Prehistoria Czyli o skautingu słów kilka. Lata Wojny i zaborów. Dwudziestolecie wolności

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Prehistoria 1910-1917 1918-1938 1939-1945 1945-1988 1989-2000. Czyli o skautingu słów kilka. Lata Wojny i zaborów. Dwudziestolecie wolności"

Transkrypt

1 W pigułce

2 Prehistoria Czyli o skautingu słów kilka Lata Wojny i zaborów Dwudziestolecie wolności Lata wojennej zawieruchy PRL czyli lata słusznie minionego ustroju Już tylko działać

3 Czyli o skautingu słów kilka

4 22 lutego w Londynie urodził się twórca skautingu Robert Baden-Powell Robert Baden-Powell stosuje zwiady, podchodzenie i tropienie wśród żołnierzy angielskich Robert Baden-Powell dowodzi obroną południowoafrykańskiego miasta Mafeking wykorzystując do służby łącznościowej, porządkowej i wartowniczej oddziały skautów Robert Baden-Powell organizuje na wyspie Brownsea w Wielkiej Brytanii pierwszy obóz skautowy Ukazuje się "Scouting for Boys" Pierwszy zlot skautów w Anglii (11 tys. uczestników) W Birmingham (Wielka Brytania) odbywa się zlot skautów z całego świata. Wśród uczestników udział bierze też 56-osobowa grupa instruktorów z Polski z Andrzejem Małkowskim na czele. Grupa ta, występując pod amarantową flagą z Białym Orłem zostaje uznana przez BiPi za reprezentację narodową Polski I Zlot Międzynarodowy (Jamboree) w Londynie. Roberta Baden-Powella obwołano Naczelnym Skautem Świata II Jamboree w Kopenhadze (Dania) III Jamboree w Wielkiej Brytanii (okolice Birkenhead) IV Jamboree w Gödöllő k. Budapesztu (Węgry) V Jamboree w Holandii. 8 stycznia w Kenii umiera założyciel skautingu generał lord Baden-Powell.

5 Przetestowanie książki "Scouting for Boys" nastąpiło na wyspie Brownsea, gdzie Baden-Powell zabrał 20 chłopców, wśród których byli członkowie "Brygad chłopców", synowie jego przyjaciół, uczniowie ekskluzywnych szkół Harrow i Eton oraz w przeważającej większości uczniowie ze szkół podmiejskich, dzieci robotników i chłopów. Życie pod gołym niebem dzień i noc, w czasie ulewy i pięknej pogody, było dla większości uczestników tym, czego do tej pory jeszcze nie doświadczyli. Przy ognisku nie spuszczali oczu z Generała, kiedy opowiadał im swoje dotychczasowe przygody i przeżycia. Nie zaskoczyło go to, że te radosne grupki chłopców tak szybko się zżyły i zgrały, że swe decyzje i postanowienia ze względów ambicjonalnych realizowały bez rozkazów, bez oglądania się na nagrody czy kary. W dniu 9 sierpnia 1907 zakończył się obóz na wyspie Brownsea, zapoczątkowując zarazem dzieje ruchu skautowego.

6

7 W celu lepszego spopularyzowania swej idei wśród młodzieży, Baden-Powell udawał się wielokrotnie w podróże po Wielkiej Brytanii. W ciągu siedmiu tygodni wygłosił 40 wykładów, gdzie słuchaczami była głównie młodzież. O sukcesie idei skautingu wśród młodzieży zdecydowały zawarte w niej propozycje zadań, praktyczne i niepospolite formy zajęć. Wyjaśniała ona w sposób prosty tajemnice przyrody, uczyła rozpoznawać ptaki i zwierzęta, jak chronić się przed niebezpieczeństwami natury, jak opatrzyć rany, jak przeżyć czy żyć skromnie w niezagospodarowanym środowisku.

8 Idea Baden-Powella została z pewnymi oporami i powściągliwością zaakceptowana przez trzy najważniejsze środowiska wychowawcze: rodziców, szkołę i kościół. Stało się tak dlatego, ponieważ wszystkie instytucje były przekonane o tym, że nie zostaną przecież zdetronizowane czy zastąpione, lecz jedynie uzupełnione. Pedagodzy milczeli lub się śmiali, a księża byli powściągliwi. Założyciel ruchu skautowego był pierwszą osobą, którą zaskoczył rozwój idei. Już w 1908, kiedy ukazała się jego książka, powstały pierwsze zastępy skautów w Kanadzie, Australii, Nowej Zelandii, w 1909 w Indiach i Chile, skąd idea rozpowszechniła się w takich krajach jak Argentyna i Brazylia.

9 W 1910 skauting trafił do USA, w tym też roku, powstały pierwsze grupy skautów na kontynencie europejskim, a w szczególności w Belgii, Holandii, Francji, Danii, Norwegii, Szwecji, Austro- Węgrach i innych.

10 Lata wojny i zaborów

11 pierwsze wzmianki w czasopismach lwowskim i warszawskim o ruchu skautów angielskich kierowanych przez Roberta Baden-Powella

12 Andrzej Małkowski, członek "Zarzewia", "Sokoła" i "Eleusis, tłumaczy książkę Baden-Powella "Scouting for boys" na język polski-"skauting dla chłopców".

13 marzec - maj - Pierwszy kurs instruktorów skautowych (skautmistrzów) Lwowie. 21 maj powstaje Komenda Skautowa we Lwowie 22 maj - Andrzej Małkowski podpisuje rozkaz, w którym powołuje trzy drużyny skautowe we Lwowie (dwie męskie i jedną żeńską): - I Lwowska Drużyna Skautów im. Naczelnika Kościuszki - drużynowy Czesław Pieniążkiewicz, - II Lwowska Drużyna Skautów im. Hetmana Chodkiewicza - drużynowy Franciszek Kapałka, - III Lwowska Drużyna Skautek im. Emilii Plater drużynowa Olga Drahonowska. Powstaje Naczelna Komenda Skautowa we Lwowie afiliowana przy Towarzystwie Gimnastycznym "Sokół". 15 październik - We Lwowie ukazuje się pierwszy numer pierwszego polskiego czasopisma skautowego pt. "Skaut Pismo Młodzieży Polskiej redagowanego przez A. Małkowskiego. W nim ukazały się m.in. wiersz Ignacego Kozielewskiego pt. "Wszystko, co nasze" (późniejszy hymn harcerski), tekst ślubowania i Prawa Skautowego oraz ogłoszenie konkursu na odznakę skautową 1 listopad - W drugim numerze Skauta ukazuje się pierwsza redakcja Prawa Skautowego. Wydano "Skauting jako system wychowania młodzieży" na podstawie dzieła generała Baden-Powella w tłumaczeniu Andrzeja Małkowskiego.

14 ukazuje się podręcznik "Harce młodzieży polskiej, w którym zaproponowano nazwy: harcerz, harcerka, zastęp, zastępowy, drużyna, drużynowy, hufiec, hufcowy, harcmistrz itp.

15 III Lwowska Drużyna żeńska prowadzona przez Olgę Drahonowską wprowadza na swym obozie pozdrowienie "Czuwaj" w miejsce dotychczasowego zawołania "Czołem". Powstaje pierwszy wzór Krzyża Harcerskiego wzorowany na orderze Virtuti Militari. Pomysłodawcą projektu był ksiądz Kazimierz Lutosławski, "Szary". W czerwcu wydano książkę Eugeniusza Piaseckiego i Mieczysława Schreibera pt. "Harce młodzieży polskiej", w której zamiast słów "skaut" i "skauting" użyto po raz pierwszy słów: "harcerz" i "harcerstwo".

16 19 czerwiec - W Zakopanem biorą ślub Olga Drahonowska i Andrzej Małkowski. lipiec - Wszechbrytyjski Zlot Skautów w Birmingham, w którym uczestniczy 51- osobowa delegacja skautów polskich z trzech zaborów.

17 Wybucha I Wojna Światowa - harcerze i harcerki biorą zorganizowany udział w walkach na froncie i w służbie pomocniczej (łączność, kurierzy, ochrona mostów i kolei, straż graniczna, służba sanitarna itp.). W 5 pułku Legionów Polskich działa harcerski pluton zwiadu "Czuwaje" dowodzony przez Stefana Roweckiego, przywódcę państwa podziemnego w latach II Wojny Światowej (Stefan "Grot" Rowecki). Ogłoszenie przez Związkowe Naczelnictwo Skautowe (zabór austriacki) tekst Prawa i Przyrzeczenia.

18 drużyny męskie podległe Naczelnej Komendzie Skautowej w Warszawie zaczynają używać nazwy Związek Harcerstwa Polskiego 1-2 listopad - W Warszawie powstaje Związek Harcerstwa Polskiego skupiający organizacje skautowe zaboru rosyjskiego: POS (Polska Organizacja Skautowa) i ZSP (Związek Skautek Polskich) i Junactwo. Jako wspólne odznaki przyjęto krzyż harcerski i lilijkę skautową. Naczelnikiem został ks. Mauersberger Baden-Powell wydaje książkę "Wilczęta".

19 W lecie Olga Drahonowska-Małkowska zorganizowała pierwszą dziewczęcą gromadę zuchową w Zakopanem ("Krasnoludki"). Jan Mauersberger podjął próbę opracowania nowego systemu wychowania najmłodszych członków harcerstwa i zaproponował, dla nich nazwę "zuchy".

20 Dwudziestolecie wolności

21 Harcerze biorą udział w walkach o granice RP: w Powstaniu Wielkopolskim, trzech Powstaniach Śląskich, akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach, walkach z Ukraińcami i wojnie polsko-bolszewickiej.

22 1-2 listopad - Lublin, polskie organizacje skautowe trzech zaborów łączą się w ogólnopolski Związek Harcerstwa Polskiego, liczący wówczas 33 tysiące harcerek i harcerzy. Powstają pierwsze gromady wilcząt w Polsce, tworzone głównie przez harcerstwo męskie.

23 15-16 styczeń - Na płynącym do Odessy, statku greckim "Chauonia", który wpadł na minę w Cieśninie Messyńskiej, ginie Andrzej Małkowski.

24 ZHP jednym z członków - założycieli WOSM. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski obejmuje protektorat nad ZHP.

25 31 grudzień styczeń 1921 przyjmuje Statut, tekst Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego oraz wybiera władze: Przewodniczącym Związku zostaje generał Józef Haller. Naczelnikiem został hm. Stanisław Sedlaczek, Naczelniczką hm. Maria Wocalewska z Łodzi

26 Działalność "Wolnego Harcerstwa" propagującego nawrót do puszczaństwa i odrzucającego militaryzm. Przywódcą ruchu był Adam Ciołkosz. Prezydent Stanisław Wojciechowski obejmuje protektorat nad ZHP.

27 23 sierpień - Powstaje Harcerska Szkoła Pracy w Sromowcach Wyżnych w Pieninach założona przez Olgę Małkowską.

28 Organizacja Harcerek reformuje i ujednolica pracę gromad zuchowych dziewcząt. 13 grudzień - Prezydent Ignacy Mościcki przyjmuje protektorat nad ZHP. Socjaliści wykorzystując metodę harcerską organizują Czerwone Harcerstwo TUR ze Stanisławem Dubois na czele

29 Działalność gromad Czerwonego Harcerstwa Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych, będących pod wpływem ideowym Polskiej Partii Socjalistycznej. Organizacja zajmowała się wychowaniem dzieci przede wszystkim ze środowisk robotniczych. Na czele władz stał Stanisław Dubois. ZHP członkiem - założycielem WAGGGS.

30 W "Na tropie" ukazało się w odcinkach opowiadanie Aleksandra Kamińskiego "Jak Antek Cwaniak wilczków kształcił". 5 lipiec - Uroczyste otwarcie Żeńskiej Szkoły Instruktorskiej na Buczu; jej komendantką została Józefina Łapińska. Upowszechnianie pomysłów i opracowań Aleksandra Kamińskiego dotyczących nowej metodyki zuchowej. Na wspólnej konferencji instruktorów harcerek i harcerzy uzgodniono jednolity dla dziewcząt i chłopców materiał programowy sierpień - Światowa konferencja skautek na Buczu. 1 październik - W Nierodzimiu otwarto Szkołę Instruktorów Zuchowych, której komendantem został Aleksander Kamiński. październik - Zarejestrowanie w ZHP Koła Instruktorów im. Mieczysława Bema, którego celem było m.in. objęcie przez ZHP pracą wychowawczą młodzieży ze środowisk robotniczych, rzemieślniczych i wiejskich. Przywódcą KIMB-u był Juliusz Dąbrowski.

31 Jubileuszowy Zlot ZHP w Spale w 25-lecie harcerstwa. Powstaje Ośrodek Kształcenia Starszyzny Organizacji Harcerzy ZHP w Górkach Wielkich. Jego komendantem został Aleksander Kamiński. wrzesień - Powołano Pogotowie Wojenne Harcerek (szkolenie do służby pomocniczej na wypadek wojny - kursy przeciwpożarowe, obrony cywilnej, kursy sanitarne i opieki nad dziećmi; komendantką została hm. Józefina Łapińska). 10 maj - Powołano Pogotowie Wojenne Harcerzy (kursy przeciwpożarowe, sanitarne, obrony cywilnej, łączności i strzelania).

32 Lata wojennej zawieruchy Podczas trwania II Wojny Światowej harcerki i harcerze biorą udział w walkach na wszystkich frontach w kraju i na całym świecie.

33 wrzesień - Harcerze i harcerki biorą udział w wojnie obronnej (obrona wieży spadochronowej w Katowicach, walki w Bydgoszczy, pod Mławą, w obronie Warszawy i inne). 27 wrzesień grupa instruktorów podjęła decyzję o dalszym działaniu ZHP w konspiracji wojennej. Przyjęto nazwę Szare Szeregi (organizacja męska) i Związek Koniczyn (organizacja żeńska). Pierwszym Naczelnikiem Szarych Szeregów został hm. Florian Marciniak** z Poznania. Grupa instruktorów związanych ze Stronnictwem Narodowym powołała mniejsze od Szarych Szeregów "Hufce Polskie". Naczelnikiem "HP" został Stanisław Sedlaczek. Pogotowie Wojenne Harcerek nie zaprzestaje pracy przez cały okres wojny, nosząc kryptonim "OH" (Organizacja Harcerek), "Związek Koniczyn", "Bądź Gotów". Organizacja podziemna harcerstwa męskiego "Szare Szeregi" wchodzi w skład Armii Krajowej. Kolejni Naczelnicy Szarych Szeregów: Florian Marciniak (Krzemień), Stanisław Broniewski (Orsza) i Leon Marszałek.

34 program Szarych Szeregów: - "Dziś""- sabotaż, nauka, przygotowanie do walki - "Jutro"- walka, powstanie - "Pojutrze"- odbudowa

35 Struktura Szarych Szeregów: - Główna Kwatera - PASIEKA - Chorągiew - UL - Hufiec - RÓJ - Drużyna - RODZINA Podział na grupy wiekowe w Szarych Szeregach: "Zawisza"- najmłodsi harcerze (11-15 lat), których głównym zadaniem była nauka i służba najbliższemu otoczeniu, a w czasie Powstania Warszawskiego organizacja poczty polowej "Szkoły Bojowe" - (16-18 lat) nauka, zwiad i łączność "Grupy Szturmowe" - (ponad 18 lat) nauka, praca, przygotowanie do odbudowy kraju, walka zbrojna z okupantem

36 Wieniec I i II - wysadzanie pociągów Meksyk II Akcja pod Arsenałem - odbicie 25 więźniów z niemieckiego konwoju policyjnego, w tym Jana Bytnara "Rudego", który zmarł po trzech dniach od ran, jakie hitlerowcy zadali mu podczas przesłuchań. Po akcji zmarli oprócz "Rudego": "Alek" - Aleksy Dawidowski i "Buzdygan" - Tadeusz Krzyżewicz. Dowódcą akcji był Stanisław Broniewski "Orsza", a jego zastępcą Tadeusz Zawadzki "Zośka" Meksyk III - odbicie Floriana Marciniaka (akcja odwołana) Celestynów odbicie transportu więźniów do Oświecimia Kutschera zamach (udany) na komendanta warszawskiej policji i SS Franza Kutscherę. Niemcy przestali rozstrzeliwać na ulicach miasta polskich patriotów Koppe - nieudany zamach na szefa policji niemieckiej w Generalnej Guberni "Taśma" - Sieczychy likwidacja strażnic granicznych. Podczas tej akcji ginie Tadeusz Zawadzki "Zośka" N - akcja propagandowa wśród Niemców osłabiająca ich ducha walki M - akcja Młodzież Oddział specjalny - III Kompania Wydzielona: (nazwy: "Agat" - "Pegaz" - "Parasol"). Zadaniem oddziału było likwidowanie szczególnie szkodliwych funkcjonariuszy niemieckich "Mury" - drużyna harcerek w obozie koncentracyjnym w Ravensbrűck "Droga Brzozowa" - drużyna harcerska w obozie w Oświęcimiu

37 1 sierpień - 2 październik- Powstanie Warszawskie (wybuch o godzinie "W" - 17:00). W trwającym 63 dni powstaniu uczestniczyły harcerskie bataliony: "Zośka" i "Parasol" (należące do Szarych Szeregów), batalion "Gustaw" i batalion "Wigry". 30 listopada Zarządzeniem resortów Oświaty i Administracji Publicznej PKWN został restytuowany ZHP w wyzwolonym kraju, a następnie została powołana Tymczasowa Naczelna Rada Harcerska jako władza ZHP. 30 grudnia powołano do życia ZHP (początkowo na terenach wyzwolonych - Lubelszczyzna, Rzeszowszczyzna, Białostocczyzna) oparte na działaczach komunistycznych

38 styczeń - Rozwiązanie Szarych Szeregów. 25 marzec - Formalne zakończenie pracy Pogotowia Harcerek.

39 PRL czyli lata słusznie minionego ustroju

40 Prowadzone są CAS-y, czyli Centralne Akcje Szkoleniowe (jako odpowiedź na problem braku kadry).

41 zaproponowano połączenie Organizacji Harcerzy i Harcerek

42 przedstawiono program Harcerskiej Służby Polsce (HSP)- program harcerstwa polskiego obejmujący pomoc w odbudowie kraju. Połączenie w ZHP pionów żeńskiego i męskiego grudnia odbyła się konferencja, na której ZHP uznane zostało za organizację wierną ideom socjalistycznym

43 marzec - Ograniczono wiek młodzieży harcerskiej do 15 lat (a wkrótce do 14 lat). W konsekwencji ulegają rozpadowi liczne drużyny. Zlikwidowano "Na Tropie"- jedyne funkcjonujące jeszcze pismo harcerskie. Harcerski ruch wydawniczy zamarł. 15 października ZHP wcielono do komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej zakazując używania Krzyża, lilijki i munduru harcerskiego oraz zmieniono Prawo i Przyrzeczenie, jako drużynę uznano szkołę, jako zastęp - klasę, bez podziału na płeć. Przyjęto nazwę Organizacji Harcerskiej ZMP.

44 Zakaz używania stroju i odznak harcerskich, nowe Prawo i Przyrzeczenie. 15 październik - Wcielenie ZHP w struktury Związku Młodzieży Polskiej

45 1 czerwiec - Miejsce ZHP zajmuje Organizacja Harcerska Związku Młodzieży Polskiej. OH ZHP zaprzestała stosowania metodyki harcerskiej i była kopią radzieckich pionierów (białe koszule, czerwone chusty, komunistyczna odznaka - tzw. "czuwajka" - zamiast krzyża itp.).

46 pod przewodnictwem Jacka Kuronia działają komunistyczne drużyny "Walterowców" - organizacji odrzucającej wzór drużynowego wzorującej się na postawie komunisty

47 maj/czerwiec powstaje Organizacja Harcerska Polski Ludowej z Centralną Szkołą Instruktorów Harcerskich w Łodzi

48 maj - czerwiec - Wyodrębnienie się Organizacji Harcerskiej (w ramach ZMP), zmiana nazwy na Organizacja Harcerska Polski Ludowej (OHPL), powrót do tradycyjnego munduru i nazw grudzień- Na krajowym zjeździe działaczy harcerskich w Łodzi ("Zjeźdie Łódzkim") reaktywowano ZHP wraz z tradycjami i mundurami, na których ponownie zagościły krzyże i lilijki. ZHP włączyło się od razu w bardzo aktywną służbę Polsce- po roku 1956 zorganizowano wiele akcji, m.in.: - Zamonit - na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej (odbudowa i rozbudowa) - Bieszczady 40, Bieszczady 2000 (zagospodarowanie Bieszczad) Frombork, Frombork 2000 (odbudowa i rozbudowa Fromborka) - Alerty Naczelnika (centralne akcje programowe ZHP) - zadania realizowane w tym samym czasie przez wszystkie jednostki harcerskie

49 Powstaje Rozgłośnia Harcerska.

50 Odejście z ZHP wielu instruktorów szaroszeregowych.

51 czerwiec - Powstała Federacja Socjalistycznych Związków Młodzieży Polskiej (FSZMP), do której weszły wszystkie istniejące wówczas organizacje młodzieżowe, w tym i ZHP.

52 Harcerska Służba Polsce Socjalistycznej (jako program harcerstwa starszego w ZHP). Drużyny HSP zamiast szarych i zielonych mundurów używały beżowych koszul, czerwonych krajek i bordowych beretów.

53 Strajki na Wybrzeżu. Rozpoczyna się ożywienie w harcerstwie. 22 listopad - Powstało w Warszawie porozumienie Kręgów Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego (KIHAM). Głównym założeniem KIHAM-u było odrodzenie moralne harcerstwa w duchu tradycyjnego tekstu Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego (z 1932 roku), odkomunizowanie ruchu, nawrót do skautowych metod wychowawczych. Jego symbolem była lilijka przewiązana węzłem płaskim (stąd zwyczajowa nazwa "Ruch płaskiego węzła").

54 Obraduje VII Zjazd ZHP, który zalegalizował działalność ruchów programowych, lecz nie dokonał zasadniczych zmian w Związku (m.in. przywrócono tradycyjną półokrągłą lilijkę). ZHP przestaje być członkiem FSZMP. czerwiec - Z ZHP wystąpił Krąg Instruktorów "Zawisza" z Lublina, który powołał do życia nową organizację harcerską pod nazwą "Niezależny Ruch Harcerski" (NRH). Rok kończy się wprowadzeniem stanu wojennego (13.XII) i internowaniem działaczy opozycji, w tym wielu harcerzy. Związek, jako jeden z nielicznych, nie został zdelegalizowany. Rozpoczął się okres szykan i represji. Zakazano działania NRH (który zszedł do podziemia). Rozwiązano KIHAM ze względu na wprowadzenie stanu wojennego (13 grudnia 1981) Rada Porozumienia KIHAM, która działa dalej w warunkach konspiracji.

55 KIHAM przekształca się w Ruch Harcerstwa Rzeczypospolitej.

56 II pielgrzymka papieża do Polski. Harcerze ze środowisk KIHAM organizują służbę sanitarną i porządkową, która wspiera służby kościelne. Efektem tej "Białej Służby" było utworzenie półtajnego Ruchu Harcerskiego Rzeczypospolitej. Drużyny uczestniczące w Ruchu wróciły do tradycyjnego Prawa i Przyrzeczenia, tradycyjnego systemu stopni i sprawności harcerskich, tradycyjnych metod pracy. Ruch miał swoje władze naczelne i swoją własną, tajną strukturę. Jednocześnie członkowie Ruchu zewnętrznie niczym nie odróżniali się od tych z ZHP.

57 Powstała niekomunistyczne organizacje harcerskie - Niezależny Ruch Harcerski w Lublinie, Polska Organizacja Harcerska w Koninie październik powstanie pierwszych drużyn POH

58 III Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski - II Biała Służba.

59 Zlot drużyn HR na Wykusie koło Wąchocka w Górach Świętokrzyskich, z okazji pogrzebu komendanta "Ponurego" - Jana Piwnika. ZHP organizuje zlot 70-lecia ZHP na polach grunwaldzkich. W III Rzeczypospolitej:

60 12 luty - Powstaje Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej. W skład ZHR weszły wcześniej działające nielegalnie organizacje harcerskie: Promieniści, Betanie, Harcerski Niezależny Ruch Liturgiczny, Polskie Bractwo Skautowe, Luzarowcy i Ruch Harcerski Rzeczypospolitej. marzec- Obradował IX Zjazd ZHP, na którym podjęto jeszcze jedną próbę ratowania jedności harcerstwa. Jednym ze skutków była zmiana numeracji zjazdu z IX na XXVI. październik- Rada Naczelna ZHP rezygnuje z monopolu na odznaki i symbole harcerskie, co pozwoliło na oficjalną rejestrację pozostałych organizacji harcerskich. W Krakowie powstaje ZHP który jest próbą odbudowy przedwojennego ZHP.

61 Już tylko dziłać

62 2 grudzień - Powstaje Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego "Zawisza". W następnych latach, aż po dzień dzisiejszy, powstaje wiele innych organizacji harcerskich.

63 grudzień - obraduje XXVIII Zjazd ZHP (XXVII Nadzwyczajny Zjazd obradował we wrześniu - skrócił kadencję władz Związku) wprowadził dwie roty Przyrzeczenia Harcerskiego. Przywrócił (i tak już od dawna funkcjonujące w wielu drużynach) Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie (z 1932 roku).

64 3 października dochodzi do połączenia ZHR i ZHP-1918 w jeden ogólnopolski ZHR

65 Nadzwyczajny Zjazd ZHP w Poznaniu dokonuje ostatnich zmian w Statucie, które stały na przeszkodzie przynależności ZHP do światowego skautingu (m.in. przywrócona jedna rota Przyrzeczenia Harcerskiego) sierpień - Światowy Zlot Harcerstwa Polskiego w Zegrzu.

66 ZHP zostaje ponownie członkiem międzynarodowych organizacji skautowych: Światowej Organizacji Skautów (WOSM) i Światowego Stowarzyszenia Skautek i Przewodniczek (WAGGGS). Udział reprezentacji ZHP w 32 Światowej Konferencji WOSM (Szwecja) i 29 Światowej Konferencji WAGGGS (Kanada).

67 23 listopada delegaci VI Krajowego Kongresu POH podejmują decyzję o rozwiązaniu Polskiej Organizacji Harcerskiej i wstąpieniu w szeregi ZHR

68 wiosna - POH podjęło uchwałę o rozwiązaniu i wstąpieniu do ZHR.

69 = index.php?id_wpisu=9

70