DIAGNOZA WYZNACZENIA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU REWITALIZACJI NA TERENIE MIASTA SIEMIATYCZE

Transkrypt

1 DIAGNOZA WYZNACZENIA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU REWITALIZACJI NA TERENIE MIASTA SIEMIATYCZE Urząd Miasta Siemiatycze ul. Pałacowa Siemiatycze Opracowujący: EkoExpert Doradztwo Ekologiczne i Gospodarcze Sp. z o.o. ul. Boh. Monte Cassino 19/ Białystok tel./fax Czerwiec 2017

2 Spis treści: 1. Diagnoza na potrzeby wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Miasta Siemiatycze Metodologia wyznaczania obszaru zdegradowanego i rewitalizacji Delimitacja obszaru zdegradowanego analiza wskaźnikowa Sfera społeczna Sfera przestrzenno-funkcjonalna Sfera gospodarcza Sfera środowiskowa Sfera techniczna Podsumowanie analizy wskaźnikowej Delimitacja obszaru zdegradowanego analiza badania ankietowego Sfera społeczna Sfera gospodarcza Sfera przestrzenno- funkcjonalna Sfera środowiskowa Sfera techniczna Podsumowanie Obszar zdegradowany i obszar do rewitalizacji

3 1. Diagnoza na potrzeby wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Miasta Siemiatycze Diagnoza Miasta Siemiatycze posłuży zidentyfikowaniu obszarów miasta w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk w sferze społecznej oraz co najmniej jednej z następujących sfer: gospodarczej, środowiskowej, przestrzennofunkcjonalnej i technicznej. Analiza obejmuje cały obszar miasta w podziale na ustalone jednostki referencyjne, a przeprowadzona została w oparciu o obiektywne i weryfikowalne mierniki oraz metody badawcze dostosowane do lokalnych uwarunkowań. Diagnoza stanowi podstawę do podjęcia przez Radę Miasta Siemiatycze uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Miasta Siemiatycze, dla którego zostanie sporządzony Gminny Program Rewitalizacji. 1.1 Metodologia wyznaczania obszaru zdegradowanego i rewitalizacji Metodologia wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji zgodna jest z Wytycznymi z zakresu rewitalizacji w programach operacyjnych na lata oraz ustawą o rewitalizacji. Za obszar zdegradowany uznano obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturowym, współwystępujących z negatywnymi zjawiskami, w co najmniej jednej ze sfer: a) gospodarczej w szczególności niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw; b) środowiskowej - w szczególności w zakresie przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi bądź stanu środowiska; c) przestrzenno-funkcjonalnej w szczególności niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, deficytu lub niskiej jakości terenów publicznych, d) technicznej w szczególności degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym oraz braku funkcjonowania rozwiązań technicznych uniemożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska. Obszary zdegradowane i rewitalizacji zostały wybrane na podstawie analizy danych obrazujących problemy gminy w sferach społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej oraz technicznej. 3

4 W celu wyznaczenia obszaru zdegradowanego miasto Siemiatycze podzielono na jednostki strukturalne (referencyjne). W pierwszej kolejności przyjętą jednostką referencyjną były obwody wyborcze, jako naturalny i łatwy do zidentyfikowania przez mieszkańców oraz innych interesariuszy Programu podział miasta. Zgodnie ze obwieszczeniem Burmistrza Miasta Siemiatycze z dnia 18 maja 2015 roku w sprawie podania do publicznej wiadomości informacji o numerach i granicach obwodów głosowania oraz wyznaczonych siedzibach obwodowych komisji wyborczych utworzonych na terenie miasta Siemiatycze do przeprowadzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w głosowaniu ponownym w dniu 24 maja 2015 r. miasto podzielono na 10 obwodów wyborczych. Tabela 1. Wykaz obwodów wyborczych wraz z ulicami w mieście Siemiatycze Numer obwodu Wykaz ulic Artura Grottgera; Bartosza Głowackiego; Białostocka; Chabrowa; Ciechanowiecka; Emila Fieldorfa; Plac Jana Pawła II; Jarosława Dąbrowskiego; Kosynierów; Ks. Stanisława Brzóski; Leopolda Okulickiego; Łąkowa; 3 Maja; Mokra; Powstania Styczniowego; Rumiankowa; Romana Rogińskiego; Romualda Traugutta; Słoneczna; Walentego Lewandowskiego; Władysława Cichorskiego-Zameczka; Władysława Liniarskiego; Bursztynowa; Drohiczyńska; Jana Kilińskiego; Krótka; Ks. Piotra Ściegiennego; Nowa; Ogrodowa numery parzyste, Ogrodowa od nr 13 do końca; Stanisława Przybyszewskiego; Szarych Szeregów; Targowa; Młodych Orłów; Wesoła; Wincentego Witosa; Zaszkolna; Zielona Legionów Piłsudskiego 14, 16, 18; Legionów Piłsudskiego 1, 3, 4, 6, 12; 11 Listopada 20; Ogrodowa 7, 7A, 7B; Ogrodowa 9, 9A, 9B, 9C; Ogrodowa 11, 11A, 11B, 11C 11 Listopada 37, 37A, 37B, 37C, 37D, 45B, 45C, 45D, 45E, 45F, 45G; 11 Listopada 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 18A, 26, 28, 28A, 30, 32, 34, 36, 38, 40, 42, 42A, 44, 46, 46A, 48, 48A, 50; Pałacowa 17A, 17B; Szpitalna Gen. Władysława Andersa; Gen. Władysława Sikorskiego; Kościelna; Wysoka 51A, 51B, 51D, 66, 66A, 68, 68A, 70, 70A, 72, 72A, 74, 74A; Wysoka 66B, 66C, 70B, 70C, 72B, 72C, 72D, 72E, 74B Annopolska; Armii Krajowej do nr 14; Anny Jabłonowskiej; Franciszka Miłkowskiego; Jabłoniowa; Jana III Sobieskiego; Letnia; 11 Listopada od nr 51 do końca; Sadowa; Stefana Żeromskiego; Walendziuki; Wiosenna; Wiśniowa; Żwirki i Wigury; Armii Krajowej od nr 15 do końca; Fabryczna; Ignacego Gilewskiego; Józefa Ignacego Kraszewskiego; Marii Konopnickiej; Tadeusza Kościuszki Grodzieńska; 11 Listopada 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19, 21, 23, 25, 27, 29, 31, 35, 41, 43, 45, 47, 49, 49A, 49B, 49C, 49D,49E, 49F; Małopolska; Pałacowa 4, 6, 7, 9, 10, 11, 13, 15, 18, 21, 21A, 22, 25; Świętojańska Akacjowa; Brzozowa; Cerkiewna; Fiołkowa; Górna; Krzywa; Lawendowa; Leśna; Lipowa; Polna; Sosnowa; Wierzbowa; Wysoka od nr 1 do nr 51, Wysoka nr 52, 54, 54A, 56, 56A, 58, 60D, 60E, 60F, 62, 64, 64A i 82; Bohaterów Lenino; Bohaterów Monte Cassino; Bukowa; Dębowa; Kasztanowa; Klonowa;

5 Kpt. Władysława Raginisa; Leszczynowa; Obrońców Helu; Obrońców Warszawy; Obrońców Westerplatte; Obrońców Wizny; Świerkowa; Wrzosowa Adama Asnyka; Adama Mickiewicza; Bolesława Prusa; Cypriana Kamila Norwida; Elizy Orzeszkowej; Fryderyka Chopina; Henryka Sienkiewicza; Jana 8 Kochanowskiego; Nadrzeczna; Mikołaja Reja; Stanisława Moniuszki; Juliusza Słowackiego; Słowicza; Słowiczyńska; Spacerowa; Sportowa; Plażowa; Władysława Stanisława Reymonta; Zofii Nałkowskiej 9 Powiatowy Dom Pomocy Społecznej w Siemiatyczach 10 Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Siemiatyczach Ze względu na fakt, że obwód wyborczy nr 9 to Powiatowy Dom Pomocy Społecznej w Siemiatyczach i obwód nr 10 Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Siemiatyczach obwody te zostały włączone do granic obwodu nr 4. Wskazane powyżej obwody nie obejmują całego terenu miasta, aż do jego granic. W tym celu utworzono obwód nr 13. Obwód 13 obejmuje pozostałe tereny, które są niezamieszkałe. Na terenie miasta Siemiatycze występuje duża gęstość zaludnienia dlatego też na potrzeby analizy podzielono obwody wyborcze nr 1, 4, 5 i 7 aby przyjęte jednostki referencyjne do delimitacji miały porównywalną liczbą mieszkańców. Tabela 2. Wykaz jednostek referencyjnych w mieście Siemiatycze przyjętych do analizy Numer obwodu Wykaz ulic 5 Liczba ludnośc i Powier zchnia [km 2 ] Artura Grottgera; Bartosza Głowackiego; Białostocka; 1. Ciechanowiecka; Emila Fieldorfa; Plac Jana Pawła II; Jarosława Dąbrowskiego; Kosynierów; Ks. Stanisława Brzóski; Leopolda Okulickiego; łąkowa; 3 Maja; Mokra; Powstania Styczniowego; ,29 Rumiankowa; Romana Rogińskiego; Romualda Traugutta; Słoneczna; Walentego Lewandowskiego; Władysława Cichorskiego- Zameczka; Władysława Liniarskiego 2. Bursztynowa; Drohiczyńska; Jana Kilińskiego; Krótka; Ks. Piotra Ściegiennego; Nowa; Ogrodowa ; Stanisława Przybyszewskiego; Szarych Szeregów; Targowa; Młodych Orłów; Wesoła; Wincentego ,74 Witosa; Zaszkolna; Zielona 3. Legionów Piłsudskiego 14, 16, 18; Legionów Piłsudskiego 1, 3, 4, 6, 12; 11 Listopada 20; Ogrodowa 7, 7A, 7B; Ogrodowa 9, 9A, 9B, 9C; Ogrodowa 11, 11A, ,09 11B, 11C 11 Listopada 37, 37A, 37B, 37C, 37D, 45B, 45C, 45D, 45E, 45F, 45G; Listopada 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 18A, 26, 28, 28A, 30, 32, 34, 36, 38, 40, 42, 42A, 44, 46, 46A, 48, 48A, 50; Pałacowa 17A, 17B; Szpitalna ,18 5. Wysoka 66, 66A, 68, 68A, 70, 70A, 72, 72A, 74, 74A; ,07

6 Wysoka 66B, 66C, 70B, 70C, 72B, 72C, 72D, 72E, 74B Gen. Władysława Andersa; Gen. Władysława Sikorskiego; 6. Kościelna; ,20 Wysoka 51A, 51B, 51D, 7. Annopolska; Armii Krajowej do nr 14; Anny Jabłonowskiej; Franciszka Miłkowskiego; Jabłoniowa; Jana III Sobieskiego; 11 Listopada od nr 51 do końca; Sadowa; Stefana Żeromskiego; ,53 Walendziuki; Wiosenna; Wiśniowa; Żwirki i Wigury 8. Armii Krajowej od nr 15 do końca; Fabryczna; Ignacego Gilewskiego; Józefa Ignacego Kraszewskiego; Marii Konopnickiej; ,86 Tadeusza Kościuszki 9. Grodzieńska; 11 Listopada 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19, 21, 23, 25, 27, 29, 31, 35, 41, 43, 45, 47, 49, 49A, 49B, 49C, 49D,49E, 49F; Małopolska; Pałacowa 4, 6, 7, 9, 10, 11, 13, 15, 18, 21, 21A, 22, 25; 835 0,16 Świętojańska 10. Akacjowa; Brzozowa; Cerkiewna; Fiołkowa; Górna; Kasztanowa od nr 30 do końca; Krzywa; Lawendowa; Leśna; Lipowa; Polna; Sosnowa; Wierzbowa; Wysoka od nr 1 do nr 51; Wysoka nr 52, 54, ,25 54A, 56, 56A, 58, 60D, 60E, 60F, 62, 64, 64A i Bohaterów Lenino; Bohaterów Monte Cassino; Bukowa; Dębowa; Kasztanowa od nr 1 do 28; Klonowa; Kpt. Władysława Raginisa; Leszczynowa; Obrońców Helu; Obrońców Warszawy; Obrońców ,79 Westerplatte; Obrońców Wizny; Świerkowa; Wrzosowa 12. Adama Asnyka; Adama Mickiewicza; Bolesława Prusa; Cypriana Kamila Norwida; Elizy Orzeszkowej; Fryderyka Chopina; Henryka Sienkiewicza; Jana Kochanowskiego; Nadrzeczna; Mikołaja Reja; Stanisława Moniuszki; Juliusza Słowackiego; Słowicza; ,85 Słowiczyńska; Spacerowa; Sportowa; Plażowa; Władysława Stanisława Reymonta; Zofii Nałkowskiej 13. Pozostała część miasta 0 22,26 Razem: ,26 Do opracowania map poglądowych obrazujących podział miasta Siemiatycze na jednostki referencyjne wykorzystano zbiory danych państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju, będących w zasobach Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej 1. W związku z tym, że zbiory zawierały wyłącznie granicie miasta Siemiatycze, naniesienie granic 13 obwodów zostało wykonane przez autorów opracowania przy konsultacji z pracownikami Urzędu Miasta Siemiatycze. 1 Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, strona internetowa codgik.gov.pl/index.php/darmowedane/prg.html 6

7 Nr Obrębu Liczba ludności Powierzchnia (km2) , , , , , , , , , , , , ,26 Suma: ,26 Rysunek 1. Informacje dotyczące podziału miasta Źródło: opracowanie własne na podstawie danych otrzymanych z Urzędu Miasta Siemiatycze, GIS Zgodnie z Wytycznymi w przeprowadzonej diagnozie na potrzeby wyznaczania obszaru zdegradowanego dokonano analizy porównawczej jednostek referencyjnych, opartej na zestawie wskaźników cząstkowych oraz syntetycznych wskaźników degradacji we wszystkich sferach pozwalających na obiektywne określenie stopnia zróżnicowania zjawisk kryzysowych. Dane zawarte w diagnozie przedstawione są z wykorzystaniem tabel oraz map. Mapy zostały wykonane metodą kartogramu. Dla analizowanych wskaźników zostały wyliczone wskaźniki dla całego Miasta Siemiatycze. Przyjęto, że wskaźniki odbiegające od wartości wskaźnika dla miasta Siemiatycze świadczą o istnieniu problemu. Zjawiska negatywne zostały zaznaczone na mapach kolorem zielonym. W przypadku tabel wskaźniki kryzysowe zostały zaznaczone kolorem czerwonym. Podsumowanie diagnozy i finalne wyznaczenie obszarów zdegradowanych oraz rewitalizacji zostało oparte zarówno na analizie wskaźnikowej, konsultacjom społecznym (badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród mieszkańców oraz wyników spotkań konsultacyjnych) Miasta Siemiatycze. Obwody o najwyższej liczbie obszarów problemowych zostały określone jako obszary zdegradowane i na ich terenie wyznaczono obszar rewitalizacji. 7

8 1.2 Delimitacja obszaru zdegradowanego analiza wskaźnikowa W celu wyznaczenia obszaru zdegradowanego dokonano analizy czynników społecznych, gospodarczych, przestrzenno-funkcjonalnych, technicznych i środowiskowych miasta Siemiatycze. Analizy dokonano zgodnie z zaleceniami wynikającymi z Ustawy rewitalizacyjnej, to znaczy w pierwszej kolejności dokonano analizy zjawisk społecznych w tym w szczególności: związanych z poziomem korzystania z pomocy społecznej, alkoholizm, przestępczości, przemoc w rodzinie, poziom uczestnictwa w życiu publicznym oraz aktywność społeczną. Ponadto przeanalizowano pozostałe zjawiska (gospodarcze, przestrzenno-funkcjonalne, techniczne, środowiskowe). Koncentracja negatywnych zjawisk społecznych z jednoczesnym występowaniem jednego lub więcej negatywnych zjawisk w pozostałych czynnikach pozwoliła wskazać i wyznaczyć obszary o największej kumulacji zjawisk kryzysowych Sfera społeczna Sfera społeczna jest najważniejszym elementem procesu diagnostycznego na potrzeby wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji, gdyż zgodnie z ustawą celem planowanych przedsięwzięć jest poprawa warunków i jakości życia społecznego. Zgodnie z ustawą o rewitalizacji stan kryzysowy na danym obszarze gminy można stwierdzić poprzez zbadanie koncentracji negatywnych zjawisk społecznych w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturowym. Na potrzeby diagnozy została wykonana porównawcza analiza ilościowa danych statystycznych w zakresie bezrobocia, opieki społecznej, skali problemów społecznych, stanu bezpieczeństwa oraz udziału w życiu publicznym i aktywności społecznej. Diagnoza uwarunkowań społecznych w mieście Siemiatycze opierała się na następujących wskaźnikach: - Liczba osób otrzymujących pomoc z powodu ubóstwa na 100 mieszkańców, - Liczba osób otrzymujących pomoc z powodu potrzeby ochrony macierzyństwa na 100 mieszkańców, - Liczba osób otrzymujących pomoc z powodu bezrobocia na 100 mieszkańców, - Liczba osób otrzymujących pomoc z powodu niepełnosprawności na 100 mieszkańców, - Liczba osób otrzymujących pomoc z powodu długotrwałej lub ciężkiej choroby na 100 mieszkańców, - Liczba osób otrzymujących pomoc z powodu bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego na 100 mieszkańców, - Liczba osób otrzymujących pomoc z powodu przemocy w rodzinie na 100 mieszkańców, - Liczba osób otrzymujących pomoc z powodu alkoholizmu na 100 mieszkańców, - Liczba osób otrzymujących pomoc z powodu narkomanii na 100 mieszkańców,

9 - Liczba osób otrzymujących pomoc z powodu trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego na 100 mieszkańców, - Liczba organizacji pozarządowych na 100 mieszkańców, - Frekwencja wyborcza, - Liczba przestępstw przypadająca na 100 mieszkańców. W poniższej tabeli przedstawiono wyniki z analizy wskaźnikowej sfery społecznej. Następnie zliczono w sposób jednostkowy wszystkie wskaźniki świadczące o kryzysie w danej jednostce referencyjnej. Przyjęto: 0 - wskaźnik nie wskazuje kryzysu w jednostce referencyjnej, 1 wskaźnik świadczy o stanie kryzysowym w jednostce referencyjnej. Zgodnie z ustawa o rewitalizacji obszar gminy znajduje się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych. Założono, że stan koncentracji negatywnych zjawisk społecznych można stwierdzić przy wyniku powyżej 1. 9

10 Liczba osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu ubóstwa na 100 mieszkańców Liczba osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu potrzeby ochrony macierzyństwa na 100 mieszkańców Liczba osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu bezrobocia na 100 mieszkańców Liczba osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu niepełnosprawności na 100 mieszkańców Liczba osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu długotrwałej lub ciężkie choroby na 100 mieszkańców Liczba osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego Liczba osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu przemocy w rodzinie na 100 mieszkańców Liczba osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu alkoholizmu na 100 mieszkańców Liczba osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu narkomanii na 100 mieszkańców Liczba osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego Liczba organizacji pozarządowych na 100 mieszkańców Frekwencja wyborcza Liczba przestępstw przypadających na 100 mieszkańców Suma wskaźników kryzysowych DIAGNOZA WYZNACZENIA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU Tabela 3. Wyniki analizy wskaźnikowej jednostek referencyjnych miasta Siemiatycze w sferze społecznej Nr okręgu 1. 6,7 1,4 5,2 2,6 2,9 1,5 0,2 0,0 0,0 0,1 0,63 48,27 0, ,0 2,7 9,1 4,0 3,8 5,1 0,0 0,4 0,2 0,0 0,25 48,27 1, ,4 0,7 2,4 1,0 1,9 0,5 0,0 0,1 0,0 0,0 0,75 45,42 0, ,5 1,7 7,8 3,8 3,2 1,8 0,0 0,4 0,2 0,0 0,25 45,94 1, ,4 1,1 3,2 1,3 1,3 1,0 0,1 0,1 0,0 0,0 0,22 44,49 0, ,4 1,9 7,6 2,5 2,5 2,7 0,1 0,2 0,0 0,1 0,00 44,49 1, ,1 1,7 3,2 2,0 2,2 1,7 0,0 0,7 0,0 0,2 0,08 41,52 0, ,1 2,3 9,6 3,5 3,1 3,2 0,0 0,3 0,2 0,2 0,41 41,52 0, ,2 3,4 11,3 4,9 3,6 1,9 0,1 0,1 0,0 0,0 0,60 41,28 1, ,3 1,5 7,3 3,4 2,4 1,3 0,0 0,2 0,1 0,0 0,24 44,47 0, ,6 1,4 4,1 1,8 1,0 1,9 0,3 0,0 0,1 0,1 0,09 44,47 0, ,5 2,2 5,4 1,3 1,5 1,4 0,0 0,4 0,0 0,0 0,32 49,8 0, ,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,00 0,0 0,0 0 Wskaźnik dla 7,21 1,76 6,19 2,61 2,43 1,96 0,06 0,26 0,06 0,05 0,31 45,00 0,73 miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie danych otrzymanych z Urzędu Miasta Siemiatycze 10

11 W celu wyznaczenia obszaru zdegradowanego w pierwszej kolejności zbadano udział ludności korzystającej ze świadczeń pomocy społecznej. Wskaźnik ten mówi o skali tego zjawiska oraz obrazuje sytuację materialno-bytową ludności danej jednostki referencyjnej. Wśród wskaźników związanych z korzystaniem ze środków pomocy społecznej największe wartości na całym badanym obszarze przyjmowały wskaźniki, dla których powodem przyznania pomocy było ubóstwo, bezrobocie, długotrwała choroba i niepełnosprawność, w mniejszym stopniu pomoc przyznawana z powodu przemocy w rodzinie, alkoholizmu, narkomanii oraz trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego. W pierwszej kolejności zbadano wskaźnik dla miasta liczba osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu ubóstwa na 100 mieszkańców w mieście Siemiatycze. Wartość wskaźnika dla miasta wynosi 7,21. Przyjęto za obszary kryzysowe obręby w których wskaźnik jest wyższy od wskaźnika dla miasta. Wartości wyższe odnotowano w następujących okręgach: nr 9 (13,2); nr 8 (11,1); nr 2 (11,0); nr 4 (10,5); nr 10 (8,3); nr 6 (7,4). Wskaźnik dla miasta liczby osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu potrzeby ochrony macierzyństwa wynosi 1,76. Obręby w których wartości wskaźnika były wyższe to: nr 9 (3,4); nr 1 (2,0); nr 4 (2,0); nr 5 (2,0). Wskaźnik średniej liczby osób otrzymujących pomoc społeczną z powodu bezrobocia na 100 mieszkańców w mieście wynosi 6,19. Wartości wyższe odnotowano w obrębach nr 9 (11,3); nr 8 (9,6); nr 2 (9,1); nr 4 (7,8), nr 6 (7,6), nr 10 (7,3). Kolejnym wskaźnikiem przyjętym do analizy była liczba osób otrzymujących pomoc z powodu niepełnosprawności na 100 mieszkańców. Wskaźnik dla miasta wynosi 2,61. Wyższe wskaźniki odnotowano w następujących obrębach: nr 9 (4,9); nr 2 (4,0); nr 4 (3,8); nr 8 (3,5); nr 10 (3,4); nr 1 (2,6). Wskaźnik dla miasta Siemiatycze liczby osób otrzymujących pomoc z powodu długotrwałej lub ciężkiej choroby wynosi 2,43. Wyższe wartości wskaźnika od wartości dla miasta występują w okręgu: nr 2 (3,8); nr 9 (3,6); nr 4 (3,2); nr 8 (3,1); nr 1 (2,9); nr 6 (2,5); nr 10 (2,4). Kolejną przesłanka udzielania pomocy społecznej jest bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych i w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Liczba osób otrzymujących pomoc właśnie z tego powodu na 100 mieszkańców dla całego miasta wynosi 1,96. Wyższe wskaźniki odnotowano w okręgach: nr 2 (5,1); nr 8 (3,2) nr 6 (2,7). Przeanalizowano również średnią liczbę osób otrzymujących pomoc z powodu przemocy w rodzinie. Wartość wskaźnika dla całego miasta wynosi 0,06. Wyższe wartości wskaźnika odnotowano w okręgach: nr 11 (0,3); nr 1 (0,2); nr 9 (0,1); nr 6 (0,1); nr 5 (0,1). 11

12 Liczba osób otrzymujących pomoc z powodu alkoholizmu na 100 mieszkańców w mieście Siemiatycze wynosi 0,26. Wyższe wartości od średniej odnotowano w okręgach: nr 7 (0,7); nr 2 (0,4); nr 12 (0,4); nr 4 (0,4); nr 8 (0,4). Jedną z przesłanek otrzymywania pomocy społecznej przez mieszkańców Siemiatycz jest narkomania. Wskaźnik liczba osób otrzymujących pomoc z tego powodu na 100 mieszkańców wynosi w mieście 0,06. Wyższe wskaźniki odnotowano w okręgach: nr 4 (0,2); nr 2 (0,2); nr 8 (0,2); nr 11 (0,1); nr 10 (0,1). Ostatnim badanym wskaźnikiem dotyczącym liczby osób korzystających z pomocy społecznej jest liczba osób otrzymujących pomoc z powodu trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego. Wartość w mieście wynosi 0,05. Wyższą wartość od wartości dla miasta odnotowano tylko w jednym okręgu nr 7 (0,2); nr 8 (0,2); nr 6 (0,1); nr 1 (0,1); nr 11 (0,1). Poczucie bezpieczeństwa oraz niski stopień przestępczości w mieście są jednym z podstawowych czynników wpływających na jakość życia mieszkańców. W celu zbadania poczucia bezpieczeństwa mieszkańców dokonano analizy stopnia nasilenia przestępczości. Analiza wskaźnikowa wykazała największy problem w okręgach: nr 9 (1,9); nr 2 (1,4), nr 4 (1,4); nr 6 (1,1); nr 12 (0,8). Wskaźnik dla miasta wynosi 0,73. Aktywność mieszkańców ma istotny wpływ na zachodzące zmiany w ich najbliższym otoczeniu. Przejawem aktywności społecznej jest liczba organizacji pozarządowych działających na terenie gminy. W analizie przyjęto wskaźnik liczby organizacji pozarządowych przypadających na 100 mieszkańców. Założono, że im większa liczba organizacji tym bardziej aktywna jest społeczność lokalna. W celu wyznaczenia obszaru problemowego wskazano jednostki o wartości wskaźnika poniżej wartości wyliczonej dla miasta. Wartość wskaźnika poniżej odnotowano w okręgu nr 4(0,25); nr 2 (0,25); nr 10 (0,24); nr 5 (0,22); nr 11 (0,09); nr 7 (0,08); nr 13 (0,00); nr 6 (0,00). Kolejnym ze wskaźników opisujących aktywność mieszkańców jest frekwencja wyborcza. Analiza rozkładu przestrzennego frekwencji w wyborach w poszczególnych sołectwach pozwoli wskazać obszar miasta z najmniejszą aktywnością mieszkańców. Analizując wskaźniki najmniej aktywni są mieszkańcy okręgów: nr 9 (41,28); nr 8 (41,52); nr 7 (41,52); nr 11 (44,47); nr 5 (44,49); nr 10 (44,27); nr 6 (44,49); nr 13 (0,00). Na podstawie powyższych informacji wyznaczono koncentrację stanu kryzysowego w sferze społecznej w przyjętych jednostkach referencyjnych, które przedstawia poniższa mapa. 12

13 Mapa 1. Koncentracja negatywnych zjawisk w sferze społecznej poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie Miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne, GIS Podsumowując badanie wskaźnikowe wykazało, że koncentracja negatywnych zjawisk społecznych występuje w następujących jednostkach referencyjnych: Nr 2 ( 10 zjawisk), Nr 6 (10 zjawisk), 13

14 Nr 8 (10 zjawisk), Nr 4 (8 zjawisk), Nr 9 (8 zjawisk), Nr 10 (7 zjawisk), Nr 11 (5 zjawisk), Nr 1 (4 zjawiska), Nr 7 (4 zjawiska), Nr 5 (3 zjawiska), Nr 12 (3 zjawiska) Sfera przestrzenno-funkcjonalna Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy o rewitalizacji, obszar gminy znajduje się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk przestrzenno-funkcjonalnych, a w szczególności niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej złego stanu technicznego, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jakości terenów publicznych. W celu zbadania sfery przestrzenno- funkcjonalnej przyjęto do analizy następujące wskaźniki: - dostęp do infrastruktury turystycznej, - dostępność sportu i rekreacji, - dostępność obiektów ochrony zdrowia i pomocy społecznej, - dostępność kultury, - dostępność placówek edukacyjnych. Wskaźnik dostępności infrastruktury turystycznej zbadano na podstawie liczby obiektów noclegowych na 100 mieszkańców, obiektów gastronomicznych przypadających na 100 mieszkańców, liczba punktów informacyjnych przypadających na 100 mieszkańców oraz liczba zabytków w przyjętych jednostkach referencyjnych w mieście Siemiatycze. Średni wskaźnik dostępu do infrastruktury w mieście wynosi 0,77. Dostęp do sportu i rekreacji zbadano na podstawie liczby obiektów sportowych przypadających na 100 mieszkańców. Wskaźnik dla miasta dostępności do sportu i rekreacji w mieście wynosi 0,07. Dostępność do obiektów ochrony zdrowia oraz pomocy społecznej zbadano pod względem liczby obiektów ochrony zdrowia, aptek oraz pomocy społecznej przypadającej na 100 mieszkańców. Średnia liczba obiektów ochrony zdrowia i pomocy społecznej dla całego miasta wynosi 0,12. 14

15 W przypadku wyposażenia w infrastrukturę kulturową analizie poddano liczbę ośrodków kultury, liczba organizowanych imprez oraz liczba kół zainteresowań przypadających na 100 mieszkańców. Dostępność kultury w mieście wynosi 0,3. W analizie dostępu do placówek edukacyjnych posłużono się liczbą obiektów oświatowych przypadających na 100 mieszkańców. Wskaźnik dostępności placówek edukacyjnych w mieście wynosi 0,10. W analizie przyjęto, że wszystkie wskaźniki poniżej wskaźnika dla miasta świadczą o występowaniu kryzysu w danym okręgu. Tabela 4. Matryca ze wskaźnikami przedstawiającymi stan kryzysowy na terenie poszczególnych jednostek referencyjnych w mieście Siemiatycze Numer okręgu Dostęp do infrastruktu ry turystycznej przypadając ej na 100 mieszkańcó w Dostęp do sportu i rekreacji przypadając ych na 100 mieszkańcó w Dostępność do ochrony zdrowia i pomocy społecznej przypadając ych na 100 mieszkańcó w Dostępność do kultury na 100 mieszkańcó w Dostępność do placówek edukacyjny ch na 100 mieszkańcó w Suma zjawisk kryzysowyc h w sferze przestrzenn o - funkcjonaln ej 1. 2,17 0,00 0,27 0,09 0, ,09 0,08 0,00 1,75 0, ,30 0,00 0,15 0,00 0, ,25 0,00 0,38 0,83 0, ,00 0,00 0,00 0,00 0, ,09 0,00 0,18 0,00 0, ,33 0,00 0,08 0,00 0, ,00 0,25 0,08 0,17 0, ,87 0,00 0,36 0,00 0, ,55 0,00 0,00 0,08 0, ,09 0,00 0,00 0,00 0, ,48 0,48 0,00 0,40 0, ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 5 Wskaźniki dla miasta Siemiatycze 0,77 0,07 0,12 0,3 0,10 Źródło: opracowanie własne na podstawie informacji uzyskanych z Urzędu Miasta Siemiatycze Rozkład koncentracji stanu kryzysowego w sferze przestrzenno-funkcjonalnej w podziale na poszczególne jednostki referencyjne przedstawia poniższa mapa. 15

16 Mapa 2. Koncentracja negatywnych zjawisk w sferze przestrzenno-funkcjonalnej w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie Miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie danych, GIS Podsumowując z danych wynika, że obszarami charakteryzującymi się największym natężeniem problemów w tej sferze są tereny obejmujące obręby: Nr 5 (5 zjawisk), Nr 10 (5 zjawisk), Nr 11 (5 zjawiska), 16

17 Nr 13 (5 zjawiska), Nr 3 (4 zjawiska), Nr 7 (4 zjawiska) Sfera gospodarcza Zgodnie z ustawą o rewitalizacji, obszar gminy może znajdować się w stanie kryzysowym z uwagi na koncentrację negatywnych zjawisk w sferze gospodarczej, który związany może być z niskim poziome przedsiębiorczości na analizowanym terenie. Sytuację w zakresie przedsiębiorczości mieszkańców na terenie Miasta Siemiatycze zobrazowano przy pomocy wskaźnika liczby zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w rejestrze REGON w przeliczeniu na 100 mieszkańców. Średnia dla całego miasta liczby podmiotów gospodarczych wpisanych do rejestru REGON w przeliczeniu na 100 mieszkańców wynosi 6,51. Wyniki poniżej wartości 6,51 zostały przyjęte jako obszary kryzysowe. Tabela 5. Matryca ze wskaźnikami przedstawiającymi stan kryzysowy na terenie poszczególnych jednostek referencyjnych w Mieście Siemiatycze Nr Obrębu Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w rejestrze REGON w przeliczeniu na 100 mieszkańców Suma wskaźników kryzysowych 1. 9, , , , , , , , , , , , ,00 1 Wskaźnik dla miasta 6,51 Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie informacji uzyskanych z Urzędu Miasta Siemiatycze Rozkład koncentracji stanu kryzysowego w sferze gospodarczej w podziale na poszczególne jednostki referencyjne przedstawia poniższa mapa. 17

18 Mapa 3. Koncentracja negatywnych zjawisk w sferze gospodarczej w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie Miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie danych, GIS Obszarami charakteryzującymi się występowaniem problemów w sferze gospodarczej są następujące obwody: Nr 3 Nr 6 Nr 4 Nr 8, Nr 5 Nr 13 18

19 1.2.4 Sfera środowiskowa Kolejną badana sferą była sfera środowiskowa. Zgodnie a art. 9 ust. 1 pkt. 3 ustawy rewitalizacji obszar gminy znajduje się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk środowiskowych, a w szczególności przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi lub stanu środowiska. W analizie środowiskowej wykorzystano następujące wskaźniki z tego zakresu: - liczba emitorów zanieczyszczeń do powietrza na 100 mieszkańców, - powierzchnia azbestu przypadająca na 100 mieszkań. Dla powyższych wskaźników wyliczono wskaźniki dla całego miasta Siemiatycze. Wskaźniki przekraczające wartość dla miasta przyjęto za wskaźniki świadczące o występowaniu problemu na danym obszarze. Średnia liczba emitorów w mieście Siemiatycze na 100 mieszkańców wynosi 0,02, średnia powierzchnia azbestu przypadająca na 100 mieszkańców wynosi 636 m 2. Tabela 6. Matryca ze wskaźnikami przedstawiającymi stan kryzysowy na terenie poszczególnych jednostek referencyjnych w Mieście Siemiatycze Nr okręgu Liczba emitorów przypadająca na 100 mieszkańców Powierzchnia azbestu przypadająca na 100 mieszkańców [m 2 ] Suma wskaźników kryzysowych , Średnia dla 0, miasta: Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Miasta w Siemiatyczach Rozkład koncentracji stanu kryzysowego w sferze środowiskowej w podziale na poszczególne jednostki referencyjne przedstawia poniższa mapa. 19

20 Mapa 4. Koncentracja negatywnych zjawisk w sferze środowiskowej w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie Miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie danych, GIS Obszarami charakteryzującymi się największym natężeniem problemów w sferze środowiskowej są okręgi: Nr 1 ( 1 zjawiska), Nr 2 ( 1 zjawisko), Nr 7 (1 zjawisko), Nr 8 (1 zjawisko), Nr 11 (1 zjawisko), Nr 12 (1 zjawisko), 20

21 1.2.5 Sfera techniczna W zakresie sfery technicznej o stanie kryzysowym świadczą wskaźniki charakteryzujące degradację stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz niefunkcjonowanie rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska. Na podstawie informacji otrzymanych z Urzędu Miasta w Siemiatyczach o stanie technicznym zasobów mieszkaniowych dokonano analizy sfery technicznej. Do analizy przyjęto, że stan techniczny określony jako zły i średni świadczy o niewystarczającym stanie technicznym budynków i co przekłada się na obraz stanu zasobów mieszkaniowych na obszarze miasta. W analizie technicznej przyjęto następujące wskaźniki: - Powierzchnia lokali komunalnych ze względu na stan techniczny na 100 mieszkańców, - Powierzchnia lokali socjalnych ze względu na stan techniczny na 100 mieszkańców, - Powierzchnia zasobów mieszkaniowych ze względu na stan techniczny na 100 mieszkańców. Przyjęto za kryzysowe obwody w których wartość wskaźnika są wyższa od wskaźnika wyliczonego dla miasta. Tabela 7. Matryca ze wskaźnikami przedstawiającymi stan kryzysowy na terenie poszczególnych jednostek referencyjnych w Mieście Siemiatycze Powierzchnia lokali we Powierzchnia lokali Suma Powierzchnia lokali wspólnotach socjalnych w złym lub wskaźnikó komunalnych w złym mieszkaniowych w złym Numer średnim stanie w lub średnim stanie lub średnim stanie obwodu technicznym kryzysowyc technicznym na 100 technicznym mieszkańców [m 2 przypadająca na 100 h w sferze ] mieszkańców [m 2 przypadająca na 100 ] mieszkańców [m 2 technicznej ] Wskaźnik dla miasta Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Miasta Siemiatycze 21

22 Rozkład koncentracji stanu kryzysowego w sferze technicznej w podziale na poszczególne jednostki referencyjne przedstawia poniższa mapa. Mapa 5. Koncentracja negatywnych zjawisk w sferze technicznej w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie Miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie danych, GIS Obszarami charakteryzującymi się największym natężeniem problemów w sferze technicznej są tereny obejmujące obręby: Nr 7 (2 zjawiska), 22

23 Nr 8 (2 zjawiska), Nr 2 (2 zjawiska) Nr 1 (1 zjawisko), Nr 4 (1 zjawisko), Nr 9 (1 zjawisko) Podsumowanie analizy wskaźnikowej W związku z tym, że rewitalizacja ma wymiar terytorialny, ważne są te obszary miasta, na których występuje koncentracja negatywnych zjawisk i lokalnych potencjałów. Efektem przeprowadzonej diagnozy wskaźnikowej w sferach: społecznej, gospodarczej, przestrzennofunkcjonalnej, technicznej i środowiskowej, w podziale na przyjęte jednostki referencyjne jest opracowana mapa poglądowa łącząca dane z różnych sfer. W poniższej tabeli przedstawiono wyniki z analizy wskaźnikowej sfery społecznej. Następnie zliczono w sposób jednostkowy wszystkie wskaźniki świadczące o kryzysie w danej jednostce referencyjnej. Przyjęto: 0 - wskaźnik nie wskazuje kryzysu w jednostce referencyjnej, 1 wskaźnik świadczy o stanie kryzysowym w jednostce referencyjnej. Zgodnie z ustawa o rewitalizacji obszar gminy znajduje się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych. Założono, że stan koncentracji negatywnych zjawisk społecznych można stwierdzić przy wyniku powyżej 1. Tabela 8. Wyniki analizy wskaźnikowej we wszystkich sferach w jednostkach referencyjnych w Mieście Siemiatycze Zjawiska Zjawiska Numer Zjawiska Zjawiska Zjawiska Suma przestrzennofunkcjonalne e środowiskow obrębu społeczne gospodarcze techniczna zjawisk Źródło: opracowanie własne na podstawie danych 23

24 Mapa 6. Koncentracja negatywnych zjawisk w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie Miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne, GIS Zgodnie z analizą wskaźnikową koncentracja problemów występuje w następujących obrębach: Nr 8 (17 zjawisk), Nr 7 (11 zjawisk), Nr 2 (14 zjawisk), Nr 9 (11 zjawisk), Nr 6 (14zjawisk), Nr 11 (11 zjawisk), 24

25 Nr 4 (13 zjawisk), Nr 10 (12 zjawisk), Nr 1 (9 zjawisk), Nr 5 (9 zjawisk), Nr 12 (7 zjawisk). 1.3 Delimitacja obszaru zdegradowanego analiza badania ankietowego Badanie ankietowe stanowiło element konsultacji społecznych przeprowadzanych w ramach opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji. Wyniki ankiety wraz z analizą wskaźnikową posłużą do wyznaczenia obszaru zdegradowanego. Celem badania było poznanie opinii na temat aktualnych potrzeb w zakresie rewitalizacji, problemowych przestrzeni gminnych oraz oczekiwanych działań mających na celu ich ożywienie społeczno-gospodarcze. Badanie ankietowe przeprowadzone było wśród mieszkańców Siemiatycz w terminie od do r. W badaniu ankietowym złożono 54 ankiety, co w przeliczeniu na liczbę mieszkańców stanowi około 0,4% ogółu ludności w mieście Siemiatycze. Ankietowani oceniali intensywność występowania niekorzystnych zjawisk na wskazanym przez siebie obszarze. Zjawiska dotyczyły sfery społecznej, gospodarczej, technicznej, środowiskowej oraz przestrzenno-funkcjonalnych. W sumie ocenie podlegało 38 zjawisk. Ankietowani mieli do dyspozycji następująca skale: 0 - zjawisko nie występuje/ nie ma problemu, 1 - mała intensywność/ mały problem, 2 - średni problem, 3 - duża intensywność zjawiska duży problem, N - nie wiem Odpowiedzi na wszystkie pytania zostały wprowadzone do systemu komputerowego, w którym zostało wygenerowane podsumowanie wyników. Ocena każdego problemu została podana jako średnia odpowiedzi. Do delimitacji przyjęto, że wynik z średniej oceny równy 2 i wyższy świadczy o występowaniu problemu i znaczącej dla mieszkańców skali zjawiska. Następnie zsumowano jednostkowo zjawiska o ocenie 2 i więcej. Na tej podstawie zidentyfikowano obszary z największą liczbą negatywnych zjawisk w poszczególnych sferach. Na mapach w kolorze zielonym zaznaczono obszary kryzysowe w poszczególnych sferach. 25

26 Poniżej przedstawiono zbiorcze dane w podziale na poszczególne sfery: społeczną, gospodarczą, przestrzenno-funkcjonalną, środowiskową i techniczną. Szczegółowe wyniki znajdują się w Raporcie z przeprowadzonego badania ankietowego na terenie miasta Siemiatycze. 26

27 Bezrobocie Ubóstwo Kradzieże Wandalizm-niszczenie mienia Napady, rozboje lub pobicia Alkoholizm Przemoc w rodzinie Narkomania Przestępczość młodocianych Nieufność międzyludzka Stan zdrowia mieszkańców Poziom wykształcenia większości mieszkańców Poziom współpracy międzyludzkiej Poziom uczestnictwa w wydarzeniach kulturowych Poziom kreatywności, pomysłowości, przedsiębiorczości Poziom zaangażowania mieszkańców w sprawy lokalne Poczucie bezpieczeństwa w okolicy zamieszkania Przepływ informacji w sprawach dotyczących najbliższego otoczenia Współpraca pomiędzy mieszkańcami a władzami publicznymi Suma problemów społecznych DIAGNOZA WYZNACZENIA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU Sfera społeczna Tabela 9. Wyniki badania ankietowego dotyczące oceny występowania zjawisk sfery społecznej w mieście Siemiatycze w jednostkach referencyjnych Obręb 1. 1,58 2,08 1,50 2,67 0,92 2,75 0,67 1,50 1,83 2,67 0,50 0,75 2,58 2,00 1,08 2,75 2,58 0,83 0, ,33 2,67 1,00 2,67 0,67 2,00 0,33 1,33 1,00 2,00 0,00 0,67 1,67 1,33 0,00 2,00 2,33 1,00 0, ,57 2,50 1,43 2,71 1,14 2,79 1,57 1,64 2,29 1,79 0,71 0,71 2,64 1,93 0,93 2,71 2,71 1,29 1, ,00 3,00 0,00 3,00 0,00 3,00 0,00 0,00 2,00 3,00 0,00 0,00 3,00 2,00 2,00 2,00 3,00 0,00 0, ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0, ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0, ,50 1,00 1,00 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,00 1,00 1,00 1,00 2,00 0,00 1,50 1,00 1, ,00 1,00 1,00 0,50 0,50 0,50 0,50 0,00 0,00 1,00 1,00 0,00 0,50 1,00 1,50 1,00 0,00 0,50 1, ,28 2,17 1,83 2,67 1,11 2,72 1,00 1,83 2,33 2,67 0,50 0,78 2,50 2,00 1,00 2,56 2,78 1,94 0, ,00 1,33 1,67 2,67 1,33 2,00 1,67 2,33 2,33 2,67 2,33 2,33 2,00 1,67 1,67 1,67 2,67 2,67 2, ,00 2,00 2,00 2,00 1,00 3,00 1,00 3,00 2,00 3,00 3,00 2,00 2,00 1,00 1,00 2,00 0,00 0,00 0, ,86 1,86 0,57 1,86 0,43 2,14 0,14 0,86 1,57 1,86 1,00 1,14 0,71 1,00 1,29 1,57 2,29 1,57 1, ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie badania ankietowego 27

28 Mapa 7. Koncentracja negatywnych zjawisk w sferze społecznej w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z badania ankietowego Według mieszkańców Siemiatycz obszarami charakteryzującymi się największym natężeniem problemów w sferze społecznej są tereny obejmujące obręb: Nr 11 (12 problemów), Nr 4 (10 problemów), Nr 10 (11 problemów), Nr 9 (9 problemów), Nr 1 (8 problemów) 28

29 1.3.2 Sfera gospodarcza Tabela 10. Wyniki badania ankietowego dotyczące oceny występowania zjawisk sfery gospodarczej w mieście Siemiatycze w jednostkach referencyjnych Kondycja ekonomiczna Suma problemów Obręb Ilość przedsiębiorców przedsiębiorstw gospodarczych 1. 0,58 0, ,33 0, ,36 0, ,00 0, ,00 0, ,00 0, ,00 0, ,00 0, ,50 0, ,33 1, ,00 2, ,43 0, ,00 0,00 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z badania ankietowego Według ankietowanych na obszarze Miasta Siemiatycze problemy sfery gospodarczej występują w obrębie nr 11 (2 problemy). 29

30 Mapa 8. Koncentracja negatywnych zjawisk w sferze gospodarczej w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z badania ankietowego 30

31 1.3.3 Sfera przestrzenno- funkcjonalna Tabela 11. Wyniki badania ankietowego dotyczące oceny występowania zjawisk sfery przestrzenno-funkcjonalnej w mieście Siemiatycze w jednostkach referencyjnych Aktywność Obręb Jakość ośrodków Ilość Suma terenów kulturalnorekreacyjnyc Poziom połączeń Dostęp do problemów publicznych Jakość usług Stan dostępu do komunikacyj Jakość usług Jakość usług sieci przestrzenno (na sportu i gospodarki h i sklepów i nych z kultury oświaty wodociągowe - rekreację, rekreacji ściekami sportowych usług innymi j funkcjonalny sport, w pobliżu ośrodkami ch kulturę) miejsca zamieszkania 1. 0,50 0,50 1,75 1,17 1,08 0,75 0,67 0,58 1, ,00 0,33 1,33 1,00 1,00 0,33 0,33 0,00 1, ,36 0,29 2,29 1,79 1,50 1,00 0,50 0,50 1, ,00 0,00 3,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1, ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0, ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0, ,50 1,00 1,50 1,00 1,00 1,00 0,00 0,00 1, ,50 1,00 0,50 0,50 0,50 0,50 1,00 1,00 0, ,39 0,50 1,94 1,17 1,06 0,72 0,44 0,44 1, ,67 0,67 2,33 2,67 2,00 2,00 2,00 2,00 2, ,00 0,00 0,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3, ,00 1,14 1,71 1,57 1,71 1,43 1,29 1,14 1, ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z badania ankietowego 31

32 Mapa 9. Koncentracja negatywnych zjawisk w sferze przestrzenno-funkcjonalnej w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z badania ankietowego Mieszkańcy Siemiatycz uznali, że obszarami charakteryzującymi się największym natężeniem problemów w sferze przestrzenno-funkcjonalnej są tereny obejmujące obręby: Nr 2 (1 zjawisko), Nr 11 (1 zjawisko). Nr 3 (1 zjawisko), 32

33 1.3.4 Sfera środowiskowa Tabela 12. Wyniki badania ankietowego dotyczące oceny występowania zjawisk sfery środowiskowej w mieście Siemiatycze w jednostkach referencyjnych Szczególnie zdegradowane obszary: obszary Występowanie Obszary popegeerowskie, tereny dzikich wymagające Występowanie zdegradowane rolniczo, wysypisk rewitalizacji zagrożeń dla zniszczone kompleksy Obręb odpadów, przyrodniczej środowiska obiektów, obszary nielegalne (wyrobiska, naturalnego poprzemysłowe, składy wysypiska, poprodukcyjne, odpadów inne) powojskowe, pokolejowe, inne Suma problemów środowiskowych 1. 0,33 0,33 0,00 0, ,00 0,00 0,00 0, ,29 0,14 0,14 0, ,00 0,00 0,00 0, ,00 0,00 0,00 0, ,00 0,00 0,00 0, ,00 0,50 1,00 1, ,00 0,50 0,00 0, ,28 0,17 0,00 0, ,33 0,33 0,00 0, ,00 0,00 0,00 0, ,00 0,86 1,00 0, ,00 0,00 0,00 0,00 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z badania ankietowego Według ankietowanych na obszarze Miasta Siemiatycze problemy w sferze środowiskowej, występują w obrębie nr 10 (1 zjawisko). 33

34 Mapa 10. Koncentracja negatywnych zjawisk w sferze środowiskowej w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z badania ankietowego 34

35 1.3.5 Sfera techniczna Tabela 13. Wyniki badania ankietowego dotyczące oceny występowania zjawisk sfery technicznej w mieście Siemiatycze w jednostkach referencyjnych Obręb Stan zabytków i innych cennych obiektów Stan techniczny budynków mieszkalnych Stan techniczny budynków użyteczności publicznej Stan estetyczny otoczenia Suma problemów sfery technicznej 1. 2,67 1,25 1,17 1, ,33 1,33 1,00 2, ,36 1,50 1,71 2, ,00 0,00 2,00 3, ,00 0,00 0,00 0, ,00 0,00 0,00 0, ,00 1,00 0,00 1, ,50 0,50 0,00 0, ,22 0,78 1,17 2, ,33 2,00 1,67 3, ,00 3,00 3,00 3, ,29 0,86 1,14 2, ,00 0,00 0,00 0,00 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z badania ankietowego 35

36 Mapa 11. Koncentracja negatywnych zjawisk w sferze technicznej w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z badania ankietowego, GIS Obszarami charakteryzującymi się największym natężeniem problemów w sferze technicznej są tereny obejmujące obręby: Nr 11 (4 problemy), Nr 3 (2 problemy), Nr 4 (3 problemy), Nr 9 (2 problemy), Nr 2 (2 problemy), Nr 10 (2 problemy), Nr 12 (2 problemy). 36

37 1.3.6 Podsumowanie W związku z tym, że rewitalizacja ma wymiar terytorialny, ważne są te obszary gminy, na których występuje koncentracja negatywnych zjawisk i lokalnych potencjałów. Efektem przeprowadzonego badania ankietowego wśród mieszkańców Siemiatycz w sferach: społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej i środowiskowej, w podziale na przyjęte jednostki referencyjne jest opracowana mapa poglądowa łącząca dane z różnych sfer. W ten sposób została wykonana analiza ocenianych problemów przez mieszkańców gminy oraz w oparciu o te informacje wskazano obszary najbardziej problemowe. Tabela 14. Wyniki badania ankietowego dotyczące oceny występowania problemów we wszystkich sferach w mieście Siemiatycze w jednostkach referencyjnych Obręb Suma problemów społecznych Suma problemów gospodarczych Suma problemów środowiskowych Suma problemów przestennofunkcjonalnych Suma problemów technicznych Suma problemów Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z badania ankietowego 37

38 Mapa 12. Koncentracja negatywnych zjawisk na podstawie badania ankietowego w poszczególnych jednostkach referencyjnych na terenie miasta Siemiatycze Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z badania ankietowego Badanie ankietowe wykazało, że zdaniem mieszkańców Siemiatycz największa koncentracja problemów występuje w następujących obrębach: Nr 11 (18 problemów), Nr 9 (11 problemów), Nr 10 (14 problemów), Nr 1 ( 9 problemów), Nr 4 (13 problemów), Nr 2 (9 problemów), Nr 12 ( 4 problemy). 38

39 1.4 Obszar zdegradowany i obszar do rewitalizacji Zgodnie z ustawą o rewitalizacji obszar zdegradowany charakteryzuje się koncentracją negatywnych zjawisk społecznych oraz stanem kryzysowym w co najmniej jednej ze sfer dotyczących zjawisk gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych lub technicznych. Zgodnie z przeprowadzoną analizą wskaźnikowa oraz wynikami badania ankietowego wyznaczono obszar zdegradowany, na który składają się jednostki referencyjne charakteryzujące się problemami w sferze społecznej, przy jednoczesnym występowaniu problemów przynajmniej w jednej sferze (gospodarczej, technicznej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej). 39

40 Tabela 15. Podsumowanie liczby zjawisk problemowych w poszczególnych jednostkach referencyjnych w mieście Siemiatycze Analiza wskaźnikowa Zjawiska przestrzenn Zjawiska Problemy Obręb Zjawiska Zjawiska Zjawiska Suma Problemy o- środowisko Gospodarcz społeczne gospodarcze techniczne zjawisk społeczne funkcjonaln we e e Badanie ankietowe Problemy przestrzenn o- funkcjonaln e Problemy Środowisko we Problemy Techniczne Suma problemów Suma: 40

41 Obszar zdegradowany na terenie miasta Siemiatycze obejmuje następujące obręby: Nr 11 (29 problemów), Nr 4 (26 problemy), Nr 10 (26 problemów), Nr 2 (23 problemy), Nr 9 (22 problemów), Nr 1 (18 problemów), Nr 8 ( 17 problemów), Nr 6 (14 problemów), Nr 7 (11 problemów), Nr 12 (11 problemów), Nr 3 (10 problemów), Wskazany obszar zajmuję 13,93 km 2, co stanowi 38,42% całego obszaru miasta i zamieszkały jest mieszkańców, co stanowi 90,70% ogółu mieszkańców. Zgodnie z art. 10 ust. 1 i 2 ustawy o rewitalizacji obszar rewitalizacji to obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, o których mowa w art. 9 ust. 1, na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację. Obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkały przez więcej niż 30% liczby mieszkańców gminy. Obszar rewitalizacji może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic. W związku z tym wyznaczony został obszar, na którym występuje najwyższe natężenie negatywnych zjawisk w sferze społecznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej gospodarczej i środowiskowej a jednocześnie nie zostaje przekroczony 20% obszar powierzchni gminy i nie jest zamieszkały więcej niż 30% liczby mieszkańców. W związku z powyższym w wyniku przeprowadzonej diagnozy w podziale na jednostki referencyjne wyznaczono obszar rewitalizacji w obrębach nr 11, nr 10 i nr 4. Do rewitalizacji przyjęto obszary z najwyższą liczbą zjawisk kryzysowych. Obszar rewitalizacji zajmuje powierzchnię 1,22 km 2, co stanowi 3,36% powierzchni gminy i jest zamieszkiwany przez 4017 mieszkańców, co stanowi 27,48% liczby mieszkańców Siemiatycz. 41