Konstrukcja agregatów wykorzystujących wielosprężarkowe układy chłodnicze Spinchiller budowa i cechy charakterystyczne

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Konstrukcja agregatów wykorzystujących wielosprężarkowe układy chłodnicze Spinchiller budowa i cechy charakterystyczne"

Transkrypt

1 Konstrukcja agregatów wykorzystujących wielosprężarkowe układy chłodnicze Spinchiller budowa i cechy charakterystyczne Urządzenia serii SPINCHILLER to zaprojektowane zgodnie z nową koncepcją urządzenia osiągające bardzo wysoką efektywność nie tylko przy maksymalnej wydajności ale również przy pracy z częściowym obciążeniem. Urządzenia serii SPINCHILLER nie stanowią rozwoju wcześniejszej technologii, nie są zamiennikami poprzednich typów urządzeń, nie są również rozszerzeniem dostępnych typoszeregów agregatów chłodniczych. Agregaty SPINCHILLER stanowią zupełnie nową koncepcję urządzeń schładzających wodę ziębniczą. Dlaczego autorzy posługują się pojęciem nowej koncepcji? Ponieważ jest to projekt jednej z firm oferujący absolutnie innowacyjne rozwiązanie stawiające czoło coraz bardziej wymagającego rynku urządzeń klimatyzacyjnych. Jak wynika z doświadczeń własnych autorów, dla wielu AUTOR artykule omówiono zagadnienia związane z najnowszymi konstrukcjami W agregatów chłodniczych serii SPINCHILLER wykorzystujących wielo-sprężarkowe i wielo-obiegowe układy chłodnicze. Omówiono korzyści wynikające z zastosowania agregatów chłodniczych o takiej konstrukcji oraz cel jaki przyświecał jednemu z producentów-prekursorów takich rozwiązań. Dodatkowo przedstawiono logikę sterowania poszczególnych stopni regulacji wydajności w zależności od zmiany obciążenia cieplnego dla przykładowego budynku. Artykuł nawiązuje tematycznie do wcześniejszych publikacji jednego z autorów poświęconych właściwemu wymiarowaniu zbiorników buforowych (CHiK 8/2008) oraz problematyki związanej z energochłonnością agregatów chłodniczych (CHiK 9/2008). Obydwa wcześniej poruszane tematy stanowią wstęp do problematyki omawianych w niniejszym artykule dotyczącym najnowszych konstrukcji źródeł chłodu przeznaczonych do schładzania wody ziębniczej. * ) mgr inż. Józef Kisielnicki Prezes Zarządu, Kliweko **) mgr inż. Bartłomiej Adamski PZITS O/Kraków, kierownik ds. techniczno-handlowych firm wykonawczych oraz inwestorów pojęcie źródła chłodu dla systemów klimatyzacyjnych ma praktycznie niewielkie znaczenie. Traktowane jest jako zbędny element systemu klimatyzacyjnego, który zajmuje cenną powierzchnię (czasami użytkową). Przy weryfikacji rozwiązań poszczególnych producentów jedynym i wyłącznym priorytetem przy wyborze ostatecznego rozwiązania jest cena. Dla wielu nie ma zna- Józef Kisielnick* ), Bartłomiej Adamski** ) Rys. 1. Przykładowe przebiegi zmiany zapotrzebowania na moc chłodniczą dla budynku w ujęciu sezonowym i dziennym czenia czy agregat chłodniczy jest wyposażony w jedną czy też więcej sprężarek. Dokonując próby weryfikacji różnych producentów jest to jeden z wielu aspektów pomijanych przy wyborze optymalnego rozwiązania. Nie byłoby w tym nic dziwnego gdyby nie fakt iż podobne podejście reprezentuje coraz większa ilość projektantów. Jest to niesłuszne podejście o czym będzie mowa w dalszej części tekstu. Ze względu na zmienność obciążeń cieplnych, agregaty wody lodowej pracują przez znaczny okres czasu z niepełną wydajnością. Ilustruje to zamieszczony obok przykładowy wykres sezonowego obciążenia cieplnego budynków o charakterze wielofunkcyjnym (sklepy, biura, mieszkania) zlokalizowanych w okolicach Mediolanu. Na wykresach można zaobserwować dużą zmienność obciążeń cieplnych sezonowych jak również dobowych. Przez dłuższy czas pracy również urządzenia chłodnicze (w tym agregaty wody ziębniczej) pracują z niepełnym obciążeniem cieplnym. Weryfikując zawarte wykresy można również zauważyć, iż podawane dotychczas wartości wskaźników EER odpowiadające stosunkowi wydajności chłodniczej przy pełnym obciążeniu cieplnym do poboru mocy elektrycznej przez sprężarkę (lub sprężarki) niewiele mają wspólnego z pracą rzeczywistego systemu klimatyzacyjnego. Bardziej wiarygodne byłyby wartości odpowiadające stosunkowi wydajności chłodniczej do poboru mocy sprężarek ale dla warunków niepełnego obciążenia cieplnego. Aby sprostać tak zmiennym wymaganiom w każdych warunkach, zachowując przy tym optymalną wydajność analizowany producent i prekursor nowej koncepcji dokonał podziału całkowitej mocy chłodniczej na wiele sprężarek i obiegów chłodniczych. Wprowadzone do produkcji już w lutym 2002 roku przez firmę CLIVET rozwiązanie to polega na zastosowaniu wielu sprężarek typu spiralnego 11/2008

2 Rys. 2. Wykres ilustrujący czas pracy systemu klimatyzacyjnego z różnym obciążeniem cieplnym i zapotrzebowaniem na wydajność chłodniczą systemu stywana przez wielu innych producentów, jednak sposób sterowania jest w dalszym ciągu zróżnicowany. Agregaty serii SPIN- CHILLER zawsze zapewniają warunki maksymalnego komfortu, przy jednoczesnej bardzo wysokiej efektywności przez większość czasu pracy systemu, co w efekcie daje znaczące oszczędności w zużyciu energii elektrycznej. Odzwierciedla to politykę firmy CLIVET polegającą na oferowaniu rozwiązań umożliwiających zapewnienie dobrego samopoczucia ludzi i korzyści dla środowiska. Wysoka efektywność przy częściowym obciążeniu Agregat wody ziębniczej jest wymiarowany na podstawie maksymalnego obliczeniowego obciążenia cieplnego projektowanego systemu klimatyzacyjnego. W praktyce jednak, warunki maksymalnego obciążenia występują tylko w niewielkim procencie całkowitego czasu ( scroll ), dużej liczby obiegów chłodniczych oraz wprowadzeniu inteligentnego elektronicznego systemu zarządzania. Należy przy tym zaznaczyć, że niezmiernie wielki wpływ na osiągane parametry ma zastosowany system sterowania i regulacji jak też wprowadzone algorytmy regulacji. Można zauważyć, iż koncepcja wprowadzona i wdrożona przez firmę CLIVET dotycząca układów wielo-sprężarkowych jest obecnie wykorzypracy, natomiast w pozostałym okresie agregat pracuje z niepełną wydajnością. Badania przeprowadzone w różnego rodzaju budynkach wykazały, że przeciętnie przez 90% całkowitego czasu pracy obciążenie cieplne nie przekracza 60% wartości maksymalnej. Z tego względu, sprawność osiągana przy częściowym obciążeniu jest kluczowym parametrem, który należy uwzględnić przy doborze agregatu wody lodowej. Więcej sprężarek scroll o wyższej sprawności w takim samym obiegu chłodniczym Kluczowym założeniem leżącym u podstaw podejścia przyjętego przy projektowaniu serii SPINCHILLER jest zastosowanie w pojedynczym obiegu chłodniczym zespołu sprężarek SCROLL zamiast mniejszej liczby konwencjonalnych sprężarek pół-hermetycznych o większej wydajności. Umożliwia to znacznie bardziej płynne dostosowanie do chwilowego obciążenia poprzez stopniowe załączanie i wyłączanie dostępnych sprężarek w odpowiedzi na pojawiające się zapotrzebowanie. Rozbudowana automatyka urządzeń SPINCHILLER optymalizuje sekwencje załączania i wyrównuje cykle pracy sprężarek w celu uzyskania maksymalnych korzyści. Rys. 3. Zmiana obciążenia cieplnego w ciągu doby dla analizowanego budynku Rys. 4. Pierwszy stopień regulacji wydajności. Opis w tekście Rys. 5. Drugi stopień regulacji wydajności. Opis w tekście Rys. 6. Trzeci stopień regulacji wydajności. Opis w tekście 11/2008

3 Rys. 7. Czwarty stopień regulacji wydajności. Opis w tekście Rys. 8. Piąty stopień regulacji wydajności. Opis w tekście Rys. 9. Szósty stopień regulacji wydajności. Opis w tekście Rys. 10. Tylko 10% czasu urządzenie SPINCHILLER pracuje z mniejszą efektywnością energetyczną (wynikająca z pracy z pełnym obciążeniem cieplnym). Przez dłuższy okres pracy urządzenie cechuje bardzo wysoka efektywność energetyczna. Rys. 11. Załączenie kolejnych stopni regulacji wydajności w ciągu doby oraz porównanie osiąganych wartości współczynników efektywności energetycznej dla tradycyjnych rozwiązań z sprężarkami pół-hermetycznymi Odpowiedź na zmianę obciążenia Połączenie wyższej sprawności sprężarki typu scroll i specjalnych rozwiązań konstrukcyjnych wykorzystanych w jednostkach SPINCHILLER pozwoliło osiągnąć zwiększenie efektywności obiegu termodynamicznego. Wykres obrazuje wyjątkową płynność z jaką wydajność dostosowywana jest do zapotrzebowania. Pokazuje również o ile wyższa, nawet gdy nie pracują wszystkie sprężarki, jest efektywność agregatów SPINCHILLER w porównaniu z jednostkami konwencjonalnymi która przy pracy z obciążeniem poniżej 50% osiąga wartość nawet dwukrotnie wyższą. Zaawansowany układ sterowania został zaprojektowany do optymalizowania cyklów pracy i sekwencji załączania sprężarek, co znacząco wydłuża ich żywotność. W celu osiągnięcia maksymalnej efektywności, elektroniczny układ sterowania załącza sprężarki w zależności od najbardziej korzystnego stosunku powierzchni wymiany ciepła, dzięki czemu temperatury odparowania i skraplania są utrzymywane zawsze na najkorzystniejszym poziomie. Poniżej przedstawiono w jaki sposób przebiega proces załączania kolejnych stopni regulacji wydajności dla jednego z agregatów serii SPINCHILLER zależnie od obciążenia cieplnego systemu. Przy pierwszym stopniu regulacji, załączana jest sprężarka w jednym z dwóch obiegów chłodniczych. Układ chłodniczy pracuje z częściowym obciążeniem cieplnym. Uzyskiwana wartość współczynnika COP wynosi 5,6. Jeśli obciążenie cieplne zwiększa się (2 stopień regulacji), załączana jest kolejna sprężarka lecz w drugim obiegu chłodniczym. Agregat chłodniczy wówczas cechuje się wysokim współczynnikiem efektywności energetycznej gdyż podczas pracy dwóch sprężarek obydwie pracują ze współczynnikiem efektywności energetycznej 5,6. W kolejnym trzecim stopniu regulacji wydajności, załączana jest druga sprężarka w pierwszym obiegu chłodniczym. Oczywiście sprężarki mogą pracować zamiennie czyli raz może być załączana w trzecim stopniu regulacji wydajności, w pierwszym bądź drugim obiegu chłodniczym. Wartości uzyskiwanych współczynników efektywności energetycznej na tym etapie wynoszą 4,2 dla pierwszego obiegu i 5,6 dla drugiego obiegu chłodniczego. Przy dalszym wzroście zysków ciepła załączana jest druga sprężarka 11/2008

4 w drugim obiegu chłodniczym i obydwa obiegi pracują ze sprawnością 4,2. Dalszy wzrost zysków ciepła aktywuje kolejną sprężarkę w pierwszym obiegu chłodniczym. Mamy do czynienia wówczas z przypadkiem w którym pracują trzy sprężarki w pierwszym obiegu (EER = 3,0) oraz dwie w drugim obiegu chłodniczym (EER=4,2). Dalsze zapotrzebowanie na moc chłodniczą powoduje załączenie ostatniej, trzeciej sprężarki w drugim obiegu chłodniczym, uzyskiwane są wówczas wartości EER =3,0. Współczynnik efektywności energetycznej ESEER Jak widać z załączonych wykresów czas w którym urządzenie pracuje z maksymalną wydajnością chłodniczą jest stosunkowo krótki w odniesieniu do całkowitego czasu pracy urządzenia. Zatem wartości współczynników EER dla pracy z całkowitym obciążeniem cieplnym mają praktycznie bardzo mały wpływ na ogólną efektywność energetyczną dla całego czasu pracy. Bardziej wiarygodne jest określenie współczynników efektywności energetycznej poprzez współczynnik ESEER (European Seasonal Energy Efficiency Ratio) wprowadzony przez EUROVENT, który odzwierciedla ogólny współczynnik efektywności energetycznej dla ałego czasu pracy urządzenia (w tym z częściowym obciążeniem cieplnym). Obliczenie ESEER opiera się na trzech wartościach EER dla obciążeń częściowych odpowiadających 25, 50 i 75% pełnego obciążenia cieplnego. Ta ogólna pojedyncza wartość jest podawana w katalogach certyfikowanych produktów EUROVENT wspólnie z wydajnością chłodniczą i zużyciem energii elektrycznej dla standardowych warunków pracy przy pełnym obciążeniu cieplnym. Temperatury pracy i średnie ważone wartości współczynników dla Europy zostały podane w tab. 1. Wartość współczynnika ESEER jest obliczana, jak poniżej: ESEER = A x EER100% + B x EER75% + + C x EER50% + D x EER25% O następującej wadze współczynników: A = 0.03, B = 0.33, C = 0.41, D = Wszystkie informacje dotyczące wskaźników ESEER są przedstawiane na stronie EUROVENT. Dostępne agregaty mogą zostać zestawione według wartości współczynnika efektywności energetycznej (EER) lub europejskiego sezonowego współczynnika efektywności energetycznej (ESEER).Oczywiście wartości podawane przez reklama 11/2008

5 Rys. 12. Ilustracja zależności poboru mocy elektrycznej w zależności od wyprodukowanej mocy chłodniczej (przebiegi dla rozwiązań SPIN- CHILLER i tradycyjnych rozwiązań ze sprężarkami pół-hermetycznymi oraz przebieg teoretyczny) Rys. 13. Oszczędności w zużyciu energii elektrycznej wynikające z zastosowania agregatów chłodniczych typoszeregów SPINCHILLER w odniesieniu do tradycyjnych rozwiązań ze sprężarkami pół-hermetycznymi EUROVENT dotyczą pracy agregatu dla warunków pracy EUROVENT czyli parowaczu agregatu chłodniczego, na którym schładzana jest woda o parametrach 12/7 o C. Dla innych parametrów wody ziębniczej będą uzyskiwane inne wartości współczynników, chociażby ze względu na inne wartości EER dla różnych temperatur wody ziębniczej na parowaczu. Jednak wartości ESEER podawane w EUROVENT umożliwiają porównanie efektywności energetycznej agregatów i określenie, który z nich będzie cechował się niższym zużyciem energii elektrycznej przez cały czas pracy systemu klimatyzacyjnego. Niewątpliwym jest fakt iż inne parametry wody ziębniczej (niż w EUROVENT), spowodują co prawda pracę agregatów z odmiennymi niż podawanymi dla EUROVENT współczynnikami efektywności energetycznej, ale jeśli jeden agregat będzie posiadał niższą wartość ESEER od innego dla Rys. 14. Zmiany obciążenia cieplnego i idealne dopasowanie agregatów SPINCHILLER do warunków panujących na instalacji oprócz wyższych wartości współczynników EER pozwalają na uzyskanie niższych wartości emisji hałasu do otoczenia standardowych warunków pracy EUROVENT to dla innych warunków pracy zależności te nie zmienią się znacznie (zmienią się wartości ESEER, ale agregat o niższej dla EUROVENT wartości współczynnika ESEER będzie dla innych warunków pracy pracował w przybliżeniu również z niższym współczynnikiem ESEER). Omówione powyżej zagadnienia służą stwierdzeniu, iż wielo-sprężarkowe i wielo-obiegowe agregaty chłodnicze serii SPINCHILLER będą cechowały się zawsze wysokimi wartościami współczynników efektywności energetycznej ESEER. Wyższa efektywność dzięki optymalnemu wykorzystaniu powierzchni wymiany ciepła W tradycyjnych agregatach wody lodowej, pracujących z niepełnym obciążeniem, pobór mocy elektrycznej jest większy od wartości teoretycznej (proporcjonalnej do dostarczonej mocy chłodniczej) ze względu na występujące opory przepływu i straty, które wpływają na efektywność urządzenia. Natomiast w przypadku agregatu SPINCHILLER pobór mocy elektrycznej w ujęciu procentowym, jest mniejszy od dostarczonej mocy chłodniczej. Przyczyną tego jest fakt, że gdy nie występuje obciążenie maksymalne może on pracować z przewymiarowanymi powierzchniami wymiany ciepła. Zapewnia to uprzednio podany bardzo wysoki wskaźnik ESEER wyższy niż dla innych agregatów tej samej kategorii. Niskie koszty eksploatacji Dzięki wspomnianym zaletom agregaty serii SPINCHILLER charakteryzują się znacznie wyższą efektywnością niż jednostki tradycyjne. Roczne zużycie energii elektrycznej przez urządzenie SPINCHILLER w porównaniu z pracującym w takiej samej instalacji, konwencjonalnym agregatem o podobnej wydajności jest niższe o około 38%. Powyższe argumenty oraz wyjątkowa niezawodność czynią agregaty SPINCHILLER bezkonkurencyjnymi zarówno pod względem okresu zwrotu nakładów jak i bezawaryjnej pracy. Głośność również zależy od obciążenia Elektroniczny układ regulacji temperatury skraplania, będący standardowym wyposażeniem jednostek SPINCHILLER, automatycznie dostosowuje obroty wentylatorów do zmniejszonego obciążenia. Mając na względnie fakt, że wentylatory stanowią główne źródło hałasu w agregacie chłodniczym, cecha ta jest bardzo istotna zwłaszcza w porze nocnej, gdy obciążenie instalacji jest niskie a wymogi dotyczące hałasu szczególnie rygorystyczne. Jak widać na przedstawionym wykresie, przez około 90% czasu pracy poziom dźwięku jest niższy o 6-8 db(a) niż przy pełnym obciążeniu. (wykres 6) Automatyka i sterowanie w typoszeregu SPINCHILLER Jak przedstawiono wcześniej, wprowadzone i propagowane rozwiązania w postaci urządzeń wielo-sprężarkowych powoli zostają wprowadzane również przez innych producentów urządzeń. Należy przyznać, iż idea firmy CLIVET, choć obecnie wykorzystywana przez innych producentów wybiega o krok do przodu ponad inne rozwiązania na rynku. Równocześnie wraz z wprowadzeniem wielobiegowych i wielo-sprężarkowych rozwiązań do agregatów, zaprojektowano własne sterowniki umożliwiające kontrolę parametrów oraz odpowiednią logikę postępowania w zależności od aktualnych warunków panują- 11/2008

6 cych na instalacji. Specjalne sterowniki powodują, że agregat SPINCHILLER dostosowuje się do warunków panujących na obiekcie w którym jest zainstalowany (identyfikuje i zapamiętuje wymogi instalacji, jest zdolny do przewidywania indywidualnych cech obiektu, pozwala uniknąć skomplikowanych czynności instalacyjnych). Ponadto sterownik dokonuje zawsze optymalnych nastaw parametrów do aktualnych warunków panujących na obiekcie: dostosowuje wyjściową temperaturę wody do wymaganych warunków ( kompensacja wartości zadanej ), bardzo szybko reaguje na występujące wahania obciążeń cieplnych w związku z czym redukuje znacząco wymaganą pojemność zładu instalacji hydraulicznej bądź całkowicie eliminuje potrzebę stosowania jakichkolwiek zbiorników buforowych. Specjalne algorytmy regulacji pozwalają na taką kontrolę czasu pracy sprężarki by ich liczba mieściła się w dopuszczalnym zakresie załączeń na godzinę, przy zachowaniu wymogu dopasowania do aktualnego zapotrzebowania na moc chłodniczą klimatyzowanego budynku. Integracja w systemie Jednostki SPINCHILLER mogą komunikować się z innymi urządzeniami wchodzącymi w skład specjalnie wprowadzonego programu dotyczącego układu automatycznej regulacji dla systemów klimatyzacyjnych CLIVET TALK TERMINAL. Umożliwia to powiązanie wszystkich zainstalowanych urządzeń w sieć ciągłej wymiany informacji o parametrach otoczenia i przekazywanie sposobu wykorzystania otrzymanych informacji. Dzięki temu każde pojedyncze urządzenie może regulować swoje parametry pracy nie tylko w zależności od warunków dotyczących go bezpośrednio, ale również warunków wpływających na funkcjonowanie instalacji jako całości. Rezultatem takiego rozwiązania jest bardzo wysoki poziom efektywności całkowitej - możliwy do osiągnięcia tylko przez system w pełni zintegrowanych elementów. Bardzo korzystne jest również zastosowanie układów wyposażenia opcjonalnego dla agregatów chłodniczych, czyli kart MASTER-SLAVE. Zastosowanie kart MASTER-SLAVE pozwala na połączenie kilku agregatów chłodniczych i traktowanie ich jako jedno wielo-sprężarkowe i wielo-obiegowe urządzenie chłodnicze. Zamienna praca sprężarek pozwala na ich równomierne zużycie a także na ich optymalną kolejność załączania pozwalającą na uzyskiwanie bardzo wysokich współczynników efektywności energetycznej. Weryfikując dane dotyczące pracy dwóch agregatów chłodniczych wyposażonych w karty MASTER-SLAVE na jednym z obiektów w Krakowie (serwerownia) stwierdzono, że po okresie 3 lat pracy nierównomierność w zużyciu poszczególnych sprężarek nie przekraczała 3 godzin pracy. Kombinacja załączania różnych sprężarek w agregatach chłodniczych SPINCHILLER połączonych w układy MASTER-SLAVE w połączeniu ze specjalnym sterownikiem na każdym agregacie, dodatkowo pozwala na znaczną redukcję wymaganej pojemności zładu w instalacji klimatyzacyjnej i możliwość całkowitego wyeliminowania zbiorników buforowych z instalacji hydraulicznej współpracującej z agregatem. Należy nadmienić, iż wpływ na cykl pracy i ewentualne przymusowe postoje sprężarek ma również dodatkowe wyposażenie opcjonalne w postaci funkcji kompensacji wartości zadanej w zależności od temperatury lub entalpii powietrza zewnętrznego oraz zewnętrznego sygnału analogowego 4-20 ma. Wzrost wartości zadanej agregatu przy pracy w trybie chłodzenia wpływa na wydłużenie czasu pracy sprężarki w cyklu pracy co uniezależnia układ automatycznej regulacji od wpływu przymusowych postojów sprężarki w agregacie chłodniczym. Wysoka niezawodność agregatów Zastosowanie kilku mniejszych sprężarek spiralnych powoduje, że do wyżej wymienionych zalet należy dołączyć jeszcze jedną: wysoką niezawodność. W porównaniu np. z agregatami o podobnej wydajności ziębniczej wyposażonych w pół-hermetyczne sprężarki śrubowe, skutki wywołane awarią sprężarki spiralnej będą znikome do skutków wywołanych awarią pojedynczej sprężarki śrubowej. Agregaty z kilkoma obiegami chłodniczymi i kilkoma sprężarkami spiralnymi w momencie awarii będą pracowały w dalszym ciągu choć z częściową wydajnością chłodniczą, natomiast w przypadku agregatu wyposażonego w pojedynczą sprężarkę śrubową, system całkowicie będzie pozbawiony źródła chłodu w budynku. Dodatkowo bardziej problematyczna będzie wymiana sprężarki w agregatach z pół-hermetyczną sprężarką śrubową. O ile sprężarkę typu spiralnego małej wydajności można bez trudu wymienić, to z kolei sprężarki jednośrubowe większej mocy posiadają dużą wagę i wymiary gabarytowe co stanowi znaczne utrudnienie przy jej wymianie. Podsumowanie Poruszone w artykule zagadnienia pozwalają na zapoznanie się z najnowszymi konstrukcjami agregatów chłodniczych. Wprowadzone przez firmę CLIVET rozwiązania są obecnie jednymi z najpopularniejszych rozwiązań w zakresie wytwornic wody ziębniczej w systemach klimatyzacyjnych. Szerokie korzyści wynikające z zastosowania kilku sprężarek spiralnych ( Scroll ) powodują, że agregaty w nie wyposażone stanowią korzystniejszą alternatywę do współczesnych bardzo popularnych rozwiązań ze sprężarkami pół-hermetycznymi (np. śrubowymi). Ostateczny wybór właściwego rozwiązania należy jednak do inwestorów, firm wykonawczych i projektantów. Ten artykuł jest próba dotarcia do wszystkich wymienionych powyżej stron, które mogą okazać zainteresowanie stosowaniem najnowocześniejszych ekologicznych rozwiązań. Ekologicznych pod względem wyższych wartości efektywności energetycznej, niższego zużycia energii elektrycznej a także mniejszych emisji dwutlenku węgla odpowiedzialnego za globalne ocieplenie. Najwyższy czas by przestano wreszcie mówić o rozwiązaniach energooszczędnych i w końcu zacząć je stosować. Obecnie, najnowsze konstrukcje agregatów chłodniczych pozwalają na to. LITERATURA [1] Bartłomiej Adamski: Dobór wybranych elementów armatury dla systemów wody ziębniczej Chłodnictwo i Klimatyzacja 08/2008 [2] Bartłomiej Adamski: Energochłonność agregatów chłodniczych. Sposób przedstawiania w wytycznych branżowych Chłodnictwo i Klimatyzacja 09/2008 [3] Materiały szkoleniowe i biuletyny techniczne CLIVET oraz innych firm. reklama 11/2008