WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE W KLASYFIKACJI ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ. KLASA VI I półrocze

Transkrypt

1 WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE W KLASYFIKACJI ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ KLASA VI I półrocze OCENA CELUJĄCA Wiedza ucznia znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania. Stosuje różne typy notatek, np. wykres, tabela w celu uporządkowania elementów. Samodzielnie redaguje notatki w różnych okolicznościach i w różnych formach. Tworzy proste teksty dziennikarskie (np. wywiad, sprawozdanie z wycieczki) do szkolnej gazetki. Tworzy proste scenariusze filmowe lub teatralne. Twórczo oraz samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania. Proponuje rozwiązania oryginalne, wykraczające poza materiał programowy. Jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne, cechują się dużą dojrzałością myślenia. Nie powiela cudzych poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości. Bierze udział w konkursach literackich, ortograficznych, osiąga sukcesy. Podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach szkolnych, prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny. OCENA BARDZO DOBRA Uczeń opanował wiadomości i umiejętności na oceną dobrą, a ponadto opanował minimum 75% poniższych umiejętności: Treści ujęte w Podstawie programowej Osiągnięcia uczeń: Szczegółowe umiejętności ucznia: Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby *świadomie posługuje się środkami komunikacji niewerbalnej; rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. *świadomie posługuje się mową zależną i niezależną w mowie i piśmie; pytam, odpowiadam, informują, proszę) * określa funkcje elementów charakterystycznych * rozumie pojęcia: nadawca, odbiorca; * formułuje wypowiedź ze świadomością celu: pyta, odpowiada, potwierdza, zaprzecza, poleca, prosi, przyrzeka, obiecuje, zachęca, zniechęca, zaprasza, przeprasza, współczuje, żartuje, wątpi, Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych. *czyta biegle nowy tekst ze zwróceniem uwagi na sensy przenośne; *redaguje ustnie i pisemnie wszystkie przewidziane w Podstawie programowej i Standardach wymagań formy wypowiedzi (opowiadanie, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej i literackiej, dzieła sztuki, sprawozdanie, notatka, streszczenie, telegram, list, zaproszenie, zawiadomienia, ogłoszenie, instrukcja, przepis); *wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem odmawia. *odczytuje różne teksty kultury (w tym kształtuje tożsamość narodową i postawę obywatelską); *odczytuje teksty użytkowe: zaproszenie, telegram, zawiadomienie, instrukcję, przepis, ogłoszenie, kartkę pocztową, list, tabelę, notatkę;

2 Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, zdania i równoważniki zdań. Związki wyrazów w zdaniu, rola podmiotu i orzeczenia. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. stylistyczno językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym; *rozróżnia opis rzeczowy i artystyczny;] *samodzielnie tworzy plan opisu krajobrazu lub dzieła sztuki; *w liście oficjalnym dobiera stosowny styl; *redaguje opowiadanie twórcze z pozycji różnych narratorów; *rozumie rolę dialogu, monologu i opisu w utworze; *dostrzega i komentuje wybrany problem w utworze literackim; *formułuje pytania, na które tekst nie daje odpowiedzi; *rozpoznaje w tekście i buduje wszystkie typy wypowiedzeń; *rozpoznaje różne rodzaje podmiotu; *opisuje stosunki między zdaniami składowymi w zdaniu złożonym i przedstawia je graficznie; *poprawnie łączy liczebnik złożony z rzeczownikiem; rozróżnia formy przypadków; *poprawnie pisze przyimki złożone; *zna wzory odmiany zaimków; *stosuje zaimki w celu uzyskania jednoznaczności zdań i spójności tekstu; Związki znaczeniowe między wyrazami. *rozróżnia realne, przenośne i symboliczne znaczenie związków wyrazowych; *pisze na temat i zgodnie z celem, posługując się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej i literackiej; dzieła sztuki, sprawozdanie z uroczystości, notatka w formie planu, tabeli, wykresu, streszczenia, kartka pocztowa, telegram, zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcja, przepis; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie (1 strona A4), celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych; *dba o układ graficzny, czytelności i estetykę zapisu: dostosowuje zapis do formy wypowiedzi, wyróżnia części tekstu zgodnie z jego strukturą, pisze czytelnie; *posługuje się kategoriami czasu i przestrzeni w celu porządkowania wydarzeń: sytuuje w przestrzeni, umieszcza daty w przedziałach czasowych, oblicza upływ czasu między wydarzeniami, porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, przedstawia przyczyny i skutki wydarzeń i zjawisk, domyśla się przyczyn, przewiduje skutki wydarzeń bliskich życiu i swoim doświadczeniom; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie, celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych;

3 Pojęcia: Fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rym. Terminy: wątek, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. *typuje role bohaterów, narratora, milczącego adresata; *wyróżnia wątki w utworze literackim; *dostrzega różnicę między wierszem sylabicznym, a wierszem wolnym; *interpretuje wiersz ze świadomością roli i charakteru podmiotu mówiącego; *dostrzega swoiste cechy języka literatury w poszczególnych utworach (funkcja poetycka); *rozróżnia rodzaje powieści ze względu na czas prezentowanych zdarzeń; *ustnie i pisemnie redaguje teksty reklamowe o funkcji informatywnej i perswazyjnej ze zwróceniem uwagi na etyczny wymiar składanych obietnic; *opisuje tekst prasowy uwzględniając jego zawartość informacyjną i prawdziwość; *rozumie rolę twórców dzieła filmowego, teatralnego; *zna tworzywo filmu, teatru, radia; *odczytuje różne teksty kultury, teksty literackie: baśnie, legendy, mity, opowiadania, utwory poetyckie i prozatorskie, rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenia dosłowne i odkrywa sensy przenośne; *określa funkcję elementów charakterystycznych *rozumie pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia; *odczytuje różne testy kultury, proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe: artykuł prasowy, przedstawienie teatralne, filmy, przekazy ikoniczne komiksy, rzeźby, dzieła malarskie; *rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenie dosłowne i przenośne; *wskazuje źródła informacji, posługuje się nimi; *analizuje oferty mediów kierowane do dzieci, wybiera oferty, kierując się kryteriami. OCENA DOBRA Uczeń opanował wiadomości i umiejętności na oceną dostateczną, a ponadto opanował minimum 50% poniższych umiejętności: Treści ujęte w Podstawie programowej Osiągnięcia uczeń: Szczegółowe umiejętności ucznia: Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby *poprawnie posługuje się mową zależną i niezależną; rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. *dostrzega różnice między językiem mówionym a pisanym; * określa funkcje elementów charakterystycznych pytam, odpowiadam, informują, proszę) *rozumie punkty widzenia innych ludzi; * rozumie pojęcia: nadawca, odbiorca; * formułuje wypowiedź ze świadomością celu: pyta, odpowiada, potwierdza, zaprzecza, poleca, prosi, przyrzeka, obiecuje, zachęca, zniechęca, zaprasza, przeprasza, współczuje, żartuje, wątpi, Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych. *w większości samodzielnie redaguje ustnie i pisemnie następujące formy wypowiedzi: telegram, reklama, notatka, próby streszczenia, opis postaci, przedmiotu, krajobrazu i dzieła sztuki, opowiadanie z dialogiem, list, zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie; odmawia. *odczytuje różne teksty kultury (w tym kształtuje tożsamość narodową i postawę obywatelską); *odczytuje teksty użytkowe: zaproszenie, telegram, zawiadomienie, instrukcję, przepis,

4 Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, zdania i równoważniki zdań. *tworzy opowiadanie zawierające opisy i dialogi; *redaguje szczegółowy plan opowiadania; *samodzielnie redaguje proste notatki; *podejmuje próbę streszczenia łatwego tekstu; *relacjonuje dialog w mowie zależnej i niezależnej; *czyta teksty prasowe ze zrozumieniem ich treści; *dostrzega wybrany problem w utworze literackim; *ocenia bohaterów, potwierdzając to właściwym cytatem; *podejmuje próby porównania różnych form przekazu treści; *rozumie rolę Biblii i mitów w tradycji europejskiej oraz współcześnie; *posługuje się sprawnie wszystkimi typami wypowiedzeń w wypowiedziach ustnych i pisemnych; Związki wyrazów w zdaniu, rola podmiotu *z szyku wyrazów oraz form strony czasownika wnioskuje, na jakie pytania i orzeczenia. zadanie odpowiada; Odmienne i nieodmienne części mowy oraz *wskazuje i nazywa oboczności w temacie rzeczownika; podstawowe kategorie fleksyjne. *poprawnie pisze nie z różnymi częściami mowy; *stosuje różne typy zaimków, by uniknąć powtórzeń; poprawnie odmienia zaimki; Związki znaczeniowe między wyrazami. *analizuje związki znaczeniowe między wyrazami; ogłoszenie, kartkę pocztową, list, tabelę, notatkę; *pisze na temat i zgodnie z celem, posługując się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej i literackiej; dzieła sztuki, sprawozdanie z uroczystości, notatka w formie planu, tabeli, wykresu, streszczenia, kartka pocztowa, telegram, zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcja, przepis; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie (1 strona A4), celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych; *dba o układ graficzny, czytelności i estetykę zapisu: dostosowuje zapis do formy wypowiedzi, wyróżnia części tekstu zgodnie z jego strukturą, pisze czytelnie; *posługuje się kategoriami czasu i przestrzeni w celu porządkowania wydarzeń: sytuuje w przestrzeni, umieszcza daty w przedziałach czasowych, oblicza upływ czasu między wydarzeniami, porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, przedstawia przyczyny i skutki wydarzeń i zjawisk, domyśla się przyczyn, przewiduje skutki wydarzeń bliskich życiu i swoim doświadczeniom; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie, celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych;

5 Pojęcia: Fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rym. Terminy: wątek, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. *określa adresata utworu; *określa i nazywa narratora oraz rodzaj narracji; *odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości; *omawia funkcję środków artystycznych w tekście; *rozpoznaje komedię jako utwór dramatyczny; *rozróżnia tekst główny i poboczny; *odróżnia nowelę od powieści; *rozróżnia utwory należące do epiki, liryki, dramatu; *zna podstawowe pojęcia różnych sztuk; *ocenia programy młodzieżowe pod kątem ich przydatności; /rozróżnia czasopisma ze względu na częstotliwość ich ukazywania się oraz ze względu na funkcje tekstu; *odczytuje różne teksty kultury, teksty literackie: baśnie, legendy, mity, opowiadania, utwory poetyckie i prozatorskie, rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenia dosłowne i odkrywa sensy przenośne; *określa funkcję elementów charakterystycznych *rozumie pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia; *odczytuje różne testy kultury, proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe: artykuł prasowy, przedstawienie teatralne, filmy, przekazy ikoniczne komiksy, rzeźby, dzieła malarskie; *rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenie dosłowne i przenośne; *wskazuje źródła informacji, posługuje się nimi; *analizuje oferty mediów kierowane do dzieci, wybiera oferty, kierując się kryteriami. OCENA DOSTATECZNA Uczeń opanował wiadomości i umiejętności na oceną dopuszczającą, a ponadto opanował następujące umiejętności: Treści ujęte w Podstawie programowej Osiągnięcia uczeń: Szczegółowe umiejętności ucznia: Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby *odczytuje z tekstu sytuację komunikacyjną; rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. *w tekstach literackich rozpoznaje intencje; * określa funkcje elementów charakterystycznych pytam, odpowiadam, informują, proszę) *wygłasza tekst ze świadomością roli języka poetyckiego; * rozumie pojęcia: nadawca, odbiorca; * formułuje wypowiedź ze świadomością celu: pyta, odpowiada, potwierdza, zaprzecza, poleca, prosi, przyrzeka, obiecuje, zachęca, zniechęca, zaprasza, przeprasza, współczuje, żartuje, wątpi, Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych. *czyta głośno, wyraźnie teksty o różnym zabarwieniu uczuciowym; *odczytuje informacje z różnych przystępnych źródeł i zestawi je; *różnorodnie przetwarza tekst ustnie i pisemnie; *redaguje formy wypowiedzi przewidziane programem klas IV- VI oraz telegramy do różnych adresatów; odmawia. *odczytuje różne teksty kultury (w tym kształtuje tożsamość narodową i postawę obywatelską); *odczytuje teksty użytkowe: zaproszenie, telegram, zawiadomienie, instrukcję, przepis, ogłoszenie, kartkę pocztową, list, tabelę, notatkę;

6 Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, zdania i równoważniki zdań. Związki wyrazów w zdaniu, rola podmiotu i orzeczenia. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. *poprawnie stosuje zwroty grzecznościowe w telegramach okolicznościowych; *próbuje włączyć dialog w tok opowiadania; *ustnie i pisemnie opisuje wygląd krajobrazu lub dzieł sztuki; *tworzy plan własnego opowiadania z zastosowaniem różnych struktur językowych (zdanie, równoważnik zdania); *redaguje list; *stosuje różne typy notatek, np. schemat, tabela; *skraca wypowiedź i eliminuje jej drugorzędne elementy; *stosuje różne rodzaje zdań współrzędnie i podrzędnie złożonych w wypowiedzi ustnej i pisemnej; *posługuje się szykiem wyrazów w zdaniu w celu uniknięcia dwuznaczności; *stosuje różne rodzaje orzeczenia; *rozpoznaje i tworzy formy czasowników; *zna zasady i poprawnie pisze nie z różnymi częściami mowy; *rozpoznaje przymiotniki nie podlegające stopniowaniu; *używa zaimków we własnych tekstach; *pisze na temat i zgodnie z celem, posługując się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej i literackiej; dzieła sztuki, sprawozdanie z uroczystości, notatka w formie planu, tabeli, wykresu, streszczenia, kartka pocztowa, telegram, zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcja, przepis; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie (1 strona A4), celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych; *dba o układ graficzny, czytelności i estetykę zapisu: dostosowuje zapis do formy wypowiedzi, wyróżnia części tekstu zgodnie z jego strukturą, pisze czytelnie; *posługuje się kategoriami czasu i przestrzeni w celu porządkowania wydarzeń: sytuuje w przestrzeni, umieszcza daty w przedziałach czasowych, oblicza upływ czasu między wydarzeniami, porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, przedstawia przyczyny i skutki wydarzeń i zjawisk, domyśla się przyczyn, przewiduje skutki wydarzeń bliskich życiu i swoim doświadczeniom; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie, celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych; Związki znaczeniowe między wyrazami. *wyróżnia wyrazy pokrewne i wieloznaczeniowe;

7 Pojęcia: Fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rym. Terminy: wątek, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. *wyodrębnia i wskazuje cechy opowiadania i powieści; *dostrzega różnice między światem przedstawionym, a rzeczywistym; *rozumie pojęcia: fikcja literacka, wątek, fabuła; *z dialogu odczytuje informacje o bohaterach; *wskazuje podmiot mówiący w wierszu; *dostrzega związek liczy sylab z wierszem sylabicznym; *rozpoznaje przenośnie jako niezwykłe, zaskakujące połączenie wyrazów; *próbuje odczytać wartości zawarte w dziełach sztuki; *dostrzega walory estetyczne dzieła teatralnego, filmowego, muzycznego; *opisuje dzieło filmowe lub teatralne; *odczytuje różne teksty kultury, teksty literackie: baśnie, legendy, mity, opowiadania, utwory poetyckie i prozatorskie, rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenia dosłowne i odkrywa sensy przenośne; *określa funkcję elementów charakterystycznych *rozumie pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia; *odczytuje różne testy kultury, proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe: artykuł prasowy, przedstawienie teatralne, filmy, przekazy ikoniczne komiksy, rzeźby, dzieła malarskie; *rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenie dosłowne i przenośne; *wskazuje źródła informacji, posługuje się nimi; *analizuje oferty mediów kierowane do dzieci, wybiera oferty, kierując się kryteriami. OCENA DOPUSZCZAJĄCA Uczeń opanował wiadomości i umiejętności na oceną dopuszczającą, a ponadto wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności oraz opanował następujące umiejętności: Treści ujęte w Podstawie programowej Osiągnięcia uczeń: Szczegółowe umiejętności ucznia: Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby *pracując w zespole prowadzi rozmowę na określony temat; * określa funkcje elementów charakterystycznych rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informują, proszę) * rozumie pojęcia: nadawca, odbiorca; * formułuje wypowiedź ze świadomością celu: pyta, odpowiada, potwierdza, zaprzecza, poleca, prosi, przyrzeka, obiecuje, zachęca, zniechęca, zaprasza, przeprasza, współczuje, żartuje, wątpi, Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych. *czyta tekst z podziałem na role; *odczytuje ilustracje i schematy; *podejmuje próby tworzenia form wypowiedzi określonych w Standardach egzaminacyjnych; *tworzy opowiadanie (ustnie i pisemnie); odmawia. *odczytuje różne teksty kultury (w tym kształtuje tożsamość narodową i postawę obywatelską); *odczytuje teksty użytkowe: zaproszenie, telegram, zawiadomienie, instrukcję, przepis, ogłoszenie, kartkę pocztową, list, tabelę, notatkę;

8 Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, zdania i równoważniki zdań. *redaguje odtwórczy plan ramowy opowiadania; *rozumie pojęcia akapitu; rozumie funkcje notatki w uczeniu się i w życiu; *stosuje spójnik w zdaniu; *stosuje różne rodzaje zdań w wypowiedzi; Związki wyrazów w zdaniu, rola podmiotu *wskazuje wyraz nazywający czynność i wykonawcę czynności; i orzeczenia. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz *rozpoznaje i podaje przykłady rzeczowników, czasowników, podstawowe kategorie fleksyjne. przymiotników, przysłówków; Związki znaczeniowe między wyrazami. *rozumie realne i przenośne znaczenie wyrazów; *pisze na temat i zgodnie z celem, posługując się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej i literackiej; dzieła sztuki, sprawozdanie z uroczystości, notatka w formie planu, tabeli, wykresu, streszczenia, kartka pocztowa, telegram, zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcja, przepis; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie (1 strona A4), celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych; *dba o układ graficzny, czytelności i estetykę zapisu: dostosowuje zapis do formy wypowiedzi, wyróżnia części tekstu zgodnie z jego strukturą, pisze czytelnie; *posługuje się kategoriami czasu i przestrzeni w celu porządkowania wydarzeń: sytuuje w przestrzeni, umieszcza daty w przedziałach czasowych, oblicza upływ czasu między wydarzeniami, porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, przedstawia przyczyny i skutki wydarzeń i zjawisk, domyśla się przyczyn, przewiduje skutki wydarzeń bliskich życiu i swoim doświadczeniom; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie, celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych;

9 Pojęcia: Fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rym. Terminy: wątek, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. *wskazuje w tekście osobę narratora; *odróżnia podmiot mówiący od autora; *liczy sylaby w wierszu; *wskazuje w utworze postacie i wydarzenia komiczne; *odróżnia poezję od prozy; *dokonuje wyboru propozycji z programu telewizyjnego; *rozumie, że prasa jest jednym ze środków przekazu; *odczytuje różne teksty kultury, teksty literackie: baśnie, legendy, mity, opowiadania, utwory poetyckie i prozatorskie, rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenia dosłowne i odkrywa sensy przenośne; *określa funkcję elementów charakterystycznych *rozumie pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia; *odczytuje różne testy kultury, proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe: artykuł prasowy, przedstawienie teatralne, filmy, przekazy ikoniczne komiksy, rzeźby, dzieła malarskie; *rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenie dosłowne i przenośne; *wskazuje źródła informacji, posługuje się nimi; *analizuje oferty mediów kierowane do dzieci, wybiera oferty, kierując się kryteriami. OCENA NIEDOSTATECZNĄ OTRZYMUJE UCZEŃ, KTÓRY nie opanował podstawowych wiadomości w zakresie fleksji i składni, słownictwa, frazeologii i redagowania wypowiedzi oraz elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego, przewidzianych podstawą programową; nie opanował techniki głośnego i cichego czytania; nie potrafi sformułować poprawnej pod względem językowym i rzeczowym wypowiedzi; w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych, nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności. KLASA VI II półrocze OCENA CELUJĄCA Wiedza ucznia znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania. Twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania; proponuje rozwiązania wykraczające poza materiał programowy; wypowiedzi ustne i pisemne

10 są bezbłędne; nie powiela cudzych poglądów i słów. Osiąga sukcesy w konkursach literackich, ortograficznych i teatralnych itp. W szkole o poza szkołą. Podejmuje działalność literacką lub kulturalną i prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz artystyczny (udział w akademiach, współpraca z gazetką szkolną, udział w imprezach artystycznych itp.). Wykazuje się umiejętnościami z zakresu kształcenia kulturowo literackiego i językowego wykraczającymi poza program nauczania klasy IV. OCENA BARDZO DOBRA Uczeń opanował wiadomości i umiejętności na oceną dobrą, a ponadto opanował minimum 75% poniższych umiejętności: Treści ujęte w Podstawie programowej Osiągnięcia uczeń: Szczegółowe umiejętności ucznia: Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informują, proszę) Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych. * formułuje i zapisuje wypowiedź skierowaną do konkretnego odbiorcy w imieniu różnych nadawców; dokonuje przedstawienia innych osób; * podtrzymuje kontakt z rozmówcą za pomocą środków językowych o funkcji kontaktowej; * planuje własną wypowiedź; * czyta nowy tekst płynnie, wyraźnie, biegle z uwzględnieniem intencji nadawcy i akcentów logicznych; * buduje poprawne pod względem merytorycznym, logicznym, ortograficznym oraz stylistyczno językowym formy wypowiedzi, uwzględniając właściwe dla tych form środki językowe (np. dialog, życzenia, przepis, instrukcja, rozmowa telefoniczna, opis przedmiotu, osoby, opowiadanie); * określa funkcje elementów charakterystycznych * rozumie pojęcia: nadawca, odbiorca; * formułuje wypowiedź ze świadomością celu: pyta, odpowiada, potwierdza, zaprzecza, poleca, prosi, przyrzeka, obiecuje, zachęca, zniechęca, zaprasza, przeprasza, współczuje, żartuje, wątpi, odmawia. *odczytuje różne teksty kultury (w tym kształtuje tożsamość narodową i postawę obywatelską); *odczytuje teksty użytkowe: zaproszenie, telegram, zawiadomienie, instrukcję, przepis, ogłoszenie, kartkę pocztową, list, tabelę, notatkę; *pisze na temat i zgodnie z celem, posługując się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej i literackiej; dzieła sztuki, sprawozdanie z uroczystości, notatka w formie planu, tabeli, wykresu, streszczenia, kartka pocztowa, telegram, zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcja, przepis; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie (1 strona A4), celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych;

11 Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, zdania i równoważniki zdań. Związki wyrazów w zdaniu, rola podmiotu i orzeczenia. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. *rozróżnia rodzaje wypowiedzeń; *formułuje różne rodzaje wypowiedzeń, biorąc pod uwagę ich funkcję; *przekształca zdania ze względu na zmianę nadawcy lub odbiorcy; *rozpoznaje w zdaniu podmiot i orzeczenie (za pomocą pytań) wskazuje wyrazy określane i określające; *rozróżnia i nazywa części mowy (czasownik, rzeczownik, przymiotnik, przysłówek, przyimek, spójnik z zdaniu pojedynczym oraz kategorie fleksyjne części mowy odmiennych); *wskazuje różnicę między osobową, a nieosobową formą czasownika; odczytuje informacje o nadawcy i o sytuacji mówienia na podstawie czasownika; *dba o układ graficzny, czytelności i estetykę zapisu: dostosowuje zapis do formy wypowiedzi, wyróżnia części tekstu zgodnie z jego strukturą, pisze czytelnie; *posługuje się kategoriami czasu i przestrzeni w celu porządkowania wydarzeń: sytuuje w przestrzeni, umieszcza daty w przedziałach czasowych, oblicza upływ czasu między wydarzeniami, porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, przedstawia przyczyny i skutki wydarzeń i zjawisk, domyśla się przyczyn, przewiduje skutki wydarzeń bliskich życiu i swoim doświadczeniom; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie, celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych; Związki znaczeniowe między wyrazami. *wyróżnia wyrazy bliskoznaczne Budowa słowotwórcza wyrazów. *poprawnie stosuje skróty; *wyjaśnia znaczenie wyrazów na podstawie prostej etymologii lub analizy słowotwórczej; *poprawnie zapisuje wyrazy z przedrostkami; Rodzaje głosek. *wskazuje głoski dźwięczne i bezdźwięczne; Akcent wyrazowy, intonacja. *we wszystkich wypowiedziach ustnych poprawnie artykułuje głoski, akcentuje wyrazy, uwzględnia intonację;

12 Pojęcia: Fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rym. Terminy: wątek, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. Różnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu. *wykazuje się bardzo dobrą znajomością przeczytanego tekstu; *dokonuje selekcji informacji wg stopnia ich ważności; *na podstawie lektury ustnie opisuje postać literacką, ocenia postępowanie bohatera, stosuje słownictwo związane z określoną tematyką, np. baśnią, formułuje prawdy baśniowe jako pouczanie; odróżnia bajkę od baśni i legendy, lirykę od prozy; *odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości; wskazuje elementy świata przedstawionego utworu literackiego (bohaterowie, czas, przestrzeń, wydarzenia); *wskazuje rymy w wierszu, epitety, porównania; dobiera epitety do wskazanych rzeczowników; *dostrzega funkcję poetycką środków artystycznych; *dostrzega różnicę między uosobieniem a ożywieniem; *podejmuje próby tworzenia wypowiedzi na ten sam temat w języku literackim, potocznym i regionalnym; *wskazuje różnicę między językiem literackim a gwarą; *odczytuje różne teksty kultury, teksty literackie: baśnie, legendy, mity, opowiadania, utwory poetyckie i prozatorskie, rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenia dosłowne i odkrywa sensy przenośne; *określa funkcję elementów charakterystycznych *rozumie pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia; Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. *wskazuje różnice w sposobie przekazu między radiem, filmem, teatrem, literaturą; *rozróżnia rodzaje audycji radiowych i telewizyjnych oraz niektóre gatunki filmu; *odróżnia reklamę od innych informacji, pisze tekst reklamowy; *odczytuje różne testy kultury, proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe: artykuł prasowy, przedstawienie teatralne, filmy, przekazy ikoniczne komiksy, rzeźby, dzieła malarskie; *rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenie dosłowne i przenośne; *wskazuje źródła informacji, posługuje się nimi; *analizuje oferty mediów kierowane do dzieci, wybiera oferty, kierując się kryteriami. OCENA DOBRA Uczeń opanował wiadomości i umiejętności na oceną dostateczną, a ponadto opanował minimum 50% poniższych umiejętności: Treści ujęte w Podstawie programowej Osiągnięcia uczeń: Szczegółowe umiejętności ucznia: Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby * recytuje wiersz lub fragment prozy, wykazując przy tym bardzo dobre * określa funkcje elementów charakterystycznych rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. opanowanie pamięciowe tekstu, z właściwą ekspresją, tempem i artykulacją; pytam, odpowiadam, informują, proszę) * podejmuje rozmowę w określonym celu, używając zwrotów * rozumie pojęcia: nadawca, odbiorca;

13 Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, zdania i równoważniki zdań. grzecznościowych; * czyta głośno płynnie, wyraźnie wcześniej poznany tekst literacki, stosując znaki przestankowe; czyta cicho w celu wyszukania najważniejszych informacji; * buduje poprawne pod względem merytorycznym, logicznym, ortograficznym oraz stylistyczno językowym formy wypowiedzi, uwzględniając właściwe dla tych form środki językowe (np. dialog, życzenia, przepis, instrukcja, rozmowa telefoniczna, opis przedmiotu, osoby, opowiadanie); * stosuje akapit w wypowiedzi pisemnej; *dokonuje przekładu intersemiotycznego; *wskazuje realistyczne i fantastyczne elementy świat przedstawionego baśni; *zapisuje prosty dialog na podstawie tekstu; ustnie opowiada o zdarzeniach z lektury; rozumie relację autor czytelnik na podstawie baśni, legendy, opowiadania; *dostrzega w tekście osobę opowiadającą; *porządkuje wydarzenia zgodnie z chronologią; *wyodrębnia cechy gatunkowe baśni; *rozróżnia rodzaje wypowiedzeń; *formułuje różne rodzaje wypowiedzeń, biorąc pod uwagę ich funkcję; * formułuje wypowiedź ze świadomością celu: pyta, odpowiada, potwierdza, zaprzecza, poleca, prosi, przyrzeka, obiecuje, zachęca, zniechęca, zaprasza, przeprasza, współczuje, żartuje, wątpi, odmawia. *odczytuje różne teksty kultury (w tym kształtuje tożsamość narodową i postawę obywatelską); *odczytuje teksty użytkowe: zaproszenie, telegram, zawiadomienie, instrukcję, przepis, ogłoszenie, kartkę pocztową, list, tabelę, notatkę; *pisze na temat i zgodnie z celem, posługując się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej i literackiej; dzieła sztuki, sprawozdanie z uroczystości, notatka w formie planu, tabeli, wykresu, streszczenia, kartka pocztowa, telegram, zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcja, przepis; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie (1 strona A4), celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych; *dba o układ graficzny, czytelności i estetykę zapisu: dostosowuje zapis do formy wypowiedzi, wyróżnia części tekstu zgodnie z jego strukturą, pisze czytelnie; *posługuje się kategoriami czasu i przestrzeni w celu porządkowania wydarzeń: sytuuje w przestrzeni, umieszcza daty w przedziałach czasowych, oblicza upływ czasu między wydarzeniami, porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, przedstawia przyczyny i skutki wydarzeń i zjawisk, domyśla się przyczyn, przewiduje skutki wydarzeń bliskich życiu i swoim doświadczeniom; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie, celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm

14 *przekształca zdania ze względu na zmianę nadawcy lub odbiorcy; gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych; Związki wyrazów w zdaniu, rola podmiotu *rozpoznaje w zdaniu podmiot i orzeczenie (za pomocą pytań) wskazuje i orzeczenia. wyrazy określane i określające; Odmienne i nieodmienne części mowy oraz *określa formy czasu, liczby, osoby czasownika; przypadek, liczbę i rodzaj podstawowe kategorie fleksyjne. rzeczownika; poprawnie stosuje przyimki przy określaniu stosunków przestrzennych; Związki znaczeniowe między wyrazami. *tworzy wyrazy bliskoznaczne; *wyjaśnia znaczenie związków wyrazowych; *wyjaśnia znaczenie wyrazu na podstawie kontekstu; Budowa słowotwórcza wyrazów. *rozumie realne i przenośne znaczenie wyrazu; *wyodrębnia podstawę słowotwórczą w wyrazach pochodnych i formanty; *rozpoznaje formanty; Rodzaje głosek. *wskazuje różnice między głoską a literą; *określa ilość głosek w wyrazie; Akcent wyrazowy, intonacja. *rozumie pojęcie akcentu; poprawnie akcentuje; Pojęcia: Fikcja literacka, świat *wykazuje się bardzo dobrą znajomością przeczytanego tekstu; *odczytuje różne teksty kultury, teksty literackie: przedstawiony, nadawca, odbiorca, *wskazuje zdarzenia tworzące akcję; baśnie, legendy, mity, opowiadania, utwory podmiot mówiący, narracja, przenośnia, *na podstawie lektury ustnie opisuje postać literacką, omawia postępowanie poetyckie i prozatorskie, rozpoznaje ich cechy rym. bohatera, stosuje słownictwo związane z określoną tematyką, np. baśnią, charakterystyczne, dostrzega znaczenia dosłowne Terminy: wątek, akcja, autor, narrator, formułuje prawdy baśniowe jako pouczanie; odróżnia bajkę od baśni i i odkrywa sensy przenośne; epitet, porównanie, wyraz legendy, lirykę od prozy; *określa funkcję elementów charakterystycznych dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, *odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości; baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. *wskazuje elementy świata przedstawionego utworu literackiego *rozumie pojęcia: fikcja literacka, świat (bohaterowie, czas, przestrzeń, wydarzenia); przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot *rozpoznaje linijkę wiersza jako wers; posługuje się terminami: zwrotka, mówiący, narracja, przenośnia; refren, rym, oznacza literowo wersy rymujące się; *rozumie refren jako powtarzającą się część piosenki, wiersza; *potrafi wskazać w wierszu epitet, postrzega go jako środek poetycki Różnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu. wyrazu; *dostosowuje słownictwo do tworzonej wypowiedzi w zależności od sytuacji komunikacyjnej;

15 Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. *zauważa różnice w sposobie przekazu między radiem, filmem, teatrem, literaturą; *korzysta z pism dziecięcych; odczytuje ilustracje w piśmie; *ocenia reklamę; *odczytuje różne testy kultury, proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe: artykuł prasowy, przedstawienie teatralne, filmy, przekazy ikoniczne komiksy, rzeźby, dzieła malarskie; *rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenie dosłowne i przenośne; *wskazuje źródła informacji, posługuje się nimi; *analizuje oferty mediów kierowane do dzieci, wybiera oferty, kierując się kryteriami. OCENA DOSTATECZNA Uczeń opanował wiadomości i umiejętności na oceną dopuszczającą, a ponadto opanował następujące umiejętności: Treści ujęte w Podstawie programowej Osiągnięcia uczeń: Szczegółowe umiejętności ucznia: Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informują, proszę) Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych. *recytuje wiersz lub fragment prozy ze zrozumieniem; *w wypowiedziach ustnych na ogół postrzega zasad poprawnościowych w zakresie budowy zdań, precyzyjnego stosowania poznanego słownictwa i ortografii; *wchodzi w rolę rozmówcy, skupiając uwagę na temacie; uczestniczy w rozmowach, w których raz jest nadawcą, raz odbiorcą; *rozpoznaje zamierzony przez nadaję cel wypowiedzi; *czyta głośno wcześniej poznany tekst; *czyta cicho w celu wyszukania najistotniejszych informacji; *własnymi słowami przekazuje przebieg zdarzeń w utworze; *w opowiadaniu ustnym wykorzystuje środki językowe właściwej tej formie; *ustnie formułuje proste formy użytkowe: podziękowania, życzenia, zapytania, przeprosiny; *wykonuje projekt graficzny, np. życzeń lub zaproszenia; * określa funkcje elementów charakterystycznych * rozumie pojęcia: nadawca, odbiorca; * formułuje wypowiedź ze świadomością celu: pyta, odpowiada, potwierdza, zaprzecza, poleca, prosi, przyrzeka, obiecuje, zachęca, zniechęca, zaprasza, przeprasza, współczuje, żartuje, wątpi, odmawia. *odczytuje różne teksty kultury (w tym kształtuje tożsamość narodową i postawę obywatelską); *odczytuje teksty użytkowe: zaproszenie, telegram, zawiadomienie, instrukcję, przepis, ogłoszenie, kartkę pocztową, list, tabelę, notatkę; *pisze na temat i zgodnie z celem, posługując się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej i literackiej; dzieła sztuki, sprawozdanie z uroczystości, notatka w formie planu, tabeli, wykresu, streszczenia, kartka pocztowa, telegram, zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcja, przepis;

16 Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, zdania i równoważniki zdań. Związki wyrazów w zdaniu, rola podmiotu i orzeczenia. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. *rozpoznaje zdanie pojedyncze i zdanie złożone po ilości orzeczeń; *rozpoznaje czasownik w funkcji orzeczenia; rozpoznaje rzeczownik w funkcji podmiotu; *rozpoznaje formy czasu, osoby, liczby; *rozumie kategorie gramatyczne przypadków, liczby i rodzaju rzeczownika; *wyróżnia przyimek jako nieodmienną część mowy, wskazującą relacje przestrzenne i czasowe; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie (1 strona A4), celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych; *dba o układ graficzny, czytelności i estetykę zapisu: dostosowuje zapis do formy wypowiedzi, wyróżnia części tekstu zgodnie z jego strukturą, pisze czytelnie; *posługuje się kategoriami czasu i przestrzeni w celu porządkowania wydarzeń: sytuuje w przestrzeni, umieszcza daty w przedziałach czasowych, oblicza upływ czasu między wydarzeniami, porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, przedstawia przyczyny i skutki wydarzeń i zjawisk, domyśla się przyczyn, przewiduje skutki wydarzeń bliskich życiu i swoim doświadczeniom; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie, celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych; Związki znaczeniowe między wyrazami. *rozpoznaje w tekście stałe związki frazeologiczne; Budowa słowotwórcza wyrazów. *tworzy wyrazy pochodne za pomocą formantów; tworzy rodzinę wyrazów; Rodzaje głosek. *rozróżnia samogłoski i spółgłoski; *dzieli wyrazy na sylaby; *określa liczbę liter i głosek w wyrazie; Akcent, intonacja. *poprawnie akcentuje; Pojęcia: Fikcja literacka, świat *rozpoznaje porównanie na podstawie połączenia jak ; przedstawiony, nadawca, odbiorca, *na podstawie baśni rozpoznaje uosobienie i ożywienie; podmiot mówiący, narracja, przenośnia, *rozpoznaje cechy gatunkowe baśni: fantastyka, motywy wędrowne, ludzkie rym. cechy przyrody; Terminy: wątek, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz *odczytuje różne teksty kultury, teksty literackie: baśnie, legendy, mity, opowiadania, utwory poetyckie i prozatorskie, rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenia dosłowne i odkrywa sensy przenośne; *określa funkcję elementów charakterystycznych

17 dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. *rozumie pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia; Różnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. *dostrzega różnice między językiem potocznym a literackim; zauważa różnice między językiem literackim a gwarą; *zauważa różnice między baśnią literacką a jej konkretyzacją sceniczną (teatr: słowo, autor, scenografia, rekwizyty) *wskazuje elementy tworzywa dźwiękowego; *odczytuje różne testy kultury, proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe: artykuł prasowy, przedstawienie teatralne, filmy, przekazy ikoniczne komiksy, rzeźby, dzieła malarskie; *rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenie dosłowne i przenośne; *wskazuje źródła informacji, posługuje się nimi; *analizuje oferty mediów kierowane do dzieci, wybiera oferty, kierując się kryteriami. OCENA DOPUSZCZAJĄCA Uczeń opanował wiadomości i umiejętności na oceną dopuszczającą, a ponadto wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności oraz opanował następujące umiejętności: Treści ujęte w Podstawie programowej Osiągnięcia uczeń: Szczegółowe umiejętności ucznia: Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informują, proszę) Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych. *ustnie formułuje prośbę, zapytanie, przeprosiny; *ustnie opowiada o zdarzeniach, których sam był uczestnikiem; *rozróżnia funkcje zdań wyrażających prośbę i rozkaz; *poprawianie przedstawia się; *przeprowadza rozmowę telefoniczną; *czyta głośno wcześniej poznany tekst; nie zachowuje właściwego tempa, logicznego przestankowania; technika czytania pozwala mu jednak na rozumienie tekstu; *w wypowiedziach pisemnych popełnia błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne, które jednak nie przekreślają wartości pracy i wysiłku, jaki uczeń włożył w ich napisanie; * określa funkcje elementów charakterystycznych * rozumie pojęcia: nadawca, odbiorca; * formułuje wypowiedź ze świadomością celu: pyta, odpowiada, potwierdza, zaprzecza, poleca, prosi, przyrzeka, obiecuje, zachęca, zniechęca, zaprasza, przeprasza, współczuje, żartuje, wątpi, odmawia. *odczytuje różne teksty kultury (w tym kształtuje tożsamość narodową i postawę obywatelską); *odczytuje teksty użytkowe: zaproszenie, telegram, zawiadomienie, instrukcję, przepis, ogłoszenie, kartkę pocztową, list, tabelę, notatkę;

18 Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, zdania i równoważniki zdań. Związki wyrazów w zdaniu, rola podmiotu i orzeczenia. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. *ustnie formułuje niektóre formy wypowiedzi przewidziane programem, z pomocą nauczyciela potrafi je zapisać; *stosuje różne typy zdań; *stosuje różne rodzaje zdań ze względu na cel wypowiedz; *zna i stosuje kropkę, znak zapytania, wykrzyknik na końcu zdania; *rozpoznaje zdanie pojedyncze; *rozwija zdanie pojedyncze nierozwinięte; *wydziela zdanie z tekstu (w piśmie i mowie); *wyróżnia przymiotnik jako określenie rzeczownika; *wyróżnia przysłówek utworzony od przymiotnika jako określenie czasownika; *dostosowuje formę orzeczenia do formy podmiotu we własnych wypowiedziach; *wskazuje, kto jest wykonawcą czynności, kto lub co jej podlega; *odróżnia czasownik i rzeczownik od innych części mowy; *stosuje w zdaniu wskazaną formę rzeczownika; *pisze na temat i zgodnie z celem, posługując się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej i literackiej; dzieła sztuki, sprawozdanie z uroczystości, notatka w formie planu, tabeli, wykresu, streszczenia, kartka pocztowa, telegram, zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcja, przepis; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie (1 strona A4), celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych; *dba o układ graficzny, czytelności i estetykę zapisu: dostosowuje zapis do formy wypowiedzi, wyróżnia części tekstu zgodnie z jego strukturą, pisze czytelnie; *posługuje się kategoriami czasu i przestrzeni w celu porządkowania wydarzeń: sytuuje w przestrzeni, umieszcza daty w przedziałach czasowych, oblicza upływ czasu między wydarzeniami, porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, przedstawia przyczyny i skutki wydarzeń i zjawisk, domyśla się przyczyn, przewiduje skutki wydarzeń bliskich życiu i swoim doświadczeniom; *buduje tekst poprawny kompozycyjnie, celowo stosując środki językowe i przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych;

19 *używa spójników w zdaniu; Związki znaczeniowe między wyrazami. *zna wyrazy związane z tematyką tekstu, rozumie ich znaczenie, wyjaśnia ich sensy; Budowa słowotwórcza wyrazów. * dzieli wyraz na litery i sylaby; Rodzaje głosek. *rozpoznaje samogłoski i spółgłoski; Akcent, intonacja. *prawidłowo artykułuje wyrazy; Pojęcia: Fikcja literacka, świat *wypowiada się na temat lektury; *odczytuje różne teksty kultury, teksty literackie: przedstawiony, nadawca, odbiorca, *rozumie pojęcie autora jako twórcy dzieła; baśnie, legendy, mity, opowiadania, utwory podmiot mówiący, narracja, przenośnia, *rozpoznaje utwór prozatorski na podstawie znanych elementów, np. poetyckie i prozatorskie, rozpoznaje ich cechy rym. opowiadający, bohater, zdarzenie; charakterystyczne, dostrzega znaczenia dosłowne Terminy: wątek, akcja, autor, narrator, *dostrzega różnice między utworem prozatorskim a poetyckim; i odkrywa sensy przenośne; epitet, porównanie, wyraz *dostrzega motywy baśniowe; *określa funkcję elementów charakterystycznych dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, rozumie pojęcia wydarzenia, postać zmyślona; baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. wskazuje bohaterów literackich baśni, wyodrębnia główne wydarzenia; *rozumie pojęcia: fikcja literacka, świat *postrzega zwrotkę jako graficznie wydzieloną część wiersza; przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot Różnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. *dostrzega niektóre wyróżniki wiersza, np. zwrotka, wers, rym; *rozumie zależności sytuacyjne i osobowe stosowania różnych odmian języka; *rozróżnia rodzaje teatru lalkowy, aktorski; mówiący, narracja, przenośnia; *odczytuje różne testy kultury, proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe: artykuł prasowy, przedstawienie teatralne, filmy, przekazy ikoniczne komiksy, rzeźby, dzieła malarskie; *rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenie dosłowne i przenośne; *wskazuje źródła informacji, posługuje się nimi; *analizuje oferty mediów kierowane do dzieci, wybiera oferty, kierując się kryteriami. OCENA NIEDOSTATECZNĄ OTRZYMUJE UCZEŃ, KTÓRY nie opanował podstawowych wiadomości w zakresie fleksji i składni, słownictwa, frazeologii i redagowania wypowiedzi oraz elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego, przewidzianych podstawą programową; nie opanował techniki głośnego i cichego czytania; nie potrafi sformułować poprawnej pod względem językowym i rzeczowym wypowiedzi; w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych, nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności.

20