(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 2018/16 EP B1 (13) (51) T3 Int.Cl. B60K 17/28 ( ) B60K 25/06 ( ) B60K 25/02 ( ) F16D 25/12 ( ) (54) Tytuł wynalazku: Wał odbioru mocy, pojazd z takim wałem odbioru mocy i element pośredni do takiego wału odbioru mocy (30) Pierwszeństwo: SE (43) Zgłoszenie ogłoszono: w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2016/13 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 2018/10 (73) Uprawniony z patentu: Scania CV AB, Södertälje, SE (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP T3 DANIEL PETERSEN, Södertälje, SE JOHAN TRÄFF, Hölö, SE (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Katarzyna Piotrowska PATPOL KANCELARIA PATENTOWA SP. Z O.O. ul. Nowoursynowska 162 J Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 Wał odbioru mocy, pojazd z takim wałem odbioru mocy i element pośredni do takiego wału odbioru mocy Opis DZIEDZINA I STAN TECHNIKI [0001] Wynalazek dotyczy wału odbioru mocy. Wynalazek dotyczy również pojazdu wyposażonego w taki wał odbioru mocy i elementu pośredniego do takiego wału odbioru mocy. Pojazdy są niekiedy wyposażone w różnego rodzaju przystawki, na przykład dźwigi lub sprężarki. By napędzić takie przystawki, moc pobierana jest z układu napędowego pojazdu za pomocą jednego lub kilku wałów odbioru mocy, zwanych powszechnie PTO (ang. power take-off), które mogą być podłączone do i zamontowane na szerokim zakresie komponentów układu napędowego, np. na silniku, na przekładni lub pomiędzy silnikiem a przekładnią. Zasilanie przystawki w postaci dźwigu za pomocą siłowników hydraulicznych wymaga użycia sprężonego oleju hydraulicznego i zamocowania wału odbioru mocy i modułu przyjmującego w postaci pompy hydraulicznej. Jeżeli przystawką jest sprężarka, moduł przyjmujący jest korzystnie zamocowany w postaci kołnierza łączącego na wale odbioru mocy, a wał wejściowy sprężarki podłączany jest do kołnierza. Wał odbioru mocy może być pojedynczy lub podwójny i sprzęgnięty bezpośrednio lub za pomocą przekładni. Bezpośrednie wały odbioru mocy napędzane są bezpośrednio z układu napędowego pojazdu, a wały odbioru mocy podłączone za pomocą przekładni napędzane są za pomocą przekładni, by zwiększyć prędkość obrotową. Podwójne wały odbioru mocy mają wbudowaną przekładnię, która rozprowadza moc na dwa wyjścia, dla podłączenia modułów przyjmujących. Znane wały odbioru mocy nie mają jednak elastyczności pod kątem konfiguracji. W przypadku, gdy pojedynczy wał odbioru mocy ma zostać zastąpiony podwójnym wałem odbioru mocy, całą jednostkę należy z pojazdu wyjąć i wymienić. W przypadku, gdy bezpośredni wał odbioru mocy ma zostać zastąpiony wałem odbioru mocy podłączanym za pomocą przekładni, również i w tym przypadku wymienić należy całą jednostkę. Prowadzi to do dużej ilości skomplikowanych rodzajów PTO, mających wiele różnych konfiguracji, co z kolei oznacza wyższe koszty. Wymiana rodzaju PTO, która może okazać się niezbędna, jeżeli pojazd wykorzystywany będzie do innych prac, np. po zmianie właściciela, jest bardzo skomplikowana. [0002] WO 2011/ A2 dotyczy wału odbioru mocy do pojazdu, mającego otaczającą obudowę z przekładnią, która przenosi obrót i moment z przekładni silnika na odpowiedni sprzęt. Obudowa i przekładnia zapewnione są w taki sposób, by zapobiec wyciekowi smaru do otoczenia i przedostaniu się zanieczyszczeń do obudowy. [0003] US dotyczy wału odbioru mocy do pojazdu, który ma wał wejściowy napędzany przez układ napędowy pojazdu. Wał wejściowy rozprowadza moment i ruch obrotowy do dwóch wałów zdawczych za pośrednictwem przekładni łańcuchowej. [0004] W US A ujawniono mechanizm przekładniowy zawierający wyjmowany zespół sprzęgła wału odbioru mocy i wał zdawczy podłączony do środków przekładni. Wał wejściowy podłączony jest, bez przekładni, ze stacjonarnym wałem odbioru mocy obejmującym pompę hydrauliczną. ISTOTA WYNALAZKU [0005] Pomimo znanych rozwiązań w tej dziedzinie, istnieje potrzeba dalszego opracowywania wału zdawczego, który cechować się będzie dużym stopniem elastyczności w taki sposób, by wał odbioru mocy był w stanie napędzać różne rodzaje przystawek na pojeździe. Istnieje również potrzeba dalszego 1

3 opracowania wału odbioru mocy, który będzie mieć dużą sprawność pod względem ograniczenia zużycia paliwa przez pojazd jak również redukcji ilości ciepła generowanego przez wał odbioru mocy. [0006] Celem wynalazku jest tym samym zaproponowanie wału odbioru mocy, który cechować się będzie dużym stopniem elastyczności. [0007] Kolejnym celem wynalazku jest zaproponowanie wału odbioru mocy, który cechować się będzie dużą wydajnością. [0008] Jeszcze innym celem wynalazku jest zaproponowanie wału odbioru mocy, który będzie zajmować niewielką przestrzeń. [0009] Cele te osiągnięte są dzięki wałowi odbioru mocy zdefiniowanemu w zastrz. 1. Osiągnięte są również dzięki pojazdowi według zastrz. 10 i elementowi pośredniemu do takiego wału odbioru mocy według zastrz. 11. [0010] Wał odbioru mocy ma obudowę, na której można zamontować różne moduły przyjmujące, realizujące różne cele. Umożliwia to zamontowanie na pojeździe przystawki w postaci dźwigu z siłownikami hydraulicznymi zasilanymi przez moduł przyjmujący w postaci pompy hydraulicznej, która podłączona jest do wału odbioru mocy. Nawet jeżeli na tym samym pojeździe znajduje się przystawka w postaci sprężarki, moduł przyjmujący w postaci kołnierza łączącego, do którego podłączony jest wał wejściowy sprężarki, może zostać zamontowany na tym samym wale odbioru mocy. Zamiast wymieniać cały wał odbioru mocy w przypadku, gdy pojazd wyposażony zostanie w nową przystawkę, do wału odbioru mocy można podłączyć kolejne moduły przyjmujące różnego rodzaju. [0011] Środki przekładni z powiązanymi wałami zdawczymi są wyjmowane w taki sposób, że środki przekładni powiązane z wyjściami wału odbioru mocy, które nie mają przymocowanego modułu przyjmującego, mogą zostać zdemontowane, by uniknąć napędzania komponentów, które w danym momencie nie realizują żadnej funkcji. Zwiększa to wydajność wału odbioru mocy i zmniejsza ilość ciepła generowanego przez tarcie. Można tym samym ograniczyć zużycie paliwa przez pojazd. [0012] Odpowiednio, obudowa skonfigurowana jest w taki sposób, że drugie środki przekładni i co najmniej jeden wał zdawczy, tj. wał zdawczy podłączony do drugich środków przekładni, może zostać zamontowany w / zdemontowany z obudowy, gdy pierwszy środek przekładni zamontowany jest w obudowie. Mocowanie i demontaż drugich środków przekładni i co najmniej jednego wału zdawczego w obudowie zostaje tym samym uproszczony pod tym względem, że w obudowie nie ma potrzeby montowania lub demontowania niepotrzebnej ilości komponentów. [0013] Odpowiednio, obudowa skonfigurowana jest w taki sposób, że drugie środki przekładni i co najmniej jeden wał zdawczy, tj. wał zdawczy podłączony do drugich środków przekładni, może zostać zamontowany w / zdemontowany z obudowy, gdy wał wejściowy podłączony jest do układu napędowego. Mocowanie i demontaż drugich środków przekładni i co najmniej jednego wału zdawczego w obudowie zostaje tym samym uproszczony pod tym względem, że wał wejściowy nie musi być rozłączany z układu napędowego. [0014] Odpowiednio, obudowa skonfigurowana jest w taki sposób, że drugie środki przekładni i co najmniej jeden wał zdawczy, tj. wał zdawczy podłączony do drugich środków przekładni, może zostać zamontowany w / zdemontowany z obudowy, gdy obudowa zamontowana jest na pojeździe. Mocowanie i demontaż drugich środków przekładni i co najmniej jednego wału zdawczego w obudowie zostaje tym samym uproszczony pod tym względem, że nie ma potrzeby demontażu obudowy z pojazdu. [0015] W jednym z przykładów wykonania, wyjścia wału odbioru mocy, dla podłączenia modułów przyjmujących, zwrócone są w różnych kierunkach, co oznacza, że moduły przyjmujące można zamontować 2

4 w różnych kierunkach. Zwiększa to dodatkowo elastyczność wału odbioru mocy pod tym względem, że moduły przyjmujące mogą zostać umieszczone w kierunku odpowiednim względem położenia odpowiednich przystawek na pojeździe. Podłączenia pomiędzy przystawkami a wałem odbioru mocy mogą być tym samym krótsze i w mniejsze ilości. Element pośredni, według zastrz. 11, ma część podstawy z kanałami. Część podstawy może dodatkowo obejmować zawory sterujące. Element pośredni umożliwia transport sprężonego powietrza lub oleju hydraulicznego do sterowanej jednostki sprzęgła, zapewnionej dla każdego modułu przyjmującego. Jednostka zaworu zapewniona dla każdego modułu przyjmującego i korzystnie znajdująca się w części podstawy może zostać wykorzystana, dla podłączenia lub rozłączenia odpowiednich modułów przyjmujących, w zależności od potrzeb. Moduły przyjmujące, które w danym momencie nie muszą napędzać żadnych przystawek pojazdów, mogą tym samym zostać rozłączone, zwiększając wydajność wału odbioru mocy i ograniczając ilość ciepła generowanego w wyniku tarcia. Można tym samym ograniczyć zużycie paliwa przez pojazd. Element pośredni pozwala również wyeliminować różnego rodzaju węże, rury i złączki, dla łączenia i rozłączania modułów przyjmujących, sprawiając, że PTO jest bardziej kompaktowy i ograniczając jego wagę i prowadząc potencjalnie do ograniczenia zużycia paliwa przez pojazd. OPIS FIGUR RYSUNKU [0016] Korzystne przykłady wykonania wynalazku zdefiniowane zostały poniżej w sposób przykładowy w odniesieniu do załączonych figur rysunku, na których: Fig. 1 przedstawia schematycznie widok z boku pojazdu z wałem odbioru mocy według wynalazku, Fig. 2 przedstawia schematycznie przekrój pierwszego przykładu wału odbioru mocy, który nie stanowi wynalazku, Fig. 3 przedstawia przekrój wału odbioru mocy wzdłuż linii III-III na fig. 2, Fig. 4 przedstawia schematycznie przekrój pierwszego przykładu wału odbioru mocy, który nie stanowi wynalazku, po usunięciu jednego modułu przyjmującego, Fig. 5 przedstawia schematycznie przekrój wału odbioru mocy według drugiego przykładu, który nie stanowi wynalazku, Fig. 6 przedstawia schematycznie przekrój wału odbioru mocy według przykładu wykonania wynalazku, i Fig. 7 przedstawia przekrój wału odbioru mocy wzdłuż linii VII-VII na fig. 6. SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZYKŁADÓW WYKONANIA WYNALAZKU [0017] Fig. 1 przedstawia w sposób schematyczny widok z boku pojazdu 1, który ma układ napędowy 2 z silnikiem spalinowym 4 podłączonym do przekładni 6. Przekładnia jest dodatkowo podłączona do kół trakcyjnych 8 pojazdu. Pojazd ma pierwszą przystawkę 10 w postaci dźwigu wyposażonego w siłownik hydrauliczny 12. Pojazd ma drugą przystawkę 14 w postaci sprężarki. By napędzić dźwig i sprężarkę, pojazd wyposażony jest w wał odbioru mocy 16 według wynalazku. Środki zasilające podłączone są do siłownika hydraulicznego 12 za pomocą przewodów hydraulicznych i do sprężarki za pomocą wału napędowego. [0018] Fig. 2 przedstawia schematycznie przekrój PTO 16 według pierwszego przykładu, który nie stanowi wynalazku. PTO ma obudowę 18, która co najmniej częściowo mieści wał wejściowy 20, co najmniej jeden wał zdawczy 22, co najmniej jedne środki przekładni 24 podłączone do wału wejściowego i drugie środki przekładni 26 podłączone do co najmniej jednego wału zdawczego. PTO obejmuje również co najmniej jeden moduł przyjmujący 30 podłączony do co najmniej jednego wału zdawczego. Na przekroju 3

5 przedstawionym na fig. 2, drugie środki przekładni 26 i trzecie środki przekładni 32 napędzane są za pomocą pierwszych środków przekładni 24, a środki przekładni mają postać pierwszego, drugiego i trzeciego koła zębatego 24, 26, 32. Inne rodzaje środków przekładni również są możliwe, np. napęd łańcuchowy. Koła zębate 24, wyposażone są w wał zdawczy 22, do którego podłączone są moduły przyjmujące 30. Na fig. 2, trzy moduły przyjmujące 30 podłączone są do PTO 16 i do odpowiednich wałów zdawczych 22. Obudowa 18 jest korzystnie wypełniona olejem, dla smarowania kół zębatych 24, 26, 32 i wałów 20, 22. Wały 20, 22 są odpowiednio zamocowane za pomocą łożysk poprzecznych do obudowy. Koła zębate 24, 26, 32 mogą mieć wzajemnie różne średnice i ilość zębów dostosowaną dla odpowiedniego przełożenia, kierunków obrotu i odległości pomiędzy wałem wejściowym a zdawczym 20, 22. [0019] Wał wejściowy 20 przeznaczony jest do podłączenia do układu napędowego 2 pojazdu w taki sposób, że układ napędowy napędza i powoduje obrót pierwszego koła zębatego 24. Gdy pierwsze koło zębate obraca się, drugie i trzecie koło zębate 26, 32 również się obraca, co przekłada się na fakt, że moduły przyjmujące 30 do nich podłączone są napędzane za pomocą odpowiednich wałów zdawczych 22. Moduły przyjmujące mogą być takiego samego lub innego typu, by sprostać różnym wymogom. Na fig. 2, moduł przyjmujący 30 w postaci pompy hydraulicznej podłączony jest do wału zdawczego drugiego koła zębatego 26, a moduł przyjmujący w postaci kołnierza łączącego podłączony jest do wału zdawczego trzeciego koła zębatego 32. Pompa hydrauliczna tego samego typu, jaki podłączony jest do wału zdawczego drugiego koła zębatego 26 podłączona jest do wału zdawczego pierwszego koła zębatego 24. Obudowa ma rowki 34 i powierzchnie łączące 36 moduły przyjmujące 30, które to rowki i powierzchnie łączące skonfigurowane są w taki sposób, że moduły przyjmujące dowolnego rodzaju mogą zostać podłączone do wałów zdawczych kół zębatych 24, 26, 32. Powierzchnie łączące mogą być wyposażone w nieprzedstawione uszczelki i elementy mocujące do modułów przyjmujących. Gdy na przykład do pojazdu zamontowana zostanie przystawka 10 w postaci dźwigu z hydraulicznymi siłownikami 12, moduł przyjmujący w postaci pompy hydraulicznej zamontowany jest w PTO 16, by zasilić siłowniki hydrauliczne dźwigu. Jeżeli przystawką 14 jest na przykład sprężarka, moduł przyjmujący w postaci kołnierza łączącego jest korzystnie zamontowany w PTO, a wał wejściowy sprężarki podłączany jest do kołnierza. [0020] Fig. 3 przedstawia przekrój PTO 16 wzdłuż linii III-III na fig. 2. Przedstawia również czwarte i piąte środki przekładni w postaci czwartego i piątego koła zębatego 38, 40, znajdujących się w obudowie 18 PTO. Piąte koło zębate 40 napędzane jest za pomocą pierwszego koła zębatego 24 za pomocą pośredniego koła zębatego 42, co przekłada się na fakt, że kierunek obrotu piątego koła zębatego będzie przeciwny do kierunku drugiego, trzeciego i czwartego koła zębatego 26, 32, 38. Odległość pomiędzy środkami pomiędzy pierwszym i czwartym kołem zębatym 24, 40 również wzrośnie. W przykładzie wykonania przedstawionym na fig. 3, PTO może być wyposażony w piąte moduły przyjmujące 30, ale może być również wyposażony w więcej kół zębatych wokół pierwszego koła zębatego 24 w taki sposób, że może mieć więcej niż pięć modułów przyjmujących. [0021] Fig. 4 przedstawia schematycznie przekrój pierwszego przykładu PTO 16, który nie stanowi wynalazku, po usunięciu jednego modułu przyjmującego 30. W przypadkach, w których jedynie dwa moduły przyjmujące wymagane są do napędzenia przystawek 10, 14, w które pojazd jest wyposażony, rowki 34 na odpowiednich powierzchniach łączących 36 obudowy 18, które przeznaczone są do kolejnych modułów przyjmujących mogą być zablokowane za pomocą płyty maskującej 44, by zapobiec wylewaniu się oleju z i przenikaniu zanieczyszczeń do obudowy. Koła zębate 26, 32, 38, 40, które nie są podłączone do modułu przyjmującego za pomocą odpowiednich wałów zdawczych 22 mogą zostać usunięte z obudowy, by uniknąć 4

6 zasilania komponentów, które w danym momencie nie realizują żadnej funkcji. Zwiększa to wydajność PTO i zmniejsza ilość ciepła generowanego przez tarcie. Można tym samym ograniczyć zużycie paliwa przez pojazd. Demontaż można przeprowadzić w pierwszej kolejności zdejmując osłonę 46 z obudowy, a następnie demontując koła zębate 26, 32, 38, 40 wraz z powiązanymi wałami zdawczymi 22, do których nie są podłączone żadne moduły przyjmujące. Następnie, osłona 46 mocowana jest do obudowy, a moduły przyjmujące, które mają zostać wykorzystane, montowane są w rowkach 34 na odpowiednich powierzchniach łączących 36. Rowki i powierzchnie łączące, do których nie będą podłączane żadne moduły przyjmujące, wyposażone są w płytę maskującą. W przypadkach, w których moduły odbierające mają zostać przymocowane do PTO, osłona 46 i płyta maskująca 44, która blokuje rowki i powierzchnie łączące, do których moduły przyjmujące są mocowane, są demontowane. Następnie, w obudowie montowane są koła zębate 26, 32, 38, 40 wraz z powiązanymi wałami zdawczymi 22, które zostaną podłączone do modułów przyjmujących. Na końcowym etapie, następuje montaż osłony 46 na obudowie. Tym samym, nie ma potrzeby demontażu pierwszego koła zębatego 24 podczas montażu w lub demontażu z obudowy kół zębatych 26, 32, 38, 40 wraz z powiązanymi wałami zdawczymi. Montaż i demontaż kół zębatych 26, 32, 38, 40 wraz z powiązanymi wałami zdawczymi jest tym samym uproszczony pod tym względem, że nie ma potrzeby mocowania i demontowania z obudowy niepotrzebnej ilości komponentów. Nie ma potrzeby również demontażu wału wejściowego 20 z układu napędowego 2, gdy koła zębate 26, 32, 38, 40 wraz z powiązanymi wałami zdawczymi montowane są w lub demontowane z obudowy, upraszczając tym samym montaż / demontaż kół zębatych 26, 32, 38, 40 wraz z powiązanymi wałami zdawczymi do / z obudowy. Dalsza korzyść polega na tym, że obudowa skonfigurowana jest w taki sposób, że koła zębate 26, 32, 38, 40 wraz z powiązanymi wałami zdawczymi można zamontować w i zdemontować z obudowy, gdy obudowa zamontowana jest na pojeździe. Mocowanie / demontaż kół zębatych 26, 32, 38, 40 wraz z powiązanymi wałami zdawczymi w / z obudowy zostaje tym samym uproszczony pod tym względem, że nie ma potrzeby demontażu obudowy z pojazdu. Obudowa może pozostać połączona z pojazdem za pomocą odpowiednich elementów mocujących 47. [0022] Fig. 5 przedstawia schematyczny przekrój PTO 16 w drugim przykładzie, niestanowiącym wynalazku, który różni się od pierwszego pod tym względem, że rowki 34 do podłączenia modułów przyjmujących 30 zwrócone są w różnych kierunkach, co umożliwia zamontowanie modułów przyjmujących w różnych kierunkach. Tym samym, drugie i trzecie koło zębate 26, 32 i czwarte i piąte koło zębate 38, 40 skonfigurowane są w taki sposób, że wał zdawczy 22 każdego koła zębatego 26, 32, 38, 40 może zostać podłączony do dwóch modułów przyjmujących w przeciwnych kierunkach. Zwiększa to elastyczność PTO pod tym względem, że moduły przyjmujące mogą zostać umieszczone w kierunku odpowiednim względem położenia przystawek 10, 14 na pojeździe. Umożliwia to, by połączenia pomiędzy przystawkami a PTO były krótsze i w mniejszej ilości. [0023] Fig. 6 przedstawia schematyczny przekrój PTO 16 w przykładzie według wynalazku, który różni się od powyższych przykładów tym, że element pośredni 48, który ma część podstawy 49 z kanałami 50 i zaworami sterującymi 52 zapewniony jest pomiędzy obudową 18 a modułami odbierającymi 30. Element pośredni umożliwia transport sprężonego płynu, np. powietrza lub oleju hydraulicznego ze źródła ciśnienia 54 do sterowanej jednostki sprzęgła, zapewnionej dla każdego modułu przyjmującego. Kanały 50 w części podstawy 49 skonfigurowane są do transportu płynu do odpowiednich jednostek sprzęgła 56, by przestawić je do położenia rozłączonego lub sprzęgniętego. Zawór sterujący 52 jest korzystnie zapewniony dla każdego modułu przyjmującego i korzystnie znajduje się w części podstawy 49. Zawory sterujące mogą zostać 5

7 wykorzystane do podłączenia i rozłączenia odpowiednich modułów przyjmujących, w zależności od potrzeb. Zawory sterujące obsługiwane są za pomocą jednostki sterującej 53, która jest do nich podłączona za pomocą odpowiednich przewodów sygnałowych 58. Moduły przyjmujące, które w danym momencie nie muszą napędzać żadnych przystawek 10, 14 pojazdów, mogą tym samym zostać rozłączone, zwiększając wydajność PTO i ograniczając ilość ciepła generowanego w wyniku tarcia. Można tym samym ograniczyć zużycie paliwa przez pojazd. Jako alternatywa, sterowana jednostka sprzęgła 56 może się znajdować pomiędzy wałem zdawczym 22 a modułem przyjmującym 30 bez elementu pośredniego 48. Element pośredni 48 pozwala jednak wyeliminować różnego rodzaju węże, rury i złączki, dla łączenia i rozłączania modułów przyjmujących, sprawiając, że PTO jest bardziej kompaktowy i ograniczając jego wagę i prowadząc potencjalnie do ograniczenia zużycia paliwa przez pojazd. Sterowana jednostka sprzęgła 56 ma osiowo przemieszczającą się tuleję 57, która porusza się za pomocą płynu w kanałach 50. Wewnątrz tulei zapewniony jest wielowypust 59, który współpracuje zarówno z odpowiednim wielowypustem 59 na pierwszym czopie 61 łożyska modułu przyjmującego 30, który połączony jest z wałem zdawczym 22 i z wielowypustem 59 na drugim czopie 63 wału, który połączony jest z obrotowym komponentem 64 modułu przyjmującego. Gdy zawór sterujący 52 odbiera sygnał z jednostki sterującej 53, dla otwarcia kanału 50, płyn przemieści tuleję 57 osiowo do położenia, które umożliwi połączenie z wielowypustami 59 na pierwszym i drugim czopie wału. Wał zdawczy 22 będzie tym samym napędzać podłączony moduł przyjmujący 30. Zamknięcie zaworu sterującego 52 spowoduje, że ciśnienie płynu oddziałujące na tuleję 57 spadnie, co przełoży się na przemieszczenie tulei wzdłuż czopów 61, 63 wału i utworzenie luzu pomiędzy nimi. Drugi czop 63 wału zostanie tym samym rozłączony od pierwszego czopa 61 wału, powodując zatrzymanie komponentu obrotowego 64 modułu przyjmującego, a tym unieruchamiając moduł przyjmujący. Ruch tulei 57 po zamknięciu zaworu sterującego 52 realizowany jest za pomocą elementu sprężynowego 65. Istnieje możliwość innego skonfigurowania jednostki sprzęgła 56, np. w postaci sprzęgła ciernego. Element pośredni 48 skonfigurowany jest w taki sposób, że moduły przyjmujące 30 można umieścić w otworach 60 wraz z powiązanymi powierzchniami łączącymi 36 części podstawy 49. W ten sam sposób co rowki 34 i powierzchnie łączące 36 obudowy 18 w innych przykładach wykonania, rowki i powierzchnie łączące części podstawowej 49 skonfigurowane są w taki sposób, że moduły przyjmujące dowolnego rodzaju mogą zostać podłączone do wałów zdawczych 22 kół zębatych 24, 26, 32, 39, 40. Powierzchnie łączące 36 mogą być wyposażone w nieprzedstawione uszczelki i elementy mocujące do modułów przyjmujących. Na fig. 6, element pośredni 48 zapewniony jest z jednej strony obudowy, ale istnieje również możliwość zapewnienia kolejnego elementu pośredniego 48 po stronie przeciwnej obudowy w taki sposób, że obudowa może pomieścić kolejne moduły przyjmujące. Fig. 7 przedstawia przekrój elementu pośredniego 48 wzdłuż linii VII- VII na fig. 6. Przedstawia kanały 50 wychodzące i rozgałęziające się w części podstawy 49 elementu pośredniego. Kanały wychodząc z powierzchni zewnętrznej 62 części podstawy w miejscu, w którym podłączone jest źródło ciśnienia 54. Wychodząc z powierzchni zewnętrznej 62 do każdego punktu, w którym moduł przyjmujący 30 może zostać podłączony, i w którym znajduje się zawór sterujący. Figura przedstawia możliwe punkty podłączenia modułów przyjmujących, ale istnieje również możliwość podłączenia większej lub mniejszej liczby modułów do PTO. Zastrzeżenia patentowe 1. Wał odbioru mocy zawierający obudowę (18), która co najmniej częściowo mieści wał wejściowy (20), 6

8 co najmniej dwa wały zdawcze (22), pierwsze środki przekładni (24) podłączone do wału wejściowego (20), drugie środki przekładni (26) podłączone do co najmniej jednego spośród wałów zdawczych (22), trzecie środki przekładni (32) podłączone do co najmniej kolejnego spośród wałów zdawczych (22), i co najmniej dwa moduły przyjmujące (30) podłączone do wałów zdawczych (22), przy czym drugie środki przekładni (26) i co najmniej jeden wał zdawczy (22), który podłączony jest do drugich środków przekładni (26) zapewnione są tak, by umożliwiać mocowanie w i demontaż z obudowy (18); przy czym sterowana jednostka sprzęgła (56) zapewniona jest pomiędzy co najmniej jednym wałem zdawczym (22), który jest podłączony do drugich środków przekładni (26) a co najmniej jednym modułem przyjmującym (30), który podłączony jest do wału zdawczego (22); i przy czym element pośredni (48) zapewniony jest pomiędzy obudową (18) a jednostką sprzęgła (56) i zawiera część podstawy (49) wyposażoną w kanały (50) do transportu płynu do jednostki sprzęgła (56), by przestawić jednostkę sprzęgła (56) do położenia rozłączonego lub połączonego. 2. Wał odbioru mocy według zastrz. 1 znamienny tym, że obudowa (18) skonfigurowana jest w taki sposób, że drugie środki przekładni (26) i co najmniej jeden wał zdawczy (22), który podłączony jest do drugich środków przekładni (26), może zostać zamontowany w lub zdemontowany z obudowy (18), gdy pierwsze środki przekładni (24) zamontowane są w obudowie (18). 3. Wał odbioru mocy według zastrz. 1 albo 2 znamienny tym, że obudowa (18) skonfigurowana jest w taki sposób, że drugie środki przekładni (26) i co najmniej jeden wał zdawczy (22), który podłączony jest do drugich środków przekładni (26), może zostać zamontowany w lub zdemontowany z obudowy (18), gdy wał wejściowy (20) podłączony jest do układu napędowego (2). 4. Wał odbioru mocy jak określono w dowolnym spośród poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że obudowa (18) skonfigurowana jest w taki sposób, że drugie środki przekładni (26) i co najmniej jeden wał zdawczy (22), który podłączony jest do drugich środków przekładni (26), może zostać zamontowany w lub zdemontowany z obudowy (18), gdy obudowa (18) zamontowana jest na pojeździe (1). 5. Wał odbioru mocy jak określono w dowolnym spośród poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że drugie środki przekładni (26) skonfigurowane są w taki sposób, że co najmniej jeden wał zdawczy (22), który podłączony jest do drugich środków przekładni (26), może zostać podłączony do dwóch modułów przyjmujących (30). 6. Wał odbioru mocy jak określono w dowolnym spośród poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że drugie środki przekładni (26) skonfigurowane są w taki sposób, że dwa moduły przyjmujące (30) mogą zostać podłączone do co najmniej jednego wału zdawczego (22), który podłączony jest do drugich środków przekładni (26) w przeciwnych kierunkach. 7. Wał odbioru mocy jak określono w dowolnym spośród poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że co najmniej jeden zawór sterujący (52) wyposażony jest w część podstawy (49) i dostosowany jest do kierowania płynu do jednostki sprzęgła (56). 8. Wał odbioru mocy jak określono w dowolnym spośród poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że pierwsze, drugie i trzecie środki przekładni (24, 26, 32) są kołami zębatymi. 9. Wał odbioru mocy jak określono w dowolnym spośród poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że co najmniej jeden moduł przyjmujący (30) jest pompą hydrauliczną lub kołnierzem łączącym. 7

9 10. Pojazd (1) znamienny tym, że jest wyposażony w wał odbioru mocy (16) jak określono w dowolnym spośród poprzednich zastrzeżeń. 11. Element pośredni do wału odbioru mocy według zastrz. 1, obejmujący część podstawy (49), którą można podłączyć pomiędzy obudową (18) a jednostką sprzęgła (56), znamienny tym, że część podstawy (49) elementu pośredniego (48) wyposażona jest w kanały (50) do transportu płynu do jednostki sprzęgła (56), by przestawić jednostkę sprzęgła (56) do położenia rozłączonego lub połączonego. 12. Element pośredni według zastrz. 11 znamienny tym, że co najmniej jeden zawór sterujący (52) wyposażony jest w część podstawy (49) i dostosowany jest do kierowania płynu do jednostki sprzęgła (56). 8

10 ODNOŚNIKI CYTOWANE W OPISIE Poniższa lista odnośników cytowanych przez zgłaszającego ma na celu wyłącznie pomoc dla czytającego i nie stanowi części dokumentu patentu europejskiego. Pomimo, że dołożono największej staranności przy jej tworzeniu, nie można wykluczyć błędów lub przeoczeń i EUP nie ponosi żadnej odpowiedzialności w tym względzie. Dokumenty patentowe cytowane w opisie WO A2 [0002] US A [0003] US A [0004] 9

11 10

12 11

13 12

14 13

15 14

16 15

17 16