UWARUNKOWANIA URBANISTYCZNE MIEJSKIEJ WYSPY CIEPŁA W WARSZAWIE I JEJ WPŁYW NA JAKOŚĆ ŻYCIA MIESZKAŃCÓW

Transkrypt

1 UWARUNKOWANIA URBANISTYCZNE MIEJSKIEJ WYSPY CIEPŁA W WARSZAWIE I JEJ WPŁYW NA JAKOŚĆ ŻYCIA MIESZKAŃCÓW Magdalena Kuchcik Krzysztof Błażejczyk Paweł Milewski Jakub Szmyd

2 PLAN WYSTĄPIENIA Co to jest Miejska Wyspa Ciepła (MWC) i jak powstaje? Monitoring miejskiej wyspy ciepła (MWC) w Warszawie Rozkład przestrzenny MWC Intensywność MWC obecnie i przy prognozowanym na 2070 r. zagospodarowaniu terenu Wpływ MWC na mieszkańców

3 GŁÓWNE CECHY MIASTA KSZTAŁTUJĄCE KLIMAT Specyficzne fizyczne właściwości materiałów, pokrywających grunt w mieście (beton, asfalt) - pochłaniają więcej promieni słonecznych niż odbijają; Mały udział naturalnych powierzchni roślinnych - sprzyjają stabilizacji bilansu cieplnego, zmniejszone parowanie z gleby i szaty roślinnej, zmniejszona wilgotność powietrza; Specyficzna geometria miasta, duża liczba różnego rodzaju powierzchni pionowych, zmiana pola wiatru - zmniejszenie prędkości wiatru (lub efekt kanionu); Aktywność człowieka (ciepło sztuczne) - ciepło produkowane przez urządzenia grzewcze, klimatyzacyjne, przemysł, ruch samochodowy itp. W obrębie miasta gromadzą się w ciągu dnia znaczne ilości ciepła, które nocą jest stopniowo uwalniane do atmosfery miasto wychładza niż tereny otaczające.

4 Zdjęcia termalne Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania

5 Co to jest Miejska Wyspa Ciepła (MWC)? Zjawisko Miejskiej Wyspy Ciepła polega na znacznym podwyższeniu temperatury w mieście w stosunku do otaczających je terenów peryferyjnych, co można porównać do wyspy ciepła (archipelagu) otoczonej oceanem względnego chłodu. MWC obserwuje się przede wszystkim w godzinach nocnych i wczesnoporannych - temperatura w mieście jest często o kilka stopni Celsjusza wyższa niż poza miastem. W ciągu dnia MWC z reguły zanika.

6 SIEĆ MONITORINGU MWC W WARSZAWIE IMGW PIB WGiSR UW, SGGW IGiPZ PAN: od 2006 r. tworzona sieć pomiarów mikroklimatycznych w Warszawie i miejscowościach satelitarnych, od 2008 r. z rozpoczęciem współpracy z SGGW kolejne kilkanaście stanowisk zlokalizowanych w rożnych osiedlach mieszkaniowych. Obecnie sieć monitoringu MWC IGiPZ PAN to 31 (28) stałych punktów pomiarowych, ale w sumie od początku pomiarów było to 42 stanowisk. Nasze dane uzupełniamy danymi z 7 stacji innych właścicieli.

7 SIEĆ MONITORINGU MWC W WARSZAWIE Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania

8 ZMIANY TEMPERATURY POWIETRZA średnia miesięczna T na Okęciu i na ul. Twardej, W latach : średnia roczna T na stacji Warszawa-Okęcie - ok. 8 C, a w centrum miasta była o ok. 1,0 C wyższa. Na początku XXI wieku średnia roczna T na Okęciu wyniosła 8,9 C, a w intensywnie zabudowanym centrum Warszawy aż 10,9 C więcej o 2,0 C.

9 ROZKŁAD MWC ,8 C ,0 C IX-XI 2,5 C XII-II 1,5 C Największy obszar

10 , godz. 4 nad ranem 9,9 C

11 Plany rozwoju Warszawy (wg Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Stołecznego Warszawy) 2010 (zmienione z 2006 r. obrazy satelitarne i wizje lokalne) 2070 (po realizacji zamierzeń inwestycyjnych zawartych w Studium)

12 Przewidywane zmiany zagospodarowania terenu w Warszawie Typ zagospodarowania terenu Rok 2010 Rok 2070 zabudowa wysoka 19,6 20,1 zabudowa niska zwarta 15,1 30,5 zabudowa niska rozproszona 7,5 1,1 zabudowa śródleśna 0,9 2,3 zabudowa przemysłowa 6,4 9,8 zabudowa handlowo-usługowa 2,2 2,2 lasy 19,7 13,6 zieleń wysoka urządzona 7,0 6,6 Wisła 2,9 2,9 tereny otwarte 18,8 10,9

13 Rozkład MWC w Warszawie obecnie i przy prognozowanym na 2070 r. zagospodarowaniu terenu

14 WPŁYW NA MIESZKAŃCÓW Latem jednoznacznie negatywny: zwiększa obciążenia cieplne, uniemożliwia nocny odpoczynek organizmu od gorąca, zwłaszcza w trakcie coraz częstszych fal upałów Zimą wzrost temperatury w mieście wydaje się korzystny MWC prawdopodobnie wywiera wpływ na wzrost częstości udaru cieplnego i zaostrzeń przewlekłych chorób układu oddechowego i krążenia wydelikaconych organizmów mieszkańców miast MWC sprzyja wzrostowi potencjału alergizującego roślin Zanieczyszczenie powietrza dodatkowo ułatwia penetrację alergenów do dróg oddechowych i nasila reakcję alergiczną

15 Liczba dni, w których należy uruchamiać systemy grzewcze w Warszawie, Tśr dobowa < 15ºC

16 Liczba dni, w których należy uruchamiać systemy klimatyzacyjne w Warszawie, Tśr dobowa > 18,3ºC

17 Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania A KLIMAT SIĘ ZMIENIA y = 0,039x + 7,5406 R² = 0, Tmean Średnia roczna temperatura powietrza, Okęcie

18 dni rocznie Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania A KLIMAT SIĘ ZMIENIA UTCI >32 C UTCI <-13 C y = 0,252x - 455,76 R 2 = 0, Stres zimna i gorąca y = -0,4277x + 912,18 R² = 0, Prognoza do 2100 Roczna częstość dni ze skrajnymi obciążeniami cieplnymi, UTC<-13 C i UTCI>32 C, Warszawa do 2100 rok

19 JAKO, ŻE WSZYSCY CHCĄ BYĆ EKSPERTAMI OD KLIMATU: APEL - NIE MYLMY POJĘĆ MIEJSKA WYSPA CIEPŁA FALA UPAŁÓW MIEJSKA WYSPA CIEPŁA to cecha klimatu miasta wynikająca z właściwości zabudowy miejskiej i widoczna głównie NOCĄ. W ciągu dnia temperatura powietrza jest wyższa poza miastem niż w zacienionych kanionach miasta. Fale upałów wynikają ze zmian klimatu. MWC intensyfikuje negatywny wpływ fali upałów na ludzi wskutek podwyższenia temperatury powietrza nocą (coraz częstsze tzw. noce tropikalne).

20 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Magdalena Kuchcik Krzysztof Błażejczyk Paweł Milewski Jakub Szmyd