JM Rektor prof. zw. Ryszard Zimak Prorektor ds. artystycznych prof. nadzw. Klaudiusz Baran DROGA KRZYŻOWA. Słowo Muzyka Obraz

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "JM Rektor prof. zw. Ryszard Zimak Prorektor ds. artystycznych prof. nadzw. Klaudiusz Baran DROGA KRZYŻOWA. Słowo Muzyka Obraz"

Amelia Brzezińska
9 lat temu
Przeglądów:

1 ff Koncert Katedry Organów i Klawesynu DROGA KRZYŻOWA Słowo Muzyka Obraz UNIWERSYTET MUZYCZNY FRYDERYKA CHOPINA JM Rektor prof. zw. Ryszard Zimak Prorektor ds. artystycznych prof. nadzw. Klaudiusz Baran Opieka artystyczna: prof. zw. Andrzej Chorosiński Sala Koncertowa UMFC, Warszawa, ul. Okólnik 2 22 marca 2015, niedziela, godz

Ryszard Zimak Prorektor ds. artystycznych prof. nadzw.

2 Słowo wstępne Źródłem inspiracji dla improwizacji Marcela Dupré podczas koncertu w dniu 13 lutego 1931 roku w Sali Koncertowej Konserwatorium w Brukseli stały się fragmenty tekstów Paula Claudela. Medytacje te zostały wówczas odczytane przez profesora Konserwatorium, M-me Madelaine Renard-Travenet. Sam kompozytor tak wspominał to wydarzenie: Zostałem poinformowany o moim zadaniu z wyprzedzeniem i w ogólnym zarysie mogłem przygotować pomysły form odzwierciedlających poprzez muzyczny język atmosferę tych 14 stacji i registrację do nich, a także zadecydować o tematach, a raczej symbolicznych motywach, na których miały bazować. Później, po południu przed koncertem przebiegłem myślami mój szkic jeszcze raz. W ten sposób uczestniczyłem jednocześnie w komponowaniu i improwizowaniu. Koncert był wielkim sukcesem, co sprawiło, że Dupré postanowił na bazie zanotowanych motywów i zapamiętanych fragmentów improwizacji zapisać nową kompozycję, która została wydana we 1932 roku. Pierwsze wykonanie zanotowanej wersji Drogi Krzyżowej z udziałem kompozytora miało miejsce 18 marca 1932 roku w Trocadero Palace w Paryżu. Towarzyszące dzisiejszemu koncertowi 14 obrazów stacji Męki Pańskiej zrealizował Józef Mehoffer dla kościoła Franciszkanów w Krakowie w latach Zamówienie to było jakby rewanżem za porażkę w konkursie na witraże, których wykonanie powierzono Stanisławowi Wyspiańskiemu. W tym samym czasie Mehoffer pracował w neogotyckiej świątyni w Turku, gdzie stworzył pełny, jednolity wystrój wnętrza (polichromie, witraże, obrazy i ołtarze). We wnętrzu tym znalazły się również obrazy sztalugowe, a wśród nich stacje Męki Pańskiej. Te w Turku są szkicami wielkoformatowego cyklu do Bazyliki Św. Franciszka z Asyżu w Krakowie. Cykl obrazów został w różny sposób oceniony przez krytykę. Najczęściej zarzucano mu pomieszanie realizmu z surrealizmem Artysta tak wyjaśniał swoje intencje: Ja nie dla krytyków robię te stacje, ale raczej dla ludzi prostych, zdolnych do patrzenia ze wzruszeniem na prawdę Męki, dla tych, co nie szukają na obrazach Chrystusa stąpającego rytmicznym, pełnym godności krokiem, ubranego w długie, nieskazitelnie piękne szaty jako Boga, niezdolnego do cierpienia. Realizm przemawia w scenerii historycznej Jerozolimy (zabudowania, susząca się bielizna, roślinność, ludzkie fizjonomie), ale i tutaj dodał Artysta elementy znane sobie, a miłe dla Krakowian słynne gołębie (Stacja IV. Spotkanie z Matką). Sam Chrystus odziany jest w krótką, nędzną tunikę nie osłaniającą zranionych, obrzmiałych nóg. W obrazach prawej strony kaplicy (od stacji I. Skazanie na śmierć do stacji VII. Drugi upadek) widoczne są efekty światła słonecznego Jerozolimy. W stacjach końcowych, w miarę narastania dramatu Golgoty, nastrój i koloryt krajobrazu stają się coraz zimniejsze, pojawiają się akcenty krwawej czerwieni. W stacji XI. Przybicie do krzyża ogniste błyskawice przeszywają ciemne niebo. Za najciekawszy obraz cyklu uchodzi stacja XII. Śmierć na krzyżu. Zamiast łotrów, Ukrzyżowanemu towarzyszą zastępy anielskie, a blask ich świec rozświetla postaci pod krzyżem i drogę do domu Ojca. Twarz Ojca widzimy zresztą na następnym obrazie stacji XIII. Zdjęcie z krzyża. Kończący cykl obraz stacji XIV. Złożenie do grobu wywołuje skojarzenia z wystawioną obok, przed ołtarzem kaplicy w bazylice franciszkańskiej, kopią całunu turyńskiego. W tym miejscu składam gorące podziękowanie Ojcu dr. Romanowi Banasikowi, Gwardianowi Klasztoru Franciszkanów w Krakowie, za życzliwe udostępnienie reprodukcji Drogi Krzyżowej Mehoffera, jak również Ojcu Jackowi Wójtowiczowi za przygotowanie cyfrowych kopii obrazów. Andrzej Chorosiński

Sam kompozytor tak wspominał to wydarzenie: Zostałem poinformowany o moim zadaniu z wyprzedzeniem i w ogólnym zarysie mogłem przygotować pomysły form odzwierciedlających poprzez muzyczny język

3 Program PAUL CLAUDEL ( ) Le Chemin de la Croix / Droga Krzyżowa (1911) w tłumaczeniu Eleonory Reicher MICHAŁ CHOROSIŃSKI recytacje MARCEL DUPRÉ ( ) Le Chemin de la Croix op. 29 na organy solo (1931) I ère Station / I stacja Jésus est condamné à mort Jezus na śmierć skazany II ème Station / II stacja Jésus est chargé de la Croix Jezus bierze krzyż na swe ramiona KRZYSZTOF OSTROWSKI* III ème Station / III stacja Jésus tombe sous le poids de sa Croix Jezus upada pod ciężarem krzyża PAWEŁ KUCHARCZYK* IV ème Station / IV stacja Jésus rencontre sa mère Jezus spotyka Matkę Swoją V ème Station / V stacja Simon le Cyrénéen aide Jésus à porter sa Croix Szymon Cyrenejczyk pomaga dźwigać krzyż Jezusowi KAROLINA KARKUCIŃSKA* VI ème Station / VI stacja Une femme pieuse essuie la face de Jésus Pobożna kobieta ociera twarz Jezusowi

OSTROWSKI* III ème Station / III stacja Jésus tombe sous le poids de sa Croix Jezus upada pod ciężarem krzyża PAWEŁ KUCHARCZYK* IV ème Station / IV stacja Jésus rencontre sa mère Jezus spotyka Matkę

4 VII ème Station / VII stacja Jésus tombe à terre pour la deuxième fois Jezus powtórnie upada pod krzyżem JAROSŁAW KOCIK** VIII ème Station / VIII stacja Jésus console les filles d Israël qui le suivent Jezus pociesza płaczące niewiasty IX ème Station / IX stacja Jésus tombe pour la troisième fois Jezus upada pod krzyżem po raz trzeci X ème Station / X stacja Jésus est dépouillé de ses vêtements Jezus z szat obnażony XI ème Station / XI stacja Jésus est attaché sur la Croix Jezus przybity do krzyża XII ème Station / XII stacja Jésus meurt sur la Croix Jezus na krzyżu umiera XIII ème Station / XIII stacja Jésus est détaché de la Croix et remis à sa Mère Jezus zdjęty z krzyża i Matce przekazany XIV ème Station / XIV stacja Jésus est mis dans le sépulcre Jezus do grobu złożony PAWEŁ PASTERNAK*** ROKSANA KALINOWSKA**** KAROL SZWECH***** * studenci prof. Józefa Serafina ** student dr. Jarosława Wróblewskiego i dr. Bartosza Jakubczaka *** student prof. UMFC Jarosława Malanowicza **** studentka prof. zw. Andrzeja Chorosińskiego i dr. Bartosza Jakubczaka ***** student prof. UMFC Jerzego Dziubińskiego

vêtements Jezus z szat obnażony XI ème Station / XI stacja Jésus est attaché sur la Croix Jezus przybity do krzyża XII ème Station / XII stacja Jésus meurt sur la Croix Jezus na krzyżu umiera XIII

5 Paul Claudel ( ) ff Marcel Dupré ( ) Józef Mehoffer ( )

6 Paul Claudel ( ) francuski poeta, dramaturg i dyplomata. Jego pionierskie utwory są dramatami lirycznymi poświęconymi głównie tajemnicy losu ludzkiego L Arbre (Drzewo, 1901), grzechowi pychy Tête d Or (Złota czaszka, 1890), tragedii namiętności L'Échange. Od 1906 roku czerpał inspiracje do swych symbolicznych tekstów z mistyki chrześcijańskiej. Do najwybitniejszych jego dzieł z tego okresu należą Wielkie ody (Cinq grandes odes), powstałe w latach , oraz trylogia historyczna (Zakładnik, 1909, Twardy chleb, 1914, i Ojciec upokorzony, 1916). W roku 1911 Paul Claudel stworzył cykl medytacji do czternastu stacji Drogi Krzyżowej. Marcel Dupré ( ) francuski organista, kompozytor i pedagog. Od 1925 roku profesor klasy organów w Konserwatorium Paryskim. Był organistą tytularnym w kościele Saint-Sulpice i katedrze Notre Dame w Paryżu. W latach odbył podróże koncertowe po niemal wszystkich kontynentach. Znał i cenił twórczość kompozytorów polskich Mieczysława Surzyńskiego, Augusta Freyera, Feliksa Nowowiejskiego. W 1934 roku, w obecności kompozytora wykonał w kościele Saint-Sulpice I Symfonię organową op. 45 Feliksa Nowowiejskiego. Język muzyczny Marcela Dupré jako kompozytora ewoluował od późnoromantycznej tonalności Elevation op. 1 i trzech Preludiów i fug op. 7 po politonalność Vitrail op. 65. Józef Mehoffer ( ) polski malarz, witrażysta, grafik, jeden z najbardziej znanych przedstawicieli Młodej Polski. Studiował w Krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, m.in. u Jana Matejki, oraz na uczelniach wiedeńskich (Uniwersytet i Akademia) oraz paryskich (Académie Colarossi i École des Beaux-Arts). Od 1905 roku był profesorem krakowskiej akademii, a później także jej rektorem. Uprawiał grafikę artystyczną i użytkową, malarstwo sztalugowe, portret kredkowy. Uznawany za mistrza secesyjnej dekoracyjności, stworzył wiele dzieł zdobiących krakowskie zabytki, m.in. ze Stanisławem Wyspiańskim wykonał polichromie Jana Matejki w Kościele Mariackim, a z Janem Talagą polichromię skarbca wawelskiego. Jest też autorem wielu kościelnych witraży, m.in. w katedrze wawelskiej.

Od 1906 roku czerpał inspiracje do swych symbolicznych tekstów z mistyki chrześcijańskiej.

7 ff Zapraszamy na następne koncerty MARZEC Poniedziałek, godz. 1900, bezpłatne karty wstępu GIOACCHINO ROSSINI SEI SONATE A QUATTRO Izabela Ceglińska, Andrzej Gębski skrzypce, Stanisław Firlej wiolonczela, Jan Kotula kontrabas 25 Środa, godz , bilety 15 zł KONCERT KAMERALNY dedykowany Profesorowi Tadeuszowi Wrońskiemu Christian Danowicz skrzypce, Alicja Paleta-Bugaj fortepian, Aleksandra Bugaj skrzypce Niedziela, godz , bezpłatne karty wstępu KONCERT PASYJNY HAYDN: STABAT MATER Anna Szostek sopran, Marcin Gadaliński alt, Dionizy Płaczkowski tenor, Paweł Czekała bas Warszawski Chór Chłopięcy i Męski przy UMFC, Jakub Hutek przygotowanie chóru Orkiestra Instrumentów Historycznych Międzywydziałowego Zakładu Muzyki Dawnej AGATA SAPIECHA skrzypce, kierownictwo artystyczne, KRZYSZTOF KUSIEL-MOROZ dyrygent 60-LAT WYDZIAŁU REŻYSERII DŹWIĘKU UMFC Niedziela, godz , Audytorium im. Karola Szymanowskiego, wstęp wolny Niedziela filmowa projekcje filmów krótkometrażowych udźwiękowionych przez studentów Wydziału Reżyserii Dźwięku Poniedziałek, godz , Sala Koncertowa, bezpłatne karty wstępu Prezentacja nagrań muzycznych studentów Wydziału Reżyserii Dźwięku KWIECIEŃ Środa, godz , bilety 15 zł KONCERT WIELKOPOSTNY François Couperin Leçons de ténèbres pour le mercredi saint Dagmara Barna, Ewelina Siedlecka-Kosińska sopran, Teresa Kamińska wiolonczela, Piotr Zalewski viola da gamba, Henryk Kasperczak teorba, Michał Chorosiński recytacje, Alina Ratkowska pozytyw / klawesyn, kierownictwo artystyczne Karty wstępu i bilety dostępne są najwcześniej na tydzień przed danym koncertem, tzn. na koncerty niedzielne od poprzedzającego poniedziałku, na koncerty poniedziałkowe od poprzedzającego wtorku, na koncerty środowe od poprzedzającego czwartku. Stanowisko biletowe czynne jest od poniedziałku do piątku w godzinach Biuro Koncertowe UMFC tel. (22) , bk@chopin.edu.pl

19 00, bilety 15 zł KONCERT KAMERALNY dedykowany Profesorowi Tadeuszowi Wrońskiemu Christian Danowicz skrzypce, Alicja Paleta-Bugaj fortepian, Aleksandra Bugaj skrzypce 29 29 30 Niedziela, godz.

Podobne dokumenty

UNIWERSYTET MUZYCZNY FRYDERYKA CHOPINA

UNIWERSYTET MUZYCZNY FRYDERYKA CHOPINA ff Koncert Katedry Organów i Klawesynu JM Rektor prof. zw. Ryszard Zimak Prorektor ds. artystycznych prof. nadzw. Klaudiusz Baran Koncert w wykonaniu studentów klas