RAPORT Z REALIZACJI W ROKU 2016

Transkrypt

1 POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE W KOSZALINIE RAPORT Z REALIZACJI W ROKU 216 POWIATOWEGO PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE KOSZALIŃSKIM NA LATA Koszalin, kwiecień 217 roku 1

2 Koszalin, kwiecień 217 roku Szanowne Panie i Panowie Radni, Problem przemocy w rodzinie przez wiele lat był przemilczany i marginalizowany, a jest przecież skomplikowanym i wieloobszarowym zjawiskiem. Niezbędne jest wielodyscyplinarne podejście do tego problemu, a podejmowane przez samorząd działania muszą mieć charakter systemowy. Jest oczywiste, że wszystkie działania w tym obszarze są ukierunkowane głównie na pomoc ofiarom przemocy. W powiecie koszalińskim pracujemy nie tylko z ofiarami ale również ze sprawcami przemocy. Sprawcy przemocy mogą poznać przyczyny swych agresywnych zachowań i pracować nad ich eliminacją. Najpilniejszą sprawą jest zawsze zapewnienie bezpieczeństwa (powstrzymanie przemocy, odizolowanie sprawcy, terapia dla ofiar przemocy, itp.). Zgodnie z Powiatowym Programem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Powiecie Koszalińskim przedkładam Szanownej Radzie do akceptacji sprawozdanie z działań podejmowanych przez PCPR w Koszalinie w celu zmniejszenia obszarów występującej w powiecie przemocy w rodzinie. Mirosława Zielony dyrektor PCPR w Koszalinie 2

3 Artykułem 6 ust. 3 pkt 1 ustawodawca nałożył na samorząd szczebla powiatowego obowiązek opracowania i realizacji powiatowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Dokument taki przyjęty został uchwałą Nr XV/117/12 Rady Powiatu w Koszalinie z dnia 21 lutego 212 r. pn. Powiatowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Powiecie Koszalińskim na lata (dalej zwany programem ). Rodzina jest miejscem, w którym kształtuje się osobowość, system wartości i styl życia człowieka. Dbanie o odpowiednie relacje wewnątrz rodziny, ochrona dóbr osobistych, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa jest także zadaniem państwa, dlatego też niezbędne jest objęcie pomocą i wsparciem ofiar przemocy, a także podjęcie stanowczych działań wobec sprawców, by przemoc nie powtarzała się. Powiatowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar w Rodzinie na lata ma przyczynić się do ograniczenia skali problemu i skutków przemocy domowej. Adresatami działań są mieszkańcy Powiatu Koszalińskiego, a w szczególności osoby doznające przemocy w rodzinie, osoby stosujące przemoc i świadkowie takich niepożądanych postaw. W realizacji Programu uczestniczą specjaliści zaangażowani w pracę w obszarze przeciwdziałania przemocy, instytucje i organizacje zajmujące się problemem przemocy w rodzinie oraz pełniące funkcje wspierające. Na podstawie Programu, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie zobowiązane jest do składania corocznego raportu z realizacji Programu. Zgodnie z treścią dokumentu głównym celem Programu jest zwiększenie skuteczności działań na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie w powiecie koszalińskim. Cel główny realizowany jest następującymi celami szczegółowymi: 1. Zwiększenie wiedzy na temat zjawiska przemocy w rodzinie wśród mieszkańców powiatu koszalińskiego. 2. Podnoszenie jakości pracy służb zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie. 3. Zwiększenie skuteczności podejmowanych działań w zakresie udzielenia pomocy osobom dotkniętym przemocą poprzez wsparcie i terapię, udostępnienie wiadomości o instytucjach udzielających pomocy w sytuacjach doświadczania przemocy w rodzinie. 4. Zwiększenie skuteczności podejmowanych działań wobec sprawców przemocy poprzez realizację programu korekcyjno edukacyjnego dla sprawców przemocy. 5. Współpraca instytucji oraz organizacji pozarządowych na rzecz zapobiegania przemocy w rodzinie. 3

4 REALIZACJA CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH PROGRAMU W 216 ROKU: 1. CEL: ZWIĘKSZENIE WIEDZY NA TEMAT ZJAWISKA PRZEMOCY W RODZINIE WŚRÓD MIESZKAŃCÓW POWIATU KOSZALIŃSKIEGO. Od 213 r. przy PCPR działa Oddział Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem Stowarzyszenia SOS dla Rodziny w Szczecinie, finansowany ze środków finansowych Ministerstwa Sprawiedliwości. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie udostępniało pomieszczenia na realizację ww. zadania oraz koordynowało i organizowało pracę specjalistów. Z pomocy mogły korzystać osoby, które zostały dotknięte (pokrzywdzone) jakąkolwiek formą przestępstwa. Specjaliści udzielali bezpłatnej pomocy psychologicznej i prawnej, towarzyszyli klientom Ośrodka w procedurach prawnych, interweniowali w instytucjach i organizacjach w celu zapewnienia osobie pokrzywdzonej specjalistycznej i kompleksowej pomocy. Radca prawny i psycholog pełnili dyżury po 2 godziny tygodniowo. Beneficjenci ostateczni, z uwagi na brak rejonizacji, pochodzili także spoza terenu powiatu koszalińskiego. Ogółem udzielono 118 porad, w tym: 66 psychologicznych, 52 prawne. Z pomocy świadczonej w ramach Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem skorzystało w roku osób. Ponadto 5 osobom znajdującym się w sytuacji kryzysowej w trybie pilnym, wydano bony żywnościowe i towarowe na łączną kwotę 4.5 zł (3. zł na żywność, 1.5 zł na zakup odzieży i środków higieny). Wsparciem prawnym i psychologicznym objęto osoby które stały się ofiarami przestępstw, między innymi przemocy domowej, wyłudzeń, oszustw, tzw. rodzicielskiego porwania, gróźb karalnych, mobbingu, stalkingu, braku alimentacji przez osobę zobowiązaną i innych. Ponadto PCPR w Koszalinie (w ramach działalności oddziału) zabezpieczyło bony na zakup odzieży na potrzeby Komendy Miejskiej Policji w Koszalinie dla kobiet pokrzywdzonych gwałtem. Z tej formy wsparcia w 216 r. nie skorzystała żadna osoba. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie, mając na celu zwiększenie wiedzy na temat zjawiska przemocy w rodzinie wśród mieszkańców powiatu koszalińskiego rozpropagowywało tą wiedzę poprzez oplakatowanie tablic informacyjnych w siedzibie Starostwa Powiatowego w Koszalinie, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, Urzędów Gmin i Miast oraz Gminnych i Miejsko - Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej ulotkami dotyczącymi zjawiskiem przemocy, instytucji pomocowych. Ponadto pracownicy PCPR nagłośniali problem przemocy w mediach regionalnych, między innymi w Radio Koszalin, Radio Plus, Radio Eska, Telewizji Max Koszalin Na bieżąco także, przesyłano informacje o prowadzonych działaniach oraz harmonogramy dyżurów specjalistów do wszystkich ośrodków pomocy społecznej, placówek oświatowych na terenie powiatu koszalińskiego. 4

5 W 216 roku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie realizując zadanie (działanie Przesyłanie zaktualizowanych informatorów z danego powiatu, o których mowa w pkt , właściwym miejscowo prezesom sądów rejonowych, prokuratorom rejonowym, komendantom powiatowym/miejskim Policji oraz wchodzącym w obręb powiatu gminom do dnia 15 lipca każdego kolejnego roku) określone w Krajowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata opracowało i przesłało wskazanym powyżej podmiotom aktualny informator instytucji rządowych i samorządowych, podmiotów oraz organizacji pozarządowych, które realizują oferty dla osób stosujących przemoc w rodzinie, a w szczególności realizujących programy korekcyjno-edukacyjne działających na terenie oraz na rzecz uczestników powiatu koszalińskiego. Pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie oraz ośrodków pomocy społecznej, czynnie uczestniczą w działaniach w podmiotach o charakterze ponad powiatowym, promujących właściwy model rodziny i przeciwdziałanie przemocy. Uczestniczyli oni między innymi w posiedzeniach powiatowych koordynatorów programu i członków zespołu wojewódzkiego w Szczecinie: Mirosława Zielony i Jolanta Stępień członek Wojewódzkiego Zespołu Eksperckiego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie działającego przy Marszałku Województwa Zachodniopomorskiego i Wojewodzie Zachodniopomorskim, Katarzyna Oryszewska Powiatowy Koordynator ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie realizowało także Powiatowy Program Profilaktyczny Rodzina bez Przemocy, który opracowany został na lata Celem głównym działań jest zwiększenie dostępności do poradnictwa specjalistycznego w powiecie koszalińskim dla osób z rodzin dotkniętych przemocą ze szczególnym uwzględnieniem dzieci. Poradnictwa specjalistycznego udzielano w siedzibie PCPR w Koszalinie, gdzie w każdy wtorek i czwartek w godzinach pracownik merytoryczny oraz kierownik Działu Wsparcia Dziecka i Rodziny pełnili dyżury. Łącznie odbyto 98 dyżurów, dla 5 osób. udzielono 61 porad, w tym: 42 dla kobiet, 19 dla mężczyzn. Komenda Miejska Policji w Koszalinie prowadziła lokalne kampanie na terenie powiatu koszalińskiego Bezpieczny senior i Bezpieczna Szkoła, mające na celu poprawę poczucia bezpieczeństwa seniorów i uczniów oraz podniesienie samozaradności. Przeprowadzano spotkania z grupami seniorów w następujących miejscowościach; Nacław, Kościenica, Gołogóra, Jacinki, Chocimino, Rzeczyca Wielka, Bożenice. Zajęcia odbywały się w świetlicach wiejskich. W zajęciach uczestniczyli seniorzy z wymienionych miejscowości oraz zaproszeni goście. Łącznie 5

6 w zajęciach uczestniczyło około 3 osób. W trakcie zajęć przekazano kilkaset egzemplarzy ulotek, plakatów, elementów odblaskowych oraz drobnych upominków przygotowanych przez funkcjonariuszy tutejszej jednostki. W zajęciach uczestniczyli również dzielnicowi z Posterunku Policji w Polanowie. Istotną rolę w przeciwdziałaniu przemocy pełnią również ośrodki pomocy społecznej w poszczególnych gminach, które na bieżąco informują społeczność lokalną o możliwościach uzyskania wsparcia w miejscu zamieszkania, bądź w innych dostępnych miejscach, a także wydają stosowne informatory i prowadzą działania profilaktyczne i edukacyjne. Takimi działaniami na przykład jest: współpraca MGOPS w Bobolicach ze Stowarzyszeniem Wspierania Inicjatyw Społecznych w Bobolicach w organizacji szkoleń dla przedstawicieli instytucji zajmujących się problematyką przeciwdziałania przemocy; bieżące informowanie społeczności lokalnej o możliwości uzyskania wsparcia w miejscu zamieszkania bądź możliwości uzyskania innych dostępnych form pomocy przez MGOPS Bobolice; rozpowszechnianie materiałów profilaktycznych (ulotki, plakaty) przez MGOPS w Bobolicach oraz GOPS Mielno; uczestnictwo GOPS Mielno w kampanii Reagują na Przemoc Krakowskiej Akademii Profilaktyki oraz organizacja przez Placówki Wsparcia Dziennego festynów promujących przeciwdziałanie w rodzinie Mama, Tata i Ja oraz Spotkanie Wigilijne ; organizacja przez MGOPS w Polanowie spotkań w sołectwach poświęconych przemocy domowej i procedurze Niebieska Karta (rozdano Poradnik dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie), spotkań w kole szkolnym Caritas przy Szkole Podstawowej w Polanowie dotyczących przemocy, spotkań z rodzicami w Zespole Szkół w Polanowie i Szkole Podstawowej w Polanowie dotyczących problematyki przemocy, warsztatów dla uczniów Gimnazjum poświęconych radzeniu sobie w sytuacjach przemocowych; organizacja przez OPS w Biesiekierzu spotkania z psychologiem pn. przemoc nie zawsze zostawia siniaki, w którym uczestniczyli nauczyciele i dyrektorzy szkół, przedszkoli, opiekunowie świetlic wiejskich, radni, pracownicy ośrodka pomocy społecznej, dzielnicowi oraz członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego. 2. CEL: PODNOSZENIE JAKOŚCI PRACY SŁUŻB ZAJMUJĄCYCH SIĘ PRZECIWDZIAŁANIEM PRZEMOCY W RODZINIE. W ramach poradnictwa specjalistycznego na bieżąco udzielano najważniejszych informacji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie przedstawicielom ośrodków pomocy społecznej, przewodniczącym gminnych zespołów interdyscyplinarnych, oraz innych instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy. Ponadto w ramach doskonalenia grup zawodowych zaangażowanych w problematykę przemocy w rodzinie wszystkie instytucje pomocy społecznej wysyłały na liczne szkolenia osoby zajmujące się problemem przeciwdziałania 6

7 przemocy w rodzinie zarówno pracowników instytucji pomocy społecznej, zespołów interdyscyplinarnych, jak i innych osób publicznych. Przykładowe formy szkolenia to zorganizowane przez: MGOPS w Bobolicach we współpracy ze Stowarzyszeniem Wspierania Inicjatyw Społecznych w Bobolicach, dla przedstawicieli organizacji zajmujących problematyką przeciwdziałania przemocy w rodzinie pn. Procedura Niebieska Karta i jej znaczenie dla postępowania wobec przemocy w rodzinie ; MGOPS w Polanowie szkolenia dla członków grup roboczych i Zespołu Interdyscyplinarnego, szkolenie dla pracowników OPS, policji, służby zdrowia, straży miejskiej, oświaty z udziałem psychologa oraz prawnika, czy też szkolenie dla sołtysów w zakresie prawa w tematyce przemocy; OPS w Biesiekierzu pn. Przemoc nie zawsze zostawia siniaki, w którym uczestniczyli nauczyciele i dyrektorzy szkół, przedszkoli, opiekunowie świetlic wiejskich, radni, pracownicy ośrodka pomocy społecznej, dzielnicowi oraz członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego. 3. CEL: ZWIĘKSZENIE SKUTECZNOŚCI PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ W ZAKRESIE UDZIELENIA POMOCY OSOBOM DOTKNIĘTYM PRZEMOCĄ POPRZEZ WSPARCIE I TERAPIĘ, UDOSTĘPNIENIE WIADOMOŚCI O INSTYTUCJACH UDZIELAJĄCYCH POMOCY W SYTUACJACH DOŚWIADCZANIA PRZEMOCY W RODZINIE. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie, w sytuacjach natychmiastowego wsparcia dla osoby doznającej przemocy, ma do dyspozycji całodobowy Punkt Interwencji Kryzysowej. W PIK podejmowane są działania na rzecz osób i rodzin, w tym dotkniętych przemocą, w celu zapobiegania pogłębianiu się występujących dysfunkcji. Tym samym realizowane są ustawowe zadania nałożone na powiat określone w art. 19 pkt 12, art. 46 ust. 1-4, 47 ust. 1-3 ustawy z dnia 12 marca 24 r. o pomocy społecznej, oraz art. 6 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 29 lipca 25 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. W ramach działań o charakterze interwencji kryzysowej Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie może udzielić wsparcia, poradnictwa specjalistycznego (pedagogicznego, socjalnego, prawnego i psychologicznego) oraz schronienia Punkcie Interwencji Kryzysowej z miejscami hostelowymi. Na udzielenie takiej pomocy mogą liczyć osoby bez względu na posiadany dochód z terenu powiatu koszalińskiego oraz w uzasadnionych przypadkach osoby spoza powiatu. W 216 roku PCPR pozyskało środki na wyremontowanie miejsc hostelowych w Punkcie Interwencji Kryzysowej tworząc tym samym miejsce dla 4 osób które doznały przemocy w rodzinie. Ponadto doposażono Punkt Interwencji Kryzysowej dokonując zakupów mebli, łóżek, krzeseł i innych. W roku 216 żadna osoba nie skorzystała z miejsc hostelowych. 7

8 Jednym z priorytetowych działań Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie jest świadczenie poradnictwa specjalistycznego prawnego, psychologicznego, pedagogicznego, socjalnego i rodzinnego, osobom oraz rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych. Łącznie w ramach tego poradnictwa udzielono 29 porad przez różnych specjalistów. Szczegółowe dane zostały przedstawione poniżej. Wykres nr 1 Liczba udzielonych porad w ramach poradnictwa specjalistycznego w 216 r. Liczba udzielonych porad w ramach poradnictwa specjalistycznego w 216 roku 3 Porady udzielone w ramach Ośrodka Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem Porady udzielone w ramach Programy "Rodzina bez Przemocy" - 61 Porady udzielone podczas Tygodnia Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem - 3 Źródło opracowanie własne W siedzibie PCPR w ramach Programu Rodzina bez Przemocy udzielano specjalistycznego poradnictwa dla osób doznających i stosujących przemoc w rodzinie codziennie pełniony był dyżur przez pracownika merytorycznego oraz kierownika Działu Wsparcia Dziecka i Rodziny, którzy udzielają porad osobiście i telefonicznie. W 216 r. udzielono 61 porad dla 5 osób. 8

9 Wykres nr 2 Poradnictwo specjalistyczne w ramach Programu Rodzina bez Przemocy w roku 216 Poradnictwo specjalistyczne w ramach Programu "Rodzina bez Przemocy" w 216 roku 19 Porady udzielone dla kobiet Porady udzielone dla mężczyzn - 19 Źródło opracowanie własne Ponadto w 216 r. PCPR było współorganizatorem Tygodnia Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem ( r.). W siedzibie PCPR dyżury pełnili: adwokat/aplikant adwokacki komornik sądowy, pracownik socjalny, kurator dla dorosłych, pedagog, policjant, prokurator, psycholog, radca prawny, mediator, specjalista ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Media w różny sposób nagłaśniały prowadzoną akcję pomocy poprzez artykuły w prasie i audycje w lokalnym radio i telewizji. Z poradnictwa skorzystało 27 osób, którym udzielono 3 porad. 9

10 Tabela nr 1 Ewaluacja Tygodnia Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem L.p. Specjalista Adwokat/aplikant adwokacki Komornik sądowy Kurator dla dorosłych Kurator rodzinny Notariusz Pedagog Pracownik socjalny Policjant Prokurator Psycholog Psychoterapeuta Radca prawny Sędzia Straż Graniczna Mediator Specjalista ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie Suma Źródło opracowanie własne Oddział Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem Stowarzyszenia SOS dla Rodziny w Szczecinie działający przy PCPR w Koszalinie świadczył bezpłatną pomoc psychologiczną i prawną. Specjaliści Ośrodka towarzyszyli również, klientom w procedurach prawnych, interweniowali w instytucjach i organizacjach w celu zapewnienia osobie pokrzywdzonej specjalistycznej i kompleksowej pomocy. Z pomocy Ośrodka mogły korzystać osoby nie tylko z terenu powiatu koszalińskiego. Udzielono 118 porad, w tym 66 psychologicznych oraz 52 prawne. Ponadto 5 osobom znajdującym się w sytuacji kryzysowej w trybie pilnym, wydano bony żywnościowe i towarowe na łączną kwotę 4.5 zł. 1

11 Wykres nr 3 Liczba udzielonych porad w ramach OPOPP w 216 r. Porady udzielone w ramach Ośrodka Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem w 216 roku 52 Porady psychologiczne Porady prawne - 52 Źródło opracowanie własne Niezwykle ważną rolę w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie odgrywają Gminne Zespoły Interdyscyplinarne ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, które zajmują się m.in. diagnozowaniem problemu przemocy w rodzinie, podejmują działania w środowisku zagrożonym przemocą, inicjują interwencję w środowisku dotkniętym przemocą, inicjują działania w stosunku do osób stosujących przemoc. Podstawowym narzędziem pracy w ramach przeciwdziałania przemocy w rodzinie jest procedura Niebieskiej Karty. Szczegółowe działania w ramach powyższej procedury przedstawiają poniższe tabele i wykresy. W roku 216 dwoje pracowników Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie powołanych zostało do grupy roboczej w ramach prowadzonych procedur Niebieska Karta. 11

12 Wykres nr 4 Liczba założonych formularzy Niebieska Karta w 216 roku Liczba założonych formularzy Niebieska Karta w 216 roku Gmina Będzino Gmina Biesiekierz - 7 Miasto - Gmina Bobolice - 11 Gmina Manowo Gmina Mielno - 6 Miasto - Gmina Polanów - 5 Miasto - Gmina Sianów - 16 Źródło opracowanie na podstawie materiałów Zespołów Interdyscyplinarnych ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Wykres nr 5 Liczba osób objętych pomocą GZI w 216 roku Liczba osób objętych pomocą zespołów interdyscyplinarnych w 216 Gmina Będzino Gmina Biesiekierz - 12 Miasto -Gmina Bobolice - 43 Gmina Manowo - 53 Gmina Mielno - 26 Miasto - Gmina Polanów - 22 Miasto - Gmina Sianów - 46 Gmina Świeszyno - 16 Źródło opracowanie na podstawie materiałów Zespołów Interdyscyplinarnych ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Wykres nr 6 12

13 Sprawcy przemocy w powiecie koszalińskim w 216 roku Sprawcy przemocy w powiecie koszalińskim w 216 roku 9 Mężczyźni - 74 Kobiety Małoletni - Źródło opracowanie na podstawie materiałów Zespołów Interdyscyplinarnych ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Wykres nr 7 Wnioskodawcy uruchomienia procedury Niebieskiej Karty w 216 roku Wnioskodawcy uruchomienia procedury Niebieskiej Karty w 216 roku 4 2 Policja Ośrodek Pomocy Społecznej Oświata - 4 Ochrona Zdrowia Źródło opracowanie na podstawie materiałów Zespołów Interdyscyplinarnych ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Także Komenda Miejska Policji w Koszalinie realizowała przedsięwzięcia ukierunkowane na wzrost stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego w tym przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, podejmując liczne interwencje w tym zakresie. 13

14 Zadania Policji ściśle wpisują się w realizację Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych oraz Powiatowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie, a sami funkcjonariusze często byli podmiotami inicjującymi zakładanie formularzy Niebieska Karta. Tabela nr 2 Działania Komendy Miejskiej Policji w Koszalinie w roku 215 w zakresie sprawców przemocy domowej na terenie powiatu koszalińskiego L.p. Nazwa zadania Skala zjawiska Liczba przeprowadzonych interwencji domowych ogółem, w tym: dotyczących przemocy w rodzinie procedura Niebieskiej karty 37 Liczba interwencji dotyczących przemocy w rodzinie: Miejsce interwencji: miasto (Bobolice, Polanów, Sianów) wieś (Będzino, Biesiekierz, Manowo, Mielno, Świeszyno) Liczba sprawców przemocy domowej ogółem, w tym: kobiet mężczyzn kobiet dzieci do lat 13 nieletni 13 do 18 lat Liczba sprawców przemocy domowej pod wpływem alkoholu ogółem, w tym: Kobiety Mężczyźni Nieletni Przewiezionych do izby wytrzeźwień ogółem, w tym: Kobiety Mężczyźni Nieletni Liczba przypadków udzielenia pomocy medycznej ogółem, w tym: Pokrzywdzonym Sprawcom Liczba dzieci przewiezionych do szpitali, placówki, oddanych pod opiekę osoby spokrewnionej Liczba postępowań przygotowawczych dotyczących przemocy domowej, w których prowadzona była procedura Niebieskiej Karty Liczba informacji przesłanych w sprawie przemocy do: Ośrodków pomocy społecznej Gminnych zespołów interdyscyplinarnych ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie Placówek służby zdrowia

15 Placówek oświatowych Organizacji pozarządowych Innych 37 Źródło Komenda Miejska Policji w Koszalinie Cel: Zwiększenie skuteczności podejmowanych działań wobec sprawców przemocy poprzez realizację programu korekcyjno edukacyjnego dla sprawców przemocy. Program korekcyjno edukacyjny dla osób stosujących przemoc w rodzinie jest realizowany przez Powiat Koszaliński na podstawie art. 6 ust. 4 Ustawy z dnia 29 lipca 25 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. 215, poz. 139 j.t.). Zadanie to jest realizowane w ramach zadań zleconych z zakresu administracji rządowej i w związku z powyższym w całości finansowane jest z budżetu państwa. Program korekcyjno edukacyjny jest formą działań psychologicznych i edukacyjnych oraz socjalizacyjnych ukierunkowanych na zmianę zachowań i postaw osób stosujących przemoc i prezentujących zachowania agresywne. Zwiększenie zdolności do samokontroli agresywnych zachowań i konstruktywnego współżycia w rodzinie. W trakcie realizacji programu poruszane są tematy dotyczące problemów przemocy i nadużyć w rodzinie, uzależnień a także relacji partnerskich oraz rodzicielskich. Program Korekcyjno - Edukacyjny był realizowany w powiecie koszalińskim w 216 r. w dwóch grupach. Pierwsza grupa spotykała się w siedzibie Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sianowie (dla mieszkańców tej gminy). Uczestnicy drugiej grupy natomiast mieli zajęcia w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie (dla beneficjentów pozostałych gmin powiatu). Realizacja Programu miała charakter grupy psycho edukacyjnej otwartej. W pierwszym etapie programu przekazano uczestnikom wiedzę na temat zjawiska przemocy, uwarunkowań społeczno kulturowych, rodzinnych oraz biologicznych a także psychologicznych konsekwencji stosowania przemocy, zarówno dla rodzin, jak i samych osób stosujących przemoc i ujawniających zachowanie agresywne. Kolejnym etapem pracy było obalenie mitów i stereotypów na temat przemocy, odniesienie ich do realnej rzeczywistości, a także przejmowanie odpowiedzialności za własne zachowanie agresywne. Każdy z uczestników uświadamiał sobie osobiste uwarunkowania rodzinne, wpływające na tendencje do stosowania przemocy. Program został skonstruowany zgodnie z wytycznymi określonymi w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 lutego 211 r. w sprawie standardu podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, kwalifikacji osób zatrudnionych w tych ośrodkach, szczegółowych kierunków prowadzenia oddziaływań korekcyjnoedukacyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie oraz kwalifikacji osób prowadzących oddziaływania korekcyjno-edukacyjne, które za główne cele uznało: 1. powstrzymania osoby stosującej przemoc w rodzinie przed dalszym 15

16 stosowaniem przemocy; 2. rozwijania umiejętności samokontroli i współżycia w rodzinie; 3. kształtowania umiejętności w zakresie wychowywania dzieci bez używania przemocy w rodzinie; 4. uznania przez osobę stosującą przemoc w rodzinie swojej odpowiedzialności za stosowanie przemocy; 5. zdobycia i poszerzenia wiedzy na temat mechanizmów powstawania przemocy w rodzinie; 6. zdobycia umiejętności komunikowania się i rozwiązywania konfliktów w rodzinie bez stosowania przemocy; 7. uzyskania informacji o możliwościach podejmowania działań terapeutycznych. Adresatami Programu są osoby, które dobrowolnie zgłosiły się do uczestnictwa lub zostały wytypowane przez miejsko-gminne i gminne ośrodki pomocy społeczne powiatu koszalińskiego, gminne zespoły interdyscyplinarne ds. przemocy w rodzinie, zespół kuratorów Sądu Rejonowego w Koszalinie, Prokuraturę Rejonową w Koszalinie. Łącznie wytypowano 34 osoby mogących skorzystać w uczestnictwie w tym programie. W zajęciach w okresie realizacji programu brało udział 15 osób, z czego po analizie kryteriów oceny program ukończyło 5 osób. Wykres nr 8 Informacja o liczbie uczestników programu korekcyjno edukacyjnego w 216 r Uczestnicy, którzy ukończyli Program - 5 Osoby, które przystąpiły do Programu - 15 Osoby wytypowane do uczestnictwa w Programie - 34 Źródło opracowanie własne Już w trakcie trwania Programu Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie oraz realizator Programu utrzymuje kontakt z osobami podejrzanymi o stosowanie przemocy. Ponadto PCPR, poprzez współpracę z instytucjami 16

17 kierującymi do uczestnictwa, w okresie 3 lat od zakończenia Programu prowadzi monitoring osób uczestniczących celem określenia poprawy zachowania i funkcjonowania w środowisku rodzinnym. W 216 roku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie monitoringiem objęło 28 osób uczestniczących w edycjach Programu w latach Były to osoby, które ukończyły Program. Tylko w jednym przypadku osoba powróciła do zachowań agresywnych, w związku z czym od kwietnia 216 roku ponownie wdrożono w jej rodzinie procedurę Niebieskiej Karty. Osoba ta została wytypowana do ponownego uczestnictwa w Programie Korekcyjno Edukacyjnym w edycji 216, ale zrezygnowała z udziału w powyższym przedsięwzięciu. W pozostałych 27 przypadkach instytucje monitorujące nie odnotowały zdarzeń i zachowań agresywnych. Wnioskować należy, że nastąpiła znaczna pozytywna zmiana w zachowaniach i funkcjonowaniu w rodzinie i środowisku. Uczestnicy programu korekcyjno edukacyjnego zaprzestali stosowania przemocy. Całkowity koszt zrealizowanego w 216 r. programu wyniósł 12.69, zł, który pochodził z dotacji Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. Cel: Współpraca instytucji oraz organizacji pozarządowych na rzecz zapobiegania przemocy w rodzinie. W ramach realizacji Powiatowego Programu Przeciwdziałania Przemocy oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Powiecie Koszalińskim w 216 r. z PCPR współpracowały następujące jednostki organizacyjne i służby: Starostwo Powiatowe w Koszalinie, Ośrodki Pomocy Społecznej z terenu powiatu koszalińskiego (Miejsko-Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej w Bobolicach, Polanowie, Sianowie, oraz Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej w Będzinie, Biesiekierzu, Manowie, Mielnie, Świeszynie), Policja, Sąd, Prokuratura, Placówki oświatowe (11 Gimnazjów z terenu powiatu koszalińskiego), Organizacje pozarządowe działające na rzecz rodziny (Stowarzyszenie SOS dla Rodziny), Zakłady Opieki Zdrowotnej działające na terenie powiatu koszalińskiego, Poradnie ds. uzależnień (Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii oddz. w Koszalinie, Centrum Psychoterapii i Leczenia Uzależnień ANON w Koszalinie, Poradnia Uzależnień w Koszalinie). Powiat monitoruje działalność w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie na terenie powiatu m.in. poprzez współpracę z gminnymi zespołami interdyscyplinarnymi ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, powołanymi we 17

18 wszystkich ośmiu gminach powiatu koszalińskiego oraz współpracując z ośrodkami pomocy społecznej i policją na terenie powiatu. W 216 r. kontynuowano współpracę ze Stowarzyszeniem SOS dla Rodziny ze Szczecina. Efektem tej współpracy było utworzenie w Koszalinie oddziału Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem oraz współorganizowanie Tygodnia Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem. Ważnym aspektem współpracy instytucji jest powołanie Powiatowego Konwentu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Forum to zostało utworzone na podstawie Uchwały Nr 167/216 Zarządu Powiatu w Koszalinie z dnia 8 czerwca 216 r. W jego skład weszło 11 osób, które są przedstawicielami instytucji realizujących zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy i ochrony ofiar przemocy, na terenie powiatu koszalińskiego. Do głównych zadań Powiatowego Konwentu ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie należy: opracowanie wspólnych rozwiązań w ramach współpracy w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony osób dotkniętych przemocą, przedkładanie propozycji zmian w Powiatowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata , zbieranie i przekazywanie informacji na temat skali zjawiska przemocy w rodzinie, gromadzeniem informacji na temat miejsc, osób i możliwości udzielania pomocy w środowisku lokalnym, inicjowanie tworzenia nowych miejsc pomocy dla osób krzywdzonych (bądź wspieranie już istniejących placówek), opracowanie nowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata W ramach działalności osoby powołane do Powiatowego Konwentu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w roku 216 spotkały się 3 razy. Na spotkaniach zajmowano się zasadami współpracy pomiędzy ośrodkami pomocy społecznej a Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie przy monitorowaniu Programu Oddziaływań Korekcyjno Edukacyjnych dla sprawców przemocy, opracowano wskaźniki do powyższego Programu, sporządzono wstępny harmonogram prac nad tworzeniem nowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Powiecie Koszalińskim na lata , czy też zapoznano się z funkcjonowaniem pokoju przesłuchań dla dzieci, który posiada certyfikat nadawany przez Ministerstwo Sprawiedliwości i Fundację Dzieci Niczyje. PODSUMOWANIE Wszystkie działania realizatorów Programu - Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie i instytucji współpracujących (ośrodki pomocy społecznej, sąd rejonowy, prokuratura, policja, gminne zespoły interdyscyplinarne ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie) skierowane są na ograniczanie (eliminację) skali zjawiska 18

19 przemocy oraz zapewnienie ochrony ofiar przemocy w rodzinie. Z tego powodu w jego realizację zaangażowano wszystkie instytucje i organizacje na co dzień pracujące na rzecz mieszkańców powiatu koszalińskiego. 19