Afrykański pomór świń - informacje ogólne

Transkrypt

1 Afrykański pmór świń - infrmacje gólne Czym jest afrykański pmór świń? Afrykański pmór świń (African swine fever - ASF) t grźna, zakaźna i zaraźliwa chrba wiruswa świń dmwych, świnidzików raz dzików. W przypadku wystąpienia ASF w stadzie dchdzi d dużych spadków w prdukcji: zakażenie przebiega pwli i bejmuje znaczny dsetek zwierząt w stadzie, przy czym śmiertelnść zwierząt sięga nawet 100%. Ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF, w związku z czym chrba ta nie stwarza zagrżenia dla ich zdrwia i życia. Wystąpienie ASF skutkuje przede wszystkim narażeniem kraju na lbrzymie straty finanswe związane w pierwszej klejnści z ksztami związanymi ze zwalczaniem chrby w gspdarstwach gdzie zstanie stwierdzna (wiążącymi się m.in. z zabiciem zwierząt z zapwietrzneg stada i utylizacją ich zwłk, kniecznścią przeprwadzenia czyszczania i dezynfekcji raz badań labratryjnych), jak również z drastycznym graniczeniem mżliwści sprzedaży i wywzu świń lub wieprzwiny zarówn w kraju jak i pza jeg granice. Bardz ważną rlę w szybkim wykryciu i statecznie zwalczaniu gnisk ASF dgrywa szybka reakcja hdwców i lekarzy weterynarii piekujących się stadem świń na pjawienie się bjawów klinicznych (lub padnięć świń) raz szybkie pdjęcie przez służby weterynaryjne działań mających na celu ptwierdzenie lub wykluczenie chrby. Świnie zakażne wirusem afrykańskieg pmru świń częst wykazują bjawy chrbwe pdbne d bjawów innych chrób (grączka, wybrczyny, apatia, prnienia, w stadzie mgą wystąpić padnięcia bez innych wyraźnych bjawów) - dlateg w przypadku najmniejszeg pdejrzenia (lub nawet dmniemania mżliwści wystąpienia ASF w stadzie, przede wszystkim na bszarach na których chrba występuje lub w sąsiedztwie tych bszarów) należy zgłsić pdejrzenie ASF d właściweg pwiatweg lekarza weterynarii celem umżliwienia pbrania próbek w kierunku wykluczenia ASF.

2 Czym jest wywłany afrykański pmór świń? Chrbę nazywaną afrykańskim pmrem świń (ASF - z angielskieg African swine fever ) wywłuje wirus afrykańskieg pmru świń (ASFV). Czy afrykański pmór świń zagraża ludzim? NIE. Ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF. Czy afrykański pmór świń zagraża zwierzętm innym niż świnie, dziki i świnidziki? NIE. Wszystkie inne gatunki zwierząt nie są wrażliwe na zakażenie wirusem ASF. Kiedy i w jakich klicznściach stwierdzn ASF w Plsce? Afrykański pmór świń zstał stwierdzny w Plsce p raz pierwszy w histrii w lutym 2014 r. (pwiat skólski, wjewództw pdlaskie) - pierwsze przypadki ASF stwierdzn u dzików. D sierpnia 2016 r. stwierdzn w sumie 111 przypadków ASF u dzików - wszystkie dziki, u których stwierdzn ASF zstały znalezine padłe lub zstały dstrzelne w wjewództwie pdlaskim w dległści nie przekraczającej k. 30 km d granicy plsk-białruskiej. Pnadt, stwierdzn 18 gnisk ASF u świń - 14 w wjewództwie pdlaskim, 3 w wjewództwie lubelskim i 1 w wjewództwie mazwieckim (wg danych na r.).

3 Afrykański pmór świń - działania Jakie działania pdejmuje się przy stwierdzeniu ASF u świń? Wystąpienie afrykańskieg pmru świń u świń w gspdarstwie (gnisk ASF) wiąże się z kniecznścią pdjęcia przez Inspekcję Weterynaryjną stanwczych działań celem jak najszybszej likwidacji teg gniska raz prwadzenia działań mających na celu ustalenie źródła chrby raz czy nie dszł d przeniesienia chrby d innych gspdarstw (lub innych pdmitów, np. rzeźni). Działania te kreślne są w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. chrnie zdrwia zwierząt raz zwalczaniu chrób zakaźnych zwierząt raz w rzprządzeniu Ministra Rlnictwa i Rzwju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie zwalczania afrykańskieg pmru świń. Na tej pdstawie, w przypadku stwierdzenia gniska ASF pdejmwane są m.in. następujące czynnści prwadzne pd nadzrem Inspekcji Weterynaryjnej: wszystkie świnie w gspdarstwie, w którym stwierdzn ASF muszą zstać niezwłcznie zabite, a ich zwłki zniszczne; zniszczeniu pdlegają również becne w gspdarstwie wszelkie prdukty pzyskane d świń, wszelkie przedmity i substancje (w tym pasze), które mgły zstać skażne wirusem ASF, a nie mgą zstać dkażne; gspdarstw, w którym stwierdzn ASF pdlega czyszczaniu i dezynfekcji przy użyciu dpwiednich preparatów bibójczych, które wykazują działanie unieszkdliwiające w stsunku d wirusa ASF; p zakńczeniu wszelkich niezbędnych działań musi minąć dpwiedni długi kres, zanim w gspdarstwie pnwnie będą mgły być umieszczne pierwsze świnie (c najmniej 40 dni d dnia zakńczenia czyszczania i dezynfekcji); wkół gniska ASF wyznacza się bszar zapwietrzny ( prmieniu c najmniej 3 km) i bszar zagrżny (sięgający c najmniej 7 km pza bszar zapwietrzny); w bszarach tych bwiązują stswne nakazy, zakazy i graniczenia (przede wszystkim w dniesieniu d mżliwści przemieszczania świń) płączne z nadzrem nad stanem zdrwia świń w tych bszarach.

4 Jakie graniczenia stswane są w bszarze zapwietrznym (min 3 km) i zagrżnym (min 7 km) bwiązujących wkół gspdarstwa, w którym wystąpiła chrba? Restrykcje dtyczą głównie przemieszczani świń z i d gspdarstw znajdujących się w tych bszarach. Jeżeli gspdarstw utrzymujące świnie płżne jest w bszarze zapwietrznym lub zagrżnym, wyznacznym w związku z wystąpieniem gniska ASF (bszary wymienine w rzprządzeniach pwiatweg lekarza weterynarii lub Wjewdy), bwiązuje bezwzględny zakaz wyprwadzania świń z teg gspdarstwa przez kres: 40 dni - w bszarze zapwietrznym, 30 dni - w bszarze zagrżnym. P dpwiedni 40 i 30 dniach należy zgłsić się d pwiatweg lekarza weterynarii w celu uzyskania pzwlenia na przemieszczenie zwierząt z gspdarstwa. Szczegółwe infrmacje mżliwści przemieszczenia świń z gspdarstw płżnych na bszarze zapwietrznym i zagrżnym mżna uzyskać u pwiatweg lekarza weterynarii - rgan ten jest uprawniny d skrócenia pwyższych kresów dpwiedni d 30 dni dla bszaru zapwietrzneg i 20 dni dla bszaru zagrżneg. Wszyscy hdwcy, u których wystąpił gnisk ASF, spełniający wymagania weterynaryjne w tym z zakresu identyfikacji i rejestracji świń trzymają należne im dszkdwanie za straty pniesine w związku z działaniami Inspekcji Weterynaryjnej (dszkdwanie należne jest m.in. za świnie zabite z nakazu Inspekcji Weterynaryjnej raz za zniszczne pasze lub sprzęt).

5 Jakie inne najważniejsze graniczenia występują w związku z występwaniem w Plsce ASF? W związku z występwaniem ASF w Plsce na terytrium kraju zstały wyznaczne bszary bjęte różnymi restrykcjami - bszar zagrżenia, bjęty graniczeniami raz chrnny (na mapie umieszcznej na strnie GIW znaczne klrami dpwiedni niebieskim, czerwnym i żółtym). W bszarach tych bwiązują - zgdnie z rzprządzeniem Ministra Rlnictwa i Rzwju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie śrdków pdejmwanych w związku z wystąpieniem afrykańskieg pmru świń - graniczenia w mżliwści przemieszczania przede wszystkim świń, jak również mięsa wieprzweg i innych prduktów pzyskanych d świń; pnadt, restrykcje dtyczą również dzików i ich mięsa. Restrykcje w przemieszczaniu świń: Strefa niebieska (bszar zagrżenia) W brębie strefy niebieskiej: przesyłka świń d innych gspdarstw alb d rzeźni mżliwa p wystawieniu przez urzędweg lekarza weterynarii świadectwa zdrwia raz uzyskaniu decyzji pwiatweg lekarza weterynarii na przemieszczenie świń, p uzyskaniu tych dkumentów świnie przemieszcza się bezpśredni d inneg gspdarstwa lub rzeźni w brębie tej strefy, nie wcześniej niż 24 gdziny przed przemieszczeniem świnie muszą zbadane przez urzędweg lekarza weterynarii. Pza strefę niebieską w granicach Plski:

6 mżna przemieszczać świnie TYLKO w celu natychmiastweg ubju w specjalnie zatwierdznej d teg celu rzeźni, przesyłka musi być zapatrzna w świadectw zdrwia ddatkwe wymagania weterynaryjne dla przemieszczanych świń: muszą przebywać w gspdarstwie c najmniej 30 dni bezpśredni przed przemieszczeniem lub d urdzenia, pchdzą z gspdarstwa, d któreg w kresie 30 dni przed przemieszczeniem nie wprwadzn świń pchdzących ze strefy niebieskiej (bszarów zagrżenia), ani czerwnej (bszaru bjęteg graniczeniami), zstały pddane badaniu labratryjnemu w kierunku ASF z wynikiem ujemnym w ciągu 15 dni przed przemieszczeniem, nie wcześniej niż 24 gdziny przed przemieszczeniem zstały pddane badaniu klinicznemu przez urzędweg lekarza weterynarii i nie wykazywały bjawów klinicznych ASF - następnie urzędwy lekarz weterynarii wystawia świadectw zdrwia. Warunki transprtu zwierząt: bezpśredni z gspdarstwa d rzeźni, w przypadku transprtu d rzeźni płżnej pza strefą niebieską, transprt ten musi dbywać się z góry kreślnymi trasami przewzu, śrdki transprtu, którymi są przewżne zwierzęta, muszą być czyszczne i dkażane najszybciej p rzładunku, a dkument ptwierdzający przeprwadzenie czyszczenia i dkażania p statnim przemieszczeniu

7 zwierząt alb jeg kpia muszą być przewżne w tym śrdku transprtu i udstępniane na żądanie urzędweg lekarza weterynarii, pnadt każdy transprt musi spełniać specyficzne warunki kreślne przez właściweg pwiatweg lekarza weterynarii. Strefa czerwna (bszar bjęty graniczeniami) W brębie strefy czerwnej: przesyłka świń d innych gspdarstw alb d rzeźni mżliwa p wystawieniu przez urzędweg lekarza weterynarii świadectwa zdrwia raz uzyskaniu decyzji pwiatweg lekarza weterynarii na przemieszczenie świń, p uzyskaniu tych dkumentów świnie przemieszcza się bezpśredni d inneg gspdarstwa lub rzeźni w brębie tej strefy, nie wcześniej niż 24 gdziny przed przemieszczeniem muszą być zbadane przez urzędweg lekarza weterynarii, istnieje mżliwść zgrmadzenia świń przemieszczanych d rzeźni w miejscu przeznacznym na skup zwierząt lub przeznacznym na targ; miejsce t musi znajdwać się na bszarze bjętym graniczeniami; takie przemieszczenie jest mżliwe p uzyskaniu pzwlenia pwiatweg lekarza weterynarii (należy wcześniej złżyć d nieg wnisek wydanie pzwlenia). Pza strefę czerwną w granicach Plski: przesyłka musi być zapatrzna w świadectw zdrwia, ddatkwe wymagania weterynaryjne dla przemieszczanych świń:

8 muszą przebywać w gspdarstwie 30 dni bezpśredni przed przemieszczeniem lub d urdzenia, pchdzą z gspdarstwa, d któreg w kresie 30 dni przed przemieszczeniem nie wprwadzn świń pchdzących z bszarów zagrżenia alb bjęteg graniczeniami w związku z wystąpieniem afrykańskieg pmru świń, pchdzą z gspdarstwa, d któreg w kresie 30 dni przed przemieszczeniem nie wprwadzn świń pchdzących ze strefy niebieskiej (bszarów zagrżenia), ani czerwnej (bszaru bjęteg graniczeniami) zstały pddane badaniu labratryjnemu w kierunku ASF z wynikiem ujemnym w ciągu 15 dni przed przemieszczeniem, nie wcześniej niż 24 gdziny przed przemieszczeniem zstały pddane badaniu klinicznemu przez urzędweg lekarza weterynarii i nie wykazywały bjawów klinicznych ASF - następnie urzędwy lekarz weterynarii wystawia świadectw zdrwia. Warunki transprtu zwierząt: Śrdki transprtu, którymi są przewżne zwierzęta, p rzładunku muszą być czyszczne i dkażane najszybciej jak t mżliwe, a dkument ptwierdzający przeprwadzenie czyszczenia i dkażania p statnim przemieszczeniu zwierząt (alb jeg kpia) muszą być przewżne w tym śrdku transprtu i udstępniane na żądanie urzędweg lekarza weterynarii.

9 Strefa żółta (bszar chrnny) W brębie strefy żółtej raz pza ten bszar w granicach Plski - przesyłka świń d innych gspdarstw alb d rzeźni musi być zapatrzna w świadectw zdrwia, wystawine przez urzędweg lekarza weterynarii (nie wcześniej niż 24 gdziny przed wysyłką). Ze strefy żółtej pza granice Plski - ddatkwe wymagania weterynaryjne dla przemieszczanych świń: muszą przebywać w gspdarstwie c najmniej 30 dni bezpśredni przed przemieszczeniem lub d urdzenia, pchdzą z gspdarstwa, d któreg w kresie 30 dni przed przemieszczeniem nie wprwadzn świń pchdzących ze strefy niebieskiej (bszarów zagrżenia), ani czerwnej (bszaru bjęteg graniczeniami), w ciągu 15 dni przed przemieszczeniem zstały pddane badaniu labratryjnemu w kierunku ASF z wynikiem ujemnym, w ciągu 24 gdzin przed przemieszczeniem zstały pddane badaniu klinicznemu przez urzędweg lekarza weterynarii i nie wykazywały bjawów klinicznych ASF - następnie urzędwy lekarz weterynarii wystawia świadectw zdrwia. Wywóz świń z bszaru chrnneg d inneg państwa Unii Eurpejskiej musi również uwzględniać wymagania dtyczące chrby Aujeszky eg.