ą ń ó ó Ł Ł Ą Ż Ż Ą óż ąń ń Ń ą ą Ą Ł ń

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ą ń ó ó Ł Ł Ą Ż Ż Ą óż ąń ń Ń ą ą Ą Ł ń"

Dagmara Pietrzyk
5 lat temu
Przeglądów:

1 Ł Ł Ń

2 ą ń ó ó Ł Ł Ą Ż Ż Ą óż ąń ń Ń ą ą Ą Ł ń

3 ń ż ć ż ą ń ą ć ą ą ą ó ó ć ż ó ą ń ą ó ź ó ć ż ą ć ż ą ćś ż ą ć ć ŚĆ ć ć ó ć ż ą ć ć ą ą ó ż ć ą ż ż ó ą ń

4 A. Jaworek 134 nika z sieci za porednictwem stabilizatorów napicia zmiennego. Prawie wszytkie znane stabilizatory powodują jednak odksztacenie przebiegu sinusoidalnego, co jest przyczyną zmian wartoci siy elektromotorycznej indukcji wzajemnej. Ogranicza to do pewnego stopnia dowolnoó w wyborze rodzaju stabilizatora. W literaturz brak jest danych opisujących w jaki sposób znieksztacenia nieliniowe napicia zasilającego wpywają na si elektromotoryczną indukcji wzajemnej przetworników transformatorowych, a zwaszcza przetworników z zawieszeniem magnetycźnym. przedstawion rozważania są próbą krytycznego ustosunkowania si do możliwości zastosowania stabilizatorów napicia zmiennego wprowadzających wyższe harmoniczne do zasilania transformatorowych przetworników pomiarowych, a w szczególności do zasilania elektromagn ety cznego przeplrromierza pywakowego. 2. Ukad pomiarowy stosowany w badaniach opisanie wszystkich możliwych odksztaceń przebiegu sinusoidalnego, które mogą wystąpió w znanych stabilizatorach napicia zmiennego, nie wydaje si celowe. Ronryażania sprowadzono do przypadku najbardziej typowego, polegającego na skokowym ograniczeniu amplitudy napicia sinusoidalnego paprzez,,obcicie" jego wierzchoków. Zjawisko takie, chociażw rożnym stopniu, qroże wystpować w przypadku stabilizatorów transformatorowych, tyrystorowo-rezonansowych,. tranzystorowych, czy ograniczników diodowych. Rozważania nie dotyczą wszelkiego rodzaju stabilizatorów z regulatorem tyrystorowym, z uwagi na inny charakter wprowadzanych odksztaceń (niekiedy subharmonicznych). 'w ukadzi przedstabadania przetwornika transformatorowego przeprowadzono wionym na rysunku 1, symulującym znieksztacenia przebiegu sinusoidalnego, jakie mogyby być wprowadzon przez ukad nieliniowy jakim jest stabilizator. Elementami zapewniającymi otrzymanie napicia wyjciowego w ksztacie obcitej sinusoidy są diody H,m- Rys. 1. Ukad pomiarowy do badania wpywu zawartoci harmonicznych na prac transfor-,ffi't Rys. 2. Schemat zastpczy ukadrr pomiarowego matorowego przetwornika pomiarowego Znra DZ wspópracujące z rcźystancjami R, i,rr. Aby zapewnić przekroczenie bariery potencjau, wartoć napicia Zćnera U, abu diod powinna byó nniejsza od arnplitudy spadku napicia na rezystancji R., tzn. Uz< ER, R, +R. ', (1)

5 ż ć ż ą ó ąż ą żą ą ć ż Ś ąż ż ó ó ń ć ż ą ż Ą ć ą ó ż Ę ż ż ó ż ó ą ż ą ą ąż ó ą

6 ą ó ą ąż ó ó ąż ą ż ć ó Ęą ą ć ź ó ą ąą ń ż ó ż ąą ż ń

7 ż ć ć ż ó ż ą ż ż ą ć ż ż ć ó ż ć ż Ą ą ó ą

8 ó ó ą ó ą ż ż ą ó ó ż ż ą ą ąż ż ą Ę ą ąż ż ż ą ź ó ż ąć ż ąż ż ą ąż ó ż ó ą ą ó óż ą ó ż ą ą ąż ó ó ó ć ź Ś ą ż ć ż ą ą ą ą ń ńę Ł

9 ż ć ą ć ó ą ż ą ą Ł ń Ł ó ó Ł Ł ż ą ą ąż ż ż ć ą ż ó ą ż ą ż ż ą ó ć ó żń

10 ż ć ż Ą ż ó ź ą ą ż ó ż ó ż ć ż ć Ść ż ć ó ż ą ć ć ż ó

11 ż ć ć ą ó ć ź ą ż ą ó ąź ć ż ó ć ż ą ć ą ć ż ó ą ą ą ć ć ń

12 ź ć ó ą ż ź ćń ó

$... 1 l43 (46) sin po zastosowano podstawienie Q0) oraz CC alr _f,{47) oznaczająae wartoćszczytową natżenia prądu pynącego przez uzwojenie pierwotne. ;ŃF; 4 a nlńla Rys. 7.$

13 Wpyw wyższych harmonicznych na dokadnoćpomiaru W rórvnaniach (41)+(46) -: l43 (46) sin po zastosowano podstawienie Q0) oraz CC alr _f,{47) oznaczająae wartoćszczytową natżenia prądu pynącego przez uzwojenie pierwotne. ;ŃF; 4 a nlńla Rys. 7. Zależnoówartoci szczltowej siil:::l"ffihffix.jr'ndukcji {"$ wzajemnej od wspóczynnika Po wyeliminowaniu z wyrażeń (a1) + (a6) i (13) kąta rpo można otrzymać zależnoćopisującą wpyw wspóczynnika zawartociharmonicznych na wartoćrednią,skuteczną i szczytową siy elektromotorycznej indukcji wzajemnej. Przedstawiono je w formie wykrelnej na rysunkach 5+7. W przypadkach porednich, gdy żadn z warunków (29) ani (30) nie jest speniony, wartoci rednia, skuteczna lub szczytow_a siy elektromotorycznej zawatt są w obszarze wyznaczoaym przez pary krzywych z rysunków Dla przykadu na rysunkach tych przytoczono wyniki pomiarów wartoci redniej,skutecznej i szczytowej siy elektromotor5lcznej (linia przerywana) dla uzwojenia pierwotnego, posiadającego różny stosunek al R (w przypadkach tych nie jest speniony warunk B:0, góyż R2:4a). 5. Zasilanie przetworników transformatorowych przebiegiem znieksztaconyrn Wyprowadz one zalżnociwskazują na ograniczenia, jakie istnieją przy stosowaniu zasilaczy stabilizowanych napicia lub prądu zmienlego do zasilania przetworników transformatorowych. Stabilizacja, w wyniku której nastpuje,,spaszczeii" wierzchoka

14 ż ą ą ą ą ż ż ć ż ą ą ż ć ó ą ą ó Ę ż ć ć ąż ż Ę ż ń ą ż ąż ć ó ż ó ż ć ź ą ć ą ą ó ó ó ż ą ż ó ą ż ć Ą Ę ó ń ż ą ą ż ą ąć ą ó Ł ą Ł ż ó ą ą

15 ż ć ą ó ą ń ż ą ą ą ż Ę ć ź ż ć ó ż ą ą ż ą ó ż ą ą ć ą ż ą ż ć ą ą ż ć ó Ś ó Ą ą ą ż ą ą ą ą ń ć ó ż ą ą ć ż ó ą ó ó ż ą ą ż

$zawartociharmonicznych jest identyczny jak na rysunkach 8 lub 9, w zależnociod rodzaju stabilizacji. r, L9r ron I 1.1 j, 1.0 ]\=-_*-.: t I'-Ę 'rr L jł- u l I.;, =.- T- L l l_ ] 0,9 0.8 I, '0 0,7 rr,?$

16 A. Jaworek 146, Rozważania te stosują si belporednio do elektromagnetycznego przepywomierza plvakowego, w którym wzgldny przyrost,siy elektromotorycznej w uzwojeniu wtórnym spowodowany wzrostem zawartociharmonicznych jest identyczny jak na rysunkach 8 lub 9, w zależnociod rodzaju stabilizacji. r, L9r ron I 1.1 j, 1.0 ]\=-_*-.: t I'-Ę 'rr L jł- u l I.;, =.- T- L l l_ ] 0,9 0.8 I, '0 0,7 rr,?0 l0 = **' hl%) I 30 Rys. 9. Zależnoćwartociredniej i szczytowej siy elektromotorycznej indukcji wzajemnej od vspól.czynnika zawartoci harmonicznych w przetworniku ze swobodnie,.zawiszonym rdzeniem dla /5.:g9ng1 W pracy starano si wykazać, że istotne znaczenie dla dokadnocipomiarów przetwornikami transformatorowymi- ma nie tylko stabilne napicie (prąd) zasilńące, al również ksztat tego napicia. Zlaczna zależnoćsygnau pomiarowego od wspóczynnika zawartoci harmonicznych zmniejsza dowolnoćw stosowaniu różnych stabilizatorów napicia (prądu) zmiennego, W praktyce w zależnociod rodzaju stabiiizacji fnożnaoczekiwać zmianwspóczynnika aawartociharmonicznlch w granicach h: +5){ (stabilizator transduktorowy)'przy zmianach napicia zasilanla o +10 Ą. Wartoćta zależy ponadto od charakteru obciążenia i punktu pracy stabilizatora. Poza szczególnymi przypadkami, konieczne jest wic stosowanie j edynie stabilizatorów nie wprowadzaj ący ch wyższych harmoni cznycb.. fram wpyna do Redąkcji we vrzeniu1979 r. LITERATURA 11] pl 13] A. I. Rudoj, Analiz pogriesznostiej ograniczitiela inusoidalnogo napriażenija, Problemy Tiechniczeskoj Elektrodinamiki, 49174, s. 64, T. Ch o ] e w i c ki, Elekt ro t e chnik a t e or ety c zna. W arczaw a 1,97 1, J, Śmigielski, Elektromagnetyczne, plywakowe przeworniki wydatku i cinienią.pwn, War. szarva-poznań 1980.

17 ż ć Ę ó ó ń ó ó ń ó Ę ń ź Ą ż Ą Ń

Podobne dokumenty

Ś Ó Ź Ś Ś

Ą Ł Ś ĄŻ Ó Ó Ę Ś Ó Ź Ś Ś Ś ć Ó Ć ć Ó Ą ć ć ć ć ć ć Ż Ą Ó Ź ć Ó ć ć ź ć ć Ą Ż ć ć Ó ć Ó ć Ń ć Ż Ż Ż ć Ę ć ć ć ć Ż Ż Ó Ć Ś Ż ŻĄ Ź Ź Ż Ż Ź Ź ć Ź Ś Ć ć Ś Ż ć ć Ó ć Ó ć Ć Ć ć Ó ć ć Ó ć Ć Ź Ó Ó ć ć ć Ó Ź Ś Ź