Prof. dr hab. med. Jacek Jawień. Katedra Farmakologii Collegium Medicum. Uniwersytetu Jagiellońskiego AUTOREFERAT

Transkrypt

1 Prof. dr hab. med. Jacek Jawień Katedra Farmakologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego AUTOREFERAT Kraków 2014

2 2 ŁĄCZNY DOROBEK NAUKOWY publikacje oryginalne 44 prace kazuistyczne 1 publikacje poglądowe 15 listy do redakcji 1 rozdziały w podręcznikach 26 abstrakty 43 (W pracach oryginalnych i kazuistycznych w 22 artykułach jako pierwszy, ostatni lub korespondencyjny autor) Impact Factor 116,17 Punktacja KBN 733 Liczba cytowań 1028 Współczynnik Hirscha (h) 16 Kierownik 5 grantów KBN (oraz 1 grantu promotorskiego) Promotor 3 ukończonych przewodów doktorskich Recenzent 2 doktoratów Współautor kanonicznego podręcznika z zakresu farmakologii dla studentów medycyny ( Farmakologia red. nauk. R. Korbut, PZWL, Warszawa 2012) Ponad 2-letni pobyt naukowy w Center for Molecular Medicine w Karolinska Institute w Sztokholmie ( ), pod kierunkiem Prof. Görana K. Hanssona (obecnego przewodniczącego Komitetu Nagrody Nobla z Medycyny i Fizjologii), którego plonem było szereg publikacji w wysoko notowanych czasopismach. najważniejsze Nagrody: - Stypendium Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej za doskonałe wyniki w nauce podczas studiów - trzykrotny laureat konkursu Primus Inter Pares podczas studiów - stypendium Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej dla wyróżniających się młodych naukowców

3 3 - Nagroda Prezesa Rady Ministrów za wyróżniającą się pracę doktorską, obronioną poniżej 30 roku życia - stypendysta Funduszu im. Adama Krzyżanowskiego - Nagroda Samorządu Studentów Wydziału Lekarskiego CM UJ dla najlepszego dydaktyka - Nagroda Prezesów Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego za wiodące i oryginalne osiągnięcie badawcze na polu kardiologii doświadczalnej - Nagroda Laudatio docendi dla wyróżniającego się dydaktyka Collegium Medicum UJ

4 4 Ogólne dane personalne Urodziłem się 28 listopada 1965 roku w Krakowie, gdzie mieszkam na stałe. Pracuję w Katedrze Farmakologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jestem kawalerem. Szkoła podstawowa i średnia W latach uczęszczałem do Szkoły Podstawowej nr 7, a następnie od 1980 roku do II Liceum Ogólnokształcącego im. Jana III Sobieskiego w Krakowie, które ukończyłem z wyróżnieniem w roku Studia W latach studiowałem na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Krakowie. Od IV roku, ze względu na bardzo dobre wyniki w nauce, podjąłem Indywidualny Tok Studiów. W toku studiów uczestniczyłem w pracach Studenckiego Koła Naukowego przy I Klinice Kardiologii CM UJ. Podczas wakacji wyjeżdżałem na staże zagraniczne w szpitalach: w 1988, 1989 i w 1990 do Szwecji (Sztokholm, Szpital Söder Sjukhuset), a w 1989 roku także do Holandii (Nijmegen, Szpital Uniwersytecki). W okresie studiów otrzymałem następujące wyróżnienia i nagrody: 1. Stypendium Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w roku akademickim 1988/89 za bardzo dobre wyniki w nauce. 2. Byłem trzykrotnym laureatem konkursu Primus Inter Pares (w latach 1987, 1988 i 1989).

5 5 3. W 1989 roku otrzymałem od Prezydenta Miasta Krakowa Dyplom Uznania i Medal Kopernikański dla wieloletniego laureata Konkursu Primus Inter Pares. Dnia 26 czerwca 1990 roku uzyskałem dyplom ukończenia studiów medycznych z wyróżnieniem (średnia ocen ze wszystkich egzaminów = 4,87). Praca zawodowa Po ukończeniu studiów rozpocząłem studia doktoranckie przy II Katedrze Chorób Wewnętrznych, pod kierownictwem Pana Profesora Andrzeja Szczeklika. W 1991 roku otrzymałem samodzielne prawo wykonywania zawodu lekarza. 1 lutego 1994 roku przeszedłem na etat naukowo dydaktyczny w Collegium Medicum UJ. Doktorat Tematem mojego doktoratu było zbadanie ciekawego zjawiska, związanego z immunoglobuliną E. Mianowicie w roku 1988 Pan Profesor Andrzej Szczeklik i wsp. odkryli zastanawiające zjawisko przejściowego wzrostu poziomu surowiczego immunoglobuliny E (IgE) w odpowiedzi na zawał serca. Celem mojej pracy było dokładane zbadanie tego zjawiska. Wziąłem pod uwagę pięć grup pacjentów. Pierwszą stanowiło 39 pacjentów poddanych operacji kardiochirurgicznej pomostowania aortalno wieńcowego (coronary artery bypass graft), z rozpoznanym jako powikłanie operacji zawałem okołooperacyjnym mięśnia serca (perioperative myocardial infarction), wykrytych przeze mnie spośród 600 pacjentów poddanych tej operacji (w Klinice Kardiochirurgii CM UJ). W skład drugiej grupy weszło 42 pacjentów poddanych operacji pomostowania aortalno wieńcowego, bez powikłań. Grupą trzecią było 33 pacjentów poddanych operacjom torakochirurgicznym (w Oddziale Torakochirurgii Szpitala im. Jana Pawła II), podczas gdy grupę czwartą stanowiło 35 pacjentów z wykonywaną operacją w

6 6 obrębie jamy brzusznej (w II Klinice Chirurgicznej CM UJ). Piątą grupą była grupa kontrolna, licząca 30 osób. We wszystkich pięciu grupach u każdego pacjenta pobierałem krew: przed operacją i 8 kolejnych próbek po operacji (w 8 h, 16 h, 24 h, 48 h, 72 h, 120 h, 168 h i 216 h po zabiegu). Mierzyłem w próbkach poziom immunoglobulin: E, G, A i M oraz poziom eozynofilii bezwzględnej. Stwierdziłem znamienny statystycznie wzrost poziomu IgE we wszystkich grupach, z wyjątkiem grupy kontrolnej, ze szczytem w 5 dobie po operacji i następowym spadkiem wartości. Wzrost ten miał jednak różny stopień, zależny od siły urazu (najsilniejszy w grupie pierwszej, najsłabszy w czwartej). Uzyskawszy powyższe wyniki, postawiłem hipotezę, że IgE być może spełnia w organizmie człowieka rolę immunoglobuliny ostrej fazy. Było to na owe czasy (1994 rok), bardzo nowatorskie stwierdzenie. Dopiero 3 lata później, grupa niemieckich badaczy (Decker et al.) wyjaśniła do końca opisane przeze mnie zjawisko, stwierdzając, że w operacjach chirurgicznych (i innych urazach tkanek) następuje przełączenie populacji limfocytów pomocniczych (T helper) z Th1 do Th2. Zaś cytokiny produkowane przez linię Th2 (IL-4, IL- 5) promują syntezę IgE. 7 listopada 1994 roku odbyła się publiczna obrona mojej pracy doktorskiej pt.: Humoralna odpowiedź immunologiczna na uraz tkanki u człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem immunoglobuliny E. Promotorem był Pan Profesor Andrzej Szczeklik. Uzyskałem stopień doktora nauk medycznych w zakresie medycyny (choroby wewnętrzne) z wyróżnieniem.

7 7 Dalsza praca zawodowa W okresie tym pracowałem jako lekarz w Klinice Alergii i Immunologii II Katedry Chorób Wewnętrznych CM UJ. Jednocześnie odbywałem wymagane staże do specjalizacji z zakresu chorób wewnętrznych. W listopadzie 1996 roku uzyskałem specjalizację I stopnia z zakresu chorób wewnętrznych z oceną bardzo dobrą. W okresie tym wyjeżdżałem również na zjazdy naukowe, prezentując swoje doniesienia w Utrechcie (1995), Cambridge (1995) i Interlaken w Szwajcarii (1996). W latach byłem Głównym Wykonawcą Grantu Komitetu Badań Naukowych pt.: Udział immunoglobuliny E w odpowiedzi na uraz tkanki. W marcu 1995 roku uzyskałem prestiżowe roczne Stypendium Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej dla wyróżniających się młodych naukowców. W maju 1995 roku otrzymałem Wyróżnienie Towarzystwa Asystentów Uniwersytetu Jagiellońskiego za samodzielnie opublikowaną publikację naukową. W listopadzie 1995 roku uzyskałem Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za wyróżniającą się pracę doktorską, obronioną poniżej 30 roku życia. Od 1994 roku zostałem członkiem Europejskiego Towarzystwa Badań Klinicznych - European Society for Clinical Investigation (ESCI). W toku realizacji pracy doktorskiej zrozumiałem, że moim prawdziwym powołaniem jest teoretyczna i doświadczalna praca naukowa, która przynosi mi wiele satysfakcji. W związku z tym zwróciłem się z prośbą do mojego Kierownika Pana Profesora Andrzeja Szczeklika o możliwość przejścia do Katedry Farmakologii CM UJ. Pan Profesor, rozumiejąc moje stanowisko, wyraził zgodę i z dniem zostałem asystentem w Katedrze

8 8 Farmakologii Collegium Medicum UJ, celem zajęcia się teoretyczną i doświadczalną pracą naukową w dziedzinach podstawowych. Po przejściu do Katedry Farmakologii napisałem projekt Grantu Komitetu Badań Naukowych, który połączył potencjał naukowy obu Jednostek w badaniu tak zwanej astmy aspirynowej. Uzyskałem akceptację KBN w Warszawie i w okresie od 1998 do 2001 roku zostałem Kierownikiem grantu Komitetu Badań Naukowych pt.: Próba opracowania pierwszego doświadczalnego modelu astmy indukowanej aspiryną (AIA) przy użyciu perfundowanych płuc: badania nad rolą eozynofilów i innych leukocytów w AIA. Owocem tego grantu były 3 publikacje oryginalne i 1 publikacja poglądowa. W 1998 roku zostałem wybrany na zaszczytną funkcję Członka Rady Nadzorczej (councillor) Europejskiego Towarzystwa Badań Klinicznych - European Society for Clinical Investigation (ESCI), na 3 letnią kadencję, która została przedłużona o 1 rok, gdy zostałem wybrany na wiceprzewodniczącego Rady. Uczestniczyłem również w organizacji szeregu Zjazdów Fundacji Jagiellońskiego Centrum Badań Medycznych (Jagiellonian Medical Research Centre) w latach Pobyt w Instytucie Karolinska w Sztokholmie W okresie od 20 września 2001 do 30 października 2003 przebywałem na stypendium w Cardiovascular Research Unit, Center for Molecular Medicine, Karolinska Institutet w Sztokholmie. Kierownikiem Cardiovascular Research Unit jest obecny Przewodniczący Komitetu Nagrody Nobla z Medycyny - Pan Profesor Göran K. Hansson. Był on moim opiekunem naukowym. W okresie od października 2002 roku do października 2003 roku byłem Kierownikiem Grantu Swedish Heart Lung Foundation pt.: The role of interleukin-18 in atherogenesis.

9 9 Pan Profesor Hansson od wielu lat zajmuje się badaniami nad mechanizmami powstawania miażdżycy. Jako pierwszy opisał on w 1989 roku obecność aktywnych limfocytów T w płytce miażdżycowej, co było ważnym impulsem w późniejszym zdefinionwaniu miażdżycy jako przewlekłego procesu zapalnego. Jest on jednym z twórców nowej, zapalnej teorii patogenezy miażdżycy, obowiązującej od 1999 roku. Profesor Hansson w swoich badaniach nad rolą układu immunologicznego w rozwoju miażdżycy, posługuje się między innymi najnowszym eksperymentalnym modelem miażdżycy: myszy z wyłączonymi genami dla apolipoproteiny E oraz receptora LDL (apoe/ldlr - double knockout mice). Podczas pobytu w Instytucie Karolinska nauczyłem się technik badawczych, pozwalających na opracowanie wielkości miażdżycy u myszy apoe/ldlr double knockout metodami cross-section oraz en face, aby po powrocie wdrożyć po raz pierwszy w Polsce ten najnowszy doświadczalny model miażdżycy. Mój podstawowy Projekt badawczy w Cardiovascular Research Unit dotyczył z kolei całkowicie innego zagadnienia: stworzenia szczepu myszy, pozbawionych mitochondrialnego czynnika transkrypcyjnego A (TFAM) w mięśniówce gładkiej naczyń krwionośnych. Usunięcie tego genu, ze względu na letalność cechy w rozwoju płodowym, musiało nastąpić w wybranym czasie po urodzeniu, przy pomocy tzw. techniki Cre-loxP. Następnie u myszy z usuniętym genem TFAM badałem metodami telemetrycznymi ciśnienie tętnicze krwi pod wpływem stresu. Badałem także kurczliwość mięśniówki małych naczyń oporowych z krezki jelita na miografie. Wyniki badań były interesujące i w 2008 roku został opublikowany artykuł, opisujący ten eksperyment. W październiku 2002 roku, po zdaniu pisemnego egzaminu, uzyskałem certyfikat ukończenia kursu: Laboratory Animal Science, organizowanego przez Federation of European Laboratory Animal Science Associations (FELASA), uprawniający do doświadczeń na zwierzętach we wszystkich krajach Unii Europejskiej.

10 10 Powrót do Katedry Farmakologii Do Katedry Farmakologii CM UJ powróciłem w listopadzie 2003 roku. Jeszcze trzykrotnie (w lutym 2004, w czerwcu 2004 oraz w kwietniu 2005) wracałem na miesięczne pobyty naukowe do Sztokholmu, aby sprawować kontrolę nad końcową częścią realizacji Projektu dotyczącego myszy TFAM-knockout. W końcowym okresie pobytu w Sztokholmie napisałem projekt Grantu Ministerstwa Nauki i Informatyzacji, w którym zawarłem swoją nowo nabytą wiedzę, dotyczącą nowatorskiego doświadczalnego modelu miażdżycy. W marcu 2004 roku zostałem Kierownikiem grantu Ministerstwa Nauki i Informatyzacji pt.: Badanie przeciwmiażdżycowego potencjału tienopirydyn w unikatowym modelu eksperymentalnym miażdżycy myszy apoe/ldlr double knockout. Realizując ten grant przebadałem pod kątem ewentualnego działania hamującego miażdżycę leki antyleukotrienowe: MK-886, BAYx1005 i montelukast, leki hamujące czynnik jądrowy NF-κB: PDTC i kurkuminę oraz lek przeciwpłytkowy z grupy tienopirydyn: tiklopidynę. Wykazałem, że w modelu eksperymentalnym miażdżyca jest znamiennie hamowana przez wszystkie wyżej wymienione leki, w następującej kolejności ich siły działania: MK- 886, BAYx1005, PDTC, montelukast, tiklopidyna i na końcu kurkumina. W styczniu 2004 roku zostałem opiekunem Studenckiego Koła Naukowego przy Katedrze Farmakologii. W listopadzie 2005 zostałem Stypendystą Funduszu im. Adama Krzyżanowskiego na rok akademicki 2005/2006.

11 11 W styczniu 2007 otrzymałem Nagrodę Samorządu Studentów Wydziału Lekarskiego CM UJ dla najlepszego dydaktyka w roku akademickim 2005/2006. Habilitacja 23 listopada 2007 obroniłem kolokwium habilitacyjne (Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medium, Wydział Lekarski) i uzyskałem stopień doktora habilitowanego medycyny, w zakresie biologii medycznej farmakologii, za pracę: Badania nad wykorzystaniem myszy z wyłączonymi genami dla apolipoproteiny E oraz receptora LDL jako modelu eksperymentalnego w hamowaniu procesu miażdżycowego. Okres po habilitacji Jestem obecnie zatrudniony w Katedrze Farmakologii UJ CM na stanowisku adiunkta habilitowanego. Na okres kadencji zostałem członkiem Komisji Immunoprofilaktyki Komitetu Immunologii i Etiologii Zakażeń Człowieka Polskiej Akademii Nauk, Wydziału Nauk Medycznych. W latach pełniłem funkcję zastępcy Redaktora Naczelnego Polskiego Archiwum Medycyny Wewnętrznej. Jestem także członkiem krakowskiego oddziału Towarzystwa Internistów Polskich oraz członkiem Polskiego Towarzystwa Farmakologicznego. Brałem także udział w międzynarodowych kursach szkoleniowych, zwiększających moją wiedzę na temat badań na myszach zmodyfikowanych genetycznie: - European Vascular Genomic Network Mouse Atherosclerosis Workshop, , organizowany przez Cardiovascular Research Institute Maastricht, Holandia.

12 12 - Comprehensive Approaches to the in vivo Assessment of Cardiovascular Function in Mice, , organizowany przez Jackson Laboratory, Bar Harbor, Maine, USA. W styczniu 2009 zostałem Kierownikiem Grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (nr N N ), pt.: Badanie przeciwmiażdżycowego potencjału leków wpływających na funkcję i fenotyp śródbłonka, na unikatowym modelu eksperymentalnym miażdżycy: myszy z wyłączonym genem dla apolipoproteiny E (apoe-knockout mice). W czerwcu 2009 roku odbyłem podróż do Jackson Laboratory w Bar Harbor w Stanach Zjednoczonych największego i najlepszego na świecie miejsca produkcji myszy genetycznie zmienionych. Nawiązałem tam szereg kontaktów roboczych, które jak mamy nadzieję, zaowocują w przyszłości ścisłą współpracą z tym renomowanym ośrodkiem. Zaś w maju 2010 roku brałem udział w elitarnym szkoleniu w tej placówce: Comprehensive approaches to the in vivo assessment of cardiovascular function in mice otrzymałem prestiżową Nagrodę Prezesów Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego za rok 2009 za wiodące i oryginalne osiągnięcie badawcze na polu kardiologii doświadczalnej, pod zbiorczym tytułem: Badania przedkliniczne potencjalnego działania przeciwmiażdżycowego wybranych leków, z wykorzystaniem najnowszego modelu eksperymentalnego: myszy z wyłączonymi genami dla apolipoproteiny E oraz receptora LDL (apoe/ldlr - double knockout mice). W nagrodzie tej uwypuklono, że dzięki mojej pracy w Sztokholmie, a następnie w Krakowie, Katedra Farmakologii UJ CM jako pierwszy ośrodek w Polsce rozwinął badania na najnowszym eksperymentalnym modelu miażdżycy: myszach apoe-knockout.

13 13 Od roku 2006 jestem Koordynatorem nauczania farmakologii dla III roku Wydziału Lekarskiego UJ CM. Dzięki przeprowadzonej wspólnie z Koordynatorem IV roku w latach głębokiej reformie nauczania farmakologii na Kierunku Lekarskim, w roku akademickim 2009/2010 oraz 2010/2011 Katedra Farmakologii w plebiscycie na najlepszą Katedrę dydaktyczną na III roku oraz IV roku UJ CM zdobyła I miejsce. Od jestem członkiem Klubu Laudatio Docendi, skupiającego najlepszych dydaktyków Collegium Medicum UJ. W 2012 roku zostałem współautorem kanonicznego podręcznika z zakresu farmakologii dla studentów medycyny ( Farmakologia red. nauk. R. Korbut, PZWL, Warszawa 2012). Współpracuję także ze Studenckim Towarzystwem Naukowym UJ CM pomoc w ocenie grantów studenckich zgłaszanych do udziału w programie Granty Studenckie 2010, Prowadziłem wszystkie sesje ustne (jako moderator) na Konferencjach Naukowych Doktorantów Wydziału Lekarskiego UJ CM (18 maja 2011 oraz 18 maja 2012). Prowadziłem także wykłady plenarne na zjazdach Polskiego Towarzystwa Angiologicznego w latach Od października 2009 podjąłem dodatkową pracę jako wykładowca i Kierownik Zakładu Biomedycyny Instytutu Pielęgniarstwa w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Oświęcimiu. Jestem członkiem Uczelnianej Komisji Wyborczej UJ na kadencję ds. wyboru nowych władz Uczelni w roku Jestem także członkiem Rady Naukowej portalu studentów medycyny medistudent.pl W 2011 roku zostałem Kierownikiem grantu promotorskiego Narodowego Centrum Nauki (nr N N ), pt.: Badania nad możliwością farmakologicznego hamowania progresji miażdżycy, poprzez regulację funkcji receptora dla angiotensyny (1-7) na

14 14 najnowszym modelu eksperymentalnym miażdżycy: myszy z wyłączonym genem dla apolipoproteiny E (apoe - knockout mice), realizowanego przez mgr Justynę Totoń-Żurańską w ramach pracy nad doktoratem. W styczniu 2011 zostałem Kierownikiem grantu Narodowego Centrum Nauki (nr N N ), pt.: Badanie przeciwmiażdżycowego działania AVE 0991 oraz nebiwololu, na najnowszym modelu eksperymentalnym miażdżycy: myszy z wyłączonymi genami dla śródbłonkowej syntazy tlenku azotu i apolipoproteiny E (enos & apoe - double knockout mice). W styczniu 2013 roku zostałem Kierownikiem grantu Narodowego Centrum Nauki (nr 2012/05/B/NZ4/02743) pt.: Badanie przeciwmiażdżycowego działania betaadrenolityków trzeciej generacji, na udoskonalonym modelu eksperymentalnym miażdżycy: myszy z wyłączonymi genami dla śródbłonkowej syntazy tlenku azotu i apolipoproteiny E. 15 lipca 2013 roku Prorektor UJ ds. dydaktyki przyznał mi wyróżnienie za wysoką jakość pracy dydaktycznej za rok akademicki 2011/12. Promotor prac doktorskich: 1. Mgr inż. Katarzyna Kuś: Badanie przeciwmiażdżycowego potencjału beta blokerów, ze szczególnym uwzględnieniem nebiwololu na modelu eksperymentalnym miażdżycy: myszy z wyłączonym genem dla apolipoproteiny E (apoe-knockout mice) Otwarty , obroniony na ocenę bardzo dobrą w dniu , zatwierdzony przez Radę Wydziału Lekarskiego w dniu Lek. med. Małgorzata Pawłowska: Badanie potencjalnego przeciwmiażdżycowego działania doksycykliny nieselektywnego inhibitora metaloproteinaz macierzy zewnątrzkomórkowej, na modelu eksperymentalnej miażdżycy u myszy z wyłączonym genem dla apolipoproteiny E (apoe-knockout mice)

15 15 Otwarty , obroniony na ocenę bardzo dobrą w dniu , zatwierdzony przez Radę Wydziału Lekarskiego w dniu Mgr inż. Justyna Totoń-Żurańska: Badania nad możliwością farmakologicznego hamowania progresji miażdżycy, poprzez regulację funkcji receptora dla angiotensyny (1-7) Otwarty , obroniony z wyróżnieniem w dniu , zatwierdzony przez Radę Wydziału Lekarskiego w dniu Recenzje doktoratów: 1. Lek. med. Andrzej Machnik: Działanie simwastatyny w monoterapii i w skojarzeniu z ezetymibem na parametry hemostazy i stanu zapalnego u chorych po świeżym zawale serca. Promotor: Prof. dr hab. med. Anetta Undas, Kraków Mgr Łukasz Mateuszuk: Rola endogennej N-metylotransferazy nikotynamidu w przeciwzapalnej i przeciwmiażdżycowej aktywności kwasu nikotynowego i jego pochodnej, 1-metylonikotynamidu (MNA). Promotor: Prof. dr hab. med. Stefan Chłopicki, Kraków Prowadzę także wykłady w ramach Kursów podyplomowych przygotowujących do specjalizacji z kardiologii w ramach Medycznego Centrum Kształcenia Podyplomowego UJ: w roku 2010 i Jestem recenzentem następujących czasopism naukowych: Journal of Physiology and Pharmacology, Pharmacological Reports, Journal of Vascular Research, Expert Opinion on Drug Discovery, Expert Opinion on Pharmacotherapy, Pharmacological Research, Thrombosis Haemostasis, Atherosclerosis, Molecular Medicine, Polskiego Archiwum Medycyny Wewnętrznej, Heart and Vessels, Acta Pharmacologica Sinica, Acta Angiologica, PLOS ONE, Current Nutrition and Food Science oraz Cell Biochemistry & Function..

16 16 Tytuł profesora Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów, który wpłynął do Kancelarii Prezydenta w dniu 11 października 2013, postanowieniem z dnia 12 listopada 2013 r. nadał mi tytuł profesora nauk medycznych. Uroczystość nadania tytułu profesora miała miejsce w Pałacu Prezydenckim dnia Dorobek naukowy Jestem autorem 61 artykułów (44 oryginalnych, 1 pracy kazuistycznej, 15 poglądowych i 1 listu do redakcji), 27 rozdziałów książkowych oraz 43 abstraktów zjazdowych. W pracach oryginalnych i kazuistycznych jako pierwszy, ostatni lub korespondencyjny autor występuję w 22 artykułach. Stosunek prac wykonanych przed habilitacją, do wykonanych po habilitacji wynosi: prace oryginalne: 26/18, prace poglądowe: 6/9, rozdziały w podręcznikach: 1/26, abstrakty: 15/26. Łączny współczynnik oddziaływania (Impact Factor) artykułów równa się 116,17. Punktacja KBN dla czasopism za te publikacje wynosi 733 punkty. Ilość cytowań wszystkich artykułów wg bazy ISI Web of Science to Współczynnik Hirscha (h) wynosi 16. Dorobek naukowy można prześledzić także na międzynarodowej stronie internetowej:

17 17 GŁÓWNE TEZY BADAWCZE PRAC NAUKOWYCH: A. Wykazanie po raz pierwszy na świecie, że wzrost stężenia surowiczej immunoglobuliny E po zawale mięśnia serca nie jest reakcją swoistą, lecz towarzyszącą wszelkiego rodzaju urazom tkankowym, które prowadzą do przełączenia się odpowiedzi immunologicznej limfocytów T z Th1 do Th2. 1. Jawień J, Naskalski J, Grzywacz M, Szwalec Z, Kicińska A, Piwowarska W, Dziatkowiak A, Szczeklik A. Zmiany stężenia immunoglobulin po operacjach pomostowania aortalno wieńcowego niepowikłanych oraz powikłanych zawałem okołooperacyjnym. Kardiol Pol 1995; 43: Szczeklik A, Jawień J. Humoralna odpowiedź immunologiczna na uraz tkanki, cechująca się wzrostem stężenia immunoglobuliny E w surowicy krwi. Pol Arch Med. Wewn 1995; 94: Szczeklik A, Jawień J, Stadler BM, Radwan J, Piwowarska W, Dziatkowiak A. Possible relationship between interleukin-6 and response of immunoglobulin E to surgical trauma. Ann N Y Acad Sci 1995; 762: Szczeklik A, Jawień J. Can immunoglobulin E act as an acute phase protein? Allergy Clin Immunol News 1995; 7: Szczeklik A, Jawień J. Immunoglobulin E in acute phase response to surgical stress. Clin Exp Allergy 1996; 26: Szczeklik A, Jawień J. Possible role of IgE in acute phase response. Allergy 1997; 52: Marciniak-Sroka J, Jawień J, Jakieła B, Szczeklik A. scd23 Rise Precedes Immunoglobulin E Elevation After Coronary Artery Bypass Graft Surgery. Pol Arch Med Wewn 2011; B. Udowodnienie, że interleukina-18 nasila aterogenezę na mysim modelu eksperymentalnym miażdżycy apoe-knockout. 1. Elhage R, Jawień J, Rudling M, Ljunggren HG, Takeda K, Akira S, Bayard F, Hansson GK. Reduced atherosclerosis in interleukin-18 deficient apolipoprotein E knockout mice. Cardiovasc Res 2003; 59: Tenger C, Sudenborg A, Jawień J, Zhou X. IL-18 accelerates atherosclerosis accompanied by elevation of IFN-gamma and CXCL16 expression independently of T cells. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2005; 25:

18 18 C. Stwierdzenie, że subpopulacja TCRαβ + limfocytów T przyspiesza aterogenezę w mysim modelu eksperymentalnym apoe-knockout. Elhage R, Gourdy P, Brouchet L, Jawień J, Fouque MJ, Fievet C, Huc X, Barreira Y, Couloumiers JC, Arnal JF, Bayard F. Deleting TCR alpha beta+ or CD+ T lymphocytes leads to opposite effects on site-specific atherosclerosis in female apolipoprotein E deficient mice. Am J Pathol 2004; 165: Udowodnienie, iż limfocyty z różnych subpopulacji odgrywają znaczącą rolę w ateroprotekcyjnym efekcie estradiolu. Elhage R, Gourdy P, Jawień J, Brouchet L, Castano C, Fievet C, Hansson GK, Arnal JF, Bayard F. The atheroprotective effect of 17β-estradiol depends on complex interactions in adaptive immunity. Am J Pathol 2005; 167: Zastosowanie po raz pierwszy w Polsce nowego modelu eksperymentalnego miażdżycy: myszy apoe-knockout (D-H): D. Wykazanie po raz pierwszy na świecie, że podanie myszom apoe/ldlr double knockout leków antyleukotrienowych, powoduje zmniejszenie miażdżycy. Prace poniższe były cytowane jako istotne, w podsumowującym stan badań nad leukotrienami w miażdżycy artykule poglądowym słynnego badacza Colina D. Funka z Queen s University w Kanadzie: The 5-lipoxygenase/leukotriene pathway in preclinical models of cardiovascular disease Cardiovasc Res 2010; 86: Jawień J, Gajda M, Rudling M, Mateuszuk Ł, Olszanecki R, Guzik T, Cichocki T, Chłopicki S, Korbut R. Inhibition of five lipoxygenase activating protein (FLAP) by MK-886 decreases atherosclerosis in apoe/ldlr double knockout mice. Eur J Clin Invest 2006; 36: Jawień J, Gajda M, Olszanecki R, Korbut R. BAY x 1005 attenuates atherosclerosis in apoe/ldlr - double knockout mice. J Physiol Pharmacol 2007; 58: Jawień J, Gajda M, Wolkow PP, Żurańska J, Olszanecki R, Korbut R. The effect of montelukast on atherogenesis in apoe/ldlr double knockout mice. J Physiol Pharmacol 2008; 59: Jawień J. The putative role of leukotrienes in experimental atherogenesis. Pol Arch Med Wewn 2009; 119:

19 19 5. Jawień J, Korbut R. The current view on the role of leukotrienes in atherogenesis. J Physiol Pharmacol 2010; 61: E. Wykazanie po raz pierwszy na świecie, że podanie myszom apoe/ldlr double knockout leków hamujących jądrowy czynnik transkrypcyjny κb, powoduje zmniejszenie miażdżycy. 1. Jawień J, Gajda M, Mateuszuk L, Olszanecki R, Jakubowski A, Szlachcic A, Korabiowska M, Korbut R. Inhibition of nuclear factor-kappab attenuates artherosclerosis in apoe/ldlr - double knockout mice. J Physiol Pharmacol 2005; 56: Olszanecki R, Jawień J, Gajda M, Mateuszuk Ł, Gębska A, Korabiowska M, Chłopicki S, Korbut R. Effect of curcumin on atherosclerosis in apoe/ldlr double knockout mice. J Physiol Pharmacol 2005; 56: F. Wykazanie po raz pierwszy na świecie, że podanie myszom apoe knockout agonisty receptora dla angiotensyny (1-7): AVE 0991, hamuje miażdżycę. 1. Totoń-Żurańska J, Gajda M, Pyka-Fościak G, Kuś K, Pawłowska M, Niepsuj A, Wołkow P, Olszanecki R, Jawień J, Korbut R. AVE 0991 angiotensin-(1-7) receptor agonist, inhibits atherogenesis in apoe-knockout mice. J Physiol Pharmacol 2010; 61: Jawień J, Toton-Zuranska J, Gajda M, Niepsuj A, Gebska A, Kus K, Suski M, Pyka-Fosciak G, Nowak B, Guzik TJ, Marcinkiewicz J, Olszanecki R, Korbut R. Angiotensin-(1-7) receptor Mas agonist ameliorates progress of atherosclerosis in apoe-knockout mice. J Physiol Pharmacol 2012; 63: G. Wykazanie po raz pierwszy na świecie, że podanie myszom apoe knockout nebiwololu powoduje zmniejszenie miażdżycy. Kuś K, Gajda M, Pyka-Fościak G, Totoń-Żurańska J, Pawłowska M, Suski M, Niepsuj A, Nowak B, Wolkow P, Olszanecki R, Jawień J, Korbut R. The effect of nebivolol on atherogenesis in apoe knockout mice. J Physiol Pharmacol 2009; 60: H. Wykazanie po raz pierwszy na świecie, że podanie myszom apoe knockout doksycykliny w dawkach subantybakteryjnych (jako inhibitora MMPs) powoduje zmniejszenie miażdżycy. Pawłowska M, Gajda M, Pyka-Fościak G, Totoń-Żurańska J, Niepsuj A, Kuś K, Bujak-Giżycka B, Suski M, Olszanecki R, Jawień J, Korbut R. The effect of doxycycline on atherogenesis in apoe-knockout mice. J Physiol Pharmacol 2011; 62:

20 20 I. Wykazanie w hodowli komórkowej, że interakcja pomiędzy komórkami nabłonka oskrzelowego a eozynofilami powoduje nasilenie syntezy leukotrienów i że interakcja ta może być hamowana przez aspirynę. 1. Jawień J, Chłopicki S, Olszanecki R, Lorkowska B, Gryglewski RJ. Eosinophilepithelial cell interaction augments cysteinyl leukotrienes synthesis. J Physiol Pharmacol 2002; 53: Jawień J, Olszanecki R, Lorkowska B, Korbut R. Effect of aspirin on cysteinyl leukotrienes production by eosinophils co-cultured with epithelial cells. J Physiol Pharmacol 2004; 55: J. Udowodnienie, że interakcja pomiędzy płytkami krwi a eozynofilami jest mediowana przez selektynę P oraz że adhezja płytek do eozynofili wymaga obecności tromboksanu A Jawień J, Chłopicki S, Gryglewski RJ. Interactions between human platelets and eosinophils are mediated by selectin-p. Pol J Pharmacol 2002; 54: Jawień J, Łomnicka M, Korbut R, Chłopicki S. The involvement of adhesion molecules and lipid mediators in the adhesion of human platelets to eosinophils. J Physiol Pharmacol 2005; 56: K. Hipercholesterolemia u szczurów z nadciśnieniem tętniczym nie powoduje dysfunkcji śródbłonka. Lorkowska B, Bartuś M, Franczyk M, Kostogrys RB, Jawień J, Pisulewski PM, Chłopicki S. Hypercholesterolemia does not alter endothelial function in spontaneously hypertensive rats. J Pharmacol Exp Ther 2006; 317: L. Grelina hamuje stres oksydacyjny w naczyniach krwionośnych u szczurów z nadciśnieniem tętniczym. Kawczyńska-Drożdż A, Olszanecki R, Jawień J, Brzozowski T, Pawlik WW, Korbut R, Guzik TJ. Ghrelin inhibits vascular superoxide production in spontaneously hypertensive rats. Am J Hypert 2006; 19: M. Stwierdzenie, iż tienopirydyny stymulują śródbłonek naczyń wieńcowych do produkcji tlenku azotu oraz że tiklopidyna hamuje rozwój miażdżycy.

21 21 1. Jakubowski A, Chłopicki S, Olszanecki R, Jawień J, Łomnicka M, Dupin JP, Gryglewski RJ. Endothelial action of thienopyridines and thienopyrimidinones in the isolated guinea pig heart. Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids 2005; 72: Jawień J, Csanyi G, Gajda M, Mateuszuk L, Lomnicka M, Korbut R, Chlopicki S. Ticlopidine attenuates progression of atherosclerosis in apolipoprotein E and low density lipoprotein receptor double knockout mice. Eur J Pharmacol 2007; 556: N. Wykazanie, że na modelu izolowanego, perfundowanego płuca szczura rezydualne neutrofile odgrywają istotną rolę w odpowiedzi broncho- i wazokonstrykcyjnej. Chłopicki S, Olszanecki R, Jawień J, Bartuś J, Gryglewski RJ. Residual pulmonary neutrophils are involved in vaso- and bronchoconstrictor responses to platelet activating factor in the isolated buffer-perfused rat lung. Pol J Pharmacol 2000; 52: O. Wykazanie, że wycięcie z genomu przy pomocy systemu Cre-loxP mitochondrialnego czynnika transkrypcyjnego (TFAM) w mięśniach gładkich myszy, powoduje znaczny spadek kurczliwości mięśniówki gładkiej naczyń i przewodu pokarmowego, co wiąże się ze spadkiem średniego ciśnienia tętniczego. Jawien J, Bian Z, Sheikine Y, Pang Y, Edholm T, Dou Y, Metzger D, Hellstrom PM, Feil R, Jansson GK. Abrogation of mitochondrial transcription in smooth muscle cells impairs smooth muscle contractility and vascular tone. J Physiol Pharmacol 2008; 59:

22 22 LISTA PUBLIKACJI A. Publikacje oryginalne PRZED HABILITACJĄ 1. Jawień J, Naskalski J, Grzywacz M, Szwalec Z, Kicińska A, Piwowarska W, Dziatkowiak A, Szczeklik A. Zmiany stężenia immunoglobulin po operacjach pomostowania aortalno wieńcowego niepowikłanych oraz powikłanych zawałem okołooperacyjnym. Kardiol Pol 1995; 43: Szczeklik A, Jawień J. Humoralna odpowiedź immunologiczna na uraz tkanki, cechująca się wzrostem stężenia immunoglobuliny E w surowicy krwi. Pol Arch Med. Wewn 1995; 94: Szczeklik A, Jawień J, Stadler BM, Radwan J, Piwowarska W, Dziatkowiak A. Possible relationship between interleukin-6 and response of immunoglobulin E to surgical trauma. Ann N Y Acad Sci 1995; 762: Szczeklik A, Jawień J. Can immunoglobulin E act as an acute phase protein? Allergy Clin Immunol News 1995; 7: Szczeklik A, Jawień J. Immunoglobulin E in acute phase response to surgical stress. Clin Exp Allergy 1996; 26: Szczeklik A, Jawień J. Possible role of IgE in acute phase response. Allergy 1997; 52: Płonka PM, Chłopicki S, Płonka B, Jawień J, Gryglewski RJ. Endotoxaemia in rats: detection of nitrosyl haemoglobin in blood and lung by EPR. Curr Topics Biophysics 1999; 23: Chłopicki S, Olszanecki R, Jawień J, Bartuś J, Gryglewski RJ. Residual pulmonary neutrophils are involved in vaso- and bronchoconstrictor responses to platelet activating factor in the isolated buffer-perfused rat lung. Pol J Pharmacol 2000; 52: Jawień J, Chłopicki S, Olszanecki R, Lorkowska B, Gryglewski RJ. Eosinophil-epithelial cell interaction augments cysteinyl leukotrienes synthesis. J Physiol Pharmacol 2002; 53: Jawień J, Chłopicki S, Gryglewski RJ. Interactions between human platelets and eosinophils are mediated by selectin-p. Pol J Pharmacol 2002; 54:

23 Elhage R, Jawień J, Rudling M, Ljunggren HG, Takeda K, Akira S, Bayard F, Hansson GK. Reduced atherosclerosis in interleukin-18 deficient apolipoprotein E knockout mice. Cardiovasc Res 2003; 59: Elhage R, Gourdy P, Brouchet L, Jawień J, Fouque MJ, Fievet C, Huc X, Barreira Y, Couloumiers JC, Arnal JF, Bayard F. Deleting TCR alpha beta+ or CD+ T lymphocytes leads to opposite effects on site-specific atherosclerosis in female apolipoprotein E deficient mice. Am J Pathol 2004; 165: Jawień J, Olszanecki R, Lorkowska B, Korbut R. Effect of aspirin on cysteinyl leukotrienes production by eosinophils co-cultured with epithelial cells. J Physiol Pharmacol 2004; 55: Jakubowski A, Chłopicki S, Olszanecki R, Jawień J, Łomnicka M, Dupin JP, Gryglewski RJ. Endothelial action of thienopyridines and thienopyrimidinones in the isolated guinea pig heart. Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids 2005; 72: Tenger C, Sudenborg A, Jawień J, Zhou X. IL-18 accelerates atherosclerosis accompanied by elevation of IFN-gamma and CXCL16 expression independently of T cells. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2005; 25: Elhage R, Gourdy P, Jawień J, Brouchet L, Castano C, Fievet C, Hansson GK, Arnal JF, Bayard F. The atheroprotective effect of 17β-estradiol depends on complex interactions in adaptive immunity. Am J Pathol 2005; 167: Guzik TJ, Olszanecki R, Sadowski J, Kapelak B, Rudziński P, Jopek A, Kawczyńska A, Ryszawa N, Loster J, Jawień J, Cześnikiewicz-Guzik M, Channon KM, Korbut R. Superoxide dismutase activity and expression in human venous and arterial bypass graft vessels. J Physiol Pharmacol 2005; 56: Korabiowska M, Honig JF, Jawień J, Knapik J, Stachura J, Cordon-Cardo C, Fischer G. Relation of NM23 expression to proliferation and prognosis in malignant melanomas of the oral cavity. In vivo 2005; 19: Jawień J, Gajda M, Mateuszuk L, Olszanecki R, Jakubowski A, Szlachcic A, Korabiowska M, Korbut R. Inhibition of nuclear factor-kappab attenuates artherosclerosis in apoe/ldlr - double knockout mice. J Physiol Pharmacol 2005; 56: Jawień J, Łomnicka M, Korbut R, Chłopicki S. The involvement of adhesion molecules and lipid mediators in the adhesion of human platelets to eosinophils. J Physiol Pharmacol 2005; 56:

24 Olszanecki R, Jawień J, Gajda M, Mateuszuk Ł, Gębska A, Korabiowska M, Chłopicki S, Korbut R. Effect of curcumin on atherosclerosis in apoe/ldlr double knockout mice. J Physiol Pharmacol 2005; 56: Jawień J, Gajda M, Rudling M, Mateuszuk Ł, Olszanecki R, Guzik T, Cichocki T, Chłopicki S, Korbut R. Inhibition of five lipoxygenase activating protein (FLAP) by MK-886 decreases atherosclerosis in apoe/ldlr double knockout mice. Eur J Clin Invest 2006; 36: Korabiowska M, Brinck U, Stachura J, Jawień J, Hasse FM, Cordon-Cardo C, Fischer G. Prognostic significance of a loss of the most frequently mutated exons of mismatch repair genes MLH1 and MSH2 in malignant melanomas. Anticancer Res 2006; 26: Lorkowska B, Bartuś M, Franczyk M, Kostogrys RB, Jawień J, Pisulewski PM, Chłopicki S. Hypercholesterolemia does not alter endothelial function in spontaneously hypertensive rats. J Pharmacol Exp Ther 2006; 317: Olszanecki R, Gębska A, Jawień J, Jakubowski A, Korbut R. Inhibition of NOS-2 induction in LPS-stimulated J774.2 cells by 1, 5-isoquinolinediol, an inhibitor of PARP. J Physiol Pharmacol 2006; 57: Kawczyńska-Drożdż A, Olszanecki R, Jawień J, Brzozowski T, Pawlik WW, Korbut R, Guzik TJ. Ghrelin inhibits vascular superoxide production in spontaneously hypertensive rats. Am J Hypert 2006; 19: PO HABILITACJI 1. Jawień J, Csanyi G, Gajda M, Mateuszuk L, Lomnicka M, Korbut R, Chlopicki S. Ticlopidine attenuates progression of atherosclerosis in apolipoprotein E and low density lipoprotein receptor double knockout mice. Eur J Pharmacol 2007; 556: Jawień J, Gajda M, Olszanecki R, Korbut R. BAY x 1005 attenuates atherosclerosis in apoe/ldlr - double knockout mice. J Physiol Pharmacol 2007; 58: Franczyk-Żarów M, Kostogrys RB, Szymczyk B, Jawień J, Gajda M, Cichocki T, Wojnar L, Chlopicki S, Pisulewski PM. Functional effects of eggs, naturally enriched with conjugated linoleic acid, on the blood lipid profile, development of atherosclerosis and composition of atherosclerotic plaque in apolipoprotein E and low-density lipoprotein receptor doubleknockout mice (apoe/ldlr). Br J Nutr 2008; 99: Gajda M, Jawień J, Mateuszuk Ł, Lis GJ, Radziszewski A, Chlopicki S, Litwin JA. Triple immunofluorescence labeling of atherosclerotic plaque components in apoe/ldlr -/- mice. Folia Histochem Cytobiol 2008; 46:

25 25 5. Gajda M, Banas K, Banas A, Jawień J, Mateuszuk Ł, Chlopicki S, Kwiatek WM, Cichocki T, Falkenberg G. Distribution of selected elements in atherosclerotic plaques of apoe/ldlrdouble knockout mice assessed by synchrotron radiation-induced micro-xrf spectrometry. X-Ray Spectrom 2008; 37: Jawien J, Bian Z, Sheikine Y, Olofsson PS, Pang Y, Edholm T, Dou Y, Metzger D, Hellström PM, Feil R, Hansson GK. Abrogation of mitochondrial transcription in smooth muscle cells impairs smooth muscle contractility and vascular tone. J Physiol Pharmacol 2008; 59: Olszanecki R, Bujak-Giżycka B, Madej J, Suski M, Wołkow PP, Jawień J, Korbut R. Kaempferol, but not resveratrol inhibits angiotensin converting enzyme. J Physiol Pharmacol 2008; 59: Jawień J, Gajda M, Wolkow PP, Żurańska J, Olszanecki R, Korbut R. The effect of montelukast on atherogenesis in apoe/ldlr double knockout mice. J Physiol Pharmacol 2008; 59: Kuś K, Gajda M, Pyka-Fościak G, Totoń-Żurańska J, Pawłowska M, Suski M, Niepsuj A, Nowak B, Wolkow P, Olszanecki R, Jawień J, Korbut R. The effect of nebivolol on atherogenesis in apoe knockout mice. J Physiol Pharmacol 2009; 60: Totoń-Żurańska J, Gajda M, Pyka-Fościak G, Kuś K, Pawłowska M, Niepsuj A, Wołkow P, Olszanecki R, Jawień J, Korbut R. AVE 0991 angiotensin-(1-7) receptor agonist, inhibits atherogenesis in apoe-knockout mice. J Physiol Pharmacol 2010; 61: Pawłowska M, Gajda M, Pyka-Fościak G, Totoń-Żurańska J, Niepsuj A, Kuś K, Bujak- Giżycka B, Suski M, Olszanecki R, Jawień J, Korbut R. The effect of doxycycline on atherogenesis in apoe-knockout mice. J Physiol Pharmacol 2011; 62: Suski M, Olszanecki R, Madej J, Totoń-Żurańska J, Niepsuj A, Jawień J, Bujak-Giżycka B, Okoń K, Korbut R. Proteomic analysis of changes in protein expression in liver mitochondria in apoe knockout mice. J Proteomics 2011; 74: Marciniak-Sroka J, Jawień J, Jakieła B, Szczeklik A. scd23 Rise Precedes Immunoglobulin E Elevation After Coronary Artery Bypass Graft Surgery. Pol Arch Med Wewn 2011; 121: Jawien J, Toton-Zuranska J, Gajda M, Niepsuj A, Gebska A, Kus K, Suski M, Pyka- Fosciak G, Nowak B, Guzik TJ, Marcinkiewicz J, Olszanecki R, Korbut R. Angiotensin-(1-7) receptor Mas agonist ameliorates progress of atherosclerosis in apoe-knockout mice. J Physiol Pharmacol 2012; 63:

26 Jawien J, Toton-Zuranska J, Kus K, Pawlowska M, Olszanecki R, Korbut R. The effect of AVE 0991, nebivolol and doxycycline on inflammatory mediators in apoe-knockout mouse model of atherosclerosis. Med Sci Monit 2012; 18: Kowalska J, Gajda M, Jawień J, Kwiatek WM, Appel K, Dumas P. Effect of AVE 0991 angiotensin (1-7) agonist treatment on elemental and biomolecular content and distribution in atherosclerotic plaques of apoe-knockout mice. Rad Phys Chem 2013; 93: Olszanecki R, Suski M, Gebska A, Toton-Zuranska J, Kus K, Madej J, Bujak-Gizycka B, Jawien J, Korbut R. The influence of angiotensin-(1-7) peptidomimetic (AVE 0991) and nebivolol on angiotensin I metabolism in aorta of apoe-knockout mice. J Physiol Pharmacol 2013; 64: Pyka-Fościak G, Jawień J, Gajda M, Jasek E, Litwin JA. Effect of nebivolol treatment on atherosclerotic plaque components in apoe-knockout mice. J Physiol Pharmacol 2013; 64: B. Opis przypadku (prace kazuistyczne) PRZED HABILITACJĄ 1. Jawień J, Prokop A. Zawał serca, nawracające migotanie komór i śródbłoniak opłucnej u młodego mężczyzny, leczonego w dzieciństwie radioterapią z powodu ziarnicy złośliwej. Pol Arch Med. Wewn 1993; 90: C. Prace poglądowe PRZED HABILITACJĄ 1. Jawień J, Naskalski J, Dziatkowiak A, Szczeklik A. Diagnostyka zawału okołooperacyjnego serca w zabiegach pomostowania aortalno - wieńcowego. Kardiol Pol 1993; 39: Jawień J. Autoprzeciwciała anty-ige u człowieka: ich występowanie i znaczenie. Immunol Pol 1993; 18:

27 27 3. Jawień J. Wartość diagnostyczna oznaczania immunoglobuliny E. Immunol Pol 1995; 20 (suppl.2): S47-S Jawień J. Problem wczesnego rozpoznania zawału serca rola badań laboratoryjnych. Badanie i Diagnoza 1996; 2: Jawień J. A new insight into aspirin-induced asthma. Eur J Clin Invest 2002; 32: Jawień J, Nastałek P, Korbut R. Mouse models of experimental atherosclerosis. J Physiol Pharmacol 2004; 55: PO HABILITACJI 1. Jawień J. New insights into immunological aspects of atherosclerosis. Pol Arch Med Wewn 2008; 118: Jawień J, Bała M, Jaeschke R. Glikokortykosteroidy w zapobieganiu nawrotom po nagłym zaostrzeniu astmy. Medycyna Praktyczna Pediatria 2008; Jawień J. The putative role of leukotrienes in experimental atherogenesis. Pol Arch Med Wewn 2009; 119: Jawień J, Jawień M. Patophysiology of atherosclerosis based on research on apoeknockout mice and their usefulness in checking new antiatherosclerotic agents. Acta Angiol 2009; 15: Jawień J, Korbut R. The current view on the role of leukotrienes in atherogenesis. J Physiol Pharmacol 2010; 61: Jawień J. Mouse experimental models of atherosclerosis in pharmacology. J Clin Experiment Cardiol 2011; S1: Jawień J, Olszanecki R, Nowak B, Marcinkiewicz J. Apolipoprotein E knockout mice: an experimental model to study inflammatory mechanisms of atherosclerosis and to screen a putative anti-atherogenic properties of drugs. Centr Eur J Immunol 2012; 37: Jawień J. Atherosclerosis in 2012 what is new? Pol Arch Med Wewn 2012; 122: Jawień J. The role of an experimental model of atherosclerosis: apoe-knockout mice in developing new drugs against atherogenesis. Curr Pharm Biotechnol 2012; 13:

28 28 D. Listy do Redakcji PRZED HABILITACJĄ 1. Jawień J. The behavior of immunoglobulin E (IgE) in patients after surgical injury. World J Surg 2002; 26: E. Rozdziały i publikacje książkowe PRZED HABILITACJĄ Jawień J. Tiklopidyna jej działanie i właściwości. ICN Polfa Rzeszów PO HABILITACJI 1. Jawień J. Farmakologia po prostu. Pod redakcją Ryszarda Korbuta. Podręcznik dla studentów wydziałów medycznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydanie I, Kraków 2007 (Rozdziały: 1, 3, 4, 14, 17). 2. Jawien J. Aspirin-Induced Asthma. In: New Research on Aspirin and Health. Charles L. Millwood, editor. Nova Science Publishers, New York Chapter VIII, pp Jawień J. Farmakologia - tajemnice. Pod redakcją Ryszarda Korbuta. Podręcznik dla studentów wydziałów medycznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydanie I, Kraków 2009 (Rozdziały: 1, 3, 5, 14, 17). 4. Jawień J. Prostanoidy. W: Kardiologia. Pod redakcją Andrzeja Szczeklika i Michała Tendery. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Wydanie I, Kraków Rozdział 41.9, str Jawień J. Mouse models of experimental atherosclerosis as a tool for checking a putative anti-atherogenic action of drugs. In: Atherogenesis. Sampath Parthasarathy, editor. InTech, Rijeka, 2011, pp Olszanecki R, Wołkow P, Jawień J. Farmakologia. Redakcja naukowa R. Korbut. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa rozdziałów: I. Farmakologia ogólna (str. 1-12) II. Leki autonomicznego układu nerwowego (str.13-38) 1. Leki wpływające na przekaźnictwo cholinergiczne 2. Leki wpływające na złącze nerwowo-mięśniowe 3. Leki wpływające na przekaźnictwo adrenergiczne

29 29 IV. Farmakologia autakoidów (str ) 1. Wstęp 2. Autakoidy aminowe 3. Leki używane w leczeniu migreny 4. Autakoidy peptydowe 5. Autakoidy purynowe 6. Autakoidy gazowe IX. Leki stosowane w chorobach układów i narządów (str ) 2. Leki wpływające na układ krwiotwórczy i układ krzepnięcia 6. Leki układu krążenia X. Elementy farmakologii klinicznej (str ) 1. Farmakokinetyka F. Abstrakty PRZED HABILITACJĄ 1. Jawień J, Naskalski J, Drożdż R, Piwowarska W, Parnicka E, Drwiła R, Dziatkowiak A, Szczeklik A. Humoralna odpowiedź immunologiczna na zabiegi rewaskularyzacji tętnic wieńcowych. Kardiol Pol 1992 (Abstr. P6). 2. Szczeklik A, Jawień J, Stadler BM. Humoral immune response to tissue injury characterized by the rise in serum immunoglobulin E. In: Interleukin-6-Type Cytokines. The New York Academy of Sciences 1994 (Abstr. P42). 3. Szczeklik A, Jawień J. Stressor induced alteration of human immune system characterized by transient rise of immunoglobulin E. J Physiol Pharmacol 1995; 46 (suppl.1), Szczeklik A, Jawień J. Immunoglobulin E response to coronary artery bypass graft in patients with or without prerioperative myocardial infarction. Atherosclerosis 1995; 115 (suppl.), (Abstr. 484). 5. Szczeklik A, Jawień J, Naskalski J, Piwowarska W, Dziatkowiak A. Changes in serum immunoglobulin E level in response to coronary artery bypass graft in patients with or without perioperative myocardial infarction. Acta Angiologica 1995 (suppl.1), (Abstr. 060). 6. Szczeklik A, Jawień J, Stadler BM. Possible interaction between neuroendocrine factors and cytokines in immunoglobulin E response to tissue injury. Eur J Clin Invest 1995; 25 (suppl. 2), (Abstr. 255).

30 30 7. Szczeklik A, Jawień J. Possible role of human immunoglobulin E in acute phase response. Eur Respir J 1995; 8 (suppl. 19), (Abstr. 1329). 8. Szczeklik A, Jawień J. A new role of immunoglobulinn E in man: participation in response to tissue injury. 4 th JMRC Symposium: Eicosanoids, Aspirin and Asthma. Cracow, May 1-3, 1996 (Abstr. P47). 9. Jawień J, Szczeklik A, Stadler BM. Human anti-ige autoantibodies follow the rise of serum immunoglobulin E level in response to tissue injury. Eur J Clin Invest 1996; 26 (suppl. 1), (Abstr. 138). 10. Chłopicki S, Bartuś J, Grześkiewicz S, Jawień J, Gryglewski RJ. Blood-perfused isolated lung as a model for studying pneumotoxicity of a bacterial endotoxin. Pol J Pharmacol 1998; 50 (suppl.), (Abstr. 17). 11. Chłopicki S, Bartuś J, Wołkow P, Jawień J, Gryglewski RJ. Endogenous nitric oxide protects against LPS induced fulminant lung injury in the isolated blood perfused lungs. Am J Resp Crit Care Med 1998; 157 (Abstr. 351). 12. Chłopicki S, Bartuś J, Jawień J, Gryglewski RJ. Endogenous nitric oxide protects against lipopolysaccharide induced acute lung injury in the isolated blood perfused rat lung. 7 th JMRC Symposium: Endothelium as a target for pharmacotherapy. Cracow, July 8-10, 1999 (Abstr.). 13. Jakubowski A, Chlopicki S, Olszanecki R, Jawien J, Lomnicka M, Dupin JP, Gryglewski RJ Special Issue: 12th Jagiellonian Medical Research Centre Symposium: Cox Isoenzymes Update, 18th September 2004, Krakow, Poland. Prostag Leukotr Essent Fatty Acids 2005; 72: Tenger C, Hansson GK, Jawien J, Sundborger A, Zhou X. Interleukin 18 accelerates atherosclerosis via IFN gamma secretion independently of T cells. Atherosclerosis suppl 2004; 5: Franczyk M, Jawień J, Gajda M, Wojnar L, Pisulewski PM, Chłopicki S. Progresja miażdżycy w unikatowym mysim modelu miażdżycy (myszy ApoE/ldlr -/- ). Kardiologia Pol 2005; 63: 4 (supl. 2), (Abstr. 18). PO HABILITACJI 1. Guzik TJ, Bielanski W, Kawczynska A, Olszanecki R, Jawien J, Sadowski J, Ryszawa N, Pawlik WW, Korbut R. Increased systemic ghrelin levels are associated with improved

31 31 endothelial function and decreased vascular NAD(P)H oxidase activity in atherosclerotic patients. Circulation 2006; 114: S Csanyi G, Franczyk M, Jawien J, Gajda M, Pisulewski P, Chlopicki S. Progression of endothelial dysfunction in apoe/ldlr double knockout mice; relationship with the developent of atherosclerosis. J Mol Cell Cardiol 2006; 40: J. Jawień, R. Korbut. Pharmacological regulation of atherosclerosis in experimental models. In: Molecular and Physiological Aspects of Regulatory Processes of the Organism. XVI International Symposium of Polish Network of Molecular and Cellular Biology. Cracow 2007, p J. Jawień, M. Gajda, Ł. Mateuszuk, R. Olszanecki, S. Chłopicki, R. Korbut. Antileukotriene drugs and NF-κB inhibitors as anti-atherogenic agents in apoe/ldlr double knockout mice. Pharmacol Rep 2007; 59, suppl. 1, p R. Olszanecki, J. Jawień, A. Gębska, M. Gajda, R. Korbut. Heme oxygenase and correction of endothelial dysfunction. Pharmacol Rep 2007; 59, suppl. 1, p Chłopicki S., Csanyi G, Franczyk M, Gajda M, Jawień J, Walski M, Wojnar L, Pisulewski P. Impairment of NO and upregulation of COX-2/PGI 2 and EDHF pathways in apoe/ldlr-/- mice. Relationship with development of atherosclerotic plaques. Atherosclerosis suppl. 2007; 8: 73-74, PO Chłopicki S, Csanyi G, Franczyk M, Drelicharz Ł, Jawień J, Gajda M, Wojnar L, Pisulewski P, Skórka T. NO and EDHF in atherosclerotic heart failure. J Mol Cell Cardiol 2007; 42: S Franczyk-Żarów M, Kostogrys RB, Szymczyk B, Jawień J, Gajda M, Cichocki T, Wojnar L, Chłopicki S, Pisulewski PM. Functional effects of conjugated linoleic acid (CLA) enriched eggs on the blood lipid profile, development of atherosclerosis and stability of atherosclerotic plaque in apoe/ldlr-/- mice. II International Congress on Conjugated Linoleic Acid (CLA): from experimental models to human application. September 19-22, 2007, Villasimus, Italy. 9. Banas K, Banas A, Gajda M, Jawień J, Chlopicki S, Cichocki T, Bahou M, Moser HO. Atherosclerotic plaque characterization in apoe and LDL-receptor double knockout mice by FTIR spectroscopy combined with histological and histochemical evaluation. 3rd MRS-S (Materials Research Society of Singapore) Conference on Advanced Materials , Singapore.