzętu i środków transportu podano w ST Wymagania ogólne" b) wykonawca jest odpowiedzialny za pełną kontrolę jakości robót, materiałów i urządzeń c) wykonawca zapewni odpowiedni system i środki techniczne do kontroli jakości robót (zgodnie z PZJ) na terenie i poza placem budowy d) wszystkie badania i pomiary będą przeprowadzane zgodnie z wymaganiami Norm lub Aprobat Technicznych przez jednostki posiadające odpowiednie uprawnienia budowlane. 6.2 Kontrole i badania laboratoryjne a) badania laboratoryjne muszą obejmować sprawdzenie podstawowych cech materiałów podanych w niniejszej ST oraz wyspecyfikowanych we właściwych PN (EN-PN) lub Aprobatach Technicznych, a częstotliwość ich wykonania musi pozwolić na uzyskanie wiarygodnych i reprezentatywnych wyników dla całości wybudowanych lub zgromadzonych materiałów. Wyniki badań Wykonawca przekazuje Inspektorowi Nadzoru w trybie określonym w PZJ do akceptacji. b) wykonawca będzie przekazywać Inspektorowi Nadzoru kopie raportów z wynikami badań nie później niż w terminie i w formie określonej w PZJ c) badania kontrolne obejmują cały proces budowy 6.3 Badania jakości robót w czasie budowy Badania jakości robót w czasie ich realizacji należy wykonywać zgodnie z wytycznymi właściwych WTWOR oraz instrukcjami zawartymi w Normach i Aprobatach Technicznych dla materiałów i systemów technologicznych. 6.4 Próby szczelności przewodów Próba szczelności rurociągów ciśnieniowych W celu sprawdzenia szczelności i wytrzymałości połączeń przewodu należy przeprowadzić próby szczelności. Próby szczelności należy wykonać dla kolejnych odbieranych odcinków przewodu na żądanie inwestora lub użytkownika należy również przeprowadzić próbę szczelności całego przewodu. Zaleca się przeprowadzić próbę ciśnieniową hydrauliczną, jednakże w przypadkach uzasadnionych względami techniczno-ekonomicznymi można stosować próbę pneumatyczną. Sposób przeprowadzania i pełny zakres wymagań związanych z próbami szczelności są podane w normie. Niezależnie od wymagań określonych w normie należy zachować następujące warunki przed przystąpieniem do przeprowadzenia próby szczelności: ewentualne wymagania inwestora związane z próbą powinny być jasno określone w projekcie, zastosowane do budowy przewodu materiały powinny być zgodne z obowiązującymi przepisami, odcinki poddawane próbie szczelności mogą mieć długość ok. 300 m w przypadku wykopów o ścianach umocnionych lub ok. 600 m przy wykopach nie umocnionych ze skarpami - wszystkie złącza powinny być odkryte oraz w pełni widoczne i dostępne, odcinek przewodu powinien być na całej swojej długości stabilnie zabezpieczony przed wszelkimi przemieszczeniami - wykonana dokładnie obsypka, wszelkie odgałęzienia od przewodu powinny być zamknięte, profil przewodu powinien umożliwiać jego odpowietrzenie w najwyższych punktach badanego odcinka, należy sprawdzać wizualnie wszystkie badane połączenia. W czasie prowadzenia próby szczelności należy w szczególności przestrzegać następujących warunków: przewód nie może być nasłoneczniony a zimą temperatura jego powierzchni zewnętrznej nie może być niższa niż 1 C, napełnianie przewodu powinno odbywać się powoli od najniższego punktu, temperatura wody wykorzystywanej przy próbie ciśnienia nie powinna przekraczać 20 C, po całkowitym napełnieniu wodą i odpowietrzeniu przewodu należy pozostawić go na 12 godzin w celu ustabilizowania, po ustabilizowaniu się próbnego ciśnienia wody w przewodzie należy przez okres 30 minut sprawdzać jego poziom, w wypadku próby pneumatycznej napełnianie przewodu powietrzem powinno się odbywać dwuetapowo z przeprowadzeniem oględzin badanego odcinka między etapami,

49 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna po uzyskaniu ciśnienia próbnego należy przewód pozostawić przez okres do 24 godzin dla wyrównania temperatury powietrza wewnątrz przewodu z temperaturą otoczenia i po tym czasie należy przystąpić do kontrolowania ciśnienia (właściwa próba szczelności trwająca nie dłużej niż 24 godziny) w odstępach co 30 minut, cały przewód może być poddany próbie szczelności dopiero po uzyskaniu pozytywnych wyników prób szczelności poszczególnych jego odcinków oraz po jego zasypaniu, z wyjątkiem miejsc łączenia odcinków, Ciśnienie próbne Pp powinno wynosić: dla odcinka przewodu o ciśnieniu roboczym pr do l Mpa Pp = 1,5 pr lecz nie niższe niż l Mpa Szczelność odcinka i całego przewodu powinna być sprawdzona zgodnie z obowiązującą normą. Po zakończeniu próby szczelności należy zmniejszyć ciśnienie powoli w sposób kontrolowany a przewód powinien być opróżniony z wody. Wyniki prób szczelności powinny być ujęte w protokołach, podpisanych przez przedstawicieli wykonawcy, nadzoru inwestycyjnego i użytkownika. Próba szczelności rurociągów grawitacyjnych W celu sprawdzenia szczelności i wytrzymałości połączeń przewodu należy przeprowadzić próby szczelności. Próby szczelności należy wykonać dla kolejnych odbieranych odcinków przewodu. Sposób przeprowadzania i pełny zakres wymagań związanych z próbami szczelności są podane w normie. Niezależnie od wymagań określonych w normie należy zachować następujące warunki przed przystąpieniem do przeprowadzenia próby szczelności: ewentualne wymagania inwestora związane z próbą powinny być jasno określone w projekcie, zastosowane do budowy przewodu materiały powinny być zgodne z obowiązującymi przepisami, odcinki poddawane próbie szczelności mogą mieć długość do 200 m - wszystkie złącza powinny być odkryte oraz w pełni widoczne i dostępne, odcinek przewodu powinien być na całej swojej długości stabilnie zabezpieczony przed wszelkimi przemieszczeniami - wykonana dokładnie obsypka, wszelkie odgałęzienia od przewodu powinny być zamknięte, profil przewodu powinien umożliwiać jego odpowietrzenie w najwyższych punktach badanego odcinka, należy sprawdzać wizualnie wszystkie badane połączenia. W czasie prowadzenia próby szczelności należy w szczególności przestrzegać następujących warunków: przewód nie może być nasłoneczniony a zimą temperatura jego powierzchni zewnętrznej nie może być niższa niż 1 C, napełnianie przewodu powinno odbywać się powoli od najniższego punktu, temperatura wody wykorzystywanej przy próbie ciśnienia nie powinna przekraczać 20 C, po całkowitym napełnieniu wodą i odpowietrzeniu przewodu należy pozostawić go na 12 godzin w celu ustabilizowania, po ustabilizowaniu się próbnego ciśnienia wody w przewodzie należy przez okres 30 minut sprawdzać jego poziom, cały przewód może być poddany próbie szczelności dopiero po uzyskaniu pozytywnych wyników prób szczelności poszczególnych jego odcinków oraz po jego zasypaniu, z wyjątkiem miejsc łączenia odcinków, Szczelność odcinka i całego przewodu powinna być sprawdzona zgodnie z obowiązującą normą. Wyniki prób szczelności powinny być ujęte w protokołach, podpisanych przez przedstawicieli wykonawcy, nadzoru inwestycyjnego i użytkownika Odbiór i próby szczelności studzienek Przy odbiorze przewodów kanalizacyjnych odbiorowi podlegają również studzienki kontrolne. Badania odbiorcze studzienek polegają na : a) sprawdzeniu zgodności wykonania studzienki z dokumentacją projektową: - lokalizacja, posadowienie, materiał. b) sprawdzeniu wykonania studzienki przez oględziny zewnętrzne: - osadzenia włazów, przejść szczelnych, stopni złazowych, spoinowania połączeń pomiędzy kręgami, pionowość studzienki, c) sprawdzeniu szczelności studzienek na infiltrację wód gruntowych, poprzez oględziny zewnętrzne tj: - występowanie przecieków (przesączeń) przez połączenia kręgów, przejścia przewodów lub ściany kręgów, - zaleganie wody w studzience pompowni przydomowych i rewizyjnych z zasuwami,

50 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna Wynik badania szczelności na infiltrację uznany jest za pozytywny jeśli nie występują widoczne gołym okiem przecieki lub sączenia po ściankach kręgów oraz ilość zalegającej wody nie przekracza 2 cm od dna studzienki. d) sprawdzeniu szczelności na eksfiltrację dla studzienek zlokalizowanych w gruntach suchych, poprzez pomiar ilości wody wyciekającej do gruntu przez nieszczelności po ich napełnieniu wodą. W celu określenia wycieku : - napełnia się studzienkę wodą do poziomu 50 cm od krawędzi włazu, - pozostawia się napełnioną studzienkę przez 24 godz. dla umożliwienia nasiąknięcia szczelin i ścian studzienki, - uzupełnia się brakującą ilość wody do pierwotnego poziomu, - w ciągu następnych 24 godz. obserwuje się obniżenie poziomu wody, Wynik badania szczelności na eksfiltrację uznany jest za pozytywny jeśli poziom wody nie obniży się więcej niż 2 cm. Jeżeli ubytki wody będą większe niż 2 cm należy oprożnić i osuszyć studzienkę a następnie wykonać dodatkowe uszczelnienie na stykach kręgów (np. powłoką HYDROSTOP). Po uszczelnieniu studnie te należy poddać ponownemu sprawdzeniu na szczelność zgodnie z zasadami podanymi przy badaniach odbiorczych. 7. OBMIAR ROBÓT Ogólne zasady i wymagania dotyczące obmiaru robót podano w ST Wymagania ogólne". Roboty objęte niniejszą ST obmierza się w jednostkach miary podanych w punkcie 1.3. niniejszej ST. Obmiar robót określa ilość wykonanych robót zgodnie z postanowieniami Umowy. Ilość robót oblicza się według sporządzonych przez służby geodezyjne pomiarów z natury, udokumentowanych operatem powykonawczym, z uwzględnieniem wymagań technicznych zawartych w niniejszej ST i ujmuje w kartach obmiaru. Wszystkie urządzenia i sprzęt pomiarowy stosowane do obmiaru robót podlegają akceptacji Inspektora Nadzoru i muszą posiadać ważne certyfikaty legalizacji. 8. ODBIÓR ROBÓT Ogólne zasady odbioru robót i ich przejęcia podano w ST Wymagania ogólne". Celem odbioru jest protokolarne dokonanie finalnej oceny rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich ilości, jakości i wartości. Gotowość do odbioru zgłasza Wykonawca wpisem do dziennika budowy przedkładając Inspektorowi Nadzoru do oceny i zatwierdzenia dokumentację powykonawczą robót. Odbiór jest potwierdzeniem wykonania robót zgodnie z postanowieniami Umowy oraz obowiązującymi Normami Technicznymi (PN,EN-PN) 8.1 Zasady szczegółowe Odbiory techniczne przewodu W procesie realizacji budowy przewodu mają miejsce odbiory częściowe i odbiory końcowe. Odbiory częściowe odnoszą się do poszczególnych etapów robót przed zakończeniem budowy kolejnych odcinków przewodu, a w szczególności robót podlegających zakryciu. W związku z tym, ich zakres obejmuje : sprawdzenie zgodności wykonanego odcinka z dokumentacją, w tym w szczególności zastosowanych materiałów, sprawdzenie prawidłowości wykonania robót ziemnych, a w szczególności podłoża, podsypki, zasypki, głębokości ułożenia przewodu, odeskowania, sprawdzenie prawidłowości montażu odcinka przewodu, a w szczególności zachowania kierunku i spadku połączeń, zmian kierunku, sprawdzenie prawidłowości zabezpieczenia odcinka przewodu, a w szczególności przy przejściach przez przeszkody, wzmocnienia, przeprowadzenie próby szczelności na ciśnienie. Przed przekazaniem przewodu lub jego odcinka do eksploatacji, należy dokonać odbioru końcowego, który polega na: sprawdzeniu protokołów odbioru częściowego i stwierdzenia zrealizowania zawartych w nich postanowień usunięcia usterek i innych niedomagań, w szczególności sprawdzenia protokołów z prób szczelności,

51 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna sprawdzenie aktualności dokumentacji technicznej, uwzględniając wszystkie zmiany i uzupełnienia. Odbiory częściowy i końcowy, powinny być dokonane komisyjnie przy udziale przedstawicieli wykonawcy, nadzoru inwestycyjnego i użytkownika oraz potwierdzone właściwymi protokołami. Jeżeli w trakcie odbioru jakieś wymagania nie zostały spełnione lub też ujawniły się jakieś usterki, należy uwzględnić je w protokole, podając jednocześnie termin ich usunięcia. 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI Ogólne zasady płatności podano w TS Wymagania ogólne". Płatność nastąpi po stwierdzeniu zgodności robót z niniejszą ST i Dokumentacją Projektową oraz po dokonaniu odbioru częściowego robót przez Inspektora Nadzoru. Cena jednostkowa pozycji rozliczeniowych będzie uwzględniać wszystkie czynności, wymagania i badania składające się na jej wykonanie, określone dla tej roboty w specyfikacjach technicznych i dokumentacji projektowej. W przypadku, gdy w opisie jakiejkolwiek pozycji rozliczeniowej mowa jest o montażu, wbudowaniu, ułożeniu itp. urządzeń, wyrobów lub materiałów, należy traktować, że w ramach takiego opisu Wykonawca winien przewidzieć zakup i dostawę tych urządzeń, wyrobów lub materiałów loco plac budowy. Nie dotyczy to tych pozycji, z których treści jednoznacznie wynika sposób pozyskania tych urządzeń, wyrobów lub materiałów (np. z odzysku, z odkładu lub z tymczasowego składowiska). W przypadku, gdy w niżej wymienionym opisie zawartości ceny jednostkowej nie ujęto elementu robót, który to element został ujęty w opisie pozycji rozliczeniowej Formularza Wycenionego Przedmiaru Robót lub w opisie przedmiotu zamówienia (ST lub dokumentacji projektowej), należy uważać, że ten element robót jest zawarty w cenie jednostkowej przedmiotowej pozycji rozliczeniowej robót. W przypadku rozliczania rzeczowo-finansowego robót ziemnych w pozycjach rozliczeniowych Wycenionego Przedmiaru Robót, przywołujących niniejszą Specyfikację, koszt prowadzenia robót montażowych sieci i przyłączy kanalizacyjnych wraz z towarzyszącymi im projektowanymi obiektami winien być ujęty w cenie jednostkowej tych pozycji rozliczeniowych i winien obejmować: a) prace geodezyjne związane z wyznaczeniem, realizacją i inwentaryzacją powykonawczą robót i obiektu wraz ze sporządzeniem wymaganej dokumentacji (mapy powykonawczej) b) prace geotechniczne wraz z dokumentacją powykonawczą c) badania laboratoryjne robót i materiałów wraz z opracowaniem dokumentacji d) wykonanie wszystkich niezbędnych w ramach danej pozycji rozliczeniowej robót przygotowawczych, ziemnych i odtworzeniowych, określonych w TS 00.00, TS i TS e) opracowanie projektu organizacji ruchu i oznakowania dróg f) oznakowanie prowadzonych robót w pasie drogowym (drogi kołowe) zgodnie z projektem organizacji ruchu, odtworzenia i opłaty za zajęcie pasa drogowego, g) dostarczenie materiałów, sprzętu i urządzeń oraz ich składowanie h) wykonanie niezbędnych tymczasowych nawierzchni komunikacyjnych i) wywóz z terenu budowy i utylizacja materiałów zbędnych j) dostarczenie obiektów zaplecza budowy, zagospodarowanie terenu budowy k) wykonanie określonych w postanowieniach Umowy badań, prób szczelności, pomiarów, sondowań i sprawdzeń robót l) wykonanie izolacji przeciwwodnej (podkład plus dwie warstwy izolacji powłokowej) na zewnętrznych powierzchniach ścianek prefabrykatów betonowych lub żelbetowych m) wykonanie robót zasadniczych, wykończeniowych; oraz montażu osprzętu i wyposażenia, zgodnie z opisem pozycji rozliczeniowych Wycenionego Przedmiaru Robót; n) wykonanie rozruchu mechanicznego i hydraulicznego poszczególnych pompowni ścieków o) wykonanie monitoringu kanałów grawitacyjnych kamerą TVC po zakończeniu robót odtworzeniowych nawierzchni drogowych p) wykonanie dokumentacji powykonawczej robót i budowy q) uporządkowanie placu budowy po robotach

52 Specyfikacje Techniczne - TS Kanalizacja sanitarna PRZEPISY ZWIĄZANE WTWiO Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Robót - ITB BN-62/ Roboty ziemne. Wykopy otwarte pod przewody wodociągowe i kanalizacyjne. Warunki techniczne wykonania BN-83/ Przewody podziemne. Roboty ziemne. Wymagania i badania przy odbiorze PN-92/B Kanalizacja. Przewody kanalizacyjne. Wymagania i badania przy odbiorze PN- 92/B Kanalizacja. Studzienki kanalizacyjne PN-8 l/b-] 0725 Przewody zewnętrzne. Wymagania i badania przy odbiorze. PN-78/C Tworzywa sztuczne. Wymagania i badania przy odbiorze. PN-EN 752-1/2000 Zewnętrzne systemy kanalizacyjne - Pojęcia ogólne i definicje PN-EN 752-2/2000 Zewnętrzne systemy kanalizacyjne - Wymagania PN-EN 752-3/2000 Zewnętrzne systemy kanalizacyjne - Planowanie PN-EN 752-4/2001 Zewnętrzne systemy kanalizacyjne - Obliczenia hydrauliczne i oddziaływanie na środowisko PN-EN1671/2001 Zewnętrzne systemy kanalizacji ciśnieniowej Instrukcja montażowa układania w gruncie rurociągów PVC i PE Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych cz. II. Instalacje sanitarne i przemysłowe BN-74/ Rury polipropylenowe. Wymiary. BN-74/ Rury polipropylenowe. Wymagania techniczne. ZN-94/MP/TS-657 Rury polipropylenowe typ l, 2, 3. PN-70/C Rury poliuretanowe. Metody badań. PN-81/B Grunty budowlane. Posadowienia bezpośrednie budowli. PN-74/B Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i opis gruntów. BN-62/ Beton hydrotechniczny. Składniki betonów. Wymagania techniczne. BN-62/ Beton. Badania masy betonowej. PN-88/B Cement. Metody badań. Oznaczenia cech fizycznych. PN-88/ Cement. Transport i przechowywanie. PN-88/B Materiały budowlane. Woda do betonów i zapraw PN-88/B Cement portlandzki".

53 Część 3 - Specyfikacje Techniczne - TS Roboty elektryczne SPECYFIKACJA TECHNICZNA TS ROBOTY ELEKTRYCZNE 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot szczegółowej specyfikacji technicznej Przedmiotem niniejszej TS są wymagania szczegółowe dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z zasilaniem elektroenergetycznym i pomiarem energii elektrycznej oraz instalacji elektrycznych dla potrzeb tłoczni ścieków sanitarnych PU i pompowni przydomowych Pd we wsi Urbanowice Zakres stosowania TS-04 Zakres stosowania niniejszej TS-04 jest zgodny z ustaleniami zawartymi w rozdziale Wymagania ogólne Zakres robót objętych TS-04 Zakres robót zawarty w niniejszej TS-04 dotyczy zasad prowadzenia robót związanych z montażem i obejmuje jak w pkt dla przepompowni: wykonanie zasilania tłoczni szafka sterownicza, wewnętrzna linia zasilająca (wlz) kablowa enn 0,4 kv ze złącza kablowo-pomiarowego, wykonanie oświetlenia zewnętrznego terenu tłoczni, wykonanie sieci uziemień bednarką stalową ocynkowaną typu FeZn 25 x 4 mm układaną wspólnie z kablami zasilającymi. Sieć uziemień obejmuje: szyny ochronne PE w złączach i szafkach sterowniczych tłoczni Określenia podstawowe 1. Kabel przewód wielożyłowy izolowany, przystosowany do przewodzenia prądu elektrycznego, mogącego pracować pod ziemią, 2. Fundament konstrukcja zagłębiona w ziemi, służąca do utrzymania szafy kablowej lub rozdzielczej w pozycji pracy, 3. Szafka pomiarowa urządzenie rozdzielczo-pomiarowe bezpośrednio zasilające urządzenia odbiorcze, 4. Szafka sterownicza urządzenie rozdzielczo-sterownicze bezpośrednio zasilające urządzenia odbiorcze, 5. Dodatkowa ochrona przeciwporażeniowa ochrona części przewodzących, dostępnych w wypadku pojawienia się na nich napięcia w warunkach zakłóceniowych, 6. Pozostałe określenia są zgodne z obowiązującymi Polskimi normami Wymagania ogólne BHP przy robotach elektrycznych Przy wykonywaniu robót elektrycznych każdy wykonawca jest zobowiązany do przestrzegania aktualnie obowiązujących przepisów w zakresie BHP. W przypadku wykonywania robót elektrycznych w czynnych obiektach inwestor powinien zapewnić odpowiednio zastosowane zabezpieczenia i urządzenia ochronne, jak również nadzór w zakresie BHP ze strony użytkownika obiektu. Całość robót elektrycznych należy wykonać zgodnie z zatwierdzonym projektem oraz obowiązującymi przepisami PBUE, BHP i normami PN/E w tym zakresie. Wszystkie prace winna wykonać osoba lub przedsiębiorstwo posiadające odpowiednie uprawnienia i kwalifikacje do prowadzenia robót w zakresie elektrycznym. Wszystkie prace na istniejących liniach energetycznych będących własnością Rejonu Energetycznego należy prowadzić za wcześniejszą zgodą i pod nadzorem pracownika RE lub Posterunku Energetycznego. 2. Materiały a. Wymagania ogólne dotyczące właściwości materiałów i wyrobów Zastosowane materiały powinny posiadać odpowiednie certyfikaty, znaki bezpieczeństwa "B", atesty zgodne z Polskimi Normami oraz prawem budowlanym b. Wymagania ogólne dotyczące przechowywania transportu, warunków dostaw, składowania i kontroli jakości materiałów i wyrobów Wykonawca zapewni, aby tymczasowo składowane materiały, do czasu gdy będą one potrzebne do robót i były dostępnego kontroli przez Inspektora Nadzoru.

54 Część 3 - Specyfikacje Techniczne - TS Roboty elektryczne Punkty czasowego składowania materiałów będą zlokalizowane w obrębie placu budowy c. Materiały nie odpowiadające wymaganiom Materiały i elementy budowlane dostarczone przez Wykonawcę na plac budowy, które nie uzyskają akceptacji inspektora nadzoru inwestorskiego, powinny być niezwłocznie usunięte z placu budowy. d. Wariantowe stosowanie materiałów Jeżeli dokumentacja projektowa i specyfikacje techniczne przewidują wariantowe stosowanie materiałów i elementów budowlanych oraz urządzeń w wykonywanych robotach, wykonawca powiadomi inspektora nadzoru inwestorskiego i autora projektu o proponowanym wyborze. Wybrany i zaakceptowany przez inspektora nadzoru materiał, element budowlany lub urządzenie nie może być ponownie zmieniany bez jego zgody Materiały budowlane Cement Do wykonania robót ogólno budowlanych murarskich, zaleca się stosowanie cementu portlandzkiego marki 25 bez dodatków, spełniającego wymagania normy PN-88/B Cement powinien być dostarczony w opakowaniach spełniających wymagania normy BN-88/ i składowany w dobrze wentylowanych, suchych i zadaszonych pomieszczeniach. Cement może być również dostarczony luzem i przechowywany w silosach Piasek Piasek do układania kabli w ziemi i wykonania zapraw cementowych powinien odpowiadać wymaganiom normy BN-87/ Żwir Pod prefabrykowane fundamenty betonowe należy stosować żwir odpowiadający wymaganiom normy BN-66/ Woda Woda do betonu powinna być odmiany 1, zgodnie z wymaganiami normy PN-88/B Barwa wody powinna odpowiadać barwie wody wodociągowej. Woda nie powinna wydzielać zapachu gnilnego oraz nie powinna zawierać zawiesiny np. grudek Folia Folię należy stosować do ochrony kabli przed uszkodzeniami mechanicznymi. Należy używać folii kalandrowanej z uplastycznionego PCV o grubości 0,4 0,6 mm, gat. I i koloru niebieskiego. Folia powinna spełniać wymagania normy BN-68/ Elementy gotowe Elementy prefabrykowane Pod urządzenia zasilająco-rozdzielcze zaleca się stosowanie fundamentów prefabrykowanych. Prefabrykaty powinny być wykonane wg dokumentacji projektowej uwzględniającej parametry wytrzymałościowe i warunki w jakich będą pracowały. Ogólne wymagania dotyczące fundamentów określone są w normie PN-80/B W zależności od konkretnych warunków lokalizacyjnych, składu wód gruntowych, należy wykonać zabezpieczenie antykorozyjne zgodnie z Instrukcją zabezpieczeń przed korozją konstrukcji betonowych. W projekcie zastosowano typowe fundamenty prefabrykowane stanowiące integralną część składową kompletnego urządzenia rozdzielczego Przepusty kablowe Przepusty kablowe powinny być wykonane z materiałów niepalnych, z tworzyw sztucznych lub stali, wytrzymałych mechanicznie i odpornych na działanie łuku elektrycznego. Rury używane na przepusty powinny być dostatecznie wytrzymałe na ściskani, z jakim należy liczyć się w miejscu ich ułożenia. Wnętrza ścianek powinny być gładkie lub powleczone warstwą wygładzającą ich powierzchnię dla ułatwienia przesuwania się kabli. Zaleca się stosowanie na przepusty kablowe rur z polichlorku winylu (PCV) o średnicy wewnętrznej nie mniejszej niż 75 mm. Rury na przepusty kablowe należy przechowywać na utwardzonym placu, w nie nasłonecznionych miejscach zabezpieczonych przed ich uszkodzeniem.

55 Część 3 - Specyfikacje Techniczne - TS Roboty elektryczne Kable Kable używane do zasilania urządzeń powinny spełniać wymagania normy PN-76/E Zaleca się stosowanie kabli o napięciu znamionowym 0,6/1 kv cztero lub pięciożyłowych o żyłach aluminiowych i miedzianych w izolacji polwinitowej. Przekrój żył powinien być dobrany w zależności od dopuszczalnego spadku napięcia i dopuszczalnej temperatury nagrzania kabla przez prądy robocze i zwarciowe oraz skuteczności ochrony przeciwporażeniowej w przypadku zerowania ochronnego Urządzenia zasilająco-rozdzielcze Powinny odpowiadać wymaganiom normy PN-71/E oraz dokumentacji projektowej jako konstrukcje wolnostojące na fundamentach prefabrykowanych o stopniu ochrony min. IP44. Powinny być przystosowane do sieci kablowych tak od strony zasilania jak i odbioru i wykonane na napięcie znamionowe 400/230V; 50Hz. Składowanie urządzeń powinno odbywać się w zamkniętym i suchym pomieszczeniu. Urządzenia powinny być zabezpieczone przed dostawaniem się kurzu do wnętrza i przed uszkodzeniami mechanicznymi. 3. Sprzęt Maszyny, urządzenia i sprzęt zmechanizowany używane na budowie powinny mieć ustalone parametry techniczne i powinny być ustawione zgodnie z wymaganiami producenta oraz stosowane zgodnie z ich przeznaczeniem. Urządzenia i sprzęt zmechanizowany podlegające przepisom o dozorze technicznym, eksploatowane na budowie, powinny mieć aktualnie ważne dokumenty uprawniające do ich eksploatacji. Używane na budowie maszyny i urządzenia można uruchamiać dopiero po uprzednim zbadaniu ich stanu technicznego i działania. Przekraczanie parametrów technicznych określonych dla maszyn i urządzeń w trakcie ich pracy na budowie jest zabronione. 4. Transport Środki i urządzenia transportowe powinny być odpowiednio przystosowane do transportu materiałów, elementów, konstrukcji, urządzeń itp. Niezbędnych do wykonywania danego rodzaju robót elektrycznych. W czasie transportu należy zabezpieczyć przemieszczane przedmioty w sposób zapobiegający ich uszkodzeniu. W czasie transportu, załadunku i wyładunku oraz składowania aparatury elektrycznej i urządzeń rozdzielczych należy przestrzegać zaleceń wytwórców. Zaleca się dostarczenie urządzeń i ich konstrukcji oraz aparatów na stanowiska montażu bezpośrednio przed montażem, w celu uniknięcia dodatkowego transportu wewnętrznego z magazynu budowy. Dotyczy to w szczególności dużych i ciężkich elementów. 5. Wykonanie robót 5.1. Wykopy Przed przystąpieniem do wykonywania wykopów, Wykonawca ma obowiązek sprawdzenia zgodności rzędnych terenu z danymi w dokumentacji projektowej oraz oceny warunków gruntowych. Metoda wykonywania robót ziemnych powinna być dobrana w zależności od głębokości wykopu, ukształtowania terenu oraz rodzaju gruntu. Pod fundamenty prefabrykowane zaleca się wykonywanie wykopów wąsko przestrzennych ręcznie. Ich obudowa i zabezpieczenie przed osypywaniem powinno odpowiadać wymaganiom normy BN-83/ Montaż fundamentów prefabrykowanych Montaż fundamentów wykonać zgodnie z wytycznymi montażu dla konkretnego fundamentu zamieszczonymi w dokumentacji projektowej. Przed jego zasypaniem należy sprawdzić rzędne posadowienia, stan zabezpieczenia antykorozyjnego ścianek i poziomu górnej powierzchni, do której przytwierdzona jest płyta mocująca. Maksymalne odchylenie górnej powierzchni fundamentu od poziomu nie powinno przekraczać 1:1500 z dopuszczalną tolerancją rzędnej posadowienia ±2 cm. Ustawienie fundamentu w planie powinno być wykonane z dokładnością ±10 cm. Wykop należy zasypywać ziemią bez kamieni ubijając ją warstwami zagęszczarką wibrującą co 20 cm. Wskaźnik zagęszczenia gruntu powinien osiągnąć co najmniej 0,83 wg normy BN-72/

56 Część 3 - Specyfikacje Techniczne - TS Roboty elektryczne Układanie kabli Linię kablową (wlz) należy układać w rowie kablowym na głębokości 0,8 m na 10 cm podsypce z piasku z przykryciem 10 cm piasku, 15 cm gruntu rodzimego (bez kamieni) i folią z tworzywa sztucznego koloru niebieskiego, a następnie wypełnić wykop zagęszczając warstwami, co 30 cm wg trasy pokazanej na planie sytuacyjnym razem z wodociągiem. Prace ziemne przy układaniu kabli należy prowadzić ręcznie. Sposób układania kabla na dnie rowu kablowego Skrzyżowanie kabla z uzbrojeniem podziemnym istniejącym i projektowanym, należy wykonać w rurze ochronnej Arot typu KR-75. Na początku i końcu linii kablowej należy pozostawić zapasy kablowe nie mniej niż po 1,5 m. Ponadto kabel powinien być zaopatrzony na całej długości w trwałe oznaczniki rozmieszczone w odstępach nie większych niż 10 m oraz w miejscach skrzyżowań i przy wejściach do rur ochronnych. Na oznacznikach należy umieścić trwałe napisy identyfikacyjne kabel. Zaleca się stosowanie oznaczników laminowanych folią przeźroczystą z tworzywa sztucznego. Oznaczniki mocować na kablu za pomocą opasek zaciskowych z tworzywa sztucznego. Na terenie tłoczni wzdłuż ogrodzenia należy ułożyć bednarkę stalową ocynkowaną FeZn 25 x 4 mm, która stanowić będzie uziom. Projektowany uziom należy połączyć o ile to możliwe z istniejącą siecią uziemień. Przed zasypaniem kabla zasilającego nn należy wykonać niezbędne pomiary potwierdzone protokółem pomiarów zgodnie z normą PN-76/E i N-SEP-004. Tabliczka opisowa Folia laminowana Wzór tabliczki identyfikacyjnej: Kabel:... Długość:... m Trasa: (od... do...) Rok budowy:... Użytkownik:... Otwory mocujące Przed zasypaniem kabla zasilającego nn należy wykonać niezbędne pomiary potwierdzone protokółem pomiarów zgodnie z normą PN-76/E i N-SEP Oświetlenie zewnętrzne terenu tłoczni Oświetlenie zewnętrzne terenu tłoczni zasilane będzie linią kablową nn typu YKYżo 3 x 2,5 mm 2 z szafki sterowniczej tłoczni, w której zainstalowany będzie układ zasilania oświetlenia. Oświetlenie zewnętrzne projektuje się wykonać na słupie oświetleniowym aluminiowym do 6m lub podobnym ogólnie dostępnym w hurtowniach materiałów elektrycznych. Słup należy posadowić na prefabrykowanym fundamencie betonowym lub w koszu zbrojeniowym. Na słupie oświetleniowym projektuje się zainstalowanie jednej energooszczędnej oprawy LED 48W lub podobnej dowolnego typu ogólnie dostępnej w hurtowniach materiałów elektrycznych. Zabezpieczenie oprawy wkładką bezpiecznikową E14-6A w złączu słupowym. Załączenie i wyłączenie oświetlenia odbywać się będzie automatycznie programatorem analogowym lub cyfrowym (zegar astronomiczny) dowolnego typu poprzez stycznik. Dodatkowo będzie możliwość załączenia ręcznego w zależności od aktualnych potrzeb. Oświetlenie zewnętrzne zakwalifikowane jest zgodnie z PN-EN Załącznik A, jako: Okazjonalnie użytkowane przejścia serwisowe i schody, oczyszczalnie

57 Część 3 - Specyfikacje Techniczne - TS Roboty elektryczne wody odpływowej i komory napowietrzające, filtry i komory fermentacyjne osadu w instalacjach wodnych i ściekowych. Minimalne natężenie oświetlenia 5lx Montaż urządzeń rozdzielczych Montaż urządzeń rozdzielczych należy wykonać wg instrukcji montażu dostarczonej przez producenta urządzenia. Instrukcja powinna zawierać wskazówki dotyczące montażu i kolejności wykonywanych robót, a mianowicie: wykopów pod fundament, montażu fundamentu, ustawienia i zamontowania urządzenia na fundamencie, wykonanie instalacji ochrony przeciwporażeniowej, podłączenie do urządzenia kabli zasilających i sterowniczych, zasypanie wykopu i roboty wykończeniowe Instalacje elektryczne System ochrony przeciwporażeniowej na obiekcie zaprojektowano zgodnie z zaleceniami podanymi w Rozporządzeniu Ministra Przemysłu z dnia r. Dz. Ust. nr 81 poz. 473 oraz normą PN- IEC Istniejące sieci pracują w układzie TN-C. Dla zapewnienia dostatecznie skutecznej ochrony przeciwporażeniowej przez zastosowanie szybkiego wyłączenia, w obwodzie głównym (linia kablowa nn), zastosowane są istniejące bezpieczniki mocy zainstalowane w stacji transformatorowej, a także zabezpieczenia zainstalowane w urządzeniach rozdzielczych jako zabezpieczenie główne. W szafce sterowniczej tłoczni zainstalowany jest rozłącznik bezpiecznikowy główny dla wszystkich obwodów. Dodatkowo zastosowano obudowy izolacyjne szafek pomiarowych i szafek sterowniczych. Silniki pomp ściekowych zabezpieczone są przeciwzwarciowo i termicznie przez producenta szafki sterowniczej. Po stronie nn w całej instalacji projektowana jest sieć typu TN-S Wymagania ogólne dotyczące wykonawstwa Warunki techniczne podane w niniejszym rozdziale dotyczą wykonania i odbioru instalacji elektrycznych wewnętrznych o napięciu do 1 kv w budownictwie ogólnym. Przy wykonywaniu instalacji elektrycznych wewnętrznych, bez względu na rodzaj i sposób ich montażu, należy przeprowadzić następujące roboty podstawowe: trasowanie, montaż konstrukcji wsporczych i uchwytów, przejścia przez ściany i stropy, montaż sprzętu i osprzętu, łączenie przewodów, podejścia do odbiorników, przyłączanie odbiorników, ochrona przed porażeniem, ochrona antykorozyjna. Trasa instalacji powinna przebiegać bezkolizyjnie z innymi instalacjami i urządzeniami, powinna być przejrzysta, prosta i dostępna dla prawidłowej konserwacji oraz remontów. Wskazane jest, aby przebiegała w liniach poziomych i pionowych. Konstrukcje wsporcze i uchwyty przewidziane do ułożenia na nich instalacji elektrycznych, bez względu na rodzaj instalacji, powinny być zamocowane do podłoża (ścian, stropów, elementów konstrukcji budynku itp.) w sposób trwały, uwzględniający warunki lokalne i technologiczne, w jakich dana instalacja będzie pracować oraz sam rodzaj instalacji. Wszystkie przejścia obwodów instalacji elektrycznych przez ściany, stropy itp. (wewnątrz budynku) muszą być chronione przed uszkodzeniami. Przejścia te należy wykonać w przepustach rurowych. Przejścia między pomieszczeniami o różnych atmosferach powinny być wykonane w sposób szczelny, zapewniający nieprzedostawanie się wyziewów. Obwody instalacji elektrycznych przechodzące przez podłogi muszą być chronione do wysokości bezpiecznej przed przypadkowymi

58 Część 3 - Specyfikacje Techniczne - TS Roboty elektryczne uszkodzeniami. Jako osłony przed uszkodzeniem mechanicznym można stosować rury stalowe, rury z tworzyw sztucznych, kształtowniki, korytka blaszane, drewniane itp. W instalacjach elektrycznych wnętrzowych łączenia przewodów należy wykonywać w sprzęcie i osprzęcie instalacyjnym i w odbiornikach. Nie wolno stosować połączeń skręcanych. Do danego zacisku należy przyłączać przewody o rodzaju wykonania, przekroju i w liczbie, do jakich zacisk ten jest przystosowany. W przypadku stosowania zacisków, do których przewody są przyłączane za pomocą oczek, pomiędzy oczkiem a nakrętką oraz pomiędzy oczkami powinny znajdować się podkładki metalowe, zabezpieczone przed korozją w sposób umożliwiający przepływ prądu. Długość odizolowanej żyły przewodu powinna zapewnić prawidłowe połączenie. Końce przewodów miedzianych z żyłami wielodrutowymi (linek) powinny być zabezpieczone zaprasowanymi tulejkami lub ocynowane (zaleca się stosowanie takich tulejek zamiast cynowania). Podejścia instalacji elektrycznych do odbiorników należy wykonać w miejscach bezkolizyjnych, bezpiecznych oraz w sposób estetyczny. Podejścia zwieszakowe stosuje się w przypadkach zasilania odbiorników od góry. Podejścia tego rodzaju stosuje się najczęściej do: opraw oświetleniowych, odbiorników zasilanych z instalacji wykonanych przewodami szynowymi, na drabinkach kablowych, w korytkach itp. Podejścia zwieszakowe należy wykonywać jako sztywne lub elastyczne, w zależności od warunków technologicznych i rodzaju wykonywanej instalacji Szafka sterownicza tłoczni wytyczne wykonania Dla tłoczni projektuje się zainstalować wolnostojącą szafkę sterowniczą dostarczaną razem z tłocznią. Pełna dokumentacja techniczna znajduje się na wyposażeniu szafki sterowniczej i jest dostarczana przez producenta. Uwaga: Zaleca się zastosowanie już funkcjonującego typu szafek sterowniczych na terenie działania Gminy Pawłowiczki. W tym celu przed zamówieniem szafek sterowniczych należy skonsultować ich wyposażenie z inwestorem i producentem. Obudowa szafy sterowniczej Na szafkę sterowniczą dla tłoczni dobrano obudowę z cokołem, oraz z podwójnymi drzwiami o stopniu ochrony IP-65. Fundament do wkopania obok tłoczni. Na wewnętrznych drzwiach szafki zamontowane będą: panel LCD, przełączniki Auto-Ręka, lampki pracy i awarii pomp, przełącznik Sieć-Agregat, gn. 230VAC, gn. agregatu 400VAC. Funkcje szafy sterującej: Urządzenie sterujące zabudowane w szafie z tworzywa sztucznego, z podwójnymi drzwiami, stopień ochrony min. IP65, do posadowienia na zewnątrz w ogrodzonym terenie. Sterowanie na sondzie hydrostatycznej 4-20 ma, typ Aplisens SG-25S Sterownik PLC z modułem operatorskim, wpięcie do istniejącego systemu monitoringu już funkcjonującego na terenie działania Gminy Pawłowiczki Rozruch pomp bezpośredni do 4,0 kw, ponad 4,0 kw z soft-startem układ zabezpieczenia przed jednoczesną pracą pomp układ kontroli czasu pracy pompy w danym cyklu, z automatycznym przełączeniem na drugą pompę w przypadku przekroczenia nastawionego czasu pracy w danym cyklu Wyłączniki różnicowoprądowe oddzielne dla każdej pompy Wyłączniki różnicowoprądowe oddzielne dla obwodów sterowania i gniazd Przepięciówka klasy C Ogrzewanie szafy z termostatem Gniazdo serwisowe 230V

59 Część 3 - Specyfikacje Techniczne - TS Roboty elektryczne Gniazdo do podłączenia agregatu prądotwórczego z ręcznym przełączeniem sieć/agregat (Uwaga : Agregat prądotwórczy do awaryjnego zasilania tłoczni musi mieć moc wyjściową min. 3 razy większą niż moc nominalna pomp) Czujnik zaniku i asymetrii faz Liczniki czasu pracy dla każdej pompy Zabezpieczenie zwarciowe i przeciążeniowe pomp Zabezpieczenie temperatury uzwojeń silnika (2 x przekaźnik NIV101/A) Zabezpieczenie przeciwwilgociowe pomp (2 x przekaźnik NIV101/A) Zabezpieczenie przed suchobiegiem Liczniki godzin pracy pomp Przekładniki prądowe dla każdej pompy Lampki kontrolne stanów pracy pompowni Przełącznik rodzaju pracy: ręczna/stop/automatyczna Przyciski sterowania ręcznego z lampkami sygnalizacyjnymi Zasilacz awaryjny z podtrzymaniem z akumulatorem Kontrola czasu pracy pomp z automatycznym przełączeniem po przekroczeniu zadanego czasu pracy pompy w jednym cyklu pracy czujnik włamania z krańcówką w drzwiach szafy sterowany pilotem Lampka alarmowa zewnętrzna Kontrola pompy odwadniającej (1 x przekaźnik NIV105/S) Wykonanie szafy sterującej zgodne z dyrektywami: 2006/95/WE sprzęt elektryczny do stosowania w określonych granicach napięcia, 2004/108/WE zgodność elektromagnetyczna. Sterowanie pompami ściekowymi Sterownik wraz ze zintegrowanym modułem telemetryczny, powinien posiadać: min. 8 wejść binarnych min. 8 wejść/wyjść binarnych z możliwością pracy jako wejście częstotliwościowe min. 2 wejścia analogowe 4-20mA 2 wejścia RS232 (jedno wejście do konfiguracji i oprogramowania sterownika i modemu GPRS/SMS, drugie konfigurowalne RS232/RS485 z protokołem Modbus RTU, z możliwością podłączenia kilku urządzeń peryferyjnych, przepływomierz, panel PLC itp.) wewnętrzny bufor do archiwizacji stanów wejść i wyjść sterownika z możliwością czytania zdalnego i lokalnego możliwość dołączenia urządzeń zewnętrznych rozszerzających zasoby podstawowe urządzenia zintegrowany modem GPRS/SMS powinien posiadać możliwość konfigurowania reguł wysyłania/odbierania danych urządzenie powinno posiadać możliwość konfiguracji wymiany danych z programami typu SCADA w technologii OPC urządzenie musi posiadać certyfikat CE Oprogramowanie narzędziowe sterowników jak i programy źródłowe algorytmów sterowania należy przekazać wraz z dokumentacją techniczną po przejęciu urządzeń do eksploatacji. Układ automatyki, sterowania i monitoringu będzie zamontowany w zamykanej szafie izolacyjnej (tworzywo sztuczne) zintegrowanej z fundamentem o wysokich parametrach mechanicznych. Stopień ochrony szafki sterowniczej powinien wynosić IP65. Szafka sterownicza powinna być montowana na wysokości minimum 70 cm nad ziemią i w odległości co najmniej 1 m od zbiornika tłoczni. Układ przystosowany będzie do zasilania napięciem przemiennym 3x400VAC ; 50Hz. Połączenia wewnętrzne w szafce w układzie TN-S.

60 Część 3 - Specyfikacje Techniczne - TS Roboty elektryczne Rozruch pomp: układ typu: styczniki zapewniające rozruch bezpośredni dla mocy pomp do 3 kw, System automatyki, sterowania i monitoringu tłoczni powinien odpowiadać następującym warunkom: Należy wykonać układ dwóch pomp pracujących naprzemiennie (jednoczesna praca pomp dopuszczalna jest jedynie po przekroczeniu alarmowego poziomu ścieków), W przypadku awarii pompy powinno nastąpić przejęcie działania przez drugą pompę, Sterowanie tłoczni powinno odbywać się za pomocą sondy ultradźwiękowej, Układ sterowania powinien mieć możliwość pracy w trybie ręcznym lub automatycznym (tryb pracy ustawiany z pulpitu szafki sterowniczej dla każdej pompy oddzielnie), Należy dodatkowo zapobiec włączeniu pomp na sucho poprzez zastosowanie wyłącznika pływakowego, W przypadku awarii sondy ultradźwiękowej lub sterownika funkcje sterowania przejmowane winny być przez wyłączniki pływakowe poziomu maksymalnego i minimalnego, Układ powinien posiadać możliwość pracy w trybie awaryjnym bez udziału sterownika, Szafka sterownicza winna być wyposażona w liczniki czasu pracy i amperomierze oddzielnie dla każdej pompy oraz woltomierz kontrolny VOK z przełącznikiem umożliwiającym pomiar wszystkich napięć międzyprzewodowych oraz międzyfazowych, Szafka sterownicza oraz właz do komory tłoczni powinny być wyposażone w instalację przeciw włamaniową (czujniki otwarcia włamania), Sygnalizacja świetlna stanu tłoczni winna być umieszczona wewnątrz szafy sterowniczej (pulpit), Sygnalizacja świetlna i akustyczna awarii na zewnątrz szafki sterowniczej, Szafkę sterowniczą należy wyposażyć w oświetlenie wewnętrzne, gniazda wtyczkowe serwisowe 3x400VAC 16A, 250VAC 16A i 24V oraz ogrzewanie przy pomocy grzałki z regulacją temperatury przy pomocy termostatu, zastosować izolację termiczną, Układ automatyki, sterowania i monitoringu powinien zawierać wszystkie niezbędne zabezpieczenia: przed porażeniem, poprzez wyłącznik różnicowo-prądowy, przed pracą niepełnofazową i asymetrią międzyfazową (w tym braku fazy), przed przeciążeniem silnika, poprzez przekaźnik termiczny, przed zwarciem, przed suchobiegiem, Zabudować zabezpieczenie przepięciowe elektroniki (należy brać pod uwagę czy zasilanie jest wykonane kablem 4-ro czy 5-cio żyłowym), Zabudować przełącznik zasilania sieć 0 agregat dla zasilania awaryjnego (budowa przełącznika uniemożliwiać powinna podanie napięcia z agregatu na sieć energetyki i odwrotnie), Zabudować rozłącznik główny bezpiecznikowy dla sieci zasilającej, w dokumentacji i w szafce sterowniczej tłoczni wszystkie przewody muszą być opisane. To samo dotyczy przewodów i kabli wchodzących i wychodzących do szafki. Uwaga: Przed zamówieniem szafki sterowniczej, szczegóły jej wyposażenia należy uzgodnić wcześniej z producentem na podstawie niniejszego projektu oraz wytycznymi inwestora, użytkownika i projektu technologicznego. W szafce sterowniczej tłoczni należy przewidzieć miejsce do montażu układu monitorowania tłoczni w systemie telefonii komórkowej GPRS/GSM Wytyczne monitorowania tłoczni w systemie GPRS/SMS Wymagane przekazy danych w systemie GPRS/SMS stanów awaryjnych tłoczni: praca pomp,

61 Część 3 - Specyfikacje Techniczne - TS Roboty elektryczne poziom ścieków w zbiorniku (na podstawie stanu sondy ultradźwiękowej), maksymalny awaryjny poziom ścieków (na podstawie stanu dodatkowej sondy pływakowej), stan zasilania, włamanie do szafki sterowniczej i włazu tłoczni, zadziałanie zabezpieczenia termicznego (awaria pompy), informacja o prowadzonych pracach konserwacyjnych, zdalne załączenie i wyłączenie pomp, ustawienie poziomów załączenia i wyłączenia pomp, aktywacji i dezaktywacji powiadomień Układ sterowania opis ogólny Wykorzystanie telefonów komórkowych do przesyłania danych jest najkorzystniejszym i najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem nie wymagającym przydziału częstotliwości radiowej i związanych z tym kosztownych opracowań oraz opłat za przydział pasma radiowego. Układ sterowania, automatyki i monitoringu może być realizowany za pomocą dowolnego modułu sterownika mikroprocesowego + modem GPRS/SMS. Moduł to swobodnie programowalny sterownik PLC wyposażony w zintegrowany modem GSM/GPRS, rejestrator danych i izolowany port RS-232/422/485 do komunikacji z urządzeniami zewnętrznymi. Umożliwia realizację nowoczesnych, bezprzewodowych systemów nadzoru, monitoringu, pomiarów, diagnostyki i sterowania z wykorzystaniem technologii transmisji pakietowej GPRS. Istotną cechą sterownika jest możliwość transmisji danych nie tylko przez odpytywanie, ale także zdarzeniowo (np. przy zmianie stanu wejścia/wyjścia binarnego lub istotnej zmianie na wejściu analogowym). Sterownik posiada także rejestrator zdarzeń o rozdzielczości 100 ms (funkcjonalność RTU), jest w pełni konfigurowalny i programowalny przez użytkownika za pomocą przyjaznego i intuicyjnego środowiska oprogramowania MT Manager, zarówno lokalnie przez port szeregowy jak i zdalnie poprzez sieć GPRS. Sterownik umożliwia bezpośrednie podłączanie sygnałów obiektowych do wejść/wyjść urządzenia. W przypadku potrzeby rozszerzenia dostępnych zasobów możliwe jest dołączenie zewnętrznych modułów pracujących w trybie Modus Slave. Zapewnia także łatwą, bezprzewodową integrację poprzez sieć GPRS wszelkiego rodzaju urządzeń inteligentnych (sterowniki PLC, urządzenia pomiarowe, panele operatorskie) wyposażonych w szeregowy port komunikacyjny RS-232/422/485. W przypadku urządzeń obsługujących standardowy protokół Modbus RTU można korzystać z zaawansowanych funkcji komunikacji lokalnej, przetwarzania i rejestracji danych oraz spontanicznej transmisji GPRS wyzwalanej zdarzeniami. Wykorzystanie sterownika zwalnia użytkownika z konieczności posiadania wiedzy na temat transmisji GPRS, komend sterujących AT, zasad negocjacji przy otwieraniu sesji, metod weryfikacji jej aktywności i przywracania sesji zerwanych, ochrony dostępu z poziomu sieci, zapewnienia integralności danych, sprawdzania poprawności dostarczenia ramek. Co więcej, współpraca sterownika z urządzeniem zewnętrznym nie wymaga żadnej ingerencji w konfigurację czy oprogramowanie aplikacyjne tego urządzenia. Sterownik może pełnić funkcję lokalnego urządzenia Master, które cyklicznie odpytuje urządzenie zewnętrzne o zdefiniowane przez użytkownika zasoby (wejścia, wyjścia, wejścia analogowe, rejestry i flagi wewnętrzne). W pamięci sterownika tworzone jest zwierciadło zasobów urządzenia pozwalające na wykrywanie alarmów, wszelkiego rodzaju zmian stanu, zmian wartości analogowych, spełnienia warunków logicznych z wykorzystaniem wartości bezpośrednich i agregowanych. Dane są transmitowane przez GPRS zgodnie z regułami określonymi przez użytkownika: jako odpowiedź na zapytanie samodzielnie w określonych momentach czasu samodzielnie w wyniku zaistnienia określonego zdarzenia (alarm, zmiana stanu, znacząca zmiana wartości analogowej, spełnione wyrażenie logiczne itp.)

62 Część 3 - Specyfikacje Techniczne - TS Roboty elektryczne Dzięki transmisji zdarzeniowej możliwe jest tworzenie dowolnie dużych i dowolnie odległych systemów bezprzewodowych o dużej rozdzielczości czasowej i krótkim czasie reakcji (2-3 sekundy) z zachowaniem bardzo oszczędnej transmisji GPRS. Za pomocą układu przesyłania wiadomości alarmowych istnieje również możliwość przesyłania sygnałów informujących o awariach bardziej szczegółowych (np. zanik napięcia, włamanie do szafki, awaria pompy itp.). Nadajnik mikroprocesorowy urządzenia nadawczego będzie przekazywał krótkie informacje tekstowe o zaistniałych zdarzeniach. Informacje przekazywane będą do telefonów komórkowych osób odpowiedzialnych za stan sieci kanalizacyjnej i do centralnej dyspozytorni oczyszczalni ścieków na komputer monitorujący pracę całego układu kanalizacyjnego. Treść przesyłanych wiadomości oraz ilość kontrolowanych sygnałów jak również osoby, do których ma być dostarczona informacja zostaną wskazane na etapie montażu przez Inwestora. Osoba odpowiedzialna za konserwacje sieci i pompowni będzie miała wiadomość bez względu na to gdzie się znajduje (warunek posiadania telefonu). W przypadku braku telefonu czyli braku potwierdzenia odebrania alarmu-informacji będzie wysyłana do innych uprawnionych osób do momentu aż jedna z osób uprawnionych potwierdzi przyjęcie alarmu-informacji. Oprogramowanie układu monitorowania dostarczy producent systemu. Schemat ogólny systemu monitorowania tłoczni Zabezpieczenie układu sterowania i monitorowania w przypadku braku napięcia zasilania Układ sterowania i monitorowania powinien posiadać zabezpieczenie zasilania, w przypadku braku napięcia zasilania podstawowego, w postaci odpowiedniego zasilacza 230V-AC/24V-DC 1,2A z integrowanego z baterią. Układ podtrzymania napięcia powinien być tak dobrany, aby istniała możliwość natychmiastowego przesłania informacji o zaistniałej sytuacji awaryjnej w tłoczni. Dobór systemu GPRS/SMS Pozostawia się Inwestorowi możliwość wyboru dowolnego producenta układów sterowania i monitorowania. Po dokonaniu wyboru, należy skonsultować to z producentem szafki sterowniczej w celu przygotowania szafki do montażu urządzeń sterowniczo-monitorujących systemu Zasilanie awaryjne Szafka sterownicza tłoczni może być (opcjonalnie) dodatkowo przystosowana do zasilania awaryjnego z agregatu prądotwórczego (np. przewoźnego) o maksymalnej mocy Sn = 50kVA, które realizowane jest przez przełącznik zasilania uniemożliwiający podanie napięcia z agregatu na sieć i odwrotnie. Podłączenie agregatu realizowane będzie poprzez wtyczkę stałą na tablicową typu 32A/400V 3P+N+PE zainstalowaną na zewnątrz szafki sterowniczej. Konstrukcja agregatu powinna być zgodna z wymogami PN-ISO :1996. Agregat prądotwórczy zapewni inwestor Ochrona przeciwporażeniowa i uziomy System ochrony przeciwporażeniowej zaprojektowano zgodnie z zaleceniami podanymi w Rozporządzeniu Ministra Przemysłu z dnia r. Dz. Ust. nr 81 poz. 473 oraz normą PN- IEC Istniejące sieci pracują w układzie TN-C. Dla zapewnienia dostatecznie skutecznej ochrony przeciwporażeniowej przez zastosowanie szybkiego wyłączenia, w obwodzie głównym zastosowane są zabezpieczenia zainstalowane w zestawie złączowo-pomiarowym jako zabezpieczenie główne. W szafce sterowniczej tłoczni zainstalowany jest rozłącznik