Warszawa, dnia 10 kwietnia 2015 ID KIKE: GRAP-220/15

Transkrypt

1 KRAJOWA IZBA KOMUNIKACJI ETHERNETOWEJ ul. Lindleya Warszawa Tel , Fax biuro@kike.pl, grap@kike.pl, KRS , REGON: , NIP Warszawa, dnia 10 kwietnia 2015 ID KIKE: GRAP-220/15 Stanowisko KIKE ws. projektu rozporządzenia w sprawie udzielania pomocy na rozwój infrastruktury szerokopasmowej w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata W odpowiedzi na zaproszenie do udziału w konsultacjach społecznych projektu rozporządzenia umożliwiającego udzielanie wsparcia w ramach I osi Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa - Powszechny dostęp do szybkiego Internetu przesyłamy stanowisko KIKE ws. przedstawionego projektu rozporządzenia. Stanowisko zawiera: Wskazanie wątpliwych naszym zdaniem zapisów; Opis zastrzeżenia lub uwagi; Wskazanie propozycji uzupełnienia rozpatrywanego zapisu; Załączniki zawierające opinie KIKE kierowane do UKE ws. konsultacji dot. jakości Internetu i zasad dostępu hurtowego do sieci z POPC. 1. Uwaga odnośnie: 2 [definicje] Podkreślamy wagę i znaczenie tego punktu dla powodzenia wdrażania PO PC 1.1 przez kolejne lata. Definicje są bezwzględnie potrzebne, jednak muszą uwzględniać warunki technologiczne obejmujące rozwiązania radiowe (wszystkie) i kablowe (również wszystkie). Przykładem nieostrości jest poz. 3 fizyczne uwolnienie pętli - rozwiązania p2m wymagają uwzględnienia podziału na część magistralną i dostępową. Tymczasem w proponowanej definicji brak jest takiego podziału. Maksymalne doprecyzowanie stosowanych pojęć. 2. Uwaga odnośnie: 1

2 3 Wsparcie może być udzielone zgodnie z celami działania 1.1 Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na projekty realizowane przez: 1) przedsiębiorców telekomunikacyjnych; 2) jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki lub stowarzyszenia Nie określono zasad przyznawania wsparcia dla jednostek samorządu terytorialnego, które zgodnie z założeniami Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa powinno być możliwe jedynie w ściśle określonych i wyjątkowych przypadkach. Uzupełnienie zapisu o adnotację zastosowaną w Programie Operacyjnym Polska Cyfrowa (str. 17): 3 Wsparcie może być udzielone zgodnie z celami działania 1.1 Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na projekty realizowane przez: 1) przedsiębiorców telekomunikacyjnych; 2) jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki lub stowarzyszenia (w uzasadnionych przypadkach, tj. w sytuacji, gdy przedsiębiorcy telekomunikacyjni nie będą zainteresowani realizacją inwestycji na danym obszarze) 3. Uwaga odnośnie: Wsparcie może być udzielone na projekty realizowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej polegające na budowie lub rozbudowie lub przebudowie infrastruktury szerokopasmowej sieci NGA zapewniających w sposób niezawodny prędkość transmisji danych co najmniej 30 Mb/s do użytkownika końcowego. 1. Ani powyższy zapis, ani też definicja dostępu NGA (zawarta w art. 2 ust 138 GBER) nie są dostatecznie precyzyjne i dają szerokie pole interpretacji. W związku z powyższym prosimy o doprecyzowanie zapisu zgodnie z deklaracją zawartą w Programie Operacyjnym Polska Cyfrowa (przypis nr 30, str. 16): Minimalne parametry dostępu do szerokopasmowego Internetu zostaną określone na etapie wdrażania. KIKE wskazuje, że sieci NGN ze swojej istoty definiowane są przez większą liczbę czynników, niż tylko prędkość pobierania danych na poziomie 30 Mb/s. Przyjęcie tylko tego jednego parametru wskazuje, iż podstawą opracowania zapisu są sieci wybudowane w starych technologiach, nie zapewniające parametrów takich, jak m.in. jitter, gwarancji pasma w sieci operatora, czy prędkości wysyłania danych. Samo możliwie szybsze pobieranie danych to za mało, by sieć mogła świadczyć usługi NGA. KIKE obserwuje od dwóch już lat niechęć administracji do przyjęcia wyraźnej i nowoczesnej definicji sieci NGN dla POPC. Wydaje się, iż w Rozporządzeniu jest właściwe miejsce do podjęcia takiego wysiłku np. w oparciu o wyniki konsultacji UKE dot. parametrów jakościowych sieci, gdzie określono łącznie kilka istotnych dla sieci IP parametrów jakościowych (jako rozwinięcie tematu załączamy Opinię KIKE w związku z pracami nad formułowaniem wymagań dot. systemu monitorowania parametrów usług szerokopasmowych (SMJI) z ). 2. Ponadto zapis z projektu rozporządzenia nie uwzględnia sytuacji specjalnej, przewidzianej w treści Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa: 2

3 Wyłącznie w uzasadnionych przypadkach ( ) możliwe będzie wsparcie projektów polegających na umożliwieniu dostępu do usług o parametrach niższych niż 30 Mb/s. Wdrożenie tak ściśle ukierunkowanej interwencji obejmie niewielki odsetek gospodarstw domowych i będzie rozpatrywane tam, gdzie inny sposób interwencji publicznej byłby nieskuteczny lub nieefektywny. 1. Doprecyzowanie pojęcia dostęp NGA w sposób minimalizujący możliwość dowolnej interpretacji, zgodnie z wyrażonym stanowiskiem Izby. 2. Dodanie ustępu 1 a. do treści 4 w brzmieniu spójnym z cytowanym powyżej zapisem Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. 4. Uwaga odnośnie: Wsparcie może być udzielone podmiotowi, który (...) zobowiązał się do zapewnienia hurtowego dostępu telekomunikacyjnego - w rozumieniu art. 2 pkt 139 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 na równych i niedyskryminujących warunkach, w tym fizycznego uwolnienia pętli, po cenie ustalonej zgodnie z art. 52 ust. 6 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 Wskazujemy na konieczność szczegółowego rozważenia obowiązku uwolnienia fizycznej pętli z uwagi na fizyczną konstrukcję sieci punkt-wielopunkt oraz w kontekście dopuszczalności rozwiązań radiowych. Konsultacje w tym zakresie trwają. Załączamy nasze uwagi w tym zakresie przesłane kilka dni temu do UKE ( Uwagi KIKE do prezentacji UKE dot. dostępu hurtowego_finalna.pdf). Warto też przypomnieć dwa podejścia do poruszanego w Uzasadnieniu do rozporządzenia zagadnienia neutralności. W ujęciu amerykańskim chodzi o niedyskryminowanie jednych usług względem drugich (kontekst NGA). Tymczasem w części debaty europejskiej (w tym w uzasadnieniu do projektu Rozporządzenia) pojęcie to wydaje się nabierać technologicznego kontekstu skupiając się na przepływności i medium (w praktyce kontekst NGN). W dokumentach Komisji Europejskiej i polskich, rządowych operuje się pojęciem NGA co powinno wskazywać nie na technologiczny, ale właśnie usługowy kontekst rozstrzygnięć. Tym samym siecią kwalifikowaną do dofinansowania powinna być sieć po prostu neutralna z punktu widzenia usług szerokopasmowych, a więc zapewniająca parametry jakościowe następnej generacji, a więc co najmniej min. 30 Mb prędkości pobierania i wysyłania danych oraz minimalny określony jitter i opóźnienie w sieci operatora (by uniknąć dyskusji o wielkości sieci różnej wielkości operatorów proponujemy przyjąć bezpieczny i absolutnie wystarczający poziom ms, gdyż transmisje między większymi miastami wojewódzkimi w Polsce mają opóźnienia jednocyfrowe nawet, jeśli testujemy odcinki liczone w setkach km). Ponadto wskazujemy na poruszony w załączonym Stanowisku KIKE z problem narzucania na każdego operatora zapewnienia dostępu hurtowego, bez wnikania w strukturę sieci, warunki lokalne, profil providera usług i operatora alternatywnego. Obowiązujące regulacje unijne nakładają obowiązki w zakresie usług hurtowych wyłącznie wobec operatora o pozycji dominującej (SMP). Wskazanym jest więc rozważenie jakie są dokładnie podstawy wyznaczania usług hurtowych wobec operatorów nie posiadających pozycji dominującej. Innymi słowy czy obowiązek definiowania wymaganych usług dot. rzeczywiście każdego typu i wielkości sieci NGN/NGA? A jeśli tak to czy zgodnie z 3

4 zaleceniem 2007/879/WE i w/w różnicami lokalnymi, nie należy zdefiniować rynków geograficznych lub regionalnych? Sugerujemy odniesienie się do w/w kwestii w Rozporządzeniu. 5. Uwaga odnośnie: Zobowiązanie do zachowania trwałości projektu nie wyklucza wprowadzania w projekcie uzasadnionych ekonomicznie lub technologicznie modyfikacji w odniesieniu do świadczonych usług i ich głównych odbiorców na warunkach określonych w umowie o dofinansowanie. Zapis zdaje się sugerować, iż usługi (w tym hurtowe należy doprecyzować) powinny być zdefiniowane w umowie o dofinansowanie. Tymczasem przedmiotem inwestycji w ramach POPC jest budowa sieci dostępowej, na której mogą, ale nie muszą być świadczone łącznie usługi: detaliczne; hurtowe. Skoro celem inwestycji jest wyłącznie budowa sieci w modelu HP, bez obowiązku akwizycji usług, ani tym bardziej pozyskania partnerów na usługi hurtowe w umowie o dofinansowanie nie powinno być żadnych zapisów na ten temat. Postulujemy wykreślenie w 5.1. drugiej części zdania w odniesieniu do świadczonych usług i ich głównych odbiorców na warunkach określonych w umowie o dofinansowanie. 6. Uwaga odnośnie: Zobowiązanie do zapewnienia hurtowego dostępu telekomunikacyjnego dotyczy okresu co najmniej 7 lat od dnia zakończenia realizacji projektu, a zapewnienie dostępu do kanalizacji kablowej i antenowych konstrukcji wsporczych nie jest ograniczone w czasie Treść uwagi i proponowana korekta: W ocenie KIKE należy przyjąć wyraźne i spójne zasady zapewnienia dostępu do infrastruktury w odniesieniu do zapisów 5 ust. 2. Po pierwsze nie jest jasne, czym różni się hurtowy dostęp telekomunikacyjny przez siedem lat od dostępu do kanalizacji kablowej i masztów. Zapis wydaje się wskazywać, iż nietelekomunikacyjny dostęp do w/w kanalizacji i masztów ma być nieokreślony w czasie, a dla telekomunikacji ma wynosić wyłącznie wspomniane siedem lat. Po drugie jeśli hurtowy dostęp dotyczy tylko części usług hurtowych typu BSA zapis musi to wyraźnie uwzględniać. 7. Uwaga odnośnie: Wsparcie stanowi: 1. pomoc inwestycyjną na rozwój sieci szerokopasmowych i jest udzielane zgodnie z warunkami określonymi w przepisach rozdziału I i art. 52 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 4

5 1. Naszym zdaniem niezasadne jest pominięcie w treści rozporządzenia art. 14 GBER i oparcie schematu udzielania pomocy w ramach PO PC wyłączenie na art. 52 GBER. Zabieg taki wydaje się nie odzwierciedlać dotychczasowych ustaleń procesu konsultacyjnego PO PC, przedstawionych planów, a także praktyki prowadzenia naborów wniosków, zarówno dotychczasowych (w ramach działania 8.4 PO IG), jak i obecnych. Artykuł 14 GBER odwołuje się do regionalnej pomocy inwestycyjnej, będącej uprzednio, jak i obecnie podstawową formą udzielania pomocy publicznej z środków funduszy europejskich. 2. Pominięcie odniesienia do art. 14 GBER, przy jednoczesnych planach organizowania konkursów dla sektora MSP na jego podstawie, może spowodować szereg nieprzewidzianych komplikacji i skutków prawnych, mogących utrudnić realizację projektów. Przesłane uzasadnienie treści rozporządzenia nie wyjaśnia, na jakiej podstawie dokonano zaproponowanego wyboru. Niezrozumiałe jest powołanie się w treści Uzasadnienia na fakt, iż przyjęcie jako podstawy prawnej art. 14 GBER wykluczyłoby dużych przedsiębiorców telekomunikacyjnych z możliwości ubiegania się o dofinansowanie w województwie mazowieckim, co ograniczyłoby możliwość wykorzystania dostępnej alokacji a tym samym niezrealizowanie celów PO PC. Podkreślamy, iż zabieg ten wyklucza równocześnie premię dla MŚP zaburzając znacząco warunki przystępowania i realizowania projektów przez operatorów spoza grona największych z uwagi na ograniczone możliwości pozyskania i zabezpieczenia środków na udział własny. A to MŚP z uwagi na zasady pomocy regionalnej obowiązujące w poprzedniej perspektywie są obecnie liderem inwestycji w sieci NGN budując je na obszarach białych plam mimo braku formalnego wymogu realizowania takich inwestycji w poprzedniej perspektywie finansowej. Zwracamy też uwagę, że planowana jeszcze kilka miesięcy temu realizacja małych naborów z art. 14 nie wyklucza przy tym możliwości realizacji projektów dużych z art. 52 w tym uwzględniających woj. mazowieckie. Uzupełnienie treści artykułu o zapis odwołujący się do art. 14 GBER: Wsparcie stanowi: 1. pomoc inwestycyjną na rozwój sieci szerokopasmowych i jest udzielane zgodnie z warunkami określonymi w przepisach rozdziału I i art. 52 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014, a w szczególnych przypadkach pomocy dla sektora MSP zgodnie z warunkami określonymi w przepisach art. 14 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/ Uwaga odnośnie: Wsparcie stanowi: 2. ( ) pomoc de minimis i jest udzielane zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1407/2013 w odniesieniu do wydatków, o których mowa w 7 ust. 4 pkt 5-7. Biorąc pod uwagę skalę projektów planowanych w nowej perspektywie finansowej 5

6 projektów uważamy, iż definiowanie pomocy na usługi projektowe, techniczne, uzyskanie zgód itp. (opisane też poniżej w 7 ust. 4 pkt 5-7 rozporządzenia) jako pomocy de minimis w nieproporcjonalny sposób ograniczy wysokość wsparcia w odniesieniu do w/w wydatków, zgodnie z limitem pomocy de minimis (200 tys euro). Doświadczenie dużych projektów działania II.1 PO Rozwój Polski Wschodniej pokazuje, że koszty te mogą znacznie przewyższać wymienioną kwotę, często nawet o 30% w stosunku do budżetu projektów. Należy też pamiętać, iż sieci dostępowe mające dotrzeć do kilkudziesięciu procent HP na obszarze wsparcia będą wymagały licznych uzgodnień z wieloma dysponentami terenu i nieruchomości Ponadto, w świetle zapisu o kumulowaniu pomocy de minimis w ciągu 3 lat kalendarzowych istnieje duże prawdopodobieństwo, iż wiele przedsiębiorstw wykorzystało już limit tego rodzaju pomocy, i w latach nie będzie w mogło uzyskać finansowania kosztów związanych z zakupem usług projektowych. Proponujemy redefiniowanie pkt poprzez odniesienie się do art. 18 GBER Pomoc na usługi doradcze na rzecz MŚP, z maksymalnym progiem wsparcia 50% (podobnie jak to miało miejsce we wspomnianym działaniu II.1 PO RPW, gdzie oparto się o art. 26 dawnego rozporządzenia 800/2008). 9. Uwaga odnośnie: Wydatkami kwalifikującymi się do objęcia wsparciem są wydatki poniesione po dniu złożenia wniosku o udzielenie wsparcia do dnia określonego w umowie o dofinansowanie. Jeśli w postępowaniu konkursowym wymagane będzie przedstawienie opracowań, ekspertyz, projektów lub zabezpieczeń (w tym wkładu własnego np. w postaci promes bankowych) w kontekście planowanej inwestycji, które będą później elementami realizacji dofinansowanego projektu, 7.3 powinien zostać tak zmodyfikowany, by uwzględniał możliwość refundacji kosztów poniesionych na etapie postępowania aplikacyjnego, o ile wydatki te stanowią integralną część projektu i wiążą się z uzyskaniem dofinansowania lub późniejszą realizacją projektu. Nie ma bowiem sensu opracowywać np. od nowa projektu lub kosztorysu w trakcie realizacji projektu, skoro zostałby on wykonany w toku jego przygotowań Wydatkami kwalifikującymi się do objęcia wsparciem są wydatki poniesione po dniu rozpoczęcia naboru wniosków o dofinansowanie, wskazanym w ogłoszeniu o konkursie. 10. Uwaga odnośnie: Do wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem zalicza się wydatki na: 1) koszty inwestycyjne budowy, rozbudowy, przebudowy, a także dzierżawy pasywnej infrastruktury szerokopasmowej; 2) koszty inwestycyjne budowy kanalizacji kablowej, pod warunkiem zapewnienia zasobów umożliwiających umieszczenia sieci telekomunikacyjnych przez innych operatorów telekomunikacyjnych; 6

7 3) koszty inwestycyjne robót budowlanych w zakresie inżynierii lądowej i wodnej związanych z infrastrukturą szerokopasmową; 4) koszty inwestycyjne budowy sieci NGA Treść uwagi i proponowana korekta: 1. Uważamy, iż należy doprecyzować pojęcie robót budowlanych w zakresie inżynierii lądowej i wodnej związanych z infrastrukturą szerokopasmową, wskazane w ust. 3. Czy pojęcie to jest tożsame z definicją Budownictwa ogólne oraz inżynieria lądowa i wodna, zawartą w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu robót budowlanych? Jeśli tak to zauważyć należy, że podany tam wykaz nie zawiera odniesienia do budowy infrastruktury szerokopasmowej. 2. Równocześnie zwracamy uwagę, iż zastosowany zapis budzi kontrowersje w świetle zapisów art. 2 ust. 5 ustawy Prawo zamówień publicznych: a. Ust. 5c) ustawy PZP wspomina o inżynierii lądowej i wodnej, bez uszczegółowiania jej do poziomu budowy infrastruktury szerokopasmowej. b. Zgodnie z art. 2 ust 5 podmioty prywatne zobowiązane są do stosowania PZP gdy a) ponad 50% wartości udzielanego przez nie zamówienia jest finansowane ze środków publicznych lub przez podmioty, o których mowa w pkt 1 3a, b) wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, c) przedmiotem zamówienia są roboty budowlane obejmujące wykonanie czynności w zakresie inżynierii lądowej lub wodnej. W związku z przewidywanym wzrostem wartości projektów traktowanie inwestycji szerokopasmowych jako inżynierii lądowej i wodnej wymusić może na beneficjentach stosowanie ustawy PZP dla wszystkich projektów o wartości przewyższającej euro. 3. Co oznacza zapis (pkt 4): koszty inwestycyjne budowy sieci NGA? w dostępnych przepisach prawnych brak jest definicji takich kosztów, ponadto punkt ten powiela pkt Istnieje obawa, iż oparcie się wyłącznie na art. 52 GBER wyklucza możliwość uwzględnienia w kosztach kwal. kosztów pracy własnych pracowników, którą to możliwość daje art. 14 GBER 5. Odnośnie należy określić jaka ma być nadmiarowość kanalizacji kablowej i jakie dokładnie zasoby Beneficjent z jednej strony musi uwzględniać, a z drugiej otrzyma na nie dofinansowanie. Posłużmy się przykładem: nie ma powodu ani ekonomicznego sensu, aby do wioski z 10 domami budować nadmiarową magistralę 3x110. Ale też może okazać się, że przestrzeń na 1 niewielki światłowód jest obiektywnie za mała. Potrzebna jest więc konkretna i w miarę elastyczna definicja - np. 30 lub 50% nadmiarowości/wolnego miejsca 11. Uwaga odnośnie: Maksymalna intensywność wsparcia nie może przekroczyć 80% wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem w przypadku projektów realizowanych na terenie województwa mazowieckiego i 85% wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem w przypadku projektów realizowanych poza województwem mazowieckim. Treść uwagi i proponowana korekta: W związku z faktem możliwego podziału udzielnej pomocy na dwa rodzaje i dwie grupy kosztów kwalifikowanych (zgodnie z opisanym powyżej rozdziałem art. 14 i art. 52 7

8 GBER) słusznym wydaje się doprecyzowanie maksymalnych intensywności wsparcia dla każdej ze wskazanych grup bądź też wskazanie, że maksymalny poziom pomocy odnosi się do skumulowanej intensywności pomocy dla całego projektu. PODSUMOWANIE: Przedstawiona propozycja Rozporządzenia jest kolejnym kamieniem milowym na drodze do rozpisania pierwszego konkursu dla działania 1.1 PO PC. Jak wiadomo, od samego początku KIKE aktywnie uczestniczy we wszelkich pracach konsultacyjnych i przygotowawczych Polski Cyfrowej. Prace te prowadzone są w szeregu instytucji, których kompetencje często nakładają się lub przeciwnie żadna z nich nie zajmuje się ważnym wycinkiem rzeczywistości. Dlatego postulujemy opracowanie międzyinstytucjonalnego porozumienia, które jasno zdefiniuje zakres odpowiedzialności każdego z zaangażowanych w proces interesariuszy. Naszym zdaniem pozwoliłoby to w bardziej przejrzysty sposób zarządzać całością wdrażania PO PC, a także uniknąć częstego obecnie powielania prowadzonych dyskusji. Piotr Marciniak Piotr Wiąckiewicz Załączniki: 1. Opinia Krajowej Izby Komunikacji Ethernetowej w związku z pracami nad formułowaniem wymagań dot. systemu monitorowania parametrów usług szerokopasmowych (SMJI) ( ) 2. Uwagi KIKE do prezentacji UKE w zakresie warunków dostępu hurtowego do sieci dostępowych realizowanych w ramach PO PC ( ) 8