Nadzór nad dostawcami usług płatniczych. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego Warszawa, 20 października 2011

Transkrypt

1 Nadzór nad dostawcami usług płatniczych Urząd Komisji Nadzoru Finansowego Warszawa, 20 października 2011

2 Wstęp Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych - implementacja Dyrektywy 2007/64/WE z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego ( PSD ) Zasada pełnej harmonizacji 26 opcji narodowych Obszar zastosowania PSD: Zakres przedmiotowy Zakres podmiotowy Zakres terytorialny

3 Zakres nadzoru Zamknięty katalog usług płatniczych (art. 3 Ustawy) Podmioty nadzorowane przez KNF: Dostawca usług Podmiot nadzorujący Uwagi Bank krajowy KNF Oddział banku zagranicznego Nadzorca macierzysty/knf Nadzór KNF jest ograniczony (przestrzeganie przepisów prawa, udział w procesie licencyjnym) oddziaływanie przez nadzór macierzysty i wyjątkowo bezpośrednio Instytucja kredytowa Nadzór macierzysty Oddział instytucji kredytowej Nadzorca macierzysty/knf Nadzór KNF jest ograniczony (przestrzeganie przepisów prawa, udział w procesie licencyjnym) oddziaływanie przez nadzór macierzysty i wyjątkowo bezpośrednio Instytucja pieniądza elektronicznego Poczta Polska I zagraniczne oddziały poczty Instytucje płatnicze NBP, ECB Organ administracji publicznej SKOK/KSKOK KNF Organ właściwy na mocy odrębnych przepisów KNF w zasadzie brak Organ właściwy na mocy odrębnych przepisów Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa Ustawa zawiera określone obowiązki podmiotów wobec KNF

4 Wymogi licencyjne Nadzór licencyjny: Wymogi wobec instytucji płatniczych zezwolenie Wymogi wobec biur usług płatniczych wpis do rejestru Zasada jednolitego paszportu europejskiego Rejestr instytucji płatniczych

5 Rejestr instytucji płatniczych Zakres - wybrani dostawcy, ich oddziały i agenci Funkcje: warunkuje dostarczanie usług płatniczych (biura) ewidencja (biura, instytucje, SKOK-i) informacja (biura, instytucje, SKOK-i)

6 Warunki rozpoczęcia działalności Typ podmiotu Warunki Przesłanki odmowy Instytucja płatnicza Forma prawna - osoba prawna Zezwolenie Kapitał Fundusze własne Spójna i przejrzysta organizacja System zarządzania ryzykiem System kontroli wewnętrznej Ochrona środków pieniężnych użytkowników Brak kapitału Niedostateczne środki finansowe (fundusze własne) Niewłaściwe źródło kapitału założycielskiego Brak rękojmi dominujących właścicieli i zarządzających Niewłaściwe rozwiązania organizacyjne Niedostateczny plan działalności Przeszkody skutecznego nadzoru

7 Warunki rozpoczęcia działalności Typ podmiotu Warunki Przesłanki odmowy Biuro usług płatniczych Ograniczenie geograficzne Nie wypełnienie Polska warunków Ograniczenie przedmiotu usług i skali działalności Wpis do rejestru Rozwiązania organizacyjne (ewidencja obrotów, przeciwdziałanie praniu pieniędzy ) Niekaralność zarządzającego w zakresie gospodarczym Plan działalności (w tym finansowy) na 12 m-cy SKOK-i Zawiadomienie KNF o rozpoczęciu świadczenia usług Brak

8 Kapitał założycielski i fundusze własne Przedmiot działalności Kapitał założycielski Fundusze własne ( kwota * mnożnik) Przekaz pieniężny EUR 0,5 Art. 3 ust. 1 pkt EUR 0,8 Pozostałe usługi EUR 1,0 Część 1/12 wartości transakcji w % ciągu ostatniego roku obrotowego < 5 mln EUR 4, mln EUR 2, n EUR 1, mln EUR 0,5 >200 mln EUR 0,25

9 Nadzór analityczny Cele: Instytucje płatnicze Biura usług płatniczych Zapewnienie bezpieczeństwa finansowego instytucji płatniczych Zgodność działania z przepisami ustawy Zgodność działania z zezwoleniem Ochrona interesów użytkowników Zgodność działania z przepisami ustawy Ochrona interesów użytkowników Weryfikacja utrzymywania warunków licencyjnych

10 Nadzór analityczny Monitoring dostawców usług płatniczych: Separacja działalności Sprawozdawczość Obszar Instytucje płatnicze Biura usług płatniczych Separacja środków użytkowników, przechowywanie i inwestowanie środków nieprzekazanych lub umowa gwarancji (bankowej/ubezpieczeniowej) Podział instytucji hybrydowej (zagrożenie stabilności finansowej lub skuteczności nadzoru) Roczne sprawozdanie finansowe Okresowe sprawozdania (roczne i kwartalne) finansowe Informacje na życzenie okresowe i jednostkowe Umowa gwarancji (bankowej/ubezpieczeniowej) Liczba i wartość wykonanych transakcji płatniczych Przekroczenie limitów

11 Nadzór analityczny Monitoring dostawców usług płatniczych: Obszar Instytucje płatnicze Biura usług płatniczych Ochrona użytkowników (dział II i III Ustawy) Skargi Obowiązki informacyjne Terminowość Opłaty Akceptacja i odwoływanie transakcji Warunki umowy Agenci Outsourcing Zawiadomienie i wpis do rejestru Zakres Zawiadomienie Ewidencja Odpowiedzialność Informacja dla użytkowników

12 Nadzór analityczny Środki: Instytucje płatnicze Biura usług płatniczych Agenci Dokonywanie oceny finansowej Dokonywanie oceny finansowej Kontrola działalności i sytuacji finansowej Badanie jakości systemu zarządzania (w tym kontroli wewnętrznej) Badanie prawidłowości działalności operacyjnej Podział instytucji hybrydowej Kontrola działalności i sytuacji finansowej Badanie jakości systemu zarządzania (w tym kontroli wewnętrznej) Kontrola działalności i sytuacji finansowej Ocena kontroli wewnętrznej pod kątem przeciwdziałania praniu pieniędzy) Zalecenia Rekomendacje ostrożnego i stabilnego zarządzania Wstrzymanie wypłat z zysku/ tworzenia nowych jednostek Plan naprawczy Zalecenia Plan naprawczy

13 Nadzór analityczny Sankcje: Instytucje płatnicze Biura usług płatniczych Agenci Wniosek o odwołanie odpowiedzialnej osoby zarządzającej Zawieszenie w czynnościach osoby zarządzającej Ograniczenie zakresu działalności Kara pieniężna dla osoby zarządzającej Wniosek o odwołanie odpowiedzialnej osoby zarządzającej Zawieszenie w czynnościach osoby zarządzającej Ograniczenie zakresu działalności Kara pieniężna dla osoby zarządzającej Kara pieniężna dla Kara pieniężna dla podmiotu podmiotu Cofnięcie zezwolenia Wykreślenie z rejestru (w przypadku osoby fizycznej) Likwidacja Wykreślenie z rejestru

14 Nadzór inspekcyjny Instytucje płatnicze Biura usług płatniczych Agenci Wymogi ostrożnościowe System zarządzania (w tym ryzykami i kontrola wewnętrzna) Wymogi ostrożnościowe System zarządzania (w tym ryzykami i kontrola wewnętrzna) Działalność operacyjna Działalność operacyjna Działalność operacyjna Sytuacja finansowa (w tym pozostałej działalności) Sytuacja finansowa Sytuacja finansowa Pranie pieniędzy Pranie pieniędzy Pranie pieniędzy Compliance (zgodność z ustawą, głównie ochrona użytkowników) Rekomendacje nadzorcze Compliance (zgodność z ustawą, głównie ochrona użytkowników) Compliance (zgodność z ustawą, głównie ochrona użytkowników)

15 Okres przejściowy Przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie usług płatniczych w dniu wejścia w życie ustawy mogą tę działalność kontynuować bez zezwolenia lub wpisu do rejestru przez okres 6 miesięcy. Jeżeli w tym czasie przedsiębiorca złoży do KNF wniosek o wydanie zezwolenia na prowadzenie działalności w charakterze instytucji płatniczej lub wniosek o wpis do rejestru biur usług płatniczych, będzie mógł kontynuować działalność na dotychczasowych zasadach do czasu rozpatrzenia wniosku. Dostawcy prowadzący w dniu wejścia w życie ustawy działalność w zakresie usług płatniczych powinni dostosować się do nałożonych ustawą obowiązków informacyjnych wobec klientów, a także praw i obowiązków w zakresie autoryzacji transakcji, zleceń i kwot transakcji oraz czasu wykonania zlecenia w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

16 Okres przejściowy Problemy interpretacyjne odnośnie wymogów dla działalności kontynuowanej, np. wymóg posiadania gwarancji przez biura usług płatniczych (art. 175) Dlaczego tylko biura? Zniechęcenie do wczesnego rejestrowania?

17 Dziękuję za uwagę.