1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. O systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz.2572, z późniejszymi zmianami).

Transkrypt

1 Regulamin rekrutacji kandydatów do klas pierwszych Technikum Ogrodniczego w Zespole Szkół nr 39 im. prof. E. Jankowskiego w Warszawie na rok szkolny 2018/2019 I. PODSTAWA PRAWNA: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. O systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz.2572, z późniejszymi zmianami). 2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 26 sierpnia2014 r. w sprawie badań lekarskich kandydatów do szkół ponadpodstawowych lub wyższych i na kwalifikacyjne kursy zawodowe, uczniów tych szkół, studentów, słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych oraz uczestników studiów doktoranckich (Dz.U.2014poz. 1144) 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 listopada 2015 r. w sprawie sposobu przeliczania na punkty poszczególnych kryteriów uwzględnianych w postępowaniu rekrutacyjnym, składu i szczegółowych zadań komisji rekrutacyjnej, szczegółowego trybu i terminów przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego oraz postępowania uzupełniającego (Dz. U. z 2015r. poz. 1942) 4. Zarządzenia Nr 5 Mazowieckiego Kuratora Oświaty z dnia 7 lutego 2018 r. II. CHARAKTERYSTYKA KLAS PIERWSZYCH W ROKU SZKOLNYM 2018/ Technikum Ogrodnicze Oddział 1TAK (2 klasy) - zawód technik architektury krajobrazu [314202] Przedmioty rozszerzone: matematyka, biologia Języki obce: angielski, niemiecki Nauka w technikum w zawodzie technik architektury krajobrazu trwa 4 lata. W trakcie nauki w szkole uczeń może przystępować do egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie w zakresie dwóch kwalifikacji wymienionych poniżej (symbol kwalifikacji RL.21. i RL.22.): Nr K1 K2 Nazwa kwalifikacji Projektowanie, urządzanie i pielęgnacja roślinnych obiektów architektury krajobrazu (RL.21.) Organizacja prac związanych z budową oraz konserwacją obiektów małej architektury (RL.22.) Absolwent technikum, który zdał egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodzie w zakresie dwóch kwalifikacji oznaczonych symbolami RL.21. i RL.22. i posiada świadectwo ukończenia technikum otrzymuje tytuł technika architektury krajobrazu. Absolwent technikum po ukończeniu szkoły otrzymuje świadectwo ukończenia szkoły i może przystąpić do egzaminu maturalnego. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik architektury krajobrazu przygotowany będzie do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) opracowywania projektów obiektów terenów zieleni; 2) urządzania i pielęgnacji terenów zieleni i zadrzewień; 3) urządzania i konserwacji obiektów małej architektury krajobrazu; 4) prowadzenia ciągnika rolniczego z przyczepą (przyczepami).

2 Oddział 1TOG (1 klasa) - zawód technik ogrodnik [314205] Przedmioty rozszerzone: matematyka, biologia Języki obce: angielski, niemiecki Nauka w technikum w zawodzie technik ogrodnik trwa 4 lata. W trakcie nauki w szkole uczeń może przystępować do egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie w zakresie dwóch kwalifikacji wymienionych poniżej - (symbol kwalifikacji RL.05. i RL.18.): Nr Nazwa kwalifikacji K1 Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych (RL.05.) K2 Planowanie i organizacja prac ogrodniczych (RL.18.) Absolwent technikum, który zdał egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodzie w zakresie dwóch kwalifikacji oznaczonych symbolami RL.05. i RL.18. i posiada świadectwo ukończenia technikum otrzymuje tytuł technika ogrodnika. Absolwent technikum po ukończeniu szkoły otrzymuje świadectwo ukończenia szkoły i może przystąpić do egzaminu maturalnego. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik ogrodnik jest przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) planowania i wykonywania prac związanych z zakładaniem, pielęgnacją upraw ogrodniczych oraz zbiorem, przechowywaniem produktów ogrodniczych, przygotowaniem do sprzedaży i sprzedażą produktów ogrodniczych; 2) prowadzenia i obsługi ciągnika rolniczego z przyczepą (przyczepami); 3) planowania i zakładania terenów zieleni; 4) projektowania i wykonywania dekoracji roślinnych. Oddział 1TOŚ (1 klasa) - zawód technik ochrony środowiska [325511] Przedmioty rozszerzone: matematyka, biologia Języki obce: angielski, niemiecki Nauka w technikum w zawodzie technik ochrony środowiska trwa 4 lata. W trakcie nauki w szkole uczeń może przystępować do egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie w zakresie dwóch kwalifikacji wymienionych poniżej - (symbol kwalifikacji RL.08. i RL.09.): Nr K1 K2 Nazwa kwalifikacji Ocena stanu środowiska (RL.08.) Planowanie i realizacja zadań związanych z ochroną środowiska (RL.09.) Absolwent technikum, który zdał egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodzie w zakresie dwóch kwalifikacji oznaczonych symbolami RL.08. i RL.09. i posiada świadectwo ukończenia technikum otrzymuje tytuł technika ochrony środowiska. Absolwent technikum po ukończeniu szkoły otrzymuje świadectwo ukończenia szkoły i może przystąpić do egzaminu maturalnego. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik ochrony środowiska jest przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) badania i oceny stanu poszczególnych komponentów środowiska; 2

3 2) monitorowania poziomu zanieczyszczeń w powietrzu, wodzie i glebie; 3) identyfikowania i klasyfikowania odpadów; 4) podejmowania działań związanych z ochroną środowiska w szczególności z uzdatnianiem wody, oczyszczaniem ścieków, oczyszczaniem gazów odlotowych, składowaniem odpadów; 5) eksploatowania urządzeń, obiektów i instalacji związanych z uzdatnianiem wody, oczyszczaniem ścieków, oczyszczaniem gazów odlotowych i składowaniem odpadów. Oddział 1TW (2 klasy) - zawód technik weterynarii [324002] Przedmioty rozszerzone: matematyka, biologia Języki obce: angielski, niemiecki Nauka w technikum w zawodzie technik weterynarii trwa 4 lata. W trakcie nauki w szkole uczeń może przystępować do egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie w zakresie dwóch kwalifikacji wymienionych poniżej (symbol kwalifikacji RL.10. R.11.): Nr Nazwa kwalifikacji K1 Prowadzenie chowu i inseminacji zwierząt (RL.10.) K2 Wykonywanie czynności pomocniczych w zakresie usług weterynaryjnych oraz kontroli i nadzoru weterynaryjnego (RL.11.) Absolwent technikum, który zdał egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodzie w zakresie dwóch kwalifikacji oznaczonych symbolami RL.10. RL.11. i posiada świadectwo ukończenia technikum otrzymuje tytuł technika weterynarii. Absolwent technikum po ukończeniu szkoły otrzymuje świadectwo ukończenia szkoły i może przystąpić do egzaminu maturalnego. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik weterynarii jest przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) Prowadzi chów, hodowlę i inseminację zwierząt 2) Wykonuje zabiegi inseminacji zwierząt 3) Wykonuje czynności pomocnicze w zakresie usług weterynaryjnych 4) Wykonuje czynności pomocnicze w profilaktyce, diagnozowaniu i leczeniu chorób zwierząt 5) Wykonuje zabiegi pielęgnacyjne i zootechniczne u zwierząt 6) Wykonuje czynności pomocnicze z zakresu realizacji zadań inspekcji weterynaryjnej 7) Wykonuje czynności pomocnicze z zakresu bezpieczeństwa żywnościowego oraz zwalczania chorób zakaźnych zwierząt 8) Wykonuje czynności pomocnicze podczas badania przedubojowego zwierząt i poubojowego mięsa Oddział 1TAG (1 klasa) - zawód technik agrobiznesu [331402] Przedmioty rozszerzone: matematyka, biologia Języki obce: angielski, niemiecki Nauka w technikum w zawodzie technik agrobiznesu trwa 4 lata. 3

4 W trakcie nauki w szkole uczeń może przystępować do egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie w zakresie dwóch kwalifikacji wymienionych poniżej (symbol kwalifikacji RL.03. R.07.): Nr Nazwa kwalifikacji K1 Prowadzenie produkcji rolniczej (RL.03.) K2 Organizacja i prowadzenie przedsiębiorstwa w agrobiznesie (RL.07.) Absolwent technikum, który zdał egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodzie w zakresie dwóch kwalifikacji oznaczonych symbolami RL.03. RL.07. i posiada świadectwo ukończenia technikum otrzymuje tytuł technika agrobiznesu. Absolwent technikum po ukończeniu szkoły otrzymuje świadectwo ukończenia szkoły i może przystąpić do egzaminu maturalnego. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik agrobiznesu powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) organizowania i wykonywania prac związanych z produkcją roślinną i zwierzęcą; 2) obsługi pojazdów, maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji roślinnej i zwierzęcej; 3) organizowania i wykonywania prac związanych z przetwórstwem spożywczym, usługami i handlem; 4) prowadzenia marketingu i sprzedaży produktów rolniczych i spożywczych; 5) prowadzenia dokumentacji przedsiębiorstwa w agrobiznesie. III. PRZEPISY SZCZEGÓŁOWE. 2 O przyjęcie do klasy Technikum Ogrodniczego w Zespole Szkół nr 39 w Warszawie może ubiegać się absolwent gimnazjum. 3 Rekrutację do Technikum Ogrodniczego w roku 2018 przeprowadza się w terminach określonych w Zarządzenia Nr 5 Mazowieckiego Kuratora Oświaty z dnia 7 lutego 2018 r W celu przeprowadzenia rekrutacji do klasy pierwszej dyrektor szkoły powołuje szkolną komisję rekrutacyjno-kwalifikacyjną. 2. W skład szkolnej komisji rekrutacyjnej wchodzi co najmniej 3 nauczycieli szkoły. 3. Szkolna komisja rekrutacyjno-kwalifikacyjna ustala tryb, zasady rekrutacji oraz przeprowadza postępowanie rekrutacyjno-kwalifikacyjne w szczególności: ustala listę kandydatów zwolnionych z postępowania, ustala listę kandydatów przyjętych do klasy pierwszej W postępowaniu rekrutacyjno-kwalifikacyjnym od kandydatów wymagane są następujące dokumenty: podanie wydrukowane z Systemu i potwierdzone podpisem kandydata oraz prawnego opiekuna; kopie świadectw ukończenia gimnazjum i kopie zaświadczeń o szczegółowych wynikach egzaminu gimnazjalnego; 4

5 oryginał świadectwa ukończenia gimnazjum oraz oryginał zaświadczenia o szczegółowych wynikach egzaminu gimnazjalnego; 3 fotografie; pisemne oświadczenia woli (potwierdzenie wyboru szkoły, rezygnacja z ubiegania się o przyjęcie do szkoły w przypadku odebrania dokumentów); inne zaświadczenia konieczne do skorzystania z uprawnień przewidzianych przez regulamin W postępowaniu rekrutacyjnym obowiązuje schemat podziału punktów: Kryterium świadectwo ukończenia gimnazjum Punkty w postępowaniu rekrutacyjnym Aktywność na rzecz innych ludzi Świadectwo ukończenia gimnazjum z wyróżnieniem Szczególne osiągnięcia Wynik z języka polskiego Wynik z I przedmiotu Wynik z II przedmiotu Wynik z III przedmiotu Max 3 pkt 7 pkt (max) 18 pkt (max) 18 pkt (max) 18 pkt (max) 18 pkt (max) 18 pkt 100 pkt Kryterium egzamin gimnazjalny Punkty w postępowaniu rekrutacyjnym wynik z języka polskiego wynik z historii i wiedzy o społeczeństwie wynik z matematyki wynik z biologii, chemii, fizyki i geografii wynik z języka obcego na poziomie podstawowym Max Razem x 0,2 = 20 pkt x 0,2 = 20 pkt x 0,2 = 20 pkt x 0,2 = 20 pkt x 0,2 = 20 pkt 100 pkt 200 pkt 2. Przy przeliczaniu na punkty wyników egzaminu gimnazjalnego wynik przedstawiony w procentach z: a) języka polskiego, b) historii i wiedzy o społeczeństwie, c) matematyki, d) przedmiotów przyrodniczych, e) języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym. mnoży się przez 0,2; 2. Przy przeliczaniu na punkty ocen z zajęć edukacyjnych, wymienionych na świadectwie ukończenia gimnazjum, za oceny wyrażone w stopniu: 5

6 1) celującym przyznaje się po 18 punktów, 2) bardzo dobrym przyznaje się po 17 punktów, 3) dobrym przyznaje się po 14 punktów, 4) dostatecznym przyznaje się po 8 punktów, 5) dopuszczającym przyznaje się po 2 punkty. 3. Za osiągnięcia ucznia wymienione na świadectwie ukończenia gimnazjum kandydat otrzymuje: Zawody i konkursy 1) organizowane przez kuratora oświaty: finalista konkursu przedmiotowego ponadwojewódzkiego laureat konkursu tematycznego lub interdyscyplinarnego ponadwojewódzkiego finalista konkursu tematycznego lub interdyscyplinarnego ponadwojewódzkiego finalista m.in. dwóch konkursów przedmiotowych wojewódzkich laureat m.in. konkursów tematycznych lub interdyscyplinarnych wojewódzkich finalista m.in. konkursów tematycznych lub interdyscyplinarnych wojewódzkich finalista konkursu przedmiotowego wojewódzkiego laureat konkursu tematycznego lub interdyscyplinarnego wojewódzkiego finalista konkursu tematycznego lub interdyscyplinarnego wojewódzkiego 10 punktów 7 punktów 5 punktów 10 punktów 7 punktów 5 punktów 7 punktów 5 punktów 3 punkty 2) uzyskanie wysokiego miejsca w zawodach wiedzy innych niż wymienione w pkt 1., artystycznych lub sportowych, organizowanych przez kuratora oświaty lub inne podmioty działające na terenie szkoły, na szczeblu: Międzynarodowym Krajowym Wojewódzkim Powiatowym 4 punkty 3 punkty 2 punkty 1 punkt 3) maksymalna liczba punktów możliwych do uzyskania za wszystkie zawody i konkursy Za świadectwo ukończenia szkoły gimnazjalnej z wyróżnieniem przyznaje się 7 punktów. 5. Przy przeliczaniu na punkty kryterium za osiągnięcia w zakresie aktywności społecznej, w tym na rzecz środowiska szkolnego, w szczególności w formie wolontariatu przyznaje się 3 punkty. 6. Za szczególne osiągnięcia w zawodach wiedzy, artystycznych i sportowych, wymienionych na świadectwie ukończenia szkoły gimnazjalnej, maksymalna liczba punktów możliwych do uzyskania wynosi 18 punktów. 6

7 Szkoła Technikum Ogrodnicze Zawód Technik architektury krajobrazu Technik ogrodnik Technik ochrony środowiska Technik weterynarii Technik agrobiznesu 7 Przedmioty na świadectwie ukończenia gimnazjum, które są punktowane Język polski, matematyka. Następnie w pierwszej kolejności jeden spośród: biologii, informatyki, plastyki, języka obcego. W drugiej kolejności jeden spośród: chemii, fizyki, historii, geografii Język polski, matematyka. Następnie w pierwszej kolejności jeden spośród: biologii, chemii, geografii, języka obcego. W drugiej kolejności jeden spośród: fizyki, historii, zajęć technicznych Język polski, matematyka. Następnie w pierwszej kolejności jeden spośród: biologii, chemii, języka obcego. W drugiej kolejności jeden spośród: historii, geografii, informatyki Język polski, matematyka. Następnie w pierwszej kolejności jeden spośród: biologii, chemii, języka obcego. W drugiej kolejności jeden spośród: fizyki, geografii, informatyki Język polski, matematyka. Następnie w pierwszej kolejności jeden spośród: geografii, biologii, języka obcego. W drugiej kolejności jeden spośród: fizyki, chemii, historii, informatyki. 8 Laureaci i finaliści ogólnopolskich olimpiad przedmiotowych oraz laureaci konkursów o zasięgu wojewódzkim i ponadwojewódzkim, których program obejmuje w całości lub poszerza treści podstawy programowej co najmniej jednego przedmiotu, przyjmowani są niezależnie od ww. kryteriów W procesie rekrutacji szkoła posiłkuje się Systemem Elektronicznego Wspomagania Rekrutacji. 2. System Elektronicznego Wspomagania Rekrutacji ma charakter pomocniczy i nie zastępuje prawnie właściwych decyzji Komisji Rekrutacyjnej, zaś wskazane przezeń rozstrzygnięcia nie mają mocy wiążącej. 3. Zgodnie z założeniami Systemu: 1) kandydat, składając dokumenty, określa pozycję swoich preferencji przyjęcia do danego oddziału; 2) każdy z kandydatów zostaje przydzielony tylko do jednego z preferowanych oddziałów lub nie zostaje przyjęty do żadnego oddziału, jeśli do żadnego ze wskazanych oddziałów nie uzyskał wystarczającej liczby punktów zapewniających mu przyjęcie; 7

8 3) jeżeli kandydat uzyskał liczbę punktów uprawniającą go do przyjęcia do większej liczby oddziałów zostaje on przydzielony do tego i tylko do tego oddziału, który określił jako najbardziej przez niego preferowany; 4) kandydat, który zostanie zakwalifikowany do przyjęcia do oddziału, nie będzie umieszczony na listach do przyjęcia do oddziałów o niższych preferencjach, choćby spełniał kryteria przyjęć do tych oddziałów Po zakończeniu postępowania rekrutacyjno-kwalifikacyjnego komisja rekrutacyjna ustala listę kandydatów przyjętych do klasy pierwszej technikum. 2. Kolejność kandydatów na liście określona jest liczbą punktów uzyskanych w wyniku postępowania rekrutacyjno-kwalifikacyjnego. 3. W przypadku większej liczby kandydatów spełniających warunek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, niż liczba wolnych miejsc w szkole, o której mowa w ust. 1, na pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego są brane pod uwagę łącznie następujące kryteria: 1) wyniki egzaminu gimnazjalnego; 2) wymienione na świadectwie ukończenia gimnazjum oceny z języka polskiego i matematyki oraz z dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych ustalonych przez dyrektora danej szkoły jako brane pod uwagę w postępowaniu rekrutacyjnym do danego oddziału tej szkoły; 3) świadectwo ukończenia gimnazjum z wyróżnieniem; 4) szczególne osiągnięcia wymienione na świadectwie ukończenia gimnazjum: a) uzyskanie wysokiego miejsca nagrodzonego lub uhonorowanego zwycięskim tytułem w zawodach wiedzy, artystycznych i sportowych, organizowanych przez kuratora oświaty albo organizowanych co najmniej na szczeblu powiatowym przez inne podmioty działające na terenie szkoły, z wyjątkiem tytułu laureata lub finalisty ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej oraz tytułu laureata konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim, o których mowa w art. 20d, b) osiągnięcia w zakresie aktywności społecznej, w tym na rzecz środowiska szkolnego, w szczególności w formie wolontariatu; 5) w przypadku kandydatów ubiegających się o przyjęcie do oddziałów wymagających szczególnych indywidualnych predyspozycji wyniki sprawdzianu uzdolnień kierunkowych, o którym mowa w ust W przypadku równorzędnych wyników uzyskanych na pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego, na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego przyjmuje się kandydatów z problemami zdrowotnymi, ograniczającymi możliwości wyboru kierunku kształcenia ze względu na stan zdrowia, potwierdzonymi opinią publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej. 5. W przypadku równorzędnych wyników uzyskanych na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego lub jeżeli po zakończeniu tego etapu dana szkoła, o której mowa w ust. 1, nadal dysponuje wolnymi miejscami, na trzecim etapie postępowania rekrutacyjnego są brane pod uwagę łącznie kryteria, o których mowa w art. 20c ust. 2. Przepis art. 20c ust. 3 stosuje się. 8

9 6. Lista kandydatów do przyjęcia oraz kandydatów przyjętych do klasy pierwszej technikum zostaje podana do wiadomości zgodnie z harmonogramem rekrutacji stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszego regulaminu IV. POSTANOWIENIA KOŃCOWE W terminie 7 dni od dnia podania do publicznej wiadomości listy przyjętych kandydatów, rodzic kandydata lub pełnoletni kandydat może wystąpić do komisji rekrutacyjnej z wnioskiem o sporządzenie uzasadnienia odmowy przyjęcia kandydata. 2. Uzasadnienie sporządza się w terminie 5 dni od dnia wystąpienia z wnioskiem przez rodzica kandydata. 3. Rodzic kandydata może wnieść do dyrektora odwołanie od rozstrzygnięcia komisji rekrutacyjnej, w terminie 7 dni od dnia otrzymania uzasadnienia. 4. Dyrektor rozpatruje odwołanie w terminie 7 dni od daty otrzymania odwołania W sprawach, których nie uregulowano w niniejszym regulaminie decyzję o przyjęciu ucznia do szkoły podejmuje Dyrektor szkoły. 2. Regulamin wchodzi w życie z dniem 15 lutego 2018 r. 9

10 ZAŁĄCZNIK 1 HARMONOGRAM REKRUTACJI 1. Składanie wniosków o przyjęcie do szkoły wraz z załącznikami - od 10 maja od godz. 10:00 do 18 maja do godz. 15:00 2. Możliwość dokonania zmiany wyboru szkoły - od 15 czerwca od godz. 10:00 do 19 czerwca do godz. 16:00 3. Uzupełnienie wniosku o świadectwo ukończenia gimnazjum i zaświadczenie o wynikach egzaminu gimnazjalnego (kopie poświadczone za zgodność przez gimnazjum) - od 22 czerwca od godz. 12:00 do 27 czerwca do godz. 16:00 4. Lista kandydatów zakwalifikowanych i niezakwalifikowanych - 6 lipca godz. 12:00 5. Przedłożenie oryginałów dokumentów oraz w technikum zaświadczenia lekarskiego - od 6 lipca od godz. 12:00 do 12 lipca do godz. 10:00 6. Lista przyjętych i nieprzyjętych - 12 lipca godz. 16:00 Rekrutacja uzupełniająca Ten etap odbywa się w sytuacji, gdy pozostają jakiekolwiek wolne miejsca po dniu 14 lipca. W postępowaniu rozpatrywane są wyłącznie wnioski złożone w tym etapie według uzyskanej liczby punktów. 1. Składanie wniosków o przyjęcie do szkoły wraz z załącznikami - od lipca od godz. 08:00 do godz. 16:00 2. Lista kandydatów zakwalifikowanych - 29 sierpnia godz. 12:00 3. Wydanie skierowania na badania przy składaniu wniosku do szkoły. 4. Przedłożenie oryginałów dokumentów oraz zaświadczenia lekarskiego - od 29 sierpnia od godz. 12:00 do 30 sierpnia do godz. 16:00 5. Lista przyjętych - 31 sierpnia do godz. 12:00 Wszystkie dokumenty składane w sekretariacie szkoły muszą być podpisane przez kandydata oraz rodziców lub prawnych opiekunów. 10