Mięśniaki macicy - czy potrafią nas jeszcze zaskoczyć? Wywiad z prof. dr hab. med. Włodzimierzem Sawickim
|
|
- Piotr Andrzejewski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Mięśniaki macicy - czy potrafią nas jeszcze zaskoczyć? Wywiad z prof. dr hab. med. Włodzimierzem Sawickim Wywiad z prof. dr hab. med. Włodzimierzem Sawickim "Należy pamiętać, że nie wszystkie mięśniaki musimy leczyć. Czasem warto mieć świadomość, że istnieją i mieć pacjentkę pod obserwacją." dr hab. med. Krzysztof Cendrowski :Jak często stwierdza się mięśniaki macicy? Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia mięśniaków macicy? prof. dr hab. med. Włodzimierz Sawicki: Mięśniaki macicy są niezłośliwymi nowotworami mięśnia macicy, zbudowanymi z mięśni gładkich i tkanki łącznej. Należy pamiętać o tym, gdyż proporcje tych składników mają znaczenie podczas badania USG, przy różnicowaniu guza stwierdzanego w obrębie trzonu macicy. Mięśniaki są to często występujące guzy - szacuje się, że stanowią 95 procent wszystkich łagodnych nowotworów mięśnia macicy. Są jednym z najczęstszych przyczyn operacji w ginekologii. Zazwyczaj występują w wieku rozrodczym, a ujawniają się zdecydowanie z największą częstością po 35 roku życia. Blisko 80 procent wszystkich mięśniaków stwierdza się między 35 a 55 rokiem życia. Istnieją jednak wyjątki i można je czasem spotkać u bardzo młodych pacjentek. Ogólnie można przyjąć, że mięśniaki wykrywa się u 30 procent kobiet, często przy okazji badania kontrolnego Może to stanowić przykrą niespodziankę dla pacjentki, gdyż nawet guz dużych rozmiarów może nie dawać żadnych objawów klinicznych (z drugiej zaś strony nierzadko nawet małe mięśniaki, w zależności od ich charakteru i umiejscowienia mogą manifestować nasilone objawy kliniczne). Następne pytanie, jakie chcielibyśmy zadać Panu profesorowi, to jaka metoda jest najlepsza w diagnostyce mięśniaków macicy? Nie należy zapominać o tym, że nadal podstawową metodą diagnostyczną w ginekologii pozostaje wywiad i badanie ginekologiczne. Na podstawie wywiadu i objawów, które pacjentka zgłasza, możemy się już w dużej części zorientować co do natury problemu. Mianowicie objawami charakterystycznymi dla mięśniaków macicy mogą być: uczucie ucisku w obrębie podbrzusza, częste oddawanie moczu, obfite i przedłużające się krwawienia miesiączkowe, krwawienia międzymiesiączkowe. Kolejnym etapem jest badanie ginekologiczne. Mięśniaki przekraczające rozmiary 2-3 centymetrów bardzo często powiększają macicę. Kolejną charakterystyczną cechą jest nierówna macica, a w przypadku gdy mięśniaki są duże, ograniczenie jej ruchomości. Oczywiście mowa tutaj o typowych objawach, bo mogą się zdarzać mięśniaki szyjkowe, czy rosnące międzywięzadłowo. Te, zarówno w badaniu ginekologicznym jak i w danych z wywiadu, mogą być trudne do określenia. Z tego względu ogromną rolę odgrywają techniki obrazowe. Najmniej inwazyjną, i w najmniejszym stopniu obciążającą pacjentkę, wreszcie najtańszą i dająca się powtarzać jest ultrasonografia Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 1/5
2 Podstawową techniką jest obrazowanie przez powłoki brzuszne. Znacznie dokładniejsza jest ultrasonografia przezpochwowa z wykorzystaniem przetworników o dużej częstotliwości, dających dokładny obraz, co pozwala różnicować rodzaj guzów, określać niezwykle dokładnie ich topografię i liczbę. Ultrasonografia przezpochwowa pozwala wykryć już bardzo małe zmiany, nawet te rzędu jednego centymetra. Na tej podstawie możemy również określić lokalizację mięśniaków, to czy rosną podśluzówkowo, podsurowicówkowo, śródściennie, czy też są mięśniakami uszypułowanymi, rosnącymi szyjkowo bądź międzywiązadłowo. Liczba mięśniaków, ich rozmiar i lokalizacjawszystko to jest istotne z punktu widzenia metody leczenia. Elementy te mają duży aspekt praktyczny i pozwalają na prawidłową kwalifikację pacjentki do leczenia, a także określenie wstępnego rokowania. Wiadomo jest, że podstawową metodą leczenia jest leczenie operacyjne, czy znane są Panu Profesorowi skuteczne nieoperacyjne sposoby leczenia mięśniaków macicy? Czy terapia farmakologiczna przed przystąpieniem do zabiegu jest korzystna? Należy pamiętać, że nie wszystkie mięśniaki muszą być leczone. Czasem wystarczy,,tylko" pamiętać że istnieją i mieć pacjentkę pod ścisłą obserwacją. Uważa się, że jedyną w pełni skuteczną metodą leczenia jest operacja. Pod pojęciem operacji nie należy rozumieć usunięcia macicy bądź trzony macicy jak to się potocznie rozumie. Skuteczne leczenie to operacyjne wyłuszczenie mięśniaków, z pozostawieniem trzonu macicy. Oczywiście istnieją próby zastosowania innych metod mających na celu zmniejszenie masy mięśniaka, takie jak metody farmakologiczne (hormonoterapia, selektywne blokowanie funkcji przysadki mózgowej) j czy też embolizacja tętnic macicznych. Są to metody marginalne, które nie weszły jak dotychczas do arsenału pełnoprawnych technik leczenia tej patologii. Jeśli chodzi o postępowanie hormonalne w leczeniu mięśniaków, wykorzystywane jest czasami podczas przygotowania do operacji, po to by zmniejszyć ukrwienie guza i przez to osiągnąć lepszy efekt zabiegu. Metody embolizacji wiążą się z dużą liczbą powikłań, i nie do końca są rozstrzygnięte sposoby kwalifikacji do tego zabiegu. Podnoszą się również głosy mówiące o dużym ryzyku powikłań, łącznie z ciężką sepsą i zgonami. Obecnie ta metoda wydaje się być w odwrocie, aczkolwiek można o niej pamiętać. Które techniki chirurgiczne są najlepsze? Obecnie najskuteczniejszą metodą leczenia chirurgicznego jest wyłuszczenie mięśniaka sposobem Martina. Technika ta pozwala to wyłuszczyć nawet dużą liczbę mięśniaków z trzonu macicy, a później odtworzyć kształt i funkcję tego narządu. A więc jest to metoda polecana pacjentkom chcącym zachować zdolność rozrodu. Oczywiście w wieku pomenopauzalnym czy okołomenopauzalnym u pacjentek silnie manifestujących objawy, operacja powinna polegać na wycięciu macicy, ponieważ mięśniaki mają tendencję (nawet po prawidłowym wyłuszczeniu) do odrastania. W tym miejscu nie należy zapominać o możliwości zezłośliwienia mięśniaków. Zagrożenie to dotyczyć może szczególnie kobiet po menopauzie, w przypadku mięśniaków szybko rosnących, wykazujących bogate unaczynienie. Reasumując, jeśli metoda leczenia to tylko operacyjna, a pozostałe jedynie jako przygotowanie do operacji. Ale nie zapominajmy o tym, co już powiedziałem- nie wszystkie mięśniaki muszą być leczone. Jest to ta grupa mięśniaków niewielkiego kalibru, która nie daje objawów. Dodatkowo często spotyka się u pacjentek w wieku pomenopauzalnym, że mięśniaki mają tendencje do ograniczenia swojego wzrostu, uleganiu mikrozwapnieniom. W tych przypadkach nie ma wskazań do natychmiastowej interwencji zabiegowej. Regularna, okresowa kontrola ultrasonograficzna jest adekwatnym postępowaniem. Jeśli chodzi o płodność kobiety i coraz częściej stosowane techniki wspomaganego rozrodu, jakie jest zdanie Pana Profesora, czy mięśniaki mają na nie wpływ? Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 2/5
3 Oczywiście, że mają one wpływ i najczęściej wpływ ten jest niekorzystny. Ale jak już wspomniano wcześniej z uwagi na fakt, że mięśniaki są najczęstszym nowotworem, a spektrum zarówno wielkości, lokalizacji jak i objawów klinicznych jest ogromne, to nie ma jednoznacznych metod oceny i postępowania. Generalnie pacjentki z mięśniakami mające problemy z zajściem bądź też donoszeniem ciąży powinny być operowane. Bowiem nawet nieduże, 1-2 centymetrowe rosnące do jamy macicy mięśniaki podśluzówkowe, mogą zmieniać na tyle stan błony śluzowej, że nie może dojść do implantacji jaja płodowego i powodować kolejno po sobie następujące poronienia. Mogą również zamykać ujścia jajowodów, uniemożliwiając zapłodnienie. Mięśniaki takie powinny być leczone, np. drogą resekcji histeroskopowej. Grupa tych pacjentek, zachodząca w ciążę po tego typu operacjach ciągle się powiększa. Duże mięśniaki, śródścienne czy podsurowicówkowe ograniczając zdolność rozciągania się mięśnia macicy i zaburzając rozwój jaja płodowego mogą być przyczyną poronień albo powikłań w drugiej połowie ciąży. Z kolei w zaawansowanej ciąży mogą być przyczyną odklejenia łożyska, łożyska przodującego, czyli ciężkich, groźnych dla życia ciężarnej powikłań. Oczywiście mięśniaki takie powinny być operowane. Z drugiej strony, zdarza się, że nawet duże mięśniaki, uszypułowanie, lub rosnące podsurowicówkowo pozwalają na rozwój ciąży, nie dając żadnych objawów. Z tego powodu czasami pacjentka o istnieniu tej patologii dowiaduje się podczas cięcia cesarskiego, mimo iż guz jest pokaźnych rozmiarów. Reasumując, mięśniaki mogą stanowić problem w rozrodzie, mogą być przyczyną niepłodności, i takie mięśniaki powinny być odpowiednio leczone. Wcześniej Pan profesor mówił, że nie wszystkie mięśniaki należy leczyć, co można poradzić kobietom z bezobjawowymi mięśniakami macicy, jeśli wykryte przypadkowo? Jeżeli są wykryte przypadkowo, to z jednej strony nasze postępowanie musimy opierać na objawach, z drugiej zaś na obrazie ultrasonograficznym. Obraz ten pozwala, jak już wspomniałem, określić liczbę, wielkość i lokalizację mięśniaków. Pozwala również na dokonanie wstępnej selekcji na te, które mogą stanowić zagrożenie nowotworowe i na te, które sugerują łagodny rozrost. Wszystkie te guzy wykazujące w dopplerowskim badaniu ultrasonograficznym bogate unaczynienie, obszary martwicy, bądź szybko wzrastają należy bezwzględnie i niezwłocznie operować. W przypadku pacjentek nie planujących ciążę, z pojedynczymi mięśniakami nie dającymi objawów, gdy ich wielkość nie przekracza 2-3 centymetrów,, postępowaniem z wyboru może być obserwacja w odstępach 3-6 miesięcznych. To stanowi podstawę dalszego postępowania. Istnieje wreszcie trzecia grupa pacjentek -w wieku pomenopauzalnym. Najczęściej występują u nich małe, uwapnione, pozbawione unaczynienia mięśniaki, nie dające objawów klinicznych. Tu również nie ma wskazań do interwencji chirurgicznej, a jedynie do okresowej, ścisłej obserwacji ultrasonograficznej. Należy tutaj podkreślić, że w każdym przypadku decyzja o operacji powinna być podjęta wspólnie z pacjentką. Lekarz powinien wyczerpująco przedstawić chorej możliwości leczenia, typ i zakres operacji, i to ona powinna mieć decydujący głos. Dla pacjentki często ogromnym zaskoczeniem jest fakt, gdy podczas rutynowego badania ginekologicznego dowiaduje się, że wkrótce powinna się poddać operacji. Dlatego to od niej należy podjęcie ostatecznej decyzji. Jest to niezwykle ważne, bowiem najczęściej zabieg taki wiąże się z wycięciem narządu rodnego. Pacjentkę należy umiejętnie o tym wszystkim poinformować, przedstawić korzyści, zagrożenia i alternatywy leczenia. Zastrzegam jeszcze, że mówimy tutaj o mięśniakach, o tym, że lekarz na podstawie wywiadu i badań nie podejrzewa zmiany złośliwej. W takiej sytuacji ta informacja powinna być inna, powinna ukierunkować pacjentkę tak, by zdecydowała się niezwłocznie poddać koniecznej operacji Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 3/5
4 Mówił Pan Profesor wcześniej, że mięśniaki mają niekorzystny wpływ na płodność kobiety, no ale może zdarzyć się sytuacja, że kobieta zajdzie w ciążę z współistniejącymi mięśniakami. Jakie jest wtedy postępowanie w ciąży, przy porodzie, jeśli cięcie - to jakie postępowanie w trakcie cięcia? Podkreślam, że choć mięśniaki są najczęstszą choroba, nie oznacza to jednak, że istnieją opracowane metody i schematy postępowania w każdej sytuacji. Wynika to z ogromnej różnorodności mięśniaków, która niekiedy może zaskakiwać. Ciąża ze współistniejącymi mięśniakami powinna być traktowana jako ciąża wysokiego ryzyka, nawet wtedy kiedy nie ma objawów jej zagrożenia. Pacjentka powinna być objęta ścisłą opieką, często stosować należy leki rozkurczowe, nierzadko w pierwszym trymestrze ciąży połączone z podawaniem progestagenów. Oczywiście tak jak u każdej pacjentki, u której ciąża jest zagrożona łatwiej niż u innych powinniśmy się decydować na wydanie zwolnienia lekarskiego. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że u tych pacjentek często istnieją wcześniejsze straty ciąży, co już samo w sobie jest obciążeniem. Reasumując, prowadzenie takiej ciąży może być trudne. W pierwszych 4-5 miesiącach na pierwszy plan wysuwają się zagrożenia poronieniem. Po 30 tygodniu, mięśniaki mogą być przyczyną porodów przedwczesnych, odklejania się łożyska, bądź łożyska przodującego. Nierzadko taka pacjentka musi być hospitalizowana wielokrotnie, a czasem i przez całą ciążę. Co do porodu, postępowanie nasze zależy od tego jak jest zlokalizowany mięśniak, czy istnieją towarzyszące objawy. Jeżeli mięśniak nie powoduje nieprawidłowych położeń płodu (często występuje poprzeczne, skośne, miednicowe, stópkowe), nie zmienia anatomii dróg rodnych, taki poród może się odbyć drogami natury, Przy samym porodzie może dojść jednak do trudności z urodzeniem łożyska, do większego krwawienia w wyniku atonii maicy. Wynika to z mniejszej zdolności do obkurczania się zmienionego mięśnia macicy. A zatem powinien to być poród największej troski. Jeżeli zaś mięśniaki już podczas przebiegu ciąży powodują nieprawidłowe położenia, krwawienia, przedwczesne odklejenie łożyska, to oczywiście taka pacjentka powinna być rozwiązana cięciem cesarskim. W zależności od lokalizacji i wielkości mięśniaków część z nich może być jednoczasowo, śródoperacyjnie wyłuszczona. Powiedzieliśmy się już pacjentkami młodym, w wieku rozrodczym, jeśli jeszcze Pan profesor zechciał powiedzieć, co poradzić kobietom po menopauzie z mięśniakami macicy, a szczególnie stosującymi hormonalną terapię zastępczą...czy powinny ją stosować czy raczej nie? Generalnie nie ma przeciwwskazań do stosowania HTZ u pacjentek w wieku pomenopauzalnym z mięśniakami macicy. Taka kobieta musi mieć oczywiście regularnie wykonywane badania ultrasonograficzne- myślę, że takim bezpiecznym okresem pomiędzy poszczególnymi badaniami jest pół roku. Jeżeli więc brak jest objawów niepokojących, to tego typu terapia może być prowadzona. Należy pamiętać, że zgodnie z najnowszymi trendami, taka terapia powinna być prowadzona w oparciu o możliwie najniższą dawkę zapewniającą dobre samopoczucie pacjentki, powinna być,,skrojona" na jej potrzeby. Jeżeli się nam to uda, i mamy możliwość kontroli pacjentki, która z nami współpracuje, to możemy sobie na to pozwolić. Należy pamiętać, że tutaj również, podobnie jak przy leczeniu mięśniaków, to pacjentka decyduje o rozpoczęciu terapii hormonalnej. Jest to swoisty konsensus, lekarz przedstawia fakty natomiast decyzję podejmuje pacjentka. Oczywiście wiele zależy od umiejętnego przedstawienia informacji, od doświadczenia i temperamentu lekarza. Bardzo dziękuję za rozmowę Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 4/5
5 Przeprowadził dr hab. med. Krzysztof Cendrowski, adiunkt Kliniki Położnictwa i Ginekologii II Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie Wysłuchał Kamil Zalewski Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 5/5
ŁAGODNE NOWOTWORY NARZĄDU RODNEGO
ŁAGODNE NOWOTWORY NARZĄDU RODNEGO *POLIP SZYJKI Łagodny polipowaty przerost błony śluzowej szyjki macicy Objawy: Nieprawidłowe krwawienia, krwawienia kontaktowe, upławy Najczęściej bezobjawowe Postępowanie:
Bardziej szczegółowoMiędzy nami kobietami. Czy stwierdzono u Ciebie mięśniaki macicy? Na to schorzenie zachorowała bliska Ci osoba?
Między nami kobietami Czy stwierdzono u Ciebie mięśniaki macicy? Na to schorzenie zachorowała bliska Ci osoba? Czy wiesz czym są mięśniaki macicy? Aż dla 61% Polek diagnoza Ma Pani mięśniaki macicy jest
Bardziej szczegółowo(...) wizyta w gabinecie ginekologicznym raz w roku jest niezbędna. APEL O POMOC
KOBIETY FOZIK.pl (...) wizyta w gabinecie ginekologicznym raz w roku jest niezbędna. APEL O POMOC 3 ZDROWIE KOBIETY Dodatek tematyczny dystrybuowany z dziennikiem Rzeczpospolita. Zawiera wyłącznie materiały
Bardziej szczegółowoPołożnictwo i ginekologia
CRASH COURSE Redaktor serii Daniel Horton-Szar Położnictwo i ginekologia Nick Panay, Ruma Dutta, Audrey Ryan, J. A. Mark Broadbent Wydanie pierwsze polskie pod redakcją Jerzego Florjańskiego Wydawnictwo
Bardziej szczegółowodr n. med. Norbert Krajczy Zastępca Ordynatora: lek. Krzysztof Kroczak Zastępca Ordynatora: lek. Edmund Lupa Prof. dr hab.
Ordynator Oddziału: dr n. med. Norbert Krajczy Zastępca Ordynatora: lek. Krzysztof Kroczak Zastępca Ordynatora: lek. Edmund Lupa Prof. dr hab. Marian Gabryś Pielęgniarka oddziałowa: mgr Beata Sajboth Telefony
Bardziej szczegółowoNIEPRAWIDŁOWE KRWAWIENIA Z DRÓG RODNYCH. Dr n. med. Monika Szymańska
Dr n. med. Monika Szymańska PRAWIDŁOWE KRWAWIENIE Z Miesiączka Krwawienie maciczne występujące co 25-35 dni Trwające 3-7 dni Utrata krwi 30-80ml Menarche 9-16rż. (Polska 12,8 lat) Menopauza 49-53 rż (Polska
Bardziej szczegółowoPytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej
Pytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej - 2017 1. Proszę wymienić zagrożenia zdrowotne dla kobiety jakie mogą wystąpić w okresie okołomenopauzalnym. 2. Proszę omówić rolę położnej w opiece
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 14
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 14 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 32 letnia pacjentka zgłosiła się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoDiagnostyka i leczenie ciąży ektopowej. Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych
Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowej Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych Co to jest ciąża ektopowa? Ciąża ektopowa- lokalizacja Ciąża ektopowa - lokalizacja Najczęstsza lokalizacja bańka jajowodu
Bardziej szczegółowoWytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011
Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,
Bardziej szczegółowoGinekologia i położnictwo - opis przedmiotu
Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ginekologia i położnictwo Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-GiPoł Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil
Bardziej szczegółowoMarzena Woźniak Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie
Marzena Woźniak Rozprawa doktorska na stopień doktora nauk medycznych Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie Okresy ciąży i połogu są wymieniane
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 15
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 15 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 28-letnia kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoGinekologia i położnictwo - opis przedmiotu
Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ginekologia i położnictwo Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-GiP Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil
Bardziej szczegółowoGinekologia i położnictwo - opis przedmiotu
Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ginekologia i położnictwo Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-GiP Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil
Bardziej szczegółowoPodstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień
Marcin Stępie pień Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Ginekologicznej AM Wrocław, Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu. Cele diagnostyki rozpoznanie choroby nowotworowej; ocena zaawansowania
Bardziej szczegółowoUrologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa
Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Nefrektomia Nefrektomia jest metodą umożliwiającą całkowite wyleczenie
Bardziej szczegółowoAnaliza przyczyn wysiłkowego nietrzymania moczu i zastosowanie estriolu jako postępowanie okołooperacyjne u kobiet leczonych operacyjnie
Michał Powolny, Piotr Pietrzak, Krzysztof Szafranko, Wojciech Borucki Analiza przyczyn wysiłkowego nietrzymania moczu i zastosowanie estriolu jako postępowanie okołooperacyjne u kobiet leczonych operacyjnie
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy
Bardziej szczegółowoWirus HPV przyczyny, objawy i leczenie
Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie Spis treści: 1. 2. 3. 4. 5. Informacje ogólne Przyczyny Objawy Leczenie Rodzaje HPV Informacje ogólne Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV Human Papilloma Virus) stanowi
Bardziej szczegółowoCiąża ektopowa. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Ciąża ektopowa I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Definicja: ciąża ektopowa - to ciąża rozwijająca się poza jamą macicy. W ostatnim okresie stwierdza się
Bardziej szczegółowoINFORMATOR DLA PACJENTKI na temat LAPAROSKOPOWEGO I HISTEROSKOPOWEGO LECZENIA MIĘŚNIAKÓW MACICY
INFORMATOR DLA PACJENTKI na temat LAPAROSKOPOWEGO I HISTEROSKOPOWEGO LECZENIA MIĘŚNIAKÓW MACICY Mięśniaki macicy są najczęstszą chorobą narządu rodnego kobiety. Dotyczą prawie 30% kobiet w każdym wieku,
Bardziej szczegółowoCzwartek, 13 września 2018 roku WARSZTATY CENTRUM KONGRESOWE PGE NARODOWY. Genetyka kliniczna w położnictwie i ginekologii
Czwartek, 13 września 2018 roku WARSZTATY CENTRUM KONGRESOWE PGE NARODOWY 8.00 9.30 Problemy prawne. Dokumentacja medyczna Genetyka kliniczna w położnictwie i onkologiczna co nas obowiązuje? Prowadzący:
Bardziej szczegółowoCiąża ektopowa. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Ciąża ektopowa I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Definicja: ciąża ektopowa - to ciąża rozwijająca się poza jamą macicy. W ostatnim okresie stwierdza się
Bardziej szczegółowoZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU
ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych
Bardziej szczegółowoGinekolodzy onkolodzy z całej Polski debatowali w ŚCO
Ginekolodzy onkolodzy z całej Polski debatowali w ŚCO O tym jak skutecznie leczyć nowotwory ginekologiczne oraz jak planować rodzinę w obliczu choroby nowotworowej rozmawiali ginekolodzy z ośrodków onkologicznych
Bardziej szczegółowoEndometrioza Gdańsk 2010
Endometrioza Gdańsk 2010 Redaktor prowadzący: Magdalena Czarnecka Seria wydawnicza rekomendowana przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Copyright Via Medica ul. Świętokrzyska 73, 80 180 Gdańsk tel.:
Bardziej szczegółowoMichał Brzewski, Andrzej Marciński, Agnieszka Biejat Zakład Radiologii Pediatrycznej Akademii Medycznej w Warszawie
DIAGNOSTYKA CHORÓB NARZĄDÓW MIEDNICY MNIEJSZEJ U DZIEWCZĄT Michał Brzewski, Andrzej Marciński, Agnieszka Biejat Zakład Radiologii Pediatrycznej Akademii Medycznej w Warszawie 1 2 2 Cele wykładu Zaprezentowanie
Bardziej szczegółowoSpis treści. Epidemiologia niepłodności 11 Jerzy Radwan. Psychologiczny aspekt niepłodności 15 Jerzy Radwan
Epidemiologia niepłodności 11 Psychologiczny aspekt niepłodności 15 Czynniki zawodowe i styl życia a płodność 19 Wojciech Hanke Czynniki chemiczne 19 Czynniki fizyczne 21 Czynniki psychologiczne 21 Nikotynizm
Bardziej szczegółowoPAMIĘTAJ O ZDROWIU! ZBADAJ SIĘ
PAMIĘTAJ O ZDROWIU! ZBADAJ SIĘ Przewodnik po programach profilaktycznych finansowanych przez NFZ Lepiej zapobiegać niż leczyć Program profilaktyki chorób układu krążenia Choroby układu krążenia są główną
Bardziej szczegółowoWarszawa,14 lutego 2017r. Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Szanowny Panie Marszałku,
Warszawa,14 lutego 2017r. Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie Marszałku, w odpowiedzi na interpelację nr 9087 Posłów na Sejm RP: Krystyny Sibińskiej, Marii Janyska,
Bardziej szczegółowo1. Oddział tworzą: 1) Pododdziały: a) Położniczy (rooming- in), b) Patologii Ciąży, c) Porodowy ze Szkołą Rodzenia, d) Ginekologii,
1. Oddział tworzą: 1) Pododdziały: a) Położniczy (rooming- in), b) Patologii Ciąży, c) Porodowy ze Szkołą Rodzenia, d) Ginekologii, e) Izolacyjny (poł. gin), 2) Izba Przyjęć Położniczo-Ginekologiczna 1
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka przerwania ciągłości torebki
GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY Praca na stopień doktora nauk medycznych wykonana w Katedrze i Klinice Otolaryngologii Kierownik: prof. dr hab. med. Czesław Stankiewicz Krzysztof Kiciński Czynniki ryzyka
Bardziej szczegółowoPrzykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji
PROGRAM POPRAWY WCZESNEGO WYKRYWANIA I DIAGNOZOWANIA NOWOTWORÓW U DZIECI W PIĘCIU WOJEWÓDZTWACH POLSKI Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji
Bardziej szczegółowoŚWIADOMA ZGODA PACJENTA na leczenie zabiegowe guza jądra
ŚWIADOMA ZGODA PACJENTA na leczenie zabiegowe guza jądra DANE PACJENTA: Imię i nazwisko:... PESEL: Zabieg został zaplanowany na dzień:... Lekarz wykonujący zabieg:... Na podstawie wywiadu lekarskiego i
Bardziej szczegółowoUniversitäts-Frauenklinik Essen. Medycyna prenatalna i medycyna płodowa Centrum perinatologiczne I. Stopnia
Universitäts-Frauenklinik Essen Medycyna prenatalna i medycyna płodowa Centrum perinatologiczne I. Stopnia Szanowni Państwo, Drodzy Rodzice, Nasze Centrum medycyny prenatalnej oferuje Państwu pełne spektrum
Bardziej szczegółowoCiąża - radiofarmaceityki
Warunki bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej: Ekspozycje medyczne dzieci, kobiet w ciąży i kobiet karmiących Jezierska Karolina Ciąża - radiofarmaceityki
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIODCIE PIELĘGNIARSTWO POŁOŻNICZO-GINEKOLOGICZNE Studia pierwszego stopnia stacjonarne
CECHA PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Poziom realizacji przedmiotu Jednostka realizująca KARTA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIODCIE PIELĘGNIARSTWO POŁOŻNICZO-GINEKOLOGICZNE Studia pierwszego stopnia
Bardziej szczegółowoPORONIENIA CIĄŻA OBUMARŁA ZESPÓŁ ANTYFOSFOLIPIDOWY KOAGULOPATIE. Katarzyna Luterek Natalia Mazanowska
PORONIENIA CIĄŻA OBUMARŁA ZESPÓŁ ANTYFOSFOLIPIDOWY KOAGULOPATIE Katarzyna Luterek Natalia Mazanowska Definicja Zakończenie ciąży (samoistne lub sztuczne) do 22 tygodnia jej trwania 22 Hbd + 1 dzień= poród
Bardziej szczegółowoANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA
ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 42 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH
Bardziej szczegółowoFORMULARZ DLA PARY Z PROBLEMEM NIEPŁODNOŚCI
Dodatkowe informacje: FORMULARZ DLA PARY Z PROBLEMEM NIEPŁODNOŚCI DANE OSOBOWE lek. med. Laura Grześkowiak Data wypełnienia: Imiona (męża i żony):.. Nazwisko(a):. Adres:... Tel. kontaktowy: PESEL: CZĘŚD
Bardziej szczegółowoMięśniaki macicy w ciąży opis przypadku
GinPolMedProject 1 (39) 2016: 096-100 OPIS PRZYPADKU Mięśniaki macicy w ciąży opis przypadku Marta Kochanowicz (A,B,E), Jarosław Karoń (D), Tahar Ben Rhaiem (C,F) Oddział Ginekologiczno-Położniczy SP ZOZ
Bardziej szczegółowoCentrum Medyczne Ostrołęka. dr Piotr Pierzyński. Szanowni Państwo,
Centrum Medyczne Ostrołęka dr Piotr Pierzyński Szanowni Państwo, Proszę o wydrukowanie i wypełnienie załączonego poniżej formularza wizyty oraz zabranie go ze sobą na konsultację. Proszę też pamiętać o
Bardziej szczegółowoBadanie efektywności wibroakustycznej metody leczenia w kompleksowej terapii chorych na przerost gruczołu krokowego
Wojskowa Akademia Medyczna im. S.M. Kirowa, Sankt Petersburg, Rosja prof. dr n. med. Siergiej Borysowicz Pietrow, dr n. med. Nikołaj Siemionowicz Lewkowskij, dr n. med. Anatolij Iwanowicz Kurtow, dr n.
Bardziej szczegółowoDr n. med. Roman Kluza. Dr n. med. Roman Kluza
(1) Nazwa przedmiotu Diagnostyka ultrasonograficzna w położnictwie i ginekologii (2) Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny Instytut Położnictwa i Ratownictwa Medycznego Katedra: Położnictwa
Bardziej szczegółowoJeśli myślisz. o posiadaniu dziecka po przebytej chorobie nowotworowej, chcemy przekazać Ci potrzebne informacje, które pomogą spełnić to marzenie.
Wstęp Dzięki postępowi medycyny coraz większej liczbie pacjentów udaje się pokonać choroby onkologiczne. W grupie tych pacjentów są również osoby młode, w wieku rozrodczym, które pragną mieć dzieci po
Bardziej szczegółowo(Nie)przychodzi Polka do lekarza
()przychodzi Polka do lekarza Wyniki badania Kontakt: Aneta Jaworska Tel. +48 +48 (22) 592 63 00 e-mail: aneta.jaworska@grupaiqs.pl Z badania omnibusowego IQS96, przeprowadzonego przez instytut badawczy
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016-2022 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY
POSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY dr n. med. Mira Gacek SAMODZIELNY PUBLICZNY KLINICZNY SZPITAL OKULISTYCZNY KATEDRA I KLINIKA OKULISTYKI II WYDZIAŁU LEKARSKIEGO WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 88/2013 z dnia 15 kwietnia 2013 r. o projekcie programu Rak jajnika cichy zabójca. Program badań dla wczesnego
Bardziej szczegółowoOpis:... ... ... 22. Zgon matki: a. podczas ciąŝy: ciąŝa ektopowa, poronienie wczesne do 12 t.c.
Pieczęć oddziału/kliniki Miejscowość, dnia... adres, tel./fax Analiza zgonu kobiety w okresie ciąŝy, porodu i połogu I. DANE OGÓLNE: 1. Imię i nazwisko matki :... 2. Data urodzenia:... Wiek:... 3. Miejsce
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:05:17 WYGRAJ Z RAKIEM KORZYSTAJ Z BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH
WYGRAJ Z RAKIEM KORZYSTAJ Z BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH Październik jest miesiącem walki z rakiem piersi. To dobra okazja, by zachęcić wszystkie Panie do profilaktyki nie tylko nowotworów piersi, ale także
Bardziej szczegółowoPRACA ZALICZENIOWA Z PRAKTYK ZAWODOWYCH ODDZIAL GINEGOLOGICZNO POŁOŻNICZY
W.S.H.E w Łodzi Kierunek Pielęgniarstwo Poziom B Mariola Krakowska Nr Albumu 42300 PRACA ZALICZENIOWA Z PRAKTYK ZAWODOWYCH ODDZIAL GINEGOLOGICZNO POŁOŻNICZY TEMAT PRACY: UDZIAŁ PIELĘGNIARKI W PROFILAKTYCE
Bardziej szczegółowoPLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO
PLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO w dniach 12.09.2014 13.09.2014 Data Godziny Osoba prowadząca Miejsce realizacji zajęć Forma zajęć Liczba godz. 12.09.14 (piątek ) 9.00-12.45
Bardziej szczegółowoRekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności
Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Polskie Towarzystwo Medycyny Rozrodu 2012 Polskie Towarzystwo Ginekologiczne i Polskie Towarzystwo Medycyny
Bardziej szczegółowoPLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO
PLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO w dniach 05.09.2014 07.09.2014 Data Godziny Tematy zajęć Osoba prowadząca Miejsce realizacji zajęć Forma zajęć Liczba godz. 05.09.14
Bardziej szczegółowoKrwotoki okołoporodowe
Krwotoki okołoporodowe Gdańsk 2011 Redaktor prowadzący: Agnieszka Frankiewicz Redakcja: Michał Mikołajczak Korekta: Teresa Moroz Seria wydawnicza rekomendowana przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne
Bardziej szczegółowoAneks IV. Wnioski naukowe
Aneks IV Wnioski naukowe 1 Wnioski naukowe Od czasu dopuszczenia produktu Esmya do obrotu zgłoszono cztery przypadki poważnego uszkodzenia wątroby prowadzącego do transplantacji wątroby. Ponadto zgłoszono
Bardziej szczegółowoPłodność jako element zdrowia. Problemy z płodnością- przyczyny, diagnostyka, terapia.
Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020 Płodność jako element zdrowia. Problemy z płodnością- przyczyny, diagnostyka, terapia. Ewa Ślizień Kuczapska Lekarz położnik
Bardziej szczegółowoSpis treści. Zdrowie i płodność kobiety. Cele operacyjne rozdziału Celina Łepecka-Klusek... 45
Rozdział I Zdrowie i płodność kobiety Cele operacyjne rozdziału Celina Łepecka-Klusek... 1 1. Okresy życia kobiety Michał Bokiniec... 2 1.1. Okres dojrzewania, pokwitania... 2 1.2. Okres dojrzałości płciowej...
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW
PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW 1. SPECJALNOŚĆ WYBRANA: Ginekologia i Położnictwo 2. NAZWA
Bardziej szczegółowoWarszawa, r.
Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Warszawski Uniwersytet Medyczny SP CSK ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa Tel. 599 25 83; fax: 599 25 82 Kierownik: dr hab. n. med. Leszek Czupryniak Warszawa, 24.08.2016r.
Bardziej szczegółowoMETRASTOP. Tamponada balonowa jako metoda leczenia PPH.
METRASTOP Tamponada balonowa jako metoda leczenia PPH. Czym jest PPH? Krwotok poporodowy (PPH) stanowi stan zagrożenia życia. Jest najczęstszą przyczyną zgonów wśród położnic w okresie okołoporodowym.
Bardziej szczegółowoRak piersi to najpowszechniej występujący nowotwór kobiecy w Polsce czy nauka poznała przyczyny powstawania tego nowotworu?
Rak piersi to najpowszechniej występujący nowotwór kobiecy w Polsce czy nauka poznała przyczyny powstawania tego nowotworu? Wiele czynników na które mamy bezpośredni wpływ, zwiększa ryzyko zachorowania
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Luteina, 50 mg, tabletki dopochwowe Progesteronum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Luteina, 50 mg, tabletki dopochwowe Progesteronum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje
Bardziej szczegółowoCennik usług dla kobiet
Cennik usług dla kobiet Kliniki Zdrowia Kobiety Cena Profesorska Konsultacja kardiologiczna 150 200 Konsultacja urologiczna 150 200 Konsultacja chirurgiczna 150 200 Konsultacja ortopedyczna 150 200 Konsultacja
Bardziej szczegółowo1 Proces zapłodnienia 15 Kobiecy cykl miesiączkowy 15 Spermatogeneza 20 Zapłodnienie 22. Kiedy należy zwrócić się o pomoc do lekarza?
SPIS TREŚCI Wstęp 10 1 Proces zapłodnienia 15 Kobiecy cykl miesiączkowy 15 Spermatogeneza 20 Zapłodnienie 22 Zagnieżdżenie 23 Prawdopodobieństwo zajścia w ciążę 23 Kiedy należy zwrócić się o pomoc do lekarza?
Bardziej szczegółowoniedostatecznego rozwój części kręgu (półkręg, kręg klinowy, kręg motyli) nieprawidłowego zrostu między kręgami (płytka lub blok kręgowy)
Kifozy wrodzone Błędy w rozwoju kręgosłupa w okresie wewnątrzmacicznym prowadzą do powstawania wad wrodzonych kręgosłupa. Istnienie wady w obrębie kręgosłupa nie jest równoznaczne z powstaniem deformacji
Bardziej szczegółowoCHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH
CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA
Bardziej szczegółowodzienniczek pacjenta rak nerki
dzienniczek pacjenta rak nerki Grafika i skład: Fundacja Wygrajmy Zdrowie Wydanie I Styczeń 2015 Wszelkie prawa zastrzeżone. Podstawowe dane Imię i nazwisko: Data urodzenia: Lekarz prowadzący: Palcówka
Bardziej szczegółowoDziewiąty odcinek programu Łódzkiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ dla pacjentów ABC Pacjenta wyemitowanego na antenie TVP Łódź.
Dziewiąty odcinek programu Łódzkiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ dla pacjentów ABC Pacjenta wyemitowanego na antenie TVP Łódź. Dziewiąty odcinek programu ŁOW NFZ dla pacjentów ABC Pacjenta poświęcony opiece
Bardziej szczegółowoSylabus Część A - Opis przedmiotu kształcenia Grupa szczegółowych efektów. Nazwa modułu/przedmiotu B.W, B.U
Nazwa modułu/przedmiotu Sylabus Część A - Opis przedmiotu Grupa szczegółowych efektów DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA Kod grupy Nazwa grupy W POŁOŻNICTWIE I GINEKOLOGII B.W, B.U Nauki w zakresie opieki
Bardziej szczegółowoZachowania zdrowotne kobiet w ciąży Picie alkoholu
Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży Picie alkoholu prof. dr hab. Marcin Wojnar mgr Marek Fudała, Krzysztof Brzózka Katedra i Klinika Psychiatryczna, Warszawski Uniwersytet Medyczny Państwowa Agencja Rozwiązywania
Bardziej szczegółowoKrwotoki okołoporodowe. Dotyczą 5 do15%rodzących
Krwotoki okołoporodowe Dotyczą 5 do15%rodzących Najczęstsze przyczyny Urazy Nieprawidłowe oddzielanie i wydalanie łożyska Niedowład macicy - atonia Zaburzenia krzepliwości krwi Urazy okołoporodowe W trzonie
Bardziej szczegółowoJak ustalić datę poczęcia?
Jak ustalić datę poczęcia? Ciąża rozpoczyna się w chwili zapłodnienia komórki jajowej. Czy jest możliwe dokładne wyznaczenie dnia w którym do tego doszło? Istnieją kalkulatory, które obliczają prawdopodobną
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 4 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki raka piersi
Program profilaktyki raka piersi 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI RAKA PIERSI, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Rak piersi jest najczęściej występującym
Bardziej szczegółowoBROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA. PROGRAM ZAPOBIEGANIA CIĄŻY TOCTINO (Alitretynoina)
BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA PROGRAM ZAPOBIEGANIA CIĄŻY TOCTINO (Alitretynoina) Podmiot odpowiedzialny Stiefel Laboratories (Ireland) Ltd Finisklin Business Park, Sligo Irlandia Przedstawiciel podmiotu
Bardziej szczegółowoRozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2015 r. w sprawie warunków, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia ośrodka medyczn
Szczegółowy program szkolenia ustawicznego dla pielęgniarek i położnych pracujących w ośrodku medycznie wspomaganej prokreacji, których czynności mają bezpośredni wpływ na jakość komórek rozrodczych i
Bardziej szczegółowoLECZENIE CHORYCH NA RAKA PIERSI ZE WSPÓŁISTNIEJĄCĄ CIĄŻĄ
LECZENIE CHORYCH NA RAKA PIERSI ZE WSPÓŁISTNIEJĄCĄ CIĄŻĄ Jerzy Giermek Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Centrum Onkologii-Instytut Kierownik Kliniki: Doc. dr hab. med. Tadeusz Pieńkowski
Bardziej szczegółowoNieprawidłowa masa stwierdzona podczas badania przedmiotowego. Dr n. med. Maciej Siński
Nieprawidłowa masa stwierdzona podczas badania przedmiotowego Dr n. med. Maciej Siński Podstawowe pytania Gdzie guz jest zlokalizowany? Jakie są jego wymiary i kształt? Kształt regularny, gładkie brzegi
Bardziej szczegółowou Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych
1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5
Bardziej szczegółowoOddział Ginekologiczno-Położniczy
Oddział Ginekologiczno-Położniczy Oddział Ginekologiczno-Położniczy istnieje od 1960r. Zajmuje się leczeniem w zakresie ginekologii, patologii ciąży i położnictwa i przyjmuje ponad 3500 pacjentek rocznie.
Bardziej szczegółowoV KONFERENCJA NOWE TRENDY W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ. Gdańsk, 16-17.05.2014. Patronat naukowy: Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej
V KONFERENCJA NOWE TRENDY W GINEKOLOGII ONKOLOGICZNEJ Gdańsk, 16-17.05.2014 Patronat naukowy: Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej 16.05.2014 8:00-8:15 Otwarcie Konferencji Prof. J. Markowska,
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Problemy w ginekologii i położnictwie w pytaniach i odpowiedziach.
Bardziej szczegółowoZadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia
Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie
Bardziej szczegółowoLek. Marcin Polok. Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu. Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci
Lek. Marcin Polok Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych w zakresie medycyny
Bardziej szczegółowododatni dodatni Podpis i pieczątka KOD lekarza ujemny ujemny Dni pobytu Data przyjęcia Data porodu Data wypisu S T R O N Ii. ZLECENIA POOPERACYJNE
LEKARZ PROWADZĄCY DATA Rp. (podpis) ZALECENIA DLA PACJENTKI (data) DOKUMENTACJĘ INDYWIDUALNĄ ZEWNĘTRZNĄ OTRZYMAŁAM str. 16 Imię i nazwisko SPIS ZAŁĄCZNIKÓW S. R. P. O. N. Rok Rok Rok Miejsce pracy Miasto
Bardziej szczegółowoINFORMATOR DLA PACJENTKI na temat LECZENIA POLIPÓW W MACICY
INFORMATOR DLA PACJENTKI na temat LECZENIA POLIPÓW W MACICY Polipy macicy są jedną z najczęstszych chorób macicy. Dotyczą zarówno kobiet w wieku rozrodczym jak i kobiet w wieku pomenopausalnym. Ze względu
Bardziej szczegółowoINSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka
Leczenie pod znakiem zapytania, czyli kontrowersje w intensywnej terapii noworodka, Pałac Sulisław; 15-1616 maja 2015 Wrodzone wytrzewienie od prenatalnej diagnozy do decyzji terapeutycznych Magdalena
Bardziej szczegółowoKod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8
// Kod zdrowia dla początkujących Zuchwałych 1 : 2,5-3,5 : 0,5-0,8 Białko 1 : Tłuszcz 2,5-3,5 : Węglowodany 05-0,8 grama na 1 kilogram wagi należnej i nie przejmuj się kaloriami. Po kilku tygodniach dla
Bardziej szczegółowoOnkologia ginekologiczna
Podział nowotworów trzonu macicy Rak błony śluzowej trzonu macicy Nowotwory mezenchymalne mięśniaki nowotwory mezenchymalne potencjalnie złośliwe mięśniakomięsak gładkokomórkowy Nowotwory podścieliska
Bardziej szczegółowoWARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA
WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA..,WWW.MONEY.PL ( 00:00:00) www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/warszawscy;lekarze;zastosowali;nowa;metode;leczenia;raka;j
Bardziej szczegółowoProfilaktyka konfliktu serologicznego w zakresie antygenu D z układu Rhesus (Rh) Informacje dla kobiet w ciąży
- Profilaktyka konfliktu serologicznego w zakresie antygenu D z układu Rhesus (Rh) Informacje dla kobiet w ciąży 2 Spis treści Historia profilaktyki konfliktu serologicznego w zakresie antygenu D z układu
Bardziej szczegółowoII KONGRES ULTRASONOGRAFIA W GINEKOLOGII I POŁOŻNICTWIE PROGRAM 25.05.2007. 9.00 9.10 Otwarcie kongresu
II KONGRES ULTRASONOGRAFIA W GINEKOLOGII I POŁOŻNICTWIE PROGRAM 25.05.2007 9.00 9.10 Otwarcie kongresu Jacek Brązert Przewodniczący Sekcji Ultrasonografii Grzegorz H. Bręborowicz J.M. Rektor Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 6
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 6 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 23-letna kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoRAMOWY PROGRAM STAŻU ADAPTACYJNEGO POŁOŻNYCH
Załącznik nr 2 RAMOWY PROGRAM STAŻU ADAPTACYJNEGO POŁOŻNYCH Cele stażu 1. Uzyskanie sprawności w zakresie wykorzystania wiedzy i umiejętności nabytych w toku kształcenia w szkole położnych. 2. Aktualizacja
Bardziej szczegółowoProblemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit. Maria Kłopocka Bydgoszcz
Problemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit Maria Kłopocka Bydgoszcz Płodność Przebieg ciąży i poród Bezpieczeństwo leczenia w okresie ciąży i karmienia Sytuacje szczególne Edukacja
Bardziej szczegółowoLeczenie i przeżycia 5-letnie dolnośląskich kobiet chorych na nowotwory złośliwe piersi z lat 2004-2008
Leczenie i przeżycia 5-letnie dolnośląskich kobiet chorych na nowotwory złośliwe piersi z lat 2004-2008 W latach 2004-2008 w Dolnośląskim Rejestrze Nowotworów zarejestrowaliśmy 6.125 zachorowań na inwazyjne
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Ginekologia i Położnictwo. Katedra Ginekologii i Położnictwa
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2021 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Ginekologia i Położnictwo Kod przedmiotu/ modułu* GP/F Wydział (nazwa
Bardziej szczegółowoStandardy prowadzenia ciąży
Standardy prowadzenia ciąży Gdańsk 2015 Redaktor prowadzący: Olga Strzelec Redakcja: Joanna Fiuk, Olga Strzelec Korekta: Joanna Fiuk, Olga Strzelec Projekt okładki: Andrzej Owsiany Skład: Iwona Łytkowska
Bardziej szczegółowo